De ochtend van maandag 21 februari 1916 hield de belofte van een mooie dag
in toen een bleke winterzon die over de Maasvlakte bij Verdun was opgegaan met
haar eerste, aarzelende stralen de eeuwenoude muren van deze vestingstad begon te verwarmen. Charles
L. Delvert, kapitein in het 101ième Régiment dInfanterie lag die dag bij
Massiges, op een kleine 30 km. van Verdun en noteerde in zijn dagboek dat na de
winterse buien sinds het begin van de maand: De maandagmorgen van de 21e februari stralend verschijnt met
een lichte droge vorst. Van alle kanten zingen de vogels. Het is lente. Maar
een paar minuten later brak de hel los toen meer dan 1200 Duitse kanonnen het
vuur openden Het handvol Franse piloten dat die ochtend in deze sector in de
lucht was, zagen een doorlopende, boogvormige vlam van Avocourt in het westen
tot Etain in het oosten. Negen uur lang werd het gebied rond Verdun met haar
verouderde en onderbemande forten genadeloos kapot gebeukt door de Duitse keizerlijke
artillerie. Tot het vuren plotseling omstreeks 16.30 u. ophield en een
onwezenlijke stilte intrad. Terwijl de eerste sneeuwvlokken in het vallende
duister de rookwolken verdreven en de overlevenden verdwaasd uit hun
schuilplaatsen kropen, werd de stilte opnieuw verscheurd. Ditmaal door het
rauwe gebrul van tienduizenden Duitse infanteristen, goed voor 62 bataljons, die vanuit de dichte bossen storm liepen tegen
de verbijsterde Franse verdedigers. De slag om Verdun was begonnen
Er zijn weinig veldslagen waarover zoveel is geschreven dan over Verdun. Ik
heb een propvolle boekenkast over wat er
zich in 1916 in de Maasvlakte heeft afgespeeld en dit is slechts een fractie
van wat er ooit over gepubliceerd werd . Het is wellicht niet overdreven om de
slag bij Verdun als de ergste veldslag
uit de geschiedenis voor te stellen. De
door mij erg gerespecteerde auteur Richard Heijster noemde Verdun ooit breuklijn der beschaving en hij had het
ongetwijfeld bij het rechte eind. De industriële schaal waarmee hier dood en
verderf werden gezaaid kende geen voorgaande. Bijna tien maanden lang werd hier
ten koste van een hele generatie dag en nacht strijd geleverd op een nooit
eerder vertoonde schaal. Tot op de dag van vandaag heeft men geen zicht op de
exacte verliescijfers. Men was in die bloedige oorlogsmaanden niet erg
zorgvuldig in het bijhouden van de boekhouding van de Dood
De officiële Franse
oorlogsgeschiedenis, die uit 1936 dateert hield het op 377.231 Franse verliezen
waarvan 162.308 gesneuveld of vermist
De betrouwbaarste schatting van de
Duitse verliezen beloopt 337.000 man aan doden, gewonden en vermisten
..Wij
kunnen het ons vandaag de dag nauwelijks voorstellen hoe het en eeuw geleden
moet geweest zijn voor die duizenden jongemannen die hun leven lieten of voor
de rest van hun leven verminkt werden door een meestal onzichtbare vijand, door
de dood van bovenaf, de anonieme aangierende granaat die vanuit een loopgracht
niet te bestrijden was in een strijd voor een stad die nauwelijks een
strategische waarde had, maar die door het Duitse opperbevel was geselecteerd
om een demoraliserend symbool te worden in een uitzichtloos conflict. Daarom
zal ik heel dit weekend op deze blog aandacht besteden aan het Verdun van toen
en nu, opdat we nooit zouden vergeten
|