Op het ogenblik dat ik deze regels schrijf worden op BBC 2 de 'hoogtepunten' uitgezonden van de herdenkingen die vandaag de honderdste verjaardag markeerden van de landingen bij Gallipoli. Een gewaagde, maar vooral slecht voorbereide en daarom tot mislukken gedoemde poging tot destabilisering van het Ottomaanse Rijk. Alhoewel in het collectieve geheugen de strijd rond de Dardanellen (25 april '15 tot 9 januari 1916) vooral bewaard is gebleven als het verhaal van de Australische en Nieuw-Zeelandse ANZAC-troepen waren er ook heel wat andere eenheden betrokken bij dit bloedige militaire fiasco. De Ierse eenheden bv. verloren evenveel mannen als de Nieuw-Zeelandse. Gelet op mijn bijzondere voorliefde voor de Ieren breng ik u daarom vandaag het verhaal van het stoomschip 'SS River Clyde' op die beruchte dag. Misschien kan u dan ook even luisteren naar 'Gallipoli', vertolkt door Davey Furey. Een schrijnende ballade over de Ieren die 'voor het foute land vochten en stierven voor de foute zaak'....
https://www.youtube.com/watch?v=tAVkh2HOPqg&feature=player_detailpage
In de vroege ochtenduren van 25 april '15 naderde de verouderde, tot een troepentransportschip omgebouwde, stoomboot 'SS River Clyde' Kaap Helles op het Gallipoli-schiereiland. Aan boord waren de mannen van twee Ierse regimenten; het 1e bataljon van de Royal Dublin Fuseliers en het 1e bataljon van de Royal Munster Fusiliers.In het originele aanvalsplan dat door het Britse opperbevel was opgesteld was aan deze stomer de rol van Trojaans Paard toebedeeld. De bemanning moest het schip op de kustlijn ter hoogte van 'V-Beach' aan de grond laten lopen, zodat de fuseliers meteen het strand konden bestormen. Net zoals veel andere plannen van die dag draaide ook dit plan uit op een regelrechte nachtmerrie. Het strand werd zwaar verdedigd door Turkse troepen en toen de door hun Duitse bondgenoten geleverde snelvuurkanonnen het vuur openden 'sloegen de granaten als hagel in op het schip en scheurden de mannen aan flarden', aldus een Ierse veteraan die de slachting overleefde... De zee kleurde rood van het bloedbad. De Ieren stapten zo snel als maar enigszins mogelijk was over in kleinere landingsvaartuigen en uiteindelijk zouden een 200 tal soldaten aan land strompelen. De prijs die hiervoor betaald moest worden was verschrikkelijk: De Ierse eenheden die vanaf de 'SS River Clyde' hadden moeten aanvallen, verloren die ochtend meer dan 80 % van hun mannen. Niet minder dan 6 bemanningsleden van de 'SS River Clyde' werden omwille van hun moedige gedrag bij de ontschepingsoperatie en het redden van gewonden onderscheiden met de hoogste Britse militaire dapperheidsmedaille, het Victoria Cross. De bemanning van het schip was zo bewogen door de zelfopoffering van de Ierse troepen dat ze later het scheepsroer en de boordlantaarns van de 'SS River Clyde' schonken aan de Munster Fusiliers...
|