Op 31 juli 1917, kort voor 4 uur in de ochtend trok Private Ellis Humphrey Evans, samen met zijn kameraden van het 15e Bataljon Royal Welch Fusiliers (RWF) in de stromende regen op naar de hoogte van Pilkem. Hoogte, die ze  ondanks het zware Duitse mitrailleur- en artillerievuur, zonder noemenswaardige problemen wisten te veroveren. De Welshmen rukten vervolgens op naar het strategisch belangrijke kruispunt bij Hagebos, maar hier eindigde de opmars voor Private Evans. Omstreeks 11.00 u. werd hij zwaargewond door granaatscherven in de buikstreek en rug. Hij werd nog in een ruïne van een woning bij Hagebos - waar een verbandpost was - binnengedragen, maar bezweek kort nadien aan zijn verwondingen. Hij was één van de 14 mannen van het 15e RWF die op die dag het leven lieten bij Pilkem. Uit de officiële verliescijfers blijkt dat de Welshe 38th Division (waar het 15e BN RWF toe behoorde) en de samen met hen opererende Welsh Guards op 31 juli '17 niet minder dan  327 gesneuvelden en meer dan 1000 gewonden telde. Dat uitgerekend hier bij Hagebos vorig jaar een nationaal gedenkteken met een dreigende 'Y Ddrag Goch'- Rode Draak voor de Welshe slachtoffers van de Grote Oorlog werd opgericht is dan ook geen toeval. Maar het heeft natuurlijk ook veel te maken met die ene Private Ellis Evans, want in Wales is hij niet minder dan een stuk van het nationale culturele erfgoed. Ellis Evans, wiens 'nom de plume' Hedd Wyn was, is wellicht de bekendste dichter van het land. Als posthume winnaar van de nationale bardenwedstrijd Eisteddfod kreeg hij een quasi legendarische faam, die tot op de dag van vandaag voortleeft en weinig Welshmen die Ieper bezoeken, zullen nalaten om zijn graf op het nabijgelegen Artillery Wood Cemetery te bezoeken...

Een paar maanden geleden raakte bekend dat er tussen Gerald Evans, de hoogbejaarde laatste bewoner van Hedd Wyn's woonhuis 'Yr Ysgwrn' en de Heritage Lottery Fund een overeenkomst werd gesloten om de hele historische site in het Noord-Welshe Trawsfynydd over te dragen aan dit fonds. Evans, die als zoon van Hedd Wyn's zuster Ann een volbloed neef van de dichter is, deed dit natuurlijk niet voor niets. Op haar beurt zal dit erfgoedfonds aanzienlijke bedragen spenderen aan het restaureren, conserveren en ontsluiten van deze historische site die in de loop der jaren is uitgegroeid tot een soort van Welsh nationaal bedevaartsoord. In het bijgevoegde filmpje over de 'redding' van deze site kan u trouwens ook een glimp opvangen van de schitterende zetel die Hedd Wyn had toegekomen als winnaar van de nationale Eisteddfod. Weinigen weten dat deze 'Zwarte zetel' gemaakt werd door een Vlaming. hij is van de hand van de Mechelse meubelmaker Eugeen Vanfleteren (1880-1950) die in 1914 de Dijlestad ontvlucht was en zich in Birkenhead gevestigd had. De prachtig uitgesneden zetel werd na de Eisteddfod overgebracht naar Trawsfynydd. Op een met zwart rouwvelours overdekte kar, getrokken door zes paarden, kwam de zetel in Ys Ysgwrn aan, waar hij tot op de dag vandaag tentoongesteld wordt.   

https://www.youtube.com/watch?v=HVDClYGRPHY&feature=player_detailpage