Zoals die van Brasschaat een kasteel of nog groter hebben, Zo hebben wij, zoals alle rijke Russen, een DATSJA.
een authetieke Russische datsja
Onze Datsja ligt in Kessel (bij Lier) met panoramisch zicht op de oefenvelden van de jeugdploegen van Lierse SK (zeer gegeerde locatie overigens)
Wat is een Vlaamse DATSJA? Een datsja is de plaats waar de rijke Vlamingen zich terugtrekken als het in de stad te warm wordt. Zeg maar een zomerresidentie, zoiets als Castel Gandolfo.
Datsja van de paus
Uit de monumentale inrijpoort van onze Datsja rollen dan wel geen Porsches met nominatieve nummerplaten, en de borders zijn kortgeschoren, maar niet milimetrisch. Maar op onze Datsja hebben wij een ruime moestuin, u noemt de groente op en wij telen ze, een rijk aanbod aan fruit, wij voerden nooit uit naar Rusland, dus nu ook geen directe problemen, en een meterlange wasdraad waar de frisse was bij gelegenheid flink kan wapperen in de wind.
Maar wij hebben op onze Datsja ook dieren. Met name DRIE kippen. (het waren er ooit meer, maar ja, een kip heeft ook niet het eeuwig leven, dus: drie vandaag).
Ooit zijn we begonnen met niets dan rasbeesten, gekocht bij een prijzenwinnende kweker in Lommel. Ik ben de naam van het ras vergeten, maar ze legden heel kleine blauwe eitjes, met een certificaat van cholesterolvrij.
Ik maak een lang verhaal kort, vandaag is er nog één raskip maar die legt al maanden geen eitjes meer. Ze overleeft zuiver op onze goodwill en diervriendelijkheid. Daarnaast hebben wij ons bestand aangevuld met twee gewone straat kippen. Gaan kopen in de lokale landbouwwinkel. Gewoon bruine alledaagse kippen. Als je ze op de Meir zou tegenkomen zou je niet eens omkijken.Maar zij leggen wel eieren, grote bruine, maar zonder certificaat cholesterolvrij.
Ik ga u verder niet vervelen met mijn kippenverhaal, alhoewel er veel over te vertellen valt, maar ik ben, denk ik, na weken nauwkeurig observeren doorgedrongen ion de diepere lagen van het kippenbrein. Zeg maar de kippenpsyche. En met een beetje doordenken leer je dus ook een pak over het mensenbrein. Wetenschap is reduceren, afleiden.
Welnu, die raskippen, die met die blauwe eitjes met certificaat, heb ik nooit anders geweten, dan ziekelijk mensenschuw. Ze zien toch ook van wie er dat voeder in hun bak komt, maar als nog maar de klink van de achterdeur van onze datsja openging, doken die kippen en bloc in een uitgefineerde camouflage. Niet te zien, niet te vinden. Zelfs met uw handen vol lekker voedsel, ze bleven in dekking. En kom je iets te dicht, dan fladderen ze in paniek tegen de muur omhoog. Wat hadden wij hen misdaan, vroegen wij ons af? Dus geen angsthazen maar angstkiekens.
En nu onze recente ervaring met onze twee bruine straatkippen. s Morgens ga je buiten een luchtje scheppen, en daar staan ze dan met twee, aan het poortje, met smachtende blikken te kakelen. Als je je beweegt, bewegen ze mee.En ze laten niet af tot je bij het poortje bent gegaan en iets vriendelijks gezegd.t gaat warm worden vandaag, hé mannen, of zoiets.
Nu vorige week ging Suzanne het hok binnen, dat rasgeval zat al lang in haar schuilhoek weggedoken, maar niet zo onze twee bruine straatjonkies. Echt waar, ik vind het niet uit, die komen tegen de benen van Suzanne aaien om gepakt te worden en even door hun pluimen gestreeld. Zon nood aan affectie, zon verbondenheid, zon vertrouwen dat ze niet in de pot belanden. (dat gaat hen natuurlijk ooit zwaar opbreken, vrees ik). En maar eieren leggen, en wij maar onze cholesterol zien stijgen.
Ik wil maar zeggen zeg niet: een kip is maar een kip. Elke kip is een verhaal. ik ben juist een heel moeilijk boek aan het lezen over het al dan niet bestaan van de menselijke vrije wil.De menselijke vrije wil zou dus een illusie zijn. En ik begin het te geloven. Die bruine kippen hebben toch ook niet beslist om vriendelijk te zijn tegen ons? En dat schuw rasgevalweet ook wel dat als er lekkere beetjes komen,ze altijd als derde in de rij komt. Die twee flemers(tiens, dat woord kent mijn corrector niet, iemand die fleemt is toch een flemer?) krijgen vanuit hun smal kopje gewoon de passende bevelen aangereikt.Doe vriendelijk. Niks te willen of niet te willen.
Ik wil maar zeggen . een timide iemand, een kort lontje, een geile hitsigaard (kent hij ook net, jij wel) ,een heilige Frans of een godloochenaar, een lafaard of een held, een leugenaar of een onnozele kloot, zelfs een autobestuurder met nummerplaatBRIAN,geen van allen heeft daar voor gekozen. En ongelukkiglijk komt de ene eigenschap maatschappelijk iets beter over dan de andere, en maken wij de ene een compliment, de andere een verwijt. Hoe onterecht!
Doe voortaan met medemensen zoals wij met onze kippen op onze Datsja doen: we nemen ze zoals ze zijn en laten elke oordeel achterwege. Ze zijn zo en hebben daar niet voor gekozen.
Behalve dan op gebied van eieren leggen, we zij nu ook niet zot, hé.
Zoals te verwachten, nogal blitse reacties op mijn laatste Blog "Piekeren op de Fiets".
Ik noteerde (o.a.):
Je moet niet zonodig de fiets op naar Brasschaat om die werkelijkheid tegen te komen. Elke Vlaamse gemeente, stad of dorp, heeft "wijken" die je niet ongegeneerd naast elkaar kunt zetten.
En helemaal problematisch wordt het als je individuele mensen naast elkaar gaat zetten en vergelijken.
Dat klopt, ongelijkheid is van alle tijden en alle plaatsen.
Ik pieker enkel op een paar evidente vragen die je daarbij stelt:
1. Is het een vast gegeven dat, als je mensen op een bepaald ogenblik allemaal gelijk op één lijn zet (een reset doet) dat je dan na enige generaties onontkoombaar op dit resultaat uitkomt? Nog grotere ongelijkheid. Is de tweede Wet van de Themodynamioca, die het heeft over de toenemende entropie (lees graad van wanorde) in een gesloten systeem, ook één op één maatschappelijk van toepassing? Het lijkt wel een natuurwet.
2. Is het de taak van de overheid deze spontane trek naar meer ongelijkheid in te dijken via alle soorten transfers? Of moet ze juist de ondernemende klasse aanmoedigen en faciliteren omdat, zoals het nu klinkt, "de taart eerst moet gebakken worden voor ze kan verdeeld worden" en dat "die taart liefst zo groot mogelijk is?"
3. En opnieuw, wat doen we met dat prachtig trio: LIBERTE - EGALITE - FRANTERNITE (vervang Fraternité liefst door SOLIDARITE)? Wij die dachten dat we het hiermee gevonden hadden. Eerste vraag is of er in dat lijstje van drie een bepaalde hiërarchie zit ? Wat komt eerst? Wat laatst? En wat als ze botsen?
Ja, en dan zitten we terug bij mijn LINKS/RECHTS verhaaltje van enkele Blogs geleden. Politiek gaat uiteindelijk over slechts één ding: willen we linksop of rechtsop? En zo is het goed. Daarover gaat het. Dus... misschien toch helderder een twee partijenstelsel waar de keuze ondubbelzinnig is?
Allemaal heel theoretisch, maar oh zo boeiend voor een piekerende fietser.
Gisteren, een kriskas fietstocht doorheen de Antwerpse Kempen.
Vertrokken vanuit Sint Job in't Goor ben ik overal langs gefietst. Schilde, 's Gravenwezel, Schoten, Brasschaat, Kalmthout tot tegen Kapellen, zeg maar het geprefereerde biotoop van de heel rijken in onze regio.
En ik heb ze nog eens gezien
Al die riante lanen met hoge bomen, perfect onderhouden bermen en omzoomd door gigantische villas, zoals geen mens vandaag het nog in zijn hoofd zou halen er een te bouwen. Monumentale, hightech beveiligde toegangspoorten en daarachter oprijlanen zoals ze die in Laken oprijden om de koning te ontmoeten, hectometers lange afsluitingen enfin je kent het.
Op een moment zag ik zon poort opengaan en daar reed zowaar een Porsche buiten met nummerplaat BRIAN. Was het nu nog RAYMOND geweest
En als ik er zon paar honderd Brian villas voorbij gefietst was begon ik te piekeren
Drie generaties geleden, de overgrootouders van deze trotse villabewoners, waren kleine arme mensen. Kleine boeren in het beste geval. Kijk naar de overdaad aan fotomateriaal uit 1914 dat vandaag ons deel is: heel klein, weerloos volk, onmondig, naar den oorlog omdat het moest, vechtend om te overleven, trossen kinderen, alles aannemend van de pastoor, afgemaakt lager onderwijs was al een bovenklasse.
De echte bovenlaag: dat was de baron op zijn middeleeuws burcht met slotgracht, de Franssprekende industrieel of de notaris en een handvol grootgrondbezitters uit die tijd die met dat kleine volk amper iets te maken hadden, wilden hebben. Tenzij als knecht of meid.
En in 100 jaar, twee wereldoorlogen later dit.
Goed zo, denk je dan, dat klein volkje heeft toch flink geboerd, laat zich niet meer uitzuigen en bedonderen door die volksvreemde bovenlaag. Goed zo mensen.
Maar dat deze, in se gunstige evolutie, tot een dergelijke ongelijkheid kon leiden? Ik zal morgen eens langs de buurtdorpen van Nijlen, Herenthout, Kessel Statie, Wiekvorst of Bevel fietsen, en zien wat daar aan immobilier patrimonium en kort geknipte grasborders te bewonderen valt.
te koop bij "Hebbes" ... (sic)
En dan bedenken dat de vaders van hun grootvaders samen hun eerste communie deden, samen op de dorpsschool zaten en dat de "minder gelukkigen in de loopgraven aan de IJzer crepeerden.
En ziehier dan, anno nu, op Kessel Statie en in Brasschaat hun nazaten.
En dan pieker ik verder: hoe is dat dan zo kunnen verlopen en uiteenlopen: de wereld van den Brian met zijn Porsche en de wereld van zijn vriend Marcel die op Kessel Statie een bloeiende frituur openhoudt.
Weet je, denk ik dan, het socialisme als politieke sociale beweging heeft groot werk geleverd, zonder meer. Maar ze heeft finaal gefaald. En dat in Europa, in nog amper één land, de socialistische partij een rol van betekenis speelt is geheel begrijpelijk. Hun vaste cliënteel is en masse schuil gaan zoeken bij extreem rechts dat hen beloofde dat Mohammed hun zuurverdiende centjes niet zou afpakken. En nu dan die onthoofdingen en zo . Ziedewel.
En dan denk ik verder (zeker op de fiets sind die Gedanken frei): in feite ontbreekt het in Europa vandaag aan een authentieke drager van het socialistische gedachtegoed. Rücksichtlos achter de kleine man. Oor en oog voor zijn bekrompen aspiraties. Een correctief bij de rechtsige consensus.
Of moet ik nu zeggen: dat het in Europa ontbreekt aan een echt christelijke partij?
Naschrift:
Eerlijk is eerlijk, ik heb ook gemerkt dat vandaag die "kasten van villa's" met tientallen TE KOOP staan. Ik zou dat eens moeten vragen aan zo'n immoboliënman: wie is het die daar verkoop, en waarom willen ze er, blijkbaar allemaal tegelijk, van af? Ik heb een vermoeden. Meer niet.
ik zag er eentje à 10 miljoen, ik vond dat echt schappelijk, tot ik me realiseerde dat het Euro's waren.
Het hoort bij september: hervatting van het televisieseizoen. We zijn weer voor een klein jaartje verlost van De Kampioenen en autist Van Thilt.
In de plaats verschijnen een aantal oud bekenden. Ik zie dat op Vier een nieuwe reeks van De Rechtbank is aangekondigd (uitkijken!) en op Ned1 ishet nieuwe seizoen van De Rijdende Rechter al van start.
Pretentieloos, breed bereik, pittig tot geestig, en vooral heel veel levenservaring: de kleine mensen zoals ze zijn.
Je kent de formule:ruziemakende buren tussen wie de slechte verhouding echt uit de hand loopt, besluiten zich tot de Rijdende Rechter te wenden. Meester Visser met zijn gekke hoedje op en met zijn nog gekker autootje, is in Nederland intussen een begrip,. Hij wordt er, samen met de cameraman bijgeroepen om de zwaar twistende partijen te horen, en soms letterlijk uit elkaar te houden, de betwiste plaats te bezoeken en doorgaans brengt hij zelf nog de expert mee die over technische zaken bescheid moet geven. Partijen hebben wel hun akkoord moeten ondertekenen dat zij zich bij de uitspraak van De Rijdende Rechter zullen neerleggen.
Dit alles gebeurt onder toekijkend oog van een vaste jury van gewone mensen die eerst onder mekaar het gelijk en ongelijk van de paritijen bespreken. De kijkers kunnen ook stemmen wie zij gelijk geven eiser of verweerder. Tenslottegaat Meester Visser nog een keer grondig in gesprek met de kemphanen en dan trekt hij zich terug voor zijn finale oordeel.
Zo ishet en zo heb ik het beslist, en daarmee zullen jullie het moeten doen is de vaste eindzin waarmee Mter. Visser uiteindelijk zijn gemotiveerde uitspraak doet.
Heerlijke televisie vind ik dat. En dit om meer dan één reden.
Een paar bijhorende bedenkingen.
- Die Meester Visser is, buiten heel welbespraakt, onderlegd en invoelend, ook nog heel geestig. Permanent met een knipoog relativerend. Maar negen keer op tien kan ik met zijn uitspraak instemmen.
- De verwondering waarover kleine mensen (natuurlijk is het geen haute bourgeoisie, want daar maak je geen goede televisie mee) mekaar tot en metnabij de doodslag naar het leven kunnen staan. Fout lekkende goten, niet gesnoeide bomen, recht van overweg (een vast nummer), waterindringing allerhande, geur- en lawaaihinder enz. Allemaal levensproblemen als het zich tot jaren ergernis ophoopt. En daar laten we dan die olijke Meester Visser op los. Met bijpassende uitspraak.
- En dan bedenkingen bij het fenomeen: de scheidsrechter, iemand die welles nietes doorbreekt met een duidelijke uitspraak. Hoe simpel en hoe goedkoop justitie zou kunnen zijn als partijen wilden geloven en beloven dat hier hun dispuut eindigt. Maar doorgaans willen die ruziemakers geen oplossing maar HUN gelijk. Over my dead body en bij mij gaat het om het principe zijn de vaste dooddoeners. Ook opgevallen hoe snel de sociale kloof bloot komt te liggen als de ruziemakers enigszins van een andere stand zijn. Ik ben maar een gewone postbode maar . en een haast regelrechte haat tegen mensen die net iets boven de postbode zitten.
- Ook gemerkt dat de plaats waar de feiten zich afspelen meebepalend is voor de felheid van de gevoelens en de gebruikte termen. Een discussie in het Noorden, hoe meer noordelijk hoe erger, gelijkt in niets op de sfeer gistavond bij een caféruziein Breda. Brabanders en Friezen zijn, net als Vlamingen en Walen, verschillende soorten mensen.
- En dan iets wat ook bij De Rechtbank opvalt, hoe in de rechtspraktijk zoveel menselijker wordt omgesprongen met de letter van de wet. Hoe een uitspraak iets anders is dan de wet omzetten in een beslissing. Wat een mooi beroep rechter en rechtspreken kan zijn, vooral dan op dat bescheiden niveau, en hoeveel wijsheid er naast goede kennis van de wet wordt ingebracht. Nee leve de rechtsstaat zeg je dan.
En tussen haakjes, sorry voor de vrienden, hoe tussenkomst van advocaten de zaak vaak compleet verrot. Gisteren nog op Telefacts, de trage opgang van de bemiddeling in huwelijksproblemen. Hoe het voor alle partijen toch zoveel eenvoudiger, minder pijnlijk, sneller en goedkoper zou kunnen, als de goede wil er was. En geen advocaten.
Nee, van dit soort televisie word ik heel goed gezind. Probeer het ook eens.
Plots gemerkt dat ik zonder afdrukpapiet zit. Ik print dan wel veel minder dan vroeger, maar toch... op is op.
Geen probleem, bij "den Hema" een pak milieuvriendelijk geproduceerd papier A4 75 gr à 3,3 per 500. Ik koop twee riemen, 1000 bladen à 6,60. (Ik probeer per hoofdrekenen te becijferen hoeveel nu 1 blad kost, maar raak niet uit de komma's...0,000??)
Maar dat is niet mijn verhaal.
Aan de kassa voor mij, het is middagpauze van eerste schooldag, een jonge vrouw, heel modern, twee handen vol Hema-spulltjes, links over haar schouder een heel grote dure handtas, en rechts prangt ze haar gsm tussen kin en schouder. Ik ben verplicht, zelfs als hardhorende, de heel boeiende conversatie te volgen.
"En is dat dan goed dat ik straks na vijf uur kom, want ik heb nog les deze namiddag;..." enz. enz.
Intussen heeft ze al de spulletjes uit haar handen op de toonbank geëtaleerd. En maar doorbellen....
"of de Carl ook komt want...." en "wat zei die?" en "enfin dat moet zij weten" enz.
Intussen verzamelt de kassierster al die spullen, scant, pakt in, en wijst op het schermpje van haar kassa. 14,50 euro. Voor 15 euro heb je een grote tas vol bij Hema. Bankkaart wordt met één vrije hand, heel moeilijk uit die handtas opgediept, Pinnen, afgerekend, hematas in de andere hand, en maar doorbellen, en zonder een dag of dank of boe of baa, de winkel uit. Met haar armen vol en haar kin nog op haar schouder.
Het is aan mij. "Goede middag mevrouw, die klant voor mij zag u blijkbaar niet staan. Die dacht zeker dat ze tegen een automaat bezig was."
"Ach mijnheer, ik heb twee dochters, ik heb soms de indruk dat wij nooit nog in dezelfde kamer zijn..." "Erg, heel erg" prevel ik. "En dan weten dat die mevrouw voor u een schoolmeesteres is..."
Wellevendheid, minimum respect, intermenselijke verhoudingen, oogcontact... het gaat, al op de eerste schooldag, in één geste allemaal de schop op. . Misschien een ideetje voor die Links/Rechtse school, terug één uurtje per week "eigentijdse wellevendheid".
Ik ben er vanochtend heel vroeg mee wakker geworden mijn post van gisteravond was te vaag.
Dat elke vraag in verband met onderwijs onontkomelijk een links of rechts gekleurd antwoord zal krijgen.
Zal wel, maar dan is de vraag: wat noem ik LINKS en wat noem ik RECHTS?
Words....? Nee denk ik dan, Links/Rechts is een voorgeprogrammeerd kijken naar mens en samenleving. (neutraal bestaat vast en zeker niet, en juist/fout nog minder)
Maar wat is dan een LINKSE kijk en een RECHTSE kijk? daar wil ik het nog even over hebben.
Stel dat je zowel Links als Rechts zou moeten herleiden tot vijf woorden. Woorden die dan met al hun bijbetekenissen zouden staan voor Links/Rechts.
Ik geef een voorzet:
LINKS staat voor RECHTS voor 1. Gelijkheid 1. Vrijheid 2. Gedogen 2. Sterke hand 3. Verandering 3. Stabiliteit 4. Inspraak 4. Autonomie 5. Solidariteit 5. Merite
NATUURLIJK is deze voorzet niet het laatste woord. Erg discutabel dat lijstje.
Mijn voorstel is nu dat elke bezoeker die zich daartoe geroepen voelt, een of meerdere termen mag vervangen door een meer gepaste. Toch even je aandacht: de gekozen term moet in de eerste plaats beschrijvend en niet oordelend zijn.
Magische datum terug naar school, weer alles normaal. Structuur terug van weg. Ziet diep in mijn emotionele geheugen.
Een dag om te herbeginnen. Herinner me levendig al die 1 septembers uit mijn jeugd.
Alles nieuw: boekentas, kaftpaper, meester, kleren en schoenen, brooddoos en de goede bedoelingen
En zelfs nu vind ik het nog een opbeurend gezicht:
Elke dag tussen acht en half negen:
Daar trekt de 21ste eeuw op, denk ik dan.
Ik weet ook niet of ik ze moet benijden of dat compassie beter op zijn plaats is.
En meteen ben ik mee met de politiek die moet nadenken over
de kwaliteit maar vooral over de aangepastheid van ons duur betaalde onderwijs.
Alles laten zoals het is, is de slechtste optie,
Dan bereiden wij de kinderen voor op het jaar 1950. En het moest 2050 zijn. Maar alles om de haverklap overhoop halen, daar kunnen ze in het onderwijs ook van meespreken.
Wat dan?
Ik denk dat een grondige denkoefening over dat jaar 2050, kom doe er 20 af, het jaar 2030 de sleutel is .
Hoe gaat die maatschappij er uitzien?
Wat is in dat jaar de plaats van de mens naast de robot? Wat heeft die nog niet van ons overgenomen?
En vooral de vraag: zou het begrip GELUKKIG ZIJN tegen die tijd ook gewijzigd zijn?
Weet jij het? Bel dat naar die lieve Mevrouw Crevits die naast haar telefoon op jouw idee zit te wachten.
(sla deze post svp over als het te ver van je bed is)
Eerste gedachte: waarom komt dat op de tafel van Hilde Crevits die tot voor enkele maanden alles wist van autostrades en fietspaden? Is dat een probleem dat je moet overlaten aan de politiek? Aan de democratie? Aan een meerderheid, minderheid. Waarom niet bij de experts?
Nee hoor, dat probleem hoort thuis bij de politiek, omdat het antwoord op elke vraag in deze context een links/rechts kleur zal dragen. En dus per definitie echte politiek is.
Een kleine probatie (hier reik ik dus een denkoefening aan) om over een aantal punten, vanuit jouw kennis en aanvoelen, je een idee te vormen. Meer niet.
(maar liefst niet in de klaar-is-kees stijl ., even nadenken)
Vijf puntjes om over na te denken:
1.We hebben slechte ervaring met al te veel onvoldoend doordachte, te snelle experimenten (fantasietjes, regeltjes, egotripperij) die wij de laatste jaren in het onderwijs zagen. En de daarbij horende ontmoediging aan de basis. Dus eerste vraag: kan het onderwijs de tijd wel bijhouden? Zouden we niet eerder mikken op een doordacht, tijdloos klassiek stramien?
2.Dan de keuze tussen een strikt groepsdenken of een streven naar excellentie? Heel graag hier de metafoor van het maaiveld: moet alles wat boven het maaiveld uitsteekt eraf gezeist worden? De groep moet vooruit, niet de enkeling? Tweede vraag: akkoord dat we met dat investeren in excellentie de drempel voor de nieuwkomers nog wat hoger maken? Of is dat niet zo?
3.Laat ons toch ook eens komaf maken met de discussie: kiezenvoor discipline of voor vrijheid blijheid? Is het zo dat een strak gehandhaafde structuur nog altijd het beste format is om hogerop te komen? Waar zijn we uitgekomen met het ideaal van de vrije opvoeding? Of is dat middeleeuws denken?
4.Een gevoeligheidje van mij: wat doen we met taal, verwoorden, taalbeheersing, taligheid, woordenschat, grammatica, foutloos spellen? En dan de problemen met de meertaligheid? Blijft moedertaal onbedreigd bovenaan?
5.En dan de hamvraag: wat doen we met het politiek correcte gelijkheidsideaal? Het vooral grootstedelijk probleem van witte en zwarte scholen. Hoeveel ruimte (geld dus) gunnen we aan elitaire scholen, die natuurlijk betere resultaten bij het voortgezet onderwijs kunnen voorleggen? Dulden we verder oprukken van segregatie in het onderwijs? Of mogen ouders niet meer het allerbeste voor hun kinderen dromen?
6.En dan helemaal de filosofische toer op:wat heet dan gelukkig zijn? Luister misschien eerst eens naar Ann Christy.
Laat ons het hierbij houden.
Dus deze keer geen blog om te lachen maar om gelukkig te zijn/worden.
Ik had het eerder al eens over die serie bij de EO op Ned2.
Je kan nu via één toetsaanslag de hele serie opnemen. Ik heb zodoende een voorraad voor de hele winter.
En... je valt van de ene verbazing in de ander met dat programma.
is dit het tronie van een boef?
Vorige week zat in de praatstoel naast het plaasteren Heilig Hartbeeld Diederik Stapel (°1966). In Nederland een naam als een (gebarsten) klok. Stapel was tot september 2011 gewoon hoogleraar sociale psychologie aan de Universiteit van Tilburg. Stapel genoot internationale faam met een lange reeks opzienbare publicaties op zijn naam. Tot hij in september 2011 betrapt werd op gigantische en jarenlange fraude met zijn onderzoeksresultaten die hij vervalste of gewoon naar zijn hand zette. Wetenschappelijk Nederland was verbijsterd, het academisch milieu tot in zijn ziel geraakt en Stapel werd met schaamte en schande, pek en veren, van de hoogste academische berg in het niets geworpen. Alles kwijt. Een wrak. Vernichtigd. Anéanti.
En na drie jaar zien we de man op deze bijzondere praatstoel. Wat heeft God voor Stapel ooit betekend en wat betekent God vandaag voor hem, na zijn val? Boeiend verhaal. Ik citeer:
In mijn vroeger milieu kende ik amper één collega die in God geloofde. Wie in God gelooft heeft gewoon te weinig nagedacht. En ook ik, alhoewel diep religieus en streng protestants gevormdwas overtuigd anti-theïst.
-En nu, mijnheer Stapel? Hoe gaat het met je.
Niet goed, moet ik zeggen, alles kwijt: reputatie, vrienden, job, geld en niks omhanden om mijn dagen door te komen. Ik lig op de bodem van een rotsspleet enheb geen idee hoe ik hierdoor, laat staan hieruit kom. Mij rest enkel mijn vrouw, mijn kinderen en een handjevol vrienden die me vergeven hebben. Maar tot vandaag zijn hate mails mijn deel.
-En (we zij bij de EO) niets gehoord of gezien van die God uit je kindertijd?
Wat zou ik het wensen dat ik nu een teken kreeg, maar ik krijg het niet. Alhoewel. Natuurlijk stel je de vraag: wil ik nog wel verder? Ja, want hoewel men wil dat je blijft liggen in die sterfput, ik wil recht kruipen maar leef nu van de afstand tussen hoop en moed. En moed put ik wel uit mijn oude bijbel, bij Prediker bijvoorbeeld die mij voorhoudt ijdelheid der ijdelheden, en alles is ijdelheid. En het najagen van de wind.Zo is het, nu weet ik het. Te laat.
-En wat met een kerkdienst waar de aanwezigen wekelijks en telkens opnieuw om vergeving vragen en mekaar vergeving schenken. Dat is de kern van ons geloof. Vergeving, niet aanrekenen, omdat onze God dat ook niet doet.
Ik weet het. Laat mij dit vertellen: ik hebben een lieve buurvrouw en op een ochtend vroeg zie ik haar haar fiets van slot doen, en ik vraag: zo vroeg op pad buurvrouw? Ik ga naar de kerk, elke dag. En wat gaat jij daar dan doen buurvrouw? Ik mag u zeggen mijnheer Stapel, ik bid daar elke dag voor u. Ik ben met die buurvrouw sindsdien een paar keer mee naar die vroege kerkdienst geweest. En dat helpt.
Wat verder gebruikt Stapel dit heel mooie beeld: "God als een warm deken over alle pijn, lelijkheid, schaamte en wanhoop."
op zoek naar een warme deken
Moet je dat allemaal meemaken om de kern van een godsgeloof te onderkennen?
En om in te zien dat mededogen wellicht het meest religieuze woord uit de Nederlandse taal is.
Ben jij ook zo'n grootspreker die volhoudt dat jij op geen enkel moment gevoelig bent aan "menselijk opzicht" Ze mogen van me denken wat ze willen...
Dan geloof ik jou niet ongeveer alles wat een mens dagdagelijks doet heeft betrekking op wat andere vinden. Overigens: 1. wat is er mis aan rekening houden met de opinie van anderen? 2. geef toe dat mensen die altijd willen choqueren vreselijke mensen zijn en dat ook zij dat doen om een bepaalde indruk te maken op die ander.
Een klein testje.
STEL...
Je zit opvallend aandachtig een krant te lezen op de tram, in een café of in een publieke ruimte. Je houdt je krant ostentatief met je twee handen hoog vast (zoals die charmante dame hierboven) maar.... je hebt de durf om die krant ondersteboven te houden.
En dan zien wat er gebeurt. Hoe de mensen rond u reageren? Benieuwd of iemand mij daarop aanspreekt.
Eerste een klein neventestje, jij merkt zo iemand op naast u (met zijn krant ondersteboven) Hoe zou jij reageren? Of niet reageren?
Natuurlijk mag je, om dat te durven, niet doodgaan van menselijk opzicht (ze mogen dus denken dat jij zot bent)
Maar waarom zou je je generen in dit geval? Wie is hier de zot? en ben jij niet de slimme die heel dat café aan het voor de zot houden is.
En nog wat verder, nog een koppel maar dan dik in de pensioenleeftijd. Ze zien er nog behoorlijk uit, graatmagermaar verzorgd, het kan veel erger vanaf een bepaalde leeftijd. En de pannenkoeken die al binnen zijn schijnen gesmaakt te hebben.
Alleen dat hondje dat ze bij hebben: ik zeg daar geen hond tegen dat is een plumeau die beweegt.
En ze noemen dat ding quickske.
Tot daar aan toe, maarik denk, als ze nu de pasgeboren baby van hun jongste dochter hadden bij gehad, ze konden niet meer bezorgd, liefkozend, vol attenties zijn voor die baby.
Om de beurt mochten ze quickske eens vasthouden, knuffelen en nieuwe lieve woordjes verzinnen. En eens laten proeven van hun pannenkoek. Bordje uitlikken. En die plumeau vindt dat blijkbaar heel normaal. Die liet dat koppel mooi tegen elkaar opbieden in genegenheid.
Naderhand zie ik dat ze allebei met een spiksplinter nieuwe elektrische fiets waren. Elk met een mandje voor aan het stuur, dus om de beurt mogen ze quickske bij zich nemen. Een ogenblik heb ik het vermoeden dat het datzelfde koppel is dat mij een paar weken geleden zo hooghartig voorbij fietste. Maar nee, die hadden geen quickske bij. Die hadden alleen hun snelle fietsen bij. Dat volstond.
Er valt toch nogal wat te beleven op zon regenachtig terras .
Een koppel, iets rond de 50 schat ik, en nog een tweede vrouwelijke figuur, iets jonger, stond zeker niet op de eerste rij als de natuur de vrouwelijke charmeattributen uitdeelde: alles veel te rond, stekelhaar, dikke dijen en kon navanant en een opvallend hagelwitte huid.
Bovendienis het meisje niet rijkelijk bedreven in de kunst van het onderhoudend converseren. Ze sloebert aan haar Spa Reine en knikt af en toe naar die eerste vrouw die zich uitslooft om het haar vriendin/nichtje/buurmeisje (?) naar haar zin te maken.
En dan die man. Een goede vijftiger dus, niet onaantrekkelijk, redelijk modern gekleed, maar ik heb de indruk dat die bezig is het wereldrecord er-verveeld-bij-zitten te verbeteren.
Nee, hij zit niet, hij ligt op zijn stoel, benen lang uitgestrekttot tegen de stoel van die rode dijen, het hoofd 180 graden afgewend van zijn twee tafeldames, met een blik van het hangt hier vreselijk mijn kl uit. Hij had zijn trappist wel uit. En ik dacht, als ik nu eens naar die man ging en hem een stukje uit Het Huwelijk van Elschot voorlas. Misschien een literair herkenningsmoment?
Hij dacht: ik sla haar dood en steek het huis in brand.
Ik moet de schimmel van mijn stramme voeten wassen
en rennen door het vuur en door het water plassen
tot bij een ander lief in enig ander land.
Maar doodslaan deed hij niet, want tussen droom en daad
staan wetten in de weg en praktische bezwaren,
en ook weemoedigheid, die niemand kan verklaren,
en die des avonds komt, wanneer men slapen gaat.
Maar Des avonds . is alles toch weer anders hé man?
Kom bestel nog een donkere Westmalle. Dat helpt altijd.
Drie meters verder, twee dames, complexloze vrolijke tegen-de zestigers. Ze werken zich enthousiast door een berg Dame Blanche met 5 bollen. Ze hebben er duidelijk zin in.
zeg maar ja tegen het leven
En tussen de grote happen kwebbelen ze lustig door. Over wat, dat weet ik niet, mijn gehoor gaat toch zo achteruit
en om daar nu een peperduur gehoorapparaat voor te kopen de nieuwsgierigheid moet ook zijn grenzen respecteren.
Niks dan goed nieuws dus bij deze vrouwelijke pallieters, behalve mijn oog dat gestoord wordt. Er is een soort vestimentaire kortsluiting tussen deze twee vriendinnen: ze hebben allebei een zelfde soort blouse aan maar in twee kleuren die zo vloeken dat zelfs een verstokte atheïst er onwel van wordt.
Kleuren kunnen vloeken dat het zeer doet. Wel dat deden die twee bloezen.
Verder niets aan de hand met deze dames blanches, maar, zou ik ze geen dienst bewijzen als ik hen zachtjes zou zeggen dat ze volgende keer eens moeten bellen voor ze er weer een op uit trekken: welke blouse doet gij aan deze namiddag?
Kleuren die vloeken, ik heb daar een moeilijke verhouding mee.
De Frank is de laatste weken zowat bij ons ingetrokken. Dat was het simpelste want om het uur willen wij weten of er nu ja dan nee, nog geen tweede adem voor de zomer op komst is. Curieus, maar als het echts serieus is, dan hebben wij liever DE Frank dan om-op-te-eten Sabine. Bij Sabine heb ik ook altijd last om mijn gedacht erbij te houden of minstens niet te laten afdwalen.
De Frank dus, had gisteravond iets laten vallen van droge periodes, temperatuur die even weer de 20 graden frôleert en de wind die er een tandje afdoet, maar voor het weekend opnieuwvan hetzelfde: regen, abnormaal lage temperaturen, hagel met mogelijk een donderslag, je kent het liedje stilaan. Maar vandaag, donderdag dus, even een meteorologische adempauze. Dus: IK GA FIETSEN.
Een rondje Wechelderzande. Goed gedacht. Tussen murenhoge maïsvelden. Volle Kempen. Beland ik uiteindelijk na veel bochten en bospaden boenk aan het Boshuisje locatie van de Loteling van Conscience (Halle Zoersel).
Het Boshuisje van De Loteling van Consciende (voorkant)
De heerlijke pelouse zit goed gevuld met allemaal middle age koppels. Zelfde redenering als uw dienaar waarschijnlijk: rap even ervan profiteren, morgen zitten we terug op ons pantoffels naar Zomerbeelden op TV1 te kijken. Overigens het enige TV programma waaraan ik mij nog nooit geërgerd heb.
Dus terras Boshuisje, onder een weifelend waterzonnetje. Ik bestel een Westmalle van t vat, tegen de strikte directieven van mijn kinderen in: nooit alcohol op de fiets Voor mij een donkere Westmalle, ik ben toch bijna aan de auto.
Ik kijk rond mij, en wat zie ik? Een hele mand gesneden brood om tableaukes van te maken voor mijn Blog.
Zo van die momenten dat u plots iets duidelijk wordt
wat je tot dan niet kon, niet wou aannemen, lees weten.
In dit geval: de belabberde toestand van mijn kort geheugen
en de uitstekende staat van dienst van mijn (heel) lang geheugen.
maar dan met een brede achterruit
Wij kochten in 1958 ons eerste eigen autootje
een zwarte Volkswagen, kevermodel met open dakje en witte banden.
Onze eerste rit ging naar de Expo in Brussel.
Mijn vrouw hoogzwanger van onze oudste zoon (vandaag 56)
en gapend staan kijken naar het Engels paviljoen
haar portemonnee gestolen met onze hele maandwedde erin.
En ik ken nu nog onze nummerplaat : Y 8758
Maar als men mij vandaag hier of daar mijn huidige nummerplaat vraagt
kan ik alleen zeggen dat ze met een losstaande 1 begint.
Verder moet ik op mijn auto gaan kijken.
Zelfde fenomeen met het nummer van mijn bankrekening. Ik gebruik dat rekeningnummer welgeteld 57 jaar. Daar is nu BE23 voorgekomen ON-MO-GE-LIJK te onthouden. Ik moet telkens in mijn agenda naar mijn banknummer gaan zoeken.
Kort geheugen probleem? Ik vermoed veel erger,
dit is geen falend kort geheugen
dit is gewoon een teken dat er niets nieuws meer bij kan.
VOL. En vol is vol, nietwaar?
Maar gelukkig hebben we nu Wikipedia, en zo is dat ook weer opgelost.
Heel slecht weer dit weeekend dus tijd zat Ik heb het geprobeerd. Sakia Noort achterna.
Geen uitleg maar een tableauke....
Hier mijn première épreuve....
RAYMOND
Raymond Kusseneers was zijn volle naam, maar iedereen noemde hem de Mon.
De Mon was was vorige maand 62 geworden en zoals dat heet: niet onsuccesvol in het leven. Raymond had een groothandel in voorgesneden en voorgebakken frieten uit de grond gestampt, echt gestampt want op uw gat zittend kunde niet rijk worden had hij van zijn vader geleerd, dus gewoon keihard werken.
En vorig jaar had Mon, ook heel verstandig, zijn oudste zoon in de zaak gebracht. Dirk, onzen Dirk had een hoger diploma handel gehaald maar kende van frietenhandel natuurlijk niets. Maar Mon was ook niet zinnens om zomaar van de ene op de andere dag de frieten te ruilen voor de golf of het voorzitterschap/hoofdsponsor van de S.V. Zottegem. Dus om zeven uur deed Mon nog altijd de poort van het bedrijf open en nooit voor acht uur s avonds deed hij persoonlijk het licht uit.
Hard werken, maar toch had Mon ook enige sociale status opgebouwd. Een paar jaar geleden was hij gevraagd om bij de lokale Rotaryclub te komen. In zon club wordt, zoals op de Ark van Noe, maar één lid per beroepsgroep toegelaten en in de Rotary van Zottegem hadden ze nog geen frietenhandelaar.
Service above self....
Veel vroegen ze niet buiten een fors lidgeld, maar dat was natuurlijk geen probleem, en alle weken op dinsdagmiddag goed gaan eten in De Gouden Engel, het beste restaurant van de stad. Dus had Mon gretig ja gezegd op dat eervolle aanbod. En dat heeft Mon zich tot nu nog geen ogenblik beklaagd. Want op die Rotary kwam Mon in een heel andere wereld. Allemaal doktoors, notarissen, directeurs en bankiers en zo, en die noemden Mon direct met zijn voornaam: daar zie, de Mon.
Ook hield iemand, elke week na de hoofdplat, een heel interessante voordracht, dat noemen ze een mini talk -mini dat is kort en talk dat is speech-, over iets uit hun beroep. En de Mon had al eens stillekens gedacht aan zon spreekbeurt over zijn beroep: Problemen en mogelijkheden in de voorgebakken frietenhandel in Europese context, de titel stond al vast als ze het hem ooit moesten vragen.
Nu vond Mon zelf wel dat hij in dat hoge gezelschap geen reden had om zich de mindere te voelen. Kijk maar eens rond op de parking voor De Gouden Engel, daar stond geen ene Bentley Continental GTC 6.0 Speed 4 tussen. Ja allemaal BMWs en Mercedessen uit de Klasse 1 dan nog, er stond zelfs een Renault Scenic bij, dus met zijn Bentley .
Alleen vroeg hij zich af of alle Rotariërs (want zo noemen die mannen zich) wel bewust waren dat die grote Bentley van de Mon was? En ge kunt dat zo moeilijk ter sprake brengen tijdens het aperitief, want stoeffen nee, dat doen ze in dat midden niet. Die hebben dat niet nodig. Dus, ik zwijgen over mijn Bentley, zo stom ben ik nu ook niet.
in het wit, da's altijd schoon en valt niet zo op.
En nu kwam vorig weekend, als een geschenk uit de hemel, die mogelijkheid om voor een prikje een nummerplaat te bestellen met uw naam erop.
Dat is mijn kans, dacht de Mon. In grote, fel rode letters RAYMOND voor en achter op mijn Bentley. Nu weten ze het ineens allemaal: dien Bentley is van de Mon van de frieten. Dat hadden ze misschien toch niet verwacht?
En nu zal een uitnodiging voor een minitalk ook wel niet lang uitblijven. Maar ik moet nog eens over een betere titel nadenken, liefst in de vraagvorm, dat houdt de spanning vast. Bijv. Zijn de Chinese aardappelen een bedreiging voor de Europese handel in voorgesneden en voorgebakken frieten.Misschien raak ik zo, over een paar jaar wel in het bestuur?
een authetieke Russische datsja
te koop bij "Hebbes" ... (sic)
hallo, dit is (nog altijd) geen robot...
DENK MEE MET HILDE.....
is dit het tronie van een boef?
en gij daartussen....
het land van ooit
zeg maar ja tegen het leven
maar dan met een brede achterruit
