OPUS 1932 houdt zijn woord: 2013 niks dan positieve signalen.
Ik wil mijn bezoekers al lang deelachtig maken van mijn verslaving, mijn verslingerd zijn op een programma bij VT4. Het is uiteraard een oud Woestijnvisproduct: De Rechtbank. Je neemt er met plezier de drie reclameonderbrekingen bij.
Gewoon een human interest reeks waarbij de camera ons meeneemt naar het concrete alledaagse gebeuren in de gerechtszaal, dat gaat van politierechtbank en Vredegerecht tot Hof van Beroep. Daar passeert de kleine man in al zijn kleine gedaanten voor die misschien laatste instantie in onze samenleving die nog respect afdwingt: de rechtsprekende macht. Je moet nauwelijks nog fictieverhalen lezen, of naar de film gaan: luister en kijk naar die mensen en bewonder vooral de doorgaans sublieme manier waarop die rechters met die brokjes kleine of soms grote ellende omgaan. Je leert al heel snel dat die blinddoek voor de ogen van Vrouwe Justitia niets meer is dan een symbool. De werkelijkheid is zo anders.
Rechter D'Hondt zie je nadenken...
Gisteravond (09-01) misschien een relatief hoogtepunt meegemaakt in die reeks. Uiteraard stonden we voor de toog van onvergelijkelijke rechter DHondt in Dendermonde. Een stokoude man (80 sic) moest komen uitleggen waarom hij, ergens in de straten van Dendermonde, met zijn auto was doorgereden nadat hij met zijn zijspiegel een accidentje had veroorzaakt. Eerlijk mijnheer rechter (maar dan in dat carnavaleske Dendermonds) ik heb niks gehoord of gezien. Ja later zag ik dan mijn zijspiegel was ingedrukt. "Jamaar, zo'n ingedrukte spiegel, dat geeft nogal een saflette, hé mijnheer, dat kan toch niet?" En dan die spitse dialoog tussen rechter D'Hondt en die man. Daar mag Geert Hoste en al zijn makkers comedians, nog jaren voor oefenen om dit soort invoelende humor te presteren.
Maar er is in De Rechtbank niet alleen dat onnavolgbaar humorgehalte van de gewone mens en het woordspel met de zittende magistratuur. De Rechtbank is nog zoveel meer. Vooral als het niet meer om te lachen is. Een leerschool in alle soorten menselijke gevoelens tegelijk, noem ik het.
Een leerschool in empathie en sociaal invoelen. Zo vaak mompel ik in mezelf: wat moette daarmee doen? Aan zon geval is geen enkele goede kant te breien, en toch moet die rechter iets uitspreken. Een leerschool in mededogen, mildheid en nuance. Luister eens goed naar die mens en beweer dan maar eens met het hand op het hart dat er slechts één oplossing is: de blinde zero tolerance. Zo vaak zeg je zelf: die gast den bak in steken maakt het allemaal maar erger. Maar wat moette daar dan wel mee doen? Een leerschool in burgerzin. Hoezeer we ons gelukkig mogen prijzen in dit democratisch bestel te zijn geboren. Geen 10% van de wereldbevolking kent de luxe van dit soort justitieel apparaat. En dan hou je wel je mond als er soms eens iets misloopt. Genoeg stof om na te denken tijdens de onderbrekingen waar ze je van de ongelooflijke kortingen bij Citroen proberen te overtuigen.
Kerstboom afgebroken, de herdertjes ingepakt, lege flessen naar de container we beginnen er opnieuw aan.
Een heel zinnige nieuwjaarswens vind ik: en dees jaar wat minder zagen . Maar het is geen Driekoningen of we zijn weeral bezig. Tegen wie zegdet?
En toch gaat Opus1932 een poging doen. Positiever moet het worden.
Maar ik vraag nog één laatste uitzondering, om het af te leren dan, om nog voor de allerlaatste keer een grimmig stukje te plegen. Nou, grimmig, het komt uit een heel warm hart. Lees verder.
Het gaat over de actie van Studio Brussel eind vorige jaar: Music for Life 2012. Ik lees op hunwebsite als nabeschouwing: Een week om dementie nooit te vergeten, beter kunnen we Music For Life 2012 niet beschrijven. Herbeleef alle hoogtepunten van 7 dagen Songs For Life.
Op zich wel geestig een week om nooit te vergeten dat zeg je tegen een demente. Ik heb geen pin gekocht, laat staan opgestoken, ik heb er nauwelijks wat bij gevoeld. Om drie redenen: 1. Altijd hetzelfde bij dit soort acties, of het nu Bono, Nick Balthasar of Het Glazen Huis is, het goede doel wordt heel snel het goede middel, om aandacht te krijgen en zichzelf te promoten. 2. Maar ten gronde: wat is eigenlijk het maatschappelijk probleem met dementie? Ik heb het wellicht niet goed begrepen. Het treft vaak je hoogbejaarde (groot)ouders en dan ga je ze met heel de familie, in normale omstandigheden, nog met meer tederheid omringen. 3. En voor de demente zelf is het probleem evenzeer onduidelijk. Met een wegdeemsterend bewustzijn verdwijnt grotendeels ook de pijn en de schaamte om deze finale aftakeling.
Oké, allemaal wat kort door de bocht van mij, maar als men het mij had gevraagd (quod non)had ik een veel schrijnender probleem. Het is een belendend perceel van de dementie: ik zou veel liever een actie zien die pleit voor een meer genuanceerde omgang met het veel tragischere fenomeen dat men vlotjes met één term depressie noemt.
Ook voor mijn voorkeur heb ik drie redenen: 1. Deze plaag (want dat is het) treft alle leeftijden en alle lagen van de bevolking. De aandoening, want dat is het, is heel moeilijk behandelbaar, veroorzaakt onnoemelijk lijden en kent niet zelden een tragische ontknoping. 2.Deze aandoening mist quasi elke maatschappelijke acceptatie. Het wordt zo vaak als een zwakte aanzien (terwijl de genetische component zeer groot is) en regelmatig in de pers wordt het overgebruik van alle soorten psychofarmaca geculpabiliseerd. Er wordt een sfeer van schaamte gekweekt. Je wordt op slag economisch, maatschappelijk, cultureel uitgerangeerd. Het woord zot is nooit ver weg. 3. En dan het ergste: de depressie treft niet enkel de zieke maar richt zeer vaak een ware ravage aan in het gehele gezin en omgeving. Niemand in een gezin van de zieke blijft overeind. En weer die schaamte. Heel het gezin lijdt mee.
En weer oké, er zijn gradaties, maar een, actie die zou aansporen iets meer genuanceerd over dat onderwerp te kletsen ik zou er misschien een pin van kopen.
Geen 24 uur na het posten van mijn vorige Blog verneem ik, via KLARA, dat mijn boodschap in Wenen is aangekomen.
Het kan geen toeval zijn dat, zo korte tijd na mijn bericht, de leden van de Wiener Philharmoniker solidair besloten dat het zo niet verder kan.
Ze beginnen met de verkoop van de tickets voor 2014 anders te organiseren. Democratischer. Je kan vanaf vandaag al tickets voor het Nieuwjaarsconcert van 1 januari 2014 bestellen, maar dan enkel via het internet waarop een soort loterijsysteem is aangebracht. Jij koopt een lot en als jouw nummer uitkomt, heb jij je ticket beet. Democratischer kan het haast niet. Alhoewel de prijzen voor een ticket ongewijzigd blijven. Op de derde rij, waar die Japanse madam in kimono zat, betaal je nog altijd 950 om binnen te komen (vestaire en programmaboekje niet inbegrepen)
Maar ja, je junt het allemaal niet ineens overhoop gooien. Dat begrijp ik.
Allo, mannen van de Wiener. Nog een idee van mij, voor 1 januari 2015 dan. Als je nu eens al die kozijns en achternonkels van de familie Strauss een dagje vrijaf gaf, en iets hedendaagser en niet zo smal Weens wilde programmeren?
Bijvoorbeeld. (ik zeg zomaar wat) La Mer van Charles Trenet. uit 1943 !
Of De Lichtjes van de Schelde is ook goed.
>>>> Doen, zou ik zo zeggen, anders riskeert, tegen 2019, André Rieu jullie plaats in te nemen in de Goldene Saal.
Het is natuurlijk een open deur zo groot als de hemelpoort (die staat tegenwoordig, gezien het weinig volk dat zich aanbiedt, dag en nacht open, je kan in en uit zonder controle) te beweren dat een normaal mens niet zonder muziek kan. Wat muziek met een mens kan doen en doet. Ten goede en ten kwade. Wat is dat toch wat een mens heeft met muziek?
Deze periode van de Jaarwende een dubbele ervaring in dat verband.
De absolute TOP 1000 Klassiekers van Radio 2
Vijf dagen hebben ze er op Radio 2 aan gedraaid (ach ja, plaatjes draaien niet meer )om uiteindelijk op 31 december, rond zes uur in de vooravond, het woord te geven aan Louis Tobback om de nummer één aan te kondigen. Het werd (niet verrassend) Bohemian Rhapsody van Queen, die heeft daar een abonnement op. Vermoed ik. Maar als ik zo hoor rond mij, en ook in de commentaren op Radio2 zelf, hoeveel mensen met die 1000 vrij simpele morceaukes in hogere sferen zijn beland. Er was zelfs een chauffeur van een federale minister die belde dat hij de hele week, samen met zijn excellentie, tweestemmig in de auto al die bekende nummers heeft meegebruld. Er is wat afgezongen in die laatste dagen van 2012. Prachtig toch. Dat goede radio maken ZOOOOO simpel kan zijn. Dat Charles Trenet met La Mer op de 882ste plaats stond was voor mij een persoonlijke belediging, maar dat dit liedje uit 1943 (de Hongerwinter!) er toch nog bij was, kon mij nog iets troosten.
Het traditionele Nieuwjaarsconcert van de Wiener Philarmoniker vanuit Wenen
En na vele jaren had ik, in afwachting van het Schansspringen, nog eens afgestemd op het Nieuwjaarsconcert. De Goldene Saal van de Wiener Musiekverein stond er weer te pronken alsof Johan Strauss himself ieder ogenblik op de pupiter kon verschijnen. Een zee van bloemen, lichtjes, massieve kristallen luchters, die mannen en madammen van de Wiener in hun mooiste rokkostuum. Maar vooral dat heel chic volk in de zaal dat zich daarbij zichtbaar ongelooflijk belangrijk zat te vinden. Ik bemerkte op de derde rij een Japanse diplomatenvrouw in een brokaten kimono (kostprijs 60.000 Euro lees ik op Wikipedia). Tot daaraan toe. Maar die muziek, jongens, dat is niet (meer) te aanhoren. Ik vermoed dat indien ze, in plaats van 15 verschillende nummers, één stuk 15 keer na elkaar zouden spelen, dat de meeste mensen het niet zouden merken. Zo gedateerd en vooral zo monotoon dat die Weense 19de eeuwse muziek en vooral dat sfeertje daar omheen klinkt, voelt en ruikt. Je ziet zo die (asociale) Weense bourgeoisie paraderen en gloriëren. Vermolmd, dat is het woord. Dat klinkt allemaal hetzelfde, of het nu een wals of een polka of een mars is, maakt niet uit, maar na drie morceaukes heb je het wel gehad.
Reflectie Ik denk dat we hier in feite, in een notendop, de geschiedenis van Oostenrijk van de laatste drie eeuwen in beeld krijgen. Een grandioos verleden, op een ogenblik politiek wereldleider, toonaangever op ongeveer alle gebied: wetenschap, kunst, filosofie, progressief denken. En dan, na 150 jaar, op 1 januari 2013, zon spektakel de wereld insturen als Nieuwjaarsgroet van de Oostenrijkse natie aan de beschaafde wereld . Twee eeuwen lang niks veranderen en hopen dat ja, hopen wat eigenlijk? Dat de rest van de wereld ook niet veranderd is? Voor mij, je hoeft deze keer (en ook anders niet) met mij niet akkoord te gaan, maar dit lijkt mij het levende bewijs hoezeer immobilisme en fout begrepen conservatisme, de zelfvernietiging in zich dragen. Zeg nu eerlijk, dit soort show, dat doet André Rieu op het Vrijthof in Maastricht in Tokio of in Yaka Maka tien keer beter.
Kunst, en vooral kunst, eist voortgang, verandering, vernieuwing, experiment. En daar heeft de Top 1000 van Radio2 een punt voor op de Goldene Saal: mijn kleinkinderen vinden die Top 1000 maar niks, als er daar 10 nummers bij zijn die genade krijgen zal het veel zijn. Een nieuwe generatie die zich ongegeneerd aanbiedt. Over 25 jaar moet Radio2 met deze Top 1000 niet meer afkomen .
Jij vindt dat spijtig? Mogelijk, maar je ziet het nu al gebeuren: Charles Trenet op 882 dan weet je het wel.
Speciaal dubbeldik Kerstnummer van de Groene Amsterdammer
Eindejaars komt De Groene altijd met een dubbeldik themanummer. Dit jaar: de vaderloze samenleving.
Alles wat je wilt en kunt weten over De Vader, vroeger, nu en morgen.
Vorige blog pikte ik reeds die schitterende term "Bakfietsvader" op. Daar kan ik nu nog zo'n term aan toevoegen: "de POLDERLULLO" .... heb je'n hem?
Nog enkele pareltjes uit die 134 volgedrukte grote pagina's
Het jaar 3369 De laatste twintig jaar is het aantal vaders dat één werkdag in de week heeft ingeruild voor een zorgdag gestegen van twee à vijf procent naar vijf à zeven procent (....) Omgerekend volgens de meest gunstige rekenmethode zal over 1357 jaar (dat is dan in 3369) elke vader aan de zorgdag zijn.
De papa van het jaar volgens Flair Dat is de Nederlandse zanger Guus Meeuwis. Ooit had hij een papadag, vertelde hij in een interview. Nu niet meer. "Maar de woensdagmiddag is heilig: dan probeer ik zoveel mogelijk thuis te zijn". Dat is fijn. Maar stel je voor de aardigheid een moeder voor die datzelfde zegt: ik werk de hele week, maar op, woensdagmiddag probeer ik zoveel mogelijk thuis te zijn. Zou zij kans maken tot mama van het jaar te worden uitgeroepen? Of zou zij publiekelijk aan de schandpaal worden genageld?
Nick Crews En dan nog het schittererende verhaal van Nick Crews (67) een Britse gepensioneerde marineofficier. Die bestond het een brief aan zijn drie volwassen kinderen te sturen waarin hij hen hun drie mislukte huwelijken , hun verkeerde keuzes en hun gebrek aan volwassenheid verwijt. Nick Crews schrijft: "It is obvious that none of you has the fainest notion of the bitter disappointment each of you has in your own way dished out to us (...) We are constantly regaled with chapter and verse of the happy, succesful lives of families of our friends and relatives and being asked of news of our own children and grandchildren. I wonder if you realise how we feel - we have nothing to say which reflects any credit on you or us" En dat gaat zo door. Einde verhaal, geen van de drie kinderen zet nog een voet in het ouderhuis. Op de vraag aan Nick of dit nu beter is en of hij zijn brief niet berouwt?, antwoordt Nick geheel ontdaan: jamaar, ze hebben mijn brief niet goed gelezen. Ze hebben niet gemerkt hoeveel liefde er onder die woorden verborgen gaat.....
Tussen de lijnen van het gaarne zien lezen, een hele kunst....
(sorry dat deze inlas een ietsie pietsie langer uitvalt, aanzie het als een dubbeldikke Kerstinlas)
Advent en Zonnewende.
21 december, je weet het, we zijn op de goede weg Het zijn nog maar seconden die we winnen, oké, maar we leveren tenminste niet meer in.
Op diezelfde dag lees ik in het Parochieblad, het artikel van onze pastoor over de adventtijd en het naderend hoogfeest van Kerstmis; hoezeerwij allen verlangend uitkijken naar de geboorte van onze Verlosser: God die zomaar zijn eigen Zoon (waarom spreken men eigenlijk nooit van Gods zoontje, t is toch maar een baby?) naar de wereld stuurt, en dan nog naar een stalletje in Bethlehem, waar alleen een paar collegasvan Pietje Vogel, Suske Wiet en Schrobber Beek hem staan op te wachten. Dat is juist de betekenis van Advent, dat smachtend uitkijken naar die geboorte van Gods Zoon.
Haendel maakt het in zijn Messiah nog bonter als hij de profeet Jesaja (9:5 voor de kenners) nazingt: His name shall be called: Wonderful, Counsellor, The Mighty God, The Everlasting Father, The Prince of Peace .
Wel... ik neem aan dit soort adventieve gevoelens nauwelijks nog deel.
En toch .
Ik zou heel hard liegen als ik zeg dat ik deze tijd geheel gevoelloos doormaak. Ik deel in deze tijd van het jaar, zelfs heel intens, dat uitkijken, dat diepe verlangen, dat dromen van
Ja, van wat eigenlijk?
Het terugkerende en alles belovende licht, de warmte, de zon, de lente en de zomer, de volle akkers, het opspattende groen langs de Netedijken, de geurende bossen, ookhet duizendkleurige Nieuwpoortse strand,inclusief de kleurrijke terrasjes en joelende kinderen in een cuissetax,de minirokjes van de meisjes van 13, de bolle borstjes van hun iets oudere zussen, die eindeloze lange avonden waar het amper donker wordt het wordt ons allemaal beloofd.
Een droomwereld waar het allemaal opnieuw kan beginnen en waarvan wij geloven dat het nog beter, nog mooier zal zijn dan ooit. Maar waarvan wij, net als bij dat Kindje Jezus, weten dat er even onverbiddelijk weer een Golgotta op volgt.
En dat gevoelen culmineert vandaag, 21 december bij de zonnewende.
Je moet geen doorgestudeerde antropoloog zijn om de symmetrie te zien: dat diepe oerinstinct van de primitieve mens die leefde van en met en in de natuur , 50 of 100 duizend jaar oud, oergegeven dat zeer snel door elke soort religie werd opgepikt en gesacraliseerd totHET teken van God.
Niks op aan te merken vond Spinoza al (ca 1750): Deus sive Natura, wie God zegt, zegt Natuur.
En dan beken ik me ineens als een zeer religieus mens. Rorate
Raar toch dat de zoveel mensen rond deze tijd van het jaar zo bezig zijn met geluk, geluk wensen en gelukkig zijn. Alsof dat de 17de april of de 24 oktober niet even zinvol is.
Nu ja, dat zijn tradities en er is geen goede reden om daar tegenin te gaan. Dus... kaartjes krijgen, kaartjes beantwoorden, doe maar. (alhoewel zo van die wensen per mail... dat voelt toch een beetje aan als nep, te gemakkelijk, kost te weinig moeite)
Geluk. Geluk zoeken.
Zo gold eeuwenlang een hoefijzer boven uw voordeur als geluk brengend. (er waren ook ondubbelzinnige teklens van ongeluk, malheur) Nu mijn vraag: geloof jij, 21ste eeuwer, nog dat een hoefijzer geluk brengt? Natuurlijk niet. Te gek voor woorden. Maar als iemand u nu garandeert dat een hoefijzer boven uw voordeur OOK werkt als je er NIET in gelooft... Zie je jezelf dan toch maar zo'n ding op te hangen, vanuit de ijzeren logica: baat het niet, het schaadt niet? Je weet maar nooit.
------
Ik vrees intussen dat nogal wat mensen die zich vandaag 'gelovig' noemen, die redenering volgen.... je weet maar nooit. En kun je die mensen iets verwijten? Kun je een mens OOIT IETS verwijten?
Je moet er niks voor kennen, gewoon logisch nadenken.
STEL....
Dat jij veel tijd hebt en dat je je de afgelopen drie jaar hebt geamuseerd met alle uitslagen van de Lotto trekkingen op te schrijven.
En dat je mooi hebt uitgeteld hoeveel keer elk van die 45 balletjes uit de trommel kwam en bij de zes winnende nummers zat. En zo kwam je erop uit dat het nummer 29 slechts drie keer bij de winnende nummers zat, en dat daarentegen het nummer 34twaalf keer bij de winners zat.
En nu ga je je formulier voor de volgende trekking invullen.
Dat wetende van die zwakke 29 en die sterke 34,
-Ga je nu zeker die 34 invullen en zeker niet op die zwakke 29?
-Of omgekeerd: ga je nu juist 29 invullen en 34 vermijden?
wat doen die gasten heel die tijd aan zo'n toog....
Of iets eenvoudiger gesteld.
Iemand in een café aan de toog gooit met twee (niet getrukeerde) teerlingen negen keer na elkaar een dubbel zes.
Hoeveel zou jij inzetten op de kans dat die gast de tiende keer nog eens een dubbel zes gooit ?
En wist je dat een pientere psycholoog uit uw antwoord op deze vraag uw karakter kan afleiden?
Ik heb met name een hele nacht gedroomd dat ik de slaap niet kon vinden..... Dromen dat je niet in slaap geraakt. Met alle nare gevoels daaromheen.
Toch blijf ik met een vraag. Hoe kan ik nu zeker weten of ik nu echt een hele nacht hebben liggen woelen om de slaap te vinden... of was dat het enkel een vervelende droom was?
Ik kan het met de beste wil van de wereld niet uitmaken.
Om maar te zeggen hoe flinterdun de draad tussen droom en werkelijkheid, tussen droom en daad is.
en passant... wist je dat het drinken van een glas warme melk echt helpt?
((toch graag dat je de drie bijdragen Amour 1 2 3 in die volgorde leest)
Het zou dus een ode zijn aan de ultieme Liefde (met onbetwiste hoofdletter)liefde die meegaat tot voorbij de dood. Zover kan liefde dus reiken.
Toch een dubbel gevoel bij die ophemeling van deze histoire dAmour-. Inderdaad Georges en Anne beleven hun ultieme liefde, ooit wellicht rianter in goede tijden, nu vooral in kwade tijden. Mooi is dat. Maar wat zien we in de film gebeuren?
Allereerst is er het cruciale gegeven waar Anne die, bij haar terugkeer in een rolstoel van het ziekenhuis , Georges laat beloven dat hij haar nooit nog naar een ziekenhuis of een maison de repos zal brengen. Met andere woorden dat hij haar op hun appartement zal blijven verzorgen, tot het einde. Uiteraard stemt Georges daar in toe.
En zo zijn we vertrokken voor het lange verhaal van die twee, op dat appartement tot aan het dramatische einde.
Enkele details:
-Hun enige dochter Eva, ook een klassieke pianiste, die in Londen leeft in haar rommelige relatie met een nogal frivole Engelsman en haar twee kinderen waarop ze elke vat is kwijt gespeeld..En dan nog deze situatie van haar ouders die haar verteert. Als zij dan toch eens op bezoek komt wordt zij vrij afstandelijk ontvangen. Als Eva aandringt bij Georges dat dit alles echt zo niet verder kan, krijgt ze als antwoord: wat weet jij daarvan? Voor wie kan dat zo niet verder?
-Er is de simpele maar zeer vriendelijke buurman die echt om het koppel geeft, die boodschappen doet en in zijn Italiaans Frans altijd vraagt hoe het gaat, komt amper de drempel van het appartement over en moet het stellen met een correct maar afgemeten, merci monsieur, hoe hij ook moeite deed om zijn vriendschap te tonen.
-Het gewoon uit de hand gelopen incident met een verpleegster die door Georges bijzonder brutaal op haar nummer wordt gezet en weggestuurd om de onvriendelijke manier waarop zij Anne haar toiletteerde.Bijzonder gênante episode.
-Zelfs als hun succesvolle leerling met beste intenties op bezoek komt en bereid is Annes lievelingsstuk op de piano te spelen is dit na 2 minuten al genoeg voor Anne. In feite komt die man hier niets aan ons verhaal toevoegen.
-De voordeur is vast op slot en als er gebeld wordt eerst van achter de deur geïnformeerd wie er aanbelt. De telefoon wordt enkel opgenomen als men kan lezen van wie de oproep komt.
Dat is dus het beeld van een bezitterige liefde, een inpalmende liefde, een omknellende liefde, een liefde die insluit. Terwijl een echte liefde juist openingen maakt, ruimte biedt, kansen schept. Beweging toelaat. In deze kleine en benarde relatie hebben zij niemand nodig, is niemand gevraagd nog gewenst tussen te komen. Wij redden het. Alleen al die afgedwongen belofte: jij gaat mij nooit nog naar een ziekenhuis brengen, terwijl iedereen ziet dat dit hier echt niet langer zo kan. Vooral de behandeling van Eva, die gewoon als indringster wordt gezien, is zeer pijnlijk om aan te zien. En oneerlijk.
Te grote Liefde kan ook versmachten.
----------------------------------
Zaterdag was Rik Torfs te gast op Ned 2 in het IKON programma Het Vermoeden (terug te zien op de internet bij Ned2). En die vertelde een bijna identiek verhaal.
Torfs vertelde van zijn jarenoude haast mateloze liefde en bewondering voor zijn vader. En hoe dit gevoelen zijn hele leven (over)vulde, tot die vader overleed en Rik, ongeacht het grote verdriet en de pijn, ook plots een oneindige gevoel van bevrijding en verovering van ruimte ervoer. Plots wist hij hoe bezettend die liefde in zijn leven had gewerkt. Hij werd nadien een andere mens.
(toch graag dat je de drie bijdragen Amour 1 2 3 in die volgorde leest)
Stel het je voor: Metropolis, zaterdagavond, duizenden meestal jonge filmliefhebbers trekken voorzien van een emmer popcorn hun voorkeurfilm in. Amour speelt in, zaal 13, 650 plaatsen. Als we binnenkomen is de zaal leeg. Als de film begint zijn we met 8 liefhebbers. En met die 8 rare kwasten zullen we twee uur en zes minuten samen zijn in een appartement met twee oude mensen in hun ondergangsfase.
Nog Haneke is die gewoonte om heel vaak, soms meer dan een minuut (en dat is lang hoor), een beeld te fixeren met alleen wat achtergrondgeluid. Gewoon een beeldhelemaal laten indringen. Dat kan een beeld van het lege salon zijn, of een rommelige niet afgedekte ontbijttafel of een gootsteen vol afwas. Maar dat kan net zo goed een close up van een gezichtsuitdrukking van George of Anne zijn. Je ziet ze denken, je ziet ze voelen. Je voelt alsof het jou overkomt.. En stel je dat voor op een scherm van wel 35 meter breed.
En dan, maar daar moet je die leeftijd voor delen, die kleine indringende facetten van het ouder worden. Die sleffende wankele gang, dat steeds minder hechten aan uiterlijk (voor wie zou je je nog optutten?), en dan die meesterlijke scène als Georges van op de grond niet meer recht geraakt. Dat gesukkel .
Opvallend zijn ook de korte dialogen, zon stel heeft intussen in hun lange leven ongeveer alles gezegd wat er gezegd kon worden. Zelfs muziek beluisteren is er niet meer bij. Zij zijn nu met andere zaken beschäftigt: pampers aandoen, twee lepeltjes van een abrikozenpapje binnen krijgen, en dan vooral haar klagelijke mal, mal, mal pijn, pijn, pijn en zijn verlorenheid. Waar heb ik dat nog gehoord en gevoeld?
En dan het einde, zoals gezegd bespaar ik je het verhaal, als Haneke je dan de vrijheid laat om het helemaal in te vullen. Ga metb twee kijken, dan heb je alvast twee eindscenario's.
Nee, het is eens iets anders dan Frits en Freddy, en een vrolijk avondje uit had je je wellicht anders voorgesteld, maar dat een film je zo diep kan aangrijpen als je er zelf klaar voor bent.
En dan voor alles misschien, dit soort magistraal acteertalent van die twee Franse filmmonumenten. Dan word je weer helemaal Europeaan. Dat kan een Amerikaan niet.
(toch graag dat je de drie bijdragen Amour 1 2 3 in die volgorde leest)
Ik ga minder vaak naar de film dan vroeger, maar als ik ga ben ik een stuk kritischer in mijn filmkeuze. Deze keer was het AMOUR van de Oostenrijke regisseur Michael Haneke (Das Weisse Band, Caché, Le pianiste), de Gouden Palm in Cannes dit jaar...
Zoals steeds bij Haneke wil de maker dat zijn films iets van de kijker vragen, zodat iedereen nadien iets anders beleefd kan hebben, zoals boeken in ieders beleving anders kunnen zijn. Daarom vermijdt hij doorgaans dat hij aangeboden ideeën en theorieën al te expliciet in beeld brengt. Ennu ook weer eindigt de film vrij bruusk, op een kritiek moment wordt het scherm zwart en begint in stilte de aftiteling te lopen. Stof genoeg om door te denken.
Het verhaal kan haast niet simpeler: Georges en Anne, twee hoogbejaarde zeer gecultiveerde oud muziekleraars, gespeeld door twee Franse acteerlegendes Jean-Louis Trintignant en Emmanuelle Riva, wonen in zon typisch Parijs appartement. Buiten de beginscène verlaten we nadien geen ogenblik nog dat appartement.
De ochtend na een pianoconcert krijgt Anne tijdens het ontbijt een korte uitval. Het blijkt een lichte beroerte die na een bezoek aan het zieken,huis en een operatie degradeert tot een verlamming van haar rechter kant.
Wat we verder beleven, de film duurt ruim meer dan twee uur, is de verder aftakeling en verlies aan waardigheid van Anne en de hoploze, alles gevende liefde waarmee Georgeshaar probeert te verzorgen. Anne had, bij haar ongelukkige terugkeer van het ziekenhuis, laten beloven dat hij haar nooit of te nimmer nog naar een ziekenhuis of een maison de repos zou laten wegvoeren. Na een twee de beroert is de toestand helemaal hopeloos en volgen we het verhaal van de grote Amour tussen die twee en dit tot het dramatische einde. Ik bespaar u het einde om je kijkplezier(nou) niet te bederven als je nog wilt gaan kijken. Maar wel benieuwd welk einde jij aan de film breit .
In twee volgende stukjes deel ik graag enkele beklijvende indrukken.
Onmiskenbaar. Je kun ervoor zijn of er niet wild van worden, maar geef toe, mensen die met mekaar, in alle vriendschap en met respect voor strenge regels en afspraken, in een denkbeeldig strijdperk treden. Om ter snelst, om ter hoogst, om ter elegantst, om ter vaakst een bal door in een opening krijgen, zelfs met mekaar op de vuist gaan en zien wie het langst vertikaal blijft
Maar zoals een van de bekendste hedendaagse Nederlandse filosofen het uitdrukt: elk voordeel het se nadeel. En gelijk heeft Johan . Dus ook in de sport En meer dan één nadeel zou ik aanvullen. Soms stampen ze een lijnrechter morsdood, een andere keer drogeren ze zich suf, en de volgende keer vliegt het zwart geld met pakken in het rond, om me tot de actualiteit van de laatste uren te beperken.
Maar er is daarnaast aan sport nog één existentieel psychologisch nadeel: er is slechts één winnaar, en al de anderen zijn verliezers. Dus een duidelijke of/of situatie. En met zekere kannibalen allesvreterszoals een Merckx, Nijs en Armstrong zijn er alleen maar verliezers, geklopten, losers. Niet leuk. U dood rijden voor een tweede plaats, of om met 0-1 de boot in te gaan, ge moet er goed zot voor zijn .
Maar daar hebben wij in Vlaanderen het volgende op gevonden (wat we zelf bedenken is inderdaad altijd beter bedacht )
Na het seizoen, rond deze tijd dus, als alles stilligt (behalve dan bij die gekke veldrijders) hebben mensen die dat belangrijk vinden, zoveel verschillende soorten trofeeën bedacht, zoveelsoorten verkiezingen tot de man/vrouw van het jaar georganiseerd, vaak met de meest exotische benamingen (de kristallen fiets begot, waar blijven ze het halen) zoveel uitroepingen tot , dat niemand, maar dan ook niemand aan het eind op een of andere gala, niet minstens één trofee heeft mogen ontvangen uit de handen van zon belangrijke dikke buik. Demogelijkheden zijn gewoon onuitputtelijk (en dat is geen geintje) die trofeeën worden toegekend op alle mogelijke niveaus: europees, nationaal, Vlaams, provinciaal, gemeentelijk, zelfs hier en daar parochiaal. En dan zijn er nog speciale trofeeën bedacht voor seksueel anders geaarden, voor BMW bezitters, voor linkshandigen en voor stotteraars. Echt niemand blijft onbediend achter.
Niks dan winnaars: al die tweedes en derden en vierden die anders nergens nog in het verhaal voorkomen, die dikke buiken om ook eens op een podium te staan omringd door half uitgeklede schoonheidskoninginnen, en ook de mensen in al dieafgeladen zalen met niks dan schoon volk. Ongelooflijk hoe die sportmannen de sierwijven aan elkaar rijgen om ook nog eens met die trofeeën te kunnen uitpakken. En de journalisten die ook nog eens kunnen aanschuiven aan de erbij horende champagnebar met oesters.
Wat is het probleem? Niks probleem, iedereen gelukkig.
Maar echt waar, let er nu eens op en kijk naar het sportnieuws op TV. Van nu tot eind februari gaat ergeen week voorbij (en ze zijn al een paar weken bezig) of ergens wordt op een gala, met een nog meer glitterdecor,weer een held bedolven onder een niet te torsen troféé .
En misschien morgen een voorstel om het De Coninckplein gewoon het Nick Nuyensplein te noemen, einde alle discussie...
Eigenlijk een droomvoorbeeld om in de les economie het begrip inflatie uit te leggen.
(en idem dito is het met de prijzen die rondvliegen in de wereld van de beste radio of TV programmas. Niemand blijft ongelauwerd achter.En altijd met die ene constante: pelotons sierwijven)
Dat zijn die groepuscules die, zelf benoemd en vastgeplakt aan hun stoel, hun autoriteit en daarbij horende macht doen gelden tegenover kleine luiden die, van niet beters wetend of durvend, zich schikken naar die machten. De altijd vernieuwde kleren van de keizer, weet je wel.
Een rode lap voor iedereen met een embryonale anarchistische aanleg. Gemeten aan mijn afkeer van dit soort machten meen ik een begin van zulke aanleg in mijn karakter te mogen afleiden.
Natuurlijk zijn er zittende machten in tal van domeinen. maar allemaal onveranderlijk met dezelfde basiskenmerken: blind overtuigd van zichzelf, eigengereid, arrogant en het ergste met een nauwelijks verholen misprijzen voor andersdenkend onderop.
Vandaag een voorbeeld in de zeer spraakmakende wereld van de kunst, de kunstenaars, de kunstkenners en vooral van de kunstverkopers, die het exclusief voor het zeggen hebben van wat er in naam van de kunst, met de subsidies moet gebeuren.
Vlamingen verdiept in de gedichten van Herman De Coninck
De Coninckplein
Zo ineens is er daar ene die vindt dat de tijd van Pieter De Coninck nu lang genoeg achter ons ligt en dat het tijd is om die voornaam te vervangen. Keus genoeg ten andere: Herman, Monica, Brouwerij om het bij die drie typische Antwerpse kandidaten te houden. Gisteren ontving ik een geëmotioneerde mail van een mij heel goed bekende die met de wijk meer dan vertrouwd is. Hij schrijft:
Super-belachelijk deze discussie,70% van de bewoners rondom dit pleintje zijn van buitenlandse origine en kennen noch Pieter noch Herman De Coninck. De andere 30% zijn verpauperde Antwerpenaars,mensen zowat door iedereen in de steek gelaten, vooral door " onze culturele elite", zoals H.Camps. . Misschien moeten de mensen van 'Behoud de Begeerte" is gaan eten in "De Zeven Schaken", een sociaal restaurant even verder.Dan zullen zij misschien bewust worden van hun "pietluttige" discussie!
Smaak in Hasselt Smaak in Brussel
Tijd van de reuzen Kerstbomen
Och, we doen het al sinds onheuglijke tijden , proberen een beetje kerstsfeer te brengen in onze steden en dorpen. En dan vinden we weinig beter dan her en der een reuzen kerstboom neer te poten. Met lichtjes en Stille Nacht. Och, t zal al gauw genoeg 2 januari zijn. Dus, doe maar, zou je zeggen, het zijn in barre tijden leuke dingen voor de mensen.
Maar dat is niet de opvatting van mensen uit de zittende kunstmacht die vinden zon boom van een dergelijk proletische wansmaak (goede smaak is hun prioritair domein) dat zij het ,weer zonder slag of stoot, gedaan kregen dat er, eerst op de Grote Markt in Brussel nadien - ochhere- ook op de markt in Hasselt , een erg opzichtige alternatieve kunstboom rechtgezet werd.
In Brussel een afzichtelijk elektronisch gedrocht en in Hasselt een collectie zjatten en talloren aan een boom .
De spontane commentaren van de mensen eromheen waren niet mis te verstaan, maar, dat is voor de zittende machten enkel een feilloos teken dat we goed bezig zijn: de mensen zijn gechoqueerd. Zalig Kerstfeest.
* * *
Het zou de moeite lonen een volgende keer ook eens langs te lopen bij de collegas zittende machten in belendende domeinen. Zoals de kerk, de sport, de media, de financiële machten en al die andere feodale realiteiten, Het groot manco: respect en mededogen buiten de eigen kring.
Tiens, dat hebben we nog niet gehad. Och, het kan niet altijd de Week van de Platte Kaas of van de Bakfiets zijn. tIs eens wat anders.
De Armoede dus.
En weet je,we zitten op een zucht van de eindejaars consumptieorgie, dus de mensen een beetje schuldgevoelens inwrijven, het kan nooit kwaad, redeneren dan die profesoren. Alhoewel, denk ik dan (en het is niet mijn enige alhoewel ) als die mensen op kerstavond allemaal boterhammen met choco zouden eten, wordt de armoede nog groter.
Maar ja, dan is er opnieuw werk voor de mensen die het Jaarboek Armoede en Uitsluiting 2012 van de Universiteit Antwerpen uitgeven. Elk jaar opnieuw, met aangepaste percenten , plus de percentages van hoeveel die percenten op één jaar gestegen zijn. Goed om weten natuurlijk. Maar ja, dat is natuurlijk zwaar reken- en telwerk. Dat zit zeker in een gewichtig PROJECT.
En dus trokken ze, zoals het hoort, ook dit jaar met hun Jaarboek weer naar de media. Vanochtend kregen ze de micro van het radionieuws en 's avonds nog eens tien minuten à la une in het TV-journaal. Professor Danielle Dierckx van OASES, uitgever van het jaarboek gaf toelichting.
Wat vernemen we in dat Jaarboek?
Je gelooft je oren niet: 1 op 7 Belgen leven beneden de armoedegrens (nee, dat is niet om te lachen ). OASES U.A. telde in 2012 ook: meer faillissementen, meer werkzoekenden, rijken die rijker en jawel armen die armer werden, mensen krijgen het moeilijker, groei van de schuldenberg, ongelijkere samenleving . Je vindt dat alles met de juiste %%%% in het Jaarboek.
Natuurlijk wil je meer weten over die armoede. Ook daar gingen die mensen van OASES naar op zoek. En wat vinden ze, na lang zoeken en tellen?
Grootste problemen zitten bij eenouder gezinnen - problemen zijn ook veel groter in de concentratiesteden dan op platteland en vooral voor allochtone jongeren wordt de situatie dramatisch bevonden. Allemaal uitgedrukt in % % % % % % % en vergeleken met de vorige jaren. En dan natuurlijk, liefst toch ook iets positiefs, is er onderzoek gedaan naar wat en hoe eraan te verhelpen. En daar kwam men erop uit dat er vooral op lokale vlak veel gebeurt,vaak op basis van vrijwilligheid. Sociale restaurants, voedselbanken, bijkomende bedden voor daklozen in de vrieskou zijn een weldaad enz...
Alhoewel .
Ik twijfel geen seconde aan de nobele drijfveren van die mannen en vrouwen van dat Jaarboek. Maar stellen die zichzelf ooit de vraag : welke kiezel in de armoede rivier hebben wij verlegd met deze , jaarlijkse vrij duur gesubsidieerde aanpassing van de procenten? Zoveel jaren al (20 ga eens kijken bij Google wat daar allemaal bij te pas komt ) wordt dat Jaarboek gemaakt, gedrukt en verspreiden het is, spijt dat onderzoek, in al die jaren alleen maar erger geworden.
Nee, ik trek geen conclusie uit mijn wat grimmig artikeltje (excuus: ik ben snip verkouden). Doe dat zelf maar. Of misschien toch maar een grote pot Nutella in huis halen tegen Kerstmis? Gewoon voor de geste...