(Den Aldi lijkt wel de droom-biotoop om maatschappij ervaring op te doen)
Stel je gerust het decor voor in al zijn grauwheid: een doordeweekse Aldi met zijn doordeweeks publiek. Hoofdzakelijk oude lelijke mensen, en als ze jong zijn zijn ze nog lelijker, steevast vele ponden overgewicht, quasi zeker rokers, gekleed in onmogelijke trainingspakken en in hun kar heel veel limonade, chips en kattenvoer,enfin je kent het .
Rien pour inspirer lamour.
Aan de kassa.
Oude vrouw met volle kar komt een haar bekende oude man met een half gevulde kar tegen.
Gesprek. (mag ik het in het Liers?)
-Ah.
-Ah.
-Hoe ist nog met elle mooder?
-Goo zeiker.
-Hoo goo zeiker?
-Ah ja, goo zeiker.
Einde communicatie. De vrouw gaat nog wat rommelen in een rek in de buurt van de kassa.
Het pauperisme van de omgeving is nog niet erg genoeg dat in zon mislukte poging tot gesprek (een embryonale glimp van geestelijke activiteit) ook nog eens de innerlijke schraalheid van die mensen zich laat illustreren. Dat zijn pas arme mensen, zelfs met hun kar vol kattenvoer. Misschien zijn hun gevoelens voor hun kat het laatste restant van een soupçon van authenticiteit.
Ik ken veel mensen die echt teveel spreken met niets te zeggen, maar deze mensen hebben zelfs voor hun niets te zeggen geen woorden beschikbaar. Mensen die niks hebben, zelfs geen taal.
In de file staan, nee echt leuk is het niet. Ik hoor van mensen die het alle dagen meemaken, dat het gewoon een kwestie van instelling is, de juiste instelling en het went. Niet dat de verloren tijd wordt ingewonnen, maar je bespaart jezelf de ergernis. Je stelt geen vragen meer, je ondergaat en probeert van de verloren tijd het beste te maken. Ideaal om te telefoneren naar mensen die wat tijd vragen aan de telefoon bijv. (je oude moeder )
Ik heb dus geen gewenning, en ja, verloren tijd voor een gepensioneerde, het is haast een contradictio in terminis. En toch, ik heb er ook last van als ik in een te langzame rij sta aan te schuiven.
Deze ochtend (een maandagvoormiddag, geen goed idee) met de auto van Suzanna naar de autokeuring in Heist op den Berg geweest. Bekende situatie, zeker niet zoals op de foto hiernaast, twee files met elk minstens 25 autos voor u. Dus zekerheid: er moeten 39 controles gebeuren voor het aan mij is. Vooraan wordt er gewerkt op drie lijnen, dus drie grote garagepoorten die om de 10 minuten omhoog gaan en weer één auto binnenlaten. Je legt je motor stil, natuurlijk heb je lectuur bij je, en om de 10 minuten mag je in je rij drie meter opschuiven.
Intussen heb je ook wel de andere rij naast u in het oog. Die blauwe Toyota is zeker na mij aangekomen en heeft plaats genomen in de eerste rij, ik sta in de tweede. Had ik de eerste rij moeten nemen?
Och, je stelt je erin, ik weet dit kost mij twee uur, maar ik kan lezen. Dat mag geen probleem zijn.Tot dat je in de gaten krijgt dat die Blauwe Toyota in de eerste rij als zeker vijftien meter verder staat dan ik. (ergernis fase 1) Ik heb dus de verkeerde rij gekozen. Zoals steeds ten andere. (ergernis fase 2) Maar waarom ga die rij hiernaast sneller dan de mijne?En dan krijg je door dat er drie beschikbare poorten zijn maar dat er allesbehalve met een beurtlijst wordt gewerkt, en dat (natuurlijk ) mijn rij schromelijk achtergesteld wordt (ergernis fase 3) En dan een paar keer merk ik dat bepaalde wagens, ik vermoed voor een snelle herkeuring of zoiets, steevast langs onze poort binnenglippen(ergernis fase 4). Waarom moeten die voorgaan? En waarom via onze poort? En intussen is die blauwe Toyota al binnen gereden, en in mijn rij sta ik vierde. Dat kan toch niet kunnen? (ergernis fase 5). En tot overmaat, ik moet plassen en hier is in velden en wegen geen toilet te bekennen, plus dat ik mijn wagen niet alleen kan laten, ik moet opschuiven (ergernis fase 6). Om maar te zeggen: file leed is draaglijk, anders ben je niet volwassen, maar het wordt ondraaglijk als de file naast u, duidelijk door zuiver menselijk tekort schieten, veel sneller opschiet dan de mijne. Ik word hier benadeeld en men doet daar niks aan . Onverdraaglijk is dat.
Mag je zeggen dat je gelukkig bent als je niet ongelukkig bent? Is de negatie van de negatie altijd gelijk aan de bevestiging van het genegeerde (min x min = plus) ? In de wiskunde is dat juist, maar in het alledaagse bestaan?
Of is er nog iets meer nodig, een positieve toevoeging aan het feit van niet ongelukkig te zijn?
En uit wat bestaat dan die meerwaarde aan het niet ongelukkig zijn?
Of is dat allemaal theoretische prietpraat?
Laatste bedenking: zouden gelukkige mensen zich dergelijke vragen stellen?
15-01-2012 Ontvangen reactie van vriendin op 01-06-2012
DE ENE MENS IS DE ANDERE NIET:Niet ongelukkig...... dan gelukkig?
De ene kan zich ongelukkig voelen omdat hij niet alles kan bereiken
waarnaar hij zo verlangt.
De andere kan zich , in dezelfde omstandigheden , gelukkig noemen :
het verlangen , het streven naar maakt reeds deel uit van zijn geluk.
NIET ONGELUKKIG....... GELUKKIG : ja , het kan gewoon .
Als je nu ergens de multiculturaliteit op microschaal in actie wilt zien, dan moet je toch naar de Aldi. Daar ontmoeten die laagste bevolkingsgroepen mekaar van heel nabij.
De dag na Nieuwjaar. Aldi Lier. Niet te veel volk in de Aldi, ze hebben zich de dagen voordien wel suf gekocht, misschien is het wijs om nu eerste de overschotten op te eten. Maar toch, er is volk en ik ben er ook. Geen uitpuilende karren, wel wat haastige mensen die toch nog iets tekort komen.
En toch ontstaat er een kleine file aan de enige kassa die open is. Vooraan in de rij staat een jongetje van ik schat 5 jaar, duidelijk uit de andere bevolkingsgroep.
Ik sta dicht genoeg om het gesprek tussen de kassierster, 10 kilo te dik, puistjes in haar gezicht en haar haar met een rekje samengebonden, en het jochie te volgen. Het jochie kocht één artikel en had haar geld op de toonbank gelegd.
- Manneke, dat is niet genoeg, centekes te kort Het manneke blijft onbewogen naast de kassa staan.
- Nie geld genoeg, naar huis centekes halen Er komt beweging inde blik van het jochie. - Pakistan fezelt het manneke. De kassierster betrekt de wachtenden in de rij in het probleem. - Hij zegt dat hij van Pakistan is. en dan weer tot het jongetje - Maar ik ken geen Pakistanees manneke. Centekes bijhalen naar huis. Te weinig. Terugkomen. - Pakistan, fezelt het jongetje nog eens Kassierster probeert de baas van het filiaal te bellen maar die is niet bereikbaar. En opeens zegt de tweede klant in de rij - Over hoeveel gaat dat hier? - 15 eurocent, antwoordt de kassierster ongegeneerd. En ineens zijn er drie vier klanten die bereid zijn uit hun zak het verschil bij te leggen. Algemeen gelach en warme sympathie voor Pakistan. Toch wil de kassierster zich nog verontschuldigen bij haar klanten - Ja maar, ik kan er toch niet heel mijn pree bijleggen. Dat is hier heel de dag van dat.
Ja, wat zeg je dan, wat denk je dan, wat doe je dan? Alleen beschaamd dat ikzelfniet sneller ben tussenbeide gekomen. Gemiste kans. Voor 15 eurocent multicultureel bezig zijn. Voor de prijs moest je het deze keer niet laten.
Soms kan een afwezigheid, ergens wegblijven, iets doodzwijgen, ergens weigeren op in te gaan, een reuzen statement worden. Hedde goe gehoord wat dak nie gezegd heb? Heddet gezien dak er niet bij was? Klinkt soms oneindig luider en overtuigender dan een snerende snier of een laaiend omarmen.
En toch zit er een geurtje van lagfheid aan dit soort statements. Vind ik.
(mijn bron U. Libbrecht) In het Boeddhisme is een ding de som van zijn eigenschappen.
Denk daar eens op na in je alledaagse leven. En het kan kloppen. Een glas bier kun je moeilijk beter definiëren dan door nauwkeurig alle eigenschappen van een glas bier in kaart te brengen.
So far so good. Maar...
Wat is dan een ding? En wat moet allemaal meegenomen worden als exclusieve eigenschappen van een ding? En verder: Is de mens een ding? Is het samenzijn van twee of meer mensen een ding? Is de mensheid een ding? Ben ik een ding? Is mijn energie een ding?
Allemaal goed mogelijk, alleen komt hier zonneklaar de zwakte van de filosofie naar voor: filosofie is altijd en ten diepste taalafhaneklijk, taalgevoelig. Je kan het alleen maar met woorden bedrijven. Je hebt slechts woorden. Ik met mijn woorden, jij met de jouwe en dan maar hopen dat wij hetzelfde bedoelen met hetzelfde woord. En dan maar hopen dat er voor alles een gepast woord bestaat.
Soms lees van je van die dingen waarvan je zegt: dat herken ik !
Zo dit Louis Van Gaal dilemma.
Louis maakt deze bedenking: ben ik nu zo geniaal, of is die andere zo dom?
((hij bedoelde in dit geval Johan Cruyff)
Maar daartegenover staat dan direct de bedenking van Friedrich Nietzsche: "De grootste vijand van de waarheid is niet de leugen of de dwaling maar de ZELFZEKERHEID;
En op het eigenste moment maak ik zelf die fout door het woord zelfzekerheid in hoofdletters te tikken. Dus opletten: hoofdletters, bold, onderlijnen, uitroeptekens zijn geen goede maatjes van de waarheid.
Sam IJsseling (filosoof KU Leuven) zegt het simpeler: De werkelijkheid is altijd meervoudig, nooit eenduidig.
Popperiaans denken daarmee bedoelt men een denkmodus waarbij men er bij elk inzicht, elke gedachte, elke zekerheid in slaagt of minstens poogt, zich in het denken van de ander te verplaatsen.
En meteen de vraag stellen: waarom zou ik net bij het rechte eind hebben waarom zou hij geen gelijk kunnen hebben?
Popper is de wetenschpasfilosoof die het verificatiecriterium vervangen heeft door het falisificatiecriterium. Daarmee bedoelde Poper dat, aangekomen bij een voorlopige conclusie, een tijdelijk inzicht, een overtuiging, je eerste opdracht erin bestaat jouw inzicht enz... op een fout te betrappen. Je moet je inzicht niet proberen te verifiëren (zekerder maken) maar juist andersom te falsifiëren (weerleggen in feite).
Klassiek voorbeeld: alle zwanen zijn wit, dan moet je niet alle zwanen van de wereld in een dierentuin te verzamelen en laten zien dat ze allemaal wit zijn, nee, je moet als de bliksem op zoek gaan naar één zwarte zwaan;
En zolang je daar, spijt al uw goede wil niet in slaagt, zit je goed en houdt uw oorspronkelijk inzicht stand.
Meteen geeft Popper Nietzsche gelijk waar die zegt dat de grootste vijand van de waarheid niet de leugen is of de dwaling, maar de zekerheid.
En als de kosmos, het heelal er nu eens altijd geweest is? Het kan bijna niet anders dan dat het ZIJN er altijd geweest is. Vraag is dan of er een verschil is tussen het Zijn en de Kosmos?
Ik kan me niet voorstellen dat er ooit een begin was aan het er-zijn. Het zijn kan geen begin en geen einde hebben. Het is er, anders is het geen zijn. Het punt alfa (de big bang) is niet het begin van het ZIJN. Dat impliceert dat er nooit een scheppingsmoment is geweest.
En meteen moet je erbij nemen dat de kosmos, het heelal, het Zijn, er ook eeuwig zal zijn. Dat er dus nooit een einde komt aan de kosmos.
Verwar nu de kosmos niet met onze planeet, ons zonnestelsel, ons sterrenstelsel Stel u voor dat 14 dagen nadat onze zon in een zwart gat is verdwenen, de implosie dus van onze zon inclusief haar stelsel (onze planeet zelf heeft het op dat ogenblik al lang laten afweten)
Veertien dagen daarna zal de kosmische wind ongehinderd door het heelal (zonder zon dan) waaien en je zult aan niets merken dat er ooit een zon, een aarde, een mens, een gedachte heeft bestaan. Er is niets gebeurd in die kosmos en er zal alvast niemand zijn om het zich ietds te herinneren. Niets in dat winderige heelal zal één teken geven dat herinnert aan de mens... Maar die kosmos zelf, dat heelal, dat er-zijn zal nooit vergaan.
Iets om u zot op te dubben: het begrip eeuwig (net zoals het begrip oneindig)
Misschien bedoelen we zoiets met ons menselijk woordje GOD ?
Maar levensgroot blijft dan wel de vraag naar de ZIN van dat tijdelijke gebeuren hier op deze blauwe planeet. Bach had dan evengoed zijn Mattheus Passion niet kunnen schrijven.
Fascinerender dan de natuur zijn de natuurliefhebbers. Zelf ken ik niet zoveel natuurliefhebbers, maar gelukkig luister ik wel naar het radioprogramma Vroege Vogels, en dan vooral naar de Fenolijn. Dat is een rubriek waarin de luisteraar zelf mag opbellen om te vertellen wat ze hebben gezien in de natuur. Je hoort bijvoorbeeld: Vanochtend, 3 uur, zag ik in mijn tuin in Raalte wel vier roodborstjes! Ze aten van de pinda's die ik had opgehangen. Ik heb ook een sneeuwklokje gezien, wel érg vroeg lijkt me."
Ik vind het leuk en aandoenlijk dat er nog mensen zijn die 1. opmerken wat er in hun tuin gebeurt, en die 2. ook nog weten te benoemen wat het is, en er 3. ook oprecht verbaasd en gelukkig over zijn.
Als ik naar de Fenolijn luister, denk ik altijd: het komt wel goed met de wereld.
