Ik denk dat er eens serieus moet nagedacht worden over het al dan niet in stand houden van de verplichiting tot celibaat voor de priesters.
In het semaenccddddeg ik ooit les hierover : een aantal argumenten werden gegeven pro celibaat. In elk geval is er mij maar één argument bijgebleven : je honderd procent kunnen inzetten voor de Kerk, in de zin van dag en nacht onverdeelde aandacht voor iedereen. In een huwelijksrelatie is er die tijd niet, je meot immers veel tijd inversteren in die relatie. Dus daar kan ik wel wat inkomen.
Maar : hoeveel leed veroorzaakt deze door mensen opgelegde wet? Ik ken heel veel priesters, volgens mij de helft of twee derden van de Westvlaamse priesters. De enen heel goed, anderen als voormalige medestudenten en nog anderen ken ik wat minder. Ik hoor heel veel praten over priesters door mijn bezoekers omdat ze mijn verleden kennen. Ik vraag hen steeds veel van hen priesters te houden, er voor te zorgen dat heun priesters gelukkig te maken, priester te laten zijn... Mensen moeten hun priesters eigenlijk verdienen.
Door die vele contacten zie ik dat veel priesters gelukkig zijn : ze hebben een mooie loopbaan achter de rug en weten zich geliefd. Velen zijn geboren vrijgezellen. Maar evenveel priesters lijden onder dat alleen-zijn, ze functioren niet zoals het moet. Sommigen treden uit zodat er wéér een priester minder is.
Volgens mij moet een prieste kunnen trouwen. Men moet ze vrij laten : ze moeten zelf kunnen kiezen of ze een relatie willen of niet, en hoever dier relatie mag gaan.
In elk geval zijn er veel priesters die een relatiek hebben, ik scchat hun aantal zeker op de helft en ik heb er zelf zker geen probleem mee.
Ik denk dat de vele problemen met misbruiken door priesters kunnen opgelost worden door het celibaat op te heffen zodat de priester niet steeds in het verbrogene contacten moet zoeken.
Brugge heeft er sinds een tweetal weken een attractie bij! Mijn 'Bibzilla" scoort bijzonder goed bij het Westvlaamse publiek. Sinds het artikel in de kranten vrijdag en de televisiereportage op Focus/WTV dezelfde avond komen er massa's volk naar de winel afgezakt. Omzeggens al de bibliotfielen die naar de lokale veilingen komen zag ik reeds over de vloer komen. Ook enkele Nederlandse en Franse collega's kwamen kijken de jongste dagen. Ook twee Spanjaarden uit Barcelona kwamen een kijkje en een kiekje nemen.
Iedereen is het er over eens : dit is een uitzonderlijk werk. De kolossale afmetingen, de overvloedige versieringen, het grote aanal miniaturen, enz. Ook het overdadige gebruik van bladgoud valt extra op. Er zijn ook enkele merkwaardigheden : het gregoriaans, de notenbalken wijken af van het klassieke gregoriaans. Blijkbaar zijn er nogal wat hervormingen geweest. Elke bezoeker merkt wel iets speciaals op, ik geef graag toe dat ik niet te beroerd ben om te bekennen dat ik nog veel kan leren. Veel bezoekers zijn al decennia beziig met antiquarische boeken en geven graag wat van hun ervaringen/ hun kennis aan mij door, waarvoor dank.
Een Nederlander zong een deuntje : 'Weet je wel wat ik allemaal zie als ik gedronken heb .... allemaal beestjes.' Daarmee doelde hij op de tientallen verschillende afbeeldingen van dieren die hij opmerkte tijdens het doorbladeren van Bibzilla. Een schaap, libel, tor, sprinkhaan, kip, pauw, schildpad, krab, ... Hij snapt er de zin niet van, volgens hem moet dit een bijzondere betekenis hebben. Mij is het nog steeds een raadsel....
Mijn mening over Mgr Vangheluwe en over zijn opvolging.
Wat een miserie nav het gedwongen ontslag van de bisschop...
Als ik de vele tientallen reacties hoor van priesters en andere kennissen en klanten die speciaal naar de winkel komen om hun hart te luchten...
Hoe denk ikzelf nu over deze zaak? Na een viertal dagen dat deze zaken niet van het televisiescherm weg te branden waren wil ik hierover het volgende kwijt : - Mgr Vangheluwe heeft als bisschop heel veel goeds gedaan. Hij was graag onder de mensen en luisterde naar hen. - Toen ik (de tweede maal) weggestuurd werd uit het seminarie om volgens mij onrechtvaardige redenen heeft de bisschop mij niet kunnen / willen helpen, wat ik hem nog altijd heel kwalijk neem. Enkel hij had de macht om me verder te laten studeren. Omdat ik zo ontgoocheld was in hem en dacht dat ook de kardinaal hetzelfde - niets dus ) zou doen voor mij, heb ik me de moeite niet willen getroosten om hulp te vragen in Mehcelen. Had de bisschop mij toen wél geholpen dan was ik nu priester. Gelukkig heb ik de draad weer kunnen opnemen en heb ik een andere weg gevonden. Maar ik denk nog ELKE dag aan wat ik het liefst van al geworden was, elke dag opnieuw... - Zoals iedereen heeft hij fouten, hier gaat het echter wel om heel zware feiten. Eigenlijk moest hij zijn aanstelling tot bisschop geweigerd hebben en zich niet hebben laten wijden. Een bisschop hoort immers een onberispelijk gedrag te hebben. Ook blijkt vandaag uit de berichtgeving in een krant dat hij misbruiken door andere priesters door de vingers moet gezien hebben, wellciht bang dat bepaalde minder frisse dingen uit zijn eigen verleden zou den opgerakeld worden. Hij moet constant de dreiging van zijn neef/familie ondervonden hebben. - Laten we mild zijn voor de gebreken van de ander, in dit geval de bisschop. De feiten zijn heel ernstig maar we moeten toch ons verstand gebruiken en zoeken hoe we uit deze zaken kunnen leren en verder gaan. De feiten zijn onomkeerbaar en iedereen moet vergiffenis kunnen vragen. - Wat nu met Mgr Vangheluwe? Mij lijkt het duidelijk dat na al die heisa hij nergens nog in dit bisdom of in ons land kan verblijven zonder nog méér te moeten lijden onder de gevolgen van zijn daden. Misschien is het beter om bv. naar het buitenland te trekken, waar hij zich ten dienste kan stellen in bv. een rusthuis of als mislezer in een klooster of zo. Indien hij - en ik hoorde al van verschillende zusters dat hij hier bij hen welkom is - in Vlaanderen blijft wonen zal hij zeker nooit rust vinden. Vandaag werd door de krant mijn vermoeden bevestigd dat het 'klooster' waar hij zich sinds zijn bekentissen terugtrok wel degelijk de abdij van Westvleteren is. Ik geloof dat de abt of de vorige abt of een andere monnik aldaar zijn biechtvader is. Ergens las ik dat zijn verblijf aldaar gedoogd wordt door de abt en dat het van de abt zal afhangen hoelang hij er blijven kan. Volgens mij zal hij er niet voorgoed kunnen blijven, om de reden dat de abdij héél scheef zal bekeken worden,...alsof dat men onderdak biedtt aan een soort misdadiger. - Wat het neefje van de bisschop betreft... natuurlijk heeft hij het volle recht om het hem aangedane onrecht naar buiten te brengen. Alleen had hij dat beter veel veel veel vroeger gedaan. Zo kon hij bv. aan zijn oom gevraagd hebben om zijn ambt op te geven op zijn zeventigste, zo kon het neefje misschien genoegdoening vinden in het prijsgeven van vijf jaar bisschopsambt vanwege zijn oom. Want we weten dat de bisschop heel erg graag zijn ambt bekledde en ik dacht al jaren : Mgr Vangheluwe zal niet graat stoppen op zijn 75ste, men zal hem moeten dwingen op pensioen te gaan, ik bedoel dit niet negatief want ik denk dat een bisschop - denken we hier bv. aan kardinaal Danneels - gerust nog wat jaren langer zijn ambt waardig kan uitvoeren... Of het neefje kon nog een jaartje gewacht hebben om klacht in te dienen... na dertig jaar komt het toch niet meer op een paar maanden. Of net wél? Misschien vond het neefje dat het de laatste kans was om honderd procent wraak te nemen op zijn oom, door zijn oom op de meest oneervolle wijze ontslag te laten nemen. Hij was immer nooit willen ingaan op de verschillende vragen om vergiffenis. De bisschop weigerde immers zijn ambt op te geven als compensatie. Ook begrijp ik wel dat het neefje het moeilijk kon verkroppen dat zijn nonkel overal ini het nieuws kwam nav van zijn jublileum als bisschop, terwijl hij zelf destijds heel nare ervaringen meemaakte door de schuld van dezelfde bisschop. Ik heb gemakkelijk praten natuurlijk maar is het niet zo dat we bang zijn om meer toe te geven / genade te verlenen dan wat we daarvoor terug mogen of kunnen verwachten? Indien het neefje zijn oom zou vergeven was het immers onmogelijk voor de bisschop om evenveel terug te geven... - Velen zullen het met mij oneens zijn maar ik denk dat de bisschop nu misschien genoeg geleden heeft, ongetwijfeld zal hij zijn misstappen al die decennia met zich meegedragen hebben als een loodzwaar kruis. Zo zei hij - denk ik tijdens een of andere dienst wellicht op Goede Vrijdag - elk jaar opnieuw 'en mij uw onwaardige dienaar'. En hij zal dat veel dieper gemeend en beseft hebben dan wij allemaal denken. De media hebben hem nu in elk geval zo diep de grond in geboord als maar mogelijk is. De meeste harde beschuldigingen en zelfs gorttige praat was niet van de lucht. Zelfs als hij niet veroordeel wordt door de rechtbank - en zo lijkt het er nu toch op wegens verjaring van de feiten en wegens het uitblijven van andere wél nog bestrafbare feietn - zal hij toch tot zijn laatste dag hier op aarde zich geconfronteerd weten met zijn verleden. En daar we geloven in een hiernamaals zal ook daar nog een hartig woordie vallen bij de goede God.
Het leven gaat verder en er moet een oplossing gezocht worden voor het bisdom, kortom er moet een nieuwe bisschop komen, een figuur die alle partijen kan verzoenen en de rust kan terug brengen. Als administrator werd ZEH Koen Vanhoutte aangesteld, een zeer bekwaam en begeesterd priester, Nu zal men uitkijken om een geschikte nieuwe bisschop te vinden, volgens mij is dit - en zo denk ik al jaren - dezelfde Koen Vanhoutte. Een minzaam priester, zich totaal inzettend voor de Kerk, vooral als president van het Grootseminarie en als vicaris. Een goed hart, een groot intellectueel, een verzoeningsfiguur, een goed man. Enkele jaren geleden zei ik eens tegen hem 'Meneer Vanhoutte, overal gaat het gerucht dat de mieter in je zit.' Met mieter bedoel ik zeker niet dat er houtworm mee gemoeid is, maar wel dat velen hem zien als toekomstig bisschop. De priester antwoordde hierop dat hij met deze geruchten niet echt gediend was, dat hij het ambt van bisschop zeker niet ambieerde. Ook zal hij er bj gedacht hebben dat ik helemaal niets te zeggen heb in ons bisdom. Maar ... dat deert me niet, ik zeg immers steeds wat ik wil, in tegenstelling tot de tijd dat ik seminarsit was kan niemand me vandaag nog de mond snoeren. Al bij denk ik - en ik ben er eigenlijk zeker van - dat hij dit ambt wel zal aanvaarden als men hem hier om verzoekt vanuit Rome. Dan volgen er natuurlijk nog andere benoemingen, zo zie ik dan Sttefaan Franco de nietuwe president van het seminarie worden.
Andere kandidaten uit ons bisdom zie ik niet onmiddellijk. Ook al waren er een tiental jaar geleden drie priesters die met elkaar zouden gewed hebben om een paar bakken Westvleteren (...) wie er eerst bisschop zou worden. Zij legden hun boontjes te weke en doen dit nu ongetwijfeld nog en vandaag / deze dagen nog veel meer dan voorheen. Deze drie kandidaten hebben momneteel een benoeming als vicaris, geven les in het seminarie en hebben volgens mij alle dire banden met de normaalschool te Torhout. Ik zal geen namen noemen maar zeker twee van die drie hebben een ego van hier te Brugge tot ik weet niet waar, ze denken onmisbaar te zijn en toch zo geschikt om bisschop te worden. Welnu, volgens mij kunnen ze nog héél lang wachten, wachten tot de kiekens tanden krijgen en de hanen eieren leggen. Bescheidenheid is een mooie deugd. Indien Koen Vanhoutte niet de volgende bisschop wordt - indien hij dus iets zegt in de trant van 'Laat deze kelk aan mij voorbij gaan' of 'God, waarom hebt Gij mij verlaten?' dan vrees ik dat er een priester buiten het bisdom moet gezocht worden. En dan dient die zich helemaal in te werken in een bisdom dat hij helemaal niet kent, wat zeker een groot nadeel lijkt. En ik wil hier terloops nog een lans breken voor het in overweging nemen van de volgende priester als geschikte opvolger. Hij is afkomstig van Knokke, was reeds in zijn seminarietijd heel goed op de hoogte van alles wat het bisschopsamct betrof, was toen ook al héél begaan met de priesters en alles wat er gebeurde in de Kerk. Hij had zeker genoeg capaciteiten om verder te studeren te Leuven maar ondanks verschillende vragen vanwege het professorenkorpts (zo hoorde ik toch) wilde hij niet naar Leuven of Rome. Volgens mij wilde hij zo vlug mogelijk priester worden om zijn volk te kunnen voorgaan. Na een heel vruchtbare ambtstermijn in Ruddervoorde is hij nu dus in Beernem. Hij is wellicht een jaartje jonger dan ik, ca 38 jaar, en dus oud genoeg om ... Maar ik vrees dat enkel de oudgedienden van Rome (studenten die lessen volgenden in Rome) enige kans maken. Het is maar een idee maar ik denk dat dit nog zo gek niet is... Maar ... zoals ik hoger al aanhaalde : niemand zit te wachten op mijn mening, de mening van een oudstrijder van het seminarie...
Ongetwijfeld komen er de komende dagen en wegen nog een aantal onverkwikkelijke zaken aan het licht. Vanwond werd op het nieuws verteld dat er te Roeselare in het VTI ook een en ander gebeurde wat niet door de beugel kan. Doordat ik zelf zoveel priesters ken, jammer genoeg ook een aantal die hun boekje te buiten gingen, voel ik deze gebeurtenissen extra pijnlijk aan.
Ik schrok me een hoedje toen vanmiddag de bekentenis van de bisschop van Brugge mij ter ore kwam. Al ruim een dag waren er allerlei speculaties ivm kindermisbruik door biischop Roger Van Gheluwe. Een zware steen die op mijn maag drukt, ook veel verdriet dat zoiets nu net in ons bisdom moet gebeuren. Ongeloof ook dat dit met zo'n man kan gebeuren. Het bisdom maakt nu een héél moeilijke periode door.
Door mijn studies in het grootseminarie heb ik de bisschop al heel wat malen ontmoet en telkens maakte hij de indruk van een eenvoudige en hartelijke priester. Dat is natuurlijk ook zo, de bisschop stond dicht bij zijn mensen en leefde mee met de mensen die het minder goed hebben. Hij was ook overal graag bij, zo hem ik hem af en toe ontmoet te Veurne waar hij deelnam aan de Boeteprocessie.
Toen ik de tweede maal uit het seminarie werd gezet heb ik hem veel minder positief ervareen. Ik was niet akkoord met de beslissing van de president en zocht hulp, eerst bij bhulpbisschop Eugeen Laridon zaliger en dan bij de bisschop himself. De bisschop liet me duidelijk verstaan dat hij geen onenigheid wilde met de president omwille van mij. Hij was blijkbaar bang om in te gaan tegen Eric Vandenberghe alhoewel hj alle macht had als bsschop. Dus zei hij : 'We gaan er voor bidden.' Hij maakte een kruisteken en begon het Onze Vader. Ik onderbrak hem en zei dat bidden heel goed en zinvol was maar in mijn noodgeval niet voldoende zou blijken. Mijn opmerking stoorde hem duidelijk maar het ging hier wel om mijn leven en mijn toekomst. Dus, ik lag buiten en ik bleef buitgen. Het was van 'Trek maar uw plan'. De jaren nadien merkte ik nog af en toe dat de bisschop dikwijls te braaf en te zacht was, hij liet zich blijkbaar makkelijk manipuleren. Spijtig.
De bisschop heeft zware fouten gemaakt en daar moet hij nu de gevolgen van dragen. Iedereen - ook ik - maakt wel eens fouten maar dit gaat toch wel héél ver. Kinderen moet je gerust laten, kinderen kunnen zich niet verweren, kinderen moeten kind kunnen zijn. Van kinderen blijf je af. Het moet voor de bisschop heel zwaar geweest zijn om dergelijke last met zich mee te sleuren tot gisteren. Misschien is het ook een verlossing want blijkbaar kon hij deze last niet meer aan. Het siert hem wel dat hij er zelf mee naar buiten kwam, ook dat hij het slachtoffer en zijn familie vergiffenis vroeg.
Hopelijk - en zo verwoordde het ook de nieuwe kardinaal - zullen nu ook niet alle andere priesters beschuldigend aangekeken worden. Het gaat slechts om enkele uitzonderingen (denk ik) die zich bezondigen aan kindermisbruik. Ik ken heel veel priesters en die verdienen het niet om ove rde zelfde kam gehaald te worden. De kardinaal zei heel terecht dat de wijsheid hopelijk zal overheersen, dat alles in zijn juiste context geplaatst wordt. Het is in elk geval heel positief dat de kardinaal klaarheid wil in deze onverkwikkelijke zaak, geen doofpotpolitiek maar eerlijk de waarheid opbiechten.
Hopelijk kan monseigneur Vangheluwe verzoening krijgen van zijn slachtoffer en kan hij steun vinden bij mensen die ondanks alles nog van hem houden. Wie zijn wij als we niemand een tweede kans willen geven of kans geven om zich te verzoenen met het aangerichte kwaad.
Morgen sta ik met mijn Bibzilla in de Krant van West-Vlaanderen, wellicht in de editie Brugge-Oostkust. wie een andere editie leest kan op de website van de krant ook de editie van Brugge raadplegen.
Bovendien kwam Focus-Wtv vandaag filmen in de winkel. Uitzending : morgen. Tijdens de opnames was er heel veel volk aanwezig.
Gisteren was er veel volk op een veiling in Brugge. Zoals gewoonlijk vier vijfden om zich bezig te houden en in een zetel te gaan zitten en het resterende vijfde die echt iets wilde kopen. Zelf zag ik drie grote gipsen OLV van Lourdes-beelden staan. Omdat ik er klanten voor heb wou ik deze kopen. Wellicht voor een prikje. Maar toen ik bood was er telkens een tegenbod. Toen ik rondkeek wie dat wel kon zijn viel mijn oog op een oude allochtone man, van Turkse afkomst. Ik kon mijn ogen niet geloven, wat moet een moslim met een OLV-beeld? Of beter gezegd met drie stuks? Wilde hij zich bekeren tot het ware geloof? Of ... veel erger natuurlijk... wilde hij - om de opmars van de Islam wat te helpen - de beelden na aankoop stuk slaan? Een mysterie. Achteraf hoorde ik dat diezelfde man overal Mariabeeldjes opkoopt om die dan aan woekerprijzen te verkopen in zijn geboorteland, waar katholieke zaken heel moeilijk te vinden zijn... Ook paternosters koopt hij overal op. Naar het schijnt doet hij dit om zijn inkomen (OCMW-steun wel te verstaan en kindergeld van zeven pagadders) wat aan te vullen. Toen ik de man opmerkte dat mijn geloof bergen (geld) verzet verliet hij de zaal...
Nog een slachtoffer van de aswolk uit Ijsland : Patriek
Gisterenmiddag. Om 11u30 staan we met enkele dozijnen uitgehongerden te wachten aan de frituur van Patriek en Bernadette. Omdat er geen kat opdaagt steken we met zijn allen de espressweg over naar de Mister Grill waar ze betere frieten hebben... Na het overvloeidge middagmaal aldaar kan ik het niet laten om toch nog eens naar de frituur te gaan kijken en ... 't was open. Wanneer ik informeer waarom ze een uurtje eerder nog niet open waren verklaart Patriek me doodleuk, met een gladgestreken gezicht en dito haardos, dat hij onderweg plots in een enorme zwarte stofwolk beland was met zijn oud vehikel. De enorme stofwolk verhinderde hem om ook maar één meter vooruit te geraken en pas na een uur kon hij weer verder rijden. De volgende vraag zal ons altijd voor ogen blijven hangen : Wat had Patrick voor ogen : was het letterlerlijk ulkaanstof of was het figuurlijk een vlieg? Dat komen we wellicht nooit te weten...
Vandaag was er de jaarlijkse kunstboekenbeurs te Gent, een beurs die al vele jaren wijd en zijd bekend is in Vlaanderen en ook Nederland. Wim Drijvers zorgde weer voor een massa inschrijvingen en alle tenten stonden boordevol literatuur vooral ivm kunst.
Ik kwam naar Gent met gemengde gevoelens. Enerzijds stelde ik wekenlang een assortiment kunstboeken samen die de bezoekers zou moeten kunnen bekoren. Anderzijds kopen vele mensen minder onder het mom en de dooddoener 'Het is crisis'. Nooit eerder hadden mensen zoveel geld te besteden maar er zijn ook veel meer mogelijkheden om het geld ove rde balk te gooien. Bovendien is er de concurrenteie van het internet, velen denken echt nog dat ze beter en goedkoper kunnen kopen via internet. Maar de prijzen daar zijn dikwijls hoger dan in de winkel en de staat van het boek bij aankomst in de brievenbus kan serieus tegenvallen.
In elk geval had ik het grootste boek van de markt mee : mijn intussen, na één week al ruimschoots bekende Bibzilla mee. Het boek kreeg een mooie maar veilige plaats achterin mijn stand. Alhoewel het boekje opengewpreid 1 op 1 meter meet heeft de helft van de bezoekers dit kleinnood niet eens opgemerkt. Zo'n koeien van letters, wat wil je nog meer?
Er was opvallend veel volk, vooral Oostvlamingen maar ook veel Westvlamingen, Antwerpenaars, Brusseleirs en natuurlijk onze heel goeie vrienden uit Nederland. Iedereen zoefde de tenten door op zoek naar koopjes. Dat was dan ook de teneur van de rest van de voormiddag. Men wilde koopjes doen anders bleef de portemonnee stevig gesloten. Ofwel moesten de werken werkelijk heel zeldzaam zijn. Zo verkoht ik postkaartenboekjes over hondenkarren, het Belgisch vorstenhuis en ramvoertuigen, de moorden van Beernem, enz. aan een zacht prijsje. Soms moest ik de mensen duidelijk maken dat de prijzen in euro vermeld waren en ... niet meer in Belgische franken. Zo vooral wanneer ze de prijs vroegen van Bibzilla.
Ivm Bibzilla kreeg ik boeiende vragen en interessante opmerkingen voorgeschoteld. Enkele voorbeelden. Op hoeveel exemplaten is dat boekje gedrukt? Zijn dat (wijzend op de grote miniaturen) zelfklevers? Is dat oud? Is dat nog iets waard? Wie wil er zoiets in zijn kot? Heb je dat boek uit de kerke gestolen? Neem je dat boek volgend jaar weer mee? Vele vragen in het plat Gents begreep ik zelfs niet eens. Een of andere intellectueel (of priester denk ik) begon de tekst luidop te zingen... en vroeg me om tijdig een blad om te draaien... welk verzoek vriendelijk werd afgewezen.
De verkoop stond dus op een laag pitje zodat ik ruimschoots de tijd had om af en toe een oogje dicht te doen. Of om de bezoekers gade te slaan. Zo was zeker de helft van het publiek te situeren in de leeftijdsklasse van boven de 50 jaar. Boeken en zeker kusnboeken zoals hier kosten namelijk nogal wat geld. Soms zag je studenten afwegen waar ze wat zouden kopen met hun beperktere budget. Ook zag ik enkele punks ronthuppelen, misschien op zoek naar boeken over tattoeages, bv. het boek van Wim Delvoye met zijn getatoeeerde varkentjes. Mensen die soms vreemd gekleed waren, zoals die dame die - waarschijnlijk bij gebrek aan een passende outfit - een grasgroen gordijn om haar forse taille gedrapeerd had. Aan de overkant zag ik een dame die nogal vreemd deed. Ze gilde naar een collega : zeg me dat ik lelijk ben. De collega glimlachte. Zeg het want ik weet heus wel hoe ik er uit zie als ik in de spiegel kijk. Wat een vreemd schouwspel... Dan raaskalt ze verder : boeken kopen dat is een echte ziekte! Waarrop de collega minzaam opmerkt dat alle bezoekers hier in het zelfde bedje ziek zijn; gelukkig maar. Daarop grijpt ze met de linkerhand een boek vast en slaat met haar rechterhand op de linkerhand en roept : Neen, niet kopen, niet kopen! Is ze echt gek of vond ze de prijs voor het obek te duur en wilde ze er op een listige wijze van onder muizen? God weet het... Daarna liep ze verder, voortdurend slaand met haar rechterhand op de linker. Wat een situatie!
Uiteindelik verkocht ik nog een reproductie van een werk van Alechinsky, weeral voor een zacht prijsje. Het was intussen bijna middag geworden. De meeste echte liefhebbes waren intussen gepasseerd en werden afgelost door wandelaars en 'gapers' zoals we die in West-Vlaanderen noemen. Qua verkoop was deze dag niet echt succesvol maar ik ben blij heel wat collega's en boekenliefhebbers te hebben teruggezien. Ook heb ik nieuwe mensen mogen ontmoeten die me later zullen opzoeken in de winkel.
Als je een goed aanbod wil in deze branche dan moet je er heel veel voor doen. Ik denk dat iedereen nu wel ziet dat voor mij werkelijk géén moeite te veel is om mijn klanten in de watten te leggen met de meest vreemde en interessante boeken.
Vorig weekend was ik te gast te Utrecht, op de grote voorjaarsverzamelaarsbeurs. Een heel grote antiek- en rommelbeurs. Volgens mij met een paar duizend standhouders. Opvallend was dat er ... heel veel Nederlanders rondliepen. Ook heel veel nepgoederen. Weinig reliegieuze zaken, en bijna geen heiligenbeelden. Een heel verschil dus met België. Echt veel koopjes waren er niet te doen want de standhouders waren allemaal zelfstandigen of van die pseudo-zelfstandigen die soms meer zaken bij hebben dan hun professionele collega-standhouders.
De standplaatsen zijn er duur : van 180 tot 220 euro. De eerste dag was het entreegeld 50 euro, een bedrag dat ik toch wel heel hoog vind. De eerste dag werd er wel nogal wat verhandeld want veel bezoekers waren professionelen die waar zoeken voor hun winkel. Ook zag ik enkele Belgen maar die liepen nie dik gezaaid. Opvallend hoe zakelijk de Nederlanders zijn. Heel heel vriendelijk maar steeds uit op verkoop en zakendoen. De buren, ziende dat ik mooie dingen meehad, kwamen me drie dagen lang verwennen (?) met paaseitjes (van de Lidl of van een nog slechter merk???) brengen of zelfgebakken koekjesdie nergens naar smaakten. Onderwijl prezen ze hun koopwaar aan.
Gedurende die drie dagen ben ik wel wat vermagerd. Veel gegeten heb ik niet overdag want het eten op de beurs was gewoonweg niet te vreten. Er waren verschillende snackbars waar je terecht kon voor een broodje kroket of een broodje frikandel. Gewoon een minderwaardige vleeskroket of frikandel tussen een sandwich geplooid met een servetje erbij. Gelukkig kreeg ik in mijn hotel elke morgen een heel uitgebreid ontbijt voorgeschoteld, waaruit ik kracht putte voor de hele verdere dag. 's Avonds in de dorpjes rond Utrecht nog een bakkerij of winkel vinden viel niet mee. De meeste zaken sluiten om 18h00 en er is ... het éénrichtingsverkeer. Straten die doodlopen, onmogelijk veel heel vervelende verkeersdrempels, allemaal samen voldoende om de zoektocht te staken. Verder heel veel saaie buurten, allemaal gelijkkleurige gevels, appartemensgebouwen, het lijkt wel of héél Nederland nieuwgebouwd si. Heel anders dan de pittoreske dorpsje bij ons in Vlaanderen. Zo belandde ik zaterdagavond moe en hongerig in een MacDonald. Voor één keer at ik met smaak enkele hambrugertjes, als je honger hebt eet je immers alles, zo wordt gezegd.
Gedurende deze drie dagen heb ik veel geslapen. De buren-standhouders maakten me af en toe wakker om te vragen om minder hard te snurken want snurken aan je kraam vonden ze niet 'netjes'. Waarom ik zo vaak in slaap "zakte" weet ik niet maar telkens ik wakker werd voelde ik me ook letterlijk dieper en dieper wegzinken in mijn stoel, tot ik plots met een luide knal achterover tuimelde met een luide vl... Iedereen kwam verschirkt rond me staan en ik vroeg gepikeerd waarom de Hollanders zulke mottige breekbare stoelen ter beschikking stelden. Ik gooide de overblijfselen van mijn plastieken plooistoel aan de kant en nam plaats op een nieuw slachtoffer. Ook de tweede stoel gaf ieensklaps, in één 'klap", de geest. En zo nam ik mijn toevlucht tot een mooi designstoeltje uit de jaren '60, een stoeltje afkomstig uit mijn vroegere school, het college van Veurne. Echte goeie kwaliteit. Tot dan was niemand geïnteresseerd in dat stoeltje, nu sprak het boekdelen, aan de degelijkheid en de draagkracht kon niemand nog twijvelen...
Vandaag kwamen een zestal liefhebbers naar Bibzilla. Uiteraard liet ik niet zo maar iedereen het boek inkijken, ,enkel een paar goeie kennissen veiel deze eer te beurt. Ik wil immers niet dat het boek beschadigd wordt. Ook Engelse toeristen waagden hun kans. Uitroepen als 'O my God' waren niet uit de lucht. De Spanjaarden, van die ongekamde en ongeschoren typen, plooiden zich in alle standjes om foto's te kunnen nemen. Een 'Olla' langs hier en een 'Olla' langs daar en ze dachten dat ze alles mochten. Wanneer ik uiteindelijk zelf posteerde bij mijn boek was het blijkbaar niet meer zo interessant om portretten te komen trekken. Wat een arrogant volk.
Toen ik even zat te bekomen van het succces van Bibzilla, op het terrasje aan de overkant van de zaak, zag ik mijn boek plotseling niet meer. Allemaal donkere vlekken die bewogen. Eerst dacht ik dat het de stofwolk uit Ijsland was, de vele fijne stofdeeltjes die voortkomen uit de vulkaanuitbarstingen aldaar. Maar toen ik nader toekeek waren het een hele kude kolossale dikke lelijke vrouwen die in het zwart gekleed waren. Ik zag nauwelijks waar de voorkant en de achterkant zich bevonden. Zo rond als ... Zoveel lekijke vrouwen zie je niet elke dag. Natuurlijk passeren er elke dag wel enkele speciale tronies, of zie ik bepaalde collega's uit de galerij die weer eens extra ongelukki kijken (waarom toch???) maar zo'n een dichte concentratie, neen hoor. Toen ik een kluif van een arm omhoog zag gaan richting mijn boek riep ik : Enough, enough!!!' De kudee 'kachtelgaten' stoof verontwaardigd uiteen en vulde de gang langs beide zijden. Eventjes vreesde ik voor een ander gevaar, een methaangasaaval, maar deze vrees bleek gelukkig ongegrond.
Tegen sluitingstijd kwam één van de liefhebbers van eerder op de dag terug en nam een optie van één week op mijn boek. Ik ben werkelijk benieuwd wie de gelukkige koper wordt. Een professor emeriteus, kenner van oude handschriften, raadde me aan om het boek in het buitenland te laten veilen, bv. in Londen of New York. We zullen zien...eigenlijk geef ik er de voorkeur aan om het boek hier in ons land te houden want er ijn al te veel bleangrijke zaken naar de VS verdwenen.
Vandaag weeral processie naar mijn winkeltje om 'Bibzilla" te komen bekijken. De pers was massaal ... afwezig, ondanks de mailtjes dat ze zeker een interview zouden afnemen. Och ja, 't zal ook wel gaan zonder hen. Onder de belangstellenden waren er verschillende historici, een professor-emeritus van de KUL, drie handelaars uit Nederland en Duitsland, enkele verzamelaars van getijdenboeken en enkele goede klanten van mij. Enkelen hadden interesse om het werk aan te schaffen en deden een interessant bod. Maar ... ik verkoop nog niet want ik ben er van overtuigd dat het boek een flink stuk méér waard is.
Vandaag vernam ik ook meer over de herkomst van het boek. Het zou afkomstig zijn van de Augustijnerabdij van San Lorenzo in Spanje. In de buurt was een koninklijke residentie, verschillende Spaanse koningen zouden er resideren, ook na hun dood, want ze liggen er begraven. Het boek blijkt speciaal gemaakt voor een bepaalde abt, misschien met de voornaam Jozef, want deze heilige staat afgebeeld op het titelblad. De abtsstaf is vergezeld van een groot rood hart, wat dus ook wijst op de orde der Augustijnen. Hier en daar staan in het handschrift wat Spaanse teksten. Het klooster moet heel welstellend geweest zijn gezien de omvang en de mooie ornamenten van en in dit werk. Later is het boek veranderd van bewaarplaats, een veertig jaar geleden werd het gekocht in een stadje in de Pyreneëen, waar ook een Augustijnerklooster zou gestaan hebben en zo is he werk in onze contreien beland.
Zoals ik eerder al zei kreeg ik enkele interessante aanbiedingen maar deze waren volgens mij nog niet van die aard om het werk al te verkopen. Dus nog eventjes geduld.
Aanwinst : boek van een vierkante meter groot.... : bibzilla
Gisteren dinsdag een enorm boek aangekocht. Ik wist het al lange tijd staan maar door de hoge prijs duurde het een tijdje voor ik het volledig kon betalen. Maar nu is het dus zover en het boek mag gezien zijn : opengeslagen meet het ongeveer een meter op een meter. Het is rijkelijk versierd met vele tientallen miniaturen : een aantal grote en heel veel kleinere. Ook zgn. drolerieën, grappige figuurtjes zoals een geit, een kikker, een mug, een slak, ... Opvallend is het overmatige gebruik van bladgoud. Het was de hele dag 'processie' om dit boek te kunnen inkijken. Natuurlijk was het enkel ik die het boek opende en de miniaturen toonde, kijken mocht maar aanraken niet. Een schitterend missaal van een of andere abdij. Het gevaarte weegt zeker 30 kg. Door die afmetingen geef ik het de naam 'bibzilla'. De bieidingen komen binnen en zijn niet mis. Het is dan ook een unieke kans om zo'n 'monster' in huis te halen. Moest ik geld genoeg hebben ik hield het voor mezelf. Morgen komt de krant foto's nemen, ik verwacht heel veel liefhebbers. U komt toch ook?
Ik heb het de laatste tijd zo druk gehad dat ik geen tijd vond om mijn blog dagelijks bij te houden. Daarom eventjes bijbenen nu...
In het paasweekend vertoefde ik een viertal dagen in de mooie Ardennen, in het buitenland dus. Ciney, waar er meer beesten rondlopen dan mensen, althans meestal. Op Goede Vrijdag installeerden honderden mensen zich met hun antiek en rommel in en rond de koeistallen van de veemarkt te Ciney. Ze konden kiezen voor drie lokaties.
De bezitters van mooie antiek konden een plaatsje krijgen binnenin het Expo-gebouw. Dit zijn de duurste plaatsen. Ik stond er vorig jaar één maal. Voordeel is dat je hoog en droog staat, en dat deze beurs vier uur eerder opengaat dan de rest. Dus grote kans dat je goed kan verkopen... als je niet te duur bent natuurlijk. En dat zullen sommigen geweten hebben, enkelen meenden immers TEFAF-prijzen te mogen hanteren. Ook op het voorplein rond het expogebouw stonden enkele tenten met standhouders. Door hun hoge prijzen kreeg je soms de indruk een permanente collectie te zien : het aanbod was nagenoeg idenditek hetzelfde als een half jaar geleden. Een tweede plaats is de overdekte veemarkt, de koeistallen dus. Normaal gezien moeten de standhouders wachten tot de veehandelaars alle koeien buitengejaagd hebben op hun vrachtwagens. Dan wordt de hele hal met hogedrukreinigers min of meer schoongemaakt. Daarna, meestal rond 11h00, kunnen de standhouders de koeistallen volproppen met hun waardevolle en minder waardevolle spulletjes. Dit alles in een fijne natuurlijke geur van koeien... maar als boerenzoon heb ik daar natuurlijk helemaal geen problemen mee. Je betaalt er 180 euro voor een stand van 4 meter, wat niet niks is. Maar toch veel goedkoper dan een plaatsje in de expo waar je al gauw 1200 euorootjes moet ophoesten... De derde plaats is lekker buiten in de gezonde buitenlucht, voor 150 euro krijg je twee parkeerplaatsen voor dierenvrachtwagens. Een mooi pleintje dus.
Om 10h00 begint dus de antiekbeurs boven, omstreeks de middag volgt de markt in de koeistallen. De bezoekers kunnen na betaling van tien euro enkel binnen in de antiekbeurs. Alle standhouders kunnen echter al vanaf de middag rondkijken in de koeistallen. Ik vind dit ook maar redelijk, zo krijgen de standhouders de kans om zelf zaken te kopen bij hun collega's. Eigenaardig is wel dat ik steeds enkele tientallen mensen zie rondlopen die géén standhouder zijn. Dit zijn meestal Ollanders die over de omheining klauteren, die dus met andere woorden door de mazen van het net glippen... Niet zo netjes dus maar sommige Ollanders deinzen nu eenmaal nergens voor terug. Enkelen van hen zijn klanten van mij dus ik knijp dan eventjes een oogje dicht, het is trouwens niet aan mij om de 'gendarm' uit te hangen. Trouwens, niet enkel onze Noorderburen zijn heel bedreven om ongezien binnen de omheining te geraken, het volgende illustreert dit. Toen ik rond 9h00 aariveerde zag ik iets bewegen boven op een heel hoog opgeworpen muur van aarde aan de achterzijde van het expogebouw. Plots zag ik twee mensen boven op die aardehopen lopen en in het afdalen verloor eentje het evenwicht en donderde met zijn tien geboden en onder luid getier naar beneden. Ook de ander verloor zijn evenwicht. Ik bleef verwonderd stilstaan en zag - met enig leedvermaak - twee mannen naderen, twee allochtonen die blijkbaar niet van plan waren om die tien euro entree te betalen. De ene was lichtgewond aan het voorhoofd, er sijpelde bloed op zijn kledij. De andere was ook zo zwart als een mol, door de aarde natuurlijk die aan zijn kleren kleefde. Blijkbaar ongezien glipten ze de toiletten van het expogebouw binnen en probeerden zich wat te fatsoeneren. Niemand durfde een aanmerking te maken, wij zijn allemaal 'bange blanke mannen'. Ze keken me uitdagend aan om een reactie uit te lokken bij mij, maar ik trok mijn wenkbrauwen op en wendde mijn blik af om hen niet op mijn dak te krijgen. Spoedig waren er nog een achttal vrienden bijgekomen, ik denk dat het zigeuners waren.
Om 14h00 stipt mochten alle standhouders buiten hun stand opstellen, op hetzelfde moment mochten alle bezoekers dit terrrein op en in de koeistallen. Een ware overrompeling om koopjes te vinden.
De eerste dag stond ik buiten en kon ik goed verkopen. Doordat de lucht heel dreigend zwart werd, vroeg ik de organisatoren om de volgende dagen binnen in de overdekte veemarkt te mogen staan zodat ik een dak boven het hoofd zou hebben. Tijdens vroegere edities moest ik immers al verschillende regen- en sneeuwbuiten trotseren, ook is er meestal veel wind. Niet interessant natuurlijk als je boeken en breekbaar materiaal meehebt. De drie volgende dagen stond ik dus binnen maar wat was het daar koud... Dit gebouw is overdkekt met een speciaal dak : de twee helften schuiven over elkaar, maar met een vrije ruimte tussen de twee van zowat één meter. Dus over de ganse lengte kan de wind door die opening van 1 meter door de hal gieren.... Reden is wellicht dat men de zaal luchtig wil houden als er een paar duizend koeien gestald staan. Kwestie van de methaangassen af te voeren... Roken tussen de koeien kan ontploffingen veroorzaken... Bovendien zijn er een hondertal grote ijzeren poorten aan weerszijden van het gebouw om de koeien buiten te laten. En zelfs als deze gesloten zin komt er veel tocht binnen door de kieren. Kortom, het was er ijzig koud.
Ook de bezoekers hadden het koud en veel werd er niet verhandeld. Ik zag er een antiquair uit West-Vlaanderen die kwam kurieuzeneuzen op mijn kraam. Uit ervaring weet ik dat hij nooit iets koopt en vraag me af waarom hij hier rondloopt. Ook zie ik er een landbouwer uit Booitshoeke, niet te geloven. En de grootste gierigaard van West-Vlaanderen, ik hoorde dat hij van Poperinge komt... Gelukkig had ik enkele aangename buren, vriendelijke joviale Walen. Wiens brood men eet, wiens woord men spreekt??? Neen, deze Walen vormden de uitzondering die de regel bevestigt : harde werkers, zeventigers die al vijftig jaren brocanteur zijn. Mensen die naast hun pensioentje (karig maar wel grotendeels van Vlaamse herkomst nietwaar) nog wat wilden bijverdienen. Het was boeiend om de bezoekers te bestuderen : er waren zowel dames (of heren???) in boerka als blozende rijpere dames in keunevellen (?) dikke wintermantels. Zowel gierig kijkende schoolmeesters als rondborstige beenhouwers. Zowel kleine als grote kinderen als hoogbejaarden. Eén dingen hadden ze gemeen... weinig of geen gevulde tassen.... Ik vraag me af of iedereen zijn standgeld kon terugverdienen.
Zelf was ik gematigd tevreden maar ik heb er wel moeite mee dat het zo moeilijk is om interessante zaken aan de man te brengen...
Enkele dagen geleden was het Witte Donderdag. Telkens als het mogelijk is volg ik de avondviering in de kathedraal. Zo ook dit keer, alhoewel de kathedraal momenteel ontsierd wordt door het afgesloten koor. Men behandelt immers het koorgestoelte tegen klopkevers. Kwestie van te voorkomen dat een rondborstige kannunik of een eerder nogal 'zware' (want zo zag ik er toch minimum eentje rondlopen) seminarist het 'onderspit' of zo moet delven of neergaan ter helle-waarts (waar de persoon in kwestie niet of toch nu nog niet thuishoort) of met andere woorden door de koorbank zakt tijdens de liturgische diensten.
Zoals steeds werd de dienst opgeluisterd door de wereldvermaarde kathedraalorganist Ignace Michiels, wat een talent en wat een kunnen. Zonder het orgel zou de dienst veel moeten inboeten. Spijtig dat de organist zijn kunnen slechts voor een heel kleine groep van misgangers kon tonen. Ik schat dat er slechts een honderdtal mensen waren. Dergelijk orgelspel dient in mijn ogen neer te komen over de hoofden in een nokvolle kathedraal met 1000 man. De voorzang was niet echt denderend, enkele seminaristen en enkele anderen zongen voor, maar waren niet echt verstaanbaar tot achteraan (en ik kan het weten want ik zat namelijk zoals gewoonlijk op de achterste rij). Enkele andere seminaristen waren misdienaar, doorgaans zijn dit de gasten die minder goed (of helemaal niet) kunnen zingen. Ik herkende onder deze twee misdienaars twee oud-streekgenoten, twee Alveringemnaars. Alhoewel ik heel blij ben dat er (ook!) enkele andere Westhoekers de roep van de Heer hoorden (en ook - mogen - volgen...) en ik weet dat zij heel goed weten wie ik ben, ervaar ik een nogal verregaande afstandelijkheid... Eigenlij is hun gedrag wat tegennatuurlijk maar ik ga niet gaan bedelen voor wat meer aandacht. Wellicht het snode werk van één of andere prof in het seminarie, eentje die vreest dat het voor smeinaristen geen goede zaak is contact te hebben met een oud-strijder als ik. Zalig zij die dwalen. -Iik wil niets liever dan dat er zoveel mogelijk seminaristen en priesters zijn. God (en blijkbaar God alleen) weet hoe zeer ik onze seminaristen en hun levenskeuze apprecieer.
De dienst was goed voorbereid en onder het alziend oog van diaken Luc Neels verliep alles op wieltjes. Alhoewel deze man eigenlijk al op pensioen is komt hij steeds assisteren tijdens de grote liturgische diensten in de kathedraal. Hij doet dit heel waardig en als geen ander weet hij perfect wat er allemaal moet gebeuren. Het is immers zo dat de bisschop voorgaat in deze diensten en dat dit eigen geplogenheden met zich mee brengt. Er waren weinig concelebranten : enkele jonge proffessoren van het grootseminarie, enkele kannuniken, de deken van de kathedraal... Misschien omdat de meesten helemaal niet zeker waren van een (passend) zitje doordat de koorbanken niet konden gebruikt worden.
Het 'Eer aan God' werd begeleid door de feestklokken van de kathedraal. De klokken zouden daarna enkele dagen zwijgen of zo je wil - vertrekken naar Rome - totdat ze dan even feestelijk terugkeren in de Paasnacht, de viering van vanavond dus.
Na de viering ging iedereen mee in processie naar het hoogkoor waar de bisschop het H. Sacrament uitstalde. Wat bleek dus? Alle liturgische vaten (kelken, patenen) tot zelfs de mijter en staf van de bisschop werden gewoon onbewaakt - als ik het zo zeggen mag - achtergelaten aan het altaar... En dan zijn ze verrast dat er dingen gestolen worden... Na deze korte wake was iedereen uitgenodigd naar de wake in de H. Bloedkapel, deze wake werd verzorgd door de seminaristen. Zoals elk jaar ging ik ook even meebidden. Enkel spijtig dat de a capella voorzang de toon niet kon houden, na twee verzen was de toon niet meer 'toonbaar' met als gevolg dat diegenen die dit opmerkten stopten met zingen en de voorzanger zowat alleen zong. Natuurlijk is het gemakkelijk om commentaar te geven op een ander maar naar mijn bescheiden mening moet de zang correct gebeuren want zoniet wordt het geheel wat lachwekkend in mijn ogen. Dan zing je beter niet. Maar dit terzijde gelaten natuurlijk.
Wie Affligem zegt denkt meteen aan de abdij en het bier. Terecht natuurlijk al stelt deze abdij, qua gebouwen althans, volgens mij niet veel voor. Mooi is anders. Vandaag was ik de hele dag op de rommelbeurs in de zaal Bellekouter, georganiseerd door de immer onvolprezen Eddy De Dapper. Onlangs hoorde ik in het nieuws dat er in het Brusselse heel wat scholen moeten bijgebouwd worden. Welnu, na vandaag weet ik dat ook Affligem en omstreken blijkbaar de nodige scholen missen en dit al tientallen jaren. Het is namelijk zo dat ik honderden boeken had uitgekozen om hier aan de man of aan de vrouw te brengen. Boeken over lokale geschiedenis, over de bende van Jan de Lichte en andere boeken van Louis Paul Boon. Oude kookboeken en boeken over de eerste en tweede wereldoorlog, vrijmetselarij, enz. enz. Ook wat strips. Er was heel veel volk maar... er bleek quasi geen interesse voor welke boeken dan ook. Met uitzondering van de twee kruidenboeken van Dodoens, deze werken genoten heel wat belanstelling. Wat kocht men dan wel? Ouwe kleren van overleden oude dametjes en oude ventjes, oude en nieuwe saccochen, Africkaanse 'kunst', tournaviezen, patattemesjes en potloden, plastieken koeien en zwiens, opgezette eekhoorns, plaatjes van Michael Jackson, lelijke schilderijtjes. Het moest niet mooi of waardevol zijn, als het maar goeikoop was. Tegen de middag had ik al meer geslapen dan dat ik wakker was geweest. Gelukkig (?) kwam er een madamtje bij me die me vroeg om boeken (honderden boeken zo zei ze) aan te kopen bij haar. Ik vermoed dat er in de buurt opendeurdagen waren in een gekkenhuis en een bejaardentehuis. Een aantal zombieachtige figuren en oudjes in rolstoeken of met een looprekje (en steevast met een keunevellen mantel) zorgden voor wat animatie, alhoewel waarschijnlijk zonder dat ze zich daar nog bewust van waren... Grote afwezige vandaag was de 'Koningin van de rommelmarkten', een dame die zeer buitensporig gekleed is, met massa's roze textiel en een grote vlingerbril. Na de beurs reed ik dus naar de Brusselse Baan of zo en toen ik bij de dame met de boeken aanbelde werd het mij al snel duidelijk dat ik weer een verloren rit had gemaakt. Wat een rommel : verouderde boeken over programmeren van computers, wat sprookjesboeken van Lekturama, woordenboeken enz. Het werd me trouwens al snel duidelijk dat een ander me al voor geweest was, de boeken lagen allemaal door elkaar in grote dozen. Toen ik de dame zei dat ik niets kon doen met deze boeken was ze lichtjes gepikeerd en toen ik zei dat ze best de kringloopwinkel opbelde om verlost te worden van deze rommel werd ik vlug uitgeleide gedaan. Met als afscheid nog een zuur lachje van mijn gastvrouw.
Het is vandaag Palmzondag. Misschien was ik beter in Brugge gebleven, zo kon ik de mooie liturgische dienst bijwonen in de kathedraal. Palmzondag en de hele Goede Week zijn trouwens de mooiste dagen van het kerkelijk jaar. Mooie zwaarbeladen diensten, het herdenken van het lijden, de dood en de Verrijzenis van Christus. Heimwee vervult nu mijn hart. Door mijn werk werk ik meestal op zondag zodat ik de kerkelijke diensten vaak aan mij voorbij moet laten gaan. Doch met mijn hart ben ik toch aanwezig in de kathedraal. De mooiste diensten vinden volgens mij plaats in de Brugse kathedraal. Hier de onverkorte liturgie ipv de - met alle respect - flauwe afgietsels die in de meeste parochies van het bisdom plaats vinden. Deze diensten duren soms uren en zijn zeer indrukwekkend. Op Witte Donderdag, Goede Vrijdag, Paaszaterdag en Pasen zelf is het echt intens vieren, meeleven en bezinnen. Waar is de tijd dat deken Stanislas van Outryve d'Ydewalle met zijn prachtige zware weemoedige stem Christus vertolkte in het gezongen lijdensverhaal. Onvergetelijk, op Palmzondag en op Goede Vrijdag. Op Witte Donderdag de H. Chrismamis met wijding van de oliën voor ziekenzalving, vormsel en doopsel. 's Avonds evocatie van het Laatste Avondmaal met de vele lezingen uit de bijbel. Witte Donderdag is trouwens de feestdag van alle priesters. Ook al werd het mij niet gegund priester te worden toch voel ik deze dag ook aan als een feestdag voor mij. Op Goede Vrijdag dan is er de ingetogen maar toch zo mooie dienst van het lijden en sterven van Christus, om drie uur in de namiddag. Tijdens mijn seminarietijd begon de bisschop de dienst altijd met een overweging in de zin van : Luister, in de winkelstraat hiernaast is heel wat volk op stap om te gaan winkelen en zo, maar ze beseffen niet dat dit het uur is waarop Christus voo hen aan het Kruis sterft. Op Paaszaterdag is er de Paaswake. Heel mooi hoe de dienst in het donker begint, in alle stilte. Het vuur wordt ontstoken buiten de kathedraal of achteraan onderaan in de toren. Het licht wordt doorgegeven aan alle kerkgangers via kleine kaarsen. De diaken zingt tot drie maal toe en op steeds hogere toon : 'Dit is het Kruis' waarop de anderen antoordende zingen 'Waaraan de Redder van de wereld heeft gehangen'. Dan gaan de lichten aan in de donkere kathedraal, beetje bij beetje. Tijdens de dienst zegt de bisschop met trotse stem : Hoor, de klokken zijn terug en dan begint het ....... alle klokken komen in beweging en luiden al wat ze kunnen.... Het Eer aan God wordt aangeheven, feestelijker dan ooit, met daverende oorverdovende orgelklanken, wat mooi!!!!! En dan is er ook de speciale paaslitanie (de juiste benaming schiet me nu niet te binnen), door een tenor gezongen, hemels....Enig storend element is het klokengelui van de OLV-kerk. Die beginnen altijd een halfuurtje vroeger en dus ook het luiden van hun klokken begint vroeger, wat wel erge storend is voor de bezoekers in de kathedraal. Op Paaszondag is er dan een pontificale viering. Met koor en orgel. In mijne tijd zongen én het kathedraalkoor met ons de seminaristen én de Schola Gregoriana. Het kathedraalkoor werde toen geleid door de nooit volprezen monumentale ZEH Paul Hanoulle. Wie beneden zat of in het hoogkoor kon de dirigent heftig zien zwaaien boven de armen van God de Vader (groot beeld op het doksaal). Zo leek het bijna of God de Vader zelf aan het dirigeren was. De bulderende stem van de dirigent kwam soms uit boven alle andere stemmen samen, zo kon hij - denk ik toch - af en toe foutjes van het koor rechtzetten of toch tenminste een beetje verdoezelen. De Schola Gregoriana is een wereldvermaard gregoriaans koor onder leiding van de eminente Roger Deruwe, wat een prachtmens, een heel zachtmoedige en zo rijkbegaafde man. Letterlijk met heel zachte hand begeleidt hij zijn koor bij het zingen van eeuwenoude hemelse gregroiaanse gezangen. Toen ik in het seminarie zat mochten de seminaristen bij hoge uitzondering meezingen met de Schola. De Schola en wij, het merendeel van de seminaristen, waren gehuld in een witte albe. De processie bij de aanvang van de Paasviering was indrukwekkend : eerst de tientallen priesters (meestal kanunniken van de kathedraal en de professoren van het grootseminarie en de deken, gevolgd door de permanente diaken dhr Luc Neels en tenslotte de bisschop zelf), daarna de Schola en de seminaristen. Ik geloof dat er een zestig al zeventig mannen meestapten, indrukwekkend. Je zag op vele gezichten de vraag : Wie zijn dat in die witte gewaden? De priesters en de schola en wij namen plaats in de koorbanken. Voor mij was dit de mooiste paasviering ooit. Ik vind dat het feest moet zijn op de feestdagen. Alle registers openzetten, het is de Kerk op zijn best, op zijn paasbest. Ook was er dan extra belichting van het grote schilderij op het hoogaltaar : de Verrijzenis van Christus.
Wat ik hier allemaal zeg kan verwondering opwekken maar het is allemaal een zaak van geloof. Wie niet gelooft zal dit niet veel betekenen, maar voor wie wel gelooft zijn dit heel mooie intense dagen, eigenlijk de mooiste van het hele jaar. Wat ben ik blij dat ik dit allemaal mocht meemaken, ik ber er van overtuigd dat mijn vier jaren in het grootseminarie mij enorm hebben verrijkt (figuurlij welteverstaan), ik heb er dingen mogen meemaken en meevieren die ik mijn hele leven lang zal koestern en met me meedragen.
Iedereen weet het al, het is echt crisis. Vele zelfstandigen gaan overkop, dikwijls is het hun eigen fout, zo hoor ik. Wanbeheer noemen ze dat dan. Meer uitgeven dan dat er binnenkomt. Heel verleidelijk natuurlijk om als je een grote samk geld binnenkrijgt die dan vlug weer buiten te gooien en er allerlei gekke dingen mee te kopen. Zo hoorde ik dat een caféuitbater uit Brugge meer op reis gaat dan dat hij achter zijn toog staat. Telkens hij een paar duizend eurootjes binnenkijgt is hij naar het buitenland. Maar als de rekeing van de brouwer binnenkomt en allerlei lasten te betalen vallen dan is de leute snel over. Sommige failissementen ontstaan doordat klanten hun leverancier niet betalen. Als je bv. tien klanten hebt die je nog 10 000 eurootjes schulcig zijn dan is de rekening vlug gemaakt en kan je op enkele maanden tijd failliet zijn. Andere zelfstandigen gaat het voor de wind - gelukkig voor hen - ze krijgen bakken geld binnen en hebben alles wat hun hartje lust. Maar sommigen hebben nooit genoeg want 'duivels zak is nooit gevuld.'.. Zo ken ik een zelfstandige, Helga, die nooit genoeg heeft. Ze opent haar zaak tegen de middag en begint dan te klagen over hoe moeilijk haar stiel wel is... Moest ik haar niet kennen ik zou medelijden krijgen en haar een frank geven. Haar man - ik denk dat hij vroeger in het onderwijs gestaan heeft - moet sinds zijn penionering de hele dag karweitjes opknappen voor haar : drank halen naar de brouwer, eten bijhalen naar de traiteur als de klanten dingen vragen dat madam zelf niet kan bereiden, de toileten kuisen. Het zwaarste karwei volgens mij is het aanhoren van de onmenselijk lange klaagzangen van zijn vrouw. Hoe dat de man elke dag zoiets kan overleven is mij al jaren een raadsel. Maar alles kan altijd erger : als de kinderen langskomen op vrijdag dan beginnen die ook te zagen en te klagen over het wel en vooral over het wee in hun eigen zaak. De klanten mogen de hele dag 'meegenieten'. Het ware niet moest Helga en heel haa rmooie familie wat dankbaarder kunnen zijn. Dat ze content zijn dat ze een bloeiende zaak hebben. Dat ze wat meer respect opbrengen voor hun klanten, niet iedereen staat te springen om tijdens het eten niets dan gekreun en tandengeknars te horen. Helga, denk aan je klanten, vriendelijkheid kost geen geld.
Vandaag beleefde ik weer een hoogtepunt of moet ik zeggen een dieptepunt in het vijfjarig bestaan van mijn zaak.
Net toen ik een uiltje wilde knappen achter mijn bureaau, nog moe van de belevenissen gisteren te Wevelgem, komt er daar... een dikke zwarte madam af, helemaal in het zwart gekleed, met een hoge zwarte buishoed op. Wanneer ze ziet dat ik haar met één (zij het scheef) oog bekijk begint ze zowaar enkele danspasjes uit te voeren. Ik geloof mijn ogen niet, wat is me dat voor een zot mens? En alsof dat nog niet genoeg was begint ze te zingen : 'Als moeder zong, was héél het huis vol vreu-eu-eugde....' Omdat ik vreesde dat plots een klant kon opdagen en dat mens hier live bezig zou zien sprong ik vlug recht en repte me naar buiten. Blijkt dat madam uit een zeer muzikale familie stamt en graag optredens verzorgt voor bejaarden. Waarop ik fijntjes opmerk : 'Ik geloof dat je je grenzen aan het verleggen bent... zou je het niet beter bij je bejaarden houden in plaats van mij hier te komen ambeteren?' Da's natuurlijk niet erg beleefd van mij maar als ik een dansende aap als verrassingsact voor mijn klanten wil dan bel ik wel naar het circus of de dierentuin. Gelukkig vielen er weinig andere mensen te prooi aan dit uiterst - in mijn ogen dan toch - smakeloos optreden. Omdat ik toch niet heel ondankbaar en hardvochtig wilde overkomen bij dat mens tracteerde ik dat mens op een koffietje... op twee voorwaarden : die buishoed op de grond plaatsen en stoppen met zingen. Ik gaf haar een gouden tip : in La Palma in Gits kon ze wellicht fortuinen verdienen met het zingen van schlagers en oude smartlappen. De bezoekers daar zouden daar gek op zijn. Een geluk met een ongeluk, na haar koffietje verkocht ik haar nog drie boekjes, liedboekjes natuurlijk...
Vandaag nam ik deel aan de rommelmarkt te Wevelgem, in de Porceleinhallen - of zijn het de PorceIJnhallen??? (ik ben er nog steeds niet uit wat de juiste spelling is). Georganiseerd door Eddy De Dapper uit Deinze. Omdat er heel weinig parkeerruimte is rond dit gebouw besloot ik om heel vroeg mijn opwachting te maken.. Ik was al een uur aan het wachten toen de deuren opengingen om 7h00.
Het publiek was - zoals al heel het lopende jaar het geval is - niet zeer kooplustig. Door het koude weer hebben ze waarschijnlijk al hun centen uitgegeven aan koffietjes en taartjes in de alsmaar toenemend aantal tearooms op elke hoek van elke 'parochie'. Ook schrokken sommigen nogal toen ze prijzen als 15 en 20 euro zagen staan in mijn boeken, mensen schrikken nogal vlug tegenwoordig. Het is natuurlijk zo dat je voor zo'n bedrag op andere kramen 20 kg afgedragen en muftige kleren kan kopen... Of een kapotte wereldbol voor 20 cent. Of een vogelkooi voor 2 euro. Of kerstballen aan een euro of zo. Allemaal heel interessant, mensen die nu reeds hun kerstaankopen doen. Of mensen die bang zijn buren of kennissen herkend te worden wanneer ze behoedzaam buiten trachten te komen met tassen vol afdankertjes.
Gelukkig waren er ook heel wat mensen die wèl echt geïnteresseerd waren in mijn boeken. Maar zoals iedereen weet kijkers zijn (niet altijd) geen kopers. De boeken over de eerste wereldoorlog kenden veel bijval. Ook kon ik een jonge priester heel gelukkig maken met een aantal boeken over verschillende pausen. Boeken van ca 1900 tot op heden. Eentje met als titel 'De vuisten van God', handelend over de pauselijke zouaven. Een oud vrouwtje, de buren zeiden me dat het 'een ouwe heks uit het gebuurte" was, kocht enkele boekjes over kruiden. Een man, volgeling van Jehova's getuigen, kwam me bedanken voor een boekje dat hij twee weken geleden in Brugge bij me kocht. Het ging over dieren op de boerderij en zo. Daarin vond hij duidelijk van welke dieren je mag eten en van welke niet. Zaak is om na te gaan of de dieren al dan niet gespleten hoeven hebben. Heel ineressant allemaal. Sommige Jehova's komen trouwens puur katholieke boeken kopen bij mij, de duivel is het wijs waarom... Ook word ik de laatste maanden overstelpt met allochtonen die paternosters met grote houten balletjes zoeken, God weet waar ze die voor gebruiken.
Midden in de middag was er plots wat onrust in de zaal. Een nogal dikke (corpulente) man in gestreept fluopakje, zeg maar pak, gonsde als een dikke zelfvoldane honingbij door de zaal. Drukke gebaren makend, met veel misbaar. Ik dacht eerst dat het een soort clown was, een verrassingsakt aangeboden door de inrichter van deze markt, of dat het een standhouder was die wegens een wat tegenvallende vrekoop een raar gedrag vertoonde... maar het was een levensechte brandweerman. Bleek dat er ergens een brandje of zo geweest was in een nabijgelegen schoolgebouw, misschien veroorzaakt door de Chiro (want ik zag vanavond tientallen leden van de Chiro in de buurt rondhangen). Nu, in elk geval, de arme man was totaal over zijn toeren, en riep dat alle auto's die in de buurt van het gebouw stonden - en dat waren er zeker een zestigtal - verplaatst moesten worden in de omringende straten. Amai wat een zeveraar. De meeste auto's stonden mooi aan de kant geparkeerd maar een heel beperkt aantal standhouders of bezoekers hadden hun rijtuig wat nonchalant geparkeerd zodat brandweerwagens op die plaatsen inderdaad moeilijk een doorgang zouden vinden. Wat mij niet zinde was dat iedereen moest boeten voor die enkele overtreders. De rondborstige pompier had er zowaar een echte agent bijgesleurd. Een vriendelijke gast die zich onpartijdig probeerde op te stellen en die de soms wat krasse uitspraken en verwijten naar dat pompiertje niet aan zijn hart liet komen. Duidelijk getraind om deze kleine verbale storm van agressie zonder veel kleerscheuren over zich heen te laten waaien. Jet enige wat ik hem hoorde zeggen is dat hij iedereen die zijn wagen niet verplaatste zou moeten verbaliseren. De auto's moesten soms anderhalve kilometer verder geplaatst worden. Vele mensen kennen de gemeente Wevelgem niet en maakten hele ommetoeren om de zaal terug te vinden. De dikke pompier was duidelijk in zijn sas, hij was hier de baas, hij zou eens zegge hoe het allemaal hoorde. Hij kreeg heel wat verwijten naar het hoofd geslingerd zoals : 'Wel dikzak, ben jij wel een echte pompier, het carnaval is toch al lang voorbij?' of 'Patafoef (dikke gangsterfiguur uit de Brollebril van Nero?) ik geloof dat je thuis niets te zeggen hebt en hier dan maar wat oude mensen komt pesten." en 'Vetzak, hoe kan jij met zo'n postuur brandweerman zijn? De gebouwen storten in als je één poot op de trap zet!' Eigenlijk durven de mensen tegenwoordig wel hel veel zeggen, de mensen zijn echt mondige geworden, wqt misschien maar goed is ook... Uiteindelijk zag iedereen in dat de pompier voet bij stuk zou houden en zo maakte iedereen aanstalten om de wagen te verplaatsen, sommigen met luid getoet of nog een verwijt zoals 'Dikzak uit de weg want als het brandt kunnen de andere pompiers niet passeren!' Amai, die pompiers staan toch vaak voor hete vuren.
Vandaag kwam een jonge gast mijn winkel binnen. Ik herkende hem eerst niet maar hij maakte zich bekend als diegene die meer dan een jaar geleden een zeldzame Poppkaart van Kortrijk bij me kocht. Eigenlijk zijn hij en zijn vrouw afkmstig van Kooigem maar ze wonen al jaren in Kortrijk. Hij wil een heuse verzameling aanleggen van alles wat over Kortrijk bestaat in de literatuur en in de wereld van oude kaarten. Ik beloofde hem te helpen en vanalles klaar te leggen voor hem en hij vroeg of hij vandaag nog kon komen kijken naar de vondsten. Eigenlijk moest ik eerst nog naar een collega die interssante zaken klaarlegde voor mij maar dit duurde niet zo heel lang zodat ik tijdig terug was in Brugge voor het onthaal van mijn klant van deze namiddag. Rond 21h00 was hij hier terug en ik kon hem en 20-tal boeken over Kortrijk aanbieden. Aangezien hij nog maar heel recent begon te verzamelen kocht hij meteen alles. Ook een tiental oude kaarten van Kortrijk en omgeving waaronder twee kaarttjes uit de atlas van Sanderus en een mooie kaart van het vroegere kasteel van Kortijrk, deze laatste kaart was mooi ingekleurd. Zelf had hij een groot lot andere kaarten van West-Vlaanderen mee. Ik gaf hem er een mooie prijs voor. Daarna bleef hij nog twee uur (!) snuffelen in de rekken en haalde er nog een twaalftal boeken uit oa over genealogie en boerderijbouw. Moe maar tevreden, hij om zijn aankopen en ik om mijn verkoop, trokken we rond 23h15 naar huis. Ook moest ik hem beloven om alle nieuwe vondsten eerst aan te bieden aan hem, wat ik hem dan ook prompt beloofde.
