De stad ligt aan de rivier Oka, die hier overgaat in de zeearm van Guernica (ook geheten zeearm van Mundaka). Het gebied rond rivier en zeearm, Urdaibai, is sinds 1984 erkend als biosfeerreservaat door de UNESCO. Guernica ligt aan de smalspoorlijn Amorebieta–Bermeo van de Baskische Spoorwegen (EuskoTren).

Guernica is de historische hoofdstad van de heerlijkheid Biskaje. Hier kwam de Algemene Vergadering van de provincie samen, en legden de heren van Biskaje (later de koningen van Spanje) de eed af onder een eeuwenoude eik, de Eik van Guernica. In deze eed beloofden zij de oude wetten van Biskaje (de fueros of vrijheden) te eerbiedigen. Deze eed bestond tot 1876, waarna de fueros werden afgeschaft.

Een nakomeling van de eik staat voor de zogenaamde Tribune, een klein classicistisch gebouwtje dat naast het Vergaderingsgebouw staat. De huidige eik werd geplant in 2005. In een klein rond paviljoen vlakbij staat een overblijfsel van de stam van de oudste bewaard gebleven voorouder van de huidige boom. Het negentiende-eeuwse Vergaderingsgebouw wordt sinds 1979 weer gebruikt door de Algemene Vergadering. Bezienswaardig is de Glas-in-Loodkamer in het gebouw, waarvan het dak bestaat uit een enorm glas-in-loodraam uit 1985, dat de eik en de Tribune tijdens een eedaflegging afbeeldt. De eed van Guernica wordt tegenwoordig afgelegd op de Tribune door de president (lehendakari) van de regio Baskenland.

In het Europako herrien parke (Park van de volkeren van Europa) staan werken van de beroemde beeldhouwers Henry Moore en Eduardo Chillida.

 

De eik van Guernica

Bombardement van Guernica.  Deze stad heeft altijd een grote symbolische waarde voor de Basken gehad.  Om de Basken, die in de Spaanse Burgeroorlog aan de zijde van de republikeinen streden, op de knieën te dwingen werd de historische binnenstad op 26-4-1937 door de Duitse Luftwaffe platgebombardeerd.  Deze gebeurtenis werd afgebeeld door Pablo Picasso op zijn beroemde schilderij 'Guernica'.