.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Op de taalgrens : een paar vuurtorens bij plaatsen :

Zou dat voldoende als onrustwekkend signaal kunnen zijn?

*******************

Signalen van goede wil

01-09-2010 - Jean-Pierre Rondas - Doorbraak

Bron Iskander

Telkens als er het afgelopen decennium van een mogelijke staatshervorming sprake was, moesten de Vlamingen eerst ‘vertrouwenwekkende signalen uitzenden’. Dat is Wetstraatees voor ‘als teken van goede wil voorafgaande toegevingen doen’.

Daardoor hoefde er achteraf natuurlijk niet meer te worden onderhandeld, denk maar aan het geld voor het Franstalig onderwijs dat bij het begin van paarsgroen in 1999 nog vóór het eigenlijke formatieberaad werd verkwanseld. Die signalen zouden dan ook meteen aangeven hoe de Vlamingen de finaliteit van de staatshervormingen zien, want de Franstaligen, ‘ongerust’ als ze zijn, willen weten waar wij nu voor eens en altijd willen uitkomen. Een federale kieskring is zo’n signaal. Of samenvallende verkiezingen. Of een paritaire senaat. Of gewoon de drie burgemeesters benoemen. Of gewoon alle Franstaligen in heel Brussel-Halle-Vilvoorde inschrijvingsrechten toekennen. Of sans conditions préalables 500 miljoen euro per jaar méér aan Brussel geven.

Dan pas gingen ze met gerust gemoed onderhandelen. Nu, we hebben wel vaker gezien dat het ‘signaal’ werd geïncasseerd en dat nadien de zaak maar bleef vastzitten. Trouwens, na de grendelgrondwet van 1970, waardoor geen enkel communautair onderwerp nog in het parlement mag worden gestemd, moeten de Belgische Franstaligen zowat het meest gerustgestelde volk in Europa zijn ... Daarop ingaan helpt dus precies zoveel als het vragen van een generaal pardon, namelijk niets.

Welnu, aan de mentaliteit achter deze Franstalige onderhandelingstactiek is na de verkiezingsoverwinning van de N-VA in juni 2010 helemaal niets veranderd. Het begint er op te lijken dat de Franstaligen het scenario van 2007, weliswaar met een beetje vertraging, en met wat meer discretie en verstand, graag willen herhalen. Als volleerde va-banquespelers durven ze het wel aan om de Vlamingen opnieuw aan een stresstest te onderwerpen. Men probeert vandaag nog altijd om met De Wever hetzelfde spel te spelen als indertijd met Leterme. Ze willen eerst nog wel eens zien of hij eigenlijk wel capabel is om compromissen te sluiten ...

Wat Leterme in 2007 en 2008 wel een paar keer heeft geprobeerd maar slechts op halfslachtige wijze, en telkens met de bedoeling terug te komen (waardoor ze nog meer met hem konden lachen), dat zal De Wever op een geloofwaardige manier moeten doen – zodanig dat Milquet het deze keer ook echt gelooft. Wanneer de onderhandelingen in pseudo-onderhandelingen ontaarden, zal hij ze op een geloofwaardige manier moeten opblazen om nadien op een geloofwaardige manier terug te komen, waarschijnlijk na verkiezingen binnen het jaar en met een nog steviger mandaat in handen dan in juni.

Daarom moeten we ermee ophouden geruststellende signalen naar die mensen uit te zenden. Integendeel, de Franstaligen zitten nog altijd in een psychologisch stadium waarin het voor hen en voor ons beter zou zijn dat ze juist verontrust worden. Dat kan gebeuren door systematisch volgende punten op tafel te leggen. Gewoon enkele vormvereisten, want de eigenlijke onderwerpen staan in de Vlaamse Resoluties.

Mijn eerste verontrustend signaal (eigenlijk slechts een voorafgaand waarschuwingssignaaltje) is de eis van een democratische zetelaanpassing in het parlement. Zoals de zaken nu staan, heeft de Parti Socialiste genoeg aan 34 405 stemmen om een zetel te halen in Wallonië, de N-VA moet er 42 059 halen in Vlaanderen. Dit verschil wordt door niets gerechtvaardigd.

Het tweede verontrustend signaal aan de Franstaligen is, dat we minstens een zekere vorm van cartesiaanse logica van hen verwachten in het probleem van de bipolariteit en de pariteit. Pariteit in de regering is een Franstalige eis geweest die voortkwam uit minoriseringsangst. Vanaf de grendelgrondwet van 1970 hebben ze die pariteit verkregen. Het gaat om een pariteit tussen taalrollen, niet tussen gewesten of gemeenschappen. We blijken wat dit betreft dus toch wel degelijk met zijn tweeën te zijn in deze staat. Mijn voorstel is zo logisch als een klontje: geen pro-Franstalige pariteit in de regering zonder pro-Vlaamse pariteit in de institutionele indeling van dit land. Pariteit in de regering, maar dan ook in de principiële bicommunautariteit, de principiële tweeledigheid van de staat België. Weg met de evenwaardigheid van de drie gewesten. Het statuut van Brussel moet nu worden herzien.

Mijn derde onrustwekkend signaal vloeit voort uit het tweede: afschaffing van alle grendels. Voor 2007 besefte het publiek gewoon niet dat Vlaanderen totaal afgegrendeld is en dat de democratie in feite niet meer speelt. Eind 2007 kwam dat besef al wat dichterbij. Vandaag, na het misbruik van de splinterbom die de alarmbel is, weet en ziet iedereen het. De volgende vraag is dan of men het leuk vindt om als een gevaarlijke diersoort in een ondemocratische consensus- en compromiskooi te worden opgesloten. Deze grendels dienen duidelijk niet meer tot bescherming van een Franstalige minderheid, maar tot blokkering van een Vlaamse meerderheid, die men dan probeert wijs te maken dat dit een moderne vorm van democratie is.

Een ander gevolg van deze regeling is dat het parlement buitenspel wordt gezet, niet alleen door de macht van de partijvoorzitters, maar omdat in dit systeem inderdaad alles eerst in het formatieberaad en dan in de zogenaamde kern op voorhand moet worden onderhandeld. In de bestaande afgrendeling zit geen enkel gaatje. Dat heeft men ons met genoegen ingepeperd bij de mislukking van de stemming tot splitsing van BHV. Deze splinterbom zal nog lang rondtollen. Ik kan mij eigenlijk niet voorstellen dat een machtspoliticus daarmee kan leven. Het gevolg is in elk geval dat de grendelgrondwet zelf in vraag wordt gesteld en voorwerp wordt van politieke actie. Daaraan moeten we nu beginnen.

Maar het volstaat natuurlijk niet om alleen onrustwekkende signalen uit te zenden. Wat we nodig hebben, zijn punten waarop we klaar aangeven dat we daarop geen compromissen meer zullen sluiten. Pasmunt hebben de Franstaligen al gekregen, onder de vorm van onze financiële solidariteit. Een beetje moeilijker onderhandelen dan, maar dat is de schuld van de voorgaande compromissensluiters. Maar van nu af aan doen we dat dus niet meer. Tegenover die gulle, concrete, in duizelingwekkende cijfers uitdrukbare solidariteit van ons staan dan gewoon de nog niet gerealiseerde punten van de Vlaamse Resoluties van 1999. Die zijn voorlopig radicaal genoeg. Een totale splitsing van BHV, de fiscale autonomie, een heldere financieringswet en de uitwerking van artikel 35 van de Grondwet – dat houdt in: samen beslissen wat we nog federaal willen organiseren. Concreet wil dit zeggen dat, hoezeer het ons ook spijt, de zogenaamde interpersoonlijke solidariteit mee in de waagschaal moet. Het heeft geen zin om dure eden te zweren zonder dit ultieme middel te willen of te durven inzetten.

De essentie kan nog het best worden samengevat in het volgende. Er loopt een breuklijn door Europa. Ze deelt niet alleen Europa, maar evengoed België in tweeën, van Moeskroen tot de Voer. Ze volgt de binnen-Belgische grens. Ze is mentaal, politiek en historisch gegroeid. Ze is ook structureel en economisch. En ze is economisch omdat ze mentaal is. Ten noorden van die breuklijn, die toevallig ook de lijn van de barst door België is, ligt Vlaanderen. Vele krachten, zeker ook financiële, willen ons ook geografisch doen aanleunen bij het Zuid-Europese systeem. Als men daarin slaagt, zal dat ten koste gaan van de welvaart en het welzijn van de Vlaamse bevolking. Ik zeg niet dat men over die breuklijn heen niet kan samenwerken met de Franstalige Belgen, maar ik zeg dat de geschiedenis heeft bewezen dat zulks zeer moeilijk is binnen hetzelfde staatsverband. België heeft de laatste tijd nog niet veel anders gedaan dan zich bezig gehouden met het lijmen van die tweedeling. Vruchteloos zoals blijkt.

De breuklijn ligt zo erg vast omdat ten noorden en ten zuiden ervan historische continuïteiten spelen. Wat sinds 2007 is gebeurd, heeft bepaalde wegen naar een herstel van het federalisme afgesloten. De Belgische pedagogische methodes om de barst in de geesten te herstellen zijn definitief mislukt. Er is geen weg terug. Maar er is ook zoiets als de wet van de inertie, van datgene wat is, dat uiteraard meer houvast biedt dan wat nog moet komen. Hoe doorbreek je de hardnekkigheid van het ancien régime? Met nog andere woorden: hoe maken we van die breuklijn een echte confederale grens? Want eenmaal dat is gebeurd, ligt de weg open voor totaal andere, nieuwe mogelijkheden, met name voor nieuwe vormen van confederaties met andere aangrenzende regio’s

********************

Pssst

Waarom niet een voorhistorisch monster, de dinausaurus José Happart belasten met een formatie-opdracht? Net als Nessie van Lake Loch Ness duikt hij af en toe op….Die man weet gewoon alles! Hij weet bijvoorbeeld dat “Europa” nooit de zelfstandigheid van Vlaanderen en Wallonië zal aanvaarden, uit bezorgdheid om een precedent te scheppen voor andere volkeren. De man weet dus blijkbaar niet, dat er al precedenten zijn, want dat Europa, volgens zijn eigen standregelen, het Europa der volkeren is, en niet het Europa der Staten….Tweede groot argument van die man is : de Staatsschuld. Volgens hem gaan de schikeisers massaal kiezen om hun vordering te verplaatsen naar Vlaanderen, omdat dit het rijkste land is en zij dus zullen spelen op zekerheid. Dixit José Happart, in het volle bewustzijn van zijn verstandelijke vermogens. Waarom laat hij dan Vlaanderen niet meteen alle bestuur overnemen, ook over zijn eigen verpauperd Walloië? De man is wel Ps-ser, maar als gewezen boer (Pardon: gewezen agrariër) moet hij toch weten, als een partij grond niet bewerkt wordt, dat er dan ook geen oogst kan zijn? Ik zou zeggen, Mr À Part, zeg dat ne keer tegen Uw co-compatriotes, zodat ze niet altijd voort, lijk de krekel uit het verhaal, bij de mier komen aankloppen om te overleven….