WOENSDAG 8 SEPTEMBER 2021
*
*
500670 - ZWIJDRECHT VOOROP. BELEEF IK DAAR NU ECHT DE HERENIGING DER LAGE LANDEN?
I N H O U D
NINE
ELEVEN, alhoewel bij ons door de Media op zn Yankees keeraafs
ingehamerd als 11 September en zeker niet 9 November. Ze zetten
sedertdien daarmee, zowel met de cijfers als met de feiten, de wereld op
zijn kop.
Black
Lives Matter, liefst dik ingebusselde vleesklompeop naaldhakken in het
straatbeeld in onze eigen dorpen en steden: ja, die in-een zijgende
torens zijn, net als die van Babel, een Nieuw Begin geworden.
Alleen
het brandend hete woestijnzand ontbreekt voorlopig. Maar dat komt, als
de Profeet Mohammed het goede moment weet uit te kiezen.
Gezond leven is anders. Maar wie zijn wij om dat te mogen denken?
-
Met
Zeeland, hand in hand, gaan we voor o,ns Nieuwe Vaderland. Kapotte
torens, vervuild Scheldewater:: de ware tekenen des tijds?
http://blog.seniorennet.be/guvaal/
*
Port of Antwerp
*
De
haven van Antwerpen krijgt geregeld kritiek vanwege milieugroepen en
aanverwanten. Dat is niet moeilijk, want we spreken hier over de tweede
grootste haven van Europa (na Rotterdam) en de tweede grootste
chemiecluster van de wereld (na die van Houston). Met 150.000 directe en
indirecte werknemers is het ook de grootste werkgever van dit land.
Het
is daar echter niet allemaal zorg en kwel, verre van zelfs. Dat werd
vorige week nog eens bevestigd door Thierry Breton, Europees commissaris
voor Interne Markt en Industrie, in een vraaggesprek in De Tijd.
Breton
zei daarin, dat de haven van Antwerpen (officieel: Port of Antwerp)
ook bijdraagt tot wat Europa industrieel aantrekkelijk maakt:
getalenteerde mensen, ultramoderne infrastructuur en inventiviteit. De
haven bevindt zich in het hart van de Europese interne markt. Er wordt
straks voor bijna 20 miljoen euro geïnvesteerd in het goederenvervoer
per spoor dat tegen 2030 van 7 naar 15% zal stijgen. De haven opende ook
reeds een eerste multimodaal waterstof tankstation, wat mee zal spelen bij de vergroening.
Kortom,
we kunnen terecht wel blijven zeggen dat Europa nog steeds niet is wat
we ervan verwachtten, maar wat de Antwerpse haven betreft lijkt men er
zich ook op Europees vlak van bewust hoe belangrijk die is als
strategisch transport-, energie- en industriecentrum, niet alleen voor
dit land maar voor het hele internationale achterland.
---
In de marge van bovenstaande is er nog wel de eveneens terechte kritiek op de rol van de haven i.v.m. de drugtrafiek
en de tot nu toe gelukkig nog kleine criminaliteit erbij. De grote
schuldige dat het daarin niet beter loopt, is echter niet het
stadsbestuur, maar de Belgische overheid die de haven nog steeds laat
bewaken door de federale politie en daarvoor niet genoeg investeert in
manschappen. De stad Antwerpen heeft al meermaals gevraagd die dienst
over te nemen, maar er dan wel de middelen bij moet krijgen om de
politiemacht in de haven op een hoger peil te brengen. Iets dat nog
steeds niet is gebeurd.
*
MILIEUVERGUNNING 3M GEBASEERD OP LOS ZAND
©BELGA
Vandaag om 01:30
*
Met
de ingebrekestelling van het chemiebedrijf 3M lost Vlaams minister
Zuhal Demir juridisch een belangrijk schot voor de boeg. Volgens experts
is de milieuvergunning die 3M kreeg op los zand gebaseerd. De rechter
kan niet anders dan de onwettigheid vast te stellen.
Vlaams
minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) stelt 3M officieel in gebreke.
Ze wil dat de Amerikaanse multinational met geld en middelen over de
brug komt om de PFOS-vervuiling in en rond zijn fabriek in Zwijndrecht
grondig aan te pakken. Haar doel is de belastingbetaler schadeloos te
stellen. Als het bedrijf daar niet op ingaat, dan dreigt ze naar de
rechter te stappen.
Daarmee
lijkt de juridische veldslag in de 3M-saga definitief losgebarsten.
Demir liet ook nog weten dat ze in nauw overleg staat met de Nederlandse
provincie Zeeland om elkaar volledig en correct te informeren over de
stand van het dossier.
Waarover gaat het?
Met
de ingebrekestelling van het chemiebedrijf 3M wil Vlaams minister Zuhal
Demir de belastingbetaler schadeloosstellen voor de geleden
milieuschade, een gevolg van de PFOS-verontreiniging. Maar volgens
experts is de milieuvergunning van het chemiebedrijf op los zand
gebaseerd: Een rechter kan niet anders dan de onwettigheid vast te
stellen.
Wat zijn de risicos?
Als
de provincie Zeeland of de Nederlandse staat naar een Belgische rechter
zou stappen om de vergunning van 3M en de lozing van PFAS-achtige
stoffen in de Schelde stop te zetten, dan zijn ze juridisch niet
kansloos.
Wat zijn de mogelijke gevolgen?
3M
dreigt de mogelijkheid te verliezen zijn activiteiten nog wettelijk uit
te oefenen, terwijl de Amerikaanse multinational financieel overeind
moet blijven om de kosten van de milieuschade terug te betalen.
Dat is nodig want het ultimatum
dat onze noorderburen begin deze week aan Vlaanderen stelden, liet aan
duidelijkheid niets te wensen over. Als de Vlaamse overheid niet
uiterlijk deze maand actie onderneemt tegen de vervuiling van de
Westerschelde door 3M, stapt het Zeeuwse provinciebestuur naar de
Belgische rechter om de omgevingsvergunning van 3M in Zwijndrecht te
laten vernietigen.
We willen niet het afvalputje van Vlaanderen
worden, liet een van de lokale politici aan de Provinciale Zeeuwse
Courant (PZC) weten. Hij wees erop dat het punt waar de Schelde de grens
met Nederland bereikt op amper 18 kilometer stroomafwaarts ligt van het
lozingspunt van de 3M-fabriek. Ook in Nederland worden de juridische
messen dus geslepen.
Alles uit de kast
Het
punt van kritiek is de vergunning die de provincie Antwerpen in
september vorig jaar aan 3M gaf om grondwater dat met PFOS en andere
PFAS-achtige stoffen vervuild is voor een deel ongezuiverd in de Schelde
te lozen.
3M
kreeg de provincie Antwerpen zover dat ze bereid was de lozingsnorm
voor het merendeel van die stoffen met anderhalf jaar te verlengen (zie
tabel). In het geval van PFOS - een waterafstotend product dat begin
jaren 2000 uit productie werd genomen - kreeg het zelfs tot halverwege
2022 om de volledige haalbaarheid van een lagere lozingsnorm verder te
onderzoeken. En dat terwijl de impact van de PFOS-lozing als
aanzienlijk negatief werd beoordeeld in de vergunning.
*
20 JAAR NA 9/11: OP WEG NAAR LITERAIRE NAVELSTAARDERIJ VAN DE EIGEN SEKSE OF HUIDSKLEUR?
New York
*
foto: ©Unsplash / Luca Bravo
08/09/2021
-
Waar
was jij toen op 9/11 twintig jaar geleden de wereld stilstond? Ik was
die avond godbetert op een literair feestje, zoals dat vandaag nog
nauwelijks bestaat. Uitgeverijconcern WPG, twintig jaar geleden het
allesoverheersende literaire moederhuis van onder andere De Bezige Bij,
Arbeiderspers, Querido en Athenaeum, stelde halfjaarlijks zijn nieuwe
uitgaves voor in Antwerpen met een natje en een droogje, en de
mogelijkheid om informeel van gedachten te wisselen met toenmalige
coryfeeën als Hugo Claus, Ilja Leonard Pfeijffer of Remco Campert.
Memorabele verjaardag
Die
fameuze dinsdagavond echter niets van dat alles. Een handjevol literati
vroeg zich bedremmeld af wat er die dag eigenlijk gebeurd was, en door
wie. Het zou nog even duren voor Al Qaeda in beeld kwam als nieuwe
terroristische franchise. Iedereen keek toen naar de Palestijnen.
Ja,
Eddy van Vliet, was die avond present. Hij had net met Vader zijn
ontroerende, poëtische zoon-vader biecht gepleegd. Wisten we veel dat
deze Antwerpse dichter een jaar later zou worden begraven. Van Vliet
verjaarde zelfs die elfde september en werd 59. Er volgde een ironische
toast op zijn memorabel jubileum. En Van Vliet voegde er gevat aan toe
dat hij in schoon gezelschap verkeerde want ook Bertje Anciaux en Filip
Dewinter bliezen die dag de kaarsjes uit.
Literaire zomervakantie voorbij
Dat
de literatuur, ook de Nederlandstalige, na deze spectaculaire aanval op
Amerika en het Westen, niet meer dezelfde zou zijn, stond die avond
eveneens vast. De Nederlandse journalist-dichter Michaël Zeeman schreef
op 14 september 2001 in de Volkskrant dat elke schrijver nu wel zijn
postmoderne vrijheid en blijheid vaarwel mocht zeggen: Aan de sfeer dat
er niets op het spel zou staan zolang het maar goed gaat met het
postmodernisme en het neoliberalisme, is gewelddadig een correctie
toegebracht. Het door Francis Fukuyama bejubelde einde van de
geschiedenis was definitief voorbij en daarmee konden ook de talige
spelletjes worden ingepakt. In een column even later zette hij zijn
diagnose op scherp. Het ineenzijgen van die twee torens, zo Zeeman,
heeft een einde gemaakt aan de lange zomervakantie van een zorgeloos
postmodernisme en een vrolijk cultuurrelativisme.
De
Amerikaanse roman literatuur nam hierin het voortouw. Grote
sociaalrealistische familieromans maakten weer ophef: van Laat de aarde
maar draaien van Colum Mc Cann tot Extreem luid en ongelooflijk dichtbij
van Jonathan Safran Foer en Vallende man van Don DeLillo. In de Vlaamse
letteren was het toen nog niet zover. De terreur van de globalisering
werd in allegorische romans van Paul Verhaeghen (Omega Minor) en Peter
Verhelst (Zwerm) via barokke kunstmatigheid uitvergroot. Verhaeghen
verkoos na zijn exploot voortaan uitsluitend als cognitieve
psycholoog-docent aan een Amerikaanse universiteit door het leven te
gaan. Verhelst brak definitief door met zijn 666 bladzijden het getal
van het beest! tellende conceptuele monstrum. De corona pandemie
zorgde nu zelfs voor een heruitgave. Suggereerde Verhelst immers niet
met zijn prometheïsche Homo Invictus Viralis dat de
uitzwermende, parasiterende mensheid zichzelf in een heus Virutopia
aan het liquideren was? Tja, van conceptuele kunst gesproken
Nieuwe ernst
Al
snel zou blijken dat nine eleven de literatuur ook op haar grondvesten
zou doen daveren, maar niet in de richting van de apocalyptische
waanbeelden van Verhaeghen en Verhelst. Wel integendeel, de
romanschrijver ging zich meer en meer bezinnen op zijn roots.
Literatuurwetenschapper Thomas Vaessens vermoedde al in 2009 dat de
nieuwe ernst van de Amerikaanse romanschrijvers van hierboven
aanstekelijk zou werken voor de Nederlandstalige romanschrijvers.
Oprechtheid en authenticiteit werden de codewoorden voor een renaissance
van de realistische roman.
Dat
de literaire cultuur in het nieuwe millennium een subcultuur was
geworden die in de artistieke hiërarchie andere cultuur sectoren moest
laten voorgaan van film en reality televisie tot gaming en digitale
kanalen was toen ook al duidelijk. De letteren werden in het hoekje
gedrumd, zeg maar, en schrijvers gingen op zoek naar een nieuwe
urgentie, zoals dat heette, voor het slijten van hun handelswaar. Gedaan
met de postmoderne ivoren torens. Die waren immers in het
terroristische geweld met de grond gelijk gemaakt. Auteurs, van Stefan
Hertmans en Erwin Mortier tot Jeroen Olyslaegers, wilden de band met hun
publiek herstellen en gingen in historisch gedocumenteerde romans
andere cataclysmen in onze geschiedenis in familieromans verpakken. Of
het nu de Eerste of de Tweede Wereldoorlog was, de Kruistochten of de
Beeldenstorm in de zestiende eeuw: de eigen geschiedenis kreeg opnieuw
een duidelijk gezicht, met de nodige nuances aangebracht.
Van grote tot kleine geschiedenis
Het
succes van de reality televisie Het leven zoals het is op de
camping, bij de politie en nu in het leven van BVs was hieraan zeker
niet vreemd. Dat de literaire non-fictie ondertussen ook een steile
opgang maakte met historische reconstructies van die eigen grote of
kleine geschiedenis zie Geert Mak, Jan Brokken, David Van Reybrouck,
Bart Van Loo en Margot Vanderstraeten liet fictie schrijvers trouwens
ook niet onberoerd. De globalisering en mediatisering van terroristische
aanslagen wierp schrijvers terug op de eigen biotoop. Resultaat: een
hoogconjunctuur van historische of historiserende literatuur die, zoals
gezegd, vaak de grote eigen geschiedenis ambieerde, al dan niet via de
exploratie van de eigen familie. Literaire narcisten als Connie
Palmen en Kristien Hemmerechts pakten bij voorkeur met het eigen
leventje uit, al dan niet gekruid met herinneringen aan hun bekende
partners.
De
opgang van deze genealogische, identitaire literatuur was blijkbaar het
antwoord op de terroristische dreiging. De botsing van de beschavingen,
zoals die iconisch met nine eleven begon, leidde tot zelfonderzoek. De
laatste jaren, zeker in de romanliteratuur, deed het identitaire verhaal
in de veranderende gendercontext van zich spreken. De spannendste
boeken, ook in de Nederlandstalige letteren, zijn nu vaak van
transgenders of niet-binaire auteurs.
Denk
maar aan het succes van Marieke Lucas Rijnevelds beide romans De avond
is ongemak en Mijn lieve gunsteling, en de huidige buzz rond debutant
(m/v/x) Sofie Tobi Lakmakers De geschiedenis van mijn seksualiteit. In
zekere zin stond Marjolijn Februari, die nu als Maxim Februari door het
leven gaat, aan de wieg van deze nieuwe identitaire wending in de
Nederlandstalige letteren. De aparte sensibiliteit van het eigen
vloeibare geslacht is nu de inzet van de literatuur geworden. Daar kan
het woke discours van Black Lives Matter of van de migrantenidentiteit
tussen twee culturen ook nog wel bij.
Reservaat voor gelijkgezinden
De
impact van nine eleven leidde dus tot een extreme fragmentering van het
wereldbeeld. Grote verhalen worden meer en meer afgezworen. Het is
blijkbaar zaak om de eigen stek in die grote boze wereld te
herontdekken: van je huidskleur of je sekse. Literaire navelstaarderij
is daarbij niet denkbeeldig. Straks dreigen de letteren tot een
subsubcultuur te degraderen en te verschrompelen tot een reservaat of
safe space van én voor gelijkgezinden. Te vergelijken met de nichestatus
van off off
Frank Hellemans
CORONA & CENSUUR
E COMMENTAAR
*
Herinnert
U zich de tijd dat onze Germaanse Druïden op grote afstanden onderlinge
vergaderingen belegden en zich daarvoor op hun eentje door de lucht
verplaatsten? Hun energie? n Voorraadje waterstof in een of ander
draagbaar tasje, netjes gerangschikt naast hun mondvoorraad voor
onderweg en de nodige zelf-gestookte mede als heilsdronk op de goede
afloop.
Morgen of overmorgen bijeenkomst ergens boven de Moerdijk tussen de Voorlopige Nederlandse en de Vlaamse Regeringen?
Ja Ja, de Geschiedenis herhaalt zich voortdurend en in Antwerpen zijn ze toch ook al aan de waterstof-tanks toe?
*
Ja, Erich von Däniken wist er ook al alles van.
 Digithalys
*
|
