|
500347 DOORBRAAK IIII
*
ZONDAG 1 NOVEMBER 2020
*
INHOUD
ACH KIESLRINGEN IN EEN KIKKERPOEL: DOEN DIE ER IETS AAN TOE?WALTER ZINZEN DENKT NOG ALTIJD VAN WEL
°
DE FEDERALE KIESKRING: EEN SLECHT MAAR HARDNEKKIG IDEE
Één federale kieskring met tweetalige lijsten voor heel België?
Walter Zinzen suggereert één enkele kieskring met tweetalige lijsten in te voeren voor heel België.
Een
doodgeboren kind is het. En toch blijft de federale kieskring
geregeld de kop op steken. Vorige maandag nog in de driewekelijkse
column van Walter Zinzen in De Morgen. We zouden er
geen inkt of in dit geval: geen byte aan verspillen. Ware het niet
dat de gewezen VRT-journalist in de overtreffende trap schakelt en een
eigen versie van de federale kieskring ten tonele voert.
Uitschuiver
Bij
wijze van inleiding en ter instructie van de niet-lezer van De Morgen:
onder het kopje Hoera: democratische vernieuwing! serveert Zinzen de
eedverse ministers Annelies Verlinden (CD&V) en David Clarinval
(MR), in de regering-De Croo bevoegd voor onder meer Institutionele
Hervormingen en Democratische Vernieuwing, een stapeltje voorstellen om
het vertrouwen in de politiek te herstellen.
Ietwat
pijnlijk voor Zinzen is dat hij al in de allereerste zin van zijn
column uitschuift. We citeren: Het moet geleden zijn van de
regering-Eyskens IV (1968-1972) dat we nog eens twee ministers van
Institutionele Hervormingen hebben gehad: de rechtse, Vlaamse
christendemocraat Leo Tindemans en de linkse wallingant Freddy
Terwagne.
Dat
Tindemans en Terwagne minister van Communautaire Betrekkingen waren, en
niet van Institutionele Hervormingen, tot daaraan toe. Wél aan te
rekenen is dat Zinzen niet schijnt te weten dat Steven Vanackere
(CD&V) en Didier Reynders (MR) in de tweede regering-Leterme
(2009-2011) in tweespan als minister van Institutionele Hervormingen
dienden. Overigens beheerde in de daaropvolgende regering-Di Rupo
(2011-2014) het duo Servais Verheirstraeten (CD&V) en Melchior
Wathelet (cdH; onderweg vervangen door Catherine Fonck) de portefeuille
Staatshervorming, zij het niet als minister maar als staatssecretaris.
(Voor deze en meer accurate informatie over de Belgische regeringen
sinds 1831, één adres: de databank Belelite)
België geen democratie?
Aan
Verlinden en Clarival geeft Walter Zinzen de opdracht om, onder meer,
verandering te brengen in en hij citeert Bart De Wever het feit dat
wij bestuurd worden door partijen waar we niet eens op kunnen stemmen.
Volgens De Wever toont dat aan dat België geen democratie is en Zinzen
geeft De Wever voor één keer gelijk.
Als Vlamingen kunnen wij wél stemmen op de PS en de MR
Jammer
voor Zinzen en De Wever, maar zij hebben ongelijk. Als Vlamingen kunnen
wij wél stemmen op de PS en de MR, om slechts die twee
regeringspartijen te noemen. Wij kunnen het, maar wij mogen het niet
omdat de PS en de MR het niet willen.
Er
is inderdaad niets, maar dan ook niets, dat de PS en de MR verhindert
om bij de Kamerverkiezingen in elke Vlaamse kieskring een
kandidatenlijst in te dienen. Zoals er niets is, maar dan ook niets, dat
de sp.a en Open Vld verbiedt om in elke Waalse kieskring een
kandidatenlijst in te dienen. U gelooft het niet? Bekijk de uitslag van
de Kamerverkiezingen van 2019 en stel vast dat het Vlaams Belang een
lijst indiende én stemmen haalde in elke Waalse kieskring.
Waarom?
Indien
de PS en de MR hetzelfde zouden doen in Vlaanderen, zouden wij,
Vlamingen, voor Waalse socialisten en liberalen kunnen stemmen. Maar ze
doen het niet. Wij, Vlamingen, mogen niet stemmen voor Waalse
socialisten en liberalen. Zij willen dat niet, want ze dienen in
Vlaanderen geen lijsten in.
Waarom
mogen wij en willen zij het niet? Is het omdat de sp.a en Open Vld niet
graag hebben dat hun Waalse zusterpartij in Vlaanderen stemmen komt
sprokkelen? Is het omdat de PS en de MR ervan uitgaan dat ze van een
kale electorale reis in Vlaanderen zouden thuiskomen?
Te simpel
Ik
weet het niet. Wat ik wel weet, is dat indien, naar het voorbeeld van
het Vlaams Belang, alle partijen in elke kieskring van het koninkrijk
een lijst zouden indienen, elke Belgische kiezer voor alle partijen zou
kunnen stemmen, zowel deze die besturen als deze die niet (mogen)
besturen. En dat er zodoende in de feiten een federale kieskring en
België een democratie zou zijn! En zonder het Kieswetboek, laat staan de
grondwet te moeten wijzigen! Maar blijkbaar is dat te simpel.
Tweetalige lijsten in het hele Belgische grondgebied
Voor
het feit dat wij bestuurd worden door partijen waar we niet eens op
kunnen stemmen en om van België weer een democratie te maken, heeft
Zinzen een andere oplossing. Wij citeren: Niet zoals De Wever het wil
door België te splitsen of te confederaliseren, maar door het invoeren
van een federale kieskring. Niet voor de verkiezing van vijftien
Kamerleden zoals de geestelijke vaders Philippe Van Parijs en Kris
Deschouwer het ooit voorstelden, maar voor alle 150
volksvertegenwoordigers. Tweetalige lijsten in het hele Belgische
grondgebied.
U
leest goed: één kieskring voor heel België, waarin alle 150 Kamerleden
worden verkozen, en wel op tweetalige lijsten. Een oplossing waarvoor de
grondwet en het Kieswetboek gewijzigd moeten worden. En die van België
s werelds enige democratie zou maken waar de parlementsleden in één
enkele kieskring worden verkozen kom zien, kom zien!
Evenwichten
Een
oplossing die wel enkele kleine problemen doet rijzen. Om te beginnen:
een tweetalige lijst, wat is dat? Een lijst waarvan alle kandidaten
tweetalig zijn en dat met een taalexamen moeten bewijzen? Waarschijnlijk
niet, want de kans is groot dat te weinig Walen voor het examen slagen.
Het zal dan maar een lijst zijn waarop verplicht kandidaten uit het
Nederlandse en uit het Franse taalgebied staan. Hoe zit het met die
N/F-verhouding? Is het 50/50? Of 60/40? Of volstaat het om één Waalse
kandidaat op een lijst te zetten met voor het overige 149 Vlamingen om
ze tweetalig te maken?
Vervolgens
moeten er, naast die voor taalaanhorigheid, een reeks andere
evenwichten onder de 150 effectieve en 75 plaatsvervangende kandidaten
worden gevonden: regionale spreiding geslacht, leeftijd
Een heikele
klus. Zo heikel, dat ze voor het kleine kransje van de partijtop is. Of,
zoals het heet: voor de particratie. En is de particratie net niet een
van die verfoeide dingen die Walter Zinzen in columns en verschijningen
op het tv-scherm te vuur en te zwaard bestrijdt?
Stemhokjes
Wanneer
die klus geklaard is, kunnen de stembiljetten worden gedrukt. In een
federale kieskring krijgen alle kiezers per definitie hetzelfde
stembiljet. Daarop staan dus voor elke lijst 150 effectieve kandidaten
en 75 kandidaat-opvolgers. Hoeveel vierkante meter het stembiljet
beslaat, hangt van het aantal lijsten af. In elk geval zijn de
gebruikelijke stemhokjes te klein om dat stembiljet min of meer
behoorlijk te kunnen manipuleren en heeft de kiezer voor het stellen van
de kiesverrichtingen minstens een keukentafel nodig.
Waar
elektronisch wordt gestemd, valt het probleem van de minuscule
lettertjes van de kandidatennamen wellicht op te lossen door aan elk
computerscherm een verrekijker, zo al niet een kleine telescoop te
hangen.
Vrije verkiezingen
Is
er voor al die kleine, praktische kwesties een oplossing te bedenken,
dan is dat niet het geval voor die ene grote, principiële kwestie. Want
je hoeft geen constitutionalist te zijn om te weten dat een wet die
verplicht met tweetalige lijsten aan federale verkiezingen deel te
nemen, vernietigd zal worden, is het niet door ons Grondwettelijk Hof
dan door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.
Essentieel,
zelfs constitutief voor een democratie is dat verkiezingen vrij zijn.
Dat wil niet alleen zeggen dat elke burger mag stemmen voor wie hij wil
(actief kiesrecht). Het betekent ook dat elke burger verkiesbaar is en
zich kandidaat mag stellen (passief kiesrecht). En dat elke kandidaat
daarbij gelijk is en gelijk behandeld moet worden. Daarom kan een wet
geen tweetalige lijsten opleggen.
Hoe
zou, om te beginnen, iemand die met een eenmanslijst aan verkiezingen
wil deelnemen een tweetalige lijst kunnen indienen? Ook de samenstelling
van gewone lijsten kan een wet ter wille van het passief kiesrecht en
het daar onverbrekelijk mee samenhangende gelijkheidsbeginsel niet
reglementeren*.
een federale kieskring met tweetalige lijsten druist regelrecht in tegen het beginsel van vrije verkiezingen
Kortom:
een federale kieskring met tweetalige lijsten druist regelrecht in
tegen het beginsel van vrije verkiezingen. En dus tegen het wezen van de
democratie. En wil Zinzen niet net de democratie in België herstellen?
Pariteitswetten
*Het
is daarom zeer de vraag of de zogenaamde pariteitswetten van 2002, die
de gelijke vertegenwoordiging van mannen en vrouwen op de
kandidatenlijsten voor de Europese, federale en deelstatelijke
verkiezingen regelen, sporen met het beginsel van de vrije verkiezingen.
In
Duitsland zijn om die reden onlangs de twee enige met de Belgische
vergelijkbare pariteitswetten vernietigd. Ze waren in 2019 uitgevaardigd
door de deelstaten Thüringen en Brandenburg. Die van Thüringen is in
juli vernietigd door het grondwettelijk hof van de deelstaat. Die van
Brandenburg op 23 oktober.
Onze
pariteitswetten zijn (nog) niet aan de toetsing van het Grondwettelijk
Hof onderworpen. De Raad van State had in 2002 geen bezwaren (meer)
tegen de wetsontwerpen. Er was immers vooraf in de grondwet een nieuw
artikel 11bis opgenomen over de bevordering van de gelijke toegang van
mannen en vrouwen tot de door verkiezing verkregen mandaten. Die
grondwetsbepaling botst evenwel of kan in elk geval botsen met het
passief kiesrecht en de daarbij in acht te nemen rechtsgelijkheid. Die
zijn in de Belgisch grondwet opmerkelijk genoeg niet uitdrukkelijk
gewaarborgd. Overigens schrijven ook de Landesverfassung van Brandenburg
en Thüringen de bevordering van de gelijke rechten van man en vrouw
voor. Zonder evenwel naar verkozen mandaten te verwijzen.
Mark Deweerdt
CENSUUR VRIJE - Commentaar
Walterke Walterke-Klein, wat een oude zure wijn in gloednieuwe verse internet-zakken. Zijde daar nu weer? Pim Fortuyn al
vergeten? Die stelde U in een vorig leven de vraag welke mooie
democratie dat dan wel was bii ons, die met een ernstige volkspartij
als de Vlaams-Nationalisten niet eens wilde praten..
U keek beschaamd de andere kant op en begon rap over iets anders. Wete ng?
Hoe
zoude gij nu op Uwen ouden dag nog durven Uwen mond opendoen, om altijd
maar verder met toeë ogen anderen de weg te willen wijzen?
Maar alla, Uw stommiteiten zijn welkom, raar hé? Maar ze openen veel mensen die U lezen wel de toeë ogen.
Doe zo verder, Walterke en Uw rijkelijke bijverdienste zal Uwen ouden dag blijven opvrolijken. En de onze goed maken..
|
