Polska, Polen, een van de jongste aanwinsten binnen de Europese Unie, is met zijn ruim 30% beschermd natuurgebied en meren, een van de grootste, maar beslist een van de groenste longen van Europa. Vooral de regio Lubuskie, in het westen, gooit hier grote ogen. Dat alles op slechts 950 km van Brussel. Ideaal voor een autovakantie, de kampeerder en natuurliefhebber.

Ruim 125 km over Berlijn duikt men na Frankfurt an der Oder via Swiecko de snelweg richting Swiebodzin binnen om vlot langs Rzepzin en Torzym te glijden teneinde halt te houden in het bosrijke Lagow, een van de leukste en wellicht stilste hoekjes van de regio Lubuskie, tegelijk doorspekt met een resem aan postglaciale meren. Lagow staat ruim 200 jaar gekend als kuuroord. Hier hoor je letterlijk de stilte. Stiller wordt men nog, eens de ruim 180 trappen beklommen van de Zamer Joannitow, voormalig kasteel van de Joannieten die in de 14^de eeuw het kasteel bouwden, net op de plaats waar twee immense meren in mekaar vloeien. Het kasteel en de bijgebouwen liggen tussen twee stadspoorten, bezaaid met herenhuizen uit de 18^de en 19^de eeuw. Vlak over het kasteel bevindt zich een fraaie kerk uit 1726. Aan het meer ligt een amfitheater waar elk jaar tijdens de Lubuskie Filmzomer de Poolse films gepresenteerd worden.

Het zicht van op de kasteeltoren is fenomenaal. Het kasteel is vandaag omgevormd tot een hotel met restaurant en taveerne uitgewerkt in typische ridderstijl.

GROEN GENIETEN

Wie optimaal wil genieten van al dat moois mag een wandeling, lees Nordic Walking met gids, niet links laten. De trip rond het meer van Lagow duurt zowat twee uur en brengt je doorheen het Lagowski Park Krajobrazowy, landschapspark met enorm veel visrijke meren, golvende velden en weiden. Voeg daarbij nog een extra verkenning in de reservaten Buczyna Lagowska, Nad Jeziorem Trzesniowskim en de Pawski Lug met rijke flora en je dagje gezondheid en groen genieten in die turfrijke regio kan niet meer stuk.

Wie het nog iets sportiever wil trekt naar Lubrza om er te genieten (sic) van de kajakroute die de paddelaars naar Goscikowo-Paradys brengt, gotisch complex van de 14^de eeuwse Cisterciënzerabdij, in de 18^de verder uitgewerkt in late barokstijl. Het interieur van de abdij laat dan ook schitterend classicistische en barokke kunstwerken bewonderen, inclusief een altaar uit 1739 en gotische fresco’s uit de 15^de eeuw. De kraaknette kloostertuinen zorgen voor extra rust en bezinning van dit huidig Hoger Geestelijk Seminarium.

Om de avond af te ronden wacht een kampvuur waar Poolse worstspecialiteiten, varkensvlees, kip en een brede waaier van lokale groenten de regels bepalen. Heerlijk, dat knetterend vuur. Puur genieten.

Hoteltip: absolute rust en een goede stevige keuken is gegarandeerd in het staatshotel Lesnik, op een steenworp van het Zamer kasteel. Er is al een dubbele kamer vanaf 45 euro. Helaas spreekt men er alleen Pools.

OORLOGSWONDEN

Door de geschiedenis heen is Polen zelden gespaard geweest van oorlogsgeweld. Geen wonder dan ook dat her en der nog sporen daarvan te vinden zijn. En dagelijks nog ontdekt worden. In de regio Lubuskie houdt men alvast de Versterkte Regio van Miedzyrzecz en het Oorlogsmuseum Stalag VIII C en Stalag Luft 3 in herinnering aan wat voor zinloos geweld elke oorlog is.

In Miedzyrzecz, dichtbij Lubrza, bevindt zich met Petla Borysznska een complex van oorlogsfortificaties, gebouwd op bevel van Hitler in 1934, dicht bij de Duitse grens. De bunkers, onderling verbonden op ruim 20 meter diepte, worden beschouwd als het langste ondergrondse verdedigingssysteem ter wereld. De tunnels en imposante bunkers zijn met elkaar verbonden met een treinspoor van liefst 28 kilometer. Merkwaardig detail: dit indrukwekkende goed bewaarde ondergronds netwerk kostte handenvol geld doch werd – gelukkig – nooit gebruikt. Vandaag vinden zowat 300.000 vleermuizen er een ideale plaats voor hun jaarlijkse winterslaap. De temperatuur ligt jaar in jaar uit om en bij de 12 graden. Men kan dit complex alleen met gids bezoeken. Het bevindt zich nog steeds in haar oorspronkelijke staat en verdwalen in het wirwar van gangen is er – mocht je alleen op stap zijn – zeker uw deel, wegens zo donker als de hel.

Andere – maar dan meer bloedige – oorlogsherinnering bevindt zich in Zagan, schilderachtige stad in het zuiden van Lubuskie in de vallei van de Bobr. Hier bevindt zich Stalag VIII C, krijgsgevangenkamp dat voorbehouden was voor oorlogspiloten uit de hele wereld. Van hieruit ontsnapten in de nacht van 24 op 25 maart 1944 via en een hen zelf gegraven tunnel 76 gevangenen. Uiteindelijk konden slechts drie man de vrijheid genieten. De rest werd – na helse achtervolging – genadeloos neergeschoten. Een replica van de barakken, de ijzingwekkende uitkijktoren en een museum laten ter plekke de gruwelen van 1939-1945 zien. Het pakkend monument onderstreept het zinloze van deze Tweede Wereldbrand.

ZIELONA GORA

Zielona Gora is zonder meer een van de mooiste steden uit de regio Lubuskie. De binnenstad ontdek je best te voet. Blikvanger is alvast de Sint Hedwig kathedraal, tegelijk het oudste architecturaal monument van de stad, gebouwd in de tweede helft van de 14^de eeuw. De kathedraal kreeg het in diverse oorlogen steeds hard te verduren maar werd elke keer met zorg heropgebouwd zodat we fraaie gotiek vinden naast de klassieke stijl. Het barokke koor behoort tot de mooiste van het land.

Geniet ook van de oude markt die sinds de 13^de eeuw het centrum van de stad bepaalt. De stadstoren met zijn 54 meter dateert uit de 15^de eeuw terwijl de huizenrij uit de 19^de en 20^ste eeuw evenzo geschiedenis schrijven. Her en der zijn nog overblijfselen te vinden van de stadswallen.

Verder is het nog genieten van het Tysiaclecia Park dat uitgebouwd is op een voormalig kerkhof en een schat aan diversiteit van boomsoorten bevat.

Hoteltip: het 4-sterren Ruben Hotel, hartje stad, opende de deuren in mei en behoort tot de fraaiste van de regio. Er is al een dubbele kamer vanaf 90 euro. Men spreekt er vlot Engels en Duits, aan de balie.

WIJNOOGSTFEEST

Wie begin september de regio Lubuskie bezoekt mag niet nalaten te genieten van het jaarlijkse Wijnoogstfeest in Zielona Gora, een urendurende ode aan Bacchus, God van de Wijn. Hier laat de regio al haar mogelijkheden zien inzake wijn verbouwen, aansluitend potentieel aan jeugd- en sportverenigingen. Bacchus himself, gezeten op zijn troon en omringd door enkele bloedmooie wijnkoninginnen, geniet met volle teugen. In de tribune zorgen steltlopers voor wijndegustaties. Een van de wijnhuizen is alvast Winnica Kinga uit Nowa Sol waar men sinds 1985 via het telen van diverse druivensoorten werkt naar één topper. Elk bezoek aan dit huis wordt afgerond met het nuttigen van heerlijke streekproducten, te genieten met een witte Winnica Kinga in het glas.

Om  het geheel af te ronden wacht in het Muzeum Ziemi Lubuskie de geschiedenis van de wijn, aansluitend de historie van Polen en een rijke verzameling Poolse kunstwerken. Bloedstollend zijn de kelders met reconstructies over de folterpraktijken in de voorbije eeuwen. Niet geschikt voor gevoelige lezers.

HERTOGELIJK PALEIS ZAGAN

Heel wat leuker en imposanter is een bezoek aan het barokke Hertogelijk paleis in Zagan, gebouwd in 1630 door de bekende architect Vincencio Boccacio, in opdracht van hertog Albercht Wallenstein. Het paleis is neergezet op de voormalige vestigingen van een kasteel van de Piasten, de eerste koningen van Polen. Het kasteel werd nooit afgewerkt. Pas in de 19^de eeuw werd her verder uitgebouwd met een orangerie en een uitzonderlijk mooie tuin, die door toedoen van Dorota, hertogin van Zagan, erkend werd als mooiste van de regio Silesië en van Centraal Europa. In 1945 was het paleis nog het hoofdkwartier van het Rode Leger. Sinds 1983 zetelt er vandaag het ministerie van Cultuur en Sport.

ECO- & AGROTOERISME

Liefhebbers van ongerepte natuur, gekoppeld aan een verblijf op de hoeve zitten in Zary op hun best. Op het imposante domein van Bogumilow wacht een koninklijk verblijf, midden diverse ha velden, omringd van fauna en flora. Lama’s, geiten, paarden, ezels, ganzen, vijvers, bloemenpracht, boerderijen en onder andere verblijfsaccommodatie en feesttenten zorgen ervoor dat het de eco-toerist aan niets ontbreekt. Bovendien: de tafel is perfect ingesteld op de gasten en de service is op zijn Pools: gedienstig, discreet, snel en efficiënt. Meer info: www.bogumilow.republika.pl

CULINAIR

Polen zijn per definitie levensgenieters en laten dan ook geen enkele gelegenheid voorbij gaan om wat dan ook uitbundig te vieren. Liefst bij rijk gedekte tafels, overgoten met bier, wijn en de onvermijdelijke wodka, godendrank die er van super kwaliteit is. Elke maaltijd start steevast met een onvervalste en bijzonder calorierijke soep, met paddestoelen en vlees. Het staat de Polen vrij paddestoelen te plukken in de vele bossen. Het is er dan ook genieten van herfsttrompet, de dooierzwam, morielje, pijpjeszwam, roodkapje en onder andere de edelmelkzwam. Naast paddestoelen is kascha, gort,de grote Poolse specialiteit. Verwerkt in pap met soepvlees (krupnik) of pudding, een delicatesse, maar relatief zwaar. Daarnaast is de kool de koning der groenten, wat zorgt voor zware en vette gerechten. Een portie bigos (gedroogde paddestoelen, vlees, worst, zuurkool, reuzel en komijn) of een bord golabki (koolrolletjes met gehakt) zijn alvast stevige gerechten die op elke Poolse tafel met liefde wordt gezet.

Worst behoort ook tot de vleeslekkernijen. De Pool is gek van pikante worst. Het rijke aroma wijst niet alleen op de kruiden die bij het maken ervan gebruikt zijn, eerder naar de manier waarop de dieren gekweekt zijn. De jagersworst, de kabanossa (varkensgehakt, gerookt en gebakken), de Slezische worst (Krakau worst met knoflook) of de lowiecka (jachtworst) zijn slechts enkele van de grote favorieten die elke dag de tafel sieren.

Aan zoetigheden evenmin gebrek. De baba (rumcake) en de makowiec (maanzaadcake) behoren tot de toppers bij de nagerechten.

Daarbij wordt graag een glas Tyskie (Pools bier) of wijn gedronken. Een koud glas wodka is graag meegenomen.

HOE ERHEEN

Met de wagen ligt de regio Lubuskie op 950 km van Brussel.

Met de trein: men spoort rechtstreeks vanuit Brussel tot Berlijn en dan verder met huurwagen. Meer info over de treinritten: www.nmbs.be

Met het vliegtuig: Brussels Airlines vliegt dagelijks verschillende malen heen en terug naar Berlijn Tempelhof. De vlucht duurt 1 u. 25 min met keus tussen B Flex Economy+ en B Light.

Voor vroege boekingen is er al een vlucht vanaf 49,99 euro voor een heen of terugvlucht. Boekingen via www.brusselsairlines.com of uw vertrouwde reisagent.

Georges Keters