Alledaagse ontmoetingen met mensen door mijn beroep, gewezen tramchauffeur, nu begeleider op de bus en tram, geven aanleiding tot het schrijven van deze blog.
17-12-2009
'mijn lijn'
Gisteren... merkte ik, toen ik naar werk vertrok, dat er wat niet loos was. Ik zag dat 'mijn lijn' niet reed zoals het hoort. De lichtjesaanduiding gaf niks aan, terwijl het systeem toch werkte, want de andere lijn werd duidelijk aangegeven. Een groot voordeel is dit systeem hé. Wanneer het werkt toch, kan men zien of de boel het doet zoals het hoort. Wat dus gisteren niet het geval was, bij m'n vertrek. Alternatief genomen dus. De andere lijn, mits overstap op nog weer een andere, kon me wel tot het werk brengen. Alle wegen leiden immers naar Rome.
Ik besef natuurlijk wel, dat op een snelle manier een alternatief nemen, voor mij peanuts is, maar voor heel wat reizigers niet haalbaar. Niet iedereen is zodanig vertrouwd met het openbaar vervoer om de verschillende routes te kennen die de lijnen aandoen. De meeste mensen kennen enkel hun vertrouwde route en hun DeLijn-kennis gaat niet verder dan dàt.
Men gaat dan -zeker met koud of slecht weer- al snel over tot steen-en-been-klagen over de slechte organisatie bij het openbaar vervoer. Want, alles moet voorzien worden, niks wordt geaccepteerd ter verontschuldiging, want 't is altijd wel wat. Maar bon, daar ik regelmatig met dit soort commentaar wordt geconfronteerd, lig ik daar al lang niet meer wakker van. Op het werk, verneem ik dat de reden van het onheil, de werken zijn op de drukke verkeersas. Men heeft zich daar misrekent met graven. Een paal waar hoogspanningskabels aan gehecht zijn, werd te diep uitgegraven en verloor de nodige steun, waardoor die scheef zakte. De kabels kwamen dus mee naar beneden, of zo ongeveer en het tramverkeer was voor een uur uitgeteld.
Voor de mannen die de boel zo snel-en-wel mogelijk komen repareren, heb ik een enorm respect. Op zulke momenten kan ik me inbeelden dat de stressfactor toch ook meewerkt. Maar ze presteren het toch telkens weer, om zo snel mogelijk als kan, ervoor te zorgen dat trams weer mogen bollen om ons, mensen-die-hun-speeltje-niet-mag-afgenomen-worden (...) tevreden te stellen. Toch, gelukkig zijn er ook diegenen, die wanneer hen de reden van het ongemak duidelijk wordt, laten horen, dat zulke dingen nu eenmaal spijtig genoeg gebeuren, doch, het einde van de wereld niet zijn. Oef...
Vandaag... sneeuwt het!!! Jippie!!! 's Morgens valt het mee in het antwerpse. Er is duidelijk gestrooid, want de trams schuiven enorm. De chauffeurs rijden erg geconcentreerd om vooral aan de haltes geen aanrijdingen te doen. Ze jammeren, maar weten ook wel, dat er moest gestrooid worden. Het jammeren is een stress-afvoer, niet meer dan dat. Wat later, wanneer het vlokjes gaat sneeuwen, wil het voor de trams minder schuiven. Het is nu aan de buschauffeurs om zich in te spannen. Ze schuiven ferm, wanneer ze over de bus-trambaan rijden. Eén chauffeur spant zich zodanig in, dat ie met z'n tong tussen z'n lippen heel erg geconcentreerd (en dus ook redelijk gespannen) z'n weg aflegt. De man doet het goed hoor, rustig en veilig, maar z'n lichaamstaal is duidelijk een blok zenuwen. In het verkeer wordt van hot naar her geschoven. Een auto die de trambaan wilde kruisen, stopt nog tijdig, maar schuift. Net niet raakt hij het voertuig, waar wij op staan. Zo gaat het maar verder, meer en meer, naargelang de dag vordert, en de buien vorderen. Nochtans sneeuwt het niet zo erg, maar blijkbaar genoeg om ons verkeerssysteem (er rijden gewoonweg teveel auto's in de stad) in de war te gooien.
Wanneer ik stop met werken, wijzig ik m'n planning. Ipv nog één en ander af te lopen, met het openbaar vervoer, beslis ik om maar beter huiswaarts te keren, want ik voorzie nog wat verkeerselende, later op de dag. Ik moet niet te lang wachten, en heb meer geluk dan ik op het moment besef. Er stappen mensen op 'mijn lijn' die 40 minuten hebben gewacht, zo vertellen ze me (ze kennen me ondertussen door m'n job). Ik merk dat er drie trams van 'mijn lijn' achter mekaar rijden. Ik geloof deze mensen dus. 'Maar goed', troost ik, 'eindelijk zit je warm en droog.' Ik rep met geen woord over het op mekaar gepresst staan, door het vele volk dat hierdoor op 'mijn lijn' stond te wachten. De chauffeur rijdt langzaam, net iets té... Er staat iemand bij hem, hij is in gesprek. Het is natuurlijk op heel wat plaatsen best gevaarlijk. Zo merken we op een groot kruispunt, dat een vrachtwagen zowat alles blokkeert. Hij heeft zich in een oneffenheid vastgereden en hij raakt niet weg, met alle moeite die hij doet. De tram kan net voorbij, maar 't scheelt maar een haar.
Wat later merk ik dat 'we' nog een tram in het rijtje hebben bij gekregen op 'mijn lijn'. De stoet wordt langer. Aan een halte, begint de chauffeur een boodschap in te spreken. Ik heb direct door, dat hij een verkorte rit zal maken, dus ik wip stante pede van de tram om z'n achtermaat te vervoegen. Deze chauffeur ergert zich blauw aan de ander. Op deze manier lukt het gewoonweg niet op tijd te rijden, die kerel doet het om ons te pesten... 'Begrijpelijke reactie' denk ik bij mezelf. Weer even verder merk ik dat we werkelijk met zes, ja 6 voertuigen van 'mijn lijn' achter mekaar rijden. Dat wil zeggen dat er maar één voertuig in de andere richting is aan't rijden. Erg, erg, erg, vreselijk... vind ik dit voor al die wachtende mensen.
Eens aan de terugkeerlus gekomen, zijn de rails ondergesneeuwd. Automobilisten merken dus niet dat ze de auto op de rails parkeren, die de baan kruisen. De tram voor ons, kan dus niet terugdraaien. De trage chauffeur doet er 10 minuten over, om vast te stellen dat ie toch niet kan terugdraaien. We staan met z'n vijven, geduldig te wachten tot de man eindelijk zin krijgt om verder te rijden. Eén van de andere chauffeurs wordt het teveel. Hij is uitgestapt om z'n collega es effe de huid vol te schelden, vermoed ik. 'Niet moeien' denk ik, " 'k heb gedaan met werken."
'Mijn lijn' brengt me, eindelijk, in een stoet van zes voertuigen dicht bij huis, waar ik dolgelukkig afstap om de heerlijke warmte en winterse gezelligheid op te zoeken.
Bij de weinige buschauffeurs die we zagen tijdens onze dienst, valt het mee. De verwarming doet het zoals het hoort. De tramchauffeurs daarentegen, kampen meer met vooral koude voeten. Die oude trammekes hebben een aparte voetverwarming, die het wel es durft laten afweten. Wanneer de temperatuur dan plots een duik neemt, om middernacht was het toch -3°C, hartje A'pen, dan willen de tenen wel eens tintelen natuurlijk. Daar je steevast in diezelfde houding moet blijven zitten, jeweetwel, voetjes mooi op de pedalen of je gaat niet vooruit, hoef ik verder geen uitleg te geven hé. Meeleven met onze collega's is dus het minste dat we kunnen doen.
Bij het opstappen op een gekoppeld pcc-stel (tram dus), merk ik dat de voorste deur van de gekoppelde wagen, niet sluit. Woepsssss... de tram staat aan een halte voor het rode licht. Ik merk dat de chauffeur de banalisatie af (hij sluit de deuren) zet, ik weet dat ie dus wil gaan vertrekken. Dus, draai ik aan de noodknop, zodat ie lekker moet blijven staan en z'n oren gaan tuiten van het lawaai. 'k Weet dat z'n eerste reactie een binnensmondse vloek zal zijn, maar ik moet hem eerst verwittigen en ik geraak anders niet naar het eerste voertuig, waar hij -uiteraard- zit. Hij schrikt zich geen hoedje, maar een ferme sombrero, wanneer hij samen met mij de vaststelling doet van een stang die is afgebroken en de deur simpelweg niet kan gesloten worden. De twee rijtuigen zitten volgeladen. We vinden het dus niet erg evident om iedereen maar buiten te bonjoeren, nog ver van waar iedereen heen wil.
'k Stel voor, om zowiezo al een beetje verder te rijden, want hier, centrum stad, aan de halte die door vier tramlijnen wordt aan gedaan, moet zo snel mogelijk plaats gemaakt worden. Er staan op deze korte tijd al twee achter ons aan te schuiven. 'k Opteer dus, om wat verder te rijden tot voor de wissel, ondertussen een oproep naar dispatching te doen met eventueel de mogelijkheid om het plein nog op te draaien om het tweede voertuig af te koppelen. Afwachten wat men bij dispatching zegt.
Ik blijf bij de kapotte deur, ik zet me d'r schrap voor, en laat niemand op of omtrent deze deur. Ik merk, de chauffeur rijdt de wissel over. Tjiens, denk ik. Mensen in mijn buurt vragen of ze moeten afstappen. Waarop ik zeg, dat ze respijt hebben. Ze kunnen nog verder mee, minstens tot de volgende mogelijkheid, een heel stuk verder, waar de tram pas zou kunnen worden ontkoppeld. Tevreden glunderen ze, dat ze dan toch nog zonder oponthoud thuis gaan geraken. Ondertussen merk ik, dat de haltebelletjes op dit gekoppeld tuig, ook verstek geven. Dus, breng ik aan de volgende halte de chauffeur nog op de hoogte dat ie aan elke halte zowiezo moet stoppen, voor alle zekerheid. Weer op m'n plaats de wacht houdend, rijden we uiteindelijk mee tot aan de eindhalte, waar de tram niet kan ontkoppeld worden doordat de lus niet kan gebruikt worden wegens werken. Dus moet ik nog blijven staan tot we weer centrum stad zijn, om dan pas de boel in orde te brengen.
Het heeft z'n voordeel natuurlijk. De chauffeur moest afgelost worden en kan nu tijdig lunchen. De andere chauffeur wordt opgevangen door twee controleurs die ruimschoots de tijd hebben gekregen om klaar te staan aan het punt van opvang. Ik, heb de hele tijd voor die deur blijven toezicht houden. Ze sloot niet en het was een heus trekgat. Maar, 'k stel me de vraag, net als de chauffeur: Wie weet hoe lang hij zo al reed, zonder enig besef van het gevaar...
Eens het trammeke en de situatie uit handen gegeven, ga ik snel iets warm drinken om er naderhand weer vol energie in te vliegen.
Er staat enorm veel volk op het perron. Het merendeel van deze mensen wil mee met de tram waar ik me ook op bevind. Gelukkig is dit een gekoppeld pcc-stel, anders zouden we heel wat mensen moeten laten staan. Toch, het opstappen gaat moeizaam. Doorschuiven is niet direct wat de meesten in gedachten hebben, eens ze zich op het voertuig bevinden.
Het regent. Het is dus noodzaak, de boel een beetje sneller te laten verlopen. Want, wie wacht graag in zo'n plensbui...? Daarom maan ik aan, wat door te schuiven. Ik doe dat op een zo vriendelijk maar kordate manier mogelijk. Toch, wellicht, niet kordaat genoeg. 'k Ben wel niet van de kleinste, maar toch zijn vele mensen groter dan ik. Dus, zet ik me zo hoog mogelijk op m'n tenen en laat met luide stem nogmaals galmen dat doorschuiven geapprecieerd wordt. Langzaam maar zeker komt er beweging in de meute en worden openingen tussen 'het volk' kleiner, zodat de nog wachtenden -me dankbaar knikkend- opstappen.
Vooraan staat een dame, met roots in een aziatisch land. Haar Nederlands is onberispelijk prachtig Antwaarps dialect. Ze geeft me een tip: ik krijg een middeltje opgesomd, waardoor m'n stembanden genezing zullen krijgen, indien nodig. Iemand anders vraagt haar waarom ze deze tip geeft, ik klink toch luid. De vrouw antwoordt daarop dat ik wellicht na m'n dienst met keelpijn thuis kom, als ik regelmatig de mensen zo moet motiveren om door te schuiven, want... dat zal heus wel dikwijls nodig zijn. Ik dank haar beleefd voor het recept dat ik ondertussen alweer vergeten ben, maar lach haar vriendelijk toe. De andere persoon begrijpt en knikt me ook toe.
Verder gaan we ondertussen. Met stukjes en beetjes, stappen meer mensen af dan op en krijgen we meer plaats in het voertuig. Wanneer ik na een tijdje ook zal afstappen, gaat toevallig ook net de vriendelijke aziatische dame van de tram. Ze groet me nogmaals en zegt: Nog een fijne avond hé... Schat!!!
Het mag ook eens anders en dus regent het haast niet. Goedgeluimd stappen we op en af voertuigen en knikken mensen een goeie morgen toe, wat hier en daar gezichten doet opklaren. Want... het ìs wel degelijk zo, dat een glimlach toewerpen of respectvol knikken, meestal een positieve noot op het juiste moment kan zijn. Het enige wapen dat zou mogen bestaan eigenlijk... maar tja, de wereld kan ik niet veranderen. Daarentegen, kan ik wel m'n omgeving beïnvloeden.
We stappen van de tram en ik merk dat een man op het perron de aandacht wil trekken van een vrouw in de tram. Ik kijk hem na, maar herken hem als een dronkaard, niet weerspannig, maar 'k kan me inbeelden dat ie voor sommigen lastig kan overkomen. De vrouw negeert hem, ik ga hem voorbij zonder hem verder aan te kijken. M'n twee collega's lopen achter me en worden door hem aangesproken. Hij raaskalt over het feit dat ie teveel gedronken heeft. Hij raaskalt dat ie drinkt om te kunnen vergeten. Hij raaskalt over het feit dat ie raaskalt. En dan, begrijpen ze geen woord meer van wat ie zegt. Eén van hen zegt dat ze verder moeten, waarop de man abrupt antwoordt dat hij niks te beslissen heeft daarover. Hij merkt op dat m'n andere collega de baas is... Ik zie hen lachen, ze groeten hem en komen mijn richting uit.
Wat later stappen we ergens anders alweer van een voertuig. Er staat een afrikaans koppel aan de halte en de dame vraagt me of wij controleurs zijn, waarmee ze bedoelt 'ticketcontroleurs'. Daar de vraag zo vlakaf wordt gesteld, moet ik effe een klick maken in m'n grijze massa alvorens te antwoorden. Wanneer ik na enkele (let wel: luttele) tellen zover ben, antwoord ik dat wij geen controleurs zijn, maar dat er wel controleurs aan het werk zijn. De man is gegeneerd en zegt haar, dat ze ons die vraag niet moet stellen. Ik zeg dat ik dat helemaal niet erg vind, en bedenk me eerder stil, dat dit best grappig is. Trouwens, eerlijker kan niet, want door de vraag zo te stellen, weet ik duidelijk wat hun bedoeling was... Maar de vrouw laat zich niet kennen. Ze vertelt dat ze het systeem hier maar dom vindt. 'In Afrika', gaat ze verder: 'kom je niet op de bus zonder te betalen. Betaal je daar niet, gooit men je van de bus. Maar hier staan ze toe dat je niet betaalt en dan komt men "misschien" es controleren. Foute boel!' klaagt ze. Haaa... wij geven haar gelijk dat men in Afrika zo werkt, zo krijgt men geen kans om -mag ik het zo schrijven? want ik hou wel van een leuke woordspeling...- ZWART te rijden. Ze gaat lekker door met haar redevoering, net zoals het afrikaanse vrouwen betaamt. Het mag gezegd, de man wordt de mond gesnoerd op een manier de zij zo eenvoudig toepast. Zij maskeert het fantastisch... hoe ze van plan waren om de rit te maken zonder te betalen, maar door ons te zien, bedacht ze zich. Hij scoort geen punten, want z'n houding verraadt alles erg duidelijk. De tram is ondertussen weggereden natuurlijk, maar, niet erg, er komt er nog wel één. Wij groeten hen en we horen haar nog duidelijk commanderen aan hem; 'Now, gimmi some money to fetch the tram!'
En weer even later, komen we de controleurs tegen... Net op het moment dat wij afstappen, staan ze klaar op het perron.
We zijn al een tijdje op stap, door weer en wind. We zoeken halteplaatsen waar op z'n minst een deftig schuilhokje is. Het heeft immers geen zin, ziek te worden door dit hondenweer en volgende week thuis te moeten blijven. Blij genoeg een dienst te hebben, waarin we meestal vlotjes kunnen overstappen van het ene voertuig op het andere, trekken we van A naar B, van X naar Y.
Halverwege één van onze trajecten stappen we op een gelede bus. Echt veel volk zit er niet op, het is rustig, waarschijnlijk door het weer. Achteraan zitten twee pubers, dicht bij twee meisjes. Daar pubers makkelijker verondersteld worden, streken uit te halen, als ze zich vervelen, wandel ik rustig hun richting uit, achteraan de bus. De meisjes hebben duidelijk een houding die aangeeft dat ze zich niet willen in laten met 'die twee'. Eén van de jongens heeft een hond, een pitbull bij. Hij heeft hem aan de leiband en houdt de band gekneld onder z'n voet. De andere is net een zelfportret aan 't nemen met z'n gsm, het ijdeltuitje. Ze zitten er rustig bij. Ik zet me op de achterste bank, net achter hen. De fotogenieke kijkt me aan. Ik groet hem en vraag of de foto geslaagd is. Hij spreekt slang, weet je wel. Zo'n straattaaltje, vol met de nodige accenten, maar toch verstaanbaar. Hij vertelt me dat ie nog niet gekeken heeft. Het ijs is gebroken en hij vraagt me of ik hem ga beboeten. -Waarom zou ik dat doen? Ik zie hiervoor helemaal geen reden. Laat ik hem in het ongewisse, want hij denkt blijkbaar dat we controleurs zijn. - Je weet maar nooit. Gaat hij verder... - Ik ben bang van jullie. Grapt hij... - Wel, dàt hoef je helemaal niet te zijn. Zie ik er dan zo gevaarlijk uit? Hij glimlacht, een klein momentje zwijgend, om dan verder te gaan. - Mevrouw... zie ik er goed uit met deze muts? Ik bekijk hem zo ernstig mogelijk en glimlach, overwegend wat ik hem ga antwoorden. Hij is me voor en vraagt verder: - Ik bedoel, ben ik sexy met deze muts? Of... is het beter met... (hij tovert een andere muts te voorschijn) ... deze (en zet ze op z'n hoofd) Nou, doe ik alle moeite van de wereld om hem zo ernstig mogelijk te bestuderen. - Ze gaan je allebei heel goed. Da's geluk hebben man, je kan ze allebei wisselend dragen. Hij lijkt min of meer tevreden met het antwoord en geeft z'n maat, een muts terug. Ik leid daaruit af, dat z'n maat z'n muts mag behouden. De andere, laat ie op z'n hoofd. Stel je voor dat ik het verkeerde antwoord had gegeven, dan had maatje lief, z'n muts wellicht kwijt geweest. Of hadden ze amok gemaakt... Misschien... misschien ook weer niet... Ze vertellen me honderduit over de hond die ze bij hebben. Maat komt uit Albanië en vertelt dat de hond ook van ginder afkomstig is. Ahaaa... een emigrhond, denk ik, maar zeg het niet... IJdeltuitje is negroide en zegt dat de hond niet van zwart houdt, want hem soms wil bijten.
En zo gaat het maar verder. 'k Heb er plezier in. Deze gasten zijn entertainers. Wanneer ik afstap, groet ik hen nog.
... Terwijl ik afstap, hoor ik dat ze hun muziek luid opzetten...
Ratten op de bus. Ooit kwam ik thuis in het heetst van de zomer met vlooienbeten, die ik als chauffeur op de tram had opgelopen. Nu zijn de beestjes wat groter.
Ik griezel ervan, maar doe niet hysterisch, als je dàt moest denken. De beheersing lukt. M'n collega vindt het allemaal best grappig. Hij verzekert me dat die huisratten niks doen, integendeel. Uiteraard antwoordt ook de ratteneigenaar hetzelfde, wanneer ik hem zeg dat die diertjes op de bus in een kooitje horen. ...Komaan zeg... niks doen...? 'k Moet, 'k wil het niet weten. Dàt, m'n beste, zegt iedereen die een huisdier heeft. 'Ge moet niet bang zijn, hij doet niks!' Laat me niet lachen...
'k Vraag me af, wat het volgende zal zijn... Tarantula's...?
Vandaag heb ik vrij genomen, om deel te nemen aan de brunch, georganiseerd door vzw Objectief, ivm het thema 'respect op De Lijn'. De dag bestond uit verschillende etappes, waaronder; - een brunch als start - een gesprek tussen chauffeurs en gebruikers van het openbaar vervoer - een rollenspel met jongeren en chauffeurs op een bus - een toneelopvoering met medewerking van Bad van marie in een rijdende bus, ook met gebruikers en chauffeurs.
Daar ik reeds in het voorjaar had deelgnenomen aan try outs van de opvoering in de rijdende bus, was ik nu dus ook weer van de partij. Ten eerste was het een prachtige ervaring om samen te werken met mensen, o.a. van vreemde origine, uit een wijk, die wordt gezien als een probleemwijk. Maar evenzo, met iedereen die instaat voor, en meewerkt aan de organisatie. Natuurlijk ook de meewerkende collega's niet te vergeten... Daarbij komt, dat we de opvoering deden in een wijk, waar ik ook werk en dàt kon enkel maar een goede pr betekenen, wat ik naderhand ook ondervond en nog -vind.
Ik ontmoette heel wat collega's die ik al een hele tijd niet meer had gezien. Ook al had ik niet de tijd om een lang gesprek aan te gaan, we hadden ons deel van de pret, door m'n deelname aan de opvoering. De reacties waren uiteenlopend, maar toch vooral positief. Eén van m'n collega's van de centrale controle liet zich zelfs ontvallen dat hij veel geleerd heeft. Nou, of het veel is weet ik niet, maar hij heeft gelijk, van mekaar en door mekaar kunnen we heel wat opsteken. Hij gaf de organisatie hiermee dus een prachtig compliment.
Bij de gesprekken tussen chauffeurs en gebruikers was ik niet aanwezig. Ik liep over en weer, passeerde de tent waar deze gesprekken plaats vonden, enkele malen. Zo kon ik hier en daar wel flarden opvangen en merkte dat de gesprekken soms wat opliepen. Goed zo! Dacht ik, want zo hoort het. Ieder verdedigt z'n standpunt. Het belangrijkste in een gesprek is luisteren en ik denk dat het hier ook wel lukte. Er werd met regelmaat van gesprekspartner gewisseld. Ik wacht zelf nog op een samenvatting over het verloop van dit deel van de dag...
Voor het rollenspel op de bus, waren er chauffeurs te kort, dus vroeg men mij om ook deel te nemen. Als ik niet teveel tijd zou verliezen, kon dat wel en ik riskeerde het. In eerste instantie zou ik zo'n vervelend mens zijn, die achteraan zou opstappen op de bus, want de rollen werden verdeeld. Maar een collega zag zijn rol op 't laatste nipperke niet zitten en vroeg of ik in zijn plaats in discussie wilde gaan met de chauffeur, omdat hij z'n vriend die van ver komt aangelopen niet wil laten opstappen. We ruilden dus onze rollen en ik kon m'n hartje ophalen in de vorm van vervelende gebruiker. De rollenspelchauffeur van dienst, liep in de val van 'het geschil', doordat ie zichzelf wilde in het gelijk stellen. Ik werd dus erg vervelend en hij was genoodzaakt een oproep te doen, zodat de controleurs op de bus kwamen, waarmee ik m'n discussie verder zette. Die losten de zaak knap op, door niet in te gaan op m'n intimidatie. Er was ook een vrouw met een karretje op die bus. Niemand kon passeren en de chauffeur kreeg van nogal wat reizigers, bakken kritiek over zich omdat de dame geen gehoor gaf aan de mensen in de opstropping. Eerst vond men het wel leuk bedacht, maar toen het echt lang begon te duren, voelde men dat de gedupeerden ernstiger werden en de toon veranderde. Juist zo!!! Leren van mekaar!!!
Knap gedaan mannekes!!! Voor mij was het zeer plezierig, en voor anderen -hoop ik- leerzaam.
Soms lijkt het of ik mensen uitnodig in de stad. Helemaal niet zo, natuurlijk. Familie- en vrienden- of kennissenkring, heeft wel wat anders te doen dan achter me aan te lopen als ik bezig ben. Toch was het zo'n dag, dat ik verschillende gekenden tegen het lijf liep. Plezierig is het alleszins wél!
De jonge kerel, die jaren bij m'n zoon in de klas zat -ondertussen ook al weer een hele tijd geleden, want ze zijn mekaar ontgroeid- herkent me, wanneer we staan te wachten op de tram. Ik zou hem niet direct herkend hebben, dus ben ik maar al te blij dat hij me groet. Terwijl m'n collega en ik wachten, kan ik een aangenaam gesprek aanknopen met deze jonge man, van ondertussen 24 jaar. Hij heeft het niet altijd makkelijk gehad, maar dankzij z'n ouders én wellicht ook leerkrachten, heeft hij bereikt wat hij wilde. Een bachelordiploma. Hij vertelt honderduit over vroeger, toen ik regelmatig in de klas kwam, want ik kwam de kinderen toendertijd... héhé... wekelijks zangles geven. Hij is Belg op papier, want hier geboren en opgegroeid, maar kind van vreemde ouders. Toch, ik ken hen persoonlijk, al is het jaren geleden dat ik hen nog zag. Ze spreken allebei goed Nederlands en gaan uit werken. Ze hebben hard geknokt om hun kinderen goed op te voeden, taal- en plichtsbewust te maken naar onze Belgische normen. Het was echt leuk te zien dat het goed met hem gaat en dat compliment kreeg ie dan ook van me.
Een leuke opsteker om zo m'n dagje verder te zetten, want onze dag was nog jong. Toch, een tijd later, zag ik nog een oude kennis van in diezelfde tijd, op de volle tram zitten. Door de drukte konden we niet praten, maar handjeszwaaien en mekaar enthousiast toeknikken ging uiteraard met alle gemak. Deze keer was het een leerkracht van in diezelfde school. Wanneer de man afstapte, kwam ie nog even langs me en konden we enkele woordjes wisselen. Ook weer goed te zien dat het met hem goed gesteld is, daar hij nog niet zo lang geleden ernstige gezondheidsproblemen heeft gehad...wist ik. Nou, twee oude bekenden, waar ik een goed gevoel aan over hou, op één werkdag. Het kan niet op!!!
Alweer een tijd later, onze dienst loopt stilaan teneinde, zie ik m'n nichtje op de tram. Haaaa... heb ik chanse dat het weer een pak rustiger is, zodat ik haar stante pede een klinkende zoen en knuffel kan geven. De mensen kijken??? Baaahhhh... laat hen maar, dàt stoort me niet in het minst, ik ben ook maar een mens. Trouwens, 't is leuker me te zien knuffelen dan kijven. Ook met haar heb ik een kort gesprekje voor zover mogelijk. Ze ziet er trouwens weer goed uit. En mijn dag, kan gewoonweg niet meer stuk. Ook m'n collega mag meegenieten van m'n superdeluxebui, niet dat ik anders in slechte doen ben hoor.... absoluut niet. Maar het gevoel dat ik vandaag steeds weer mocht genieten, doet m'n hoofd in de wolken belanden.
Wanneer de dienst voorbij is en ik huiswaarts keer, zit ik in de tram, hopelijk niet te makkelijk herkenbaar, dus m'n uniformjas op het werk gelaten. Ik wil immers niet te fanatiek worden en zo min mogelijk geconfronteerd worden met m'n werk, op weg naar huis. Voor me zit een donkere man, ik ken hem niet. 'k Heb een boek bij en sla het open, niets of niemand opmerkend. Maar lezen lukt me niet, want... De man voor me, spreekt me aan in 't Engels. Hij kent me namelijk. 'I know you... you work with the tram, don't you...?' Ik beaam met een glimlach en voel me betrapt. 'Yeah... I've seen you talking with people...' Hij vertelt me dat, wanneer ie nog niet lang hier was, hij al die witte mensen niet uit mekaar kon houden. Maar nu begint het te beteren, vandaar dat ie me herkent. Het is echt wel grappig, want wij, wittekes, kennen natuurlijk hetzelfde probleem met andere rassen. We moeten als het ware, eerst leren beter kijken en vertrouwd raken met sommige typische gelaatstrekken die vreemden hebben. Ik vertel hem, dat het opvallende montuur van m'n bril hem ook wel een handje zal geholpen hebben, waarop hij niet echt durft te antwoorden. We geraken aan de babbel en zo ben ik sneller aan m'n aftaphalte dan verwacht. Het is duidelijk, ook niet-oude-bekenden, kunnen me een plezierig gevoel bezorgen...
Nogal wat groepjes zijn op stap. Op zich is dat best leuk natuurlijk, maar een redelijk aantal heeft sommige brochuurtjes van De Lijn goed gelezen en letterlijk geïnterpretteerd. Waarmee ik bedoel, de foldertjes die gaan over in dronken toestand je te laten 'ver'voeren. Uiteraard, zit er een logica om veiligheidsredenen in. Het zorgt er ook wel voor, dat er makkelijk onnodige toestanden in en om de voertuigen en/of haltes plaats hebben.
We staan op een tram te wachten, op een groot perron, centrum stad. Het weer staat niet toe dat de tramvoertuigen vlotjes kunnen rijden. Het is spekglad, zonder overdrijven, we voelen dat de remmen haast geen vat hebben, alsook het vertrekken lukt maar met schokken. Omdat het ook druk is, is er vertraging op verschillende lijnen. De tram doet dus op zich wachten en de mensenhoop op het perron zwelt aan. Een zeer dronken man, doet ons plaats ruimen voor hem, in het wachthokje. Het regent lichtjes, maar met veel plezier gaan we voor hem opzij in de regen staan. Nochtans straalt hij generlei agressie uit. Hij heeft zelfs beleefd gevraagd of hij mocht plaats nemen. De beleefdheid die hij opbrengt kan nog als toonbeeld dienen voor vele anderen, gaan we beiden akkoord. Toch, de alcoholgeur die hij verspreid doet ons hem haastig zijn plezier gunnen en ons ver genoeg van hem verwijderen.
Er komt een groep jongeren aangezet. Ze hebben 4 flessen schuimwijn bij, waarvan 2 open. Misschien zijn 't er meer, ik zag er 4. Ze stellen ons enkele vragen over het hoe en wat van een plaatsbewijs. Ze zijn lichtjes boven hun theewater, maar ze houden het rustig. De tram komt er aan en ik zeg hen, niet op te stappen met de flessen die open zijn. Eén van hen laat een fles achter. In de drukte kunnen we niet zien of de andere dat ook doet. Ik besluit om op te stappen via de andere deur, waar het rustiger is, halverwege het voertuig. Zij stappen met z'n allen op, via de achterdeur. Al gauw merk ik dat één van de meisjes een fles aan haar mond zet om te drinken. Ik ga er rustig naartoe, ondertussen heeft ze de fles al doorgegeven aan iemand anders. Ik vraag haar waar de fles is en om ze aan mij te geven, waarmee ze niet akkoord is. Ze heeft niet gedronken, geen fles en weet van niks. Ze houdt vol, de anderen staan haar bij. Tot ik zeg dat ze met z'n allen mogen afstappen aan de volgende halte en te voet verder gaan als ze toch zo graag willen drinken onderweg... Adem eventjes rustig en diep in en vervolg: 'Ik zal de fles in bewaring geven aan de chauffeur en jullie mogen ze hem vragen, wanneer jullie afstappen'. Ik wil helemaal niet de boeman (vrouw) zijn... Ik haal het, een meisje haalt de fles uit haar jas en geeft ze me. Waarop ik toch nog laat weten, dat ze helemaal niet hoefden te liegen om zoiets banaals. Ik krijg hun verontschuldigingen en ga rustig gewapend met een halfvolle fles schuimwijn naar voren. Passagiers bekijken me met vraagoogjes, sommigen hebben de conversatie gevolgd, sommigen niet. Maar ik zorg voor de bijhorende mimiek om het ijs te breken en de vraagtekentjes op te lossen. De chauffeur vindt het best grappig en de oplossing des te beter, want geen gemor of erger, en al zeker geen oponthoud.
Ik denk bij mezelf: 'Ons moe is toch een lastig mens...'
Wij moeten eerder van het voertuig, maar wanneer ik later op de avond diezelfde chauffeur terug zie, vraag ik hem of alles goed verlopen is, en ja hoor, lacht hij. Wat ons betreft, zijn enkele uurtjes later de dronkaards aangekomen waar ze ook maar wilden zijn. Voor de ploeg die morgen vroege dienst heeft... Die zullen de restanten huiswaarts moeten brengen, ik wens hen veel geduld toe...
Woensdag, feestdag dus zondagdienst, vroeg in de ochtend. De dronkaards strompelen door de stad, zich van niets meer bewust, ook niet van de -hopelijk toch- pret die ze vannacht beleefden. Nou, ik vraag het hen niet natuurlijk, maar ze stralen alleszins alles behalve een prettig gevoel uit. Twee jonge mannen wiebelen over het zeer smalle voetpad, waarnaast de tram verantwoord traag rolt. In het donker zie ik niet, wie wie ondersteunt. Veiligheidshalve laat de chauffeur toch eventjes de gong weerklinken, na heel erg te zijn vertraagd. Ze schrikken toch een beetje op en wijken lichtjes uit, voor zover hun benen luisteren naar hun fysieke commando. Aan de eindhalte stappen we af om de volgende tram op te wachten. De drinkebroers komen voorbij, nu is het heel duidelijk dat de minst dronken kerel, toch nog wat verantwoordelijkheidszin heeft en de ander probeert, min of meer onder controle te houden. Wanneer een vrouw hen passeert, wordt ze nageroepen door de één terwijl de andere hem probeert tegen te houden. Nr 1 krijgt ons in het vizier en denkt dat we politie zijn. We zeggen niks, we doen niks en... het werkt. Nr2 krijgt hem in beweging, weg van ons.
... Oefff!!!
Wat later, nemen oudstrijders in ceremoniële tenue, plaats in trams en bussen om onze voorvaderen te gaan eren aan het standbeeld van de onbekende soldaat, of het kerkhof. Zij vochten voor onze vrijheid, voor onze vrede, voor onze democratie. Vandaag is een dag om erbij stil te staan. Dé dag bij uitstek, want 11/11.
We bevinden ons weer in centrum stad en horen de beiaard. Dit geluid geeft me steeds weer het 'thuis'gevoel, het hoort bij m'n stek. Ik leerde vroeger piano spelen en bezocht ooit zo'n plaats in de kerk waar de beiaard staat. Zo'n instrument is indrukwekkend groot. Ik kon door het instrument wandelen, het is een groots muziekding. Het wordt bespeeld door met je vuisten op de toetsen te slaan. Niet te vergelijken dus met piano spelen, niettegenstaande het principe hetzelfde is. Het is geweldig zwaar om te bespelen. Daarom, heb ik een enorm respect voor de beiaardspeler. Dit vergt een immense training. Muziek van the Beatles weerklinkt in de straten van centrum koekenstad. En, toegegeven, ik hoor die keverkes graag, maar als beiaardmuziek hoeven ze niet persé te klinken, denk ik meewarig en vooral kritisch. Het is me even wat teveel van het goede en blij dat de tram er aan komt, maken we ons uit de voeten, of schrijf ik beter: uit de wielen...?
We rijden even later met de bus voorbij een restaurant. Borden hangen buiten met ...menu's... denk ik. Dus nieuwsgierig probeer ik, wanneer we stoppen aan de halte om reizigers te laten afstappen, het gemeende menu te lezen. Tja... ik ben nu eenmaal een nieuwsgierig mens. Op het ene bord staat te lezen: Suggestie: Chateau briand ... niet meer of niet minder Het tweede bord doet me lezen: Specialiteit; Houden van mekaar!
Spijtig genoeg, lees ik ook nog een derde en kleiner bord. Daar staat: Over te nemen wegens faillissement.
Concludeer ik hier nu uit dat 'houden van mekaar' geen goed recept is...? Denk ik...
We duiken niet onder, maar bevinden ons wel ondergronds. Nee, niet dood en begraven, niet in één van de eindeloze files in de Kennedytunnel en niet in de kelder des huizes. We lopen in het pre-metro netwerk van de koekenstad. Van het ene stationneke naar het andere, dàt gaat maar op één plaats hoor. 't Is helemaal niet te vergelijken met Londen.
In de verte staan een hoop mensen in een grote cirkel. Op het eerste moment zou je denken dat men daar één of ander jeugdgroeperingsspelleke is aan't spelen. "Zakdoek leggen, niemand zeggen, 'k heb de hele dag gewerkt..." Alleen, zijn de deelnemers geen jongeren. Alhoewel, er heel wat jonge mensen tussen staan. Ze zijn vooral van vreemde afkomst, maar er zitten ook heel wat witten tussen, waardoor ik denk: "gewoon-alle-slag-mensen".
Hoe dichter we naderen, hoe vreemder het schouwspel wordt.
Tot we voldoende genaderd zijn, om te begrijpen wat er echt gebeurt. Even vreesde ik voor één of ander walgelijk schouwspel waartoe mensen in staat blijken te zijn. Je weet wel, zo van, slachtoffer in't midden en wie weet wat gebeurt er terwijl niemand iets onderneemt. Maar dat is het helemaal niet. Het is een voedselbedeling. Iedereen staat rustig in een enorm grote cirkel en wacht kalm zijn of haar ontvangstmoment af. De sfeer is integer. Iedereen gunt iedereen, hier wordt niet gevochten, er is tot nu toe genoeg. Mensen aan de rand van een afgrond, krijgen hun eten onder de grond, om zich alzo niet te erg te moeten schamen voor het oog van die andere mens.
't Is normaal dat we onze tred vertragen, wanneer we op de hoogte van de cirkel komen. Ik krijg er koude rillingen van. Maar ach, dàt... zijn maar rillingen, da's niet te vergelijken met honger. Een man is uit de cirkel gestapt. Hij lacht ons toe. "Hier moet je zijn!!!" We houden halt bij hem. Ik knik hem toe en zeg dat 't fijn is te zien, dat iemand zich bekommert om deze mensen. Hij beaamt, ik denk dat hij moslim is. Gewoon, door zijn lichaamstaal, hand op het hart bij het groeten en... vooral... begaan met de mensen hun leed + z'n uiterlijk, hoewel aan z'n kleding niets van die strekking te zien is. Maar, het maakt niet uit. Hij zegt dat iedereen erg tevreden is, dat het eten lekker is. Hij nodigt zelfs uit, want 't is gratis. Ik antwoord dat we dit voedsel toch maar liever gunnen aan de mensen die het nodig hebben, en dank hem vriendelijk.
We moeten verder, we groeten hem. Hij, gaat terug naar de cirkel om zijn beurt af te wachten. En ik denk aan wat ik zag in een film... mensen wachtend op eten in een lange rij. Het was een oorlogsfilm...
Wat verderdoor is een grote lek, blijkbaar. Metrowachters werden gealarmeerd en komen de boel opruimen en proberen er zorg voor te dragen dat de reizigers geen natte voeten krijgen. Er worden planken allerhande gezocht, zodat iedereen over het water kan lopen. "Haaaaa", denk ik stiekem... "Zoooo deed HIJ dat", maar ik hou het grapje voor mezelf. Het lek moet gedicht worden, maar dat zal niet meer voor vanavond zijn, wordt er luidop verondersteld.
De rest van de avond houden we ons vooral bezig met wijzen... en nog es wijzen... en nog es wijzen... zodat al die verloren schapen de weg terug vinden.
De laatste dagen heb ik het gevoel dat er iets met me aan de hand is. Ik voel me niet helemaal zoals het hoort. Vermoedelijk, let wel, ik schrijf, vermoedelijk... zou het kunnen liggen aan enige verandering binnen m'n job, die ik toch gemiddeld 7.48u/dag uitvoer. Namelijk, wanneer ik mensen zie aankomen, krijg ik een enorme zin om als een politie-agent op een kruispunt, met de armen gespreid, aan te geven welke richting men uit moet. Hopelijk gaat deze kwaal snel weer over.
Boekenbeurs, Sportpaleisconcerten en opgebroken wegen waardoor men makkelijker is aangewezen op de ondergrondse routes aangeboden door De Lijn, net als werken binnen het pre-metro labyrint, zorgen ervoor, dat massa's mensen niet meer weten van wat hout, pijlen maken, eens ze de metrogangen doorschuifelen. De sportpaleisconcertfanaten herkennen we min of meer in grote mate. Wanneer zij de gangen komen binnengesluisd en halte houden aan het pre-metrokruispunt, zoekende waar ze toch maar best heen moeten, spreken we hen reeds aan. In den beginne, vragen we hen of ze naar het sportpaleis willen, wat meestal wordt beaamd. Dan wijzen we hen de weg natuurlijk en iedereen is tevree. Na een tijdje gaat het vervelen en beslissen wij tweetjes, al gibberend, onderling wie waarheen wil. Ik spreek een groep meisjes aan en zeg hen dat ze beslist wel dàt, bepaalde peronneke zoeken, want zijn op weg naar 't sportpaleis. Verwonderd vragen ze me hoe ik dat weet. Waarop ik antwoord dat ik in m'n glazen bol heb gekeken. Voor hen maakt het niet uit, ze lachen effe en haasten zich naar het aangewezen perron. ...En een leute dat we hebben.
De roltrappen begeven het. Ze vallen stil. Niemand te bespeuren die het euvel kan verhelpen. Drie van die technische hoogdravers doen het al niet meer ondertussen. En dàt, op een half uur tijd. Nogal wat mensen hebben schrik om van die stilstaande hoge treden te dalen. Nogal wat mensen hebben problemen omdat ze de kinderwagen bij hebben en die nu lang en diep moeten oplichten. Nogal wat mensen hebben schrik voor hun kleine kindjes die geen zevenmijlslaarzen dragen. Nogal wat mensen reclameren, vloeken, sakkeren en jammeren. Telkens weer, antwoorden wij hen dat we hulp hebben gevraagd, de verlossers zijn op komst, maar daar hebben zij op dat moment niks aan.
Spijtig, een uur na onze oproep, is die hulp nog steeds niet geboden. Wij hebben er geen idee van wat, hoe en waarom.
Ik help een hulpbehoevende dame op gezegende leeftijd. Zij is het noorden kwijt en ik begeleid haar naar de halte van de pendelbus. We moeten daarvoor wel een heuse wandeling in onderaardse gangen afleggen, om daarna via het centraal station buiten te geraken. Ze ruikt de warme wafels, wanneer we het wafelkraam passeren. Ze wil me trakteren en ik weiger bedankend. Een beetje kortgerokt laat ze me weten dat ze het goed bedoelt en dat we'r samen ene kunnen eten. Maar ik doe het niet, bedank haar zeer hartelijk en leg uit, dat m'n collega staat te wachten op me en er nog mensen moeten geholpen worden.
Niemand zal me tegenspreken, als ik beweer dat verandering van spijs doet eten. Continue hetzelfde doen is iets waar heel wat mensen een hekel aan hebben. Dus, accepteer ik met een glimlach de opdracht van m'n chef, wanneer hij opdraagt om een handje toe te steken in de metro. Nou, metro, 't is te zeggen... eigenlijk bezitten we in Antwerpen geen metro, het is een pre-metro. Toch, wij antwerpenaren, hebben de slechte gewoonte aangekweekt het voorvoegsel 'pre' te laten vallen. Vandaag wordt ik daar regelmatig op gewezen door reizigers, die voor een uitzonderlijk keertje gebruik maken van onze ondergrondse. Zij vragen me naar de metro, terwijl ze me, reeds beneden in mollengebied, aanspreken. Ze zijn verward omdat op deze plaats trams rijden en geen metrotoestellen. Met een glimlach vertel ik hen dan, dat dit onze antwerpse pre-metro is en 'k gooi er met een vluchtige air achter, dat men van antwerpenaren wel kan verwachten dat ze hun ondergrondse netwerk wat ophemelen. Iedereen aanvaardt m'n gevoosd gespeelde nederigheid en volgt m'n richtlijnen in antwoord op hun vraag.
Deze week is een rommelweek, in die zin, dat de boekenbeurs gestart is, de Carnotstraat opengebroken ligt en daardoor nogal wat lijnen moeten omgeleid worden én, ook in de metro... euhhhh... pardon... pre-metro dus, werken aan de gang zijn, waarbij richtingaanwijzingen hier en daar niet bepaald klaar en duidelijk aangegeven zijn. De verwachte drukte blijft uit, wat niet wil zeggen, dat ik niks te doen heb. Regelmatig komen passanten me de weg vragen naar één of ander perron, straat, lijn, of inlichtingen ivm betaalbewijzen. Voorbeeld: - Goeie middag mevrouw, rijdt lijn 11 hier? - Ja hoor, deze week wel. - Moet ik dan hier naar beneden, voor het perron? - Tja, welke richting moet u uit mevrouw? - Euhhhh... naar huis...
Uiteraard, kan ik op zo'n moment een lach echt niet onderdrukken. De dame in kwestie vindt het ook best grappig. Ik help haar verder met bekende stations en de eindhalte van lijn 11 op te noemen, waarop ze kan reageren. Een black-out, noem ik dat, op het cruciale moment niet kunnen zeggen, wat anders zo gewoon is.
Op een gegeven ogenblik komen nogal wat ouders met kindjes aarzelend voorbij. Nogal wat van deze ukjes dragen 'plop'mutsen met belletjes, die vrolijk rinkelend de 'pre'metro-gangen op doen fleuren. Eén van de dutskes, vertelt me enthousiast over de show van z'n idoolkabouter in z'n wartaaltje, waar ik haast niks van begrijp. Gelukkig wil moeder-de-tolk me een kordate vertaling geven, waardoor ik gepaster kan reageren. Ik ben blij dat die kleintjes de boel hier wat komen opvrolijken, want het perron in de pre-metro is een verdomd serieuze zaak.
Er komen enkele jonge gastjes naar me toe. Ze vertellen me verontwaardigd dat een man met twee honden (ik zag hem eerder in de verte passeren) de roltrap heeft stil gezet. Waarschijnlijk zijn ze daardoor ietwat geschrokken, kan ik me inbeelden. Het gebeurt immers wel meer dat men die roltrappen stop zet. Zo zijn er al mensen lelijk ten val gekomen. Ik verwittig dus de bevoegde persoon om die trap weer aan de gang te krijgen, wat een stuk veiliger is. Zelf ga ik ook nooit een stilstaande roltrap op of af, omdat ik vind dat die treden ongemakkelijk en dus gevaarlijk zijn.
Een man spreekt me aan. Zijn lichaamstaal doet me een klein beetje achteruit deinen. Hij is van de politie in burger en houdt de boel mee in't oog. Eerst een klein beetje argwanend, maar al snel overtuigd van de waarheid, vind ik het best bevredigend ook nog een levend (er is ook nog een camera) discreet wakend oog in de buurt te hebben. Hij komt af en toe langs en kuiert tussen de verschillende perrons, die gekend zijn voor gauwdieverij en allerhande mistoestanden die we liever de wereld uit helpen. So, big brother is watching, knipoog ik m'n collega toe. Alhoewel het niet echt overdreven druk wordt vandaag, pech voor de gauwdieven dus.
De boekenbeurs zal vandaag opgevrolijkt worden door onze gekende tv-weerman Frank. Hij vraagt info aan m'n collega. Zij vraagt hem op haar beurt, hoe het komt dat ie niet met de fiets is, vertelt ze me naderhand. Deze vraag doet mij de wenkbrauwen fronsen, maar wellicht weet zij meer over 'dé Frank'... Hij antwoordt haar dat hij regen verwacht. Wanneer ze 't me vertelt, lach ik... 'tja, hij kan 't weten, hij zit aan de bron'. En ja hoor...
De regen valt met bakken uit de grijze hemel, wanneer we eindelijk terug onze neus buiten steken. Maar het deert me niet, het doet goed, terug in de stinkende buitenlucht te stappen, richting kantoor, na onze dienst.
We lopen al een tijd heen en weer, bij wijze van spreken natuurlijk, want merendeel worden we gereden. Beter uitgedrukt, laten we ons al enkele uren over en weer rijden, steeds overstappend, door het stadscentrum. Alles verloopt vrij normaal, met z'n kleine toestandjes, die ons haast niet meer opvallen, gewoon omdat we'r dagdagelijks mee worden geconfronteerd. Men blijft ons regelmatig lichtjes uitdagend 'controleurs' noemen. Tijdens het passeren wordt er dan aan toegevoegd dat hij of zij geen vervoersbewijs bij heeft. Daar ga ik al lang niet meer op in, dat deed ik ook niet als chauffeur.
Wanneer we besluiten om naar het kantoor te gaan om onze lunch te nemen, willen we uitzonderlijk, vanwege een plotse regen- en hagelbui, toch maar voor één halte de aankomende tram nemen. Normaal lopen we die honderd meter. Tijdens het opstappen zegt de chauffeur ons iets over een kwade dame, die hij vooraan verwacht. Ik kan niet goed volgen, maar z'n woorden zijn nog niet koud of er staat een moeder met kind op de arm op de chauffeursdeur te bonken en te roepen. Ik zet me er dadelijk bij, zodat ze stopt met kloppen en probeer haar te kalmeren, want op deze manier versta ik geen woord van wat ze zegt. De conversatie loopt in't Engels, wat niet het probleem is, als wel haar boosheid. De chauffeur wil -ook opgewonden- uit z'n cabine komen, maar (goed dat ik hem vrij goed ken) ik zeg hem van op z'n stoel te blijven, ik zal mevrouw haar grieven wel aanhoren. Eigenlijk sta ik een beetje versteld van de chauffeur, daar hij een zeer kalme persoonlijkheid is, zo ken ik hem niet. M'n collega, die bij me was blijft bij de chauffeur, terwijl hij verder rijdt.
Ik... ik sta in de hagelbui, waarvoor ik wilde schuilen, te luisteren naar de erg boze moeder. Ik wil liefst schuilen onder het afdakje van het schuilhokje ter plaatse, maar door de heftige bui, is er geen plaats meer voor ons, 't is volzet.
De dame vertelt me opgewonden dat ze eerder helemaal achteraan wilde opstappen op de tram. Ze had haar kind uit de kinderwagen (zo'n groot en zwaar model) gehaald en in de tram gezet. Ze was terug afgestapt om de kinderwagen toe te plooien en die op de tram te zetten. De deuren waren gesloten en de chauffeur had niet gemerkt dat zij daar nog op het perron stond en was verder gereden. Een reiziger heeft toen de noodvergrendeling gebruikt om het voertuig tot halte te brengen. En de chauffeur had de volle lading gekregen, zowel van de hysterische (wat op dàt moment een begrijpelijke reactie is natuurlijk) dame, die de tram was achternagelopen, als van andere passagiers. Hij was dus vrij gestresseerd na wie weet wat voor aantijgingen hij al had moeten ontvangen. Ik kon het me levendig voorstellen. Heel het relaas tussen de dame en mij ga ik niet uiteenzetten, dat zou een boekje worden, maar na heel wat over en weer gehakketak, kalmeerde ze uiteindelijk en toonde ze een ietsie pietsie begrip.
Kleddernat kon ik gaan lunchen na weer te zijn verenigd met m'n collega, droog, onder het afdak. Maar de regen-, hagel, en boze moederbui waren toen alweer over.
Gelukkig heb ik voor noodgevallen een handdoek in m'n kastje op het werk...
Een bejaarde man, zet zich neer op de voorziene zitplaats in het bushokje. Hij heeft een dame in't oog en spreekt haar aan: 'Kom ook maar zitten hoor, plaats genoeg voor jou'. De dame glimlacht hem toe, ze is een dertiger, dus zou ze wie-weet-wel, z'n kleindochter kunnen zijn. Hij flirt duidelijk met haar. Hij bewondert haar kledij, geeft commentaar op haar haar en vindt haar tas ook wel mooi. 't Ligt er vingerdik bovenop. Zij, houdt afstand, maar antwoordt hem telkens iets. Hij snoept... en ik...? Ik kijk vanop m'n ingenomen plaatske, tegen de wand van het hokje leunend, schuilend voor het barre herfstweer. Maar, vooral, ik geniet van de situatie. Want hij is en blijft een heer, hij zegt niks provocerend of ongehoord. Hij heeft respect voor haar. Zij ook voor hem.
Wat later... Een panto breekt af, zorgt voor problemen. Uiteraard, zoals het hoort, midden in de spits, op een belangrijke verkeersader in de stad. Direct zijn er controleurs die de boel wel zullen oplossen. Wij merkten het nogal snel, daar we op deze plaats regelmatig passeren en vragen of ze onze hulp kunnen gebruiken. Maar 't is niet nodig, ze krijgen het wel snel opgelost, laten ze weten. Toch, ze zijn ook maar mensen, ze kunnen helaas niet toveren. Binnen de kortste keren staan er dus al enkele andere trams achter het kapotte voertuig. Niettegenstaande weet ik dat de boel goed is opgevangen, er zouden normaal gezien meer trams gestaan hebben, die zijn beslist omgeleid. Aan de haltes staan al snel vele wachtenden. Ik hoor het kraken in al die hersenpannetjes... 'Wat is daar aan de hand? Gaat het nog lang duren? Enfin, waarom komt die tram nu toch niet nader?' Mensen blijven wel staan, maar regelmatig wordt het horloge geraadpleegd, wat niet helpt natuurlijk. Wij gaan deze keer niks zeggen op het bewuste perron, daar het enige dat we kunnen zeggen is, dat ze even geduld moeten oefenen. We weten dat het niet zo lang zal duren, maar tien minuten of een kwartier is lang voor mensen die ergens op een bepaald uur moeten zijn, natuurlijk. Midden in de ochtendspits, is het niet aangeraden enkel met deze informatie aan te komen. Mensen zijn te chagrijnig. Dat merken we trouwens ook nog een tijdje later, wanneer het toch wel even duurt voor het tramverkeer weer terug zal lopen zoals het hoort. Lange tijd komt er niks, en dan, plots, drie trams van dezelfde lijn achtereen. De eerste propvol, want is een kleintje. De tweede idem dito. De derde... leeg, en is -zoals het lot het wil- een hermelijn, Groot-En-Leeg.
Wij nemen de eerste, omdat we weten dat de chauffeur best onze hulp zal kunnen gebruiken. De eerstvolgende halte, die propvol wachtenden staat, raden we de mensen aan de volgende tram te nemen. Maar 'men' neemt het ons zo kwalijk als maar kan. Een man roept ons toe dat hij al 10 minuten te laat is en de kinderen naar school moeten. Hij duwt een ukje, niet ouder dan 6 in uniform het voertuig op. De kleine wordt versmacht tussen al die groten. 'k Vraag me af wat er in dat kleine, onschuldige kinderhoofdje omgaat in deze situtatie. De eerstvolgende halte stapt de man weer af, want daar gaat ukje naar school. 'k Heb er m'n bedenkingen bij. Tien minuten te laat en blijven staan wachten op een tram, terwijl je maar één halte verder moet zijn. En... ocharme die kleine... m'n hart breekt bijna... Maar, voor de man is vloeken op De Lijn, de gemakkelijkste uitweg voor z'n luiheid. Enfin, blij dat ik deze man wellicht maar eenmaal ontmoet, zetten we de rit verder, er zorg voor dragend dat er wordt doorgeschoven, en niemand in de deuropening blijft staan, zodat het wat vlot.
Een collega die vandaag z'n eerste dag alleen rijdt met de tram, is erg zenuwachtig. Hij vertelt me wanneer we net zijn opgestapt, hoe blij hij is ons te zien. Hij denkt dat wij controleurs zijn en vraagt raad, want: Hij had problemen met het buitenrijden. De deuren haperden. Er stond een auto slecht geparkeerd en hij heeft vertraging opgelopen. Hij moest naderhand door die eerdere pantobreuk mee aanschuiven, proper in het rijtje, want men moest natuurlijk de bovenleiding terug in orde brengen. Druppelsgewijs konden de trams doorrijden en dan moesten de collega's hun panto's optrekken enz enz. Nu is hij waanzinnig te laat en moet draaien aan centraal station, maar weet niet meer hoe het nou weer allemaal moet in al die drukte daar. Ik beloof de jonge kerel bij te staan, want denk (haast met nostalgie) weer aan mijn eerste dag. Ik was op van de zenuwen en daardoor liep er veel meer mis dan eigenlijk normaal was. Hij is opgelucht want voelt zich gesteund. Alles loopt gesmeerd. 'k Leg voor hem enkele wissels omdat ze niet springen. Tja... wisselsturing en zenuwachtigheid zijn dingen die niet altijd samen gaan. Wanneer hij eindelijk uit de miserie is, mag hij van de controleur die net ter plaatse komt, rechtstreeks binnenrijden. Met de verwittiging, op te letten voor de wissels, nu zijn automatische wisselsturing niet op staat, groeten we hem, nog veel succes toewensend.
Hij is gekalmeerd en kan de wereld weer aan. En wij, hebben er ongetwijfeld ook een goed gevoel door gekregen. Zalige job toch.
Hoeraaaa!!! Ik ben vrij. Vandaag ben ik op weg naar... dus... passagier. Ik sta aan de andere kant, ik bevind me niet op 'het veld'. Doe ik regelmatig, in m'n vrije tijd gebruik maken van het openbaar vervoer. Waarom? Wordt me dikwijls gevraagd. Ben jij bezeten ofzo? Wel nee, absoluut niet. Maar waarom zou ik de auto gebruiken -als ie niet gebruikt wordt door manlief om naar zijn veel moeilijker te bereiken werk te gaan- als ik een vrijkaart heb, én ik tegelijkertijd kan bijdragen tot wat minder CO2 uitstoot. Ik let wel degelijk op ons energie- en afvalverbruik. Ik probeer dus m'n hele kleine gruissteentje bij te dragen.
Ik weet waarheen, ik weet welke lijn ik zal nemen, waar op- en af te stappen, dus hoef ik verder geen informatie bij mekaar te sprokkelen alvorens te vertrekken. Ik neem de tram tot aan het punt waar ik zal overstappen op de bus. 'k Moet maar een twintigtal metertjes lopen naar de bushalte. En volleerd als ik ben, zie ik direct het rode papier aan de haltepaal hangen. Dat wil meestal zeggen dat er wat loos is. Ik ga het dus stante pede lezen. Een omleiding op marktdag... Na effe rondgekeken te hebben, merk ik dat het wel degelijk marktdag is. Ik heb het dus getroffen, midden in de roos. Ik lees dat ik naar de hottenpetotstraat moet, om daar de bus te nemen. Tja, waar ìs die straat hé...? 'k Heb geen plannetje bij, want ik meende te weten wat en hoe. Er passeert een ouder koppeltje en besluit hen aan te spreken. Ze lijken van de markt te komen, zo te zien aan hun gevulde tassen. Eerst zijn ze heel eventjes argwanend, maar eens ze m'n vriendelijke tronie opgemerkt hebben, worden ze zeer hulpvaardig. 'Ach ja, waar is die straat?', vragen ze zich luidop af: 'Maar als je daar rechtdoor gaat hé, en dan nog wat verder door naar rechts, kom je d'r beslist ook hoor. Daar heb ik vorige week mensen op de bus zien staan wachten.' Ik besluit op z'n minst het begin van hun raad op te volgen. Logisch gezien moet ik aan de andere kant van die markt komen te staan om zeker te zijn, die bus te halen. Wanneer ik de markt ten einde ben, zie ik verderdoor een straat naar rechts, aan een groot kruispunt. Er staan twee dames te praten, die ook gemarkt hebben. 'k Besluit een storend element in hun gesprek te worden en vraag hen of ze een idee hebben van tralalie en tralalaa. Ze kennen die hottenpetotstraat ook niet, maar als ik nou naar links ga en een heel stuk verderdoor aan een kruispunt kom, zal ik daar beslist een halte vinden voor de bus die ik moet nemen.
Alles bij mekaar heb ik een kwartier gestapt, de bus zien voorbij rijden, maar ik bevond me niet aan de halte, dus heb ik maar in gedachten gewuifd. Nee, om eerlijk te zijn heb ik niet gelachen... Maar... ach, boos...? Op wie of wat zou ik het moeten zijn? Op mezelf zeker niet, want hoe kon ik dit op voorhand weten? Op 'De Lijn'? Zoals ik maar al te dikwijls merk bij onthutste passagiers -die heel regelmatig hun verhaal afreageren tegen me, wanneer ik in uniform op de bus sta- geef ik grif toe, dat er een aankondiging aan de halte was bevestigd. Het hàd wellicht makkelijker geweest, als er een klein plannetje op het blad had gestaan, zodat ik van daaruit wél kon zien, waar die verdomde hottenpetotstraat nou is. Maar ik weigerde dit m'n dagje te laten verknallen. Wel heb ik, diegene die op me zou zitten wachten verwittigd -zalig toch, dat de gsm ondertussen een bezit voor iedereen is geworden- zodat die me niet zou verdenken van enige nalatigheid. Een beleefd mens verwittigt immer wanneer die niet tijdig op plaats van afspraak kan geraken.
Des avonds... volg ik een programma op tv. Een programma over communicatie bij de spoorwegmaatschappij. Wéér hoor ik de gemeende onhebbelijkheden van de maatschappij in de ogen van passagiers. Het gaat hier nogal dikwijls over vier of vijf minuten te laat komen op het werk. Ik stel me de vraag, of het niet beter is een bus of trein vroeger te nemen in zo'n geval. Een antwoord dat ik trouwens ook dikwijls geef aan mensen die me er over aanspreken, want dàt bedenken ze meestal zelf niet.
Maar tja, we leven in het 'Just In Time' tijdperk, nietwaar...?
Het vooraan instappen... zorgt soms voor -mag ik zeggen 'haast hilarische'?- toestanden. Vooral ouderen van dagen specialiseren zich in wat anderen al dan 'wel moeten' of 'niet mogen'. Sommigen onder hen, houden andere mensen op de bus of tram in't oog om te kijken of ze geen 'regels' overtreden. Zeker als er dan een zekere bevolkingsgroep kan geviseerd worden, loopt men kans dat de boel uit de hand dreigt te lopen. Tja... Wie wordt er graag geviseerd...?
Ik hou rustig de boel op de bus in't oog. Wanneer er iemand achteraan opstapt zonder enige reden, dan mee te rijden natuurlijk, geef ik de persoon in kwestie een folder en bijhorende uitleg. Vriendelijk het liefst... Ik heb helemaal nog nooit een reden gehad om dit niet vriendelijk te doen. Dus, heb ik hiermee ook helemaal nog nooit problemen gehad. Wanneer ik dus een man de nodige uitleg geef, wijst een oude man me op het feit dat het altijd dezelfde zijn die zulke 'overtredingen' begaan. 'En er zijn er veel die dat nog steeds doen', weet hij me nog te vertellen. Waarop ik minimaliseer en de oude man probeer te kalmeren. Maar nee, hij is zeker van z'n zaak en geeft goed luid te verstaan, dat het altijd dezelfden zijn, met de nodige beschrijving met behulp van scheldnamen. Waarop ik:" 't t tssss..." laat horen en me van de oude man weg draai. Hier ga ik verder niet op in, of dit loopt uit de hand. Gelukkig gaat er van de andere reizigers ook niemand op in. Ik het niet laten te denken: 'Antwerpen laat zich weer eens van z'n schoonste kant zien...'
Enkele ritjes later stapt een oude man op. Hij is gekleed naar zijn afkomst. Hij is naar de groente en fruitwinkel geweest en heeft twee goed gevulde plastiekzakken bij. Hij stapt -zoals het hoort- vooraan op, groet de chauffeur en maakt m'n collega duidelijk dat ie een stukje fruit moet nemen uit de zak. Ik bezie het met een glimlach. Wanneer de oude man zit, begeef ik me even naar de chauffeur en lach hem toe: 'Was dat omkoperij? Of had je een bestelling geplaatst?' M'n collega lacht me toe. Hij zegt me dat deze man, steeds wanneer hij naar de winkel is geweest hem een stukje fruit aanbiedt.
Gelukkig is het goed niet alle oudjes over dezelfde kam te scheren. Gelijk vanwaar onze afkomst, we kunnen leren van mekaar...
De eerste dag... Maanden geleden had ik het al gelezen op de website van De Lijn. Gisteren was het zo ver. Hét... grootse evenement, wie weet voor hoe lang (of kort). Enfin, om es een keertje écht mijn mening te zeggen... of schrijven in dit geval, ik hoop dat hierin niet te gauw beknot wordt, waarmee ik maar wil zeggen dat ik hoop dat deze maatregel niet direct zal worden gewijzigd.
Niettegenstaande ik van nogal wat collega's chauffeurs hoor, dat vooraan instappen niets bijdraagt tot veiligheid, enkel tot chagrijnigheid, geloof ik het tegenovergestelde. Er zijn immers ook chauffeurs die deze regel al een hele tijd toepassen. Zelfs op perrons waar de schooljeugd haast staat opgestapeld in hopen, tijdens de scholenspits. Allemaal vooraan instappen. Sommige van deze collega's doen zelfs maar één deur open vooraan, zodat deze jeugd wel ordelijk moét opstappen. Wanneer ik bij zo iemand ook aanwezig ben op de bus, zet ik me dan tegen het dashboard. En wanneer enkele jongeren dan toch duwend en trekkend willen binnen komen, hou ik -héél even- m'n arm uitgestrekt voor hen, met de boodschap: 'Hou het wat rustig hé mannekes'. Oké... het duurt wat langer tijdens zo'n drukte. Toch, het effect is er wel degelijk. In de bus, tijdens de rit, is er dan haast geen tumult. Niet elke chauffeur voelt zich goed met deze methode, en dat begrijp ik volkomen. Ik praat het ook nooit iemand aan. Ik volg de chauffeur, niet andersom.
Wanneer jongeren, die zich uitgelaten voelen, de kans krijgen om als een stier die de arena betreedt, de bus binnen te springen, krijg je hen niet direct gekalmeerd. Ze moeten eerst eventjes die knop omdraaien. Het voordeel in mijn situatie is, dat ik verschillende methodes van collega chauffeurs kan meemaken en daar mijn conclusies uit trekken.
Men leert van mekaar, nietwaar...
Vooraan instappen dus. Ik verwachtte eigenlijk niet zoveel werk daarrond, toch niet op de lijnen die we gisteren deden. 'k Had immers de laatste weken meer opgelet en eigenlijk stappen de laatste tijd niet zoveel mensen nog achter op de bus. Velen weten het via de media. Dus, telkens geven we een folder aan de onrechtmatige achteropstappers, met de eventuele daarbijhorende uitleg. Alhoewel, de folders zijn klaar en duidelijk. Maar tja, er zijn in de stad ook mensen die geen Nederlands kunnen. Voor hen gebruik ik de nodige gebarentaal, wat allengs voor lachwekkende situatie kan leiden. Zo probeer ik een oudere vrouw, van vreemde origine, duidelijk te maken dat ze niet meer achteraan mag instappen. En ze begrijpt me verkeerd, ze slaat zo'n beetje in paniek (achteraf bedenk ik me nog, dat het waarschijnlijk meer heeft te maken met het ticket dat ze niet kocht). Ik merk dat ze me niet begrijpt, dus leg ik m'n hand zachtjes op haar schouder en maak duidelijk dat ze op de bus mag blijven. Ze kalmeert en ik begin met enkele woorden en armen wijzend naar de deur, terwijl nee-knikkend, haar het nodige aan het verstand te brengen. Ik geef haar een folder, beseffend dat ze die zeker niet zal lezen. Onzeker bekijkt ze hem wel. Ik hoop, dat er bij haar thuis iemand is, die het wel zal kunnen lezen... Toch merk ik de geamuseerde blikken van reizigers die in de omgeving van dit theaterstukje zitten.
Misschien was ik er vandaag, om één of andere onverklaarbare reden, wat gevoeliger voor dan anders, ik weet het niet. 'k Ga er ook niet bij blijven stil staan, want da's maar al te gek. Het viel me op, hoe de negatieve vibes onder de collega's hingen. 'k Heb er nogal wat gepasseerd en polleke geschud of gegroet. Ik stap immers haast altijd op met een groet en de vraag of alles oké is, wat maar normaal is. Zo kan de chauffeur me ook direct vertellen of er problemen of vragen zijn. Het geeft een goed gevoel, wanneer je merkt dat iemand meerijdt en je daadwerkelijk ook op een menselijke manier benadert. Maar al te dikwijls hebben de chauffeurs het gevoel, bij het straatmeubilair te horen.
Het wàs druk, ja, 't is waar. Dàn, vooral is het op die drukke baan, hels, hectisch. Je ziet er niets dan verkeersovertredingen en wanneer onze chauffeurs niet voldoende opletten, zouden ze daar dagelijks hun portie ongevallen beleven. Ondertussen denk ik, dat elke dag die accidentloos op die baan voorbij gaat, een zegen is voor De Lijn. Wel, vandaag was zo'n dag dat haast elke chauffeur het daar niet zag zitten. Meestal, loodsen ze zichzelf er door, met een gevoel van: 'Ach... dan maar nog wat langzamer rijden om tijdig in de remming te kunnen gaan voor al die doorstekers, terugdraaiers en zelfmoordneigende overstekende voetgangers (eventueel mét kinderen erbij)'. Soms gaat het zelfs met een lach, zo van: 'Hupla... weer ene die z'n leven moe is'. Sarcasme is ook een manier van overleven, om het even cru te stellen. Maar vandaag dus niet, vandaag helt het over naar de negatieve kant. Na een tijdje werd ik er zelfs moe van... een beetje (zoveel tijd had ik nu ook weer niet) peptalk hielp niet.
Maarrrrrrr....
Las ik toch wel in de krant -ja, beste collega's, hef je hoofd en laat je schouders niet meer zakken- iets vreemds maar zeer leuk. Ga vriendelijk lachend door het leven, want de beloning is zoet, en kan alsnòg zoeter smaken. Ten eerste voel je je beter met een lach, dus zet die negatieve gedachten aan de kant en denk aan iets vrolijks. 'k Wil je hierbij zelfs helpen. Ik las een leuk artikel in de krant over een stokoud dametje in Dieppe. Ze had een handgeschreven, maar geldig testament waarin ze iedereen die ze in gunstige omstandigheden was tegengekomen, wilde belonen. Er stonden zo'n 200 mensen vermeld in haar testament. Iedereen die haar een goed gevoel had bezorgd, kwam aan bod. En... ja hoor... je raadt het. Zo ook de buschauffeurs in de omgeving. 'Zij,' zo vermeldde het oudje: 'hielpen haar de bus op, omdat ze slecht te been was, en wachtten geduldig telkens tot ze zat. Zeer vriendelijke mensen allemaal.'
Nog heerlijk vroeg in de morgen, verplaatsen we ons in 't centrum van de stad. We deden al wel enkele ritjes en belandden op deze manier op het plein. Wanneer we afstappen wordt ik als eerste aangesproken door de man. Hij vraagt me of ik een vuurtje heb. Ik antwoord verontschuldigend (waarom toch ook...?) dat ik niet rook. De verwijten worden me naar het hoofd geslingerd, want blijkbaar (volgens de man) stink ik naar de sigaretten. Nou, 'k heb al schonere complimenten gekregen... Er is wat mis met hem, in die zin, dat het nog een beetje te vroeg voor me is, 'hét' te plaatsen. Of, hij is dronken, of, hij is gedrogeerd, of hij is gewoon ... welja... 'k zal't simpel houden zonder het echt beledigend te bedoelen, ...niet goed bij z'n hoofd. Dàt is -ook op dit vroege uur- duidelijk. Dus laat ik hem met z'n beledigend gedrag voor wat ie is, en besluit hem de rug toe te keren. M'n collega is achteraan uitgestapt en nu wordt hij belaagd door de man. Ook voor een vuurtje... Hij antwoordt dat ie niet rookt. Daarop krijgt hij het verwijt dat ie een grote leugenaar is, want z'n tanden zien bruin van 't roken. De man is zo zeker van zichzelf, dat hij helemaal niet luistert naar een tegenwerping van m'n collega, die ook direct door heeft, dat ie de boel maar beter de boel laat. Eigenlijk is het lachwekkend op zich. Zoals zo dikwijls kom ik door deze confrontatie met m'n beide voetjes op de grond, beseffend wat een chanse wij hebben met job en gezin, vergeleken met zo'n man die de nacht buiten heeft doorgebracht, in armzalige kledij, alleen, en op zoek naar al wat hij maar kan gebruiken om te overleven.
We houden hem in de gaten, terwijl we wachten op het volgende voertuig dat we zullen nemen. De man zeult met zakken en zelfs een toch wel grote oven. Hij heeft de boel mooi midden op het fietspad gedeponneerd en het weinige volk dat passeert, maakt een mooie boog er omheen zonder zich blijkbaar vragen te stellen. Geen tijd daarvoor, want op weg naar huis of werk, is men altijd gehaast. Onze tram komt er aan en weg zijn we, nog even de man nastarend. Wanneer we later weer het plein passeren met de bus, zien we de man nog steeds over en weer zeulen met van alles en nog wat, en hier en daar iemand aanspreken om zich dan snel uit de voeten te maken. 'k Heb het door, hij wordt de rode draad die door onze dag zal lopen vandaag. Door veel in het stadscentrum te vertoeven kennen we natuurlijk wel de vaste daklozen of bedelaars. Deze man is nieuw, we kennen hem niet, maar lang gaat dat niet duren, merk ik.
Wanneer we wat later weer het plein op komen, ligt hij op een bank te slapen. De oven en grote, gevulde tassen, staan nog steeds op het fietspad. Er passeert iemand van de schoonmaakdienst, die het perron en bushokjes uitveegt, alsook de stoep, maar van de tassen en oven wordt afgebleven. Raar, vind ik, maar tja, de spullen zijn misschien te groot... De spullen blijven alleszins onaangeroerd op het fietspad staan. Lang sta ik er niet bij stil, er komt weer een bus aan, en weer zijn we de piste in. Ik vraag me al af of ik hem nog zal terug zien, wanneer we seffes terug zijn. En... ja hoor! We staan te wachten op de tram, wéér op het plein -ondertussen zijn er toch bijna twee uren voorbij- en hij loopt weer rond, spullen bij mekaar zoekend. De tram komt er aan, en ik zie hem met moeite de oven in z'n armen nemen. Ik zucht, want ik voel het aan komen; hij gaat de tram willen nemen met al die spullen... Hij zwaait met z'n armen en roept naar de chauffeur dat ie moet wachten op hem. Het fietspad is toch nog een tiental meter van het perron verwijderd. Maar hij is redelijk snel, met dat onding. Hij zwiept het zware geval de tram op, vooraan. Ik sta nog niet op het voertuig en wacht af. De man zegt -vragen stelt hij kennelijk niet, tenzij voor sigaretten- dat de chauffeur moet wachten, want de tassen moeten ook nog mee. Waarop ik toch aanmaan, dat hij de tram niet te lang mag ophouden, maar dàt hoort hij niet. Enfin... hij reageert er niet op, da's misschien beter uitgedrukt. Hij sleept de tassen op het voertuig en ik, spring over de hele santenboetiek, binnen, wat de andere reizigers doet lachen. Zij zien de boel met grote vraagtekens in de ogen aan, en vinden hun anders toch maar saaie ochtendrit, best grappig. Mijn collega merkt hiervan niks, hij stapte op het gekoppelde stel. De chauffeur is een toffe bink, hij amuseert zich duidelijk met de situatie. Het is nog vroeg, het is nog niet druk op het voertuig. Ik besluit voorlopig maar niks te zeggen tegen de man, die alles net voor de deur vooraan laat staan. Ik zal wel vragen de boel te verhuizen wanneer we aan een halte komen en iemand aan deze deur wil opstappen.
De man komt vooraan wat rommelen in die tassen. Hij haalt de ene leeg en steekt wat bij de andere, haalt dan weer wat uit die andere tas. Ik vraag hem of hij de tassen niet gewoon gevuld kan laten, want alles zomaar op de tramvloer leggen, is niet erg gepast. Hij vindt een kapotte spiegel en zet zich met de spiegel in z'n handen neer. Gevaarlijk spul, denk ik nog, daar die spiegel op deze manier vlijmscherp kan zijn. Ik weet uiteindelijk niet tot wat deze man in staat is en hou hem goed in't oog. Wanneer hij even later gaat afstappen, vraagt hij me te helpen. Maar wee, ikke... Die zware oven, vies en vuil en verroest wil ik niet toucheren. Ik wil namelijk niet naar huis met een lumbago. Ook die vuile tassen zie ik echter niet erg zitten om aan te raken. Toch, om niet teveel tijd te verliezen schuif ik de tassen met m'n voet zo dicht mogelijk naar de afstap, zodat de man niet steeds op en af de treden moet. Nou, op die manier gaat het me nog net af...
De man van m'n rode draad, bedankt me. En ik... sta versteld... en schaam me een beetje...
Ik ben annemie
Ik ben een vrouw en woon in Antwerpen () en mijn beroep is tramchauffeur/begeleider De Lijn Antwerpen.
Ik ben geboren op 16/07/1958 en ben nu dus 67 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: muziek: wat gitaar betokkelen - lezen - leven!!!.
Gisteren...
Bij de weinige buschauffeurs die we zagen tijdens onze dienst, valt het mee. De verwarming doet het zoals het hoort. De tramchauffeurs daarentegen, kampen meer met vooral koude voeten. Die oude trammekes hebben een aparte voetverwarming, die het wel es durft laten afweten. Wanneer de temperatuur dan plots een duik neemt, om middernacht was het toch -3°C, hartje A'pen, dan willen de tenen wel eens tintelen natuurlijk. Daar je steevast in diezelfde houding moet blijven zitten, jeweetwel, voetjes mooi op de pedalen of je gaat niet vooruit, hoef ik verder geen uitleg te geven hé. Meeleven met onze collega's is dus het minste dat we kunnen doen.
Het mag ook eens anders en dus regent het haast niet. Goedgeluimd stappen we op en af voertuigen en knikken mensen een goeie morgen toe, wat hier en daar gezichten doet opklaren. Want... het ìs wel degelijk zo, dat een glimlach toewerpen of respectvol knikken, meestal een positieve noot op het juiste moment kan zijn. Het enige wapen dat zou mogen bestaan eigenlijk... maar tja, de wereld kan ik niet veranderen. Daarentegen, kan ik wel m'n omgeving beïnvloeden.
We zijn al een tijdje op stap, door weer en wind. We zoeken halteplaatsen waar op z'n minst een deftig schuilhokje is. Het heeft immers geen zin, ziek te worden door dit hondenweer en volgende week thuis te moeten blijven. Blij genoeg een dienst te hebben, waarin we meestal vlotjes kunnen overstappen van het ene voertuig op het andere, trekken we van A naar B, van X naar Y.
Soms lijkt het of ik mensen uitnodig in de stad. Helemaal niet zo, natuurlijk. Familie- en vrienden- of kennissenkring, heeft wel wat anders te doen dan achter me aan te lopen als ik bezig ben. Toch was het zo'n dag, dat ik verschillende gekenden tegen het lijf liep. Plezierig is het alleszins wél!
Nogal wat groepjes zijn op stap. Op zich is dat best leuk natuurlijk, maar een redelijk aantal heeft sommige brochuurtjes van De Lijn goed gelezen en letterlijk geïnterpretteerd. Waarmee ik bedoel, de foldertjes die gaan over in dronken toestand je te laten 'ver'voeren. Uiteraard, zit er een logica om veiligheidsredenen in. Het zorgt er ook wel voor, dat er makkelijk onnodige toestanden in en om de voertuigen en/of haltes plaats hebben.
Woensdag, feestdag dus zondagdienst, vroeg in de ochtend. De dronkaards strompelen door de stad, zich van niets meer bewust, ook niet van de -hopelijk toch- pret die ze vannacht beleefden. Nou, ik vraag het hen niet natuurlijk, maar ze stralen alleszins alles behalve een prettig gevoel uit. Twee jonge mannen wiebelen over het zeer smalle voetpad, waarnaast de tram verantwoord traag rolt. In het donker zie ik niet, wie wie ondersteunt. Veiligheidshalve laat de chauffeur toch eventjes de gong weerklinken, na heel erg te zijn vertraagd. Ze schrikken toch een beetje op en wijken lichtjes uit, voor zover hun benen luisteren naar hun fysieke commando. Aan de eindhalte stappen we af om de volgende tram op te wachten. De drinkebroers komen voorbij, nu is het heel duidelijk dat de minst dronken kerel, toch nog wat verantwoordelijkheidszin heeft en de ander probeert, min of meer onder controle te houden. Wanneer een vrouw hen passeert, wordt ze nageroepen door de één terwijl de andere hem probeert tegen te houden. Nr 1 krijgt ons in het vizier en denkt dat we politie zijn. We zeggen niks, we doen niks en... het werkt. Nr2 krijgt hem in beweging, weg van ons.
De laatste dagen heb ik het gevoel dat er iets met me aan de hand is. Ik voel me niet helemaal zoals het hoort. Vermoedelijk, let wel, ik schrijf, vermoedelijk... zou het kunnen liggen aan enige verandering binnen m'n job, die ik toch gemiddeld 7.48u/dag uitvoer. Namelijk, wanneer ik mensen zie aankomen, krijg ik een enorme zin om als een politie-agent op een kruispunt, met de armen gespreid, aan te geven welke richting men uit moet. Hopelijk gaat deze kwaal snel weer over.
Niemand zal me tegenspreken, als ik beweer dat verandering van spijs doet eten. Continue hetzelfde doen is iets waar heel wat mensen een hekel aan hebben. Dus, accepteer ik met een glimlach de opdracht van m'n chef, wanneer hij opdraagt om een handje toe te steken in de metro. Nou, metro, 't is te zeggen... eigenlijk bezitten we in Antwerpen geen metro, het is een pre-metro. Toch, wij antwerpenaren, hebben de slechte gewoonte aangekweekt het voorvoegsel 'pre' te laten vallen. Vandaag wordt ik daar regelmatig op gewezen door reizigers, die voor een uitzonderlijk keertje gebruik maken van onze ondergrondse. Zij vragen me naar de metro, terwijl ze me, reeds beneden in mollengebied, aanspreken. Ze zijn verward omdat op deze plaats trams rijden en geen metrotoestellen. Met een glimlach vertel ik hen dan, dat dit onze antwerpse pre-metro is en 'k gooi er met een vluchtige air achter, dat men van antwerpenaren wel kan verwachten dat ze hun ondergrondse netwerk wat ophemelen. Iedereen aanvaardt m'n gevoosd gespeelde nederigheid en volgt m'n richtlijnen in antwoord op hun vraag.
We lopen al een tijd heen en weer, bij wijze van spreken natuurlijk, want merendeel worden we gereden. Beter uitgedrukt, laten we ons al enkele uren over en weer rijden, steeds overstappend, door het stadscentrum. Alles verloopt vrij normaal, met z'n kleine toestandjes, die ons haast niet meer opvallen, gewoon omdat we'r dagdagelijks mee worden geconfronteerd. Men blijft ons regelmatig lichtjes uitdagend 'controleurs' noemen. Tijdens het passeren wordt er dan aan toegevoegd dat hij of zij geen vervoersbewijs bij heeft. Daar ga ik al lang niet meer op in, dat deed ik ook niet als chauffeur.
Een bejaarde man, zet zich neer op de voorziene zitplaats in het bushokje. Hij heeft een dame in't oog en spreekt haar aan: 'Kom ook maar zitten hoor, plaats genoeg voor jou'. De dame glimlacht hem toe, ze is een dertiger, dus zou ze wie-weet-wel, z'n kleindochter kunnen zijn. Hij flirt duidelijk met haar. Hij bewondert haar kledij, geeft commentaar op haar haar en vindt haar tas ook wel mooi. 't Ligt er vingerdik bovenop. Zij, houdt afstand, maar antwoordt hem telkens iets. Hij snoept... en ik...? Ik kijk vanop m'n ingenomen plaatske, tegen de wand van het hokje leunend, schuilend voor het barre herfstweer. Maar, vooral, ik geniet van de situatie. Want hij is en blijft een heer, hij zegt niks provocerend of ongehoord. Hij heeft respect voor haar. Zij ook voor hem.
Hoeraaaa!!! Ik ben vrij. Vandaag ben ik op weg naar... dus... passagier. Ik sta aan de andere kant, ik bevind me niet op 'het veld'. Doe ik regelmatig, in m'n vrije tijd gebruik maken van het openbaar vervoer. Waarom? Wordt me dikwijls gevraagd. Ben jij bezeten ofzo? Wel nee, absoluut niet. Maar waarom zou ik de auto gebruiken -als ie niet gebruikt wordt door manlief om naar zijn veel moeilijker te bereiken werk te gaan- als ik een vrijkaart heb, én ik tegelijkertijd kan bijdragen tot wat minder CO2 uitstoot. Ik let wel degelijk op ons energie- en afvalverbruik. Ik probeer dus m'n hele kleine gruissteentje bij te dragen.
De eerste dag... Maanden geleden had ik het al gelezen op de website van De Lijn. Gisteren was het zo ver. Hét... grootse evenement, wie weet voor hoe lang (of kort). Enfin, om es een keertje écht mijn mening te zeggen... of schrijven in dit geval, ik hoop dat hierin niet te gauw beknot wordt, waarmee ik maar wil zeggen dat ik hoop dat deze maatregel niet direct zal worden gewijzigd.
