Alledaagse ontmoetingen met mensen door mijn beroep, gewezen tramchauffeur, nu begeleider op de bus en tram, geven aanleiding tot het schrijven van deze blog.
22-09-2009
voortaan vooraan!
De eerste dag... Maanden geleden had ik het al gelezen op de website van De Lijn. Gisteren was het zo ver. Hét... grootse evenement, wie weet voor hoe lang (of kort). Enfin, om es een keertje écht mijn mening te zeggen... of schrijven in dit geval, ik hoop dat hierin niet te gauw beknot wordt, waarmee ik maar wil zeggen dat ik hoop dat deze maatregel niet direct zal worden gewijzigd.
Niettegenstaande ik van nogal wat collega's chauffeurs hoor, dat vooraan instappen niets bijdraagt tot veiligheid, enkel tot chagrijnigheid, geloof ik het tegenovergestelde. Er zijn immers ook chauffeurs die deze regel al een hele tijd toepassen. Zelfs op perrons waar de schooljeugd haast staat opgestapeld in hopen, tijdens de scholenspits. Allemaal vooraan instappen. Sommige van deze collega's doen zelfs maar één deur open vooraan, zodat deze jeugd wel ordelijk moét opstappen. Wanneer ik bij zo iemand ook aanwezig ben op de bus, zet ik me dan tegen het dashboard. En wanneer enkele jongeren dan toch duwend en trekkend willen binnen komen, hou ik -héél even- m'n arm uitgestrekt voor hen, met de boodschap: 'Hou het wat rustig hé mannekes'. Oké... het duurt wat langer tijdens zo'n drukte. Toch, het effect is er wel degelijk. In de bus, tijdens de rit, is er dan haast geen tumult. Niet elke chauffeur voelt zich goed met deze methode, en dat begrijp ik volkomen. Ik praat het ook nooit iemand aan. Ik volg de chauffeur, niet andersom.
Wanneer jongeren, die zich uitgelaten voelen, de kans krijgen om als een stier die de arena betreedt, de bus binnen te springen, krijg je hen niet direct gekalmeerd. Ze moeten eerst eventjes die knop omdraaien. Het voordeel in mijn situatie is, dat ik verschillende methodes van collega chauffeurs kan meemaken en daar mijn conclusies uit trekken.
Men leert van mekaar, nietwaar...
Vooraan instappen dus. Ik verwachtte eigenlijk niet zoveel werk daarrond, toch niet op de lijnen die we gisteren deden. 'k Had immers de laatste weken meer opgelet en eigenlijk stappen de laatste tijd niet zoveel mensen nog achter op de bus. Velen weten het via de media. Dus, telkens geven we een folder aan de onrechtmatige achteropstappers, met de eventuele daarbijhorende uitleg. Alhoewel, de folders zijn klaar en duidelijk. Maar tja, er zijn in de stad ook mensen die geen Nederlands kunnen. Voor hen gebruik ik de nodige gebarentaal, wat allengs voor lachwekkende situatie kan leiden. Zo probeer ik een oudere vrouw, van vreemde origine, duidelijk te maken dat ze niet meer achteraan mag instappen. En ze begrijpt me verkeerd, ze slaat zo'n beetje in paniek (achteraf bedenk ik me nog, dat het waarschijnlijk meer heeft te maken met het ticket dat ze niet kocht). Ik merk dat ze me niet begrijpt, dus leg ik m'n hand zachtjes op haar schouder en maak duidelijk dat ze op de bus mag blijven. Ze kalmeert en ik begin met enkele woorden en armen wijzend naar de deur, terwijl nee-knikkend, haar het nodige aan het verstand te brengen. Ik geef haar een folder, beseffend dat ze die zeker niet zal lezen. Onzeker bekijkt ze hem wel. Ik hoop, dat er bij haar thuis iemand is, die het wel zal kunnen lezen... Toch merk ik de geamuseerde blikken van reizigers die in de omgeving van dit theaterstukje zitten.
Misschien was ik er vandaag, om één of andere onverklaarbare reden, wat gevoeliger voor dan anders, ik weet het niet. 'k Ga er ook niet bij blijven stil staan, want da's maar al te gek. Het viel me op, hoe de negatieve vibes onder de collega's hingen. 'k Heb er nogal wat gepasseerd en polleke geschud of gegroet. Ik stap immers haast altijd op met een groet en de vraag of alles oké is, wat maar normaal is. Zo kan de chauffeur me ook direct vertellen of er problemen of vragen zijn. Het geeft een goed gevoel, wanneer je merkt dat iemand meerijdt en je daadwerkelijk ook op een menselijke manier benadert. Maar al te dikwijls hebben de chauffeurs het gevoel, bij het straatmeubilair te horen.
Het wàs druk, ja, 't is waar. Dàn, vooral is het op die drukke baan, hels, hectisch. Je ziet er niets dan verkeersovertredingen en wanneer onze chauffeurs niet voldoende opletten, zouden ze daar dagelijks hun portie ongevallen beleven. Ondertussen denk ik, dat elke dag die accidentloos op die baan voorbij gaat, een zegen is voor De Lijn. Wel, vandaag was zo'n dag dat haast elke chauffeur het daar niet zag zitten. Meestal, loodsen ze zichzelf er door, met een gevoel van: 'Ach... dan maar nog wat langzamer rijden om tijdig in de remming te kunnen gaan voor al die doorstekers, terugdraaiers en zelfmoordneigende overstekende voetgangers (eventueel mét kinderen erbij)'. Soms gaat het zelfs met een lach, zo van: 'Hupla... weer ene die z'n leven moe is'. Sarcasme is ook een manier van overleven, om het even cru te stellen. Maar vandaag dus niet, vandaag helt het over naar de negatieve kant. Na een tijdje werd ik er zelfs moe van... een beetje (zoveel tijd had ik nu ook weer niet) peptalk hielp niet.
Maarrrrrrr....
Las ik toch wel in de krant -ja, beste collega's, hef je hoofd en laat je schouders niet meer zakken- iets vreemds maar zeer leuk. Ga vriendelijk lachend door het leven, want de beloning is zoet, en kan alsnòg zoeter smaken. Ten eerste voel je je beter met een lach, dus zet die negatieve gedachten aan de kant en denk aan iets vrolijks. 'k Wil je hierbij zelfs helpen. Ik las een leuk artikel in de krant over een stokoud dametje in Dieppe. Ze had een handgeschreven, maar geldig testament waarin ze iedereen die ze in gunstige omstandigheden was tegengekomen, wilde belonen. Er stonden zo'n 200 mensen vermeld in haar testament. Iedereen die haar een goed gevoel had bezorgd, kwam aan bod. En... ja hoor... je raadt het. Zo ook de buschauffeurs in de omgeving. 'Zij,' zo vermeldde het oudje: 'hielpen haar de bus op, omdat ze slecht te been was, en wachtten geduldig telkens tot ze zat. Zeer vriendelijke mensen allemaal.'
Nog heerlijk vroeg in de morgen, verplaatsen we ons in 't centrum van de stad. We deden al wel enkele ritjes en belandden op deze manier op het plein. Wanneer we afstappen wordt ik als eerste aangesproken door de man. Hij vraagt me of ik een vuurtje heb. Ik antwoord verontschuldigend (waarom toch ook...?) dat ik niet rook. De verwijten worden me naar het hoofd geslingerd, want blijkbaar (volgens de man) stink ik naar de sigaretten. Nou, 'k heb al schonere complimenten gekregen... Er is wat mis met hem, in die zin, dat het nog een beetje te vroeg voor me is, 'hét' te plaatsen. Of, hij is dronken, of, hij is gedrogeerd, of hij is gewoon ... welja... 'k zal't simpel houden zonder het echt beledigend te bedoelen, ...niet goed bij z'n hoofd. Dàt is -ook op dit vroege uur- duidelijk. Dus laat ik hem met z'n beledigend gedrag voor wat ie is, en besluit hem de rug toe te keren. M'n collega is achteraan uitgestapt en nu wordt hij belaagd door de man. Ook voor een vuurtje... Hij antwoordt dat ie niet rookt. Daarop krijgt hij het verwijt dat ie een grote leugenaar is, want z'n tanden zien bruin van 't roken. De man is zo zeker van zichzelf, dat hij helemaal niet luistert naar een tegenwerping van m'n collega, die ook direct door heeft, dat ie de boel maar beter de boel laat. Eigenlijk is het lachwekkend op zich. Zoals zo dikwijls kom ik door deze confrontatie met m'n beide voetjes op de grond, beseffend wat een chanse wij hebben met job en gezin, vergeleken met zo'n man die de nacht buiten heeft doorgebracht, in armzalige kledij, alleen, en op zoek naar al wat hij maar kan gebruiken om te overleven.
We houden hem in de gaten, terwijl we wachten op het volgende voertuig dat we zullen nemen. De man zeult met zakken en zelfs een toch wel grote oven. Hij heeft de boel mooi midden op het fietspad gedeponneerd en het weinige volk dat passeert, maakt een mooie boog er omheen zonder zich blijkbaar vragen te stellen. Geen tijd daarvoor, want op weg naar huis of werk, is men altijd gehaast. Onze tram komt er aan en weg zijn we, nog even de man nastarend. Wanneer we later weer het plein passeren met de bus, zien we de man nog steeds over en weer zeulen met van alles en nog wat, en hier en daar iemand aanspreken om zich dan snel uit de voeten te maken. 'k Heb het door, hij wordt de rode draad die door onze dag zal lopen vandaag. Door veel in het stadscentrum te vertoeven kennen we natuurlijk wel de vaste daklozen of bedelaars. Deze man is nieuw, we kennen hem niet, maar lang gaat dat niet duren, merk ik.
Wanneer we wat later weer het plein op komen, ligt hij op een bank te slapen. De oven en grote, gevulde tassen, staan nog steeds op het fietspad. Er passeert iemand van de schoonmaakdienst, die het perron en bushokjes uitveegt, alsook de stoep, maar van de tassen en oven wordt afgebleven. Raar, vind ik, maar tja, de spullen zijn misschien te groot... De spullen blijven alleszins onaangeroerd op het fietspad staan. Lang sta ik er niet bij stil, er komt weer een bus aan, en weer zijn we de piste in. Ik vraag me al af of ik hem nog zal terug zien, wanneer we seffes terug zijn. En... ja hoor! We staan te wachten op de tram, wéér op het plein -ondertussen zijn er toch bijna twee uren voorbij- en hij loopt weer rond, spullen bij mekaar zoekend. De tram komt er aan, en ik zie hem met moeite de oven in z'n armen nemen. Ik zucht, want ik voel het aan komen; hij gaat de tram willen nemen met al die spullen... Hij zwaait met z'n armen en roept naar de chauffeur dat ie moet wachten op hem. Het fietspad is toch nog een tiental meter van het perron verwijderd. Maar hij is redelijk snel, met dat onding. Hij zwiept het zware geval de tram op, vooraan. Ik sta nog niet op het voertuig en wacht af. De man zegt -vragen stelt hij kennelijk niet, tenzij voor sigaretten- dat de chauffeur moet wachten, want de tassen moeten ook nog mee. Waarop ik toch aanmaan, dat hij de tram niet te lang mag ophouden, maar dàt hoort hij niet. Enfin... hij reageert er niet op, da's misschien beter uitgedrukt. Hij sleept de tassen op het voertuig en ik, spring over de hele santenboetiek, binnen, wat de andere reizigers doet lachen. Zij zien de boel met grote vraagtekens in de ogen aan, en vinden hun anders toch maar saaie ochtendrit, best grappig. Mijn collega merkt hiervan niks, hij stapte op het gekoppelde stel. De chauffeur is een toffe bink, hij amuseert zich duidelijk met de situatie. Het is nog vroeg, het is nog niet druk op het voertuig. Ik besluit voorlopig maar niks te zeggen tegen de man, die alles net voor de deur vooraan laat staan. Ik zal wel vragen de boel te verhuizen wanneer we aan een halte komen en iemand aan deze deur wil opstappen.
De man komt vooraan wat rommelen in die tassen. Hij haalt de ene leeg en steekt wat bij de andere, haalt dan weer wat uit die andere tas. Ik vraag hem of hij de tassen niet gewoon gevuld kan laten, want alles zomaar op de tramvloer leggen, is niet erg gepast. Hij vindt een kapotte spiegel en zet zich met de spiegel in z'n handen neer. Gevaarlijk spul, denk ik nog, daar die spiegel op deze manier vlijmscherp kan zijn. Ik weet uiteindelijk niet tot wat deze man in staat is en hou hem goed in't oog. Wanneer hij even later gaat afstappen, vraagt hij me te helpen. Maar wee, ikke... Die zware oven, vies en vuil en verroest wil ik niet toucheren. Ik wil namelijk niet naar huis met een lumbago. Ook die vuile tassen zie ik echter niet erg zitten om aan te raken. Toch, om niet teveel tijd te verliezen schuif ik de tassen met m'n voet zo dicht mogelijk naar de afstap, zodat de man niet steeds op en af de treden moet. Nou, op die manier gaat het me nog net af...
De man van m'n rode draad, bedankt me. En ik... sta versteld... en schaam me een beetje...
Het schooljaar is ondertussen enkele dagen jong. Niet dat ik er al wat van heb gemerkt, daar ik de eerste dagen vrij was, gisteren een late dienst deed en dus, pas na de scholenspits goed en wel bezig was. Niet getreurd, ik zal beslist m'n schade nog wel inhalen dit jaar...
Vandaag echter, viel diezelfde avondspits heel goed mee in de binnenstad. De verkeersdrukte was zoals gewoonlijk en zoals ze moet zijn, naar mijn mening, anders zouden we het geen 'drukte' noemen natuurlijk. Maar niet bepaald drukker dan anders. Er is wel het één en ander te doen in de stad, dus na etenstijd werd het wel plots druk. Iedereen moest wel ergens zijn blijkbaar. Maar ook deze kleine chaotische toestand komen we met gemak door, hier en daar iemand kalmerend omdat ie vind dat ie te lang heeft moeten wachten op de tram en af en toe richtlijnen gevend ivm buggy's die leeg en dus beter toegevouwd worden, vooral op een voertuig met veel reizigers. Niemand doet echt moeilijk, wanneer ik het waarom uitleg, ja, mensen kunnen beslist ook braaf zijn...
Het wordt donker, en we rijden in een smalle straat centrum stad. Recht voor ons zien we, gloeiend als een prachtige grote lampion, de maan in volle glorie. 'k Heb nog niet nagegaan of het wel degelijk een volle maan is vanavond, maar ze leek alleszins vol. Groot, prachtig oranje-achtig gekleurd, laag over de daken hing ze daar te pronken. Een boom in de straat waarvan de takken op een gegeven moment nog even tot aan de maan leken te reiken, maakten het prentje perfect. De chauffeur vestigde m'n aandacht op dit prachtige zicht. Wij kijken immers meer in dan buiten te tram als we onze job uitvoeren. Ze had gelijk, onze collega, heel erg groot gelijk, om op dat moment onze aandacht hierop te vestigen, want dat zijn dingen die onze dag, avond, het moment, heel mooi kunnen maken. Een beetje overweldigd genoten we hardop van dit natuurschoon midden in de stad. Toen ze verder reed, verdween de maan achter de huizen en stelde ze voor om te stoppen, en dan terug achteruit te rijden, wat we toch wel erg grappig vonden. Ik stelde het me al voor... maar ze had gelijk hoor.
Later, niet zo veel later, thuis gekomen, ging ik nog eens kijken. Ondertussen was het beginnen regenen. En de maan... de maan... was weg... achter het wolkendek.
Een annekdote die ik mezelf niet wil ontzeggen, dus moet opschrijven zodat ik het ooit nog wel es kan nalezen, is deze. De dag verloopt rustig, een vakantiedag. Er zitten niet zo veel mensen op de tram, maar regelmatig wordt ik herkend als (die mevrouw van De Lijn) en spreekt men me gemoedelijk aan. Zo'n heel rustig en leuk dagje, weet je wel... Ik wandel rustig door de tram. Wanneer we stoppen, stapt een jonge man op, gekleed in een zwart pastoorskleed van de jaren stillekes. Nou... dàt... zie je echt niet dikwijls in het antwerpse. Ik probeer hem een plaatske te geven, wat maar menselijk is, vermoed ik. Wij, simpele mensen, willen alles en iedereen mooi ingekaderd ergens bij laten horen. Hij draagt een mooi (nou da's relatief natuurlijk), fris, gesteven heel oud maar nieuw lijkend zwart priesterskleed. Een brede tailleband accentueert de goed gesteven ('k denk echt niet dat 't simpelweg gestreken is) talrijke plooien. Hij draagt geen hoofddeksel, waardoor je makkelijker zou kunnen vaststellen tot welke godsdiensrichting hij behoort. Hij is zo jong, dat ik haast niet kan aannemen dat hij een Belg zou zijn. Onze jongeren zijn echt wel heel schaars in het priestermétier... enfin... -roeping. Even later stapt hij af en gaat z'n gangetje. Er is ook een collega op de tram. Ik spreek hem erover aan, ik vraag of hij (de priester) mogelijk één of andere orthodoxe priester zou zijn? Waarop m'n collega het hoofd schudt, hij weet het ook niet, misschien katholiek? Waarop ik bedenk, dat de katholieken er zo toch niet meer bij lopen en dan zeker de jonge priesters niet. De kerel is vermoedelijk tussen de 25 en 30 jaar, maar lijkt er 18, wellicht door zijn kleine en magere gestalte. Maar ja, we zullen er wel nooit achter komen, vermoed ik luidop tegen m'n collega.
Een rit later, stapt dezelfde jonge kerel, hetzelfde getooid weer op de tram. Waarop ik me echt niet kan inhouden. 'k Weet het, impulsief gedrag is niet altijd het beste, maar het jeukt té erg, het moet... ik moet... ik besluit dus om er voor te gaan. Doe ik enkel maar als het rustig is natuurlijk, anders gaat het belangrijkste voor. Maar nu... even dit, mijn nieuwsgierigheid moet en zal worden bevredigd. 'k Voeg me bij de jonge man, groet hem en zet me heel even naast hem. Hij kijkt me verwonderd aan, toch heeft hij een energieke flikkering in z'n lichte oogjes, die uitnodigen een gesprek te beginnen. - U maakt me nieuwsgierig, dus moet ik wat vragen, stoort dat u? Hij is al gelijk even duidelijk nieuwsgierig als ik ben naar hem... zie ik aan z'n lichaamstaal. - Euhhhh... nee, doet u maar... - Wel, daar we hier in deze omgeving niet zo gauw mensen zo getooid zien rondlopen, kan ik u niet plaatsen. Ik vraag me af welke godsdienst u vertegenwoordigt. De man blijkt even te aarzelen, hij denkt waarschijnlijk dat ik met hem wil spotten ofzo... (Hmmmm... verkeerde aanzet dus, flitst er door m'n hoofd) wat ik direct recht wil zetten. - Welja, ik vermoedde dat u orthodox bent of katholiek, of een mix, ziet u. Gezien uw kleding... of zit ik er naast? Nu is hij tevreden, hij straalt een beetje. Waarschijnlijk voelt hij enige waardering voor de stadse interesse. Ik daarentegen, voel de ogen van andere passagiers op m'n rug branden, maar trek het me niet aan, de man zei immers zelf dat ik hem niet stoor. - Ach, ik ben conservatief katholiek. Waarop het mijn beurt is m'n ogen verder open te trekken... Hij legt uit dat dit wil zeggen dat hij in de eerste plaats katholiek is maar de mis opdient in 't Latijn. Hier in Antwerpen is er nog één kerk waar men de mis zo opdraagt. Hij is hier op bezoek ofzo. Hij spreekt Nederlands met een redelijk Frans accent. Hij voegt er aan toe dat ie nu hier is om z'n Nederlands te verbeteren. Waarop ik hem met een knipoog zeg dat ie het al goed doet. Hij komt namelijk uit Namen. Ik wens hem een dikke proficiat met z'n taalgebruik en verder nog een fijne tijd in Antwerpen. Kort nadien stapt de brave jongeling uit, het kleed lichtjes opgehoffen om er niet over te struikelen tijdens het afstappen van de treden.
Ik ben tevreden, want er achter gekomen. Tot mijn verbazing wordt ik tot driemaal toe, wanneer ik daarna door de tram wandel aan de mouw getrokken. De andere passagiers bleken even nieuwsgierig te zijn als ik. Ze vragen me wat hij me vertelde. En dàt... vind ik echt wel grappig. Die ogen die ik voelde op m'n rug, waren dus niet vanwege het eventuele storen, maar gewone, pure, ouwerwetse nieuwsgierigheid, die ook ik had gevoeld...
Ik ben annemie
Ik ben een vrouw en woon in Antwerpen () en mijn beroep is tramchauffeur/begeleider De Lijn Antwerpen.
Ik ben geboren op 16/07/1958 en ben nu dus 67 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: muziek: wat gitaar betokkelen - lezen - leven!!!.
De eerste dag... Maanden geleden had ik het al gelezen op de website van De Lijn. Gisteren was het zo ver. Hét... grootse evenement, wie weet voor hoe lang (of kort). Enfin, om es een keertje écht mijn mening te zeggen... of schrijven in dit geval, ik hoop dat hierin niet te gauw beknot wordt, waarmee ik maar wil zeggen dat ik hoop dat deze maatregel niet direct zal worden gewijzigd.
Het schooljaar is ondertussen enkele dagen jong. Niet dat ik er al wat van heb gemerkt, daar ik de eerste dagen vrij was, gisteren een late dienst deed en dus, pas na de scholenspits goed en wel bezig was. Niet getreurd, ik zal beslist m'n schade nog wel inhalen dit jaar...
