Alledaagse ontmoetingen met mensen door mijn beroep, gewezen tramchauffeur, nu begeleider op de bus en tram, geven aanleiding tot het schrijven van deze blog.
21-04-2008
Antwerpen loopt
Zondag, 20 april 2008 We kregen allemaal de nodige berichten voor de uitvoering van verkorte ritten, of omleidingen ivm de 10 miles en de marathon van sportief Antwerpen. 'Men' heeft de boel goed uitgekiend, dus onaangekondigde problemen zouden er niet mogen zijn. Vertragingen, kan men helaas niet vermijden met zo'n manifestatie, als ik het al zo mag noemen.
Antwerpen wil nu eenmaal dingen organiseren. Antwerpen wil nu eenmaal verkopen. Antwerpen wil nu eenmaal in de kijker staan. Daar moeten we wat voor over hebben. Zowel de chauffeurs, waarvan sommigen weliswaar hun rustpauze totaal mislopen, als de gebruiker, die wellicht later zou kunnen aankomen, dan gepland, op het punt waarnaar ie zich begeeft. Zullen we erover zeuren, of zullen we het maar nemen zoals het komt? Dat maakt ieder voor zich uit natuurlijk.
Op de bus valt het heel goed mee. Althans, op de bus waarmee ik meerij. Op gegeven moment staan we zeker een half uur stil, want, de marahtonlopers passeren en de politie staat geen gevaarlijke manoeuvers toe. Terecht natuurlijk. Er moet niet worden doorgestoken op momenten dat lopers uit hun ritme worden gehaald, of veel erger. Wachten is dus de boodschap. De bus kan al niet tot het eindpunt rijden omdat de boel verderdoor ook afgespannen is voor later. Maar toch, wanneer de passagiers vragen of we nu eindelijk zouden mogen doorrijden en ik hen antwoord dat ik dat echt niet kan zeggen, want ik kan niet weten hoevel lopers nog moeten passeren, nemen ze het gelaten op. Wanneer ze vroeger moeten afstappen, omdat we eerder terugdraaien dan voorzien, -we zijn wel zo slim geweest de mensen daarover tijdig te informeren- doet niemand moeilijk. De zon schijnt, ze maken wel een wandelingetje tot de plaats waarheen ze ook moeten. Iedereen goedgeluimd. Verschillende mensen kennen wel iemand die meeloopt, dat doet ook veel natuurlijk.
Wanneer m'n werk er op zit en ik de tram naar huis neem. Vertelt de nog jonge chauffeur me, ietwat aangedaan, dat de mensen toch zo moeilijk kunnen doen. Ze is echt zenuwachtig en trekt het zich erg aan wanneer een man haar wat verwijtend declammeerde dat het altijd wel wat is met De Lijn, en dat hij dat grondig beu is enz enz. Het mag wel niet, maar ik blijf wat bij haar vooraan in de tram staan. Ze heeft een oppeppertje nodig, mijn lieve collega... Nu stelt men de vragen dan maar aan mij en laat men haar wat gerust. Ik vertel haar hoe ik reageer wanneer de mensen nors tegen me zijn en haal een voorbeeldje aan dat ik eerder vandaag had, met een fietsster die niet wilde stoppen om de mensen te laten afstappen van de bus. Ik stapte daar toevallig ook af, dus kon haar makkelijk vertellen dat ze beter rekening moet houden met bushaltes. Niet makkelijk, weet ik, maar het is nu eenmaal zo. M'n collega, kan na een tijdje alweer wat lachen en dat geeft mij natuurlijk ook een goed gevoel.
Hopelijk heeft zij nog een fijne dag. Hopelijk hebben de sporters genoten. Hopelijk hebben de passagiers het begrepen... Voor de sport, moeten we wat over hebben.
M'n werkdagje viel heel goed mee vandaag. 'k Heb wel moeten corrigeren maar niemand deed lastig. Allemaal heel brave mensen op de bus.
Tevreden was ik op weg naar huis. Het is vandaag m'n laatste werkdag geweest voor een tijdje, want ik ga met vakantie. In uniform zat ik dus op de tram.
Stapt er op gegeven ogenblik een kerel op... ladderzat én met een glas, gevuld met bier in z'n hand. Hij groet me luidruchtig (waarschijnlijk in reactie op de blik die ik hem onwillekeurig afkeurend toewierp) Ik heb helemaal geen zin om te reageren, maar ik moet hé... Zo lang ik in dat blauw tenueke rondloop vertegenwoordig ik De Lijn... En al zeker in dit geval.
Zo poeslief mogelijk vertel ik de kerel dat wat hij doet niet kan en niet mag. Ondertussen zet hij zich, het bier morsend tegen de grond, met z'n voeten op de zetel tegenover hem, in het stel zetels naast mij. Hij merkt niet dat hij morst want ondertussen is hij me aan't euhhhh... lichtjes tergen... Maar ik blijf geduldig, ik probeer niks te laten merken van wat er in m'n hoofd omgaat.
Hij begint me uit te leggen dat het allemaal de schuld van z'n ouders is, (hij is van instelling naar pleeggezin en omgekeerd verhuisd z'n hele jeugd lang omdat z'n ouders niet naar hem omzagen). Het is dus hun schuld dat hij zo doet. Dat was z'n reactie op m'n vraag of hij thuis ook z'n voeten mét schoenen aan op de zetel legt. Want, ja hoor, hij doet dat, zo zegt hij. Ik vertel hem dat ik zulks niet doe, en dat dàt de normale gang van zaken is. Het blijft vriendelijk.
Enfin, ik moet hem toch ook wel effe kwijt dat hij zelf verantwoordelijk is voor wat hij doet, hoe rot z'n jeugd geweest is (waarvoor ik begrip kan opbrengen) Maar hij is volwassen en alleen op stap, dan is enkel hij verantwoordelijk voor zijn daden, niemand anders. Hij geeft me gelijk. Hij verontschuldigt zich.
Hij gaat afstappen, want hij wil niet moeilijk doen. Dan buigt de naar overtollig bier ruikende dronkaard zich naar me toe om me te kussen. Hij schud ondertussen m'n hand... maar die kus...
De wind die eerder buiten gewaaid heeft, zat vandaag binnen in de bussen, denk ik.
Toen ik m'n dienst begon, stapte ik in een mestpacht.
Sommigen verwarren hun eetplaats in huis echt wel met de bus of tram.
Het eerste dat ik doe, wanneer ik opstap, is nagaan wat er allemaal ligt. Ik ga rustig de bus rond en geef m'n ogen goed de kost, zo weet ik nadien makkelijker welke vuiligheid er bij komt te liggen.
Op die manier heb ik er al iemand op gewezen dat ie een verpakking van snoepjes vast heeft 'laten vallen'... Dat meisje gaf toen grif toe. Ze besefte niet dat het was gevallen..., nou... daarover ga ik niet discussiëren hoor. Ik was wel zeker, (anders had ik haar er niet over aangesproken) Even tevoren, lag het er helemaal niet en zij had een pakje in haar hand toen ze opstapte. Toen ik haar ervan op de hoogte bracht hoeveel zo'n boete kan kosten, raapte ze het op en stak het weg. Da's wel goed, maar toch begrijp ik niet dat mensen hun afval zomaar op de grond gooien. Da's nou iets dat hoort bij opvoeding, respect hebben... Het is zoiets als naakt op straat lopen in de stad, dat doe je ook niet.
Op dagen als deze is het haast onmogelijk om de boel te memoriseren. Zelfs een bananenschil laten ze achter. Een dégoutante houding die niet erg wijst op respect voor een ander, noch voor de poestdiensten van de firma, noch voor het materiaal waarvan men nota bene wél gebruik wil maken.
Bij mezelf denk ik dan: hoe moet het er bij zulke mensen thuis uit zien...?
Vandaag, zondag reden we voorbij St-Jansplein. We reden met een andere lijn dan gisteren, dus passeerden we daar langs de andere kant. Wat ik gisteren dus niet had gemerkt was, dat een 22-jarige student een 'warm' plaatske wilde creëren in de stad, en was begonnen, met oud brood een huizeke te fabriceren.
Vandaag kwam ik voorbij vanuit een andere richting en merkte een huisje op, heel opvallend op het plein. Op het eerste gezicht leek het wel een peperkoekenhuizeke... uit welk verhaaltje ook weer...? De tijd om te kijken is altijd maar kort, daar we enkel maar voorbij rijden. Op het St-Jansplein zelf heeft deze lijn geen halte.
De tweede maal dat ik daar passeerde, waren mensen bezig dat ding af te breken. Bij de derde keer, was het historie. Het was geweest. Het bestond niet meer. Ik stelde me vragen, want was helemaal niet op de hoogte van een student die een warme plaats wilde ensceneren.
Toen ik lunchpauze had en de zondagkrant op tafel zag liggen in onze keuken... kantine... op het werk dus, herkende ik de foto meteen natuurlijk. Ik las de uitleg...
Er was dus een 22-jarige student die wilde een warm plaatske aanbieden in de stad. Dàt schreef ik al, maar waarom hij dat wilde staat er spijtig genoeg niet bij. Dat deed hij dus met eerst een houten geraamte en voor de rest oud brood. Of hij de boel vol boter smeerde als hechtingsmiddel weet ik niet. Ik zag er vooral veel vogels van genieten. Wanneer het af was, zaterdagavond, kon iedereen die wilde binnen een kopje thee komen drinken.
Nou, de beweegreden is niet meer zo belangrijk. Hij is alleszins een jonge man met een warm hart!
Een dagje zoals ik het vandaag meemaakte op de bus...
Een matinévoorstelling van Disney on ice was net afgelopen. Een moeder met 5-jarig dochtertje, een prinsesje als het ware stapt op de bus. Het kleintje heeft een lichtgevend speeltje gekregen dat in het Sportpaleis te koop werd aangeboden. Ze is in de wolken terwijl ze met het ding vol sprookjesfiguurtjes zit te spelen. Vol lof vertelt het kleintje over wat ze vandaag allemaal zag, hoorde, beleefde, heeft meegezongen. Allemaal in haar kindertaaltje... die kleine prinses.
Ondertussen stapt een moeder op met een ander prinsesje, een beetje ouder weliswaar. Ik schat het lieve kind 9 jaar. Ze was gaan ijsschaatsen. Dansen op het ijs, want ze draagt een fluoroze kleedje, heel kort, zoals ijsschaatsters die dragen. Prachtig zicht, alhoewel ik in de ogen van een andere passagier lees dat het vandaag geen temperatuur is om zo gekleed rond te lopen. Ik speel er op in en zeg tegen deze passagier, dat het meisje het wellicht nog warmpjes heeft daar ze van het ijs komt... De jonge sportieve meid krijgt plaksnoep van haar mama, maar wil op mijn aanraden nog wel wachten met snoepen tot ze van de bus stappen. Ze vertelt, na wat vragen van mij, over haar geliefde sport. Haar mama is niet minder enthousiast.
Ticketcontrole op de bus. Een jongedame heeft geen vervoersbewijs. Dat wordt een hoop schrijfwerk, want de boete moet worden uitgeschreven. Maar zij blijft wel kalm, ze maakt geen scène. Ze probeerde nog te ontsnappen, maar helaas voor haar, dàt lukte niet.
Ondertussen vraagt een man me uit over het verschil tussen wat die controleurs doen en wat ik doe op de bus. Want hij heeft nog nooit een ticketcontrole meegemaakt, maar hij heeft mij al wel meermaals gezien op de bus... Uitleg wordt gegeven dus, terwijl ik ook probeer de boel verder in het oog te houden.
Er stappen twee moeders met vele kinderen op, ze zijn Romazigeuners. Direct ambiance... Een jongetje roept, springt en denkt wellicht dat ie in de speeltuin is beland. Ik grijp onmiddellijk in en neem de kleine spuiter bij z'n armpje. Zo leid ik hem naar een zetel waar ie kan zitten. Heel vriendelijk, maar ook heel kordaat. Ik lach hem toe, hij is braaf, hij blijft mooi zitten voor de rest van de rit. Idem dito met een meisje dat stoer wil doen en wil blijven staan zonder zich vast te houden. Ook zij laat zich dwingen door m'n vreemde ogen. De moeders praten lekker luid in hun taaltje, maar lachen me goedkeurend toe met het bedwingen van hun kroost.
Een oude man roept me om me te vertellen dat hij eerder deze week op een bus stond te wachten en de chauffeur niet stopte, nee, hem zomaar voorbij reed. Hij vertelt me dat hij dan naar De Lijn heeft getelefoneerd en ondertussen een brief heeft ontvangen in antwoord. Hij vertelt het me met veel meer woorden. Ik luister... Ik zeg hem dat hij goed gereageerd heeft.
Er is weer een moeder opgestapt met een klein meisje én een buggy met baby. Ze parkeert de buggy en gaat wat verderdoor zitten. Het kleine meisje is bezorgd en maakt mama duidelijk dat ze bang is dat de buggy zal omvallen. Schattig om de bezorgdheid van het zusje voor de baby gade te slaan. Wat een lief kind. Mama verzekert haar dat er niks zal gebeuren.
Twee mannen met vuile werkkledij hebben onderling pret me te zien over en weer lopen op de bus om het zowat iedereen naar z'n zin te maken en de boel vlot te laten verlopen. Ik zeg hen niks, maar ik merk het wel op en glimlach hen toe. Ahaaa... zij denken toch niet dat zij de enigen zijn die werken hé...
Een mevrouw heeft niet gebeld en wilde afstappen. Er stond niemand te wachten aan de halte, de chauffeur is dus doorgereden uiteraard. We staan voor het rood, en hier wil de vrouw er dan maar uit. Ik leg haar uit dat dit enkel mogelijk is aan de volgende halte op voorwaarde dat er wordt gebeld. Dat doe ik al maar, om haar niet de indruk te geven dat ik haar tegenwerk. Ze is boos, maar houdt zich in. Toch, de lichaamstaal is duidelijk genoeg. Negeren dus maar...
Een jong koppel trekt de aandacht. Ze hebben een meningsverschil. Er wordt gekibbeld. De toon wordt wat heviger dan nodig is. Ik hou hen wat in't oog. Je weet maar nooit. Gelukkig blijft het hierbij en herstellen ze zich. Handgemeen is niet mijn ding. Als dàt moest gebeuren, wil ik direct ingrijpen. Maar het is niet nodig, goed zo!
Een jongen met sportzak is opgestapt. Hij is 11 jaar. Hij heeft gewonnen met zijn ploeg bij het voetbal. Hij heeft wel niet gescoord, maar wel een goede assist gegeven. Knap man! Moedig ik de jonge kerel aan.
Er zitten nog een zusje en broertje samen op een zetel. Ze hebben een zak met nieuwe speelgoedjes. Het meisje is heel volmondig en legt haar broertje uit hoe wat moet en wat hoe moet. Ze leest een tekstje voor waar in staat hoe je een speeltje moet in mekaar steken. De jongen is zeer geïnteresseerd in wat z'n zusje hem vertelt. Lieve broer en zus, mama kijkt toe. Ze bevindt zich een beetje verder, postgevat bij haar buggy met baby.
Een jongedame heeft haar MP3-speler veel te luid staan. Ik maan haar vriendelijk aan, het volume zachter te zetten. Het is gewoonweg te lawaaierig. Ze is welwillend en doet wat ik vraag.
Een kerel staat met z'n volle gewicht tegen een deur geleund. Ik moet ingrijpen want dat mag niet. Da's ten eerste gevaarlijk en ten tweede ook niet goed voor de deur. Ook hij is voor rede vatbaar en neemt een andere leun- en steunhouding aan, wanneer ik het hem vraag.
Weer een moeder met 4 kinderen is opgestapt. Alleen het jongste kind heeft geen boodschappen vast. Zij en de andere drie wel. Volgeladen zijn ze dus. Wanneer ze willen afstappen valt een bokaal ...iets, uit een plastiek zak. Gelukkig valt ie niet op de grond, dat zou zeer vervelend geweest zijn. Hij valt op een zetel. Daardoor verliezen ze kostbare afstaptijd en sluit de deur al weer, en ontstaat er even een lichte vorm van paniek. Maar we merken het wel en de deur wordt voor hen terug geopend, zodat ze allemaal van de bus kunnen.
Een man die zegt dat ie 7 pintjes heeft gedronken. Hmmmm.... tja, ik ruik het hoor... Vindt dat ie niet dronken is maar legt me met hand en tand uit dat ie het toch beter acht, de bus te nemen. Daar ga ik mee akkoord. Hij geeft me nog op een typisch dronkenmannenmaniertje een compliment, waar ik niet op reageer. Hij vertelt me honderduit dat ie niet gewend is met de bus te rijden. Ik moest hem immers helpen met het ontwaarden van z'n ticket, want het lukt hem niet.
Een dame met lumbago is een cadeau gaan kopen voor haar dochter die 40 wordt. Ze vertelt me over de pijn in haar rug en durft niet te gaan zitten omdat ze dan niet meer recht kan waarschijnlijk. Ook haar verhaal onderga ik zorgvuldig luisterend en beamend. Zij is een zeer vriendelijke dame, maar een woordenwaterval. Gelukkig zijn er al wat mensen afgestapt en is het niet meer zo heel druk.
't Is niet alles. Maar in grote lijnen een groot deel van mijn dienst vandaag. Continent Afrika met de nodige afwisselende nationaliteiten. Turken, Arabische types, Joden, Polen, Russen, Romazigeuners, Roemenen Indiërs, Spanjaarden en Zuidamerikanen, Nederlanders en uiteraard Belgen. Amerikaans en Frans hoor ik ook nog praten.
Ze stapten op in een groep van een 15-tal personen. Nee, geen toeristen... Onze eigenste Antwerpse studenten. Nou, Antwerpse... eerder 'in Antwerpen logerenden... kottenden'.
Ze waren op stap geweest en gingen ofwel naar hun kot, ofwel nog verder door. Het was laat, het liep tegen 24u. Ze hadden dus wel wat op, maar waren niet zichtbaar dronken. Wat ze wél waren, was luidruchtig. De decibels in het voertuig stegen onmiddellijk met een hoog getal.
Het ging over politiek. Het gebral was niet zo verstaanbaar, daar ze persé met z'n allen door mekaar moesten debatteren. Enkelen van de jongens hadden het duidelijk over politiek. De meisjes hadden het over speelsere onderwerpen. Het uigaan op zich, hun vriend, hun broer, of een beetje gieberig doen tegen enkele van de geïnteresseerde jongens uit de groep. Ook twintigjarigen vertonen nog bakvissengedrag, nou, gisteravond toch, op dat voertuig.
Het lawaai liep meer en meer op. Vooral de politieke discusie werd met kracht geuit. Het woordje 'fuck' moest elk argument nog eens deftig benadrukken. De mensen vooraan keken onzeker om. Ik zag het, dus begaf ik me naar onze studentengroep om hen wat in te tomen in hun enthousiasme. Geen probleem hoor, want enkele braverds onder hen probeerden met ge-ssssshhhhhht de decibels te overtreffen. Wat toch wel aardig lukte... voor effe dan. Als herinnering aan mijn opdracht naar hen toe, nam ik dan maar plaats bij de groep. Waar sommigen van Leuven afkomstig bleken te zijn, en niet wisten hoe ze een sms-ticket moesten bestellen.
Ik legde het hen uit en zei hen, dat in de toekomst te doen alvorens op te stappen, om narigheden ivm zwartrijboetes te voorkomen. Toen brak de andere discusie los. 'Leuven ligt in Limburg, daar rijden ze gratis...' Ik dacht dat het een grap was, maar nee... ze meenden het. Waarop de andere zei; 'Gij zijt gek joh, Leuven ligt in Oost-Vlaanderen'. Ik moeide me niet, besluitende dat het toch maar grappen waren.
Toen ik afstapte, stapten enkelen van hen mee af. Ze vroegen het me.... voor alle zekerheid. Leuven ligt toch in Oost-Vlaanderen, niet?
Aardrijkskunde is blijkbaar niet hun sterkste vak...
Het valt heel regelmatig voor. De chauffeur van tram of bus, is tegenwoordig zeer snel door de voorraad 20cent stukjes. Sommige collega's gaan zelfs regelmatig naar de bank om een voorraad in te slaan. Ik moet eerlijk zijn, ik zou het er niet voor over hebben. 't Is gelijk hoe je het draait of keert, die 20cent stukjes zijn altijd binnen de kortste keren op.
Dan is het zo ver hé... De mensen betalen met 2, 5, 10, wat op zich bedragen zijn waarop een chauffeur onder normale omstandigheden zou moeten kunnen weergeven, maar nu dus niet meer. Wanneer die dat dan zegt, gaat de klant gewoon zitten. Hopelijk denken diezelfde passagiers dan niet dat ze in orde zijn. Het is namelijk niet, omdat de chauffeur niet kan weergeven dat je gratis mag rijden.
Niet betaald en dus geen vervoersbewijs op zak, staat gelijk aan zwartrijden en wordt ook zo beboet bij een controle. Daar kan de chauffeur niets aan doen, echt niet. Het is zeer vervelend, zowel voor de passagier als voor de chauffeur. Toen men de prijs heeft aangepast, kortelings geleden dus, heeft men op papier (in theorie dus) de boel in orde gevonden, maar in de praktijk doen zich altijd problemen voor, die men niet heeft voorzien in theorie.
Hopelijk wordt hieraan snel verholpen. Hopelijk worden zo noch chauffeur, noch passagier over de kop gezien.
Mevrouw Lieten... leest u dit toevallig? Het is wel degelijk heel regelmatig een voorkomend probleem hoor!
De gure noorderwind wil me tegen de gevel plakken. Ik laat me echter niet zo snel vermurwen. Dapper blijf ik stevig met de spieren ingespannen en licht gespreide benen mijn gewicht ter plaatse tegenduwen. Dit gevecht wil ik winnen.
De bus komt nog niet. Er is geen schuilhokje. Het is nog vroeg in de morgen. Die koude wind blijft me tergend door m'n kledij aanvallen. Ik ril... en ril... en... ja, 't is verdomd koud! En nog komt de bus niet...
Hoe zit dat met de tijd? Duurt een minuut langer wanneer je kou hebt? Duurt een minuut altijd langer wanneer je wacht? Of, is de bus gewoon wat te laat? Ik ga niet kijken op m'n klok. Ten eerste komt de bus daar niet sneller van. Ten tweede, daarvoor moet ik m'n mouw optrekken en ik heb... juist ja, kou.
Wanneer ik op de bus kan stappen, voel ik me beter. Uit de wind, beschermd door metaal en polyester en wie weet wat er nog allemaal door die bussenmolen is gedraaid om te worden wat me nu vervoert. Op dit ogenblik, interesseert het me niet. Hier waait de wind niet, da's het belangrijkste. Hier zitten de mensen rustig hun afstapplaats af te wachten, op weg naar werk.
Het wordt na een tijd koud op de bus. Ik denk dat het aan mij ligt. Na nog wat wachten beginnen m'n voeten te tintelen, verdomme, wat heb ik toch weer een kou. Ik neem ergens anders in de bus plaats, daar voel ik de verwarming misschien beter. Tot ik uiteindelijk aan de chauffeur ga vragen of hij de verwarming niet es wil opzetten? Want het is toch zo koud. Hij antwoordt me dat die al een hele tijd opstaat. Maar... de brave man zet ze op z'n hoogst.
Het blijft koud. De bus is koud. De verwarming is dus stuk. Na vier uren, voel ik me ...de Zuidpool...
De man die ik een tijdje geleden als 'druggebruiker' had genoteerd in m'n geheugen, omdat hij ...nou... raar deed. Die man, was vandaag weer van de partij. Zo rustig als wat. Zo beleefd als wat. Zo vriendelijk als wat.
De kinderwagens waren ook weer voltallig aanwezig vandaag, mét overassertieve moeders, mét pak en zak en mét -uiteraard- de kindjes.
De jeugd was er ook. Braaf en rustig zoals het hoort.
Ik vraag me echt soms af, waarom er toch zo vreselijk geroepen wordt op de jeugd. Ze kwamen natuurlijk niet met twintig gelijk de bus op, maar ze waren toch ook in groepjes. Ze namen plaats en praatten zonder al te veel lawaai. Ze maakten geen tamtam. Ze zetten de muziek niet te hard. De jeugd was vandaag een toonbeeld. Dat is de jeugd wel meer dan vandaag alleen.
Nee, te luide muziek, daarvoor zorgde een dame, van tussen de twintig en dertig. En de bus vuil maken? Dàt deed de moeder die haar kind wat wilde geven.
En..., ik heb een stukje van m'n tong moeten bijten voor die mama, die dacht dat ze the queen of sheeba is. Ze lachte me uit. Uitlachen, was haar stokpaardje, want ze ging niet akkoord met me toen ik haar uitlegde waarom die buggy in de weg stond. Waarom die buggy moest opgevouwen worden. Waarom het stoorde dat anderen niet op de bus konden stappen omdat die buggy in de weg stond. Zij kreeg me lichtjes boos. Maar niet verder vertellen, want ik liet het niet blijken. Dàt zou pas dom zijn hé. Rustig heb ik haar geconfronteerd met de mensen rondom haar, die niet konden passeren. Rustig heb ik haar gevraagd of ze durfde te kijken in die mensen hun ogen. Die mensen die niet meelachten.
Ze heeft nadien geen woord meer gesproken. Wablieft? Of ik haar geholpen heb met afstappen? Nee hoor... Ze nam zelf haar buggy... the queen of sheeba!
Moeders met kinderwagens, mét kindjes in, mét boodschappen in. Met pak en zak geladen om en rond hun lieve schattekes. Ze willen allemaal op de bus, de tram. Nou, nu op de bus dus, want da's waarvan ik getuig. Maar eigenlijk maakt het niet uit, want op de tram is dat identiek hetzelfde.
Eerst hou ik hen nog net in bedwang. Het moet! Ze moeten eventjes wachten zodat de passagiers kunnen uitstappen. Als ik dat niet doe, is er opstropping van jewelste, want wachten en mekaar doorlaten is er niet bij, als de sterren niet goed staan. En, dan is't zo ver. Ze willen er op. Ik moet hen helpen, want alleen kunnen ze het niet af. Sommige van die carosserieën wegen loodzwaar. Mijn god... zijn dat loodbaby's? Nee mevrouw, dat zijn zware kinderwagens mét boodschappen. Zucht... ik moet meer spek eten, beslist!
Zij staan er. Glunderend dat ze deze slag gewonnen hebben.
De chauffeur rijdt verder. Een beetje later, moet er nog een moeder met bijhorend annex op. Ze kan er echter niet bij. Het is een toestel voor dubbele baby, een toestel met een carbonneke als het ware. Twee achtereen dus... Ze kan er met de beste wil van de wereld niet bij... Ik stel voor om de buggy's op te plooien. Eerst de kindjes eruit halen natuurlijk hé... Maar... niemand reageert. We kunnen niet eeuwig blijven staan, dus, vraag ik me af wie hier de associale uithangt? ... wat dacht je? Niemand reageert.
Spijtig dame, u kunt niet mee, het gaat echt niet. Ik voel me er niet echt lekker bij, maar... wie ben ik? Alleszins niet Titatovenaar...
Weer wat later ...weer een, yep, buggy. Weer hetzelfde verhaal van u kan er niet meer bij, tenzij u ... opvouwt... raar kijken... geen reactie... behalve dan door de moederfurie die er zal opgeraken, want er is nog een gaatje. Ik argumenteer, zij commandeert. 'Help me!' Ik zeg: Ik help u niet in de weg staan zodat de deur niet toe kan of ik de veiligheid niet kan waarborgen. Eén van de andere moeders helpt de vrouw op de bus. En... daar staat ze dus. Middenin het deurgat.
Ik zet me opzij en laat haar telkens iemand wil afstappen, heerlijk sukkelen.
Ik ben absoluut niet boos hoor, want ik blijf redeneren met haar. En... een heel klein beetje begint ze het in te zien. Maar ze denkt echt wel dat ik gek ben als ik haar heb gezegd dat er een alternatief is. Dàt wat ik deed toen mijn kinderen klein waren.
De nieuwsgierigheid haalt het, maar verontwaardigd is ze, wanneer ik op haar vraag: 'Wat dan?' antwoord:
Het loopt niet altijd vlot. Daar kan iedereen die gebruik maakt van het openbaar vervoer over meespreken. 't Is wijs om als chauffeur/begeleider ook gebruik te maken van dat openbaar vervoer. Zo blijf je up to date met de stressfactor van de gebruiker. Jajaa, diegene die alsmaar te lezen en te horen krijgt hoe vlot je overal geraakt met tram, metro en bus. Hij die z'n nummerplaat binnenbracht, om, in ruil voor een gratis abonnement voor een jaar, verstokt te geraken aan de luxe van trams en bussen die elke 8 à 10 minuten rijden. Verslaafd eraan, zodat ie het jaar daarop uiteraard en vanzelfsprekend terug een abonnement neemt...
Hopelijk neemt net die persoon het openbaar vervoer niet op deze dag. Weer zo'n dag van: problemen, ritverkortingen, stilstanden en dus wachttijden van euhhhh... verdomd lang, tenzij je goed op de hoogte bent van de verschillende verbindingen en alternatieven.
Wegverzakking, tja... wat ga je daarop zeggen? Als het niet veilig is op een bepaalde plaats, is het maar normaal dat tram en bus worden omgeleid.
Bovenleiding gebroken, tja... als er geen electriciteit is, kan de tram nu eenmaal niet rijden.
Geen schuldverwijzing naar De Lijn dus. Absoluut niet.
Spijtig toch maar, dat mensen staan te wachten, niet wetende wat er aan de hand is. Soms wordt het afgeroepen in de metro. Niet altijd. Soms wordt het afgeroepen in de voertuigen. Niet altijd. En, tja... het kan natuurlijk niet worden afgeroepen aan elke halte op straat, da's logisch.
Toch, die frustratie moet afgereageerd worden. Op de eerste de beste die men tegenkomt.
Het allereerste 'De Lijnuniform' heeft alle eer te mogen ondervinden wat reizigers op zo'n moment denken.
Soms draait het niet rond.
Men had -zo vertelde men me- regen voorspeld vandaag. Maar nee, de zon scheen hartelijk. Buiten nog wat frisjes, ach wat, 't is tenslotte toch nog steeds februari.
In de bus was het echter heerlijk warm.
M'n jas dus bij de chauffeur aan de haak gehangen. In m'n 'friswit' witte hemd, groet ik de mensen toe, wanneer er oogcontact is, als ze opstappen. 't Is maandag, maar het gaat er best vrolijk aan toe in de bus. Er wordt wel gezeverd hoor, maar over futtiliteiten, makkelijk te weerleggen of te negeren. Er wordt veel meer openlijk en prettig verteld.
Jonge moeders vergelijken grootte, ouderdom, gewicht en kunnen van hun stralende buggybaby's. De chauffeur laat maar al te graag horen dat de verwachte file er helemaal niet is. Een oude heer heeft tijdens de oorlog nog met een tram van Leuven naar Diest gereden en vertelt zeer herkenbare verhalen. Nee... er is haast niets veranderd.
De probleempjes van toen, zijn er nog steeds, want ze draaien om mensen met hun houdingen en fouten.
Sommige passagiers vragen me een bepaalde straat, die ik gretig opzoek in m'n stadsplan. 'k Zeg hen waar ze best afstappen en hoe ze verder moeten.
Er is weer wat te doen in 't Sportpaleis. The place to be, voor de jeugd deze avond. 'En masse' trekken ze er naartoe.
Eénmaal is de bus hartstikke volzet. Maar ik ben heel dapper en maan mensen aan om door te schuiven. Na wat aandringen lukt dat wel. 'k Begrijp echt niet dat er toch zovelen schrik hebben om meer naar achteren te gaan staan. Enfin, zo lijkt het toch. Men moet persé vooraan blijven door een onweerstaanbare drang. Onzekerheid misschien? Het idee dat 'ze' te ver van de chauffeur verwijderd geraken, 'ze' nooit meer van de bus zullen kunnen? Wie weet...
Wanneer ik me naar voren begeef en enkele jongeren zeg door te schuiven, zeggen ze dat ze er straks af moeten. En ze wijzen ondertussen naar de voordeur. Ik antwoord hen, dat er achter ook een deur is... en dat die ook open gaat... Ze bekijken me of ik net iets heb verteld dat wereldnieuws is... Starend blijven ze staan... Grappig wel hoor.
Verschillende malen passeren we het Sportpaleis en telkens staan er vele jongeren op de brede stoep voor de deuren. Elke keer weer ligt er meer vuiligheid op de stoep. Wanneer we even na 24u weer voorbij komen gereden, ligt daar een schandalige hoop viezigheid. Vooral petflessen, sigarettenpeuken en lege -pakjes en lege zakjes. Ik vraag me af of daar geen vuilbakken staan? Ik vraag me af of al die jongeren thuis nooit iets in de afvalbak gooien? Ik vraag me echt af... waarom op zo'n gelegenheden men denkt het zich te mogen permitteren om de omgeving te veranderen in een belt?
We rijden verder. Ik heb bijna gedaan met werken. Er zitten niet veel mensen meer op de bus. Ik denk: de reinigingsdienst wordt morgen, zondag dubbel betaald...
De bejaarde man (hij is volgens mij de 80 gepasseerd) met goed verzorgd uiterlijk en pretlichtjes in de ogen lacht me vriendelijk toe. Ik geef hem een extra groetje, begeleid met een lach en een stapje dichterbij. Het is immers rustig in de bus. De lichaamstaal is vrij duidelijk. Hier moet een gesprekje gevoerd worden. Nou, het kàn best...
Hij vraagt uitleg over wat ik doe, wat mijn job is. Nogal wat mensen blijken te denken dat we ofwel ticketcontroles uitvoeren, ofwel we de reizeigers tellen. Wat het tellen betreft, antwoord ik altijd al lachend dat ze bij mij aan 't verkeerd adres zijn. Ik geraak maar tot tien, zie je... 'Ik doe veel leukere dingen, zoals nu, bijvoorbeeld', zeg ik dan: 'Lekker praten met de mensen'. Hmmmm... gezellig vinden ze dat wel hoor.
Hij begint het heden te vergelijken met vroeger. De jeugd heeft altijd wel dingen gedaan natuurlijk. 'Wij' spookten ook vanalles uit. De tijd van voor de oorlog. We hadden een strooike en daarmee kietelden we in de nek van de passagier die voor ons zat. Hij lacht terwijl hij memoriseert... Maar, we deden niks kapot. Zoals nu, de zetels worden kapot gekerfd met messen of volgeschreven met stift ofzo... Het ergste dat ik ooit heb gedaan was een 'huizeke' laten ontploffen. Een huizeke was zo'n w.c. buitenshuis, ge weet wel, een plank met een gat erin. Maar toen besefte ik niet wat de consequenties waren... Dat was eigenlijk erg, heel erg, dat ik dat had gedaan....
Hij doet me het hele relaas, hoe hij dat precies geflikt had. Maar dàt schrijf ik hier niet hoor... ik draag m'n verantwoordelijkheid en schend het vertrouwen niet. Noch, wil ik iemand op ideeën brengen.
De sympathieke schuldenaar rouwt nog steeds, zeventig jaar na z'n misdaad...
Ohhhh, wat liep alles toch vlotjes, de eerste koersen. Het verkeer liep goed. De mensen waren allemaal vriendelijk, gewillig, beleefd en rustig. Wat meer moet een buschauffeur nog wensen tijdens zijn job? Men spreekt wel eens van de stilte voor de storm...
Er gebeurde een spijtig genoeg, zeer ernstig ongeval in Deurne ter hoogte van het sportpaleis. Met dodelijke afloop. Erg erg erg... Krijg het nieuws maar thuis. Wees maar de chauffeur... Zoveel ellende in dat verkeer. Ellende voortspruitend uit één ogenblik, één tel onachtzaamheid of onvoorzichtigheid van één van de betrokken partijen.
Een vreselijk moment dat zoveel verandering brengt in het leven van de omringenden. Dikwijls kan ik het echt niet vatten. Da's misschien mijn geluk! Dat besef ik ten zeerste.
Toch zijn mensen altijd hetzelfde. Er zijn altijd mensen die zich niet kunnen inleven. Niet dat ik verwacht dat men als passagier in een bus gaat zitten huilen als er iets dergelijks is gebeurd een kwartier voor je bus arriveert en mee moet aanschuiven in de nodige verkeerschaos die daaruit komt.
Het zou toch wel iets gepaster zijn, als mensen op zo'n moment niet direct zouden beginnen reclameren omdat ze hier of daar dringend moeten zijn. De chauffeur moet op zo'n moment doen wat politie en controleurs hem manen. Maar tja, wanneer een reiziger op de bus of tram stapt, komt maar één ding in hem of haar op. Tijdig aankomen, no matter what happens...
- Bent u van De Lijn? - Jazeker mevrouw. -Dan moet ik toch es wat kwijt. - Ja? 'k Zet me goed bij haar om haar volledige aandacht te geven. - Die chauffeurs... Ze wacht even om het effect wat op me in te laten werken, veronderstel ik... - Wel, wanneer gaan die eens op tijd rijden? Da's alle dagen hetzelfde liedje. Nooit, maar dan ook nooit zijn die eens op tijd. Op deze lijn doen ze't er voor hé... Hoe kan een mens nu ergens op tijd komen als jullie je job niet goed doen? - Wat heet op tijd rijden mevrouw? Het is onmogelijk in een druk verkeer ertussendoor te ritsen voor de bussen hé. Weet u, de uurroosters die u ziet hangen aan de haltes, zijn richtlijnen, streefuren als het ware...
Ze bekijkt me of ik dat ter plaatse heb uitgefinneerd. Ik sta volgens haar, maar wat uit mijn duim te zuigen...
- Allez... dat kàn toch gewoonweg niet. En da's enkel op deze lijn. Op een ander hebben ze daar toch gene last van.
Maar al te graag wil ik haar uitleggen dat het nogal wiedes is, dat wanneer men tram 24 wil nemen, het zich niet aantrekt dat bus 19 niet volgens het aangegeven tijdstip aan de halte verschijnt. Ik laat het maar, want het is wel duidelijk dat ze hierom niet zou lachen. Serieus blijven dus, want deze mevrouw meent het echt.
- Mevrouw, geen enkele tram of bus kan op tijd rijden tijdens het drukke verkeer. Een automobilist kan z'n route aanpassen en binnenstraatjes nemen. Bus of tram niet hé... die moeten hun route volgen of er staan mensen helemaal in de kou.
Met een: 't Is altijd 't zelfde met jullie!!!' naar m'n hoofd gesmeten, stapt ze af.
Net erg hoor, da's nog deftig. Dàt zijn we ondertussen gewoon. Maar... ocharme dat gezinnetje, die echtgenoot... Want de sfeer in dat huisje zal volgens mij alles behalve warmpjes zijn.
Het gevecht tussen jongeren en volwassenen (of toch zij die ervoor moeten doorgaan) zal -denk ik- duren zolang er levende wezens zijn. Bij dieren gaat het over overleven, de horde of wat dan ook, in stand te houden door een verworven hiërarchie. Bij mensen gaat het over grenzen aftasten, leren volwassen zijn/worden...
Jongeren die niet te ver gaan in zoeken naar grenzen, zijn een rariteit. Een volwassene moet regelmatig getest worden om te weten of die de jongere nog wel aan kan. Een puber moet willens, nillens weten of voelen of hij meer macht kan krijgen, om er zoveel mogelijk voordeel uit te halen.
Dit leert men door ondervinding. Die ondervinding gebruik ik zoveel mogelijk. Op plaatsen waar groepjes jongeren kunnen vertoeven, krijg je zowiezo te maken met situaties waar grenzen worden afgetast. Da's dus ook zo in de bus of tram.
Vunzigheden roepen, zogezegd door de gsm, spotten met anderen, haantjesgedrag en aandachttrekkerij, 't hoort er allemaal bij. Andere passagiers voelen zich al snel ongemakkelijk. Lichaamstaal is dikwijls heel duidelijk! Ogentaal, zich eventjes ongemakkelijk verzetten, de houding van het hoofd of een grimas die alles verklapt. Het spreekt voor zich, ik moet optreden tegen deze snotneusonruststokertjes. Nou, ik schat hen rond de 17 à 18 jaar. Jongens, waarvan ik bijna overtuigd ben, dat hun ouders denken dat ze brave gasten zijn, eventjes samen met hun vrienden onderweg.
Eigenlijk zouden ouders af en toe hun voelsprieten eens moeten uitsteken. Zodat ze nadien niet moeten schrikken als er klacht wordt neergelegd over zoonlief. Wanneer niet ik, maar een echte controle toevallig op het voertuig stapt, wanneer deze jongeren zich amuseren, kunnen ze flinke boetes oplopen. En dàn zijn de poppen aan't dansen, want, hun zoon is zo niet, doet zo niet... Nee hoor, het zijn altijd de zonen van een ander.
Ik ben ook jong geweest... Ik weet wel dat ik ook een 'normale' puber was, als je begrijpt wat ik bedoel. En ik herinner me nog heel goed, de momenten wanneer ik dacht: 'Oei, als ze daar thuis maar niet achter komen...'
Met deze gedachte in m'n achterhoofd benader ik hen...
Tijdens de ochtendspits rijden regelmatig blinden mee met deze bepaalde lijn. Da's normaal, zij begeven zich naar een centrum waar hen allerhande wordt aangeleerd, of waar ze informatie kunnen krijgen over al wat hen in het leven maar van pas kan komen. Vooral mensen die in een later stadium in hun leven blind of zeer slecht ziend zijn geworden, hebben daar nood aan.
Ze kennen hun weg. Velen onder hen, vragen niet aan de chauffeur om hen te verwittigen. Zij herkennen bulten en bochten in de weg. Ondertussen zitten ze onderling te praten. 'k Zou het ook wel eens moeten proberen, maar ik vrees dat ik er niet veel van zou terechtbrengen. Geblinddoekt de stad doorkruisen.
Een man onder hen, komt van Limburg. Hij heeft er dus ook al een treinreis opzitten. Hij is in het gezelschap van 2 vrouwen, waarvan ééntje nog niet lang naar het centrum gaat en de weg, noch de manier van werken kent.
Hij vertelt haar in z'n zangerig toontje al grappend: 'Ik ben Glimburger!' en vertelt honderduit over het centrum. Over waarvoor je naar welk bureau of lokaal moet gaan, en wie wat doet. Hij roert z'n mondje op een fantastische manier. De andere vrouw merkt op, dat je niet alles moet geloven wat hij zegt hoor. Waarop hij: 'Ik zie geen kat, maar maak ze alles wijs!'
Ze stapt op. Niks ongewoons. Ze heeft haar vervoersbewijs gereed in de hand, klaar om te ontwaarden. Da's ook de normaalste zaak, of wordt verondersteld normaal te zijn, als je met het openbaar vervoer reist. Nogal wat mensen gaan beginnen zoeken naar hun kaart, eens ze zijn opgestapt. Zij houden dan alle reizigers tegen, want blijven liefst op een plaats staan zoeken, waar niemand door kan, wanneer zij daar halt houden. Lekker in de weg, kan je dat ook noemen.
Op zo'n manier loopt de bewuste bus of tram natuurlijk vertraging op... en dàt ligt meestal aan de chauffeur, bij nogal wat mensen. Maar och, als ik het merk, ben ik de eerste om dat euvel recht te zetten. Want, of je't wil of niet, de chauffeur is mijn beste vriend!
Deze dame doet helemaal niet moeilijk of dwars. Ze ontwaart haar kaart, die ze reeds eenmaal gebruikt heeft. Maar de ontwaarding lukt niet. Het apparaat geeft aan dat het ticket verlopen is. Ze gaat dus naar de chauffeur. Hij kijkt de boel na en zegt, dat ze een nieuw ticket moet kopen.
Ze kan helemaal niet volgen, want ze kocht niet een ticket, maar wél een kaart in voorverkoop in de krantenwinkel. Ze heeft 8 betaald, wat toch wel wat overdreven zou zijn voor een ticket dat maar één uurke geldig is, vindt ze.
Het bewuste ticket wordt nog eens goed onder de loepe genomen en blijkt een simpel ticket te zijn, zoals je koopt aan de automaten of bij de chauffeur, maar zeker geen 10-rittenkaart. Leg dàt maar eens uit... Is er een vergissing gebeurt in die winkel? Is het bedrog? In elk geval, de vrouw kan daar niet mee lachen, ook niet naar de chauffeur. Je weet wel, de brenger van het slechte nieuws... enz... enz...
Kijk dus uit als je een kaart in voorverkoop koopt. Kijk het na. Het staat er op. De prijs en de benaming van wat je koopt, staat op de achterkant, de kant met de zwarte strip dus, vermeld. OP dit voorbeeld staat niks, da's een ticket dat je koopt bij de chauffeur...
Zo voorkom je narigheid voor jezelf, alsook voor de chauffeur, die de boter maar al te dikwijls heeft gefret.
Ik ben annemie
Ik ben een vrouw en woon in Antwerpen () en mijn beroep is tramchauffeur/begeleider De Lijn Antwerpen.
Ik ben geboren op 16/07/1958 en ben nu dus 67 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: muziek: wat gitaar betokkelen - lezen - leven!!!.
