Alledaagse ontmoetingen met mensen door mijn beroep, gewezen tramchauffeur, nu begeleider op de bus en tram, geven aanleiding tot het schrijven van deze blog.
07-03-2008
Waar ligt Leuven?
Ze stapten op in een groep van een 15-tal personen. Nee, geen toeristen... Onze eigenste Antwerpse studenten. Nou, Antwerpse... eerder 'in Antwerpen logerenden... kottenden'.
Ze waren op stap geweest en gingen ofwel naar hun kot, ofwel nog verder door. Het was laat, het liep tegen 24u. Ze hadden dus wel wat op, maar waren niet zichtbaar dronken. Wat ze wél waren, was luidruchtig. De decibels in het voertuig stegen onmiddellijk met een hoog getal.
Het ging over politiek. Het gebral was niet zo verstaanbaar, daar ze persé met z'n allen door mekaar moesten debatteren. Enkelen van de jongens hadden het duidelijk over politiek. De meisjes hadden het over speelsere onderwerpen. Het uigaan op zich, hun vriend, hun broer, of een beetje gieberig doen tegen enkele van de geïnteresseerde jongens uit de groep. Ook twintigjarigen vertonen nog bakvissengedrag, nou, gisteravond toch, op dat voertuig.
Het lawaai liep meer en meer op. Vooral de politieke discusie werd met kracht geuit. Het woordje 'fuck' moest elk argument nog eens deftig benadrukken. De mensen vooraan keken onzeker om. Ik zag het, dus begaf ik me naar onze studentengroep om hen wat in te tomen in hun enthousiasme. Geen probleem hoor, want enkele braverds onder hen probeerden met ge-ssssshhhhhht de decibels te overtreffen. Wat toch wel aardig lukte... voor effe dan. Als herinnering aan mijn opdracht naar hen toe, nam ik dan maar plaats bij de groep. Waar sommigen van Leuven afkomstig bleken te zijn, en niet wisten hoe ze een sms-ticket moesten bestellen.
Ik legde het hen uit en zei hen, dat in de toekomst te doen alvorens op te stappen, om narigheden ivm zwartrijboetes te voorkomen. Toen brak de andere discusie los. 'Leuven ligt in Limburg, daar rijden ze gratis...' Ik dacht dat het een grap was, maar nee... ze meenden het. Waarop de andere zei; 'Gij zijt gek joh, Leuven ligt in Oost-Vlaanderen'. Ik moeide me niet, besluitende dat het toch maar grappen waren.
Toen ik afstapte, stapten enkelen van hen mee af. Ze vroegen het me.... voor alle zekerheid. Leuven ligt toch in Oost-Vlaanderen, niet?
Aardrijkskunde is blijkbaar niet hun sterkste vak...
Het valt heel regelmatig voor. De chauffeur van tram of bus, is tegenwoordig zeer snel door de voorraad 20cent stukjes. Sommige collega's gaan zelfs regelmatig naar de bank om een voorraad in te slaan. Ik moet eerlijk zijn, ik zou het er niet voor over hebben. 't Is gelijk hoe je het draait of keert, die 20cent stukjes zijn altijd binnen de kortste keren op.
Dan is het zo ver hé... De mensen betalen met 2, 5, 10, wat op zich bedragen zijn waarop een chauffeur onder normale omstandigheden zou moeten kunnen weergeven, maar nu dus niet meer. Wanneer die dat dan zegt, gaat de klant gewoon zitten. Hopelijk denken diezelfde passagiers dan niet dat ze in orde zijn. Het is namelijk niet, omdat de chauffeur niet kan weergeven dat je gratis mag rijden.
Niet betaald en dus geen vervoersbewijs op zak, staat gelijk aan zwartrijden en wordt ook zo beboet bij een controle. Daar kan de chauffeur niets aan doen, echt niet. Het is zeer vervelend, zowel voor de passagier als voor de chauffeur. Toen men de prijs heeft aangepast, kortelings geleden dus, heeft men op papier (in theorie dus) de boel in orde gevonden, maar in de praktijk doen zich altijd problemen voor, die men niet heeft voorzien in theorie.
Hopelijk wordt hieraan snel verholpen. Hopelijk worden zo noch chauffeur, noch passagier over de kop gezien.
Mevrouw Lieten... leest u dit toevallig? Het is wel degelijk heel regelmatig een voorkomend probleem hoor!
De gure noorderwind wil me tegen de gevel plakken. Ik laat me echter niet zo snel vermurwen. Dapper blijf ik stevig met de spieren ingespannen en licht gespreide benen mijn gewicht ter plaatse tegenduwen. Dit gevecht wil ik winnen.
De bus komt nog niet. Er is geen schuilhokje. Het is nog vroeg in de morgen. Die koude wind blijft me tergend door m'n kledij aanvallen. Ik ril... en ril... en... ja, 't is verdomd koud! En nog komt de bus niet...
Hoe zit dat met de tijd? Duurt een minuut langer wanneer je kou hebt? Duurt een minuut altijd langer wanneer je wacht? Of, is de bus gewoon wat te laat? Ik ga niet kijken op m'n klok. Ten eerste komt de bus daar niet sneller van. Ten tweede, daarvoor moet ik m'n mouw optrekken en ik heb... juist ja, kou.
Wanneer ik op de bus kan stappen, voel ik me beter. Uit de wind, beschermd door metaal en polyester en wie weet wat er nog allemaal door die bussenmolen is gedraaid om te worden wat me nu vervoert. Op dit ogenblik, interesseert het me niet. Hier waait de wind niet, da's het belangrijkste. Hier zitten de mensen rustig hun afstapplaats af te wachten, op weg naar werk.
Het wordt na een tijd koud op de bus. Ik denk dat het aan mij ligt. Na nog wat wachten beginnen m'n voeten te tintelen, verdomme, wat heb ik toch weer een kou. Ik neem ergens anders in de bus plaats, daar voel ik de verwarming misschien beter. Tot ik uiteindelijk aan de chauffeur ga vragen of hij de verwarming niet es wil opzetten? Want het is toch zo koud. Hij antwoordt me dat die al een hele tijd opstaat. Maar... de brave man zet ze op z'n hoogst.
Het blijft koud. De bus is koud. De verwarming is dus stuk. Na vier uren, voel ik me ...de Zuidpool...
De man die ik een tijdje geleden als 'druggebruiker' had genoteerd in m'n geheugen, omdat hij ...nou... raar deed. Die man, was vandaag weer van de partij. Zo rustig als wat. Zo beleefd als wat. Zo vriendelijk als wat.
De kinderwagens waren ook weer voltallig aanwezig vandaag, mét overassertieve moeders, mét pak en zak en mét -uiteraard- de kindjes.
De jeugd was er ook. Braaf en rustig zoals het hoort.
Ik vraag me echt soms af, waarom er toch zo vreselijk geroepen wordt op de jeugd. Ze kwamen natuurlijk niet met twintig gelijk de bus op, maar ze waren toch ook in groepjes. Ze namen plaats en praatten zonder al te veel lawaai. Ze maakten geen tamtam. Ze zetten de muziek niet te hard. De jeugd was vandaag een toonbeeld. Dat is de jeugd wel meer dan vandaag alleen.
Nee, te luide muziek, daarvoor zorgde een dame, van tussen de twintig en dertig. En de bus vuil maken? Dàt deed de moeder die haar kind wat wilde geven.
En..., ik heb een stukje van m'n tong moeten bijten voor die mama, die dacht dat ze the queen of sheeba is. Ze lachte me uit. Uitlachen, was haar stokpaardje, want ze ging niet akkoord met me toen ik haar uitlegde waarom die buggy in de weg stond. Waarom die buggy moest opgevouwen worden. Waarom het stoorde dat anderen niet op de bus konden stappen omdat die buggy in de weg stond. Zij kreeg me lichtjes boos. Maar niet verder vertellen, want ik liet het niet blijken. Dàt zou pas dom zijn hé. Rustig heb ik haar geconfronteerd met de mensen rondom haar, die niet konden passeren. Rustig heb ik haar gevraagd of ze durfde te kijken in die mensen hun ogen. Die mensen die niet meelachten.
Ze heeft nadien geen woord meer gesproken. Wablieft? Of ik haar geholpen heb met afstappen? Nee hoor... Ze nam zelf haar buggy... the queen of sheeba!
Moeders met kinderwagens, mét kindjes in, mét boodschappen in. Met pak en zak geladen om en rond hun lieve schattekes. Ze willen allemaal op de bus, de tram. Nou, nu op de bus dus, want da's waarvan ik getuig. Maar eigenlijk maakt het niet uit, want op de tram is dat identiek hetzelfde.
Eerst hou ik hen nog net in bedwang. Het moet! Ze moeten eventjes wachten zodat de passagiers kunnen uitstappen. Als ik dat niet doe, is er opstropping van jewelste, want wachten en mekaar doorlaten is er niet bij, als de sterren niet goed staan. En, dan is't zo ver. Ze willen er op. Ik moet hen helpen, want alleen kunnen ze het niet af. Sommige van die carosserieën wegen loodzwaar. Mijn god... zijn dat loodbaby's? Nee mevrouw, dat zijn zware kinderwagens mét boodschappen. Zucht... ik moet meer spek eten, beslist!
Zij staan er. Glunderend dat ze deze slag gewonnen hebben.
De chauffeur rijdt verder. Een beetje later, moet er nog een moeder met bijhorend annex op. Ze kan er echter niet bij. Het is een toestel voor dubbele baby, een toestel met een carbonneke als het ware. Twee achtereen dus... Ze kan er met de beste wil van de wereld niet bij... Ik stel voor om de buggy's op te plooien. Eerst de kindjes eruit halen natuurlijk hé... Maar... niemand reageert. We kunnen niet eeuwig blijven staan, dus, vraag ik me af wie hier de associale uithangt? ... wat dacht je? Niemand reageert.
Spijtig dame, u kunt niet mee, het gaat echt niet. Ik voel me er niet echt lekker bij, maar... wie ben ik? Alleszins niet Titatovenaar...
Weer wat later ...weer een, yep, buggy. Weer hetzelfde verhaal van u kan er niet meer bij, tenzij u ... opvouwt... raar kijken... geen reactie... behalve dan door de moederfurie die er zal opgeraken, want er is nog een gaatje. Ik argumenteer, zij commandeert. 'Help me!' Ik zeg: Ik help u niet in de weg staan zodat de deur niet toe kan of ik de veiligheid niet kan waarborgen. Eén van de andere moeders helpt de vrouw op de bus. En... daar staat ze dus. Middenin het deurgat.
Ik zet me opzij en laat haar telkens iemand wil afstappen, heerlijk sukkelen.
Ik ben absoluut niet boos hoor, want ik blijf redeneren met haar. En... een heel klein beetje begint ze het in te zien. Maar ze denkt echt wel dat ik gek ben als ik haar heb gezegd dat er een alternatief is. Dàt wat ik deed toen mijn kinderen klein waren.
De nieuwsgierigheid haalt het, maar verontwaardigd is ze, wanneer ik op haar vraag: 'Wat dan?' antwoord:
Het loopt niet altijd vlot. Daar kan iedereen die gebruik maakt van het openbaar vervoer over meespreken. 't Is wijs om als chauffeur/begeleider ook gebruik te maken van dat openbaar vervoer. Zo blijf je up to date met de stressfactor van de gebruiker. Jajaa, diegene die alsmaar te lezen en te horen krijgt hoe vlot je overal geraakt met tram, metro en bus. Hij die z'n nummerplaat binnenbracht, om, in ruil voor een gratis abonnement voor een jaar, verstokt te geraken aan de luxe van trams en bussen die elke 8 à 10 minuten rijden. Verslaafd eraan, zodat ie het jaar daarop uiteraard en vanzelfsprekend terug een abonnement neemt...
Hopelijk neemt net die persoon het openbaar vervoer niet op deze dag. Weer zo'n dag van: problemen, ritverkortingen, stilstanden en dus wachttijden van euhhhh... verdomd lang, tenzij je goed op de hoogte bent van de verschillende verbindingen en alternatieven.
Wegverzakking, tja... wat ga je daarop zeggen? Als het niet veilig is op een bepaalde plaats, is het maar normaal dat tram en bus worden omgeleid.
Bovenleiding gebroken, tja... als er geen electriciteit is, kan de tram nu eenmaal niet rijden.
Geen schuldverwijzing naar De Lijn dus. Absoluut niet.
Spijtig toch maar, dat mensen staan te wachten, niet wetende wat er aan de hand is. Soms wordt het afgeroepen in de metro. Niet altijd. Soms wordt het afgeroepen in de voertuigen. Niet altijd. En, tja... het kan natuurlijk niet worden afgeroepen aan elke halte op straat, da's logisch.
Toch, die frustratie moet afgereageerd worden. Op de eerste de beste die men tegenkomt.
Het allereerste 'De Lijnuniform' heeft alle eer te mogen ondervinden wat reizigers op zo'n moment denken.
Soms draait het niet rond.
Men had -zo vertelde men me- regen voorspeld vandaag. Maar nee, de zon scheen hartelijk. Buiten nog wat frisjes, ach wat, 't is tenslotte toch nog steeds februari.
In de bus was het echter heerlijk warm.
M'n jas dus bij de chauffeur aan de haak gehangen. In m'n 'friswit' witte hemd, groet ik de mensen toe, wanneer er oogcontact is, als ze opstappen. 't Is maandag, maar het gaat er best vrolijk aan toe in de bus. Er wordt wel gezeverd hoor, maar over futtiliteiten, makkelijk te weerleggen of te negeren. Er wordt veel meer openlijk en prettig verteld.
Jonge moeders vergelijken grootte, ouderdom, gewicht en kunnen van hun stralende buggybaby's. De chauffeur laat maar al te graag horen dat de verwachte file er helemaal niet is. Een oude heer heeft tijdens de oorlog nog met een tram van Leuven naar Diest gereden en vertelt zeer herkenbare verhalen. Nee... er is haast niets veranderd.
De probleempjes van toen, zijn er nog steeds, want ze draaien om mensen met hun houdingen en fouten.
Sommige passagiers vragen me een bepaalde straat, die ik gretig opzoek in m'n stadsplan. 'k Zeg hen waar ze best afstappen en hoe ze verder moeten.
Er is weer wat te doen in 't Sportpaleis. The place to be, voor de jeugd deze avond. 'En masse' trekken ze er naartoe.
Eénmaal is de bus hartstikke volzet. Maar ik ben heel dapper en maan mensen aan om door te schuiven. Na wat aandringen lukt dat wel. 'k Begrijp echt niet dat er toch zovelen schrik hebben om meer naar achteren te gaan staan. Enfin, zo lijkt het toch. Men moet persé vooraan blijven door een onweerstaanbare drang. Onzekerheid misschien? Het idee dat 'ze' te ver van de chauffeur verwijderd geraken, 'ze' nooit meer van de bus zullen kunnen? Wie weet...
Wanneer ik me naar voren begeef en enkele jongeren zeg door te schuiven, zeggen ze dat ze er straks af moeten. En ze wijzen ondertussen naar de voordeur. Ik antwoord hen, dat er achter ook een deur is... en dat die ook open gaat... Ze bekijken me of ik net iets heb verteld dat wereldnieuws is... Starend blijven ze staan... Grappig wel hoor.
Verschillende malen passeren we het Sportpaleis en telkens staan er vele jongeren op de brede stoep voor de deuren. Elke keer weer ligt er meer vuiligheid op de stoep. Wanneer we even na 24u weer voorbij komen gereden, ligt daar een schandalige hoop viezigheid. Vooral petflessen, sigarettenpeuken en lege -pakjes en lege zakjes. Ik vraag me af of daar geen vuilbakken staan? Ik vraag me af of al die jongeren thuis nooit iets in de afvalbak gooien? Ik vraag me echt af... waarom op zo'n gelegenheden men denkt het zich te mogen permitteren om de omgeving te veranderen in een belt?
We rijden verder. Ik heb bijna gedaan met werken. Er zitten niet veel mensen meer op de bus. Ik denk: de reinigingsdienst wordt morgen, zondag dubbel betaald...
De bejaarde man (hij is volgens mij de 80 gepasseerd) met goed verzorgd uiterlijk en pretlichtjes in de ogen lacht me vriendelijk toe. Ik geef hem een extra groetje, begeleid met een lach en een stapje dichterbij. Het is immers rustig in de bus. De lichaamstaal is vrij duidelijk. Hier moet een gesprekje gevoerd worden. Nou, het kàn best...
Hij vraagt uitleg over wat ik doe, wat mijn job is. Nogal wat mensen blijken te denken dat we ofwel ticketcontroles uitvoeren, ofwel we de reizeigers tellen. Wat het tellen betreft, antwoord ik altijd al lachend dat ze bij mij aan 't verkeerd adres zijn. Ik geraak maar tot tien, zie je... 'Ik doe veel leukere dingen, zoals nu, bijvoorbeeld', zeg ik dan: 'Lekker praten met de mensen'. Hmmmm... gezellig vinden ze dat wel hoor.
Hij begint het heden te vergelijken met vroeger. De jeugd heeft altijd wel dingen gedaan natuurlijk. 'Wij' spookten ook vanalles uit. De tijd van voor de oorlog. We hadden een strooike en daarmee kietelden we in de nek van de passagier die voor ons zat. Hij lacht terwijl hij memoriseert... Maar, we deden niks kapot. Zoals nu, de zetels worden kapot gekerfd met messen of volgeschreven met stift ofzo... Het ergste dat ik ooit heb gedaan was een 'huizeke' laten ontploffen. Een huizeke was zo'n w.c. buitenshuis, ge weet wel, een plank met een gat erin. Maar toen besefte ik niet wat de consequenties waren... Dat was eigenlijk erg, heel erg, dat ik dat had gedaan....
Hij doet me het hele relaas, hoe hij dat precies geflikt had. Maar dàt schrijf ik hier niet hoor... ik draag m'n verantwoordelijkheid en schend het vertrouwen niet. Noch, wil ik iemand op ideeën brengen.
De sympathieke schuldenaar rouwt nog steeds, zeventig jaar na z'n misdaad...
Ohhhh, wat liep alles toch vlotjes, de eerste koersen. Het verkeer liep goed. De mensen waren allemaal vriendelijk, gewillig, beleefd en rustig. Wat meer moet een buschauffeur nog wensen tijdens zijn job? Men spreekt wel eens van de stilte voor de storm...
Er gebeurde een spijtig genoeg, zeer ernstig ongeval in Deurne ter hoogte van het sportpaleis. Met dodelijke afloop. Erg erg erg... Krijg het nieuws maar thuis. Wees maar de chauffeur... Zoveel ellende in dat verkeer. Ellende voortspruitend uit één ogenblik, één tel onachtzaamheid of onvoorzichtigheid van één van de betrokken partijen.
Een vreselijk moment dat zoveel verandering brengt in het leven van de omringenden. Dikwijls kan ik het echt niet vatten. Da's misschien mijn geluk! Dat besef ik ten zeerste.
Toch zijn mensen altijd hetzelfde. Er zijn altijd mensen die zich niet kunnen inleven. Niet dat ik verwacht dat men als passagier in een bus gaat zitten huilen als er iets dergelijks is gebeurd een kwartier voor je bus arriveert en mee moet aanschuiven in de nodige verkeerschaos die daaruit komt.
Het zou toch wel iets gepaster zijn, als mensen op zo'n moment niet direct zouden beginnen reclameren omdat ze hier of daar dringend moeten zijn. De chauffeur moet op zo'n moment doen wat politie en controleurs hem manen. Maar tja, wanneer een reiziger op de bus of tram stapt, komt maar één ding in hem of haar op. Tijdig aankomen, no matter what happens...
- Bent u van De Lijn? - Jazeker mevrouw. -Dan moet ik toch es wat kwijt. - Ja? 'k Zet me goed bij haar om haar volledige aandacht te geven. - Die chauffeurs... Ze wacht even om het effect wat op me in te laten werken, veronderstel ik... - Wel, wanneer gaan die eens op tijd rijden? Da's alle dagen hetzelfde liedje. Nooit, maar dan ook nooit zijn die eens op tijd. Op deze lijn doen ze't er voor hé... Hoe kan een mens nu ergens op tijd komen als jullie je job niet goed doen? - Wat heet op tijd rijden mevrouw? Het is onmogelijk in een druk verkeer ertussendoor te ritsen voor de bussen hé. Weet u, de uurroosters die u ziet hangen aan de haltes, zijn richtlijnen, streefuren als het ware...
Ze bekijkt me of ik dat ter plaatse heb uitgefinneerd. Ik sta volgens haar, maar wat uit mijn duim te zuigen...
- Allez... dat kàn toch gewoonweg niet. En da's enkel op deze lijn. Op een ander hebben ze daar toch gene last van.
Maar al te graag wil ik haar uitleggen dat het nogal wiedes is, dat wanneer men tram 24 wil nemen, het zich niet aantrekt dat bus 19 niet volgens het aangegeven tijdstip aan de halte verschijnt. Ik laat het maar, want het is wel duidelijk dat ze hierom niet zou lachen. Serieus blijven dus, want deze mevrouw meent het echt.
- Mevrouw, geen enkele tram of bus kan op tijd rijden tijdens het drukke verkeer. Een automobilist kan z'n route aanpassen en binnenstraatjes nemen. Bus of tram niet hé... die moeten hun route volgen of er staan mensen helemaal in de kou.
Met een: 't Is altijd 't zelfde met jullie!!!' naar m'n hoofd gesmeten, stapt ze af.
Net erg hoor, da's nog deftig. Dàt zijn we ondertussen gewoon. Maar... ocharme dat gezinnetje, die echtgenoot... Want de sfeer in dat huisje zal volgens mij alles behalve warmpjes zijn.
Het gevecht tussen jongeren en volwassenen (of toch zij die ervoor moeten doorgaan) zal -denk ik- duren zolang er levende wezens zijn. Bij dieren gaat het over overleven, de horde of wat dan ook, in stand te houden door een verworven hiërarchie. Bij mensen gaat het over grenzen aftasten, leren volwassen zijn/worden...
Jongeren die niet te ver gaan in zoeken naar grenzen, zijn een rariteit. Een volwassene moet regelmatig getest worden om te weten of die de jongere nog wel aan kan. Een puber moet willens, nillens weten of voelen of hij meer macht kan krijgen, om er zoveel mogelijk voordeel uit te halen.
Dit leert men door ondervinding. Die ondervinding gebruik ik zoveel mogelijk. Op plaatsen waar groepjes jongeren kunnen vertoeven, krijg je zowiezo te maken met situaties waar grenzen worden afgetast. Da's dus ook zo in de bus of tram.
Vunzigheden roepen, zogezegd door de gsm, spotten met anderen, haantjesgedrag en aandachttrekkerij, 't hoort er allemaal bij. Andere passagiers voelen zich al snel ongemakkelijk. Lichaamstaal is dikwijls heel duidelijk! Ogentaal, zich eventjes ongemakkelijk verzetten, de houding van het hoofd of een grimas die alles verklapt. Het spreekt voor zich, ik moet optreden tegen deze snotneusonruststokertjes. Nou, ik schat hen rond de 17 à 18 jaar. Jongens, waarvan ik bijna overtuigd ben, dat hun ouders denken dat ze brave gasten zijn, eventjes samen met hun vrienden onderweg.
Eigenlijk zouden ouders af en toe hun voelsprieten eens moeten uitsteken. Zodat ze nadien niet moeten schrikken als er klacht wordt neergelegd over zoonlief. Wanneer niet ik, maar een echte controle toevallig op het voertuig stapt, wanneer deze jongeren zich amuseren, kunnen ze flinke boetes oplopen. En dàn zijn de poppen aan't dansen, want, hun zoon is zo niet, doet zo niet... Nee hoor, het zijn altijd de zonen van een ander.
Ik ben ook jong geweest... Ik weet wel dat ik ook een 'normale' puber was, als je begrijpt wat ik bedoel. En ik herinner me nog heel goed, de momenten wanneer ik dacht: 'Oei, als ze daar thuis maar niet achter komen...'
Met deze gedachte in m'n achterhoofd benader ik hen...
Tijdens de ochtendspits rijden regelmatig blinden mee met deze bepaalde lijn. Da's normaal, zij begeven zich naar een centrum waar hen allerhande wordt aangeleerd, of waar ze informatie kunnen krijgen over al wat hen in het leven maar van pas kan komen. Vooral mensen die in een later stadium in hun leven blind of zeer slecht ziend zijn geworden, hebben daar nood aan.
Ze kennen hun weg. Velen onder hen, vragen niet aan de chauffeur om hen te verwittigen. Zij herkennen bulten en bochten in de weg. Ondertussen zitten ze onderling te praten. 'k Zou het ook wel eens moeten proberen, maar ik vrees dat ik er niet veel van zou terechtbrengen. Geblinddoekt de stad doorkruisen.
Een man onder hen, komt van Limburg. Hij heeft er dus ook al een treinreis opzitten. Hij is in het gezelschap van 2 vrouwen, waarvan ééntje nog niet lang naar het centrum gaat en de weg, noch de manier van werken kent.
Hij vertelt haar in z'n zangerig toontje al grappend: 'Ik ben Glimburger!' en vertelt honderduit over het centrum. Over waarvoor je naar welk bureau of lokaal moet gaan, en wie wat doet. Hij roert z'n mondje op een fantastische manier. De andere vrouw merkt op, dat je niet alles moet geloven wat hij zegt hoor. Waarop hij: 'Ik zie geen kat, maar maak ze alles wijs!'
Ze stapt op. Niks ongewoons. Ze heeft haar vervoersbewijs gereed in de hand, klaar om te ontwaarden. Da's ook de normaalste zaak, of wordt verondersteld normaal te zijn, als je met het openbaar vervoer reist. Nogal wat mensen gaan beginnen zoeken naar hun kaart, eens ze zijn opgestapt. Zij houden dan alle reizigers tegen, want blijven liefst op een plaats staan zoeken, waar niemand door kan, wanneer zij daar halt houden. Lekker in de weg, kan je dat ook noemen.
Op zo'n manier loopt de bewuste bus of tram natuurlijk vertraging op... en dàt ligt meestal aan de chauffeur, bij nogal wat mensen. Maar och, als ik het merk, ben ik de eerste om dat euvel recht te zetten. Want, of je't wil of niet, de chauffeur is mijn beste vriend!
Deze dame doet helemaal niet moeilijk of dwars. Ze ontwaart haar kaart, die ze reeds eenmaal gebruikt heeft. Maar de ontwaarding lukt niet. Het apparaat geeft aan dat het ticket verlopen is. Ze gaat dus naar de chauffeur. Hij kijkt de boel na en zegt, dat ze een nieuw ticket moet kopen.
Ze kan helemaal niet volgen, want ze kocht niet een ticket, maar wél een kaart in voorverkoop in de krantenwinkel. Ze heeft 8 betaald, wat toch wel wat overdreven zou zijn voor een ticket dat maar één uurke geldig is, vindt ze.
Het bewuste ticket wordt nog eens goed onder de loepe genomen en blijkt een simpel ticket te zijn, zoals je koopt aan de automaten of bij de chauffeur, maar zeker geen 10-rittenkaart. Leg dàt maar eens uit... Is er een vergissing gebeurt in die winkel? Is het bedrog? In elk geval, de vrouw kan daar niet mee lachen, ook niet naar de chauffeur. Je weet wel, de brenger van het slechte nieuws... enz... enz...
Kijk dus uit als je een kaart in voorverkoop koopt. Kijk het na. Het staat er op. De prijs en de benaming van wat je koopt, staat op de achterkant, de kant met de zwarte strip dus, vermeld. OP dit voorbeeld staat niks, da's een ticket dat je koopt bij de chauffeur...
Zo voorkom je narigheid voor jezelf, alsook voor de chauffeur, die de boter maar al te dikwijls heeft gefret.
Het is terug koud geworden, na enkele dagen te heerlijk lenteweer. Maar tja, aan alle goei dingen komt eens een eind. Wat mij niet zal doen denken dat herhaling niet voor niks herhaling is...
Het is dus koud. Mensen stappen al handenblazend op de bus. Ze rillen. Eigenlijk doet het me wat denken aan een vierpotige die nat is en z'n pels uitschudt. Hier ga ik weer met m'n vergelijkingen... 't Is een zwak van me, maar ik vind het een heerlijk zwak. Door die vergelijkingen heb ik al meermaals glimlachend op die bus gestaan...
Ik kan het gewoonweg niet laten en zeg zeer luid, want ik wil dat iedereen het hoort. En, geloof me vrij, als ik luid praat, hoort iedereen het! Ik zeg dus: 'Ak nà ni beiter wist, zouk zegge dà gulle allemol kout èt...'
De mij aankijkende blikken, doen me glunderen. Niemand replikeert, 'k heb dus pech. In een flits schiet de gedachte me door het hoofd... 'Hmmm... ze verstaan me toch wel zeker?' Er zijn vijf blanken opgestapt, maar dat wil nog niet zeggen dat ze Antwerpenaren zijn hé... Tot ik wat dichter kom en hen uitleg dat ze allemaal al rillend de bus zijn opgestapt. Een oude man, gaat er op in... Toch leuk dus!
Maar al te dikwijls spreek ik iemand aan en dan blijkt die van Polen of Rusland te komen en geen woord Nederlands te verstaan. Dan sta ik daar met mijn grap. Voor lul...
Geert Hoste... gij pakt dat beter aan hé... gij laat de zalen vollopen met mensen die op voorhand weten wat voor taal gesproken wordt.
Alhoewel... de bus, is toch ook een theater...
- Hallo... Weet u een straat hier ergens? - Een straat? Herhaal ik. Mezelf afvragend of ik deze vraag wel goed heb gehoord. - Ja, een straat... Zegt de man. Hij is met de vrachtwagen en moet ergens wezen. - Kunt u me de straatnaam geven dan, van die bewuste straat waar u moet zijn? - Nee, die ken ik niet. - Euhhh... u... kent die niet? Herhaal ik verwonderd, niet begrijpend. Dit is toch geen flauw grap zeker? Ik kijk snel eventjes rond op zoek naar een verborgen camera. Maar ik kom er niet achter, daar een verborgen camera immers... juist, ja... verborgen is. Hij, de camionneur blijft er alleszins doodernstig bij en zegt me nog een keer dat ie niet weet waar hij moet zijn. - Moet u ergens wat gaan leveren of afhalen? - Nee... - Aaahhh... nee, dus... Enfin, maar als u ergens moet zijn, moet u toch ook een adres hebben. Probeer ik nog eens. Denkend dat ge toch niet naar een date rijdt met een truck. - Nee, ik moet in een straat zijn en er staat 'iets' met een schuin afdak. Ik bijt me haast een stuk van m'n tong om niet te zeggen wat ik zou willen uitspuwen. Het vraagt een enorme zelfbeheersing om serieus te blijven, want allerhande conclusies passeren in m'n hoofd de revue. - Of hebt u dan geen telefoonnummer ofzo, waar u die mensen kan bereiken? Onderneem ik als laatste poging, want nee... als hij het nog niet weet, hoe moet ik het dan weten...? - Ik heb getelefonneerd, maar ze nemen niet af...
Ik kan hem (spijtig genoeg?) uiteraard niet helpen. Straten genoeg, daar niet van... Deze situatie krijg ik niet onder controle hoor. Hij staat er zo onbeholpen bij, maar ik kan z'n polleke toch niet gaan vasthouden hé... trouwens, ik moet direct mee met de bus die zal aankomen.
Ik hou het opkomende gevoel van cynisme en m'n (misplaatste) binnenpretjes toch maar voor mezelf . Aan hem geef ik niks. Geen straat, geen bedenkingen, geen oplossing.
Mijn bus komt er aan. Ik verontschuldig me en stap op.
Ge hebt dat zo met sinaasappels. Ze zijn rond. Het had anders gekund, maar het is nu eenmaal zo. Rond dus, geen hoeken, geen kantjes, gewoon glad, rond.
En wat doet iets dat rond is? ...Juist!! ...Rollen!!!
Twee dames hebben inkopen gedaan. Geladen met veel zakskes nemen ze redelijk moeizaam plaats in de bus. Het heeft wel wat. eerst moeten ze besluiten welke vrije plaats ze zullen innemen. Daarop kan de chauffeur natuurlijk niet blijven wachten. Hij vertrekt dus. Bij het vertrek verliezen ze bijna hun evenwicht, want vasthouden gaat niet met die handen vol inkopen.
Het loop nog goed af. Gelukkig vallen ze niet. Alle zakskes moeten een plaatske krijgen, geschikt op de grond, alvorens ze zelf gaan zitten. Het heeft nogal wat aarde aan de dijk, maar ik kijk en geniet. Het is haast een ceremonie, zo grondig en traag gaat het. Na de hele onderneming raken ze allebei eindelijk gezeten.
Eentje toont me spontaan haar abonnement. Ik bedank haar en lach haar toe. Ze beginnen onderling een gesprek.
De chauffeur neemt een bocht in de binnenstad. Dat wil zeggen, een hoek van 90° en smalle straten. Een zak valt om, hij was gevuld met appeltjes van oranje. Tot bijna achteraan in de bus rollen ze. De dames merken het niet. Ik wel. Ik wijs er hen op en moet hen duidelijk maken dat die appelsienen echt van hun aankopen komen. Dan pas merken ze het lege gekantelde zakje.
Ik help hen met de oranjeballenjacht. Wegens geen zin om tijdens het rijden, gebukt door de bus te crossen, rol ik ze naar het toe. Niet brutaal natuurlijk. Ze knikken me toe. Ze gaan akkoord.
Toeschouwers... gelach en licht gejuich op de bus. Niemand helpt. O, ja, eentje, die een sinaasappel die tot tussen zijn voeten is gerold ook wel eens wil terugkegelen.
Ik ben m'n publiek dankbaar voor het enthousiasme. Sfeer is er nu wel!
Weer is hij van de partij. De arme neuzenwrijver. Weer doet hij wat hij altijd doet... neusje wrijven. Zonder dat ie het beseft. Maar dwangmatig herhalend, neus wrijven.
De mensen rondom, ze zijn maar weinig in aantal, maar ze zijn er. Ze kijken. Daarna kijken ze weg. Ze kijken weer. Ze fronsen hun wenkbrauwen en blijven wat langer staren. Zie ik ongeloof? Een dame wordt wat ongemakkelijk. Ze zit ook redelijk dicht bij de neuswrijver en kan niet anders dan naar hem kijken. Tenzij ze zich wat zou verzetten om naar buiten en enkel naar buiten te kijken. Maar... dat doet ze niet.
Ze wisselt een blik met een andere man, die ook stilletjes reageert. Hij lacht... ongegeneerd lacht hij. Hij begint de neuswrijver zelfs te immiteren. De dame reageert daar niet echt op, maar blijft wat ongemakkelijk rond kijken, zoeken met de ogen.
De neuswrijver, de enige echte, merkt van dit alles niks. Hij doet z'n ding. Identiek als voorheen, zonder ook maar iets te merken van het muisstille tumult rondom hem, zo lijkt het. Zou hij het echt niet door hebben? Echt niet? Dat mensen rondom hem, enfin, enkelen onder hen toch, de spot lichtjes drijven met zijn ... tick... mag ik het een handicap noemen? In zekere zin vergelijk ik het ermee.
Ik vraag me af. Als deze man op de bus zou zitten, wanneer de school net uit is, zou hij wel eens een aardig mikpunt kunnen zijn. Als ik merk hoe sommige volwassenen reageren...
Wanneer hij afstapt, durft de man na-aper het wagen een opmerking te maken. Niemand reageert... Gelukkig maar! De dame, zij ontspant zich weer wat. Ze krijgt terug diezelfde glazige 'ik-kijk-nergens-naar' blik.
Hij heeft plaats genomen.
Hij heeft moeten lopen om er tijdig te zijn. Maar het is hem gelukt.
Nu zit hij te bekomen van de korte maar hevige inspanning.
Waarschijnlijk is hij een roker. Misschien heeft hij longproblemen. Of... wie weet, misschien heeft hij simpelweg geen, of een slechte conditie...? Het doet er niet toe, tenzij ik het hem zou vragen, kom ik er toch niet achter.
Eens hij tot rust is gekomen, begint het.
Zijn tick nerveux. In eerste instantie denk ik dat hij jeuk heeft. Dat z'n neus jeukt van tussen z'n ogen tot aan het puntje. Die gedachte verandert al snel. Steeds op dezelfde manier wrijft hij in een korte beweging met z'n wijsvinger over z'n neus.
Het begint me zelfs te ergeren in lichte mate. Dus, denk ik dat het beter is, om m'n aandacht ergens anders op te vestigen. Ik probeer, maar het lukt me niet echt goed. M'n ogen willen kijken, vaststellen wat ze ondertussen al tientalle malen hebben gezien. Hij blijft doen. Hij beseft het helemaal niet, maar de beweging gaat maar door als een malende, wrijvende, herhalingsmethodiek, die enkel door zwaar geschut kan gestopt worden.
M'n geest daarentegen, komt in opspraak. Maar 'ogen' wint het. Telkens en telkens weer legt 'ogen' vast.
Stilaan krijg ik zin om zelf over m'n neus te beginnen wrijven. Gelukkig kan ik m'n spieren meester blijven en dwing ik m'n hand niet te bewegen.
Na een eeuwigheid, stapt de neuzenwrijver af...
Eventjes, heel eventjes maar... voel ik snel of mijn neus nog goed zit...
Ik ben annemie
Ik ben een vrouw en woon in Antwerpen () en mijn beroep is tramchauffeur/begeleider De Lijn Antwerpen.
Ik ben geboren op 16/07/1958 en ben nu dus 67 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: muziek: wat gitaar betokkelen - lezen - leven!!!.
