"En als we nu eens iets deden met BV's ", dat moet zowat de meest gehoorde opmerking zijn in televisie-middens. Want programmamakers weten het. Bekende Vlamingen trekken volk. En aangezien zij afgerekend worden op hun kijkcijfers is de rekening snel gemaakt. Waarom wij zo graag naar bekende Vlamingen kijken, daarover tast ik in het duister. Je zou kunnen betogen dat de kijkers gecharmeerd zijn van hun uitzonderlijke talenten. Dat verklaart echter niet waarom de BV's zich voor de camera zo vaak bezig houden met allerlei activiteiten die hen bepaald niet op het lijf geschreven zijn. Waarom mengen politici zich in kwissen ? Waarom voelen foto-modellen zich geroepen om hun publiek geweld aan te doen middels hun stembanden ? Waarom vindt een voetballer het raadzaam om zijn danskunsten voor heel Vlaanderen ten tonele te brengen ? De BV's zelf zullen meestal riposteren met een "ze hebben het mij gevraagd", een mager argument vind ik, mij word ook wel eens wat gevraagd, of ik mijn geld zou willen storten op deze of gene rekening bijvoorbeeld. Voor deze situaties levert onze taal een helder en bondig instrument: Het woord 'Nee'. Voor BV's ligt dat blijkbaar anders. Die kan je de gekste dingen laten doen. Een aantal jaren geleden lieten enkelen zich zelfs opsluiten in een huis om zich daar 24/7 door het Vlaamse publiek te laten begapen. Big Brother Vips, weet u nog ? Pure tijdverspilling was het. Als Big Brother al enige reden van bestaan heeft is het zijn onbetwistbare bijdrage tot de democratisering van het BV-schap. De BV werd in het BB-concept teruggebracht tot zijn simpelste vorm. BV's zijn leuke poppetjes om naar te kijken. Talenten zitten enkel in de weg. Hoe meer talenten je hebt, des te beperkter zijn jouw mogelijkheden op televisioneel gebied. Enkel leeghoofden met een hoge aaibaarheidsfactor zijn daarom universeel inzetbaar. Geloof me, een lobotomie en een abonnement op de plastische chirurg en zelfs ik sta volgend jaar in de boekskes.
Het zag erg groen vandaag in de Palestijnse gebieden. Hamas was er aan het feest. Het Westen beschouwt Hamas als een terroristische organisatie. Daarmee vallen ze dus officieel in dezelfde categorie als Al Qaeda. En deze terroristen hebben sinds vandaag dus de touwtjes in handen in de Palestijnse gebieden. Wat nu ? "Is het vredesproces nu dood ?", stelt men zich de vraag in allerlei nieuwsprogramma's. Zat daar dan nog leven in, denk ik bij mezelf. Ook voor vandaag al lag het vredesproces op apegapen. Vergeleken bij de gezondheidstoestand van de vredesonderhandelingen stelt zelfs Ariel Sharons diepe coma nauwelijks wat voor. Gisteren besloot het Palestijnse volk dan om de stekker er uit te trekken. Ze hadden schoon genoeg van al dat gepalaver. Want wat had hen dat uiteindelijk opgeleverd ? Israëlische soldaten, die naar vrije wil hun zogenaamd autonome gebieden binnenvielen en het ene na het andere huis platwalsden. Wekenlang omsingelden ze zelfs het hoofdkwartier van hun charismatische leider Yasser Arafat. Kan je een volk dieper beledigen ? In de Verenigde Staten zat men ondertussen met ongeduld te wachten op het ogenblik dat de PLO-leider het tijdelijke met het eeuwige zou verruilen. De Verenigde Staten eisten ook dat er vrije presidents- en parlementsverkiezingen zouden komen. Wel, ze kregen hun zin. Het volk heeft gesproken en de wereld zit met de gebakken peren. Israël krijgt te maken met een bewind dat zich als doel stelt dat land van de kaart te vegen. Daarmee zitten ze op één lijn met dat andere land dat de laatste tijd met pittige one-liners in het nieuws komt. Juist, ja, Iran. Is het niet ontroerend welke boeiende ontwikkelingen zich in het Midden-Oosten voltrekken sinds ene George Bush zich daar met de zaken ging bemoeien. Irak staat op de rand van een burgeroorlog. Syrië en Iran vormen gezamenlijk front tegen de dreiging van een Westerse invasie. Libanon destabiliseert na jaren van moeizaam herstel. Saoedi-Arabië werd Iraks hofleverancier van suicidale Jihadi's. En nu deze verpletterende zege van Hamas. Toen de Verenigde staten in 2001 het Afghaanse regime de oorlog verklaarden, gebeurde dat enkel omdat de Taliban weigerden Al Qaeda aan hen uit te leveren. Peanuts vergeleken bij de situatie in de Palestijnse gebieden, dus. Daar grijpt een terreurbeweging feitelijk de macht. Waarop wacht je nog George ?
Ik zit weer in de kou. Nog maar net twee minuten geleden sloot ik de deur nog en nu staat ze alweer wagenwijd open. Poes wil wat van me, en dan is ze erg standvastig. Eerst veins ik dat ik ze niet zie. Zinloos natuurlijk. Met een paar welgemikte sprongen zit ze op mijn bureau en beneemt me het zicht op mijn monitor. Nu kan ik haar niet langer negeren. Even nadenken, haar met water aangelengde papje heeft ze al gehad, haar blikje van het betere merk kattenvoer heeft ze ook al achter de kiezen. Zou ze dan weten dat er nog wat restjes spek in de koelkast liggen ? Ik sta op en volg haar tot aan de keukendeur. Daar wacht ze op me. Ik mag als eerste de keuken binnen. Slimme poes, ze vreest natuurlijk dat ik haar een poets zal bakken, dat ik haar zou laten voorgaan om dan de deur achter haar te sluiten. Die valkuil heeft ze knap vermeden. Haar droogvoer staat nog onaangeroerd in de hoek. Dat spaart ze als noodrantsoen. Met een weekhartig mensenexemplaar in de buurt moet er meer te rapen zijn. Even mijn klaaglijkste miauw ten berde brengen, denkt ze. Ik ga terstond door de knieën. "Jij wil spek, jij krijgt spek", spreek ik haar sussend toe. Terwijl poes zich tegoed doet aan haar zoute lekkernij loop ik terug naar mijn computer. Ik sluit de deur, tegen beter weten in, want je kan er donder op zeggen dat mijn kleine dwingeland zich binnen vijf minuten opnieuw zal melden, ook deze keer, zonder de deur achter zich te sluiten. Om nog een dessertje te versieren, omdat ze een luchtje wil gaan scheppen of gewoon omdat ze deuren hinderlijke obstakels vindt. Want voor poes mag het elke dag wel opendeur-dag zijn. Die aversie voor deuren delen katten met kinderen. Ook zij bezigen met passie de opendeur-politiek. Kinderen beschouwen deuren als hinderlijke sta-in-de-wegs die hen tijdens het vrolijk door het huis zoeven de weg versperren. Deuren zijn dingen om open te zetten. Kinderen zijn niet gek. Waarom zou je een deur achter je sluiten, ze staan je straks toch maar in de weg. Open moeten ze, al was het maar uit solidariteit met andere kinderen die mogelijk nog volgen. En zo lopen wij de hele tijd achter die lieverdjes aan. Het doet me denken aan die song van Boudewijn de Groot: Achter iedere deur die ik opendoe , doe jij een andere deur weer dicht, alleen werkt het in dit geval net andersom. Kinderluikjes, misschien zit daar wel wat in, zoiets als het kattenluikje in de keukendeur maar dan in elke binnendeur, zodat alles wat zich beneden de metergrens bevindt op volle snelheid door het huis kan hollen. Vandaag nog een patentaanvraag indienen, Alex !
Ach, wat is nu 100 miljoen , moeten de toplui van de Belgische petroleumsector gedacht hebben.We zullen ons goed hart eens tonen, binnen een paar maand krijgen we onze centjes toch terug op onze rekening gestort. En we komen voor één keer eens positief in het nieuws. Voor een gewone sterveling lijkt 100 miljoen vanzelfsprekend een gigantisch bedrag, maar dat is het allerminst. Sinds kort ligt dat bedrag zelfs binnen ieders bereik. Een tiental dagen geleden, kon je het immers nog winnen als je je geluk waagde met euro millions. Onze regering zal er dus echt zijn broek niet aan scheuren. Freya's rokje daarentegen zou wel eens bijzonder rafelig uit de huidige politieke schermutselingen te voorschijn kunnen komen. Enige parlementsleden uit de rangen van de CD&V dromen er immers al maanden van om de minister met de billen bloot te zien gaan om haar dan met hun beste catechismus in lederen kaft te kastijden: "Gij zult niet liegen, gij zult niet liegen !", streng in de leer als ze zijn. Maar dit geheel ter zijde. Die honderd miljoen, daar had ik het over. Als je voor ogen houdt dat BP in 2004 nog een winstcijfer realiseerde van meer dan 12 miljard euro, dan begrijp je dat de petroleumbazen van die lening aan de Belgische staat echt geen moment wakker hebben gelegen. Tot de minister teveel liet uitschijnen dat die lening eigenlijk een bijdrage was van de sector. Toen zette die sector meteen de puntjes op de i. En de puntjes in het contract vertellen mij dat Freya in slechte papieren zit. Ik bespeur nergens wat in de overeenkomst waarmee ze druk kan uitoefenen tijdens de onderhandelingen waar zij het steeds over heeft. Tenzij ze de sector weet te verleiden met een politieke suikerspin natuurlijk, maar zo blijven wij betalen. Want betalen zullen we, voor onze eigen brandstofkorting ! Of we dat nu rechtstreeks aan de pomp doen of niet, maakt op het eind van de rit nauwelijks wat uit. Misschien moeten wij als consumenten de politici eens tonen hoe het moet. Als we vanaf morgen een extra trui aantrekken en de thermostaat een graad of twee lager draaien, dan levert ons dat per inwoner makkelijk 10 euro op. Zo halen wij op sluwe wijze toch nog de bijdrage van de Belgische petroleumsector binnen. Wat ik dan met mijn 10 euro ga aanvangen ? Daar moet ik niet lang over piekeren . . . Euro millions spelen, natuurlijk.
"Ik ben versleten", zei ze. Ze is versleten, 22 jaar en ze is al versleten. Wel Kim, dan heb ik slecht nieuws voor je. Als het van onze regering afhangt zal jij nog een veertigtal jaartjes aan de slag moeten blijven. Geen paniek, er bestaan ook veteranen-toernooien. Ik zag ze onlangs nog aan het werk, de sterren van weleer. Mc Enroe, Connors, Noah, Wilander en het moet gezegd, ze speelden nog een pittig partijtje tennis. De grote vetpot zal het wel niet zijn, maar je hebt toch wat om handen. Of had je eerder een carrière als co-presentator van tenniswedstrijden in gedachten ? Houd er dan wel rekening mee dat Sabine Appelmans zich al behoorlijk heeft ingewerkt bij de VRT. Die zal je dus wel even moeten afserveren. Ach, ja, jij vindt je pensioen wellicht niet zo belangrijk, jij hebt je schaapjes immers al lang op het droge. Excuseer me, soms vergeet ik dat dat voor gefortuneerde Belgen anders ligt. En inderdaad, het klopt dat jij ondertussen al heel wat jaartjes meedraait. Maar dat kunnen wel meer sporters zeggen. Denk maar aan onze judoka's of onze zwemmers. Fred Deburghgraeve veroverde voor ons landje een gouden medaille op de Olympische Spelen van Atlanta en schonk ons nog een wereldrecord als toetje. Toch moest Fred na zijn sportcarrière op zoek naar een ordinaire job. Gouden Fred werd schoenenverkoper. De man die al die jaren zijn schoeisel uitschopte als hij ging werken, verpopte zich en begon een tweede leven als een Vlaamse Al Bundy. Jou gun ik absoluut een beter lot, Kim, en ik kan me er dus best mee verzoenen dat je over een jaar je racket aan de wilgen hangt en voor de rest van je leven van je prijzengeld gaat genieten. Spijtig alleen dat door jouw succes zovele gewone stervelingen de weg naar de kinesist zullen bewandelen. Je bent immers een rondhossende reclame voor sport, en tennis in het bijzonder. Duizenden Vlaamse meisjes dromen er van om in jouw voetsporen te treden. Op de Vlaamse tennisbanen regent het tegenwoordig grand écarts. Imitatie is de hoogste vorm van bewondering. Natuurlijk zal het slechts een enkeling lukken om met tennis een behoorlijke boterham te verdienen. De rest mag splitten en sliden tot ze een ons wegen, hen wacht een lange loopbaan als, ik noem maar wat, bediende of schoenenverkoper. Dan is het wel fijn als je skelet het niet laat afweten. Maar wat hoor ik jouw nu zeggen ? "Topsport is ongezond." Dat zeg je rijkelijk laat. Een hele generatie tienermeisjes loopt al jaren het risico doormidden te scheuren en nu kom jij met deze bekentenis voor de dag. Als ik in jouw gesponsorde schoenen stond, zou ik me daar behoorlijk schuldig over voelen. Alle reden dus om je ereschuld ten op zichte van de toekomstige kreupele werknemers af te lossen. Hoe je dat moet aanpakken ? Wel, dat is simpel. Laat gewoon horen wat je voelt. Dus denk eraan, in de toekomst: Doet je rug pijn als je serveert, schreeuw het van de daken, Kim ! Bij elke spreidstand wil ik je voortaan horen kreunen als werd een honderjarige eik door een gigantische bijl in tweeën gespleten. Het zou ook ontradend werken mocht je je in het openbaar wat vaker met krukken vertonen. Doe het, Kim, alsjeblieft, doe het voor de Vlaamse jeugd.
Gegroet, beste lezer. U bent het ondertussen vast al gewoon dat ik u bestook met mijn eigen groot gelijk. Daarom zou ik vandaag de rollen eens willen omkeren. Met andere woorden: Mag ik 'u' vandaag eens een vraag stellen ? Vindt u dat goed ? Ok, zet u maar schrap dan, hier komt ze:
Stel, u bent de leider van een onmetelijk groot land dat ooit het centrum was van een wereldrijk. Een rijk dat uit mekaar viel omdat het economisch niet langer kon wedijveren met zijn grootste concurrent. Allerlei nu onafhankelijke staten die vroeger naar je pijpen dansten varen ondertussen hun eigen koers. Voor de bescherming van hun recent verworven autonomie gaan ze aankloppen bij jouw vroegere vijand. Stel, u bent zo'n leider. Na vele donkere jaren krabbelt uw land langzaam overeind, want het beschikt over een belangrijke troef, enorme aardgasreserves met name, in een wereld met een onstilbare honger naar energie, in die mate zelfs dat hier en daar al wordt gesproken over een nakende energiecrisis. Dan wordt het winter, echt winter. De vorst houdt een groot deel van de wereld in zijn greep. Ook jouw vroegere marionnetten scharen zich rond de kachel. Je winkeltje draait goed. Te goed, zelfs. Men vraagt je meer gas dan je kan leveren. De volgende keuze dringt zich op.
A) U besluit minder aardgas te leveren aan uw rijkste klanten. Aangezien zij u de vandaag zeer hoge marktprijs zouden betalen ziet u hierdoor een berg geld aan uw neus voorbijgaan.
B) U hebt als machthebber suicidale neigingen en besluit uw eigen bevolking aan een diepvrieskuur te onderwerpen.
C) U leest in de situatie een unieke gelegenheid om enkele afvallige staten, die voor hun energievoorziening nog steeds totaal op u zijn aangewezen, een lesje te leren, eentje dat hen er pijnlijk aan herinnert, wie hun 's winters warme voeten bezorgt. Met enig geluk gaat de bevolking er aan twijfelen of die nieuwe politieke koers van hun leiders wel zo'n goed idee was. Deze optie heeft echter ook zijn minpunten. U heeft langlopende leveringscontracten met deze landen. Indien u deze niet nakomt, zou men u van contractbreuk kunnen beschuldigen. Bovendien kan de wereld u verwijten dat u energie als wapen hanteert om zo druk uit te oefenen op soeverreine staten.
D) U brandt 101 kaarsjes in de kathedraal van Moskou en bidt tot de almachtige opdat hij enkele explosieven tot ontploffing zou brengen onder welgekozen strategische pijpleidingen. Dat zou u een ijzersterk excuus verschaffen om de gasleveringen naar uw verloren zonen tijdelijk op te schorten. Het vrijgekomen debiet kan u goed gebruiken om te voorkomen dat uw eigen onderdanen in de kou komen te zitten. Wat er daarna nog overblijft kan u voor klinkende munt verkopen aan u meer gefortuneerde klanten. De extra winst die u hierdoor opstrijkt compenseert ruimschoots de herstellingskosten van de ontplofte gasleidingen.
Wat zou u doen ? (*)
(*) ga er voor het gemak even van uit dat het begrip 'geweten' u onbekend is.
Rechter: Mr Frisia, eerwaarde heer Munte beweert dat hij u, nu bijna twee jaar geleden, 1500 euro geleend heeft voor een goed doel, geld dat u hem nooit heeft terugbetaald. In uw laatste correspondentie met eerwaarde heer Munte, stelt u hem voor het bedrag terug te betalen in het hiernamaals. Ik neem aan dat dat een grapje was. Maar laten we beginnen bij het begin. Dat goede doel, waarvan sprake, mag ik u vragen wat dat goede doel dan wel was ?
Beschuldigde: Jawel, edelachtbare, ziet u, ik had het geld dringend nodig voor een borstlifting. Niet voor mijn profijt, echter edelachtbare, ik deed het voor mijn vrouw.
Rechter: Hoor ik dat nu goed ? Hebt u misbruik gemaakt van de vrijgevigheid van deze diepgelovige geestelijke om de boezem van uw vrouw te laten verfraaien ? Dat lijkt me toch allesbehalve een levensnoodzakelijke chirurgische ingreep. Wat hebt u daarop te zeggen ?
Beschuldigde: Ach edelachtbare, probeert u toch mijn situatie te begrijpen. Mijn vrouw wordt al wat ouder, en dan eist de zwaartekracht haar tol. En ze heeft zulke mooie lingerie, hele kasten vol, een fortuin heeft het mij gekost. Maar wat heeft ze aan die dingen, met haar borsten op halfzes. Dus u begrijpt . . .
Rechter: Ik begrijp er helemaal niks van. Niemand verplicht u zich in de schulden te steken om uw vrouw van exclusief ondergoed te voorzien en . . .
Beschuldigde: Ach, edelachtbare, als ik u even mag onderbreken, maar dan hebt u mijn echtgenote nog niet gezien, het is een beauty ... werkelijk grote klasse meneer, zulk een dame kan zich toch onmogelijk in zo'n goedkoop warenhuissetje vertonen.
Rechter: Meneer Frisia, hoor ik u nu vertellen dat u het slachtoffer bent van het feit dat u een dure vrouw te onderhouden heeft ? Spijt me, maar u zal met wat beters voor de dag moeten komen . . . Voor zover ik weet, en neemt u van mij aan, ik ken de wet, is in dit land de keuze van een huwelijkspartner vrij. U had even goed een bescheidener vrouw kunnen huwen.
Beschuldigde: Was het maar zo, edelachtbare, was het maar zo, maar dat kan ik mij toch niet veroorloven, edelachtbare, niet met een Lamborghini . Zulk een wagen smeekt om een bloedmooie vrouw, edelachtbare. Stel u eens voor dat ik met een doordeweeks mokkel aan mijn zijde door de binnenstad zou bollen. Heel Italië zou me vervloeken.
Rechter: Maar u bent hier niet in Italië, meneer Frisia, u bent hier in België. En die Lamborghini, ik zie echt niet waarom u niet zonder zou kunnen.
Beschuldigde: Edelachtbare, mijn oprit heeft mij miljoenen gekost. U begrijpt toch ook dat het een doodzonde zou zijn om daar een inspiratieloos confectiewagentje op te stationeren . . .
Rechter: Maar u . . .
Beschuldigde: Ik begrijp wat u wil zeggen, edelachtbare, maar die oprit was echt pure noodzaak. Ziet u. Twintig jaar heb ik geploeterd, dagen, nachten, overuren geen bezwaar. Zondagen, feestdagen. Mijn rug heb ik er voor opgeofferd. Maar het is het waard geweest. Mijn villa, edelachtbare, het is de mooiste van de streek en voor elke steen ervan heb ik gezwoegd. Maar zo'n kasteeltje daar kan je natuurlijk niet zomaar een rechte streep asfalt voor trekken . . .
Een kerel met een roze hoed, een freule rijk aan decolleté, wat start mijn weekend weeral goed, holadijoo, holadijee.
Gogo girls op een pied d' estale, drie meisjes met een microfoon, de stemmen vals, hun lijven schoon, een lauw orkest, wat loos gelal. Het scherm vult zich met pret-bevelen, er wordt geschud met lichaamsdelen, de strijd der sexen op toneel, verpakt als kleuterklasgekweel, het imitatie-artistiek, van een vervallen pretfabriek, een doorgeroeste lolmachine, bouwt klanken zonder proteïne. De fun van funerarium is haar instrumentarium.
Een mens zit vol gebreken. Te veel om op te noemen in mijn geval. Af en toe zit me dat behoorlijk dwars. Daarom besloot ik vandaag wat te doen aan mijn gebrekkige kennis van het Deens. U vraagt zich nu wellicht af, waarom juist Deens. Is je Servokroatisch dan van een hoogstaander niveau ? Daar hebt u een punt, ook mijn Servokroatisch laat behoorlijk te wensen over, maar een mens moet toch ergens beginnen dus waarom niet met Deens, dacht ik. Dat lijkt me een verfrissende keuze. Een vrije keuze. Want de meeste talen worden je toch min of meer opgedrongen. Frans omdat je anders geen brave patriot bent, Engels om de Amerikanen de weg te wijzen als ze nog eens een land willen plat bombarderen, Duits om de Wehrmacht te begroeten als die nog eens komt bivakkeren en Spaans omdat die taal in Zuid-Amerika sinds Columbus de boventoon voert. Onze keuze voor deze talen is vooral gebaseerd op economische argumenten. Niet toevallig hoor je de laatste tijd af en toe de kreet dat onze kinderen dringend Chinees moeten leren, geen geringe opdracht, me dunkt, ookal omdat Chinees niet bestaat (men bedoelt Mandarijn). Zijn talen echter werkelijk interessanter, omdat meer en/of rijkere mensen ze spreken ? Verdienen deze talen onze interesse wel ? Spaans domineert Zuid-Amerika omdat de oorspronkelijke bevolkingen, die ook al een taaltje verzonnen hadden, manu militari werden onderworpen. De verspreiding van het Engels gebeurde evenmin met zachte hand. Het Brits imperium en later de Europese kolonisatoren van Noord-Amerika klaarden die klus. De Indianen zijn de komst van de witte man nooit te boven gekomen. Frankrijk lijfde het grootste deel van Afrika in en leerde de negertjes Frans. Ze moesten de bevelen van hun chefs toch begrijpen . . . Daarbij vergeleken waren de Deense Vikings koorknaapjes. Bovendien hebben ze het plunderen van onze contreien als nationale sport al lang afgeschaft. De moderne Deen is een beschaafde Europeaan, houdt van voetbal, ijshockey en, dat weet ik sinds vandaag, spreekt een uiterst pittig maar volstrekt onverstaanbaar taaltje. Zelfs een op het net ontdekte stoomcursus bracht me niet veel verder. De Deense schone die ik, dat zal je altijd zien, vandaag of morgen tegen het lijf loop zal ik dus noodgedwongen in het Engels moeten verleiden. Tenzij ze me, "Hvordan gaar det ?", 'Hoe gaat het' vraagt. Dan antwoord ik vals bescheiden: "gammel men sund", oud maar gezond. En maar hopen dat ze daarvoor smelt. Ach ...misschien had ik me toch beter op het Servokroatisch gestort.
What's in a name ? Nou, weinig of niets als die Alex Oom of Jos Palmans is. Is hij daarentegen Rembrandt dan betekent dat een verschil van dag en nacht. De directeur van het Deense Nationale Museum sprong dus zeker een gat in de lucht toen bleek dat zijn museum er twee Rembrandts op vooruit was gegaan. En dat had hem geen duit gekost. De schilderijen lagen immers al decennia in de kelders van zijn museum. Ze droegen wel de signatuur van de meester maar experten hadden geoordeeld dat het om kopieën ging, werken van Rembrandts minder geniale leerlingen. Maar omdat 2006 uitgeroepen werd tot Rembrandt-jaar besloot de museumdirecteur de 'kelderstukken' opnieuw te laten onderzoeken. Nu wil ik best aanvaarden dat de experten deze keer tot een andere conclusie kwamen. Tegenwoordig beschikt men in de kunstwereld over nieuwe technieken om schilderijen hun diepste geheimen te ontfutselen. Waar ik me echter bijzonder over verbaas, is het feit dat de kunstwerken door deze revelaties een geheel andere status verkregen. Plots verdienen ze een plekje in het museum. Het ene moment sta je als doek nog in het voorgeborchte van de hel, het volgende ogenblik rijdt men je door de grote poort de hemel binnen, dat alles dankzij een gewijzigd label. Knapper zullen de schilderijen er echt niet op geworden zijn. Vroeger vond men de penseelstreek te ruw voor een meesterwerk, wel, daar verandert dat Rembrandt-label toch geen sikkepit aan. Mocht Rembrandt nog rondlopen vandaag, hij zou waarschijnlijk niet eens met die misbaksels op de foto willen. Spijtig genoeg ligt de man al eeuwen onder de zoden wat de kunstwereld toelaat zijn artistieke citroenen tot de laatste druppel uit te persen. Rembrandt is wat je tegenwoordig een A-merk zou noemen. Daar wil je als consument blijkbaar automatisch wat meer voor neertellen. Ook op het vlak van de schone kunsten hebben mensen nood aan helden. Onaantastbare referentiepunten voor goede smaak. De gedachte dat zo'n halfgod op een blauwe maandag mogelijks een misbaksel op de wereld zou kunnen zetten, wordt door de dwepers onmiddelijk naar de diepste regionen van hun onderbewuste verdrongen. Alles wat het kunstidool heeft aangeraakt krijgt meteen een gouden randje. Zelfs een onder invloed van een 20 karaats kater bijééngebibberd verfwerk wordt tot uitzonderlijke kunst verheven. Ach, het gaat met kunst al net zo als met die porseleinen pispot. Op zich, een lelijk ding met een barst erin. Tot blijkt dat Sissi er haar dubbelmonarchische pipi in plaste. Want Sisi' s keizerinnenurine, dat is geen kattepis.
De Stichting Sigarettenindustrie in Nederland komt met een opmerkelijk voorstel. Ze wil de leeftijdsgrens voor het kopen van tabakswaren optrekken van 16 naar 18 jaar. Bovendien vraagt ze dat de overheid die aangepaste leeftijdsgrens strenger zou handhaven. Als de vos de passie preekt, boer pas op je kippen heb ik op school geleerd, dus mijn achterdocht was meteen gewekt. Eén en ander leek me niet logisch. Een stinkstokkenfabrikant die zijn eigen onafgebroken toevoer aan zuivere longetjes gaat afsnijden, dat is toch gekkenwerk. Mocht ik aandeelhouder zijn van een sigarettenbedrijf dan zou ik me toch even achter de oren krabben. Want wie de jeugd heeft, heeft de toekomst, dat weet toch iedereen, en dat geldt even goed voor nicotinedealers. Dus waarom dit op het eerste zicht masochistische voorstel ? Wel, het blijkt te gaan om wisselgeld, een aalmoes die ze de heer Hoogervorst, minister van volksgezondheid, aanreiken omdat die met veel gevaarlijker plannen speelde. De minister wou namelijk het aantal verkoopspunten verminderen. Dat zag de tabaksindustrie helemaal niet zitten. Niet omdat het hen niet uit kwam, verre daarvan. Het ging hen in deze enkel om het belang van hun klanten. Die zouden immers echt niet minder gaan roken als er minder verkoopspunten waren, maar ze zouden er wel verder voor moeten lopen. De 'bewuste' roker werd zo de dupe van het volksgezondheidsbeleid. Ontroerend toch, die redenering à la 'een kleine minderheid verpest het voor de rest. Pak de criminelen hard aan maar laat de brave burger in vrede verder paffen.' Met 'bewuste rokers' worden, zo versta ik dan, alle sigarettenvreters boven de 18 jaar bedoeld. Die arme kindjes onder de 18, die moet je met hand en tand verdedigen, eens die magische grens voorbij echter ben je volwassen en dus vrij om te doen en te laten wat je wil, zo redeneren de producenten. Vogelvrij bedoelen ze wellicht. Om te worden bestookt met alle nog toegestane middelen om je alsnog uit de klauwen van de gezondheidskerk te bevrijden. De sigarettenfabrikanten op de barikades voor de keuzevrijheid van de burger, doe me een lol, alsof een nicotineverslaafde een vrij mens zou zijn. Vrijheid is een groot goed, zelfs de vrijheid om je longen te verpesten, maar wie heeft ooit beweerd dat die vrijheid de roker niets zou mogen kosten ? Laat ze maar een blokje verder lopen als ze willen 'scoren'. Bewegen is gezond en als ze enigszins buiten adem het adres van hun dealer bereiken zullen ze misschien even nadenken voor ze weer ettelijke euro's neertellen voor hun verslaving. Dat mogen we niet laten gebeuren, besliste men op de afdeling rampenbestrijding van UwTabakIsOnsFortuin. Laten we de voorstellen van de Stichting Sigarettenindustrie nog eens kritisch tegen het licht houden. Het optrekken van de leeftijdsgrens van 16 naar 18 betekent in de praktijk enkel dat je wat langer een beroep moet doen op je grote broer om je stuff te pakken te krijgen. Roken wordt er echt niet minder stoer van, wel spannender natuurlijk. En wat het handhaven van de leeftijdsgrens betreft. De sigarettenproducenten beseffen maar al te goed dat de staat veel te krap bij kas zit om achter elke toonbank een sigarettenflik te posteren. Een maat voor niets dus, afvoeren die onzin !
Het is winter in Vlaanderen, mooi winter in Vlaanderen, als de zon ongestoord door het zwerk flaneert, zwak nog, dat wel, maar mijn valige vel absorbeert met genoegen haar zalige toets, als een blank stukje canvas van een onvoltooid werk, dat verlangend naar kleur, onder schaduw bedolven, al eeuwen de hand van een meester ontbeert, die met strelende streek en in gelige kleuren, de kunst van het spelende licht demonstreert.
Ze lijkt nog verlegen bij 't begin van het jaar, maar in de kiem van haar schuchtere streven, zijn de roots van de lente gelegen.
Vlaanderen bulkt van het muzikaal talent. In die mate zelfs dat de VRT het nodig vond om voor de verkiezing van de Belgische inzending voor het eurosong-festival zeven zondagavonden te reserveren. Vier voorrondes, twee halve finales en een finale moeten Vlaanderen z'n eerste Sandra Kim opleveren. Ik kreeg de indruk dat het de VRT vooral te doen is om de poen. Daarmee doel ik niet op de tele-voting. Televoting is bij dit soort evenementen verplichte kost. Als het tienduizenden Vlamingen behaagt om via die weg hun sympathie uit te drukken jegens hun favoriete kandidaat, dat ze gerust hun gang gaan. Dat de helft van de stemmers niet in staat is een si mol van een la kruis te onderscheiden, daar zie ik geen graten in, dat zal op 6 mei in Athene heus niet anders zijn. Nee, laat ze maar bellen, de borst en bilofielen, de gadget-smullers, de jurkfanaten, de danspasjesverslaafden, de eurosonghaters, Nicole & Hugo, de burka-draagsters, nudisten, stalkers, VTM-afvalligen en overspelige ministers. Zelfs zielepoten die op zoek zijn naar een goed liedje en een grandioos stemgeluid mogen voor mijn part wegen op het eindresultaat. Hopelijk komt iemand bij de VRT op het idee om de opbrengst van de televote weg te schenken aan een goed doel, en nee, een nieuw glitterkostuum voor de hond van Bart Peeters voldoet niet aan die omschrijving. Tenzij het hier gaat om een in het kader van het Foster Parents plan geadopteerde windhond uit het door oorlog geteisterde Afghanistan natuurlijk. In dat geval kan er geen gouddraad genoeg zitten in zijn gilet. De Taliban zullen zich van pure schaamte opsluiten in hun grotten als ze merken dat zelfs de honden in hun land tegenwoordig beter gekleed gaan dan zijzelf. Maar ik wijk af. Terug naar onze geliefde staatszender. Die mag dan al een aardig sommetje opstrijken dankzij ons geparticipeer, veel substantiëler nog lijkt mij het bedrag dat ze via Eurosong uitsparen. Toegegeven, je hebt een zaal nodig, die je moet verwarmen, er zijn de camera's, de catering, de juryleden, Bart Peeters. Maar de artiesten, bij mijn weten komen die gratis en voor niks. En dat zijn lang niet allemaal hobbyisten die nog maar net de douchekop voor een micro ingeruild hebben. Kate Ryan, Els de Schepper, Pim, Barbara Dex, zelfs Belle Perez, allen komen ze braafjes opdraven en hun ding doen. En ondertussen ben je als omroep zeven weken lang verzekerd van een absoluut kijkcijferkanon. Schot in de roos, VRT !
Ik heb het de kippen maar niet verteld, vandaag. Maar goed ook, blijkt achteraf. Het bleek immers loos alarm. Voorlopig blijft onze landje gevrijwaard van de gevreesde vogelgriep. De Russische journalist die met verdachte symptomen in een Brussels ziekenhuis was opgenomen bleek bij nader inzien geveld door een ordinaire mensengriep. De Belgische kippen kunnen dus weer gerust ademhalen. Of toch de Belgische hobbykippen. Voor de legbatterijkippen kan de vogelgriep niet vroeg genoeg de grens oversteken. Kippen wiens bestaan op aarde al een hel is worden niet koud bij de gedachte aan een vervroegd afreizen richting hiernamaals. Als de kippen van onze eierfabrieken een vakbond hadden, lieten ze de vogelgriep nog vandaag opnemen in hun CAO. Heel anders ligt het bij de hobbykippen. Die hebben geen last van stress. Zo één keer om de twee dagen leggen ze een ei, niet omdat dat in hun contract staat, maar gewoon, omdat ze dat fijn vinden en omdat dat nu éénmaal leuk staat voor een kip. Zij zijn er in geslaagd van hun beroep hun hobby te maken. De hele dag lopen ze wat te shoppen in onze achtertuinen. Een aardwurm hier, een graankorreltje daar, alles op kosten van de huisbaas. En ondertussen maar kakelen met de vriendinnen. Wat wil een vrouw nog meer . . . Dan volg je natuurlijk met heel andere ogen het nieuws over de oprukkende vogelgriep. Want dat nieuws dat bereikt je toch wel. Eén of andere halfzachte hobbyist meent dat hij zijn dames een pleziertje kan doen met een vleugje klassiek. Ergens heeft hij eens gelezen dat kippen daar rustiger van worden. Dus wat doet zo iemand. Die zet zijn oude transistorradio in het kippenhok, afgestemd op Klara. Maar ook op Klara brengt men nieuws. Een onheilstijding als die van vanmiddag doet dan snel de ronde. Dat rolt dan een paar uur later het kippenhok hier binnen. Kakelvers van de kippenpers. En dan moet ik het zaakje weer gaan kalmeren, op ze inpraten, zeggen dat het allemaal wel zo'n vaart niet zal lopen. Maar zij horen ook die berichten, over massale slachtingen onder hun soortgenoten, professionals zowel als amateurkippen. Maar als hoentje kan je met je grieven niet terecht bij het Internationaal gerechtshof in Den Haag, tenzij dan aan het spit, natuurlijk.
'Maandag is hij er weer, voor mogelijk zijn derde finale. Tot maandag, half zeven dus voor een nieuwe Blokken.' Hoe vaak hebt u Ben Crabbé al niet iets dergelijks horen vertellen. Wel, Ben spreekt niet de waarheid, en dat weet hij, met andere woorden, Ben liegt. Niet alleen staat Ben niet in de 'Blokkenstudio' op het moment dat u naar Blokken kijkt. Ben zal daar ook maandag niet staan. Alle uitzendingen werden immers op voorhand ingeblikt. Ik weet dat, u weet het, bijna iedereen weet het. Toch doen we allemaal alsof er niks aan de hand is, we slikken de onzin als zoete koek. Alsof leugens plots perfect acceptabel worden zolang we maar allemaal weten dat er geen snars van waar is. Het lijkt wel alsof we er behoefte aan hebben onszelf voor de gek te houden, om de illusie die televisie is te vrijwaren. Als wij ons voor de tv zetten willen we niks liever dan geloven dat er achter het glas van onze kijkbuis een echte wereld schuilgaat waar wij op dat eigenste moment naar kijken. Alsof dat hele televisiecircus één continue stroom reality-tv is. Suspension of disbelief, zonder ophouden, dat beogen wij. Televisie als een eeuwig durend schakelprogramma waarin we eerst een bezoekje brengen aan de keuken van Piet Huysentruyt om daarna terug te keren naar de studio waar de omroepster ons meedeelt waar we vervolgens eens een kijkje gaan nemen. Wij zakken onderuit in onze luie stoel en draaien ons kritisch denkvermogen op een laag pitje. Nou, ik heb het er moeilijk mee, mijn pitje laat zich niet zo makkelijk downsizen. Ik ben me er voortdurend van bewust dat 90 procent van wat ik op tv zie voorgekookt en volslagen fake is. Vandaar dat films mij zo matig boeien, ik kan met moeite de neiging onderdrukken om teletekst te raadplegen om te kijken wat er nou werkelijk speelt in de wereld. Want die draait ondertussen wel door, 24/7 en live ! Die Duitsers in mijn oorlogsfilm, die zullen ook deze keer het onderspit wel delven. De omroepsters blijven zich ondertussen maar aan de tegenwoordige tijd bezondigen. "In Thuis krijgt Rosa vandaag te horen dat ...." of erger nog " Straks gaat Eugène Bervoets kokerellen bij de Zoeloe's . . . " alsof de VRT op dat moment nog een satellietverbinding aan het fixen is. Maar ik krijg pas echt de slappe lach bij aankondigingen van Science Fiction. "Vandaag krijgt kapitein Archer het aan de stok met een groep losbandige Klingons". Dan denk ik, nog in geen honderd jaar, meisje.
"Ach, die mens zit met een midlife-crisis", "Is die nu compleet zot geworden ? ", "Zijn wijn is zeker naar zijne kop gestegen". Het zijn maar een paar van de typische commentaren die in Vlaamse huiskamers weerklonken toen de burger vernam dat de Vlaams-Blauwe Rik Daems was gevallen voor de charmes van de Waals-Rode Sophie Pécriaux. Het leek aanvankelijk ook zo 'n bizarre combinatie. Tot ik Sophietje die avond op het 7-uur -journaal langs zag komen. Toen barstte ook mijn Y-chromosoom spontaan in serenades uit. Rik, ik kan je goed begrijpen, man, al begrijp ik bij God niet wat dat meisje in jouw ziet. Even dacht ik nog dat dit alles kaderde in de snode plannen van Elio di Rupo, die de Waalse beauté in de strijd wierp om zo het Vlaams verzet te breken. Een politieke strategie om bij middel van een blik wulpse Waalse wuvven de Vlaamse leeuw van zijn klauwen te beroven. Maar neen hoor, het bleek doodgewone liefde, wat zeg ik, hartstochtelijke liefde, vruchtbare liefde. De eerste kleine is al op komst. Hun paarse passie kostte hem wel zijn job als VLD-fractieleider. Het ging hem zowiezo al niet voor de wind de laatste jaren. Een mislukt ministerschap, een ijdele gooi naar het partijvoorzitterschap, de verloren strijd om de Leuvense burgemeestersjerp . . . Maar nu, bingo ! Malchance in het politieke spel, geluk in de liefde, zullen we maar zeggen. Blijkbaar heeft hij van vrouwen meer kaas gegeten dan van wijn. En u weet Belgische kazen, die blijven verbazen. Vergeef mij m'n literaire spielerei. Tja, relaties op het werk, dat is niet zonder risico natuurlijk. Hoe zou het eigenlijk gegaan zijn? Bij gebrek aan vakliteratuur, in casu Dag Allemaal, ben ik genoodzaakt mij hier aan wilde speculatie te bezondigen. Even kijken wat het net mij leert. Ah, een mogelijk aanknopingspunt. Van 17 tot 22 maart 2004 brengen 4 Belgische politici een werkbezoek aan Taiwan. Paul Wille, Hendrik Daems, Christiane Vienne en .... jawel ene Sophie Pécriaux. Zou de vonk toen zijn overgeslagen ? Een vleugje Aziatisch mysterie, ver van huis, je drinkt een glaasje, je kijkt net iets te lang in mekaars ogen. Ik geef toe, het is puur giswerk, maar het zou kunnen. Wat ook de voorgeschiedenis weze, het voorlopige tussenresultaat kan tellen. Binnenkort zit Hendrik Daems opnieuw tot over zijn oren in de pampers. En veel rood of blauw zal hij daarin niet aantreffen. Het zal hem wellicht nauwelijks deren. Voorlopig bekijkt hij het leven door een roze bril. Profiteer er van, Rik, zo lang het duurt ! Want zoals Jean-Pierre Claris de Florian schreef: "Plaisir d'amour ne dure qu'un moment, chagrin d'amour dure toute la vie."
Men zegt: de tijd is relatief. Men zegt: de tijd, hij is niet echt. Tijd is louter een illusie, bron van eeuwige confusie. Tijd is slecht, is wat ik zeg. Tijd heeft enkel Lijden lief. Dood de Tijd, luidt mijn conclusie.
Elke stonde van geluk, loopt jachtig op zijn toekomst stuk, maar in tijden van verdriet, neemt hij uitgebreid de tijd, want hij geniet, van elke traan, van al wat lijdt, in ons ondermaans bestaan.
De tand des tijds breekt broze botten. De tand des tijds laat tanden rotten, verschrompelt elke ruggegraat, verrimpelt ieder jong gelaat, het is warempel ongehoord, hoe hij dagelijks ongestoord zijn gruwelijke gangen gaat. Dan dooft hij zonder mededogen, het levenslicht in onze ogen, en laat ons afgetakeld achter.
Kon ik gisteren nog met moeite de slaap vatten, gekweld door het mysterie van de hoge prijs van de aardappelen, vandaag werd mijn geest alweer bevangen door een andere prangende vraag. Zou de wereld veiliger zijn als ieder land zijn persoonlijk kernwapen had ? Ik ben geneigd deze vraag met neen te beantwoorden. Laat ons klein beginnen. Geef iedere burger in ons land een vuurwapen en je mag je verwachten aan een gevoelige steiging van het aantal schotwonden. Wie zo'n ding ter beschikking heeft, kan blijkbaar moeilijk aan de verleiding weerstaan er ook gebruik van te maken. Toch zal geen enkele burger onder deze omstandigheden bereid zijn afstand te doen van zijn wapen. Dat zou hem namelijk weerloos achterlaten temidden een schietgrage menigte. De moraal van dit verhaal: eens iedereen zich tot de tanden heeft bewapend, voelt niemand zich nog veilig zonder, en daarmee bedoel ik niet 'zonder tanden'. Ander uitgangspunt nu. Stel, geen enkele burger bezit een wapen. Dat scheelt enorm in de schotwonden, dat geef ik u op een briefje. Toch zal het de burgers nauwelijks remmen in hun vurig verlangen mekaar de das om te doen, middels mes, ijspriem, kettingzaag of het alom populaire stompe voorwerp van onbekende oorsprong. Creativiteit in deze is de mens niet vreemd. Je zal dan altijd mensen vinden die zich via de aankoop van een vuurwapen op de top van de pyramide willen vestigen. Want in een wereld van messen en speren is de revolverheld koning. Deze revolverhelden zullen,indien zij zich bedreigd voelen, niet aarzelen hun schietkunsten te vertonen. Daar wordt de buurman vanzelfsprekend niet vrolijk van. Ik moet me dringend ook zo'n toverstok aanschaffen denkt die. Zo gaat de kogel aan het rollen en een paar jaar later slapen we allemaal met een Colt onder ons hoofdkussen. Zie daar mijn dilemma. Leuk gevonden, hoor ik u zeggen - ik hoor wel vaker stemmen - , maar uw verhaaltje klopt niet. Kom maar eens kijken onder mijn hoofdkussen. Deze burger slaapt nog steeds zonder. Mijn antwoord hierop is drieledig. Ten eerste, hebt u al eens onder het hoofdkussen van uw wederhelft gekeken ? Ten tweede, wetten beperken in ons land het wapenbezit. Ten derde, vele burgers vertrouwen nog steeds op de politie voor hun verdediging. Een vertrouwen dat in andere landen vaak ontbreekt. Toen de Irakezen twee jaar geleden verplicht werden hun wapens in te leveren, kwam daar nauwelijks wat van terecht. Geen enkele Irakese huisvader wou immers het recht opgeven zijn gezin te beschermen in een land gedomineerd door criminaliteit en terreur. Hier en daar leverde iemand wel een gammel wapen in. Van het geld dat hij daarvoor ontving kon hij zich dan op de zwarte markt een performanter schiettuig aanschaffen. Het Iraakse voorbeeld maakt meteen pijnlijk duidelijk hoe relevant mijn vuurwapen-analogie zou kunnen zijn voor het geschaak met het groffere geschut. Vervang burger door land, vuurwapen door kernwapen en meteen wordt het je duidelijk waarom zovele landen er alles voor over hebben om zich van een nucleair arsenaal te verzekeren, ook al is het collectief resultaat een wereldomspannend instabiel nucleair kruitvat. Net zoals Irak is de wereld chaotisch. Een algemeen geaccepteerde wereldpolitie bestaat niet en internationale wetten zijn als het er op aan komt vaak het papier niet waard waarop ze geschreven zijn. Nogal wiedes dus dat Iran een kernwapen wil. Uncle Sam kan dreigen met zijn stok tot hij een ons weegt, Europa mag zwaaien met zijn wortel tot die wortel wortel schiet. Iran is geen ezel !
We zullen de jongen nog een kans geven. Zo moet het ongeveer geklonken hebben op de marketing-afdeling van Telenet. En zo kreeg ik vandaag voor de zoveelste keer hun folder in de brievenbus. Dit alles om mij het heuglijke nieuws te melden dat Telenet Internet in de toekomst dubbel zo snel zou worden. De juffrouw op pagina één van de folder neemt in verwondering haar hoofd in handen, ze zit erbij alsof ze denkt: "Ik kan het niet geloven, dat dit mij nog mag overkomen". Helaas kan ik haar enthousiasme niet delen, ook al omdat ik daarvoor niet betaald word wellicht. Maar vooral toch omdat ik weinig heil zie in deze grote sprong voorwaarts. Telenet is zo vriendelijk om de argumenten daarvoor zelf aan te reiken. Zo lees ik in hun folder dat ik in de toekomst slechts één seconde zal moeten wachten om een mail met een foto te ontvangen. Vroeger kostte me dat nog twee volle seconden. Winst: één seconde. Voor het downloaden van een liedje levert de verdubbeling van snelheid me vier seconden tijdswinst. Pas voor het van het net halen van grote bestanden, bijvoorbeeld een game van meer dan 200 megabyte levert het je een substantieel voordeel op, volgens hun cijfers: 3,5 minuut.(*). Wie zijn dagen vult met het downloaden van complete collecties mp3 's of dvd's zal in de wolken zijn over deze evolutie. De copyright-politie net ietsje minder, vrees ik. Zelf heb ik sinds ik over breedband beschik nog zelden het gevoel gehad te moeten wachten. Veel belangrijker vind ik het dat mijn internetverbinding perfect functioneert. Wachten tot mijn internetverbinding tot stand komt, dat vind ik pas vervelend. Storingen op het net, daar zou men eens wat aan moeten doen. Maar wat serveert men ons ? Sneller surfen tegen dezelfde prijs. Als dat kan, dan moet even snel surfen tegen een lagere prijs toch ook kunnen ... Vergeef me, af en toe laat ik mijn naiviteit spontaan opborrelen. Tuurlijk kan dat niet ! Dat zou Telenet immers handen vol geld gaan kosten. Wat een ridicuul idee. Het gaat met breedbandverbindingen net zoals met computers, consumentenelectronica en automobielen. Allen worden ze doorheen de jaren steeds meer volgestopt met allerlei snufjes en hun prestaties worden in die mate opgedreven dat ze uiteindelijk ongeveer op hetzelfde prijsniveau blijven. Altijd krijg je meer voor dezelfde prijs. Nooit eens hetzelfde voor minder. Het vermogen van personenwagens bijvoorbeeld nam de laatste twintig jaar met meer dan een derde toe. Wat als er in jouw wagen nou eens de motor zou zitten van een wagen uit 1985 ? Hoeveel zou die jou dan minder kosten ? Je zal het antwoord nooit weten, de versie uit 1985 wordt niet meer gemaakt. De optie om hetzelfde voor minder geld te verkopen dankzij technische vooruitgang blijkt te vloeken met de kern van onze economische ordening. Maar waarom eigenlijk ? Is het misschien zo dat enkel het systematisch opdrijven van de eisen de economie aan de draai kan houden ? Staat enkel het 'meer voor hetzelfde'-principe garant voor een continue groei ? Stokt anders de motor van ons BNP ? Voer voor economen, zou ik zeggen. Maar voor deze brave consument ziet het er naar uit dat hij voorlopig naar zijn goedkoper abonnementje mag fluiten. Dat laatste gelukkig nog altijd gratis en voor niets.
(*) Dit zijn de cijfers voor de abonnementsformule Telenet ExpressNet. Voor de duurdere abonnementen levert de verdubbeling van de snelheid uiteraard nog minder tijdswinst op.
