"Paus roept op tot vrede en rechtvaardigheid", dat lees ik op de teletekst nieuwspagina van onze staatszender. Nou en, denk ik dan. Moet ik nu van ontroering in tranen uitbarsten ? Kan ik nu met hersteld vertrouwen de toekomst tegemoet zien ? Op mij maakt het allemaal weinig indruk. Waarom noemt de VRT dit trouwens nieuws ? Had de nieuwsdienst dan wat anders verwacht ? Volgens mij zijn die Roomse vredeswensen op kerstmis vaste kost. Zolang ik mij kan herinneren doet men daar niet anders op de verjaardag van die kleine van de timmerman uit Nazareth. Want met die zever over de heilige geest zijn ze bij mij aan het verkeerde adres. Niet dat het veel zoden aan de dijk zet, al dat gewens. Het enige continent waar je bij benadering van vrede kan spreken is Antarctica, voornamelijk vanwege een hartverwarmend gebrek aan mensen aldaar. Maar in Rome geeft men het kennelijk niet zo gauw op. Daar gelooft men blijkbaar nog dat men de vrede kan afsmeken als men er maar vurig genoeg om bidt. Of zou het een kwestie van taktiek zijn ? Misschien speelt men met die kerstwens simpelweg op veilig. Want stel dat de wereldvrede tot ieders verbazing toch eens uitbreekt, dan komt dat succes natuurlijk op conto van het Vaticaan. Lukt het niet, dan zijn daar honderd en één mogelijke verklaringen voor te geven. Mijn persoonlijke voorkeur kwa smoezen gaat uit naar het eigenhandig ingrijpen door de duivel en zijn trawanten al vind ik 'Gods wegen zijn ondoorgrondelijk' ook niet slecht gevonden. Ach, ik begrijp wel dat de arme drommels van de VRT-nieuwsdienst zo een non-event als een pauselijk 'Urbi et Orbi' tot headline bombarderen. De deur hoef je er niet voor uit, altijd erg handig na een avondje zwaar tafelen. En verassingen hoef je van een kerstboodschap niet te verwachten. Als je niet teveel in details treedt kan je de hoofdlijnen van je artikel dus al weken op voorhand neerpennen. Ook een journalist heeft op kerstdag immers wel wat beters te doen dan nieuws te garen. Tenzij de paus eens echt fris uit de hoek zou komen tijdens z'n kerstspeech. Dan zouden ze wel uit hun kerstlethargie ontwaken, daar op de Reyerslaan. "Paus roept op tot hervatting kruistochten", kijk, dat zou nog eens nieuws zijn ! "Paus roept op tot vrede", daarentegen, dat is sympathiek , maar meer ook niet.
Het startschot is gegeven. De eindsprint richting 2006 is ingezet. Dat betekent dat we vanaf nu tot nieuwjaar overspoeld zullen worden met lauwe televisieprogramma's. Want tijdens de feestdagen moet en zal het gezellig zijn. Zelf heb ik absoluut niks tegen gezelligheid. Maar dit genre kalendergebonden vrolijkheid is aan mij niet besteed. Bespaar me dus de jaarlijks terugkerende Mr Bean klassiekers, de Mattheus passion, Harry Potter en Garmisch-Partenkirchen. Ik word er sikkeneurig van. Als het van mij afhing gingen we deze laatste dagen gewoon door alsof er niks aan de hand was om op de eerste januari vast te stellen dat het tijd werd om een nieuwe scheurkalender aan te schaffen. Ook dit jaar zal het echter anders lopen. Het wordt weer zwaar tafelen. De chocolademousse en de tiramisu zullen hun jaarlijkse aanval op mijn lever uitvoeren, hierbij geruggesteund door veel te veel glazen wijn en bier. Eens je je eerste feestmaaltijd achter de rug hebt is het wachten tot 2 februari voor je weer volledig boven water komt. Vandaar waarschijnlijk die muffe tv-programma's. Ze zijn perfect toegesneden op een papperig lijf en tot moes verweekte hersenen. En net tijdens deze periode maken wij allerlei goede voornemens. Fout, natuurlijk. Om goede voornemens te maken moet je helder van geest zijn. Dan ben je je bewust van je beperkingen en leg je de lat niet zo hoog. Wacht dus niet met uw goede voornemens tot tijdens het kerstverlof. Begin december lijkt me een geschikter tijdstip. Je hebt dan ook nog de tijd om er enkele bij wijze van test al eens uit te proberen. Als je er de kerst niet mee haalt, dan kan je ze meteen van je lijstje schrappen. Dat voorkomt een heleboel desillusies.Diegene die na een paar weken nog steeds overeind blijven, daar stap je dan het nieuwe jaar mee in. Of ik zelf nog goede voornemens heb ? Nee, daar begin ik niet meer aan. Ik heb het jaren geprobeerd maar er kwam nooit iets van terecht. Maar als u er behoefte aan hebt, ga gerust uw gang. Beter nog, vertrouw ze mij toe per e-mail. Ik zal ze zorgvuldig archiveren. Eind 2006 zal ik dan contact met u opnemen.Benieuwd of u het beter doet dan ik.
Het is alweer een tijdje geleden dat ik nog een verkoper aan de deur had. De leurder behoort tot een uitstervend ras. Het populairste product dat tegenwoordig nog aan de deur verkocht wordt, is het geloof. Het enige ware natuurlijk, "dat zul je in geen enkele winkel vinden, meneer ..." De commercie heeft al lang door dat de deur-aan-deur verkoop zijn beste tijd gehad heeft. De mensen zien je van ver komen, met je stofzuigermirakel, je universele encyclopedie of je exclusieve wonderset poetsartikelen. Negen kansen op tien blijft de deur op slot. De wet van behoud van ellende stipuleert dat in het geval van het verdwijnen van één bron van treurnis een andere dit verlies moet compenseren. En zie, de televerkoop werd geboren. Vanmiddag was het weer zo ver. Aan de andere kant een vrouwenstem met een exclusieve aanbieding. Ik luister beleefd en probeer haar gebrekkig Nederlands te begrijpen. Om één of andere reden schijnt men er in Telesalesland van uit te gaan dat een exotisch accent de sleutel is tot een succesvol verkoopsgesprek. Wat zal ik doen ? Laat ik de vrouw haar verhaal vertellen, of gooi ik onder begeleiding van een ferme vloek de hoorn op de haak ? Ik twijfel. Als ik het gesprek nu beëindig ben ik meteen van haar gezeur verlost. Dat is voor mij de korte pijn. Maar komt mijn belaagster er dan niet al te makkelijk van af ? Als ik nu inhaak rinkelt over vijftien seconden in een andere huiskamer de telefoon. Als goede burger kan ik dat niet laten gebeuren. Ik besluit het gesprek een andere richting uit te sturen. "Hebben wij elkaar al niet eerder gesproken ? ", vraag ik. Even wordt het stil aan de overzijde. Deze wending staat duidelijk niet in haar draaiboek.
Zij: "Misschien, meneer, maar ..." Ik : "Hoe zei je ook al weer dat je naam was ?" Zij: "Sara, meneer " Ik : "Ja, nu weet ik het weer, jij was toch dat meisje dat hoogzwanger was " Ik : "Hoe is de bevalling verlopen, alles goed met je baby, is het een jongen of een meisje ?" Zij: " euh, ik geloof u vergist zich meneer, maar om ..." Ik : "Werkelijk, en toch ken ik je stem, maar van waar ..." Zij: " Ik geloof niet dat ... Ik : "Maar natuurlijk, Sara, Sara van Tele-onthaal " Ik : "Ja, dat waren zware tijden ..." Ik : "Ach meid, als ik daaraan terugdenk" Zij: "U bedoelt ?" Ik : "Laat die u maar vallen, Sara, zeg maar Alex" Ik : "Ja, jij praat met zoveel mensen, hé, je zal me wel vergeten zijn" Ik : "Maar ik jou niet hoor, ik moet je trouwens nog bedanken" Zij: "maar ..." Ik : "Geen gemaar, Sara, jij hebt me toen werkelijk uit de put gehaald" Ik : "Ik weet nog hoe je zei: je mag alles zo niet opkroppen, Alex, praat erover !" Ik : "Wel ik heb je advies gevolgd hoor, ik gooi het er allemaal uit." Ik : "Tegenwoordig maak ik van mijn hart geen moordkuil meer" Zij: "Moordkuil ? Ik begrijp niet , meneer" Ik : "Laat dat meneer nu toch" . . . ( kiestoon )
Geloof me, het zal meer dan vijftien seconden geduurd hebben voor ze daar van bekomen was. Neem een voorbeeld aan mij en stuur dit blogje naar drie van je vrienden of vriendinnen die zich ook dood ergeren aan dat vervelende tele-geleur. Vraag hen hetzelfde te doen. Je kent het principe wel. Als mijn berekeningen kloppen ligt de hele telesale-sector nog voor nieuwjaar op apegapen. Doen !
Ontroerend was het, de manier waarop in Nieuw-Zeeland een leger vrijwilligers zich in de strijd wierp, in een poging om meer dan honderd gestrande walvissen het leven te redden. Met vereende krachten werden de dieren nat gehouden in de hoop hen bij het volgende hoogtij terug de zee in te loodsen. Voor het leeuwendeel van de beesten liep het goed af, vijftien walvissen echter stierven voor het weer vloed werd. De aanblik van deze imposante beesten, hulpeloos op een strand, laat weinigen onder ons onberoerd. Maar ik vraag ik me af hoeveel van deze barmhartige samaritanen zichzelf die avond, pompaf van het walvisredden, nog snel een fishstickje gebakken hebben. Ik weet het wel, strikt genomen is een walvis geen vis maar een zoogdier, maar toch, het blijft opmerkelijk hoe een mens, het ene moment nog tot tranen bewogen door het lot van een walvis, het volgende ogenblik zijn pannetje al vult met een zeebewoner van bescheidener formaat. Is het zijn statuut van zoogdier dat de walvis verheft boven de doorsnee fishstickvulling ? Of ligt zijn vermeende intelligentie aan de basis van onze opwellingen van mededogen ? Universeel is de liefde voor deze mastodonten van de zee zeker niet. Japanners bijvoorbeeld, lusten de beesten rauw. Als delicatesse in hun sushi-bars, waar je behoorlijk mag dokken voor je portie moby-dick. Dat een kilootje walvisfilet je makkelijk 50 euro kost, daar is de vreemde wijze waarop de Japanners aan hun walvissen komen debet aan. De beesten dienen er immers eerst een wetenschappelijk traject te doorlopen voor ze richting viswinkel kunnen. De wetenschappelijke interesse voor walvissen in Japan is enorm. Vooral rond de feestdagen is de honger naar oceanologische kennis er niet te stillen. En dus ging de Japanse walvisvloot uit vissen met als doel het harpoensgewijze recruteren van een kleine duizend onderzoekssubjecten. Als het van de jongens van Greenpeace afhangt wordt het een schrale vangst. Volgens hun gegevens blijken deze onvrijwillige 'proefdieren' immers verdacht zelden op sterk water te belanden. Veel vaker gaan ze vergezeld van een dipsausje. Voor de kust van Tasmanië levert Greenpeace daarom slag met de enorme drijvende visfabrieken van de Japanners. Tiens, Tasmanië, dat ligt toch in de buurt van Nieuw-Zeeland, niet ? Zouden ze daaraan gedacht hebben, de bereidwillige kiwi's die zich het lazarus werkten voor die gestrande walvissen ? Hopelijk hebben ze de beesten een veilige richting uitgestuurd. Anders mogen ze zich binnenkort aan een kaartje verwachten. Eéntje uit Japan, met woorden als: Hartelijk bedankt voor uw medewerking. De proefdieren hebben het smaakexperiment met glans doorstaan.
Zing mij over de grens met je zoekende stem, Isabel. Luid zijn doodstrijd in.
Het wordt een winter van niks, Isabel, hij zal smelten, onder jouw klanken en rimpelen op jouw vibrato.
Smeek voor mij, tussen huilende gitaren, verweef je woorden met akkoorden tot een lentebelofte.
Ban de kilte , wieg hem weg, vul je longen en benevel me met je timbre van velours en verlaat me met een verlegen "dank u."
Vals bestaat niet, in jouw toonaard, van boter en vanille. Het is de wereld die zich in doofheid wentelt en mag beschikken, laat hen het stille donker en mij je wollen tonen likken.
'Het is geen pretje president te zijn van een land in oorlog. Behalve als je Bush heet. Want een Bush ligt niet wakker van een beetje 'krieg', een Bush is een geboren leider. En leiders moeten leiden, het volk heeft maar te volgen. Vertrouw op de aanvoerder en alles komt goed. ' Dat is tegenwoordig de teneur van vele republikeinse commentaren in antwoord op kritiek van democratische zijde. "Trust in God" wordt "Trust in Bush", de president als plaatsvervanger van God op aarde. Naar verluidt kunnen beide grootheden het uitstekend met mekaar vinden. Bush zou naast zijn rode telefoon ook over een paarse telefoon beschikken, zijn directe verbinding met de schepper. Wie nou wie opbelt, daar kan ik geen uitsluitsel over geven, maar dat er intens van gedachten wordt gewisseld, dat staat vast. Hij zal het wel aan God gevraagd hebben, of het ok was dat hij zijn eigen burgers en masse zou laten afluisteren. Want eigenlijk mag dat niet. Toch niet volgens de grondwet van de VS. Tijd voor gedegen advies moet Bush gedacht hebben. En bij wie kan je dan beter te rade gaan dan bij de auteur van de 'tien geboden' , de ultieme grondwetspecialist. God zei dat het goed was en aan de slag konden ze, de spionnetjes van het NSA, het National Security Agency dat zich bezig houdt met het wereldwijd onderscheppen van e-mail en telefoonverkeer. Nu het voor de verandering eens Amerikaanse burgers zijn, die à volonté afgeluisterd worden, zit het er natuurlijk bovenarms op. Of Bush nu werkelijk de grondwet heeft geschonden, dat moeten de yankees maar onder mekaar uitvechten. Mijn bezwaren tegen dat geluistervink zijn echter van praktische aard. Wordt de Amerikaanse afluistercapaciteit wel efficient ingezet ? Dat vraag ik me af. Dat de president tot het uiterste wil gaan om het leven van zijn landgenoten te beschermen, daar kan ik enkel respect voor betuigen. Maar het lijkt me dan van kapitaal belang eerst een goed beeld te hebben van de voornaamste bedreigingen. Na enig speurwerk stootte ik op het volgende lijstje.
Zoals u kan zien staat terrorisme niet op het lijstje, een constatering die tot nadenken zou moeten stemmen.Wat u er wel op aantreft, op nummer vier, is bronchitis. In plaats van op terroristen te jagen lijkt het me dan ook beter vanaf vandaag op zoek te gaan naar hoestende en proestende telefoneerders. De NSA kan deze risicogevallen dan meteen telefonisch waarschuwen en hun het advies geven een bezoekje aan hun arts te brengen. En wat dacht je van doodsoorzaak nummer 8. Op 11 september kwamen ongeveer 3000 Amerikanen om. Zelfmoord kost ruim 30000 mensen het leven. U bent een tien keer groter gevaar voor uzelf dan gelijk welke zelfmoordterrorist. Zet de NSA erop , meneer de president. Onderschep al die negativiteit en breng mensen met suicidale gedachten in contact met professionele hulpverleners. Weeral 30,000 zieltjes van het vagevuur gered. U ziet, een puur wetenschappelijke inzet van spionagecapaciteit redt veel meer mensenlevens dan jaren jagen op Osama en zijn trawanten. Laat je door deze lieden dus vooral niet opjagen. Dat bezorgt je enkel een hoge bloeddruk en dat is doodsoorzaak nr 15 !
Ik ben een canvaskijker, ik beken. Ik behoor tot een minderheid van mensen die meer willen. Ik ga rechtop zitten voor 'Ter Zake', bol met 'de bende van Wim' door Europa en spoed me naar het toilet tussen 'Morgen Beter' en 'Bewogen leven'. Zo ben ik, het is een chronische kwaal waarvan ik nimmer genezen zal. Dat betekent niet dat ik nooit eens over het muurtje kijk. Wel integendeel, ook onze noorderburen zenden op hun Nederland 3 immers prachtige programma's uit en BBC2 grossiert in sterke documentaires en frisse humor. Reality-tv, echter, zal je niet vinden op een kwaliteitszender. Vreemd, want een kwaliteitszender zou juist op goede voet moeten staan met de realiteit. Versta me wel, ik ben niet op zoek naar een zoveelste parodie of een 'De Pfaffs' met een begeleidend panelgesprek, ik lust mijn reality liever rauw, geen editing, geen regie, zoals ooit de ochtenduitzendingen van Big Brother. Gewoon vijf mensen aan een keukentafel, zonder woorden, minutenlang, enkel onderbroken door flarden van blinde dialogen die zich kwa absurditeit konden meten met de sterkste staaltjes uit 'Wachten op Godot'. De leegte tot de pijngrens.
Maar leegte hoeft niet te kwellen. Ze kan ook boeien, verwonderen, tot nadenken stemmen. De Duitse zender ARD brengt 's nachts een programma dat 'Die schönsten Bahnstrecken der Welt' heet. Een trein neemt je mee van punt A naar punt B. Geen commentaarstem, geen manipulaties. Enkel een camera, die het landschap registreert. Waarschijnlijk bedoeld om wakkerliggers naar dromenland te leiden. Maar er zijn er die er hun wekker voor zetten. Als ik rond vieren de slaap niet vatten kan, plooi ik mijn hoofdkussen vierdubbel om vanuit mijn bed mee te kunnen reizen. Aan zulk een programma ontbreekt het op Canvas. Ze hebben er nochtans de ideale trailer voor. Dat containerschip dat op het verdiepende net zo vaak voorbij komt gevaren, laverend tussen de programma's. Ik wou dat het verder voer. Van Zeebrugge naar Shangai, van Antwerpen naar Panama om daar ,via het kanaal , Long Beach, Californië te bereiken. Men één camera op de brug van het schip en een microfoon op het dek, zodat het beeld wordt versterkt door de dwingende stem van de oceaan. Zo zou ik de nacht in willen. Samen met Canvas.