Veel woorden schrijf je met één medeklinker aan het eind. Een paar hebben er twee en er zijn erbij die je met niet minder dan drie medeklinkers aan het eind schrijft. Zoals de woorden: markt en barst.

Als u een eindje naar beneden 'scrollt' ziet u in voorbeeld 1 hoe jonge Nederlandse basisschoolleerlingen deze bijzondere woorden leren kennen en leren lezen. De juf helpt hen daarbij met behulp van een bladzijde uit een leesmethode. De kinderen leren enkele k/m/k/k/k/-woorden (k = klinker en m = medeklinker). De kinderen leren die woorden in een kort verhaaltje met tekeningetjes. Het is de bedoeling dat de kinderen straks - kijkend naar de plaatjes - vragen kunnen lezen en beantwoorden als: Wie klimt het hoogst? 

Vaak, niet altijd, is het leren lezen op school moeilijk. Maar soms wordt het erg leuk. Bijvoorbeeld wanneer je met woorden spelletjes kunt doen. In voorbeeld 2 heeft een wel heel dom iemand de cijfers en letters verwisseld. Hij schrijft: ik d8 dat het half zeven was, maar het was pas half 6! Je kunt ook zinnetjes bedenken die onzin zijn en helemaal niet kunnen, zoals: de zwaan leest de krant en de kraai zwemt in de vijver. Want zulke dieren bestaan helemaal niet. Maar je kunt er wel om lachen natuurlijk.

Bij het leren lezen op school hoort ook het voorlezen, het luisteren naar verhalen, het zelf schrijven van woorden en zinnen, maar ook het toneelspelen en het zingen. In voorbeeld 3 ziet u een bladzijde uit een prentenboek dat ook bij de leesmethode hoort. We zien hoe Lotte samen met haar grootvader een appeltaart gaat bakken. (Het recept is van grootmoeder.) De juffrouw leest de tekst (links beneden) en legt de moeilijke woorden op de verpakking uit. Wat is "zelfrijzend bakmeel"? Wat betekent: "1 liter"? Het mooiste komt nog. Straks komen er een paar vaders en moeders op school om samen met de klas een echte appeltaart te gaan bakken!

Tot de mooiste herinneringen uit mijn beroepsleven horen de momenten waarop het ons lukte theorie en praktijk met elkaar te verbinden. Zodanig dat grote mensen (de juf op school) en kleine mensen (de kinderen op school) ervan profiteren. Zo heb ik (theoreticus die iets van het leren lezen afweet) jarenlang samengewerkt met een team van leerkrachten en schrijvers (lieden die de praktijk van het leesonderwijs van haver tot gort kenden) bij het ontwikkelen van een goede leesmethode waarmee de juf de kinderen kon leren lezen. En hoe groot was de voldoening wanneer de juffen tegen mij zeiden: "Heus, meneer Terra, als u eens wist hoe zeer wij genieten van deze manieren van lezen leren!" Dan kon ik, een van de auteurs en bedenkers van deze leesmethode, niets beters doen dan bevestigend te knikken en mij terug te trekken in een hoekje om vol trots en verlegenheid te genieten van het succes.

Een goede theorie alleen is niet voldoende. Het is de kunst van het vak een goede theorie uit te werken in een goedwerkende praktijk. En aan de andere kant is er niets zo praktisch als een goede theorie.

Naschrift: De leesmethode waarover het hier gaat heet "De Leessleutel". Niet de enige in het Nederlands/Vlaamse taalgebied, maar zonder twijfel een van de beste.