Wat is de bovenste kleur van een wapperende
Nederlandse vlag?
a)
rood
b)
wit
c)
blauw
d)
oranje
Dit zou een item kunnen zijn uit een van de talloze quizzes
die ons televisiebestel onveilig maken. Het is een niet al te moeilijke multiple-choice vraag. Het goede
antwoord is gegeven, de vraag is alleen: welk van de vier? Iemand die een
beetje van wanten weet, kent het goede antwoord. Het is ook een eerlijk item,
want de vraag is zinnig en de kwisdeelnemer wordt nergens op het verkeerde been
gezet. Zelfs met een zweempje humor. Een grapje. Want of de vlag wappert of
niet heeft immers geen invloed op het antwoord.
Het probleem voor een iedere deelnemer die echt niets van vlaggen
en kleuren weet en verder ook van weinig toeten en blazen, is het achterhalen
van het goede antwoord. Dat kan op twee manieren: gewoon gokken, dan heb je bij vier antwoorden in
ieder geval 25% kans (en dat is volgens Linda de Mol
héél véél). Een andere mogelijkheid waaraan slechts weinigen denken is het
hardop en luid uitspreken van de vier alternatieven. U moest eens weten hoezeer
de klank van wat je leest bijdraagt aan het opsporen van de betekenis!
Het derde procédé wordt veel toegepast: het is de methode van het elimineren of
afstrepen. Je loopt alle antwoorden stuk voor stuk na en besluit welk
alternatief te zot is voor woorden en om die reden afvalt als zijnde het goede
antwoord. Dus een streep erdoor.Uiteindelijk blijft het goede antwoord over.
Wat de vraag over de bovenste kleur van de Nederlandse vlag
betreft volgt hier de plausibele redenering van deelnemer meneer Jansen, een
gepensioneerde ex-vutter met de schaapjes op het droge. Hij zegt: Antwoord (a)
rood kan het niet zijn, want dat had ik wel geweten; (b) wit is
een onschuldige, onopvallende kleur, die stoppen ze nooit in een vlag, (c) blauw,
weet ik zo een-twee-drie niet, maar het zou best kunnen of niet soms? (d)
oranje is een voetbalclub, die is het zeker niet. Wat de volgende woorden betekenen
weet ik niet, maar aldus eliminerend en
deducerend kom ik toch uit bij alternatief
(c).
Het antwoord blijkt helaas slechts bijna goed te
zijn. Dus gaat de heer J. terug naar huis met een rood hoofd van schaamte, een
troostprijs van 1000 euro en een lot voor een goedgelijkend doel.
Terug naar het spelletje. Wij verheugen ons natuurlijk mee
met de spelers die iets winnen en overladen met mensen die zo stom zijn het
verkeerde alternatief te kiezen met spot en hoon. Zelf kijk ik graag naar de
manier waarop alternatieven worden bedacht. Want dat is een kunst op zich. Stel
dat je de volgende vraag wilt stellen: welke maand heeft nóg minder dagen dan
september? Dan moet je bij het goede antwoord (februari, ik help u even) drie
alternatieven zien te vinden die even aantrekkelijk zijn als het goede
antwoord. Want naar een spelletje met alternatieven die kant noch wal raken kijkt
geen hond. Ik stel twee mogelijkheden voor, en u zegt maar aan welke
mogelijkheid u de voorkeur geeft.
I. Welke maand heeft
minder dagen dan september?
-
kerstmis als oma op bezoek komt
-
februari in een jaar dat de elfstedentocht wordt
gehouden
-
ramadan als voorganger van het suikerfeest
-
augustus in een natte zomer
II. Welke maand heeft
minder dagen dan september?
-
januari
-
februari
-
maart
-
april
Methode I valt af, want hier voelt iedereen zich zwaar in de
maling genomen en dat pikt op den duur niemand. Als u kiest voor mogelijkheid
II zit u waarschijnlijk goed, maar daar zit geen kraak of smaak aan. Nee, het
vinden van goede alternatieven is geen peulenschil.
Vroeger liet ik mijn studenten zélf wel eens een
tentamenvraag maken (en die natuurlijk ook beantwoorden). Ik denk namelijk dat
het zelf kunnen bedenken van een zinvolle
vraag over de studiestof niet mogelijk is wanneer je de stof onvoldoende
beheerst. Daarom ten slotte een niet helemaal serieus te nemen experimentje. Ik
geef u vier alternatieven waaronder het goede antwoord. Aan u de opdracht een vraag te bedenken niveau gemiddelde
blogger/lezer - die bij één (en slechts één) van de vier antwoordmogelijkheden
past. Onder de goede oplossers verloten wij een gratis lot van de
Miljoenen-lotto. Succes!
Vraag:
.
a) Frans
Banket
b) Herman
Brood
c) Frits
van Gebak
d) Christien
Kadetje (geboren Appeltaart)
|