Als u zo vriendelijk bent
even naar beneden te scrollen, ziet u twee fotos met een landbouwattribuut dat
u ongetwijfeld kent. Het is de klassieke houten hooihark. Voor uw en ons gemak
even uit de schuur gehaald en schuin tegen de schuurdeur gezet zodat wij met
volle teugen van het beeld kunnen genieten. Want er zit een verhaal aan vast.
Mijn oud-oom Willem, broer
van Hendrik mijn grootvader van vaders kant,
was iemand met enige kapsones. Dat wil zeggen: hij beweerde veel, sprak
veel (en luid), meende dat hij alles kon, en was voor de duvel niet bang. Later
toen het leven hem ingehaald had, werd dat allengs een stuk minder en werd hij
zelf stiller en milder. Maar als jonge man kon hij de hele wereld aan. Hij kon
ook dingen die anderen niet konden of niet durfden.
Eens, heel lang geleden
tijdens de hooioogst, ging iedereen ook de buren werden ingeschakeld - met
oom Willem mee naar het hooiland om het pas gemaaide gras bijeen te harken om
het te laten drogen. Van voor naar achter verschenen lange rijen hooioppers. In
de hete middagpauze, in de schaduw van de bomen, nadat de vrouwen die het eten
hadden gebracht met de restanten naar huis waren gegaan, en iedereen voldaan in
het gras lag, kwamen de verhalen. Eén van de buren vertelde een sterk verhaal
over slapen. Waarop oom Willem zei: weet je dat je staande in een hooihark kunt
slapen? Omdat iedereen hem ongelovig aankeek, voegde hij de daad bij het woord.
Hij pakte de hooihark en stak
die met de steel naar beneden en de tanden naar boven schuin in de grond.
Daarna legde hij zijn hoofd te rusten in het eind van de steel, daar waar de buigzame
steel zich in tweeën vertakt. Hij ging een beetje schuin staan om tegenwicht te
bieden aan de hark, sloot zijn ogen en deed alsof hij in slaap viel. Omdat het
zon koddig en bizar gezicht was, brak iedereen in een luid gelach uit. Dat
duurde een tijdje, totdat een verstandige buurvrouw vond dat het lang genoeg
geduurd had. Willem, riep ze, schei daar nu maar mee uit, het is genoeg
geweest. Maar Willem reageerde niet.
Willem reageerde niet meer.
Hij had op een haartje na zijn bewustzijn verloren. De twee taps toelopende
delen van de hooiharksteel sloten de bloedsomloop links en rechts in zijn hals
en nek volledig af. Bijkans door een wonder viel Willem inclusief hooihark om, (getroffen door een windvlaag? omver gestoten door de oplettende buurvrouw?) waardoor zijn hoofd en hals bevrijd werden uit de knellende omklemming.
Op zon manier doodgaan is
pijnloos, zei oom Willem jaren later. Ik heb het bijna zelf meegemaakt op het
hooiland. Ik raakte bekneld in een houten harkensteel. Je voelt het niet. Het einde komt stil en op kousenvoeten. Net als kolendampvergiftiging.
Zo eindigt dit aanvankelijk
zo vriendelijk ogende verhaal op een enigszins lugubere manier. En dat net op
de dag dat ik lees dat in enkele Amerikaanse staten de doodstraf met behulp van
de elektrische stoel wordt afgeschaft. Ook de doodstraf door ophanging. Of de
doodstraf met een pil. De doodstraf wordt in zijn geheel afgeschaft. Eindelijk.
|
