Voor het vak Nederlands op mijn MULO-examen in 1956 was het opstel een verplicht onderdeel. Ik heb toen het verhaal opgeschreven van mijn eerste (en enige) deelname aan een declamatiewedstrijd: een wedstrijd wie het best een gedicht kon voordragen. Voor het opstel heb ik destijds een opzet gemaakt. Die vond ik onlangs tussen de oude paperassen terug. Om u even te laten zien.

Onderwerp no. 4. Ik moest voor het eerst declameren.

(1) Wanneer? Juli 1953 in Varsseveld (een klein dorp in Oost-Nederland) tijdens voordrachtswedstrijden uitgeschreven door het CJMV. (Verbond van Christelijke Jonge Mannen)

(2) Wat voor soort gedicht? Het was een komisch gedicht van een man die een motor-met-zijspan had gekocht en zijn buurman liet meerijden. Jammer was dat hij vergeten had een bodem in de zijspan aan te brengen, zodat de buurman lopen moest.

(3) Hoe ik me eronder hield? Ik was erg zenuwachtig. Want toen ik een briefje moest trekken om de volgorde waarin we zouden declameren te bepalen, trilde ik op mijn benen. Ik kende het gedicht wel van buiten, maar ik durfde het niet zonder boekje te doen. Een jongen vóór mij, die met veel branie zijn gedicht uit het hoofd opzei, bleef halverwege steken en verdween in de zaal. Ik was het laatst aan beurt, namelijk nummer zeven. Ik had bemerkt dat de andere deelnemers strak naar de jury keken, daarom probeerde ik de hele zaal door te kijken, wat me tamelijk gelukte.

(4) Reacties van het publiek. Omdat er nogal veel jongens in de zaal waren uit mijn dorp, kreeg ik bij mijn opkomst op het toneel een applaus, wat me erg goed deed. Na het komische einde barstte het jeugdige publiek dan ook in een luid gelach los. En zelfs de oudere juryleden konden een glimlach niet verbergen.

(5) Resultaat. Aan het eind van de middag werd het resultaat bekend gemaakt. Toen de voorzitter zei dat een bekend spreekwoord gezegde hier waarheid geworden was, kreeg ik al een beetje hoop, want ik dacht aan: ‘lest best’. En zowaar, het kwam werkelijk uit. Temidden van alle aanwezigen werd mij een prijs uitgereikt, een zaklantaarn. De spreker hoopte dat ik hem nog lang zou gebruiken en dat is uitgekomen ook, want ik heb hem nu nog en gebruik hem ook nog. En ik denk nog vaak terug aan de middag waarin ik mijn eerste declamatiepoging deed die zowaar met een eerste prijs beloond werd.  

Dit is dus niet het examen-opstel, maar de opzet ervan. Hoe het uiteindelijke opstel er uitzag, weet ik niet meer. Ook niet welk cijfer de examencommissie er voor over had.

-----------------------

Nootjes bij de fotootjes:

(1) zó zag Terra er destijds uit.

(2) Deel van het oorspronkelijk (geschreven) manuscript.

08-05-2010, 20:46 Geschreven door Jaclien