Mijn hele leven al houd ik van bomen en maak foto’s van hen. Het bewijs lever ik u op de voet. Onder dit verhaal staat twee keer dezelfde boom, een eerbiedwaardige beuk. Hij staat met een stuk of vijf soortgenoten aan de rand van een groot bos, het Anholtse Broek genaamd, daar waar het beekje (de zogenoemde zwarte beek) stroomt en de fietser haar tocht kan vervolgen op de asfaltweg in plaats van op het smalle, rulle bospaadje. Tussen de zwartwitte en de kleurige foto van dezelfde magistrale boom ligt om en nabij veertig jaar. De eerste foto is gemaakt met mijn eenvoudige Adox-kleinbeeldcamera; de tweede met mijn digitale alleskunner.

Bomen hebben niet het eeuwige leven. Het mag dan waar zijn dat sommige Wodans eiken eeuwen trotseren, maar onze fruitbomen in de kleine boomgaard hebben nu na tachtig jaar allemaal het tijdelijke met het eeuwige verwisseld. Ze zijn dood, ze zijn óp, hun tijd is definitief voorbij. Tachtig jaar is trouwens ook een mooie leeftijd voor een goudrenet of voor een stoofperenboom. Populieren (peppels zeggen wij) leven hoogstens veertig jaar. Dan is het over en uit. Maar geen enkele populier maakt dat stadium mee. Ze zijn eerder gekapt en verwerkt tot lage of hoge klompen.

Toen wij noodgedwongen van onze oude fruitbomen afscheid hebben genomen, waren er al plannen voor vervanging. Want een boomgaard zonder bomen is onbestaanbaar. Dus heb ik bij een kweker in de buurt een aantal appel-, pruimen- en kersenbomen alsmede enkele perelaars uitgezocht en geplant. Om ze te behoeden voor omvallen in hevige herfststormen heb ik bij ieder een steunpaal gezet.

Steunpalen bij pas geplante bomen hebben hun voor- en tegenstanders. Voorstanders betogen dat een steunpaal nodig is om te voorkomen dat door onverhoedse bewegingen de tere wortels schade lijden. Bovendien zou de paal het aanslaan bevorderen. Tegenstanders zeggen dat dit wel waar mag zijn, maar dat ieder jong levend wezen, dus ook een boom, vanaf het begin geoefend moet worden in het omgaan met tegenslagen en tegenwind. Dus niet pamperen, geen in-de-watten-leggerij of vertroeteling.

Sommigen schijnen gesprekken te voeren met bomen. Dat doe ik persoonlijk zelden, maar ik kan me er wel iets bij voorstellen. Zelf leg ik graag mijn hand op een beukenstam en verbeeld mij dat iets van de sapstroom op mij overgaat. En toen onze pas geplante fruitbomen in de droge zomer van 2005 dreigden te verdrogen, kregen ze van mij iedere avond elk een gieter water. Dan legde ik mijn hand teder om hun dunne stammetje en zei: kom op, recht je rug, er komen best wel weer andere tijden.

Het wemelt van spreekwoorden en zegswijzen waarin over bomen gesproken wordt. Daaraan kun je zien hoe groot de plaats is van de boom in ’s mensen leven. Ter afsluiting noem ik er een die tegelijk het leed van de bomenplanter aangeeft: boompje groot, plantertje dood.

Nee dan mijn grote favoriet Martin Luther. Die sprak immers de volgende onvergetelijke woorden: ꞌAls ik wist dat ik morgen zou sterven, zou ik vandaag een kind verwekken en een boom planten.ꞌ Zo mag ik het horen.