Het is half twee als ik de kerkdeur open. Ik ga het portaal binnen en via een tussendeur bereik ik al gauw het inwendige.

Op een aanplakbord buiten staat vermeld dat heden de zestiende oktober van 14.00 tot 17.00 uur mevrouw Marianne Fletcher uit Kleef haar schilderijen tentoonstelt. Dat klopt: als ik in het kerkje binnenloop, komen de kleurgolven mij tegemoet.

Om te beginnen zet ik de verwarming aan en maak licht. Daarna wordt buiten de nationale driekleur gehesen en het bord waarop de voorbijgangers attent worden gemaakt op de vandaag geopende tentoonstelling, op zijn plek gehangen. Het gastenboek wordt open en bloot klaargelegd, alsmede de bolle glazen fles voor de vrije giften. Tot zover verloopt alles naar wens, zonder kleerscheuren. De bezoekers kunnen komen.

Deze zondag, de zestiende oktober, is een prachtige herfstdag. Met een temperatuur van bijna 20 graden en geen wolkje aan de lucht. Daarom zoek ik een plekje in de zon van waaruit ik de eventuele bezoekers kan zien aankomen. Aanvankelijk zonder resultaat want het is uiterst rustig. Dan echter naderen de eerste bezoekers. Ik heet hen welkom en leg uit waarom de geachte kunstenares vandaag schittert door afwezigheid. Ze kan immers niet elke tentoonstellingsdag aanwezig zijn?

Het kerkje, waarin ten toon gesteld wordt, is met zijn lengte van 6½ meter, breedte van 4½ en hoogte van 5½ m. de kleinste in zijn soort. Maar alles zit er aan: portaal, middenschip, toren compleet met uurwerk en luidklok, altaar en koorschilderij. Pronkstuk van de kerk is een kopie van een Christus- Kruisiging in het koor. Geschilderd door een briljante Dinxperlose amateur, Gerrit Kemper, meer bekend door zijn fijnschilderingen.

Misschien vraagt u zich in verwondering af wat ik hier, in deze zowel sacrale als museale omgeving, te zoeken heb. Wel, het kerkje is eigendom van een plaatselijke Stichting die zich inzet voor het behoud van lokale oudheden. Het bestuur van deze club welwillende oudheidbeschermers heeft mij gevraagd af en toe op te treden als quasi gastheer die toezicht houdt en bezoekers die het naadje van de kous willen weten, de geschiedenis van het kerkje vertelt. Ik doe dat met plezier en zo kunt u mij enkele zondagnamiddagen in het jaar aantreffen in de kleinste kerk van Nederland. Want dát is hij, beweren wij allen om het hardst.

Via een zijweg belanden wij bij de ontstaansgeschiedenis. Anno 1908 liet een kinderloze oude heer uit Den Haag zijn neef tevens oomzegger een groot landgoed na onder de voorwaarde dat deze (de neef) op het terrein van het landgoed een kerkje zou bouwen inclusief een Christus-Kruisiging. De erflater verzuimde echter in zijn voorwaarden de maten op te geven waarop de clevere erfgenaam een zo klein mogelijke kerk liet bouwen.

Deze zonnige zondagmiddag komen achttien bezoekers. Het is maar goed dat ze niet allemaal tegelijk komen, want dan was er niet voor iedereen plaats geweest. De meeste gasten komen van ver. Ze komen om later thuis te kunnen vertellen dat ze ooit in het kleinste kerkje van Nederland zijn geweest, waar ze bovendien werden vergast op een mooie kleurrijke schilderijententoonstelling. Kinderen zijn er ook bij. Wanneer hun ouders een vrije gift overhebben voor het behoud en onderhoud van het kerkje mogen hun kinderen hoogstpersoonlijk de klok luiden.

Tussen het verschijnen van de groepjes bezoekers door is het stil en rustig, bijna sereen. Genoeg tijd en gelegenheid om dit verhaaltje te schrijven.