Tot die kleine dingetjes heeft ongetwijfeld ook het oplossen van rekenproblemen behoord. Of de kinderen goed hebben leren lezen kan ik u niet met voorbeelden bewijzen. Maar dat kinderen een eeuw geleden op school goed leerden rekenen (vooral cijferen) kan ik bewijzen met een bladzijde uit het rekenschrift van mijn schoonoom (oom van mijn vrouw) Johan W.

Op de 19^e juli in 1913, ruim honderd jaar geleden, tijdens de rekenles op een fraaie, zomerse schooldag, kregen tienjarige kinderen in som 5 een rekenprobleem voorgelegd waarbij ze geldbedragen moesten omrekenen naar diverse muntsoorten. In een zelf-getekende tabel (zie hieronder) met de kolommen gros, cent, stuiver, halve gros, halve cent, kwartje, mark, halve stuiver moet je bijvoorbeeld laten zien dat 5 gros hetzelfde waard is als 30 cent, 6 stuiver, 10 halve gros, 60 halve cent, ½ mark, en 12 halve stuiver. Opvallend is natuurlijk het gebruik van oude muntsoorten als halve centen en stuivers en de munten gros en mark. Destijds, in 1913, volop in gebruik.

Oom Johan laat zien dat hij na enig rekenwerk de systematiek beheerst. 588 halve centen zijn evenveel waard als 294 hele centen en die zijn weer even duur als 4 mark en 54 losse centen.

Heel goed gedaan, Johan! roepen wij. En dat vindt de meester ook. Hij schrijft met pen en rode inkt zijn goedkeuring dwars door de sommen heen.