Onlangs, nog maar kort geleden, op een zondagavond, belt een
mij volkomen vreemde mannenstem mij op.
"Goedenavond meneer T., ik bel u op in verband met een
tamelijk ingewikkelde geschiedenis die ik u in het kort even zal vertellen. Als
u daar tenminste even tijd voor hebt.
De zaak zit zo. Mijn naam is Henk G., woonachtig in
Amstelveen. Lang geleden, in de oorlog was het, in de bezettingsjaren dus, dat
mijn moeder door voedselgebrek gedwongen per fiets naar het oosten van het land
trok om daar bij de boeren te proberen voedsel te kopen. Ze was een van de
velen uit de stad die hetzelfde deden. Na een tocht van 150 km. bereikte zij
uiteindelijk de streek waar u woonachtig bent. En, u raadt het nooit, ze kwam
terecht bij een vriendelijke boer die precies dezelfde achternaam als u had! Ik
weet het nog precies, want een jaar later, in de zomer van 1944, ben ik als
tienjarige jongen meegefietst naar dezelfde bestemming. Ik vergeet nooit dat de
boer met uw achternaam het goed vond dat we zoveel pruimen mochten eten als we
lustten!
Ook na de bevrijding zijn de contacten tussen deze
behulpzame boerenfamilie en ons blijven bestaan. Mijn vader heeft in die tijd van
hen een paar familiedia's gemaakt die ik u in een bijlage bij een e-mail zal laten
zien. Zoals het echter wel vaker gaat, hielden de contacten na een paar jaar
plotseling op. Maar de foto's heb ik nog. Gevonden toen we thuis aan het
opruimen sloegen.
Ik heb nu de volgende vragen. Is dit uw familie of zijn deze mensen familie van U? Weet u anders
wie het zijn? Misschien kan ik hun kinderen of kleinkinderen met de foto's een
plezier doen. Verder weet ik jammer genoeg niets meer van hen. Alleen meen ik
mij te herinneren dat de vrouw van de boer Geertruida of Trui heette."
Ik open de bijlage die bij de e-mail is gevoegd en zie de
twee foto's. (Zie beneden.) De eerste laat een wat verlegen echtpaar zien dat
tegen de zon inkijkt. Op de tweede zien we ongetwijfeld vader en zonen. Het
zijn oude kleurendia's die de opbeller uit Amstelveen even gedigitaliseerd
heeft. Hoewel de afgebeelden dezelfde achternaam dragen als ik, zijn we geen
familie. Sterker, ik ken ze niet. Ook niet van gezicht. Maar na enig vragen, zoeken,
lezen, nadenken, analyseren, reduceren en deduceren schrijf ik de volgende dag
aan meneer Henk G. uit Amstelveen de volgende mail.
"Beste meneer Henk G., nee, ik ken deze mensen niet.
Het is in ieder geval geen familie. Maar ik ben er voor 90% zeker van dat de
volgende bewering waar is. Deze familie heeft hier in deze streek gewoond en
wel op de boerderij die de huisnaam "De Koop" droeg. De boer heette
Arend-Jan en zijn vrouw inderdaad Trui. Ze zijn rond 1950 verhuisd naar een
andere boerderij verderop. Trui is in 1976 gestorven en de boer zelf, Arend-Jan,
in de negentiger jaren. Wat er van de zoons geworden is, zou ik u niet kunnen
zeggen."
Tot zover de nasleep van een onverwacht telefoongesprek.
Alleen nog even twee slotopmerkingen.
(1) In de titel is sprake van een misplaatst familieportret.
Dat slaat natuurlijk alleen op het feit dat de foto's niet passen bij mijn
eigen familie. Maar het zoeken van meneer Henk G. naar nakomelingen van mensen
op zijn familiedia's is allesbehalve misplaatst, maar integendeel een fraai
staaltje van hulpvaardigheid en dankbaarheid. Bovendien levert het een interessant
verhaal op. Of niet soms?
(2) Van een van de afgebeelde zoons herinner ik mij dat van
hem op de lagere landbouwschool gezegd werd dat hij weliswaar aardig en
hardwerkend was, maar ook als niet bijster intelligent werd gezien. Maar toch,
zei de directeur van de school tegen mij, wordt dat een goede boer. Als 's
avonds de koeien in de stal zich niet prettig voelen en lawaai maken, loopt hij
(de zoon) de stal in en meteen keert de rust terug. De koeien voelen zich bij
hem op hun gemak. En die vergissen zich nooit.

|