In onze straat, schuin tegenover ons huis, stond een kleine fabriek. De oprichter, een schoenmaker, maakte er met enkele getrouwe personeelsleden voorwerpen van leer. Vooral riemen en knopen. Dat kwam goed uit, want in die tijd kwamen kakikleurige jassen met grote leren knopen in de mode. De knopen werden door vlijtige thuiswerkers gevlochten uit smalle, geurig ruikende stroken leer.  In de fabriek werden eerst de stroken op de juiste lengte, breedte en dikte gebracht. Dan bracht een persoonslid met een volkswagenbusje het materiaal naar de huizen met thuiswerkers en haalde de gisteren gemaakte kant en klare knopen meteen op. Terug in de fabriek werden de knopen nog voorzien van een metalen ringetje, gepoetst en ingepakt. Ze waren dan letterlijk om door een ringetje te halen.

Ik was veertien, ging naar de middelbare school en had veertien dagen kerstvakantie. Zoals in meer vakanties was ik dit keer aan het werk in het knopenfabriekje schuin tegenover ons ouderlijk huis. 's Morgens om half acht stopte ik mijn kaart in de klok en ging aan het werk. Met een onderbreking van een uur wegens middagpauze en een koffiepauze van een kwartier werd er tot vijf uur doorgewerkt.

De eerste dag werd ik door de voorwerker aan een stansmachine gezet. Met een stevige tred op een pedaal kwam er een vlijmscherp mes naar beneden dat stroken leer - die ik met mijn twee handen precies op de goede afstand en de juiste maat gereed hield - doormidden sneed.  Links stond de mand met ongesorteerd leer, rechts de mand met lange repen leer, alle in de juiste lengte en breedte, klaar om door de thuiswerkers gebruikt te kunnen worden.

Op de middag van de eerste dag gebeurde het onvermijdelijke. Mijn voet, al een beetje gewend geraakt aan het ritme van de tred, had er even niet op gerekend dat mijn handen nog niet zo ver waren. Met andere woorden: het mes sneed behalve de strook leer ook een flardje van mijn  rechterduim af. De voorwerker zei dat ik buitengewoon veel geluk had gehad. Ik had mijn hele rechterduim wel kunnen afhakken! De toegang tot de stansmachine werd mij ogenblikkelijk streng verboden.

De kersttijd, vlak voor het einde van het jaar, is de tijd om de balans op te maken. Hoeveel winst is er dit jaar gemaakt? Hoe groot is de voorraad riemen van het type Blauw A4? Ook deze vragen dienen te worden beantwoord.

De plaatsvervangend hulpdirecteur van de fabriek verplaatste mij van de stansmachine naar de zolder van het bedrijf. Daar lagen bergen leren knopen en stapels riemen in alle mogelijke maten en soorten. De hulpdirecteur wees naar een berg knopen en zei: "Ga die maar eens tellen. Schrijf het getal op een briefje en leg dat er bovenop. Ben je klaar met de ene berg, ga je naar de volgende."

Daar zat ik dan. Op de ijskoude zolder van een knopenfabriek. Op een dag in december. Te tellen tot ik een ons woog. Op de eerste berg kwam een briefje met het getal 2356. Ik wist het zeker, want ik had eerlijk, oprecht en zonder fout geteld.

Drie bergen deed ik die dag. 's Avonds thuis en 's nachts in bed lag ik nóg te tellen: 202, 204, 206, 208. De volgende morgen begon ik met berg numero 4.

Maar ik had net als Tom Poes een list verzonnen. Ik pakte een klein ijzeren bakje dat ik in een hoekje van de zolder had zien staan. Hoeveel knopen zouden er in zo'n bakje kunnen? Een afgestreken bakje bevatte 78 knopen. Daarna ging ik bakjes vullen, telde in plaats van het aantal knopen het aantal bakjes, - bij ieder vol bakje een streepje in het stof - en vermenigvuldigde dat getal met 78. Ik werkte langzaam, omdat ik niet wilde dat men zou merken hoe ik zo vlug kon tellen.

Na veertien dagen kwam er een einde aan het tellen. Overal op zolder lagen bergen knopen  en stapels riemen met briefjes erop. Alles was geteld en de voorraad was tot in de puntjes bekend. Alles in kannen en kruiken. Het nieuwe jaar kon beginnen.