Een winterkindje ben ik. Geboren vroeg in Maart. Op een dag waar het nog kan sneeuwen en vriezen dat het kraakt. De lucht donkergrijs, eentonig, zoals een sneeuwlucht hoort te zijn. Op een dag waar de krokusjes de kop opsteken, waar de knoppen aan de Vlierbes langzaamaan zwellen. De lucht vol van verwachting, zoals mijn hart nu is.
Op De Redactie gelezen deze ochtend : Hondervijftig mensen sliepen vannacht op straat in Brussel. Honderdvijftig mensen die niet meer gebruik konden maken van de driehonderd bedden die Samusocial heeft. Wegens volzet, overvolzet en overovervolzet. De vraag komt in me op hoeveel mensen daarnaast de weg naar de sociale dienst niet kennen of niet gevonden hebben? Wegvluchten van uitzichtloze situaties, van geweld, van te weinig werkgelegenheid, van corruptie, van een veroordeling. En nu van de koude. Zestig kilometer verderop versiert een meisje in een roze balletpakje een kerstboom.
Lijnen. Lijnen die uitgetekend worden door onze opvoeding, door de maatschappij, door diegenen waar we verbintenissen mee aangaan en in het bijzonder door onszelf. Lijnen waar niet over mag gegaan worden of enkel stiekem, in een hoekje dat het daglicht niet mag zien. Lijnen zwart op wit en zwart-wit, haarscherp en zonder plaats voor een vlek of een onverwachte uitschietende beweging van de hand. Lijnen zouden moeten duidelijkheid scheppen, maar verwarren soms. Tenminste bij mij toch. En wat ik ooit hoorde, een wetenschappelijk experiment; dolfijnen en een immens waterbassin. De eerste periode werd er een glazen wand in het midden van het waterbassin geplaatst. De tweede periode werd de glazen wand verwijderd. Maar geen van de dolfijnen die ooit nog aan de andere kant zwom. Weg met de glazen wanden! Echte of vermeende.
Lucas heeft examens. Tijdens het naar huis gaan na het examen geschiedenis stuurt hij me volgend SMSje. Ik tik het even letterlijk over.
Mag ik een uurtje bij max blijven of bij ons ge kunt hem vertrouwen en zijn moeder hebt ge al gezien, kzal flink zijn en we hebben alles geregeld bedankt alvast
Ja-, neen- en OK-smsjes, opbeurende- en deprimerende smsjes, informatieve smsjes, lach- en plaag-smsjes, opwindende smsjes, smsjes allerlei. Ik twijfel even of dit valt onder grappige smsjes of onder ik-zal-mijn-moeder-maar-informeren-anders-is-ze-weer-overbezorgd-en-bijgevolg-lastig-smsjes. Het is het laatste geworden. Ken uzelf.
Ik hoorde een verhaal dat op tv geweest was. Het ging over een mevrouw die in een kerk beelden poetst en restaureert en dat een tijdje niet gedaan had. Ze had dat niet meer willen doen nadat haar dochter gestorven was. Gestorven na aangereden te zijn door een auto toen ze midden in de nacht op straat liep. En dat deed ze omdat ze aan Maria in ruil voor genezing van haar kind een bedevaart naar Scherpenheuvel had beloofd. Dus toen haar kind genas trok ze haar wandelschoenen aan en begon aan haar nachtelijke tocht. De rest van het verhaal ken je. 'Voor wat hoort wat' is nooit een goede zaak geweest.
We twijfelden of Remi nog geloofde in Sint of niet. Vragen met bijhorende kritische blik volgden namelijk elkaar op in snel tempo. En ook al ben ik een overtuigd strijder om kinderen serieus te nemen, het leven te laten ervaren in al zijn geluk en verdriet, deze klus moet hij zelf klaren. Ik ga dus niet diegene zijn die aan Remi zegt dat Sint niet bestaat. Tenzij ik merk dat hij twijfelt en duidelijkheid zoekt natuurlijk. Ik volg dus die ouders niet die vinden dat een 6-jarige moet stoppen met in Sint te geloven. Wel vaker kan ik de gedachtengang van anderen niet goed volgen. De gedachtengang dat op de achtergrond het nieuws of expliciete erotische clips voortdurend en zonder enige duiding mogen opstaan, maar dat de kinderen weg gehouden moeten worden van mensen die lijden. En ook van mensen die ongeremd liefhebben schiet nu door mijn hoofd. Een duidelijke afgelijnde veiligheidszone. Het verschil tussen leven en Leven.
Remi dus. Remi en de twijfel of hij nog gelooft in Sint. Een twijfel die in dertig seconden tijd kordaat van tafel geveegd werd, want dit was wat gebeurde toen Sint daarnet aan de deur klopte: Remi roept 'Sinterklaas is hier !!!', Remi loopt naar de voordeur, loopt naar de keuken, loopt naar de woonkamer, springt op de zetel, maakt achterwaarste salto, springt op de zetel, springt van de zetel, doet het raam open en roept zijn papa, loopt de woonkamer door, door de hal, en doet met stralende oogjes de voordeur open voor Sint en zijn twee Pieten. Doe dat maar eens na in dertig seconden zonder te geloven in het bestaan van de Sint.
Hij trok haar naar zich toe. Haar adem stokkend, haar rozengeur in zijn neus, haar heupen hard tegen de zijne. En een boze donkere blik, want hij wist wat dit liedje haar bracht; weke benen, weke buik. Net wat ze nu niet wou.
De laatste weken circuleerden er twee filmpjes op het internet. Beiden van keepers die het voetbalspel even onderbroken om respectievelijk een poes en een hond in veiligheid te brengen. Als ik me goed herinner was er een nogal verhitte discussie over het feit dat een van hen hierdoor een gele kaart gekregen had. Vorige week was ik getuige van zo'n filmpje dat geen film was. 's Ochtends reed ik voorbij een school. Een klein schooltje in een merkwaardige bocht, veel drukte op en rond de school. Net op het moment dat ik linksaf moet slaan zie ik voor me, midden op straat een bal liggen. Een blauwe plastic voetbal. Rechts daarvan; een aantal kinderen, hun neus tegen de omheining gedrukt. Achter me, voor me, tegenliggend en links van me; rijdende auto's. Ik neem alles in me op, peilend wat ik zou doen. De man die mijn tegenligger is peilt sneller dan mij. Auto stil, vier knipperlichten aan, uit de auto, bal nemen, bal teruggooien, glimlachen, instappen, auto starten, knipperlichten uitdoen en wegrijden. In een tempo even snel als de meeste ochtendsspitsen bij ons thuis lijkt het wel, maar net dat was zo bijzonder. Het verliep zo ongelofelijk rustig, zo beheerst, hij nam zoveel tijd voor elke stap. Net of er niemand stond te wachten. Net zoals in een film.
Vandaag hebben we de dag doorgebracht bij oma en opa. We hebben wijselijk het huis gelaten aan Lucas die voor het eerst echte examens heeft en aan Piet die hem dit weekend daarin zou begeleiden. Tijdens autoritten luister ik soms naar Radio 1, soms naar een CD. Maar bij voorkeur als ik alleen in de auto zit. Dan zou ik zo naar zee willen rijden om een CD in alle rust te kunnen beluisteren. Deze ochtend was het stil in de auto, onze grootste lawaaimaker zat immers thuis achter het bureau of tenminste; dat hoopte ik toch. Radio 1 zond de hoogmis uit. Een hoogmis in het kader van de vasten. En ook al krijg ik kriebels van de stemmen en vooral de manier van spreken van de voorlezers, ik liet de radio aan. Remi zat naast me met zachte blauwe oogskes naar buiten te kijken. Rustig en geconcentreerd luisterend dacht ik. Tot hij na zo'n minuut of tien vroeg 'mama, mag ik nog een Bakugan?' Dàt was het dus dat zijn blik zo zacht maakte. Helena volgde duidelijk wel. Als een eigenzinnig jufje koos ze woorden uit het Kyrie Eleison en verklaarde ze. 'Liefde', 'vergeven' en 'ziekte'. Hoe hun uitleg precies was weet ik niet meer, maar deze kon ik aan een verkeerslicht opschrijven : 'Goed' : goed is dat je eerst buikpijn had en dan niet meer. Wie kan daar iets tegenin brengen?
Gisterenavond was het jaarlijkse etentje en fuif op onze school. Laat op de avond, of beter gezegd ; vroeg in de ochtend kwam ik buiten op een bankje terecht. Nadat een jonge en mij onbekende vrouw me aansprak en ik haar niet goed kon verstaan. En eigenlijk wou ik haar graag wel begrijpen. Zo kwamen we dus samen buiten op dat bankje terecht. Wat ze zei doet veel ter zake, maar niet hier. Maar iets sprong er heel erg uit, hangt aan me. De reis ging van haar zoontje,naar Indië, naar mantra's en weer naar haar zoontje terug. Ik kan de zin die ze letterlijk zei niet herconstrueren, maar hier kwam het op neer : de meest waardevolle en oorspronkelijke mantra is je naam. Je naam is wie je bent, je diepste zijn. En ook al boeien mantra's me erg en ervaar ik aan de lijve hun kracht en rijkdom; zo had ik het nog nooit bekeken. We krijgen en we geven. Dit is voor haar :
Mijn moeder is mijn naam vergeten, mijn kind weet nog niet hoe ik heet. Hoe moet ik mij geborgen weten?
Noem mij, bevestig mijn bestaan, laat mijn naam zijn als een keten. Noem mij, noem mij, spreek mij aan, o, noem mij bij mijn diepste naam.
Voor wie ik liefheb, wil ik heten.
Neeltje Maria Min (1944)
(latere toevoeging:) ... iets vroeger op diezelfde avond kwam iemand bij me. Hij had me een aantal dagen ervoor aangesproken met een andere naam en wou zich daarvoor verontschuldigen. Ik moest even lachen. Om verschillende redenen. Het verkeerd aangesproken worden was me niet ontgaan, maar als wij 'in functie'zijn dan worden we door de jongste kleuters met zoveel verschillende benamingen aangesproken, dat we op alles reageren. Daarnaast heb ik een boon voor hun zoontje. En nog eens daarnaast zijn het zo'n hartverwarmende mensen dat ik weet dat een verspreking enkel een verspreking kan zijn. Redenen genoeg om het weg te lachen leek me dus. Maar vandaag, de tweede dag na het samen op dat bankje zitten en haar woorden en hetgene het wakker maakte rond me dansend, dacht ik : zo lief... zo ontzettend lief en respectvol dat hij zich daarvoor komt verontschuldigen. Bij deze, ... dank je wel!
In het dorp waar we wonen zie je al de eerste tekenen ervan, een lichte glooiing, de aankondiging van de Vlaamse Ardennen een twintig km verderop. En gisterenochtend tijdens het naar school rijden zagen we toen we bovenop de 'berg' waren een prachtige zonsopgang. Een grote gesluierde oranje bol, vol van belofte. Het begrip 'dankbaarheid' dat ik als kind in de wekelijkse schoolmis kind hoorde werd plots erg tastbaar.
Soep-eters zijn we. Weinig dagen gaan voorbij zonder soep. Gisteren lukraak de weinige verse groenten die in huis waren samen in de kookpot gegooid. Een geschilde komkommer, een ajuin, fijngesneden prei en een zakje jonge salade. Niet voor de hand liggende combinaties houden een mens wakker en alert. En blijkbaar ook in het leven. Deze namiddag was het grootouderfeest in de klas. 15 jonge kleutertjes, een heleboel grootouders en een wafelbakkraam. Handen schudden, verwelkomen, koffie en thee schenken, wafels aanbieden, neusjes snuiten, vragen of 'oma wafel' graag wil afgelost worden, appelsap en water schenken, fruit schillen, even praten, even troosten, knuffelen, even lachen, wat grappen, een veter strikken, een blik werpen of alle kinderen ok zijn in het feestgeruis. En plots valt de puzzel samen. Zie je de wortels van de kinderen. Het is een erg mooie en moeilijk in woorden te gieten ervaring. Niet enkel vreemde soep houdt je wakker en alert.
Terwijl rondom rond de mexicaanse griep snel uitbreidt motiveert onze huisarts me voor een vaccinatie. En aangezien de complicaties van deze griep vooral de luchtwegen treft en ik daar niet bepaald fijne ervaringen mee heb was ik makkelijk te overtuigen. Zo ben ik nu een pijnlijke arm rijker en een doembeeld armer. En kon dus deze ochtend, tijdens het uurtje thuisonderwijs, met levendige en volle overtuiging de rol van dokter neerzetten. Want mijn kleine vriendinnetje had me kordaat de opdracht gegeven om de Playmobildokter te zijn die aan alle poppetjes een spuitje moest geven. Gelukkig hoorde daar ook het aanbrengen van 'toverzalf' bij, want als ik de tel goed bijgehouden heb, hebben alle poppetjes 6 prikken gekregen. Dat was een felle overroeping van mijn ene prik. En jammer genoeg een understatement van haar vele.
Een griezeltocht stond er geafficheerd en laat het nu net dat zijn wat de twee oudsten deze vakantie absoluut wilden doen.
Omringd door een fijn gezelschap; Veerle, Moira, Ilona en Casper, een vriendje van Remi uit de buurt.
Veerle en ik zijn naast gewone vriendinnen ook wandelvriendinnen.
Ooit op een bewogen moment gestart op een avond met prachtige volle maan.
Sindsdien streven we elke volle maan na.
We stappen zomaar wat rond. Naar waar onze neus wijst, naar waar onze buik ons leidt.
Maar altijd op een avond laat, rond volle maan, met wandelschoenen en zonder zaklamp. Langs paadjes en wegjes aan de Schelde, in Bottelare, in Munte.
We praten of we praten niet, maar fijn is het steeds.
Terug naar de griezelwandeling; een griezelwandeling waar de kunst van het griezelen zo beheerst was.
Een bewegensloze Dracula waar je nauwelijks durft voorbij stappen omdat je denkt dat hij elk moment tot leven kan komen.
Drie mannen met kapmantel die de armen voor de borst gekruist in een wegje staan. Een van hen die vlak voor Lucas kwam staan en hem zo de weg verhinderde. Waardoor hij een stap achteruit zette en botst tegen een andere man, een stap opzij zet en uiteindelijk staat tussen drie mannen, de armen voor de borst gekruist, statig, stilzwijgend, groots, indrukwekkend.
Het allerengste was een stukje door een bos.
Elke keer dat we ervoor door een bos moesten waren er verschillende bibberaspecten.
Dan stap je reeds voorzichtig en op je hoede het volgende bosje in.
Een heel pad, slingerend door het bos.
Wat volgt is niets en net daardoor spannend ten top.
Ja, ze beheersten werkelijk de kunst van het griezelen.
Helena kruipt op mijn schoot. Rode koortswangetjes en een roze balletpakje. 'Mama? Hoe graag zie je mij?' Ik antwoord traditiegetrouw en gemeend : 'Ik zie jou graag van hier tot aan de zon, van de zon tot aan de maan, naar alle sterretjes in het heelal en he-lemaal terug. Zo graag zie ik jou.' 'Niet waar,' zegt ze ernstig 'jij ziet mij graag van hier naar de zon naar de maan naar alle sterretjes naar de vliegtuigen en de raketten en de straaljagers en de vliegjes en he-lemaal terug. Zo graag zie jij mij!' En weg is ze.
