Donderdagmorgen stond er weer een uitstapje op het programma. Deze keer had de vrouw (Efrat) van de boer waar Tom zijn experimenten doet ons uitgenodigd voor een rondleiding op het veevoederbedrijf in Nahalal. Nahalal is de eerste moshav in Israël. Een moshav is net zoals een kibbutz een coöperatieve landbouwbeweging. Het verschil met een kibbutz is dat de mensen eigen bezit hebben (zoals grond en goederen). Bijvoorbeeld: in Nahalal is er een verzamelplaats waar de koeien verkocht worden. Een keer per week brengen de boeren die koeien willen verkopen hun dieren naar deze plaats. De dieren worden in 1 groep verkocht, maar de boer krijgt geld naargelang de waarde van zijn dieren. In een kibbutz zou het geld gelijk verdeeld worden onder alle families. In Nahalal is er indertijd ook een veevoederbedrijf opgericht, wat nu is uitgegroeid tot een van de grootste en beste van het land. Het veevoederbedrijf koopt de gewassen over van de boeren en maakt er TMR van (Total Mixed Ratio: een uitgebalanceerd voeder van ruwvoer en krachtvoer en additieven, afhankelijk van de leeftijd van de koe). Het veevoederbedrijf rijdt ook zelf met vrachtwagens rond om het voer bij de 75 boeren te leveren, allen gelegen binnen een straal van 25 km.  

Om 8u trokken we dan ook onze laarzen aan voor een bezoekje aan dit bedrijf. De manager wachtte ons op en nam ons mee naar zijn kantoor. Hij sprak helaas geen Engels, maar Efrat was een goede vertaalster! We kregen een cadeautje aangeboden, namelijk een lekker warme trui, mét logo van het bedrijf! (Karren te groot voor Machteld, net groot genoeg voor Tom ).

Hij vertelde ons over het ontstaan, over de voedersamenstelling, de werking van het bedrijf, de verschillende additieven en hoe ze rekening moeten houden met de seizoenen en de wensen van de boeren. Daarna kregen we een rondleiding door de ‘fabriek’. We bezochten de controlekamer, die de logistieke zaken in het oog houdt en regelt. We wandelden door de silo’s waar we zeer veel verschillende producten aantroffen, gaande van tarwesilage en maïssilage tot sinaasappelschillen, oud brood, pinda’s, zonnebloemen en zuivelproducten. De maïssilage leek verrassend veel op de Belgische! Maar de rest was toch nieuw voor ons..

Gras wordt hier niet geteeld en daarom moeten ze op zoek gaan naar andere ruwvoercomponenten, wat soms wel voor problemen kan zorgen door de aanhoudende droogte.  Wanneer ze ‘overschot’ hebben, wordt dit in pakken gewikkeld om de houdbaarheid te verlengen en om het gemakkelijk te kunnen transporteren, soms zelfs naar de Gazastrook en Jordanië. In het bedrijf maken ze ook voer voor schapen, geiten, paarden, …

Na anderhalf uur hadden we alles gezien en keerden we terug naar ons kantoor. Efrat nodigde ons nog uit om in het oogstseizoen (over ca. 2 maanden) nog eens terug te komen om te zien hoe wordt omgegaan met deze drukke periode.

Op het werk vertelden ze ons dat de griep in het land is. Alla is ook al een paar dagen ziek. En de onrust in de buurlanden zorgt ook voor heel wat gespreksstof. Aviv vreest dat hij wordt opgeroepen voor de reservetroepen voor Libanon (want ‘daar hebben ze (ook ) nog geen regering). Na de rellen in Egypte en Jordanië hopen we dat het hier niet zo ver zal komen of dat het zal overslaan naar hier..  

Vrijdagmorgen reden we naar Ramat Zevi, waar Machteld nog wat data ging ophalen. Yehuda had haar die week al gemist . We besloten om er meteen een uitstapje aan te koppelen. Onze wegenkaart bracht ons naar Harod Ma’ayan. In de zomer is het er vast superdruk, maar onze auto stond deze dag moederziel alleen op de parking! Dit park ligt aan de voet van de Gilboa, de grens met Palestina. Harod Ma’ayan betekent ‘de bron van de Harod’, hier ontspringt de Harod, een kleine rivier die in de Jordaan uitmondt. In dit park is er ook een groot zwembad en veel picknickgelegendheid. Dit park is gewijd aan meneer Hankin en zijn vrouw Olga omdat hij zijn leven wijdde aan het opkopen van grond om Israël op te kunnen richten. We zagen de bron in de grot, we beklommen de berg, we picknickten  op het nu nog groene gras, we lieten het kind in onszelf los in de speeltuin, …

Toen we terug thuis kwamen besloten we huisbaas Moti nog eens een bezoekje te brengen om onze probleempjes aan te kaarten (internet, niet aflopende douche, waar we moeten blijven met het glasafval, …). Hij had niet veel tijd want hij moest gaan bidden, maar gelukkig was zijn zoon thuis. Ze hadden ook bezoek van een tante en een nicht. We kregen thee en chocoladecake aangeboden, die Tom zich lekker liet smaken. Moti vertelde, ondanks zijn tijdsgebrek, dat hij heel content was van ons als huurders En hij gaat de douche zo rap mogelijk komen herstellen! (Niet dat de kapotte douche ZO’N ramp is, want we douchen tegenwoordig altijd in de fitness ).

Tot horens!

Tom en Machteld

29-01-2011 om 17:53 geschreven door Tom en Machteld  

25-01-2011 om 18:45 geschreven door Tom en Machteld  

 Het is alweer een drukke week geweest. Niet alleen van het werk uit, maar ook met uitstapjes e.d. Maar we zullen beginnen waar we geëindigd zijn. Zaterdag zijn we dus de kalfjes weer gaan laten drinken. En blij dat die toch zijn als ze ons zien! Als ze voortanden zouden hebben, ze zouden ze allemaal bloot lachen… ’s Middags hebben we ook van ons experiment met rode kool geproefd. We wisten allebei niet precies hoe eraan te beginnen, maar via het internet hadden we toch enkele recepten gevonden. We wisten wel allebei hoe het er ongeveer uit moest zien, dus waagden we het er maar op. Het uiteindelijke resultaat mocht best wel gezien worden, of zeg maar geproefd worden! Hij was nog niet zo goed als oma die vroeger maakte, maar hij kwam toch al in de buurt. We gaan het zeker toch nog eens proberen…

Zondag zijn we ’s middags gaan eten met Ilan, Einat en Katarina in een patisserie met eetgelegenheid (zoiets als Kalders in Maaseik) bij ons in het dorp. We waren daar in de eerste week ook al eens geweest met Ilan, maar toen was het te druk. Dus nu was het ook onze eerste echte keer dat we daar waren. Einat en Katarina zijn twee entomologen (entomologie = studie van de insecten) die ook bij ons op de campus in Newe Ya’ar werken. Einat wil een FP7-project opstarten, en wilde dus wel eens met Ilan en Tom praten over dit soort projecten (Tom zit dus in een FP7-project). Katarina is een Italiaanse uitwisselingsstudente die hier haar proeven komt doen. Ze was nog maar een dikke week hier, en ze is van plan om 10 maanden in Israel te blijven. Het was wel eens leuk om nog eens met een ‘lotgeval’ te praten. Oja, deze patisserie is echt een aanrader! Daar gaan we zeker zelf ook nog eens naar terug.

Maandag moesten we weer vroeg uit de veren. Om 05.00u ging de wekker al weer af omdat we om 05.45u, ten laatste, bij Ilan moesten zijn. Hij vertrekt liever voor de files naar Bet Dagan. Ilan verwelkomde ons bij hem thuis met een coole muts op zijn hoofd. Pas bij aankomst in Bet Dagan zette hij de muts van zijn hoofd. En wat zagen we? Hij was (eindelijk) naar de kapper geweest! En hij was heel blij dat wij het opmerkten J

Vandaag stond in het teken van een training voor Tom. Hij had in de namiddag een training gepland staan in Massuot, een plaats in de buurt van Ashdod. Dat ligt nog meer naar het zuiden dan Tel Aviv, daarom dat we een tussen-/werkstop maakten in Bet Dagan. Daar pikten we Aharon, de klusjesman, op. Hij moest mee om de papieren van de auto en de sleutels in orde te brengen, iets wat Ilan dus blijkbaar niet zo graag doet. Het was ook bijzonder grappig om deze twee totaal verschillende karakters naast elkaar bezig te zien. Wanneer Aharon de radio luider zette, dempte Ilan het volume even later weer. Dit ging zo door tot we waren aangekomen op de hele grote boerderij waar de training plaats zou vinden. Er waren meer dan 700 koeien op dit bedrijf. Dit bedrijf had ook een paar open stallen die uitgerust waren met ligboxen, iets wat je hier in Israel normaal niet ziet. Het melken gebeurde in 3 shiften van telkens ca. 4uur in een carrousel. Dit is een ronddraaiende melkstal waar dus de koeien ronddraaien en de boer zich niet hoeft te verplaatsen om het melkstel aan te hangen. Wat ook speciaal was aan deze carrousel, was dat het gebouwd was volgens het Nieuw-Zeelands principe. Dit houdt in dat de hele melkstal gebouwd was op een groot ponton, en dus dreef op water. Op deze manier heeft men maar een kleine motor nodig om het hele spel te doen ronddraaien (minder wrijving).

Op deze boerderij had Tom een afspraak met een dierenarts. Tot onze grote verbazing sprak hij Nederlands! Hij had immers zijn dierenartsenstudies in Utrecht afgelegd, en gedurende die 6 jaar in NL had hij dus ook een aardig mondje NL geleerd. We hielden onze oogjes wijd opengesperd op deze zeer leerrijke dag! Op de terugweg kregen we taalles van Ilan J Hij leerde ons wat Hebreeuwse woordjes en wij fristen zijn Nederlands op. Zo kwamen we erachter dat een ‘bakboek’ hier een plastieken fles is! En we weten nu ook dat een ‘para’ in Israël een koe is. Toch vreemd in zo’n legerland J Ilan merkte op dat het Nederlands toch maar een negatief taaltje is. Bijvoorbeeld: In het Nederlands zegt men: ‘Hoe laat is het?’ terwijl men in vele andere talen vraagt welke tijd het is. ‘Laat’ drukt volgens hem uit dat je hoopt dat de dag al bijna om is..

Dinsdag hebben we eindelijk onze nieuwe computers geïnstalleerd. Als nieuwe werknemers hebben we namelijk allebei een spiksplinternieuwe computer gekregen. Om hem gebruiksklaar te maken, moesten we eerst nog wat telefoontjes plegen om het internet in orde te krijgen, de campuslicenties te verkrijgen,… Maar nu dat allemaal achter de rug is, kunnen we er volle bak in vliegen! Geen excuses meer! Tijdens de installatie had Machteld ook een gesprek met Orna, het hoofd van de computer-helpdesk. Orna klinkt echt als een SUPER-lieve vrouw. Ze vraagt altijd hoe het met u gaat, en luistert ook altijd naar uw antwoord. We hebben ze eigenlijk nog nooit in levende lijve ontmoet, enkel nog maar gesproken over de telefoon. Maar dat hield haar niet tegen om ons uit te nodigen om bij haar op bezoek te komen. Meer nog, we mogen er zelfs blijven slapen als we Tel Aviv gaan bezoeken!

Woensdag had Ilan ons uitgenodigd om samen met hem een groep uit Thailand te vergezellen op een studiereis rond aquacultuur. Ilan is immers naast specialist in koeien ook specialist in aquacultuur. Eerst zouden we nog langs de boerderij van Machteld gaan om er data te gaan ophalen, want dat lag toch op de weg (volgens Ilan). Dit maakte dat we weer vroeg uit de veren moesten, deze keer om 05.15u. Om 08.00u werden we verwacht in het hotel van de Thai in Ginnosar, maar we moesten dus eerst nog langs de boerderij. De groep uit Thailand bestond uit mensen van het Ministerie van Wetenschap en managers van bedrijven. Het doel van hun reis was om contacten te leggen en kennis uit te wisselen en te vergaren. De eerste halte van de studiereis was een onderzoekscentrum van de ARO (waar wij ook voor werken), waar onderzoek gedaan wordt naar aquacultuursystemen. Het meeste onderzoek werd gedaan op tilapia. Dit onderzoekscentrum had ook een nulgebruik van water. Ze pompen water uit het Meer van Galilea (de Kinneret) en laten even veel water weer terugvloeien. Tom werd ook dikke vriendjes met een van de Thai, die dacht dat Tom een specialist in het gebied was. Maar helaas..

Via de Jordaanvallei reden we met de bus naar onze tweede halte: Mount Gilboa. Boven op deze berg had men een prachtig uitzicht op de Jordaanvallei met al zijn visvijvers. We kregen meer uitleg over de kweek van de vissen en over het watergebruik in Israël. De kibboets koopt ieder jaar een bepaalde hoeveelheid water, die optimaal gebruikt moet worden voor enerzijds aquacultuur en anderzijds irrigatie. Deze streek is de meest vruchtbare in Israël door zijn vele bronnen en de Dode Zee in de nabijheid. De Dode Zee ligt 400 m onder zeeniveau en zorgt voor een natuurlijke aantrekkingskracht van al het ondergrondse water in de buurt.

Daarna reden we terug de berg af. We stopten aan een commerciële visboerderij. Daar kregen we uitleg over de visvangst op marktklare leeftijd en op het einde van het seizoen (wanneer de vissen overgebracht worden naar een kleiner ‘overwinteringsbassin’). Tijdens de zomer verblijven de vissen in het grote waterreservoir, waar ze ongeveer 2 g per dag moeten bijkomen. Op het einde van de zomer komt dit reservoir leeg te staan door de irrigatie. Men zorgt er steeds voor dat de vissen niet overbevolkt komen te zwemmen door de marktklare vissen (op 500g) er selectief uit te halen. Dit gebeurde door middel van een net dat men onder de vissen plaatse wanneer men ze voerde. Wanneer het net dan opgehaald wordt, heeft men de vissen geoogst. Wanneer het reservoir uiteindelijk bijna leeg is (en het voor de vissen ook te koud wordt), wordt er een tunnel geopend die zich onderaan het reservoir bevindt. Door deze tunnel worden de vissen uit het reservoir gehaald en worden ze geselecteerd op basis van gewicht. De ene groep is marktklaar, de andere groep moet gaan overwinteren in een kleiner bassin.

Daarna reden we naar Kibboets Sde Eliyahu. Hier kregen we uitleg over BioBee. Dit is een bedrijf dat gespecialiseerd is in de kweek van hommels voor de natuurlijke bestuiving van vooral tomaten. Ze hebben ook een neventak met andere insecten en mijten voor natuurlijke bestrijding van pesten in gewassen. Het bedrijf bestaat al 20 jaar en is een van de grootste ter wereld. Heel interessant!

Het middagmaal vond plaats in de refter van de kibboets. Er was ook tijd voor een praatje met de Thai. Na het eten vlogen die allemaal op een standje waar vanalles verkocht werd ten voordele van het Israëlische kinderkankerfonds. We kregen nog een film te zien over de geschiedenis van BioBee en er volgde een discussie over de mogelijke samenwerking in de aquacultuur tussen Israël en Thailand.

Op de terugweg naar het hotel stopten we nog in het eerste robotmelkveebedrijf in Israël. Dit bedrijf lag Ilan na aan het hart, want hij heeft de inrichting van de stal ontworpen. Die inrichting is anders dan in Europa door het andere stalsysteem (ligboxen in Europa). De Thai waren razend enthousiast want ze hadden nog nooit een robot gezien. De boer had vorig jaar een tweede stal gezet en dit naar hetzelfde ontwerp dat Ilan 10 jaar geleden gemaakt heeft. Ilan was dan ook (terecht) zo fier als een gieter!

Donderdag waren we bijna alleen op kantoor. Rotem heeft een maand vrij om aan zijn thesis te werken (ook al is hij 40 jaar of zo), Ariel ligt in het ziekenhuis na een operatie van een hernia, Arieh komt als hij zin heeft want hij is op pensioen, Ilan was op een voorlichtingsdag om boeren met een robot te adviseren, en Aviv liep zoals gewoonlijk buiten tussen de kalveren ergens rond. Ook Moush was er niet want hij ging naar een opendeurdag van machines. Maar toch had hij een lekker ontbijtje voor ons klaargezet voor hij vertrok! Om 9u30 riep Alla ons dan ook om te komen ontbijten, samen met de andere overgeblevenen. De dag verliep rustig.. ’s Middags kwam Ali Tom halen om te komen eten. ‘Machteld: Sit, Tom: Come!’ riep hij. Weer een van zijn grapjes, want even later mocht Machteld ook aanschuiven. Iedere zondag krijgt Ali van zijn vrouw een pakketje met een soort Arabische pizza mee dat hij dan op het werk in de diepvries legt en opeet wanneer hij er zin in heeft. Het was al donderdag en hij had er nog 4 over, dus hij deelde met ons. Tom is echt Ali’s dikke vriend. Hij verstaat helemaal niets van ons, maar wil wel altijd vanalles vertellen. (En hij spoort de anderen dan ook luidkeels aan om voor hem te vertalen: TAGIDLI!)

Vandaag begon het weekend weer, en dus trokken we er weer op uit. Deze keer ging het richting Rosh Pina, een klein Joods dorpje in de buurt van Tsfat. Dit was blijkbaar de allereerste Joodse nederzetting in de Galilee, gesticht in 1882. In de voormiddag kocht Machteld haar eerste (en waarschijnlijk ook niet laatste) paar schoenen in Israel! We vonden er in een boekenwinkel ook een boek met de gedetailleerde beschrijving van de Israel Trail, een wandelroute van noord naar zuid doorheen het hele land. In de namiddag brachten we er een bezoek aan het oude stadsgedeelte, en aan de uitkijkpost over de regio. In de verte zagen we ook de besneeuwde top van de Hermon-berg, het skigebied in Israel. De winter lijkt hier voor de rest al over te zijn. Het zonnetje schijnt al hevig!

21-01-2011 om 17:33 geschreven door Tom en Machteld  

14-01-2011 om 19:13 geschreven door Tom en Machteld  

In de namiddag zijn we terug naar het aquaduct in Qessariya gegaan. Daar waren we in oktober al eens geweest om te gaan zwemmen, maar nu wilde Machteld er een (after-)Nieuwjaarsduik maken. Ze wilde er altijd al eens doen, en nu ze in Israel was, vond ze het moment geschikt om het erop te wagen. En zeg nu zelf, je kunt ook beter doen in Israel dan in het koude Belgie. Zonder enige vertwijfeling plonsde ze de Middellandse Zee in. Tom moest natuurlijk aan wal blijven om de foto's te maken, en de handdoek klaar te houden wanneer ze er weer uit kwam Na deze frisse duik hebben we er ook nog een strandwandeling van gemaakt.

Maandag is Tom de hele dag naar de boerderij geweest om zijn experimenten uit te voeren. Hij had er wel de juiste dag uitgekozen! Er kwam namelijk die dag een delegatie van de melkfabriek op de boerderij kijken om te zien hoe ze er werkten. Er was ook eten voorzien om deze mensen te verwelkomen. En aangezien er minder volk was komen opdagen als eerder gepland, bleef er extra veel over. Tom was dan ook wel bereid om een deel van de overschot tot zich te nemen Op deze manier heeft hij de boer en zijn vrouw toch ook beter leren kennen. Machteld was ondertussen op de campus bezig met haar werk, en ging ondertussen ook naar haar boerderij in Ramat Zevi. Daar had ze een meeting over de dataverwerving met Drorit, iemand die werkt voor het bedrijf dat de melkstal gezet heeft. 

Dat was alweer voor vandaag. Tot de volgende keer!

11-01-2011 om 19:05 geschreven door Tom en Machteld  

Gelukkig Nieuwjaar! Na een deugddoende en koude ‘vakantie’ in België en na de vele feestmaaltijden, keerden we terug naar ons tweede thuisland. Omstreeks middernacht landden we weer in Ben Gurion Airport, waar Ilan ons buiten stond op te wachten. Hij vond dat geen probleem, want hij zag het als een uitgelezen kans om eens een hele dag rustig door te werken. Hij was heel blij dat zijn ‘kindjes ‘ weer terug in het land waren, maar hij zette ons ook direct terug met de voeten op de grond. ’s Anderendaags moest Tom immers weer op post zijn voor zijn experiment op de boerderij.

’s Morgens waren we nog niet terug gewoon aan het Israëlische ritme en we konden dan ook maar moeilijk uit bed. De lekker warme donsdeken die we uit België meebrachten zat daar waarschijnlijk ook voor iets tussen..  En het winterweer! Het is blijkbaar definitief gedaan met droogte en zon, vanaf nu 2 maanden wolken, donder en buien.. Als het hier regent, regent het vaak ook goed door, zodat de straten in een mum van tijd omgetoverd worden in beekjes.

Toen we op de boerderij kwamen, zagen we de klauwkapper aan het werk. De werkmethode hier is helemaal anders dan bij ons. Ipv de poten één voor één op te heffen wordt de koe hier op haar zij gedraaid met een soort klem zodat de 4 poten snel achter elkaar gekapt kunnen worden en de belasting voor de rug van de klauwkapper minder is. Het systeem was op een camionneke bevestigd ipv een laadbak. Het werk werd ook gedaan door 2 personen. Het zag er wel maar gek uit (Ilan vond het maar niets).. Maar het ging goed vooruit! Helaas waren we ons fototoestel weer vergeten..

Omdat we de huiselijke gezelligheid ’s avonds toch wat misten, besloot Machteld verandering te brengen in de woonkamer. Ze versleepte de meubels en plaatste een kastje waar we voortaan onze rommel, boeken, nieuwe fotokader, kerstkaartjes, … op en in kwijt kunnen.

Dinsdag was Ilan er niet, maar hij kon het niet laten ons ’s morgens uit bed te bellen. Het Israëlische ritme lag ons nog steeds moeilijk.. We arriveerden net op tijd voor het ontbijt op het werk. De pralines die we (verplicht!) meebrachten uit België vielen bijzonder goed in de smaak! Het is namelijk de gewoonte dat wanneer iemand op vakantie of zakenreis gaat, hij een lekkernij (chocolade dus) meebrengt. En dus zeker wanneer je uit België komt! Onze collega Alla staat er nogal op dat deze regel nageleefd wordt J Wij waren zelf ook blij onze collega’s weer te zien en weer van het groentestoofpotje van Moush konden smullen. Zelfs Moush, een anders nogal nors kijkende man, was heel blij om ons bord nog een tweede keer vol te scheppen. Hij begon zowaar Engels te praten! ‘Good?’

’s Avonds toen we onze postbus nog eens bezochten, waren we blij verrast. Er zat namelijk een kerstkaartje bij van Melissa (en dat staat nu te pronken op onze kast in de living!). Jammer genoeg is het kaartje van Tante Miet niet aangekomen, of misschien is het nog onderweg..

Woensdag stond er een Skype-meeting met Ephraim op het programma. Verder houden we ons goed bezig met het analyseren van data en het schrijven van papers. Ook de hele donderdag werd daarmee gevuld. Machteld bezocht donderdag ook de boerderij in Ramat Zevi. Ze ging daar data ophalen voor haar onderzoek en sloeg een leuk babbeltje met boer Yehuda Sullivan, een op 5 jarige leeftijd uitgeweken Zuid-Afrikaan. Deze man is zeer stipt in alles wat hij doet. Hij controleert alles wat er gebeurt in zijn farm! Zo neemt hij melkstalen die hij laat testen in een labo om zo zijn milk analyzers te kalibreren. Die milk analyzer meet online de melksamenstelling bij iedere melkbeurt. Hij melkt zijn koeien ook 3x per dag omdat dat beter is voor de uiergezondheid. Om 5u, 13u en 21u STIPT begint de melkronde. ’s Morgens en ’s middags doet hij dit zelf, ’s avonds komen 2 meisjes uit de buurt melken. Als er iets misgaat heeft hij dit vlug op de computer gezien.. Hij is ook in onderhandeling met het voederbedrijf. Die komen namelijk het voer brengen om 11u, maar hij wil liever dat ze komen in de namiddag (en nog liever 2x per dag) zodat het verse voer niet buiten ligt in de warmste uren van de dag.

Vrijdag waren we van dienst om de kalfjes te laten drinken. Omdat we dus niet ver weg konden gaan, hebben we lekker uitgeslapen, pannenkoeken gebakken, gestreken, gepoetst, … Het uitstapje is voor morgen!

07-01-2011 om 13:49 geschreven door Tom en Machteld