Qua gebruiksgemak en vlot verlopen van het maken van afspraken opteren we voor een Facebookgroep waarin iedereen welkom is om zich op te geven om mee te spelen of zelf speelmomenten te lanceren. Volg ons op Facebook (klik) om op de hoogte te blijven!
5% korting op al uw aankopen bij spellenspeciaalzaak Adriaensen!!! (Klik op bovenstaand logo om de spellenlijst te bekijken)
Spellenblog SpinLi
Omdat spelen de belangrijkste bijzaak ter wereld is ...
14-04-2011
Airlines europe (Abacusspiele)
Toen ik de spelregels van dit spel doornam, rinkelde er onmiddellijk een belletje bij mij : dit heb ik al een keertje gespeeld, maar dan in een iets andere setting. Toen waren de plastic vliegtuigjes nog treintjes, en jawel, zelfde auteur, zelfde gelijklopende spelregels, ... Is dit een ramp? Neen, zeker niet, want het spel waar ik het over heb is "Union pacific", waarover ik u hier (klik) al kort vertelde. Het muffe materiaal van Union Pacific wordt enigszins opgepoetst en iets trendy-er gemaakt. (alhoewel we nu ook niet te euforisch gaan doen hierover). Hopelijk bereikt dit spel dan ook het grotere publiek, want dat is het zeker waard.
Het spelbord toont Europa, waarbij de steden zijn verbonden met vliegroutes (waarop diverse maatschappijen kunnen vliegen), 112 aandelenkaarten van de speciale maatschappijen (allen bordspellengetint), 112 vliegtuigjes overeenkomstig de aandelen (niet elke maatschappij is even hard vertegenwoordigd), 20 maatschappijmarkers, 20 Abacusmaatschappij-aandelen (geen vliegtuigjes voor deze maatschappij), 84 overwinningspuntenfiches, 70 geldbriefjes van verschillende waarde, 4 bonusconnectiemarkers en vijf overzichtskaarten vervolledigen de speeldoos.
De volledige setup van het spel ga ik u hier besparen, maar ik verklap u alvast dat u in het begin van het spel reeds een aandeel krijgt en de andere aandelen Ticket-to-ride-gewijs (rara, welke auteur?) in het spel komen. In de trekstapel met aandelen worden drie scorekaarten gestopt. Zo gauw de laatste uit de trekstapel komt, eindigt het spel en wint de speler met de meeste punten.
In een spelersbeurt moet je één van volgende acties ondernemen :
1) koop één of twee routelicensies en neem een aandeel : de speler breidt het vliegbereik van de maatschappij uit door de vliegroutes te betalen en er een vliegtuigje op te plaatsen. Deze moeten grenzen aan de startplaats van de maatschappij of verder gaan op waar reeds gevlogen is, je moet steeds de goedkoopste route nemen, elke maatschappij mag slechts één keer op een route staan. Indien alle licensies verkocht zijn voor een route, kan hier niet meer gevlogen worden. Zo gauw de vliegtuigen van een maatschappij op zijn, kan deze maatschappij geen routelicensie meer kopen. De speler mag in z'n beurt twee licensies aanschaffen, nadien neemt hij één aandeel (ook al kocht hij twee licensies). Er liggen ook vier bonusconnectiemarkers, deze waarderen bepaalde kleine maatschappijen op als ze hun eindbestemming (aangegeven op marker) bereiken. Indien een maatschappij geblokkeerd wordt, kan deze ook geen verdere licensies meer aanschaffen.
2) aandelen uitspelen en dividenden krijgen : de speler speelt uit z'n hand voor zich op tafel ofwel zoveel aandelen als hij wil van één maatschappij OF één aandeel van verschillende maatschappijen. Voor elk afgelegd aandeel, krijgt de speler 2 miljoen euro.
3) inwisselen voor Air Abacus aandelen : de speler mag 1 aandelenkaart afleggen in ruil voor 1 Abacusaandeel, of 3 aandelenkaarten afleggen voor 2 Abacusaandelen. Later dienen ook deze aandelen proberen worden afgelegd (via actie 2). Aandelenkaarten op handen leveren niets op.
4) Geld nemen : de speler krijgt 8 miljoen van de bank.
Waardering : zo gauw er een scorekaart wordt opengedraaid, volgt er een waardering. Elke speler mag eerst een aandelenkaart uit de vitrine op handen nemen, overgebleven kaarten worden uit het spel verwijderd en er wordt terug aangevuld tot 5 kaarten. Nadien worden alle vliegtuigmaatschappijen gescoord. Elke speler telt z'n eigen aandelen van de maatschappij en kijkt op de hoeveelste plaats hij zich bevindt, dan wordt gekeken hoe ver de marker van de maatschappij staat (afh. aantal gekochte licensies) en wordt er gescoord. De Air Abacusaandelen scoren volgens de tabel op het speelbord. Na drie waarderingen eindigt het spel onmiddellijk en wint de speler met de meeste punten. Bij gelijke stand wint de speler met de meeste Air Abacusaandelen.
Titel : Airlines europe Auteur : Alan R. Moon Uitgeverij : Abacusspiele Aantal spelers : 2-5 Leeftijd : 10+ Speelduur : 75 min.
Gold is zo'n zeer eenvoudig kaartspelletje dat u hetgene brengt dat een spel zou moeten doen : spelplezier. Michael Schacht ontwierp dit spel speciaal voor 2-3 spelers, misschien is uitbreiden mogelijk met twee spellen, maar daar heb ik me nog niet aan gewaagd.
Het spel omvat 60 kaarten in de zes kleuren, elk bestaande uit drie -2 ezelskaarten, en zeven goudkaarten waarden 3, 3, 4, 5, 6, 7 en 8. Bij aanvang van het spel krijgt u allen één ezelskaart uit een diverse kleur (die je open voor je legt, net als alle kaarten die je spaart trouwens) en worden er twee kaarten uit het spel verwijderd (zodat de tellers onder ons toch geen volledig houvast hebben). Nadien wordt er een vitrine opgebouwd van vijf openliggende kaarten.
Een speelbeurt is zeer kort en eenvoudig. In uw beurt heeft u keuze uit drie mogelijke acties : - neem de kaart met de laagste waarde uit de vitrine (indien meerdere van dezelfde waarde, heb je vrije keuze)
- wissel een eigen kaart met één van een lagere waarde uit de vitrine (de kaarten met goudwaarde 3 kunnen uiteraard niet gebruikt worden aangezien er geen kaarten met lagere waarde zijn)
- wissel een eigen ezelskaart met een kaart naar keuze uit de vitrine
(let wel : een ezelskaart kan enkel verkregen worden door de eerste optie, niet door het wisselen van kaarten)
Een set scoren : zo gauw u drie kaarten van een kleur heeft verzameld, noemen we dit een set en moet deze gescoord worden, dwz dat u een stapeltje vormt met kaarten die op het einde van het spel worden geteld. Als bonus mag je één kaart van een tegenspeler naar keuze nemen, hij kan zich hiertegen niet verzetten.
Indien de vitrine leeg is, wordt deze onmiddellijk terug aangevuld tot vijf (niet aanvullen als er één kaart wordt gekozen). Zo gauw alle kaarten zijn opgebruikt, volgt er een eindscore. De spelers vergelijken de waarden die ze nog voor zich hebben liggen in de diverse kleuren. Diegene met de grootste waarde in een kleur mag één kaart toevoegen aan z'n scorestapel. Nadien is het tellen geblazen van de scorestapel en wint de speler met de meeste punten.
Titel : Gold Auteur : Michael Schacht Uitgeverij : Abacusspiele Aantal spelers : 2-3 Speelduur : 20 min. Leeftijd : 8+
Heet hangijzer 2 : Carrefour de l'arbre of de Muur?
Misschien kent u het fenomeen, misschien ook niet. We worden overspoeld door nieuwe releases van bordspellen, de sector bast uit z'n voegen en tussen al dat geweld de bomen in het bos zien is niet eenvoudig. Maar laat ons dat misschien houden voor een volgend hangijzer.
Ik neem jullie even mee in het brein van een spellenliefhebber die niet aan al dat lekkers kan weerstaan. Je hebt ze in alle soorten, geuren en kleuren. De ene reist met trolley's naar Essen om met een stampvolle auto huiswaarts te keren, tot diep in de nacht spellen te unshrinken en uit te pakken, anderen schuimen het internet af op zoek naar koopjes, de nieuwste nieuwigheden en nog anderen hebben het hele pakketje in zich. Ik reken mezelf bij deze categorie, tot mijn eigen schande misschien, maar het is sterker dan mezelf.
Ik heb in het verleden al héél wat toeren uitgehaald om juweeltjes in huis te halen ... en liever snel dan traag. Kan je niet geduldig wachten op een spel, het even bestellen bij de online-spellenwinkel en dan met je vingers draaien tot de koerier aan je bel hangt. Soms moet het natuurlijk wel, soms lukt het me zelfs om te wachten tot een gelegenheid zich voordoet om verzendingskosten te besparen ... maar soms heb je van die momenten dat het allemaal niet snel genoeg kan gaan.
Ik schets even de situatie voor u. "Letters from Whitechapel", prototype gezien in Essen, uitverkocht, maar oké, uit Essen heb je al zoveel bij, het lege gevoel is daar zeker niet thuis. Ondertussen een fantastische bespreking online op bgg door onze vriend Drakkenstrike, wiens werk u ik allen zéér kan aanbevelen, hij is werkelijk de top of the bill als het gaat om videorecensies, hiervoor neem ik nederig mijn rennerspetje af. Het spel is eindelijk herdrukt en verschijnt druppelgewijs in de Belgische webshop, zeer druppelsgewijs, want ondertussen (bij het schrijven van dit artikel) is het spel weeral uitverkocht en niet meer bij te bestellen bij de uitgever voor de winkels. Speelcollega's hebben zich al aan een proefsessie kunnen onderwerpen en waren zeker enthousiast, ook voor hen is het een mustbuy, dus stel ik voor om samen te bestellen.
Een berichtje naar de spellenboer en klaar is Kees. Wenst u het spel zelf af te halen of liever verzending? Aangezien mijn paasvakantie begonnen is, wil ik een afhaling wel overwegen. Twee minuten en 23 seconden na het telefoontje begint de molen in je hoofd te draaien, het is mooi weer, misschien ideaal om eens met de fiets tot daar te rijden. Snel even naar routenet surfen, afstand tot bestemming, zo'n 26 km enkel. Prima, we gaan het erop wagen, ook al is het de eerste keer dat ik dit jaar op de fiets kruip om zo'n lange afstand te rijden en ik in de namiddag al een ritje van 30 km achter de kiezen had.
De héénweg ging redelijk vlot, strak tempo, redelijk omwentelingsritme, op een uurtje was ik terplekke. Het leek wel een vroege ontsnapping die zeer ver zou dragen. De terugweg bleek een pak lastiger, de suikers raakten blijkbaar zeer snel op en de klop van de man met de hamer, het zwart voor de ogen, de krampen in de billen, ze zaten allemaal dichtbij. En vooral de wind op je snoet doet de moed dan stilaan in je schoenen zakken, en maar denken dat Cancellara achter je aan zit, rijden met de hol open noemen ze dat in het wielerjargon.
Respect voor die kerels die maar liefst 260 km achter de kiezen hebben, kasseistroken en heuveltjes inbegrepen en een gemiddelde dat ik net haal bij het afdalen van een brug. Eén geldig excuus heb ik wel : die enkele kilo's balast die aan mijn fiets hingen te bengelen. Letterlijk zware spellen die "letters", ik ben benieuwd of ze dat in de figuurlijke zin van het woord ook zijn. Ik hoop op een testrondje in de nabije toekomst, dat heb ik nu toch echt wel verdiend ... en u liefste bloglezer, u krijgt dan alles in kleuren en geuren hier te lezen.
Op het podium staande, spel in de lucht steken en kussen van de bloedmooie dames, daar ga ik zo dadelijk van dromen, zonder enige twijfel.
Het spel dat zonder enige twijfel weer één van de meest gehypte intredes deed in spellenland in 2011. Teasers, grafics, demo's, videofilmpjes verschenen druppelgewijs via diverse media. Toen de spelregels op de website van DoW werden gepubliceerd heb ik me snel naar daar gehaast om eens te kijken waarover het spel echt ging en wat ik te lezen kreeg, was aangenaam. Natuurlijk is het moeilijk inschatten hoe het spel op zich speelt, dus dat was even afwachten. Via Pieter Syroit kregen we ook hier meer zicht op, aangezien het spel in avant-première te spelen was op de laatste Ducosimbeurs. Ondertussen is het spel ook tot in onze spellenkast geraakt en geef ik u graag een overzicht over wat u mag verwachten van deze titel.
Het materiaal is weer naar de Days of wonder-normen, belachelijk goed dus. Grote, plastic munten, prachtige miniatuurschepen, sterke kartonnen speelborden, idem cargofiches die allen in een ruim zakje (met cargo noir bedrukking) worden gestopt. Enige bedenkingen toch ook wel, de spelersborden zijn dan weer niet van karton maar wel van kwaliteitsvol papier, de inlay is ronduit fantastisch, maar net zoals bij Colosseum is men vergeten dat het zakje met fiches ook in de doos dient gestopt te worden. Maar eerlijk is eerlijk ... het ziet er allemaal weer zéér mooi uit.
De gameplay zelf is eenvoudig, kinderlijk eenvoudig zelfs, dus qua familiespel kan deze zeker tellen. Zoek je een moeilijk, strategisch spel, dan wandel je deze liever voorbij. In de spelbespreking hieronder zal u zelf ook aanvoelen dat u niet alles in de hand zal hebben en dat vooral het speelplezier op de eerste plaats zal komen.
In Cargo noir probeert u in een aantal ronden (afh. aantal spelers) zoveel mogelijk punten bijeen te sprokkelen door overwinningskaarten te kopen. U doet dit door cargofiches te verzamelen en deze in setjes in te ruilen voor een zo hoog mogelijke waarde. Linksboven staat de kostprijs, rechtsboven de punten die u eraan overhoudt.
Afhankelijk van het aantal spelers wordt het speelbord opgesteld. (niet alle havens worden gebruikt bij minder dan 5 spelers). In een speelronde doorlopen de spelers om beurten telkens 3 fasen, na een aantal ronden eindigt het spel.
1) Schipacties uitvoeren : kan pas vanaf 2de ronde (aangezien je in de 1ste ronde de schepen nog moet in het spel brengen). Uitleg, zie bij puntje 3)
2) Cargo ruilen voor overwinningskaarten en overtollige cargo afleggen. U kan setjes (dezelfde of allemaal verschillende) cargo omruilen volgens de tabel zoals aangegeven op uw spelersbord. Je koopt er onmiddellijk overwinningskaarten voor, een teveel kan niet worden terugbetaald. Indien je meer cargofiches overhoudt dan je kan opslaan (6), dien je deze af te leggen. Gebruikte en afgelegde fiches gaan uit het spel (tot het zakje leeg is, dan worden ze terug gebruikt)
3) Schepen uitzenden : (in deze fase kan je ze enkel inzetten, de uitleg die erbij staat, krijg je pas in fase 1) - Het casino : elk schip levert je 2 munten op - De zwarte markt : wissel één cargofiche in je bezit met een fiche van de zwarte markt OF trek een fiche uit de zak - De havens : bieden op de aanwezige cargofiches, je legt een stapel munten met je schip erop, indien er reeds een speler geboden heeft, dien je het bod met minstens één munt te overstijgen. Indien je terug aan de beurt komt en je bent de enige aanwezige speler in de haven, krijg je alle cargofiches (die nadien terug worden aangevuld). Indien er ondertussen een hoger bod is gekomen, kan je kiezen om je bod te verhogen (en weer een ronde af te wachten) of je bod terug te trekken en af te zien van de koop.
Er zijn ook nog enkele speciale overwinningskaarten, enkele leveren meer overwinningspunten op dan ze kosten (unieke kaarten die ook bij een gelijkspel doorslaggevend zullen zijn), daarnaast zijn er ook nog speciale smokkelaarskaarten (deze zijn duurder dan de punten die ze waard zijn) die je een extraatje geven (max. 2 kaarten per speler) : - cargoschepen : je krijgt een extra schip in het spel - opslagplaats : je krijgt twee extra opslagplaatsen voor fiches - syndicaat : je krijgt 2 munten als je je van een haven terugtrekt
Titel : Cargo noir Auteur : Serge Laget Uitgeverij : Days of wonder Aantal spelers : 2-5 Speelduur : 30-90 min. Leeftijd : 8+
Enkele dagen geleden kondigden we dit spel al aan als nieuwigheid, en vandaag kunnen we u al een spelbespreking voorschotelen met dank aan Alea spiele.
De auteurs van dit spel zijn niemand minder dan Wolfgang Kramer en Michael Kiesling, de schijnbaar onverwoestbare tandem van de Masktrilogie. Ook nu weer brengen ze in gans eigen stijl een spel dat toch wel aan de verwachtingen voldoet. Dit spel behoort tot de mid-box-games van de uitgever, dwz een redelijk eenvoudig spel, met niet al te lange speelduur, maar voldoende tactische mogelijkheden. Eigenlijk is dit al een prima omschrijving van wat Artus te bieden heeft.
De spelers nemen de rol aan van de ridders van de ronde tafel. Ze trachten invloedspunten te scoren door netjes post te vatten in de nabijheid van de prinsen en koningen. Maar ... een cirkel is rond, de tafel ook ... en ze draait dan ook nog eens bovendien. Als u dan ook nog weet dat er kan gestreden worden voor de titel van prins en koning, dan beseft u dat de stoelendans compleet is.
De doos omvat een spelbord, een ronde tafel (die op het spelbord draait), één bereid zwijn (van karton wel te verstaan), 12 puntentegels, 28 speelfiguren (waaronder 2 zilveren en 2 gouden prinsen), 10 ringen en 88 kaarten (22 per speler). Ook nu weer voorzien Kramer en Kiesling een beginners- en gevorderdenvariant. Het spelprincipe blijft volledig gelden, maar bij de moeilijkere variant krijgt u ook nog eens opdrachtkaarten, waarbij u punten scoort voor het vervullen ervan.
Het spel loopt over 16 ronden. In een beurt speelt een speler een handkaart, voert de overeenkomstige actie uit en trekt een nieuwe handkaart. Elke speler heeft twee stapels handkaarten, ridderkaarten en koningskaarten. Aanvankelijk start je met twee kaarten van elke stapel. Nadien heb je steeds de keuze uit de stapels.
Mogelijke acties : 1) bewegen van een ridder (ridderkaart) : beweeg een ridder een aantal plaatsen in de richting van de klok (bv. 1-4 plaatsen), er zijn ook uitzonderingskaarten waarmee je een ridden tegen de klok kan bewegen. Je scoort plus- of minpunten gelijk aan de plaats waar je vertrekt (!). Indien je je beweging eindigt op een bezette plaats, wordt deze figuur verdreven (zie later)
2) bewegen van een prins of koning (koningskaart) : idem bewegen ridder, afhankelijk achtergrond kaart (zilver-goud) mag je de overeenkomstige prins of koning verzetten. Indien de koning zich verplaatst, wordt de tafel meegedraaid, zodat de koning op de plaats zit met de kroon. Ook nu scoor je plus- of minpunten voor het verplaatsen van een prins, de koning niet want die zit steeds op de plaats met de kroon. Ook nu weer kunnen figuren worden verdreven, ze gaan naar de eerste vrije plaats tegen de klok.
3) een ring plaatsen (ringkaart) : je plaatst een extra ring op een prins (nooit de koning), zo gauw een prins z'n derde ring heeft, wordt hij de nieuwe koning, de vorige koning wordt prins (één ring). De speler scoort punten gelijk aan de positie waard de prins die de ring krijgt zich bevindt.
Na de actie trekt de speler een kaart van één van de twee trekstapels. Indien een stapel is uitgeput, kan de speler deze kaarten niet meer kiezen. Zo gauw alle 16 kaarten zijn opgebruikt, eindigt het spel. De speler met de meeste punten wint uiteraard het spel.
In de gevorderdenvariant worden de 6 scorekaarten voor elke speler toegevoegd, heeft elke speler 6 handkaarten en speelt elke speler in z'n beurt 2 handkaarten na elkaar.
Titel : Artus Auteurs : Wolfgang Kramer & Michael Kiesling Uitgeverij : Alea spiele Aantal spelers : 2-4 Leeftijd : 9+ Speelduur : 45-75 min.
Mord im Arosa is zonder twijfel het enige spel in onze collectie waarvoor u uw oren dient te gebruiken. Goed luisteren waar moorden zijn gepleegd en waar er eventuele sporen zijn verstopt, zijn de sleutel tot succes in dit spel. In dit opzich alleen al is het spel uniek, maar ook het materiaal is op zich apart te noemen. In de kubusvormige doos vindt u acht verdiepen van het hotel in stevig karton, 122 houten blokjes en 1 onderzoekspeelbord.
Proloog :
De twee rode blokjes (moorden) worden bovenaan in de toren gegooid. Daarna gooien alle spelers twee van hun eigen blokjes bij in de toren.
Act I : zoeken naar slachtoffers :
De spelers nemen om beurten de rol aan van onderzoeker en gaan op zoek naar de slachtoffers. Dit doen ze door de toren op te heffen op een bepaalde verdieping. Indien ze geen slachtoffer vinden, gooit de speler alle gevonden sporen + één eigen blokje terug in de gesloten toren. Indien er wel een slachtoffer gevonden wordt, legt hij de slachtoffers op het onderzoekspelbord op de desbetreffende verdieping. Voor elk spoor dat op die verdieping ligt, leggen de spelers een blokje uit hun voorraad op het onderzoekspeelbord. De onderzoeker zelf legt geen eigen blokjes op het onderzoeksbord. Nadien worden alle sporen terug bovenaan in de toren gegooid. Als beide slachtoffers gevonden zijn, gaat een volgende fase van start.
Act II : verdenken van andere spelers of eigen sporen uitwissen
Andere spelers verdenken : de actieve speler noemt één of meerdere tegenspelers, heft het gebouw op en kijkt of er sporen liggen van de verdachte spelers. Elke speler die aanwezig is op de verdieping legt een blokje uit de eigen voorraad op het onderzoekbord. De sporen worden terug één voor één in de toren gegooid. Indien er geen sporen worden gevonden van de verdachte spelers, gooit de actieve speler een extra blokje in de toren.
Sporen uitwissen : de actieve speler heft het gebouw op, telt z'n eigen sporen en mag overeenkomstig aantal blokjes van het onderzoekbord nemen op die verdieping. Nadien worden alle blokjes van die verdieping terug in de toren gegooid. Indien er geen eigen sporen worden gevonden, wordt er een extra eigen blokje in de toren gegooid.
Einde : 10 sporen van een speler of alle blokjes opgebruikt
Nu worden de verdachtmakingpunten uitgedeeld : - 3 punten voor elk spoor op het verdiep van de slachtoffers - 2 punten voor elk spoor op een verdiep aangrenzend aan de slachtoffers - 1 punt voor elk spoor op een ander verdiep
De speler met de minste verdachtmakingspunten wint het spel.
Titel : Mord im Arosa Auteur : Alessandro Zucchini Uitgeverij : Zoch verlag Aantal spelers : 2-6 Leeftijd : 10+ Speelduur : 30 min.
Dit Belgische spel heeft toch wat stof doen opwaaien in Essen, en na een speelbeurt op onze vorige spellenavond moet ik beamen dat dit spel "iets" heeft. Wat dan wel? Ik ga het u even proberen uit te leggen.
- Uniek spelsysteem? Het spel heeft in enkele unieke spelsystemen, ook uw brein wordt getrakteerd op een andere manier van plannen, denken en vooral ... het pesten van de andere spelers. Voor sommigen zal dit een minpunt zijn, voor mij was het een verademing.
- Een strategisch spel met dobbelstenen? Jawel, het kan wel degelijk, de dobbelsteenworp zal zeer zeker belangrijk zijn voor de weg die u kiest, maar wat u ook dobbelt, u zal er zeker iets mee kunnen aanvangen.
- Een spel met muffe kleurtjes? Jazeker, maar het spel is toch zo mooi mijnheer, natuurlijk is dit smaak en puur persoonlijk, maar elk detail klopt, de setting, de sfeer, het klimaat, de kaarten, ... Je hebt echt wel het gevoel dat je een "pareltje" vasthebt, dus de naam Pearlgames is niet slecht gekozen.
- Een moeilijk spel? Misschien wel, ik kan zéér zeker begrijpen dat u na één speelbeurt nog niet volledig doorheeft hoe het allemaal in z'n werk gaat. Of beter, hoe u grip krijgt op het spel, maar dat daagde mij nu net uit. De verschillende stapjes die je in elke ronde doorloopt zijn eigenlijk niet zo moeilijk, het aantal acties die je kan doen ook niet, maar het is natuurlijk een juiste combinatie weten te vinden om zo veel mogelijk je voordeel er uit te halen.
- Startspelervoordeel? Hier ben ik helemaal nog niet uit, je krijgt de kans om al direct beginnen te pesten, je kan al invloed scoren door opstanden te onderdrukken, maar je moet natuurlijk ook je tactiek in het achterhoofd houden. Ook hier is een dobbelsteenrol belangrijk.
- Winnende strategieën? Geen idee, ik had het idee dat ik keihard aan het verliezen was, dus sprokkelde ik gaandeweg zo veel mogelijk punten ... en wat bleek, dat dit voldoende was om het spel winnend af te sluiten. De opdrachtkaarten moet je steeds in het oog houden, maar een must vind ik ze ook niet, ze leveren in verhouding nu ook weer niet zo erg veel punten op. Zo goed als geld genereren belangrijk is, is dit ook het geval voor overwinningspunten.
- Repetitief spel? Zeer zeker niet, elk spel is weer totaal anders, aangezien er maar een deel van de kaarten worden gebruikt (bovendien zijn er ook al enkele extra kaartjes verkrijgbaar). De combinatie van kaarten die op tafel verschijnen maken het spel telkens weer anders, je zal een andere strategie moeten volgen. Bovendien is de startopstelling van je figuren waarschijnlijk ook anders. En ook de opdrachtenkaarten die je in het begin krijgt, gaan je weg bepalen.
- 2, 3 of 4 spelers? Ik vond de speelduur zeer aangenaam met 2 spelers (binnen een uurtje, met overlopen van spelregels), het speelde zeer vlot. Met z'n drieën is het zeker ook nog haalbaar, met met z'n vieren wordt het waarschijnlijk toch wat saaier, aangezien je extra ronden moet spelen en er toch maar evenveel kaarten openliggen, dus minder mogelijkheden voor méér volk. Dit hoeft misschien niet nefast te zijn, maar het zal het spel zeker bemoeilijken en is dus niet aan te raden voor beginnende spelers. Een doorwinterde Troyes-speler kan er misschien wel z'n hart in ophalen.
Ik geef u hieronder een kort speloverzicht. Alle kleine regeltjes uitleggen zou bijna onmogelijk zijn omdat het zeer abstract zou overkomen. Er zijn zoveel mogelijkheden afhankelijk van de kaarten die er liggen, maar het onderstaande overzicht geeft u wel een idee over de verschillende stapjes die dienen gevolgd te worden. Het belangrijkste onderdeel waar ik niets heb over vermeld is het wegkopen van dobbelstenen bij medespelers. Dit gaat de tactiek van het spel vooral bepalen, maar hiervoor nodig ik u eens graag uit rond de speeltafel.
Speloverzicht :
Fase 0 : de activiteitenkaarten worden opengedraaid (de eerste drie ronden één nieuwe kaart van elke kleur)
Fase 1 : inkomsten en salaries : standaard 10 munten - 1 per burger in het bisdom (wit) - 2 per burger in het paleis (rood)
Fase 2 : arbeidskrachten samenstellen (gooien van dobbelstenen, overeenkomstig met je burgers)
Fase 3 : gebeurtenissen : - opendraaien 2 gebeurtenissen (1 rode kaart en 1 witte/gele aangegeven op rode kaart) - acties van gebeurtenissen uitvoeren (van links naar rechts) - zwarte dobbelstenen counteren (staan onderaan op gebeurteniskaarten), actieve speler moet eerst counteren (met eigen of vreemde dobbelsteen, winst van invloedspunten of verlies van overwinningspunten)
Fase 4 : acties : - een activiteitenkaart activeren (nadat je er een burger op hebt geplaatst, sommige hebben een onmiddellijke uitwerking, anderen een uitgestelde) - bouwen aan de kathedraal (witte dobbelstenen opgeven om je in de kathedraal te zetten, je krijgt invloeds- en overwinningspunten en op het einde van het spel minpunten voor verdiepen waar je niet vertegenwoordigd bent) - vechten tegen gebeurtenissen (scoor overwinningspunten en schakel de gebeurtenissen uit) - een burger op een gebouw plaatsen (en andere burgers verdrijven) - landbouw gebruiken (om geld in het laadje te krijgen) - passen (je krijgt 2 geld en elke ronde als je beurt passeert, leg je er nog 1 geld bij)
Fase 5 : einde van een ronde : - krijg verdreven burgers terug - verander van startspeler
Einde van het spel : - 1 punt per onverslagen gebeurteniskaart waarop je aanwezig bent - punten voor burgers op activiteitenkaarten - verliespunten voor kathedraal - punten voor opdrachtkaarten
Titel : Troyes Auteur : Xavier Georges, Alain Orban, Sébastien Dujardin Uitgeverij : Pearl games Aantal spelers : 2-4 Leeftijd : 12+ Speelduur : 90 min.
In Mille Grazie trachten de spelers om ter snelst 30 punten te scoren. Ze doen dit door afwisselend de rol aan te nemen van een edelman en een rover. De edellieden bewegen zich van stad tot stad om punten te sprokkelen, maar op de routes onderweg zouden wel eens ongename verrassingen te wachten kunnen staan.
Het materiaal is degelijk en mooi, de kompassen zitten netjes in elkaar en draaien zeker niet te stroef. Elke speler krijgt een edelman, een kompas, 2 opdrachtkaartjes en een scoresteen. Daarnaast zijn er 30 opdrachtkaartjes, waarvan er steeds 4 open op het speelbord liggen. Op deze opdrachtkaarten staan telkens twee namen van steden. De bovenste naam geeft aan waar het kaartje dient gelegd te worden op het speelbord en kan gewonnen worden door de edelman die er op terecht komt, de onderste naam geeft aan in welke stad een edelman punten kan sprokkelen (overeenkomstig met puntentotaal op kaartje) als hij in die stad passeert.
Elke ronde neemt één speler de rol aan van edelman, de anderen zijn rovers. De volgende ronde schuift de rol van edelman met de klok mee rond. De rovers kiezen op hun kompas in het geheim een route waar ze zich zullen vestigen. Ze mogen overleggen, maar afspraken zijn niet bindend. Daarna beslist de edelman welke weg hij uit zal gaan. Hij kan 4 (of 5) stappen zetten in z'n beurt. Indien hij zich wil laten escorteren (beschermen tegen rovers), kiest hij ook in het geheim op z'n kompas waar hij zich wil laten beschermen. De edelman kan nu wel maximum vier stappen zetten over 4 verschillende routes. (zonder escorte mag hij vijf verschillende stappen doen).
Indien de edelman een stad bereikt met een opdrachtkaartje, mag hij dit kaartje bij zijn persoonlijke voorraad leggen (max. drie, je mag er een nieuw nemen en een ander afleggen). Indien hij in een stad passeert waarvan de naam op de onderkant van één van z'n verzamelde kaartjes staat, scoort hij de overeenkomstige punten.
Indien de edelman zich over een weg bevindt waar rovers zitten, roept deze rover "Mille Grazie" en scoort hiervoor 3 punten. Bovendien steelt de rover 1 opdrachtkaart (groene weg), 2 kaarten (paarse weg) en 3 opdrachtkaarten (oranje weg) van de edelman. Indien de edelman onvoldoende kaarten heeft, geeft hij alles af wat hij heeft. Let op : deze opdrachtkaarten gaan steeds naar de aflegstapel, niet naar de voorraad van de betreffende rover. Als de edelman zich beschermd heeft, winnen de rovers geen punten en mogen ze geen kaarten stelen natuurlijk.
Vanaf het moment dat een speler 30 punten (of meer) scoort, eindigt het spel en wint de speler met de meeste overwinningspunten. Er kan ook meer dan één winnaar zijn.
Conclusie : Mille Grazie is een eenvoudig pick-up & deliver-spel, dat eigenlijk niet zo erg veel te bieden heeft. Het is wel leuk en spannend om te zien of er rovers je pad kruisen, de juiste wegkeuze maken is ook niet evident. Het is zeker wel een aardig spelletje, maar er zijn er zeker betere in het segment.
Titel : Mille Grazie Auteur : Dirk Hillebrecht Uitgeverij : Zoch verlag Aantal spelers : 2-4 Leeftijd : 8+ Speelduur : 30 min.
Suleika, ofte het spel met de mooie matjes. Dat Zoch verlag traditioneel al mooi materiaal levert, dat wisten we al lang. Ook voor deze Suleika is het weer duimen en vingers aflikken. Maar ere wie ere toekomt, het origineel is beter gekend als "Marrakech" van Gigamic. U krijgt een zeer leuk, kinder-familiespel voor uw geld, met houten geldmuntjes, een houten Omar "de tapijtverkoper", een speciale dobbelsteen en vooral een setje toffe matjes per speler. (12/speler bij vier spelers, 15 bij twee of drie spelers).
De spelers scoren op het einde van het spel voor elke zichtbare tapijthelft en elk geldmuntje één punt. De speler met de meeste punten wint dit spel.
Een speelbeurt is zeer eenvoudig :
1) bepaal de richting waarin Omar zich gaat bewegen (niet 180° draaien) 2) gooi de dobbelsteen en zet Omar het overeenkomstig aantal plaatsen voort in de gekozen richting 3) eindigt Omar z'n beweging op een tapijt van een tegenspeler wordt deze bepaald, één geldmunt per aangesloten tapijthelft (horizontaal en verticaal, niet diagonaal), eindigt Omar op een eigen matje, gebeurt er niets 4) een tapijt leggen aangrenzend aan de plaats waar Omar staat (horizontaal of verticaal, niet diagonaal). Een matje mag op een leeg veld of over een andere tapijthelft liggen (niet volledig op één ander matje)
Zo gauw alle tapijtjes zijn gespeeld, eindigt het spel en worden de punten uitgedeeld.
Conclusie : Suleika is een echt, leuk, mooi familiespel. Uiteraard heb je niet alles in de hand, maar je kan elkaar wel een beetje pesten en een hak zetten. Je probeert toch vooral jezelf goed te installeren en hebt het nodige geluk nodig bij de dobbelsteenworp. Deze maakt vaak het verschil tussen kosten betalen of niet. Een must-buy is deze zeker niet voor iedereen, maar met kinderen of als (zeer) snel tussendoortje, is dit een fantastisch spel om te spelen.
Titel : Suleika Auteur : Dominique Ehrhard Uitgeverij : Zoch verlag Aantal spelers : 2-4 Leeftijd : 8+ Speelduur : 15 min.
Twilight Imperium : Shards of the throne expansion
Twilight imperium, ik kan er u bijzonder weinig over vertellen, buiten het feit dat u er waarschijnlijk een hernia aan overhoudt, als u de doos uit uw spellenkast haalt. Een echte traditionale big-box-game van FFG die enkele uren in beslag neemt, de die-hards doen er zelfs graag een weekendje over. Of ik het spel ooit in levende lijve zal onderwerpen aan een test, dat weet ik niet, misschien zou ik me eens beter moeten informeren hierover.
In ieder geval komt er dra een nieuwe uitbreiding op de proppen, waarmee je het al uitgebreide spel, kan aanvullen. In dit spel tracht u een civilisatie uit de grond te stampen, maar het is niet zomaar een futuristich kolonisatiespel. U dient zich te verdiepen op diverse vlakken zoals : conflicten, religie, wetenschap, politiek, economie, ...
U kan het spel dan ook op diverse manieren winnen, maar zal overal uw beste beentje moeten voorzetten om niet weggedrumd te worden.
In deze 3de uitbreiding mag u weer héél wat materiaal verwachten. - 3 nieuwe rassen waarmee u aan de slag kunt - 2 nieuwe types wapens - een nieuwe manier van wetten stemmen - mogelijkheid om scenario's te spelen met bepaalde politieke kaarten en doelkaarten - nieuwe tegels, fiches, kaarten, technologieën, ...
Titel : Twilight Imperium - Shards of the throne (uitbreiding) Auteur : Christian T. Petersen & Corey Konieczka Uitgeverij : FFG Aantal spelers : 3-6 Leeftijd : 14+ Speelduur : 4-10 uur
Na "die Burgen von Burgund" komt Alea spiele ook op de proppen met een mid-box-game, dit wil zeggen een doosje uit de reeks van Palazzo, Louis XIV, ...
Deze spellen omvatten misschien wel wat minder materiaal qua kwantiteit, maar de kwaliteit blijft zeker behouden. In Artus trachten de spelers overwinningspunten te scoren door zo dicht mogelijk bij de koning te zitten rond de ronde tafel. Dit doe je door het uitspelen van kaarten waarmee je je ridders kan verschuiven, maar ook de koning van plaats kan laten veranderen. Als je dan ook nog rekening moet houden met het feit dat een ronde tafel ook wel eens zou kunnen draaien, dan wordt al snel duidelijk dat het niet zo eenvoudig is om een goede plaats te bemachtigen.
De uitbreiding van Saboteur (het topspel van Frederic Moyersoen) is nog maar net verschenen of deze Belgische auteur kondigt al een nieuw kaartspel aan op z'n website.
Cherokee zou ergens in april moeten verschijnen. Veel info hebben we echter nog niet, buiten het feit dat het een spel voor 2-4 spelers wordt, maar hier zijn al wel enkele voorbeelden van kaarten.
Fantasy Flight Games doet waar het goed in is, en dat is uitbreidingen uitbrengen. In juni mag u volgende spellen verwachten :
- A game of thrones : het kaartspel - The isle of ravens - Arkham horror : The curse of the dark pharaoh (herziene editie) - Call of Cthulhu : het kaartspel - That which consumes - Chaos in the old world : the horned rat (zoals u hier reeds kon lezen) - Dust tactics : Light assault walker - Dust tactics : Light panzer walker - Dust tactics : Operation "Seelöwe!" - The lord of the rings : het kaartspel - Conflict at the carrock - Twilight imperium : Shards of the throne - Warhammer : Invasion - Legends - Warhammer : Invasion - The eclipse of hope
Pegasus komt dan weer stilaan op de proppen met de aangekondigde spellen uit Essen. Hun duitstalige versie van Piraten en kooplui (Korsaren der karibik), Mondo, Duckmento, Pastiche en Strasbourg.
Van deze laatste zijn de spelregels overigens op hun website gepubliceerd en klaar om te downloaden.
We zijn al langere tijd fan van Smartgames. Ze kunnen uw kinderen, maar ook uw vrouw voor langere tijd stilhouden en dat doen ze nu binnenkort ook tijdens een lange autorit (bv. naar Essen). Ze zullen 3 reisspellen op de markt brengen, waarvan het spelconcept nog steeds dezelfde zal blijven, nl. puzzelen met plastic stukken en diverse opdrachten op kaarten. Al deze spellen staan genoteerd met een leeftijd van 5+, maar ook de volwassenen zullen weer hun handen vol hebben met de moeilijkere opdrachten. 3 andere spellen zijn thematische varianten van de klassieke tangrammen, je moet de opdracht uitvoeren en de afgebeelde persoon, zaak, dier, ... namaken.
Dit spel staat op het programma voor onze spellenavond van vrijdag. Aangezien ik het zelf nog niet heb kunnen spelen, heb ik alvast de spelregels doorgenomen en een overzichtje opgemaakt, zodat we direct aan de slag kunnen. Indien u het spel niet kent, gaat dit u dan ook niet al te veel zeggen. Heeft u het spel wel thuis staan, dan kan u dit documentje zeker toevoegen aan de speeldoos.
Hopelijk komt het vrijdag tot een eerste potje en dan zal ik trachten in de loop van volgende week een spelbespreking te schrijven.
(Edit : de bijlage heb ik moeten verwijderen aangezien dit blijkbaar fouten gaf bij Internet Explorer. Indien u toch nog graag het documentje heeft, dan hoor ik het graag. Ik zal het ook op bgg plaatsen. Ondertussen heb ik ook het spel één keer kunnen spelen, een bespreking maak ik één van de volgende wel)
Chaos in the old world was één van de eerste aanrakingen met eurospellen van FFG. Het bleek direct een succes en ook wij waren enthousiast over dit spel. Het combineert een herkenbare gameplay met de leuke, fijne miniaturen van hoogstaande kwaliteit (wat we gewoon zijn van FFG). Het is een opstapje naar ander werk van deze uitgeverij. Bovendien heb je met dit spel echt wel een volwassen spel in huis, je laat je kinderen normaal toch niet echt op een aan-haken-gespannen mensenhuid spelen.
In "The horned rat" wordt er een nieuw volk toegevoegd aan het spel, ook weer met z'n eigen mogelijkheden en overwinningsvoorwaarden. Daarnaast komen er ook de nodige chaos-, upgrade- en oldworldkaarten en een extra overwinningsdial.
Titel : Chaos in the old world : the horned rat
Uitgeverij : FFG
Aantal spelers : 3-5
Leeftijd : 12+
Tijdsduur : 120 min.
Beschikbaar lente 2011 (eind april volgens de laatste geruchten, maar ze moeten natuurlijk nog tot in Europa geraken)
In de loop van de week kondigden we al een spel aan van deze uitgever. Ystari kan dan misschien hun tradities wel laten vallen voor een kaartspelletje, maar voor hun big-box-games houden ze deze toch netjes aan. Olympos belooft een zeer sterk spel te worden. De release is al enkele keren uitgesteld omdat men niet 100% tevreden was van de artwork, materiaal en andere kleine details, maar dat is enkel voor ons eigen goed.
De auteur van Olympos is zeker geen onbekende, de Belg (jaja, nogmaals, wij zijn goed bezig) Philippe Keyaerts probeert z'n EVO en Smallworld te overtreffen met dit spel. Olympos is weer een spel waarbij je een beschaving probeert op te bouwen en zo hebben we er de afgelopen tijd wel wat gehad : Civilization the boardgame (what's in the name?), 7 Wonders (strak, snel een beschaving opbouwen met kaarten) en het iets oudere Ursuppe (waarbij de volkeren zijn vervangen door amoeben) zijn er enkele.
Qua spelsysteem zal het tijdmechanisme dat we kennen van Theben worden gehanteerd. Acties ondernemen kosten tijd. U zal proberen overwinningspunten te scoren door te bewegen, te vechten, grondstoffen te verzamelen, religie uit te breiden, ...) Je zou ook een extra beurt kunnen spelen, mits het opgeven van overwinningspunten. Meer info omtrent het spel zal u zeker hier bij ons te weten komen, zo gauw we het spel in ons bezit hebben.
Het wordt er in ieder geval ééntje om naar uit te kijken.
In de reeks "hete hangijzers" ga ik even dieper in op enkele zaken waarbij ik mij vragen stel, die ik wil aanklagen en misschien met wat geluk kan rechtzetten of veranderen. Zeker nu we volle bak in de vastentijd zijn, is het misschien wel het ideale moment om eens te bezinnen en na te denken over hoe het verder moet.
Ons eerste hete hangijzer is de Gouden Ludo. De Belgische spellenprijs ingericht door Forumfederatie en gekoppeld aan hun fantastische evenement "Spel". U kreeg hierover ook al de nodige info op onze blog. Zowel bij het kiezen tussen de genomineerden, als bij de uitslag waren wij van SpinLi hartelijk uitgenodigd en dat doet ons enorm veel plezier.
Ik had die bewuste avond ook het geluk om even met de organisatie te kunnen praten over deze spellenprijs en dit bracht toch wel enkele verhelderende zaken aan het licht. Ik kon hen volgen in het feit dat er vanuit de media te weinig aandacht werd besteed aan hun evenement, ondanks alle verwittigde pers kwam er eigenlijk niemand opdagen. Een klein artikeltje over de beurs kon je nadien wel vinden, maar blijkbaar is het voor onze hobby nog steeds moeilijk om een plaatsje te veroveren in het hart van het grote publiek. Zéér jammer vinden wij dat, want ook wij doen ons best om mensen aan te zetten om te spelen ... of om het bordspel toch op z'n minst een kans te geven. Getuige dat er toch ook héél wat mensen achter ons staan, was dan weer wel te zien op de beurs die elk jaar naar nieuwe hoogtes groeit.
Maar we moeten eerlijk blijven, het aantal "geeks" blijft toch beperkt. Heeft u ook niet het gevoel dat u, één van onze lezers, ook één van de mensen was op de beurs, die ook misschien in Essen was, die ook een bezoek brengt aan één of meerdere spellenclubs, die lid is van bordspelplaza, die eventueel ook andere sites zoals TricTrac, Cliquenabend, Boardgamegeek en andere De tafel plakt's bezoekt? We zitten nu éénmaal in een zeer klein wereld, beschermd in die zachte cocon van het spel. Is daar iets mis mee? Helemaal niet, ik voel mij er in ieder geval veilig in. Moet deze bel doorprikt worden? Neen, zeker niet, maar het is toch altijd fijn om nieuwe zieltjes te winnen, ... want zo gaat dat nu éénmaal.
Na deze belachelijk lange gedachtengang kom ik dan ook eindelijk aan hetgene waar ik eigenlijk naartoe wilde, nl. de Gouden Ludo 2011. Tijdens ons gesprek dit jaar liet ik me ontvallen dat deze prijs al gereserveerd was voor volgend jaar. 7 Wonders is in mijn ogen de grootste kanshebber. Waarom? Ten eerste omdat het een belgisch product is (en we moeten eerlijk zijn, we deden het in Essen niet slecht en een beetje chauvinisme is nooit weg), daarnaast omdat het gewoon fantastisch leuk is, een "uniek" spelconcept met zich meedraagt (hoewel het woord uniek misschien niet goed gekozen is aangezien we het allemaal toch al wel eens een keertje gezien hebben), omdat het prachtige kaarten zijn, omdat je er tot 7 spelers mee gelukkig kan maken en omdat de speelduur sowieso, onafhankelijk van het aantal spelers, rond het halfuur draait (dus voldoende tijd voor een herspeelbeurt omdat u verloor, omdat u het fantastisch leuk vond, maar het is ook nog te doen qua tijd als u er misschien net "niets" aan vond).
Groot was dan ook mijn ontgoocheling toen ik te horen kreeg dat 7 Wonders zelfs niet genomineerd zou kunnen worden, aangezien het geen "nederlandstalig" spel is. Ik kwam natuurlijk uit de lucht gevallen, want waar zou er in godsnaam taalgebruik nodig zijn in dit spel. Een zeer flauw excuus zijn de namen van de kaarten, die doen er zelfs niet toe, of er nu baths of baden zou staan, dat maakt mij (en héél spelend Vlaanderen en ver daarbuiten) geen fluit uit. Qua gameplay doet tekst helemaal niet terzake, want het is de iconografie die je moet kunnen lezen. Waar ik me wel in kan vinden, is de schande dat een Belgische uitgever geen nederlandstalige spelregels toevoegt, een kleine moeite lijkt ons, zeker omdat de nederlandstalige spelregels op hun website te downloaden zijn. Maar is dat niet iets, waar wij Vlamingen al zeer lang mee moeten leren leven in ons landje. Communautaire problemen zou ik liefst niet krijgen in spellenland, dus Forumfederatie, pas alsjeblieft die kleine regeltjes in jullie reglement aan en ... Repos productions, druk aub een duizend exemplaren van die handleiding af en voeg ze toe aan jullie fantastische spel.
(meer info ivm 7 Wonders vindt u hier : http://www.bloggen.be/speleninlille/archief.php?ID=926912)
Daarnaast ook nog een warme oproep en een wijzende vinger naar mijn collega spellenclubs. Denk aub na voor je een Gouden Ludo kiest. Hoogspanning won in 2010 de prijs (in mijn ogen onverdiend, maar dat kon u al lezen), maar ik vraag mij af hoe dikwijls dit spel uit de kast is gekomen, bij die arme bezoekers die toch maar het "Spel van het jaar" meenemen, omdat het toch wel goed zal zijn. Een spel van 2 à 3 uur wordt in de gemiddelde huiskamer in Vlaanderen volgens mij niet gesmaakt, heeft u daar al eens aan gedacht? Kiezen we niet beter voor een deftig familiespel, zodat het spel tenminste geen stof staat te vangen in al die kasten? Een spel dat vlot speelt, dat mooi oogt ... en vooral dat snel speelt : 7 Wonders bijvoorbeeld.
Pas op, ook ik heb nu wel één grote bedenking hierbij, nl. de spelregels van 7 wonders zijn voor de leken onder ons niet eenvoudig om te lezen en zeker al niet om uit te leggen, maar eens je een partijtje achter de kiezen hebt, dan kent het spel ook weer geen al te grote geheimen meer. Dus ik zou zeggen : installeer in die grote zaal van Den Boomgaard een tafel of 5 met dit spel. Dat wil zeggen 35 spelers spelen constant dit spel, vermenigvuldig dit met het aantal halve uren dat de beurs loopt, ofte 16,5 uur, dit brengt het totaal op 577 spelers. Ervan uitgaande dat die het spel zo goed als allemaal gaan smaken, zorgt dit voor een fijne verkoop, en een nog fijner gevoel bij ondergetekende, aangezien hij dan weet dat we het perfecte spel op een correcte manier hebben gepromoot.
Volgende week vrijdag, 1 april, is het weer spellenavond. U wordt dan ook weer vriendelijk uitgenodigd om mee te komen spelen in de cafetaria van rusthuis Lindelo in Lille vanaf 19.00 uur. Ik voeg bij deze ook de nieuwsbrief toe. (erop klikken om te vergroten).
