2 Koningen 13:9 En Joahaz ontsliep met zijn vaderen, en zij
begroeven hem te Samaria; en Joas, zijn
zoon, regeerde in zijn plaats.
10 In het zeven en
dertigste jaar van Joas, den koning van Juda, werd Joas, de zoon van
Joahaz, koning over Israël, te Samaria, en
regeerde zestien jaren.(Statenvertaling)
2 Koningen 13:11 En hij deed dat kwaad was in de ogen des
HEEREN; hij week niet af van al de zonden van Jerobeam, den zoon van Nebat, die
Israël zondigen deed, maar hij wandelde daarin.
12 Het overige nu der geschiedenissen van Joas, en al wat hij
gedaan heeft, en zijn macht, waarmede hij gestreden heeft tegen Amazia, den
koning van Juda, zijn die niet geschreven in het boek der kronieken der koningen van Israël?
13 En Joas ontsliep met zijn vaderen, en Jerobeam zat op zijn
troon. En Joas werd begraven te Samaria, bij de koningen van Israël.
2 Koningen 13:14 Elisa nu was krank geweest van zijn krankheid,
van dewelke hij stierf; en Joas, de
koning van Israël, was tot hem afgekomen, en had geweend over zijn
aangezicht, en gezegd: Mijn vader, mijn vader, wagen Israëls en zijn ruiteren! 15
En Elisa zeide tot hem: Neem een boog en pijlen. En hij nam tot zich een boog
en pijlen. 16 En hij zeide tot den koning van Israël: Leg uw hand aan den boog,
en hij leide zijn hand daaraan; en Elisa leide zijn handen op des konings
handen. 17 En hij zeide: Doe het venster open tegen het oosten. En hij deed het open. Toen zeide Elisa: Schiet.
En hij schoot. En hij zeide: Het is een
pijl der verlossing des HEEREN, en een pijl der verlossing tegen de
Syriërs; want gij zult de Syriërs slaan
in Afek, tot verdoens toe. 18 Daarna zeide hij: Neem de pijlen. En hij nam
ze. Toen zeide hij tot den koning van Israël: Sla tegen de aarde. En hij sloeg
driemaal; daarna stond hij stil. 19 Toen werd de man Gods zeer toornig op hem,
en zeide: Gij zoudt vijf maal of
zesmaal geslagen hebben; dan zoudt gij de Syriërs tot verdoens toe geslagen
hebben; doch nu zult gij de Syriërs driemaal slaan.
20 Daarna stierf Elisa,
en zij begroeven hem. De benden nu der Moabieten kwamen in het land met het
ingaan des jaars. 21 En het geschiedde, als zij een man begroeven, dat zij,
ziet, een bende zagen; zo wierpen zij den man in het graf van Elisa; en toen de
man daarin kwam, en het gebeente van Elisa aanroerde, werd hij levend, en rees
op zijn voeten.
22 Hazaël nu, de koning
van Syrië, verdrukte Israël, al de dagen van Joahaz.
23 Doch de HEERE was hun genadig, en ontfermde Zich
hunner, en wendde Zich tot hen, om Zijns verbonds wil met Abraham, Izak en
Jakob; en Hij wilde hen niet verderven, en heeft hen niet verworpen van
Zijn aangezicht, tot nu toe. 24 En Hazaël, de koning van Syrië, stierf, en zijn
zoon Benhadad werd koning in zijn plaats.
25 Joas nu, de zoon van
Joahaz, nam de steden weder in, uit de hand van Benhadad, den zoon van
Hazaël, die hij uit de hand van Joahaz, zijn vader, met krijg genomen had; Joas
sloeg hem driemaal, en bracht de steden aan Israël weder. (Statenvertaling)
Joas,
de zoon van Joahaz begon zijn regering in het zevenendertigste regeringsjaar
van zijn naamgenoot Joas van Juda, zijnde het jaar oct834/sep833 v. Chr.
Op de
tijdsbalk uitgetekend, blijkt nu dat Joas van Israël voor een periode van drie
jaar co-regent met zijn vader Joahaz, was. Dit was niet ongewoon in de
geschiedenis van de koningen van Israël en Juda. Meermaals waren ziekten,
militaire conflicten en meganatuurcatastrofes de reden voor het instellen van
een co-regentschap voor de troonopvolger.
We
hebben in de aflevering over de Kroniek van Joahaz gezien dat het
tienstammenrijk toen onder de slagen van Aram in grondgebied gereduceerd was,
en het leger herleidt tot slechts tien strijdwagens. Zie link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?ID=2846513
Onder
de regering van Joas van Israël zouden al deze verliezen ongedaan gemaakt
worden.
Het
eerder geciteerde Bijbelgedeelte van 2 Koningen 13:14-19 gaat over het
stervensjaar van de profeet Elisa en het bezoek van koning Joas van Israël aan
zijn ziekbed. Met een belofte van de HERE God begint Joas daarna aan een serie
van drie veldtochten tegen de Syriërs of Arameeërs, en wint al het verloren
gebied op de Arameeërs terug.
De
Bijbel zwijgt over het exacte sterfjaar van de profeet Elisa maar toch kunnen
we een en ander op de tijdsbalk reconstrueren. Het Bijbelboek 2 Koningen
13:24-25 lijkt te leren dat de eerste van de drie veldtochten al vroeg aan het
begin van de regeerperiode van Joas begonnen. Ik meen dat de eerste veldtocht
tegen Aram te dateren is in het jaar dat Jerobeam II, de zoon van Joas van
Israël, als co-regent in 829 v. Chr. aangesteld werd.
De
regeerperiode van Jerobeam II is namelijk verankerd met de regeerperiode van de
koningen van Juda: Amazia en Uzzia. Het hierna volgende Bijbelgedeelte leert
dat koning Uzzia/Azaria van Juda koning werd in het 27ste
regeringsjaar van Jerobeam II van Israël. De Bijbelkritiek leert dat dit
Bijbelgedeelte een kopieerfout bevat aangezien het (schijnbaar) niet in
overeenstemming is met de chronologische gegevens die de Bijbel geeft over
koning Amazia van Juda in 2 Koningen 14:23 in relatie tot de regeerperiode van
Jerobeam II.
In heb
in mijn studie TIJD en TIJDEN, 2015,
blz. 273-274 dit chronologisch op de tijdsbalk uitgewerkt. De Bijbel spreekt
zich niet tegen.
2 Koningen 15:1 In het
zeven en twintigste jaar van Jerobeam, den koning van Israël, werd koning Azaria, de zoon van Amazia,
den koning van Juda. 2 Hij was
zestien jaren oud, toen hij koning werd, en hij regeerde twee en vijftig jaren
te Jeruzalem; en de naam zijner moeder was Jecholia van Jeruzalem.
Het
antwoord ligt in het uittekenen op een tijdsbalk. Men brengt eenvoudig de
chronologische gegevens van 2 Koningen 15:1 op de tijdsbalk aan, en rekent
vanaf het eerste regeringsjaar van koning Azaria/Uzzia van Juda in
okt803/sep802 v. Chr., zevenentwintig jaar terug de tijd in. Men arriveert dan
in apr829/mrt828 v. Chr. voor Jerobeam s eerste regeringsjaar, in
co-regentschap met zijn vader Joas. De meest voor de hand liggende reden, voor
het begin van het co-regentschap, is dan de start van de eerste veldtocht van
koning Joas van Israël tegen Aram. Het is logisch te veronderstellen dat dan
een jonge Jerobeam II te Samaria de staatszaken waarnam terwijl zijn vader op
campagne was. Koning Joas van Israël streed overigens niet alleen tegen de
Arameeërs maar diende ook Juda aan te pakken. Deze geschiedenis staat
beschreven in het Bijbelboek 2 Koningen 14:1-14.
2 Koningen 14: 1 In het tweede jaar van
Joas, den zoon van Joahaz, den koning van Israël, werd Amazia koning, de zoon van Joas, den koning van Juda. 2 Vijf en twintig jaren was
hij oud, toen hij koning werd, en regeerde negen en twintig jaren te Jeruzalem;
en de naam zijner moeder was Joaddan van Jeruzalem. 3 En hij deed dat recht was
in de ogen des HEEREN, nochtans niet als zijn vader David; hij deed naar alles,
wat zijn vader Joas gedaan had. 4 Alleenlijk werden de hoogten niet weggenomen;
het volk offerde en rookte nog op de hoogten.
Het
tweede regeringsjaar van Joas van Israël liep van april 831 v. Chr. tot maart
830 v. Chr. Het eerste regeringsjaar van Amazia liep van oktober 831 v. Chr.
tot september 830 v. Chr. In Juda werden de jaren vanaf de maand Tisjri
(september/oktober) gerekend, en in Israël werd vanaf de maand Nisan
(maart/april) geteld. Het is de verdienste van Edwin R. Thiele (The Mysterious
Numbers of the Hebrew Kings, 1951) dit opgemerkt te hebben.
2 Koningen 14:5 Het geschiedde nu, als het koninkrijk in zijn hand versterkt was, dat hij zijn
knechten sloeg, die den koning, zijn vader, geslagen hadden, 6 Doch de kinderen
der doodslagers doodde hij niet; gelijk geschreven is in het wetboek van Mozes,
waar de HEERE geboden heeft, zeggende: De vaders zullen voor de kinderen niet
gedood worden, en de kinderen zullen voor de vaders niet gedood worden; maar
een ieder zal om zijn zonde gedood worden.
De
eerste regeringsjaren werden volgens vers vijf gebruikt om het koninkrijk te
versterken. Daarna keerde Amazia zich tegen de samenzweerders die zijn vader
gedood hadden. Daarna trok Amazia ten strijde tegen Edom.
2 Koningen 14:7 Hij sloeg de Edomieten in het Zoutdal tien duizend, en nam Sela in met krijg, en
noemde haar naam Jokteel, tot op dezen dag. 8 Toen zond Amazia boden tot Joas, den zoon van Joahaz, den zoon van
Jehu, den koning van Israël, zeggende: Kom, laat ons elkanders aangezicht zien.
9 Maar Joas, de koning van Israël,
zond tot Amazia, den koning van Juda, zeggende: De distel, die op den Libanon
is, zond tot den ceder, die op den Libanon is, zeggende: Geef uw dochter mijn
zoon ter vrouw; maar het gedierte des velds, dat op den Libanon is, ging
voorbij, en vertrad den distel. 10 Gij hebt de Edomieten dapper geslagen,
daarom heeft uw hart u verheven; heb de eer, en blijf in uw huis; want waarom
zoudt gij u in het kwade mengen, dat gij vallen zoudt, gij en Juda met u? 11 Doch Amazia hoorde niet; daarom toog Joas, de koning van Israël, op, zodat
hij en Amazia, de koning van Juda, elkanders aangezicht zagen te Beth-semes,
dat in Juda is.
2 Koningen 14:12 En Juda werd geslagen voor het aangezicht van
Israël, en zij vloden, een iegelijk in zijn tenten.
13 En Joas, de koning van
Israël, greep Amazia, den koning van Juda, den zoon van Joas, den zoon van
Ahazia, te Beth-semes, en kwam te
Jeruzalem; en hij brak aan den muur van Jeruzalem, van de poort van Efraïm tot
aan de Hoekpoort, vierhonderd ellen. 14 En hij nam al het goud, en het zilver,
en al de vaten, die gevonden werden in het huis des HEEREN, en in de schatten
van des konings huis, mitsgaders gijzelaars; en hij keerde weder naar Samaria.
De
Bijbel zwijgt over het jaartal van de invasie van Edom door Juda gevolgd door
de slag bij Beth-Semes van Joas tegen Amazia. De Seder Olam plaatst de strijd
tegen Edom in het twaalfde regeringsjaar van Amazia. Op onze tijdsbalk is dit
okt820/sep819 v. Chr. Na de overwinning op Edom keert een overmoedige Amazia
zich tegen Joas van Israël dat faliekant voor Amazia afloopt. De Seder Olam
leert dat Amazia na het overkomen op Joas, nog vijftien jaar leefde. Dit
chronologisch gegeven plaatst de strijd te Beth-Semes in het jaar okt818/sep817
v. Chr.
Tot
slot kunnen we opmerken dat Koning Joas van Israël drie veldtochten tegen Aram
leidde waarbij hij al het eerder verloren gebied aan Israël terugbracht,
gevolgd door het conflict met Amazia van Juda, resulterend in een invasie van
Juda door Joas van Israël.
2 Koningen 14:15 Het overige nu der geschiedenissen van Joas, wat hij gedaan heeft, en zijn
macht, en hoe hij gestreden heeft tegen Amazia, den koning van Juda, zijn die
niet geschreven in het boek der kronieken der koningen van Israël?
16 En Joas ontsliep met zijn vaderen, en werd te Samaria
begraven bij de koningen van Israël; en zijn zoon Jerobeam werd koning in zijn
plaats.
Op het
chronologische schema met de periode 835/822 v. Chr. merken we een verticale
rode lijn in het voorjaar van 830 v. Chr. Deze lijn stelt een
meganatuurcatastrofe voor die in een cyclus van 54 jaar en zes maanden de oude
wereld getroffen heeft.
In mijn werk TIJD
en TIJDEN, 2015, blz. 331-337, geef ik aandacht aan het werk van Donald W. Patten,
Ronald R. Hatch and Loren C. Steinhauer met The Long Day of Joshua and Six other Catastrophes, 1973. Zij bouwen
verder aan het pionierswerk van Dr. Immanuel Velikovsky en leveren een raamwerk
van vermoede mega-natuurcatastrofes van kosmische oorsprong.
In mijn
studie hanteer ik hun cyclusjaren van 54 jaar en zes maanden, maar met
ankerjaren op de tijdsbalk gebaseerd op de sabbat- en jubeljaren. Een
belangrijk ankerjaar is bijvoorbeeld het sterfjaar van koning Achaz van Juda in
722 v. Chr. Vanaf dit jaar verkrijgt men 54 jaar en zes maanden eerder het
bijzondere historische jaar 776 v. Chr., met in het najaar de genoteerde
aardbeving van Uzzia. Nog eens 54 jaar en zes maanden terug in de tijd gerekend,
arriveren we in het voorjaar van 830 v. Chr.
De
Bijbel zwijgt over een eventuele ramp die dat jaar de aarde getroffen zou
hebben. Op basis van de studie van Donald W. Patten, Ronald R. Hatch and Loren
C. Steinhauer, mogen we wel veronderstellen dat er tekenen aan de hemel hebben
plaatsgevonden. Het is opmerkelijk dat de verticale lijn op ons schema een
regeringswissel laat zien zowel in Israël als in Juda, en in Aram. Toeval? Ik
meen van niet.
Er zijn
overigens meerdere Bijbelse ankerpunten op de tijdsbalk waar we de cyclus van
meganatuurcatastrofes mee kunnen aan tonen. Wanneer men van de ankerjaren 722
en 776 v. Chr. verder voorbij 830 v. Chr. de tijd inrekent arriveert men in oktober
1103 v. Chr. voor het kosmisch fenomeen over het slagveld bij Eben-Haëzer
ten tijde van de Richter Samuël. Zie mijn studie TIJD en TIJDEN, 2015,
hoofdstuk: de opgerichte steen van
Samuël te Eben Haëzer, blz. 169-175. Voor wie het boek wil aanschaffen, zie
link: http://boekscout.nl/shop/ViewProduct.aspx?bookId=5579
De moderne wetenschap der
kosmologie wijst de cyclus van kosmische catastrofes in een jong verleden af.
Zij gaan uit van de uniformiteittheorie. 'The present is the key to the past'
is hun motto. Alle vermeldingen naar kalenderwijzigingen in de achtste eeuw
voor Christus worden door hen, als een slecht lezen van de hemellichamen door
de oudheidastronomen verklaard. Dat de wereld in een recent verleden haast ten
onder ging wordt door de moderne mens verdrongen en afgewezen. Het laatste boek
dat de controversiële onderzoeker Dr. Immanuël Velikovsky (1895/1979)
schreef was gewijd aan dit fenomeen dat hij noemde een collectief
geheugenverlies van de moderne mensheid. Velikovsky omschreef het als het volgt:
De herinnering aan catastrofes werd uitgewist, niet door gebrek aan geschreven
overleveringen, maar door een kenmerkend proces, dat later gehele naties,
tezamen met hun geletterden, in deze overleveringen allegorieën of
vergelijkingen deed zien, terwijl in werkelijkheid kosmische natuurverstoringen
daarin heel duidelijk stonden beschreven.
P.S. de
profeet Elisa had al eerder onze aandacht op dit blog. Zie link:
Oegarit, het spijkerschriftalfabet, en de Amarna-tijd in de achtste eeuw voor Christus
Oegarit
of het huidige Ras Shamrain Syrië niet ver van de Middellandse zeekust,
is een archeologische site. Boringen hebben aangetoond dat de plaats al bewoond
was in het derde millennium vóór Christus in het Neolithicum-tijdperk. In de
vroege Bronstijd en de Late Bronstijd was Oegarit een Kanaänitische stad met
een zeehaven, die de verbinding met Cyprus, Egypte en de Griekse wereld verzekerde.
Er werd vooral kopererts en cederhout verhandeld. Via de haven werd koper uit
Cyprus ingevoerd. Ingevoerd tin werd samen met dit koper tot brons verwerkt.
Oegarit had een eigen metaalverwerkende industrie. Ook werd handel gedreven met
het hinterland Mesopotamië. Oegarit had, op het gebied van landbouw, een zeer
vruchtbaar achterland en kon zijn landbouwproducten exporteren. Graan, wijn en
olijfolie werden verhandeld. Een andere belangrijke industriële activiteit was
het winnen van purperen kleurstof uit de purperslak.
Volgens
de conventionele tijdrekening beleefde Oegarit zijn belangrijkste bloeiperiode tijdens
het Laat Brons tijdperk dat orthodox gezien, geplaatst wordt van de zestiende tot
de dertiende eeuw v. Chr.
Oegarit
was in deze periode een stadstaat met een koning aan het hoofd. Een
koningslijst werd door onderzoekers samengesteld. De stad werd volgens de
orthodoxe tijdrekening na haar vernietiging door vuur rond 1190 v. Chr. verlaten
en werd bij toeval in 1928 herontdekt. Een landbouwer opende bij het ploegen
van het veld een graf wat leidde tot de ontdekking van de necropolis van Oegarit
en vervolgens werd de oude stad en haven door archeologen blootgelegd.
Reconstructietekening
van het paleis van Oegarit, het huidige Ras Shamra in Syrië. Rechtsonder: een
afbeelding van het spijkerschrift-alfabet
De
belangrijkste vondst was de intacte bibliotheek van Oegarit vol met archieven
van schrijftabletten met teksten in spijkerschrift. Oegarit was een maritieme
handelsstad met een bevolking die uit diverse etnische groepen en talen
bestond. Oegarit had een school voor schrijvers. Op deze school werden de
schrijvers geleerd ten minste vier talen te lezen en te schrijven. Twee
van die talen waren gemakkelijk te herkennen: het Soemerisch en het Akkadisch,
de laatste was de diplomatieke taal van die era. Verbaasd waren de eerste
onderzoekers over het gebruikte alfabet van dertig tekens. Naast het Soemerisch
en het Akkadisch werd tot ieders verbazing (en in feite voor de orthodoxie een
anomalie): ook het oud-Hebreeuws als gebruikstaal geschreven in
spijkerschrift herkend. De vierde taal die gevonden werd was het Char,
wat de plaatselijke taal van een groot deel van de bevolking en van de regering
was. Dr. I. Velikovsky identificeert deze laatst vermelde taal als de taal van
de Cariërs en maakt overtuigend de link naar de Griekse wereld.
Dat
het oud-Hebreeuws als gebruikstaal in Oegarit gevonden werd was voor de eerste
onderzoekers een anomalie omdat zij zo vroeg in de geschiedenis van het Nabije
Oosten geen Hebreeuwse taal verwacht hadden. In de periode 1928/1958, de jaren
van de belangrijke ontdekkingen te Oegarit, ging men er nog van uit dat de
Bijbelkritiek van de tweede helft van de negentiende eeuw (in het kielzog van
Darwin s evolutietheorie) gelijk had in haar stelling dat Mozes niet kon lezen
noch schrijven en dat de Bijbel die wij vandaag kennen tot stand was gekomen
tijdens de Babylonische Ballingschap van de Joden in de zesde eeuw voor
Christus.
Het
revisionisme van de geschiedenis van de Oudheid heeft intussen dit alles
weerlegd. De tijdsdatering van het Laat-Brons in Oegarit werd bepaald vanuit de
foutieve Egyptische Chronologie zoals gefabriceerd door de Egyptoloog Eduard
Meyer aan het begin van de twintigste eeuw van onze tijdrekening.
Er
was overigens heel wat contact tussen Egypte en Oegarit. Farao Thothmosis III en
zijn opvolgers van de achttiende dynastie overheersten heel het gebied, Oegarit
incluis. Tijdens de zogenaamde Amarnaperiode wordt in de correspondentie met
farao en zijn Klein-Aziatische vorsten naar Oegarit verwezen en naar het
gewelddadige einde van de stad. Er werden ook heel wat Egyptische artefacten in
Oegarit opgegraven en de herkomst van deze vondsten bepaald tot de Egyptische achttiende
dynastie.
volg
ik de identificatie van de Bijbelse farao Sisak van Dr. I. Velikovsky met farao
Thothmosis III van de achttiende dynastie als tijdgenoot van Salomo en Rehabeam
en verhuist Thothmosis III op de tijdsbalk van de vijftiende eeuw naar de tiende
eeuw v. Chr. De Amarnatijd en de invallen van de Zeevolken plaatst ik in
afwijking van Velikovsky s revisie, in de achtste eeuw v. Chr. Zodoende is het
gebruik van het Hebreeuws in Oegarit geen anomalie meer maar de logica zelf
wanneer we het tijdperk van Salomo naar het Laat-Brons verplaatsen.
Het
catastrofale einde van Oegarit gebeurde volgens mijn revisie in 709 v. Chr.,
het jaar van de meganatuurcatastrofe, dat ook het leger van de Assyriër
Sanherib bij Jeruzalem trof. In de Amarnabrief
EA151 beschrijft de koning van Tyrus, Abimilki het catastrofale einde van
Oegarit aan de koning van Egypte: En vuur heeft Oegarit, de stad van de koning, verteerd; de helft ervan is
verteerd, en de andere helft niet; en het volk van het leger van Hatti is niet
daar.
Dr. I. Velikovsky
(Eeuwen in Chaos hoofdstuk 5) plaatste de vernietiging van Oegarit in de
negende eeuw voor Christus ten tijde van het koningschap van de Assyriër
Salmaneser III.
Het was
volgens mijn revisie van de geschiedenis van de oudheid, echter de meganatuurcatastrofe
van het jaar 709 v. Chr. dat de oorzaak van de vernietiging van Oegarit was. Ik
kies voor het jaar 709 v. Chr. in de cyclus van meganatuurcatastrofes, omdat er
een vermelding bestaat van een onbekende koning over het verdrijven van
zeevolken na de ramp:
Een of
andere binnenvallende koning decreteerde dat de Jaman (Ioniërs), het volk van
Didyme (Danuna), de Char (Cariërs), de Cyprioten, alle vreemdelingen, tezamen
met koning Nikmed uit Oegarit verbannen moesten worden, al degenen die u
beroven, al degenen die u onderdrukken, al degenen die u te gronde richten.
De invasie van de
zeevolken in de Levant heb ik gereviseerd naar het jaar 712 v. Chr. De
ondergang van Oegarit met het meganatuurcatastrofe-jaar van 709 v. Chr., laat
zich aldus logisch in passen.
Binnen zeer korte tijd zal
mijn nieuw boek De Zonaanbidder op het internet ter beschikking komen. De
Amarna-periode met de Aton-ketter farao Achnaton op kop, wordt op de tijdsbalk
naar de correcte plaats geloodst, en tijdgenoot gemaakt met de Bijbelse
koningen van Israël en Juda: Pekah, Hosea en Achaz alias Labaja, Rib Addi en
Abdi Hiba van de Amarna-correspondentie. Verder identificeer ik Achnaton met
farao Anysis van de vader der historie: Herodotos, en geef opnieuw aandacht aan
het werk van Dr. Immanuel Velikovsky: Oedipus en Achnaton. De Griekse legende
heeft haar oorsprong in het Egyptische Thebe. Het zijn allemaal puzzelstukjes
die in het plaatje van de achtste en begin zevende eeuw v. Chr., volkomen
passen.
Zodra het boek ter
beschikking komt geef ik de gepaste link door.
2 Koningen 10:35 En Jehu
ontsliep met zijn vaderen, en zij begroeven hem te Samaria, en zijn zoonJoahaz werd koning in zijn plaats. 36 En de dagen, die Jehu over
Israël geregeerd heeft in Samaria, zijn acht en twintig jaren. (Statenvertaling)
Het
jaartal dat Joahaz zijn vader Jehu opvolgde was 847 v. Chr. Dit jaar was het
drieëntwintigste regeringsjaar (okt848/sep847 v. Chr.) van koning Joas van
Juda.
2 Koningen 13:1 In het drie en twintigste jaar van Joas, den
zoon van Ahazia, den koning van Juda, werd
Joahaz, de zoon van Jehu, koning over Israël, te Samaria, en regeerde zeventien jaren.
Zo merken
we dat de koningen van Israël op de tijdsbalk met de koningen van Juda
verankerd zijn. De regeerperiode van Joas van Juda en de verankering op de
tijdsbalk heb ik uitvoerig in mijn studie TIJD
en TIJDEN, 2015, behandelt. Voor wie het boek wil aanschaffen, zie link: http://boekscout.nl/shop/ViewProduct.aspx?bookId=5579
2 Koningen 13:2 En hij (Joahaz) deed dat kwaad was in de ogen
des HEEREN; want hij wandelde na de zonden van Jerobeam, den zoon van Nebat,
die Israël zondigen deed; hij week daarvan niet af. 3 Daarom ontstak des HEEREN
toorn tegen Israël; en Hij gaf hen in de hand van Hazaël, den koning van Syrië, en in de hand van Benhadad, den zoon
van Hazaël, al die dagen. 4 Doch
Joahaz bad des HEEREN aangezicht ernstelijk aan; en de HEERE verhoorde hem;
want Hij zag de verdrukking van Israël, dat de koning van Syrië hen verdrukte. 5
Zo gaf de HEERE Israël een verlosser,
dat zij van onder de hand der Syriërs uitkwamen; en de kinderen Israëls woonden
in hun tenten, als te voren.
De
zeventien regeringsjaren van Joahaz werden gekenmerkt door de strijd van Aram
tegen Israël. Het was koning Hazaël van Syrië (of Aram) die de verdrukker van
Godswege was. Na een lange periode van verdrukking zocht Joahaz naar het einde
van zijn regeerperiode toe, oprecht voor uitkomst bij de HERE God. Het
resultaat was het zenden van een verlosser die de Israëlieten van het Aramese
juk bevrijdde. Op het hierna volgende bijgevoegde schema merken we dat de
Assyriër Adad Nerari III hoogstwaarschijnlijk de vermelde verlosser was. In het
jaar 833 v. Chr. rukte de Assyriër tegen Damascus op en bracht zo Israël uit de
verdrukking van Aram. Over Adad Nerari III als de beschreven verlosser van
Israël schreef ik eerder op dit blog een artikel op 18-01-2016. Zie link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?ID=2836510
2 Koningen 13:6 Nochtans weken zij niet af van de zonden van het
huis van Jerobeam, die Israël zondigen deed; maar hij wandelde daarin; en het bos
bleef ook staan te Samaria. 7 Want hij had Joahaz geen volk laten overblijven
dan vijftig ruiteren en tien wagenen, en tien duizend voetvolks; want de koning
van Syrië had hen omgebracht, en had hen dorsende gemaakt als stof.
8 Het overige nu der geschiedenissen van Joahaz, en al wat hij
gedaan heeft, en zijn macht, zijn die niet geschreven in het boek der kronieken der koningen van Israël?
9 En Joahaz ontsliep met zijn vaderen, en zij begroeven hem te
Samaria; en Joas, zijn zoon, regeerde in zijn plaats.
De lange
strijd van Aram tegen Israël had het leger van de Israëlieten gereduceerd tot uiteindelijk
slechts tien strijdwagens, vijftig ruiters en tienduizend soldaten. Het
geweldige Israëlitische leger van Achab, zoals beschreven door de Assyriër
Salmaneser III ten tijde van de slag bij Karkar in 889 v. Chr., vijftig
jaar eerder, was niet meer.
Joahaz
stierf in het voorjaar van 830 v. Chr. en werd opgevolgd door zijn zoon Joas,
een naamgenoot van koning Joas van Juda.
2
Koningen 2:19 De mannen van de stad (Jericho) zeiden tot Elisa:
Zie toch, de ligging van de stad is goed, zoals mijn heer ziet; maar het water
is slecht, en de landstreek veroorzaakt misgeboorte. 20 Toen zeide hij: Haalt mij een
nieuwe schotel en doet er zout in. Zij haalden hem er een. 21 Daarop ging hij naar de waterwel, wierp het zout
daarin en zeide: Zo zegt de HERE: Ik maak dit water gezond; daaruit zal geen
dood of misgeboorte meer voortkomen. 22 En het water werd gezond, tot op
deze dag, volgens het woord, dat Elisa gesproken had.
23 Vandaar (Jericho) ging hij naar Betel. En toen hij de weg opklom,
kwamen er kleine knapen uit de stad,
die de spot met hem dreven en hem toeriepen: Kom (Ga) op, kaalkop! Kom (Ga) op,
kaalkop! 24 Toen wendde hij zich om, zag hen en vervloekte hen in de naam des
HEREN. Toen kwamen er twee berinnen uit het woud en verscheurden tweeënveertig van die kinderen. 25 En hij ging vandaar naar de berg Karmel, en vandaar keerde hij
terug naar Samaria. (NBG Vertaling 1951)
Met mijn blog
KRONOS houd ik mij in de eerste plaats bezig met chronologie, archeologie en oudheid.
Met deze aflevering wil ik echter ook een antwoord geven op de Bijbelvertaling van
2 Koningen 2:23 die het verhaal brengt van de vervloeking van een groep kleine
knapen of kinderen, die door twee berinnen op een woord van de profeet Elisa,
verscheurd worden.
met een
vurige wagen en met vurige paarden, ging zijn dienaar de profeet Elisa, terug
naar de westelijke Jordaanoever, naar Jericho. Na zijn ontmoeting met de mannen
van die stad vervolgde hij zijn tocht en ging richting Bethel. En het is met
vers 23 en vers 24 van het tweede hoofdstuk van het Bijbelboek 2 Koningen, dat
we het schokkende bericht over de zogenaamde kleine knapen leren. Mijn eerste
gedachte was dat dit niet waar kon zijn. Vervolgens ging ik andere vertrouwde
Bijbelvertalingen na, maar allen hadden knapen of kinderen staan. Hierna de
relevante Bijbelvertalingen:
2 Koningen
2:23 Van Jericho ging
Elisa naar Betel. Toen hij naar de stad omhoog liep, rende een troep kinderenop hem af die hem uitlachten en
schreeuwden: Kaalkop, kaalkop! Zet m op, zet m op! 24 Elisa keek om, en
toen hij de kinderen zag, vervloekte hij ze in de naam van de HEER. Meteen
kwamen er twee berinnen uit het bos, die tweeënveertig van de kinderen verscheurden. (NBV 2004/2007)
2 Koningen
2:23 En hij ging van
daar op naar Beth-El. Als hij nu den weg opging, zo kwamen kleine jongens uit de stad; die bespotten hem, en zeiden tot hem:
Kaalkop, ga op, kaalkop, ga op!
24 En hij
keerde zich achterom, en hij zag ze, en vloekte hen, in den Naam des HEEREN.
Toen kwamen twee beren uit het woud, en verscheurden van dezelve twee en
veertig kinderen. (STATENVERTALING
1637
En zelfs de
gezaghebbende King James Bijbel heeft het over little children alsook de
Engelse vertaling van de Griekse SEPTUAGINT-Bijbel:
2 Kings 2:23 And he went up from thence unto Bethel:
and as he was going up by the way, there came forth little children out of the city, and mocked him, and said unto him,
Go up, thou bald head; go up, thou bald head. 24 And he turned back, and looked
on them, and cursed them in the name of the LORD. And there came forth two she
bears out of the wood, and tare forty and two children of them. (KING JAMES 1611)
LXX 4 KINGS 2:23 And he went up thence to Baethel: and as he was going
up by the way there came up also little
children from the city, and mocked him, and said to him, Go up, bald-head,
go up. 24 And he turned after them, and saw them, and cursed them in the name
of the Lord. And, behold, there came out two bears out of the wood, and they
tore forty and two children of them.
(SEPTUAGINT)
Men zou er de moed bij verliezen. Maar ik gaf niet op en zette mijn
onderzoek verder, vooral omdat ik bleef weigeren aan te nemen dat de HERE God
van zowel het Oude als het Nieuwe Verbond kleine kinderen op zulk een wijze zou
treffen. In mijn studie van de Schriften hanteer ik consequent de NBG 1951
vertaling en dit niet omdat deze vertaling voortreffelijker zou zijn, maar
omdat ik al bijna veertig jaar met deze vertaling vertrouwd ben, en geen zin
heb om nu in de herfst van mijn leven gearriveerd te zijn, nog aan een andere
vertaling in zogenaamd beter hedendaags Nederlands te beginnen. Wat ik wel doe
is telkens bij een vermoede onduidelijkheid andere Bijbelvertalingen zoals de
Statenbijbel, de Duitse Lutherse vertaling en de Engelstalige King James Bijbel
te raadplegen. Het is mijn ervaring in mijn studie van de Bijbel, dat deze oude
vertalingen het dichtst bij de bron zijn gebleven. Behalve uiteraard bij 2
Koningen hoofdstuk 2 met het vertalen van de kleine knapen of little
children uit het Hebreeuws. Ik wil aannemen dat het de gezaghebbende King
James Bijbel geweest is die andere vertalingen van dit Bijbelgedeelte beïnvloed
heeft. Want het is wel degelijk een slechte vertaling geweest die vermoedelijk
heel wat mensen geestelijk op een verkeerd spoor gezet heeft.
Om een verhaal kort te houden; uiteindelijk heb ik mijn
godsdienstleraars van de negentiende eeuw erbij gehaald: namelijk E. W. Büllinger
en C. I. Scofield die wel een juiste vertaling leverden.
E.W.Büllinger (zie link: http://www.companionbiblecondensed.com/) gaf in de voetnoten van 2 Kings 2:23
onmiddellijk te kennen dat de little children van de King James vertaling in
feite te lezen is als jonge knapen en niet als kleine kinderen. Het
Hebreeuwse woord naar in 2 koningen
2:23 wordt elders in de Bijbel gebruikt voor Isaac, Jozef en Rehabeam ofwel een
leeftijd van 28, 17 en/of 16 jaar oud. En dit geeft onmiddellijk een ander
beeld van wat de profeet Elisa overkwam wanneer een schreeuwende en scheldende bende
jonge mannen op hem afkwam. Maar er komt nog meer aan het licht wanneer we
degelijke Bijbelstudie verrichten. Zo staat er in de grondtekst helemaal niet
dat deze bende jonge knapen door twee berinnen verscheurd werden maar eerder slechts
verwond. Wat ook weer een ander licht op de zogenaamde straf van God werpt. Het
is de Bijbelleraar C.I. SCOFIELD die dat in zijn studiebijbel duidelijk maakt.
Hierna het commentaar van Scofield:
Das Wort naar(übersetzt
kleine Knaben, v. 23) besagt kein bestimmtes Alter. Es wird gebraucht von
Joseph mit siebzehn Jahren (Genesis 37:2), ebenso von Benjamin (Genesis 43:8)
und Absolom (2 Sam. 18:5). Also kann das hebraïsche Wort hier übersetzt werden
Jugendliche oder junge Männer.
Das Wort ba(übersetzt zerrissen
besagt das Beibringen von schweren Wunden, aber es bedeutet nicht töten oder verderben. Die
schwere der Beleidigung ist aus folgenden Tatsachen zu ersehen: (1) die jungen
Männer spotteten über das Aussehen Elisas, des Mannes Gottes; (2) mit den
Worten Kahlkopf, komm herauf spotteten sie über die Auffahrt des Elia (v.11);
die Beleidigung zeigt, dass die Beleidiger über das Alter der Kindheit
hinaus waren; und (3) als sie den Mann Gottes lächerlich machten, wurden
sie der Lästerung des Gottes schuldig, den er vertrat.
Het Hebreeuwse woord ba dat foutief vertaald werd met
verscheuren betekent in werkelijkheid het aanbrengen van zware verwondingen
maar niet doden. Deze verklaring sluit beter aan bij het gedrag van beren
zoals wij het vandaag kunnen waarnemen. Het is ondenkbaar dat twee berinnen in
een oogwenk tweeënveertig kinderen zouden kunnen verscheuren/doden. Verder
maakt Scofield duidelijk dat de bende jonge mannen de profeet beledigden, niet
alleen op basis van zijn uitzicht maar ook naar de eerdere wegvoering van Elia
verwezen, wat maakt dat zij voorbij de leeftijd van het kind zijn waren. En ten
laatste merkt Scofield op dat de jonge Israëlitische mannen zich wel degelijk
schuldig aan lastering van God maakten.
Conclusie: het blijft een feit dat dit historische Bijbelgedeelte zich
in een andere bedeling Gods afspeelde en in de huidige genadebedeling een mens voor
de borst stoot. De profeet Elisa was echter een kind van de tijd onder de wet
en handelde daarnaar.
Bij de vermelding van kinderen in de Bijbel denk ik in de huidige bedeling
van de genade altijd eerst aan de Heer Jezus Christus, de zoon van God, die
zei: Laat de kinderen geworden en verhindert ze niet tot Mij te komen, want
voor zodanigen is het Koninkrijk der hemelen. (Matteüs 19:14)
En
Psalm 8:2 O HERE, onze Here, hoe heerlijk is uw naam op de ganse aarde, Gij,
die uw majesteit toont aan de hemel. 3 Uit
de mond van kinderen en zuigelingen hebt Gij sterkte gegrondvest, uw
tegenstanders ten spijt, om vijand en wraakgierige te doen verstommen.
ging in vervulling wanneer kinderen in het jaar 30 AD in de tempel te
Jeruzalem Jezus toeriepen met: Hosanna
de Zoon van David (Matteüs 21:15-16)
We
vervolgen met dit artikel onze kronieken van de koningen van Israël op dit blog.
Met onze aflevering op dit blog van 04-01-2016
brachten we de Kroniek van Joram, de zoon van Achab. Hij werd in het jaar 875 v. Chr. door Jehu omgebracht. Zie
link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?ID=2831104
Jehu, de
zoon van Josafat, de zoon van Nimsi, was een generaal van het leger van Israël
toen hij door de profeet van de HERE God te Ramot in Gilead tot koning over het
tienstammenrijk gezalfd werd, met de opdracht de koning van Israël, Joram te
doden, en vervolgens heel de dynastie van Achab om te brengen. De functie van overste
van het Israëlitische leger had Jehu al sedert de dagen van Achab (2 Koningen
9: 25-26).
Te
Ramot in het over-Jordaanse Gilead was het leger van Israël gelegerd nadat zij tegen
het leger van Aram strijd hadden geleverd. Het was daar in het legerkamp dat de
profeet Jehu opzocht.
De
gangbare jaartallen voor de regeerperiode van Jehu zijn volgens de fabricatie van
de geleerde Edwin R. Thiele (The Mysterious Numbers of the Hebrew Kings,1951): 841/814 v. Chr.
Dit
betekent een verschil van 34 jaar op de tijdsbalk. Hoe is dit mogelijk? De
constructie die Thiele uitdokterde was gebaseerd op een verankering van de Bijbels-chronologische gegevens
van de koningen van Israël en Juda met die van Assyrië. In mijn boek TIJD en TIJDEN, appendix 4 heb ik
Thiele s wijze van (mis)rekenen uitgelegd. Zie ook de aflevering op dit blog
over Omri, de vader van Achab. Zie link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?ID=2809256
De regeerperiode voor Jehu van het jaar 875 tot 847 v. Chr. is het resultaat
van het werken met de Bijbelse sabbat- en jubeljaren volgens de wijze van
rekenen van William Whiston. De Assyrische chronologische gegevens werden
verankerd met de chronologische ankerpunten van de Bijbel, en niet andersom
zoals Thiele deed. Zie het artikel op dit blog van 06-02-2014. Zie link:
The tribute of
Jehu (Ia-ú-a mar Hu-um-ri-i.), house of Omri: I received from him silver, gold,
a golden bowl, a golden vase with pointed bottom, golden tumblers, golden
buckets, tin, a staff for a king [and] spears."
Met de bekende zwarte Obelisk (British Museum) van de
Assyriër Salmaneser III hebben we een buiten-Bijbelse bron van Jehu. In het
achttiende regeringsjaar (877/876 v. Chr.) van Salmaneser III is er een
vermelding van het ontvangen van schatting van Jehu van het huis van Omri.
Volgens mijn rangschikking van de koningen van Assyrië op de tijdsbalk was Jehu
op dat moment nog een generaal van het leger van Joram, de zoon van Achab, en
is er geen probleem met de Assyrische vermelding dat Jehu van het huis van Omri
was. Een dynastie namelijk, die Jehu twee jaar later zou uitroeien.
Binnen de tijdsfabricatie van Thiele was Jehu in het
achttiende regeringsjaar van Salmaneser III al koning, en zouden de Assyrische
kroniekschrijvers zich vergist hebben, wat zeer onwaarschijnlijk is. Zie De
Assyriologie herzien link: http://www.bol.com/nl/p/de-assyriologie/9200000049946824/
Hierna
het Bijbelse relaas over het begin van de regeerperiode van Jehu.
2
Koningen 9:1 De profeet Elisa riep een van de
profeten en zeide tot hem: Gord uw lendenen, neem deze oliekruik met u en ga
naar Ramot in Gilead. 2 Wanneer gij daar gekomen zijt, zie dan uit naar Jehu, de zoon van Josafat, de zoon van
Nimsi. Ga bij hem binnen, doe hem opstaan uit het midden van zijn
wapenbroeders en breng hem in de binnenste kamer. 3 Neem dan de kruik met
olie, giet ze uit over zijn hoofd en zeg: Zo
spreekt de HERE: Ik zalf u tot koning over Israël. Open daarna de deur en
vlucht zonder dralen weg. 4 Toen ging die jonge man, de jonge profeet,
naar Ramot in Gilead. 5 Toen hij daar kwam, zaten de legeroversten juist
bijeen. En hij zeide: Ik heb een boodschap voor u, overste. Jehu zeide: Voor wie van ons allen? En hij antwoordde:
Voor u, overste. 6 Toen stond hij op en ging het huis binnen. En hij goot
de olie over zijn hoofd en zeide tot hem: Zo spreekt de HERE, de God van
Israël: Ik zalf u tot koning over het volk des HEREN, over Israël. 7 Gij
zult het huis van uw heer Achab slaan, opdat Ik het bloed van mijn knechten, de
profeten, ja, het bloed van alle knechten des HEREN aan Izebel wreke. 8 En
het gehele huis van Achab zal omkomen; Ik zal van Achab al wat mannelijk is
uitroeien, allen in Israël van hoog tot laag; 9 dan zal Ik met het huis
van Achab evenzo handelen als met dat van Jerobeam, de zoon van Nebat, en dat
van Basa, de zoon van Achia; 10 en Izebel zullen de honden verslinden op
de akker te Jizreël, en niemand zal haar begraven. Toen opende hij de deur en
vluchtte weg. 11 Daarna kwam Jehu naar buiten bij de dienaren van zijn
heer en een hunner zeide tot hem: Is alles wel? Waarom is deze waanzinnige tot
u gekomen? En hij antwoordde hun: Gij kent immers de man en zijn gepraat.
12 En zij riepen: Leugens! Deel het ons toch mee. Toen zeide hij: Zo en zo
heeft hij tot mij gesproken: aldus spreekt de HERE: Ik zalf u tot koning over
Israël. 13 Daarop nam ieder haastig zijn kleed en spreidde het voor zijn
voeten op de treden van de trap; zij bliezen op de hoorn en riepen: Jehu is koning!
14 Aldus
smeedde Jehu, de zoon van Josafat, de zoon van Nimsi, een samenzwering tegen
Joram. Joram nu had Ramot in Gilead bezet, hij en geheel Israël, tegen Hazaël, de koning van Aram; 15 en
koning Joram was teruggekeerd om te Jizreël genezing te zoeken voor de wonden,
die de Arameeërs hem hadden toegebracht, toen hij streed met Hazaël, de koning
van Aram. En Jehu zeide: Indien gij er zo over denkt, laat dan niemand uit de
stad ontkomen om dat in Jizreël te gaan berichten.
16 Toen besteeg
Jehu zijn wagen en ging naar Jizreël, want Joram lag daar (ziek). En Achazja,
de koning van Juda, was gekomen om Joram te bezoeken. 17 De wachter nu
stond op de toren te Jizreël; hij zag de troep van Jehu aankomen en zeide: Ik
zie een troep. Toen zeide Joram: Neem een ruiter en zend hun die tegemoet om te
vragen: Is het vrede? 18 De ruiter ging hem tegemoet, en zeide: Zo zegt de
koning: Is het vrede? Maar Jehu zeide: Wat hebt gij met vrede te maken? Keer
om, volg mij! En de wachter berichtte: De bode is bij hen gekomen, maar keert
niet terug. 19 Toen zond hij een tweede ruiter. Ook deze kwam bij hen en
zeide: Zo zegt de koning: Is het vrede? Maar Jehu zeide: Wat hebt gij met vrede
te maken? Keer om, volg mij! 20 En de wachter berichtte: Hij is bij hen
aangekomen, maar keert niet terug. En zoals zij voortjagen, zo jaagt alleen
Jehu, de zoon van Nimsi, want hij jaagt als een razende. 21 Toen zeide
Joram: Span in. En men spande zijn wagen in. En Joram, de koning van Israël, trok uit met Achazja, de koning van Juda,
ieder op zijn wagen zij trokken uit, Jehu tegemoet en troffen hem aan op de
akker van de Jizreëliet Nabot. 22 Zodra Joram Jehu zag, vroeg hij: Is
het vrede, Jehu? Maar deze antwoordde: Wat vrede, zolang de hoererijen van uw
moeder Izebel en haar vele toverijen
voortduren? 23 Daarop wendde Joram de teugel, vluchtte en riep Achazja
toe: Verraad, Achazja! 24 Maar Jehu omklemde de boog en trof Joram tussen
zijn schouders, zodat de pijl hem het hart doorboorde; en hij zakte in zijn
wagen ineen. 25 Toen zeide Jehu tot zijn hoofdman Bidkar: Neem hem op en
werp hem op de akker van de Jizreëliet Nabot. Want herinner u, dat de HERE, toen gij en ik zij aan zij reden achter
zijn vader Achab, deze Godsspraak over hem gaf: 26 Voorzeker, Ik heb
gisterenavond het bloed van Nabot en van zijn zonen gezien, luidt het woord des
HEREN. Ik zal het aan u vergelden op deze akker, luidt het woord des HEREN. Nu
dan, neem hem op en werp hem op de akker, volgens het woord des HEREN. 27 Toen
Achazja, de koning van Juda, dat zag, vluchtte hij in de richting van
Bet-Haggan. Maar Jehu achtervolgde hem en beval: Hem ook! Schiet hem neer op
zijn wagen! (En zij raakten hem) op de helling naar Gur bij Jibleam; hij
vluchtte naar Megiddo en stierf daar. 28 Zijn dienaren vervoerden hem op
een wagen naar Jeruzalem en begroeven hem in zijn graf bij zijn vaderen, in de
stad Davids. 29 Achazja nu was
koning geworden over Juda in het elfde jaar van Joram, de zoon van Achab.
Het Bijbelboek
vervolgt verder vanaf vers 30 met de geschiedenis van het smadelijke einde van
Izebel, de dochter van Ethbaal en vrouw van Joram van (2 Koningen 9:30-37).
Daarna vervolgt het verhaal in het tiende hoofdstuk van het Bijbelboek 2
Koningen met de bloedige geschiedenis van de uitroeiing van de zeventig zonen
van Achab te Samaria (2 Koningen 10:1-17). Vervolgens zien we de
terechtstelling van de priesters van de Baäl met een list van Jehu (2 Koningen
10:18-27).
Op de tijdsbalk
plaatsen we al deze gebeurtenissen chronologisch in het eerste regeringsjaar
van Jehu in apr875/mrt874 v. Chr.
2 Koningen 10:28 Alzo
verdelgde Jehu Baäl uit Israël. 29 Maar
van de zonden van Jerobeam, den zoon van Nebat, die Israël zondigen deed, na te
volgen, week Jehu niet af, te weten, van de gouden kalveren, die te Beth-el en
die te Dan waren. 30 De HEERE dan zeide tot Jehu: Daarom dat gij welgedaan
hebt, doende wat recht is in Mijn ogen, en hebt aan het huis van Achab gedaan,
naar alles, wat in Mijn hart was, zullen
u zonen tot het vierde gelid op den troon van Israël zitten. 31 Maar Jehu nam niet waar te wandelen in
de wet des HEEREN, des Gods van Israël, met zijn ganse hart; hij week niet van de zonden van Jerobeam,
die Israël zondigen deed.
32 In die dagen begon de HEERE Israël af
te korten, want Hazaël sloeg ze in alle landpalen van Israël: 33 Van de Jordaan
af, tegen den opgang der zon, het ganse land van Gilead, der Gadieten, en der
Rubenieten, en der Manassieten; van Aroer, dat aan de beek van Arnon is, en
Gilead, en Basan.
34 Het overige nu der geschiedenissen van
Jehu, en al wat hij gedaan heeft, en al
zijn macht, zijn die niet geschreven in het boek der kronieken der koningen
van Israël? 35 En Jehu ontsliep met zijn vaderen, en zij begroeven hem te
Samaria, en zijn zoon Joahaz werd
koning in zijn plaats. 36 En de dagen,
die Jehu over Israël geregeerd heeft in Samaria, zijn acht en twintig jaren.
(Statenvertaling)
Het slot van het
Bijbelboek 2 koningen hoofdstuk tien verhaalt dat Jehu een machtig koning was
en dat hij gedurende een lange periode van achtentwintig jaar over het
tienstammenrijk geheerst heeft. Zijn zoon werd bij zijn dood als koning over
Israël geïnstalleerd. Jehu kreeg de belofte dat zijn dynastie tot in het vierde
geslacht over Israël koning zou zijn. Negatief staat er over hem geschreven dat
hij in de zonden van Jerobeam volhardde.
Als een gevolg van het doden van koning Ahazia van Juda
door Jehu in 875 v. Chr., greep in Juda de koninginmoeder Athalia (2 Koningen
8:26), de dochter van koning Omri van Israël, de macht en deed een poging het
geslacht van David uit te roeien (2 Koningen 11: 1). De zoon en troonopvolger
van Ahazia werd echter door zijn tante, een zuster van Ahazia, verborgen
gehouden en zijn leven gered. (Zie TIJD
en TIJDEN, 2015, blz. 251-256) zie link: http://boekscout.nl/shop/ViewProduct.aspx?bookId=5579
2
Koningen 11: 1 Toen nu Athalia, de moeder van Ahazia, zag, dat haar zoon
dood was, zo maakte zij zich op, en bracht al het koninklijke zaad om. 2 Maar Joseba, de dochter van den koning
Joram, de zuster van Ahazia, nam Joas,
den zoon van Ahazia, en stal hem uit het midden van des konings zonen, die
gedood werden, zettende hem en zijn voedster in een slaapkamer; en zij verborgen hem voor Athalia, dat
hij niet gedood werd. 3 En hij was met haar verstoken in het huis des HEEREN zes jaren; en Athalia regeerde over het
land.
In het
zevende jaar (2 Koningen 11:4) werd de koninginmoeder afgezet en de jonge Joas
tot koning gekroond. Dat was het zevende regeringsjaar (869 v. Chr.) van Jehu
in Israël.
2
Koningen 12: 1 In het zevende jaar
van Jehu werd Joas koning, en regeerde veertig jaren te Jeruzalem; en de
naam zijner moeder was Zibja van Ber-seba. 2 En Joas deed dat recht was in de
ogen des HEEREN, al zijn dagen, in dewelke de priester Jojada hem onderwees.
Het hierboven
bijgevoegde chronologische schema toont in het jaar 860 v. Chr. een verticale
rode markeringslijn voorstellende de meganatuurcatastrofe die toen de oude
wereld trof. De Bijbel zwijgt over dit feit. Het was het jaar van de stichting
van Carthago. Het jaartal 860 v. Chr. heb ik bekomen door het werken met de
jaartallen die Flavius Josephus voor de Fenicische koningen opgeeft, en de link
met Salomo en de bouw van de Tempel te Jeruzalem. In mijn boek TIJD en TIJDEN, 2015, hoofdstuk: 860 v.
Chr. het jaartal van de stichting van Carthago, blz. 257-263, heb ik dit
uitgewerkt. Er zaten volgen Josephus 143 jaar en acht maanden tussen het begin
van de bouw van de Tempel en de stichting van Carthago. De regeerperiode van
Salomo was 1007/967 v. Chr., en dit op basis van de sabbat- en jubeljaarrekening
volgens William Whiston. Het resultaat op de tijdsbalk is 860 v. Chr.
Verder
maak ik in mijn boek TIJD en TIJDEN, de verbinding met het werk van Donald W.
Patten, Ronald R. Hatch and Loren C. Steinhauer:
(The
Long Day of Joshua and Six Other Catastrophes, 1973, by, Chapter VI), en
identificeer de mega-natuurcatastrofe van 860 v. Chr. als zijnde van kosmische
oorsprong
De drie
aangehaalde bronnen leiden alle naar het jaartal 860 v. Chr. ter datering van
de meganatuurcatastrofe die de oude wereld toen getroffen heeft.
De datering van Paulusâ ontmoeting met de opgestane Christus
Mijn scheurkalender
heeft vandaag (25 januari) de vermelding: Sint-Paulus bekering. Dit naast de
vermelding van andere Roomse heiligen.
De
bekering van Paulus in de maand januari, negen maanden na de Pesachweek klopt echter
Bijbels-chronologisch gezien, niet.
In mijn
werk TIJD en TIJDEN, 2015,
hoofdstuk: 44 AD een navigatiepunt in de tijd, blz. 447-453, heb ik de
chronologie van Paulus bekering en zendingsreizen op basis van de gegevens van
het Bijbelboek Handelingen en de brief van Paulus aan de Galaten, uitgewerkt.
(Voor wie het boek nog niet aangeschaft heeft en interesse heeft, zie link: http://boekscout.nl/shop/ViewProduct.aspx?bookId=5579)
De
bekering van Paulus wordt beschreven in het eerste hoofdstuk van het Bijbelboek
Handelingen. Op weg naar Damascus had Paulus zijn ontmoeting met de opgestane
Heer en Heiland Jezus Christus. Een verhaal dat in de christenwereld algemeen
bekend is. De datering van Paulus ontmoeting met Jezus Christus naar het einde
toe van de maand januari, is echter gissen. Het Bijbelboek Handelingen geeft in
de eerste hoofdstukken namelijk heel weinig of geen informatie waarmee we een
en ander van de beschreven gebeurtenissen op de tijdsbalk zouden kunnen
vastpinnen.
De
Pesachweek van 30 AD viel begin april. Het Pinksterfeest volgde aldus zeven
maal zeven weken later eind mei 30 AD. De EKKLESIA ging toen, met de
uitstorting van de Geest Gods over ongeveer 120 mensen, zowel mannen als
vrouwen, van start.
Ik ben
van mening dat de gebeurtenissen zoals beschreven in de hoofdstukken drie tot
en met negen alle in het jaar 30 AD plaatsvonden en dat de ontmoeting van Paulus
met Christus in het najaar van 30 AD plaatsvond. Paulus verblijf van drie jaar
te Damascus dateren we nu van de winter van 30/31 AD tot de winter van 32/33
AD. In het boek Handelingen wordt de periode van drie jaar beschreven als: En
toen er verscheidene dagen verlopen waren.., wat chronologisch geen probleem
oplevert. Een westerling zou vandaag via zijn lineair historisch denken (dat
wij van de Grieken hebben) deze geschiedenis anders neerpennen. Lucas, de
schrijver van het boek Handelingen, gaf de zaken weer op een wijze die toen voor
iedereen van die cultuur begrijpelijk was. Van ons vraagt het heden alleen maar
goede wil om een en ander te zien zoals de Bijbelschrijvers en de Geest die
hen inspireerde het toen neerpenden. Want wie op zoek is in de Bijbel om de
Bijbelse historische gegevens lineair op een tijdsbalk te plaatsen komt nooit
bedrogen uit, want het zit er wel degelijk in. De Bijbel is een boek voor alle
culturen van alle tijden.
In het
voorjaar van 33 AD vond Paulus ontmoeting met Petrus en Jakobus te Jeruzalem
plaats. Dit was dan een private ontmoeting en geen officiële gemeentelijke samenkomst
. Na een verblijf van vijftien dagen volgens de Galatenbrief, werd Paulus wegens
gevaar voor zijn leven naar de havenstad Caesarea gebracht en vertrok hij
volgens Handelingen 9:26-30, vandaar naar Tarsus in Cilicië. Paulus zou volgens
de Galatenbrief daarop geruime tijd in Syrië en Cilicië werkzaam zijn. In het
boek Handelingen, in de volgende hoofdstukken, handelen de beschreven
gebeurtenissen buiten het zendingsbereik van Paulus. Het is pas in hoofdstuk
11:25 dat Barnabas er op uit gestuurd wordt om Paulus te zoeken ter
ondersteuning van het werk in Antiochië. Het is pas in het elfde hoofdstuk van
het boek Handelingen dat we de eerste maal een clou vinden waar we ergens op de
tijdsbalk van de wereldgeschiedenis beland zijn. Hierna het citaat:
Handelingen
11:25 En hij vertrok naar Tarsus om Saulus te
zoeken; en toen hij hem gevonden had, bracht hij hem naar Antiochië. 26 En het
geschiedde, dat zij een vol jaar (43/44
AD) in de gemeente gastvrij ontvangen werden en een brede schare leerden en
dat de discipelen het eerst te Antiochië Christenen genoemd werden. 27 En in
die dagen kwamen profeten van Jeruzalem te Antiochië; 28 en één uit hen,
genaamd Agabus, stond op en gaf door de Geest te kennen, dat een grote
hongersnood zou komen over het gehele rijk, (voor het jaar 46/48 AD uitgesproken!) die dan ook gekomen is onder
Claudius (46/48 AD). 29 En de
discipelen besloten, dat elk van hen naar draagkracht iets zenden zou tot
ondersteuning van de broeders, die in Judea woonden; 30 dit deden zij ook en
zij zonden het aan de oudsten door de hand van Barnabas en Saulus. (NBG
Vertaling 1951)
Einde
citaat
De
geprofeteerde hongersnood ten tijde van keizer Claudius kan historisch
nauwkeurig gedateerd worden voor een periode van drie jaar van het jaar 46 tot
48 AD. De profetie van Agabus werd aldus voor het jaar 46 AD uitgesproken. Een
volgende belangrijke tijdsaanduiding in het Boek Handelingen hoofdstuk 12:21 is
de beschreven dood van Koning Agrippa I die op de tijdsbalk der
wereldgeschiedenis in het jaar 44 AD gedateerd werd. Dit sterven geschiedde
volgens Handelingen 12:1-5 na het Paasfeest van 44 AD, een periode ook van
beschreven vervolging van de jonge gemeente te Jeruzalem door Agrippa.
Het is
in het jaar 44 AD dat Paulus volgens de Galatenbrief een tweede maal naar
Jeruzalem gaat wat aansluit bij Handelingen 12:24 t/m 13:1-3. De periode van
veertien jaar die Paulus in zijn
Galatenbrief vermeld zijn dus te rekenen vanaf het jaar van zijn bekering in 30 AD. Het tweede bezoek aan
Jeruzalem zag geen bijzondere samenkomst maar het enige doel was het brengen
van hun liefdedienst aan de gemeente te Jeruzalem. Daarna keerde Paulus terug
naar Antiochië om onmiddellijk aan zijn zendingsreis te beginnen. Een reis die
hem naar de steden van Galatië zou leiden. Vanuit Antiochië ging het via Cyprus
naar Perge in Pamfylië en vandaar naar steden in Galatië waar zij onder hevige
tegenstand van sommige Joden het evangelie aan Joden en Grieken brachten. Te
Lystra was de tegenstand zo erg dat Paulus door een menigte gestenigd werd en
voor dood achtergelaten (Handelingen 14:19). En het is via deze gebeurtenis dat
we weer een ankerpunt op de tijdsbalk hebben. Paulus verhaalt namelijk vele
jaren later deze gebeurtenis van het stenigen en zijn schijndood aan de
Korintiërs in zijn tweede brief hoofdstuk 12 en vermeld erbij dat dit voorval veertien
jaar eerder geschied was. De tweede brief aan de Korintiërs wordt algemeen
aangenomen dat deze in 58 AD door Paulus geschreven werd. Wanneer we veertien
jaar van dit jaartal aftrekken zitten we in het jaar 44 AD voor de zendingsreis
naar Galatië.
De
conclusie is dat Paulus bij zijn terugkomst in Antiochië in het voorjaar van 45
AD zijn brief aan de Galaten schreef en historisch getrouw correct gewag maakt
van slechts twee reizen naar Jeruzalem. De brief van de Galaten gaat namelijk
vooraf aan zijn derde reis naar Jeruzalem die in Handelingen hoofdstuk 15
beschreven wordt. Een bijzondere bijeenkomst te Jerusalem die in het jaar 45 AD
gedateerd wordt.
De
bekering van Paulus zit op de tijdsbalk verankerd in het najaar van 30 AD, het
jaar van de kruisdood, opstanding en hemelvaart van Jezus Christus. De jaren 44
AD en 30 AD zitten als navigatiepunten in de tijd met elkaar op de tijdsbalk
verankerd.
En de HERE gaf aan Israël een verlosser, zodat zij onder de overheersing van Aram uit kwamenâ¦
Met dit
artikel wil ik de beloofde verlosser uit het Bijbelboek 2 Koningen 13:5 met de
Assyrische koning Adad Nirari III identificeren, en verder de chronologische
gegevens van de Assyrische annalen betreffende Adad Nirari III aan de
chronologische gegevens van de Bijbel aanpassen, en op de tijdsbalk
verankeren.
De
Assyriër Adad Nerari III was een tijdgenoot van de Bijbelse koningen Joahaz en
Joas in Israël en van de koningen Joas en Amazia in Juda.
De minderjarige
Assyrische koning Adad Nirari III volgde onder voogdijschap van zijn moeder
koningin Sammurat, zijn vader Shamsi Adad V op. Zijn regeringsjaren zijn
volgens de orthodoxe berekening: 812/783
v. Chr. Volgens mijn revisie regeerde hij van 847 tot 820 v. Chr. Een verschil van 35 jaar.
Het
verschil tussen het orthodoxe jaartal 812 v. Chr. en het gereviseerde jaartal
847 v. Chr. (aan de hand van de Bijbel) voor het eerste regeringsjaar van Adad
Nerari III, is groot. Men zou de schouders kunnen ophalen menende dat mijn
revisie van de geschiedenis van de oudheid, wat de Assyriologie betreft, een
brug te ver is.
De
Assyriologie bezit via de zogenaamde eponiemlijsten een koningslijst van de
Assyrische koningen die vanaf de val van Nineveh, tot de negende eeuw v. Chr.
teruggaat. Daarenboven heeft men de koningslijst verbonden met een
astronomische berekende zonsverduistering over Nineveh in 763 v. Chr. Het
eponiem namelijk van Bur Sagale in het tiende regeringsjaar van koning Assur
Dan, vermeldt een verduistering van de zon over Nineveh. De regeerperiode van
Adad Nerari III werd berekend op basis van de verankering van het tiende
regeringsjaar van Assur Dan in het jaar 763 v. Chr. Zie link: http://www.bol.com/nl/p/de-assyriologie/9200000049946824/
Het
lijkt allemaal exacte wetenschap, maar in wezen is het dat niet. Men gaat er
namelijk vanuit dat de Assyrische koningslijst volledig is en er geen namen zouden
ontbreken. En hier wringt het schoentje aangezien er vanuit de Bijbel, de
werken van Flavius Josephus, en andere bronnen, er duidelijke aanwijzingen zijn
dat wel degelijk namen van Assyrische koningen uit de lijst verwijderd werden.
Een Bijbels voorbeeld is de Assyrische koning die ten tijde van de Hebreeuwse
profeet Jona zich tot de God van Israël keerde voor uitredding van de aangekondigde
ramp.
Een
ander voorbeeld is de Griekse legende over een Assyrische koning met de naam
Sardanapallos die de orthodoxe Assyriologie, zo hij al bestaan heeft, met
Assurbanipal identificeert. Van Assurbanipal weten we dat deze Assyrische koning
een zogenaamde cultuurmens was, bibliotheken oprichtte en in zijn tijd al aan
archeologie deed. De Sardanapallos van het Griekse verhaal is hier echter met zijn
brasserijen en schokkend levenseinde, een waar tegenbeeld van.
Toen de
voormalige IMF-baas Dominique Strauss-Kahn verleden jaar in het nieuws kwam wegens
een rechtszaak in verband met zijn vermeende brasserijen, werd hij in de pers
met Sardanapallos vergeleken. Op een dag werd ik toen door de BRT-radio
opgebeld met de vraag voor meer uitleg over wie de historische Sardanapallos
met zijn orgieën geweest was. Ik was hen graag van dienst en gaf aan de
telefoon de nodige uitleg. Ik zou s avonds nogmaals vanuit de studio gebeld
worden ter uitzending. Toen ik s avonds op het juiste radiokanaal afstemde
bleek dat men voor commentaar van een orthodoxe Assyrioloog gekozen had. De
opgebelde deskundige had het echter uitsluitend over de weldaden van
Assurbanipal, met een teleurgestelde BRT-omroeper die een paar keer onderbrak
en in feite alleen informatie over de seksorgieën van Sardanapallos wilde
weten, maar daarover van de deskundige geen antwoord kreeg. Ik was na de
uitzending zo vrank en vrij om de studio te bellen en te zeggen dat ik het
beter gekund had. Men had intussen al begrepen dat Sardanapallos van de legende
geen enkele overeenkomst met de historische Assurbanipal had.
Sardanapallos
(Griekse naam van een Assyrische koning) en Assurbanipal zijn namelijk twee te
onderscheiden koningen.
Maar nu
verder met de geschiedenis van Assur Nerari III. Van de koninginmoeder en
regentes Sammurat van Adad Nerari III is een stele bewaard gebleven (gevonden
te Kalat Sherkat in Assyrië) waarin het co-regentschap met de minderjarige Adad
Nirari III vermeld wordt. Een andere vermelding (Sabaa stele) geeft voor de
duur van het co-regentschap een periode van vijf jaar op.
De
orthodoxie identificeert koningin Sammurat met de legendarische Semiramis, de
vrouw van de Bijbelse Nimrod, de eerste machthebber op aarde na de Grote Vloed.
De Bijbelse gegevens betreffende Nimrod worden door hen als mythe beschouwd.
Dit is echter niet mijn uitgangspunt. Het Bijbelboek Genesis is
geschiedschrijving. De Sammurat van de negende eeuw voor Christus is te
onderscheiden van de Semiramis van het derde millennium voor Christus.
De
eerder vermelde Sabaa-stele verhaalt eveneens een militaire campagne van Adad
Nirari III naar Damascus in zijn vijfde regeringsjaar.
Against Aram I marched. Mari', king of Aram, in
Damascus his royal city, I shut up. The terrifying splendour of Assur
overwhelmed him and he laid hold of my feet, he became my vassal. 2300 talents
of silver, 20 talents of gold, 3000 talents of copper, 5000 talents of iron,
coloured woollen and linen garments, an ivory bed, an ivory couch...his
property and his goods, in immeasurable quantity, in Damascus, his royal city, in his palace, I received.
Dit
jaar is volgens de revisie op onze tijdsbalk, het jaartal 843 v. Chr. Dit
gegeven past echter niet met de Bijbelse gegevens betreffende Damascus/Aram als
belager van het tienstammenrijk. Het Bijbelboek 2 Koningen geeft Aram tijdens
deze periode weer, als een vijand van koning Joahaz van Israël. Joahaz regeerde
zeventien jaar van 847 tot 830 v. Chr. Een Assyrische belegering van Damascus
met een verzwakking van Aram tot gevolg, past niet in dit tijdsschema. Hierna
het betreffende Bijbelgedeelte:
2
Koningen 13:1 In het drieëntwintigste jaar van Joas, de zoon van Achazja, de
koning van Juda, werd Joachaz, de zoon van Jehu, koning over Israël te Samaria;
hij regeerde zeventien jaar. 2 Hij deed wat kwaad is in de ogen des HEREN en
volgde de zonden na, die Jerobeam, de zoon van Nebat, Israël had doen
bedrijven; daarvan week hij niet af. 3 Daarom ontbrandde de toorn des HEREN
tegen Israël, en Hij gaf hen in de macht
van Hazaël, de koning van Aram, en in de macht van Benhadad, de zoon van
Hazaël, al die tijd. 4 Maar Joachaz
zocht de gunst van de HERE, en de HERE hoorde naar hem, want Hij had gezien hoe
zwaar de koning van Aram Israël verdrukte. 5 En de HERE gaf aan Israël een verlosser, zodat zij onder de
overheersing van Aram uit kwamen en de Israëlieten in hun tenten konden wonen
zoals tevoren. 6 Toch weken zij niet af van de zonden van het huis van Jerobeam,
die hij Israël had doen bedrijven; daarmee gingen zij voort. Ook bleef te
Samaria de gewijde paal staan. 7 Waarlijk, hij had aan Joachaz geen krijgsvolk
overgelaten dan vijftig ruiters, tien strijdwagens en tienduizend man voetvolk;
want de koning van Aram had hen te
gronde gericht en hen gemaakt als stof bij het dorsen. (NBG Vertaling 1951)
De
conclusie moet zijn dat de vermelding op de Sabaa stele betreffende de
belegering van Damascus in het vijfde
regeringsjaar van Adad Nirari III fout is. Hoogstwaarschijnlijk hebben we
met een schrijffout te maken en is het
vijftiende regeringsjaar van Adad Nirari III bedoeld. De Assyrische
gegevens spreken elkaar onderling ook tegen, wat maakt dat ik van een foutieve
Assyrische kroniek kan uitgaan.
De
bekende eponiemlijsten geven in
afwijking met de Sabaa stele, voor het vijfde regeringsjaar van Adad Nirari
III geen campagne naar Damascus weer, maar een veldtocht naar Arpad in
Noord-Syrië. Wat vreemd is aangezien Arpad slechts een provinciestad was en
Damascus echter de hoofdstad van het toen machtige Aram. Hierna de Eponiemlijst
van alle regeringsjaren van Adad Nirari III ter illustratie. De jaren tussen
haakjes zijn de jaartallen van de orthodoxe met rechts mijn gereviseerde
jaartallen:
[809/808] 847/846
During the eponymy of Adad-Nirari [III],
the king of Assyria, campaign against Media
[808/807] 846/845
During the eponymy of Nergal-ilaya, the commander in chief, campaign against
Guzana.
[807/806] 845/844
During the eponymy of Bêl-dân, the palace herald, campaign against Mannea.
[806/805] 844/843
During the eponymy of Sil-Bêli, the chief butler, campaign against Mannea.
[805/804] 843/842During the eponymy of Aur-taklak, the chamberlain, campaign
against Arpad.
[804/803] 842/841
During the eponymy of Ilu-issiya, governor of Aur, campaign against Hazazu.
[803/802] 841/840
During the eponymy of Nergal-ere, governor of Rasappa, campaign against
Ba'alu.
[802/801] 840/839
During the eponymy of Aur-balti-ekurri, governor of Arrapha, campaign against
the Sealand; plague.
[801/800] 839/838
During the eponymy of Inurta-ilaya, governor of Ahizuhina, campaign against
Hubukia.
[800/799] 838/837 During the eponymy of ep-Itar,
governor of Nisibis, campaign against Media.
[800/799] 837/836
During the eponymy of ep-Itar, governor of Nisibis, campaign against Media
[799/798] 836/835
During the eponymy of Marduk-imanni, governor of Amedi, campaign against
Media.
[798/797] 835/834
During the eponymy of Mutakkil-Marduk, the chief eunuch, campaign against
Luia.
[797/796] 834/833
During the eponymy of Bêl-tarsi-iluma, governor of Kalhu, campaign against
Namri.
[796/795] 833/832During the eponymy of Aur-bêla-usur, governor of Habruri, campaign
against Manduate.
[795/794] 832/831
During the eponymy of Marduk-aduni, governor of Raqmat, campaign against Der.
[794/793] 831/830
During the eponymy of Kinu-abua, governor of Tuhan, campaign against Der.
[793/792] 830/829
During the eponymy of Mannu-ki-Aur, governor of Guzana, campaign against
Media.
[792/791] 829/828
During the eponymy of Muallim-Inurta, governor of Tille, campaign against
Media.
[791/790] 828/827
During the eponymy of Bêl-iqianni, governor of ibhini, campaign against
Hubukia.
[790/789] 827/826
During the eponymy of ep-ama, governor of Isana, campaign against Itu'a.
[789/788] 826/825
During the eponymy of Inurta-mukin-ahi, governor of Nineveh, campaign against
Media.
[788/787] 825/824
During the eponymy of Adad-muammer, governor of Kalizi, campaign against
Media; foundations of the temple of Nabû in Nineveh laid.
[787/786] 824/823
During the eponymy of Sil-Itar, governor of Arbela, campaign against Media;
Nabû entered his new temple.
[786/785] 823/822
During the eponymy of Nabû-arra-usur, governor of Talmusu, campaign against
Kisku.
[785/784] 822/821
During the eponymy of Adad-uballit, governor of Tamnuna, campaign against
Hubukia; [the god] Anu the Great went to Der.
[784/783] 821/820
During the eponymy of Marduk-arra-usur, governor of Arbela, campaign against
Hubukia.
[783/782] 820/819
During the eponymy of Inurta-nasir, governor of Mazamua, campaign against
Itu'a.
[782/781] 819/818
During the eponymy of Iluma-le'i, governor of Nisibis, campaign against Itu'a.
De
conclusie moet zijn dat naar het einde toe van de regeringsperiode van Joahaz
van Israel, en los van de tegensprekelijke eponiemlijst, een Assyrische invasie
in Aram heeft plaatsgevonden. Hoogstwaarschijnlijk in het vijftiende regeringsjaar
van Adad Nirari III.
De
Assyriër Adad Nirari III werd zodoende een verlosser voor Israël:
2
Koningen 13:5 En de HERE gaf aan Israël een verlosser, zodat zij onder de
overheersing van Aram uit kwamen en de Israëlieten in hun tenten konden wonen
zoals tevoren.
De
Bijbel noemt de naam niet, noch de nationaliteit van deze verlosser die hen van
de overheersing door Aram verloste. Maar ook in het Assyrische verslag wordt
bijvoorbeeld de naam van de koning van Aram niet genoemd. Er is slechts een
verwijzing naar een Mari, koning van Aram. Mari is hier geen eigennaam maar
betekent alleen HEER. De Assyrische berichtgeving voor deze tijdsperiode is
onduidelijk en levert vraagteken op vraagteken. Met de hulp van de historische
boeken van de Bijbel en de fragmentarische Assyrische gegevens is het mogelijk
een en ander te reconstrueren.
De
Eponiemlijst vermeldt in het vijftiende regeringsjaar van Adad Nirari III een
campagne naar Manduate. Dit gebied wordt algemeen als de Bekavallei in de
Libanon geïdentificeerd. Het ligt voor de hand aangezien het van de Bekavallei
slechts een steenworp naar Damascus is, en in dat zelfde jaar Damascus belegerd
werd.
Er is
ook een stele van Adad Nirari III gevonden waar deze claimt schatting van
koning Joas van Juda, ontvangen te hebben. Dit gegeven past ook in het jaar
833 v. Chr. met de campagne van Adad Nerari III tegen Damascus. Dat jaar was
het eerste regeringsjaar van Joas van Juda in co-regentschap met zijn vader
Joahaz.
De
afbeelding hierna is van een granieten leeuwenbeeld uit de derde eeuw v. Chr.
(c. 275/260 v. Chr.) met de namen erop van zowel de Nubische koning Amanislo
als de naam van Toetanchamon uit de (volgens de orthodoxie) veertiende eeuw v.
Chr. (c. 1332/1323 v. Chr.). Tussen beide koningen zit er in het conventionele
model zo maar even een verschil van meer dan duizend jaar.
Het
beeld stond oorspronkelijk in de tempel van Soleb in Nubië (het huidige
Soedan). Tegenwoordig verblijft het in het British Museum.
De twee
namen met een tijdskloof van duizend jaar is voor de orthodoxe egyptologie moeilijk
verklaarbaar. Een logische verklaring bestaat er in het orthodoxe model dan ook
niet en het blijft een vraagteken waarom een Nubische heerser zijn naam zou
toevoegen, aan een beeld van Toetanchamon?
Farao
Toetanchamon is op de tijdsbalk in de veertiende eeuw voor Christus beland, als
een gevolg van het rangschikken van de Egyptische dynastieën op de tijdsbalk door
de Egyptoloog Eduard Meyer, op basis van een door hem gehanteerde vermeende
Sothis-kalender. Het revisionisme van de geschiedenis van de oudheid heeft echter
de zogenaamde Sothis-kalender als een latere uitvinding van Grieken en Romeinen
ontmaskerd (zie TIJD en TIJDEN,
2015, hoofdstuk: de geschiedenis van de geschiedenis, blz. 27-46). Zie link: http://boekscout.nl/shop/ViewProduct.aspx?bookId=5579
Volgens
mijn herziening van de geschiedenis van het oude Egypte heeft farao
Toetanchamon nu de jaren 684/675 v. Chr.
op de tijdsbalk, wat slechts een verschil geeft van enkele eeuwen met Amanislo,
in plaats van de meer dan duizend jaar in het orthodoxe model. Zie TIJD en TIJDEN, 2015, hoofdstuk:
Mykerinos-Toetanchamon, blz. 345-353.
Ik wijk
met ongeveer honderd jaar op de tijdsbalk af, van Dr. I. Velikovsky s reconstructie van de geschiedenis van de
oudheid. In mijn reconstructie pas ik wel dezelfde werkmethode van Velikovsky
toe. Hierna een citaat uit Eeuwen in Chaos, 1952, blz.255:
in de zaal van de historie, waar mensenmenigten uit vele
eeuwen elkaar verdringen, wijs ik rechtstreeks bepaalde figuren aan, die geheel
andere namen dragen dan de door ons
gezochte personen, men zegt zelfs, dat ze thuishoren in een eeuw, die wel zes
eeuwen gescheiden is van de tijd van de personen die wij zoeken. Zelfs nog eer
ik onderzoek doe naar de op deze wijze schijnbaar zonder recht van spreken
uitgekozen personen, verklaar ik de identificatie als juist. Het kompas in mijn
hand is het kompas van de tijdmeting; ik bekort met zes eeuwen de tijd van
Thebe en el-Amarna en tref koning Josafat te Jeruzalem, Achab te Samaria en
Benhadad te Damascus aan. Indien mijn kompas van de tijdmeting me niet
bedriegt, zijn zij de koningen, die in de el-Amarna periode regeerden in
Jeruzalem, Samaria en Damaskus.
In mijn
boek TIJD en TIJDEN, pas ik dezelfde methode toe en schuif meer dan zeven
eeuwen op de tijdsbalk met als resultaat Achaz in Jeruzalem en Pekah in
Samaria. Toetanchamon sluit de rij van Aton-ketters af in het jaar 675 v. Chr.
De
gevestigde Egyptologie leert dat haar ordening op de tijdsbalk van de dertig
Egyptische dynastieën van Manetho, op basis van het gebruik van een
veronderstelde dubbele kalender in het oude Egypte, de zogenaamde
Sothis-kalender, correct is. Het revisionisme van de geschiedenis van het oude
Egypte heeft deze fabricatie onderuit gehaald, en aangetoond dat de
Sothis-kalender met tijdsperioden van telkens 1460 jaar een fantasie, een
verzinsel van de oude Grieken en Romeinen was.
De
gevestigde Egyptologie laat de eerste veronderstelde Sothis-schijf van 1460
jaar in het jaar 139 AD terug de tijd in, aanvangen. Dit aan de hand van het boek
van de Romeinse grammaticus Censorinus DE DIE NATALI uit 239 AD. In dat jaar
vermeldde de Romeinse grammaticus Censorinus dat in 139 AD de eerste dag van de
maand Thoth (juli/augustus) met het begin van het Egyptische kalenderjaar,
samenviel met de heliakische verschijning van de ster Sirius of Sothis wat
het einde van een Sothis-cyclus van 1460 jaar veronderstelde. Zijn boek was geschreven
ter ere van de verjaardag van Censorinus broodheer: Quintus Caerellius. In het
boek schreef Censorinus dat in het jaar 139 AD de Hondsster verschenen was op
de eerste dag van de maand Thoth, en dat die dag gelijk viel met 19 juli van de
Romeinse kalender. Die dag zou dus een nieuw Sothis-tijdperk hebben zien
aanvangen.
Wat
minder aandacht krijgt is dat er een tegenstrijdig manuscript bestaat dat een
veronderstelde Sothis-periode laat eindigen in het jaar 26 v. Chr. De astronoom
Theon van Alexandrië uit de vierde eeuw na Chr. stelt namelijk dat er een
heliakisch opgaan van Sirius/Sothis geschiedde in het vijfde regeringsjaar van
Augustus, zijnde het jaar 26 v. Chr.
Het
verschil van 164 jaar tussen beide jaartallen wordt door de orthodoxie niet
verklaard en stilzwijgend genegeerd.
Dat men
de ketterfarao s van de zonaanbidding in de veertiende eeuw v. Chr.
ondergebracht heeft is een onderdeel van een lange tijdsketting met zwakke
schakels.
De
enige schijnbare verbinding die er in de veertiende eeuw v. Chr. met Achnaton en
zijn opvolgers op de tijdsbalk bestaat, is de Amarna-briefwisseling van een
Assyrische heerser met de naam Assur Uballit. Maar ook deze schakel is verbroken. De briefschrijver Assur Uballit
noemt zich namelijk de zoon van Assur-Nadin-Ahe. Dit is in tegenspraak met de
Assyrische Eponiemlijsten, waar de Assur Uballit van de veertiende eeuw v. Chr.
vermeldt staat als de zoon van Eriba-Adad. Klaarblijkelijk zijn er meerdere
Assyrische koningen met de naam Assur Uballit geweest. De laatste
koning van Assur droeg overigens ook de naam Assur Uballit. De Assur Uballit
van de achtste eeuw v. Chr. was een van de vele koningen van Assyrië die toen
in triumviraat de troon met elkaar deelden.
De
Egyptologie is, wat de chronologie van de farao s betreft, geen exacte
wetenschap en aan herziening toe. Dat er nog geen eenvormigheid onder de
verschillende revisionisten van de geschiedenis van de oudheid bestaat, is geen
reden om nog langer de datering van de gevestigde Egyptologie, op basis van een
veronderstelde dubbele kalender te blijven volgen.
Een
chronologie op een tijdsbalk uitwerken is zoals kompaslopen bij de padvinders,
men heeft een stafkaart (het correcte historische plaatje) en kompas nodig en
daarnaast op het terrein meerdere navigatiepunten ter bepaling waar men is en
waar men naar toe gaat. De nieuwe navigatiepunten in mijn reconstructie van de
geschiedenis van het oude Egypte zijn in de eerste plaats de Bijbel, de werken
van Flavius Josephus en de oudheidhistoricus Herodotos.
De
wetenschap zou een geallieerde kunnen zijn in het leveren van een kruispeiling
ter extra bevestiging van ons chronologisch navigeren met de Aton-ketters, op
de tijdsbalk.
Van
rietmatten uit het graf van Toetanchamon
bijvoorbeeld die aan een C-14 ouderdomstest onderworpen werden, heeft het
British Museum nooit de resultaten bekendgemaakt. Er zou sprake zijn van een
resultaat van vele eeuwen verschil, in afwijking van de (gefabriceerde) jaartallen
van de orthodoxe egyptologie voor Toetanchamon. Het gebruikte materiaal zou
volgens de onderzoekers gecontamineerd zijn (Schepping en Wetenschap, drs. J.A.
van Delden, 1977, hoofdstuk 13), en daarom voor hen foute jaartallen opgeven.
Zolang bij
het establishment de wil niet aanwezig is om de dwingende noodzaak van een
revisie van de chronologie der oudheid ernstig te nemen, zal men verder de
diverse Musea-oudheid-artefacten verkeerd dateren en interessante verbanden
missen.
Binnenkort
breng ik een nieuw boek uit: de zonaanbidder, Achnaton, de strenge hardvochtige
farao van de profeet Jesaja. Met deze studie neem ik de lezer mee naar het
Egypte van de achtste eeuw voor Christus. Het was voor de oude wereld een eeuw
van grote omwentelingen zowel in de natuur als in de godsdiensten, en de machtsverhoudingen
in het algemeen. De Aton-ketters met farao Achnaton op kop worden op de
tijdsbalk naar hun correcte plaats geloodst, en tijdgenoten gemaakt met de
Bijbelse koningen van Israël en Juda: Pekah, Hosea en Achaz alias Labaja, Rib
Addi en Abdi Hiba van de Amarna-correspondentie. Verder identificeer ik Achnaton
met farao Anysis van de vader der historie: Herodotos, en geef opnieuw aandacht
aan het werk van Dr. Immanuel Velikovsky: Oedipus en Achnaton. De Griekse
legende heeft haar oorsprong in het Egyptische Thebe. Het zijn allemaal
puzzelstukjes die in het plaatje van de achtste en begin zevende eeuw v. Chr., tezamen
komen.
Joram
was een jongere zoon van Achab die na de kortstondige regeerperiode van zijn
oudere broer Achazja, koning werd. Achazja regeerde slechts twee jaar, waarvan
een fractie van zijn eerste jaar als co-regent met zijn vader Achab. Ik schreef
eerder dat het co-regentschap te maken had met de slag bij Ramot-Gilead, een
slag waarbij Achab het leven liet. (zie het artikel op dit blog van 08-12-2015, link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?startdatum=1449442800&stopdatum=1450047600
1 Koningen 22:52 Achazja,
de zoon van Achab, werd koning over Israël te Samaria in het zeventiende jaar van Josafat, de koning van Juda, en hij regeerde twee jaar over Israël. 53
En hij deed wat kwaad is in de ogen des HEREN, en wandelde in de weg van zijn
vader en in de weg van zijn moeder en in de weg van Jerobeam, de zoon van
Nebat, die Israël deed zondigen. 54 Hij diende de Baäl en boog zich voor hem
neer, en krenkte de HERE, de God van Israël, geheel zoals zijn vader gedaan
had. (NBG Vertaling 1951)
In zijn
eerste regeringsjaar verongelukte Achazja en werd ziek, zoals het Bijbelboek 2
Koningen het summier doorgeeft:
2
Koningen 1:1 Moab viel na Achab s dood van Israël af. 2 Achazja viel door het traliewerk van
zijn boven-vertrek te Samaria, en hij werd ziek.
Het
gevolg van het co-regentschap van Achazja met zijn vader Achab, gevolgd door
zijn ziekte en kortstondige regering, maakt dat hij buiten Israël en Juda
onbekend bleef. De Moabietische stele bijvoorbeeld rekent niet met hem. Zie het
artikel op dit blog van 13-10-2015, link:
http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?startdatum=1444600800&stopdatum=1445205600
Daarna
vervolgt het Bijbelboek (2 Koningen 1:1-18) met de geschiedenis van Achazja s
zoektocht naar genezing bij de god Baäl-Zebub, de god van Ekron, en zijn veroordeling daarvoor
door de HERE God van Israël:
2
Koningen 1:16 En hij sprak tot hem: Zo zegt de HERE: aangezien
gij boden gezonden hebt om Baäl-Zebub, de god van Ekron, te raadplegen is er
dan geen God in Israël, wiens woord gij kunt raadplegen? daarom zult gij van
het bed waarop gij zijt komen te liggen, niet afkomen, maar gij zult voorzeker
sterven. 17 Zo stierf hij volgens het woord des HEREN, dat Elia gesproken had; en Joram werd koning in zijn plaats in het tweede jaar van Joram, de zoon van Josafat,
de koning van Juda; want hij had geen zoon.
De
bijzondere chronologische constructie rond het co-regentschap van Joram van
Juda op de tijdsbalk, in relatie tot Joram van Israël heb ik in mijn werk TIJD en TIJDEN (blz. 237-241)
uitgewerkt. Het ontvangen van een brief van de profeet Elia (2 Kronieken 21:12)
door Joram van Juda past alleen in dit tijdsbestek, en via het co-regentschap.
Zie het artikel op dit blog van 15-02-2014,
link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?startdatum=1391986800&stopdatum=1392591600 en
scrol naar beneden.
De
Bijbel spreekt zich niet tegen, en alle chronologische stukken passen exact in
elkaar.
2
Koningen 3:1 Joram, de zoon van Achab, werd
koning over Israël te Samaria in het achttiende jaar van Josafat, de koning van Juda, en hij regeerde twaalf jaar. 2 Hij deed
wat kwaad is in de ogen des HEREN; echter niet zoals zijn vader en zijn moeder:
hij verwijderde de gewijde steen van Baäl, die zijn vader gemaakt had.
3 Alleen volhardde hij in de zonden die Jerobeam, de zoon van Nebat,
Israël had doen bedrijven; daarvan week hij niet af.
Het Bijbelboek 2 koningen vervolgt in hoofdstuk 2 met de
geschiedenis van de ten hemel opneming van de profeet Elia in een storm (2 Koningen 2:11).
De Seder Olam (Part 2, Chapter 17) leert dat dit gebeurde
in het tweede regeringsjaar van koning Achazja van Israël:
Ahaziah ben Ahab ruled for two years . In Ahaziah s second year, Elijah was
hidden and will not be seen again until King Messiah will come, then he
will be seen, then hidden a second time until Gog and Magog come.
Het
Jodendom leert blijkbaar twee komsten van de profeet Elia. Een bij de komst van
de Messias en nog een bij de invasie van Israël door Gog en Magog. Het is
opmerkelijk dat zij oog hebben voor twee komsten van Elia, maar niet voor de
twee komsten van de Messias. De eerste komst en openbaring van Jezus bij de
aanvang van het dertigste jubeljaar, en dit voorafgegaan door Johannes de Doper,
die in de kracht en de geest van Elia, Hem aankondigde, ging aan hen voorbij.
En net zoals er een tweede openbaar worden van Elia zal zijn, zal ook de
Messias, in Heerlijkheid ditmaal, een tweede maal komen, de lang verwachte
wederkomst.
De
wegvoering van Elia, in een storm op een vurige wagen, heb ik op het bijgevoegd chronologische schema met een verticale lijn in
het jaar 887 v. Chr. gemarkeerd. Dit is een afwijking van twee jaar met mijn
eerdere plaatsing van de wegvoering van Elia in het najaar van 885 v. Chr.
In mijn werk TIJD
en TIJDEN, 2015, blz. 331-337, geef ik aandacht aan het werk van Donald W. Patten,
Ronald R. Hatch and Loren C. Steinhauer met The Long Day of Joshua and Six other Catastrophes, 1973. Zij bouwen
verder aan het pionierswerk van Dr. Immanuel Velikovsky en leveren een raamwerk
van vermoede mega-natuurcatastrofes van kosmische oorsprong.
In mijn
studie hanteer ik hun cyclusjaren van 54 jaar en zes maanden, maar met
ankerjaren op de tijdsbalk gebaseerd op de sabbat- en jubeljaren. Een
belangrijk ankerjaar is bijvoorbeeld het sterfjaar van koning Achaz van Juda in
722 v. Chr. Vanaf dit jaar verkrijgt men 54 jaar en zes maanden eerder het
bijzondere historische jaar 776 v. Chr., met in het najaar de genoteerde
aardbeving van Uzzia. Nog eens 54 jaar en zes maanden terug in de tijd gerekend
arriveren we in het voorjaar van 830 v. Chr. Maar blijkbaar ging er daarvoor een
afwijking aan vooraf, want het resultaat van terugrekenen met 54 jaar en zes
maanden geeft 885 v. Chr. en niet 887 v. Chr. Dit zijn afwijkingen waar Donald
W. Patten en zijn medewerkers mee rekening hielden. De Bijbelse chronologie bevestigt
zulk een afwijking van twee jaar op de tijdsbalk.
Na de
geschiedenis van de profeet Elia en zijn opvolger Elisa vervolgt de Bijbel met
de geschiedenis van de strijd tegen Moab (2 Koningen 3:4-27) door de zoon van
Achab: Joram, geallieerd met Josafat van Juda:
2
Koningen 3:4 Mesa nu,
de koning van Moab, was een
schapenfokker; hij bracht aan de koning van Israël honderdduizend lammeren op
en de wol van honderdduizend rammen. 5 Maar zodra Achab gestorven was, viel de koning van Moab van de koning
van Israël af. 6 Koning Joram trok te dien dage op uit Samaria en monsterde geheel Israël. 7 En
hij zond tot Josafat, de koning van Juda,
deze boodschap: De koning van Moab is van mij afgevallen; trekt gij met mij
tegen Moab ten strijde? En hij antwoordde: Ik zal optrekken, ik ben als gij,
mijn volk is als uw volk, mijn paarden zijn als uw paarden. 8 Ook vroeg
hij: Langs welke weg zullen wij optrekken? En hij antwoordde: In de richting
van de woestijn van Edom. .
De Bijbel geeft niet
aan in welk jaar deze veldtocht plaatsvond? Maar het meest logische jaar is het
vijfde regeringsjaar van Joram van Israël: apr883/mrt882 v. Chr. In dat jaar
namelijk werd in Juda Joram, de zoon van Josafat als co-regent aangesteld:
2 Koningen 8:16 In het vijfde jaar van Joram, de zoon van
Achab, de koning van Israël Josafat was toen koning van Juda werd Joram, de zoon van Josafat, koning van
Juda. 17 Hij was tweeëndertig jaar oud, toen hij koning werd; hij regeerde
acht jaar te Jeruzalem. 18 Hij wandelde in de weg van de koningen van Israël,
zoals het huis van Achab deed, want hij had een dochter van Achab tot vrouw;
hij deed wat kwaad is in de ogen des HEREN. 19 Maar de HERE wilde Juda niet
verderven ter wille van zijn knecht David, aan wie Hij immers had toegezegd hem
te allen tijde een lamp voor zijn zonen te zullen geven.
Het is niet onlogisch
dat met het oog op de geallieerde veldtocht van Israël en Juda tegen Moab, dat
in Juda een co-regent aangesteld werd. Alhoewel het gezamenlijk oprukken van de
legers van Juda en Israël tegen Moab met een Woord des HEREN geschiedde (2
Koningen 3:10-12), met een belofte van succes merken we dat de Judeeërs en
Israëlieten toch de belegering van Moab afbreken, nadat de Moabietische koning
Mesa zijn zoon en geplande troonopvolger op de vestingmuur voor de ogen van de
belegeraars aan zijn god Kemos brand-offerde. De beschreven grote toorn die
toen over Israël kwam (2 Koningen 3:27), is het resultaat van het eigenzinnig
wegtrekken van de Israëlitische belegeraars, die geen acht meer op het eerdere
Woord des HEREN via de profeet Elisa, sloegen. Hun ontzag voor de Moabietische
god Kemos was blijkbaar groter dan hun ontzag voor de HERE God.
Het voorkomen van het
veelgodendom in de oude wereld kan verklaart worden vanuit de cyclus van
meganatuurcatastrofes die van kosmische oorsprong waren. Volgens het eerder
geciteerde studiewerk van Donald W. Patten was de planeet Mars de boosdoener,
in die tijd. Met intervallen van ongeveer 54 jaar en zes maanden werd de aarde
en haar bewoners opgeschrikt door tekenen aan de hemel. Hierna een citaat van
Patten met een beschrijving, en de gevolgen van zulk een interactie tussen
planeten:
On one or two
occasions of the Mars fly-bys, Mars
was as close as 70.000 miles from Earth,
and at such a distance would appear 50 times as large as the Moon, would reflect 100 times as much
sunlight as the Moon (since its albedo or reflectivity is 15% compared to the
lunar 7%). Mars at that distance would create tidal effects possibly as much as
350 times as intense as the average lunar tides experienced today. Thus
earthquakes plus blizzards of meteors were experienced. Under such
circumstances ancient Teutons might well implore Thor to control his celestial
son Tyr or Tiwes.
De jaren voorafgaand en volgend op een
hiervoor beschreven fly-by gingen gepaard met natuurcatastrofes aller aard.
Het gevolg waren dikwijls mislukte oogsten en hongersnood (2 Koningen 4:38).
Na de geschiedenis van het geallieerde
fiasco tegen Moab vervolgt het Bijbelboek 2 Koningen 4:1-44 met de geschiedenis
van de profeet Elisa. Daarna de bekende geschiedenis van de genezing van de
Syriër Naäman (2 Koningen 5:1-27)
2 Koningen 5:1 Naäman, de legeroverste van
de koning van Aram, was zeer gezien bij zijn heer en stond in hoge gunst, want
door hem had de HERE een overwinning aan Aram geschonken. Maar deze man, een
krijgsheld, was melaats.
Welke overwinning en
op wie, de legeroverste Naäman met de hulp van de HERE God van Israël, een
overwinning behaalde wordt niet vermeld. Op de tijdsbalk is het slechts tien
jaar terug tot de slag bij Karkar, waar de Arameeërs in bondgenootschap met de
Israëlieten tegen de Assyriër Salmaneser III, streden. De Assyriërs claimen op
de bekende Karkar-stele de overwinning, maar we weten dat toen daar de
Assyrische expansie naar het westen voorlopig gestopt werd.
Al een jaar na de
genezing van de legeroverste Naäman was er opnieuw strijd met Aram zoals
beschreven in 2 Koningen 6:8-23 Een strijd die tot 875 v. Chr. met stervensjaar
van koning Joram van Israël zou aanhouden.
Sinds het vijfde
regeringsjaar van Joram van Israël met de veldtocht naar Moab in 883/882 v.
Chr. bestond er een grote toorn (2 Koningen 3:27) over Israël. Deze toorn van
God uitte zich in een hongersnood die zeven jaar zou aanhouden (2 Koningen
8:1). Op de tijdsbalk beslaat deze periode de resterende regeringstijd van
Joram van Israël, tot in 875 v. Chr.
De zeven jaar van
hongersnood lopen toevallig gelijk met de vierde sabbatjaarcyclus van 883 tot
876 v. Chr. Dit is uiteraard geen toeval maar een bevestiging dat mijn
schikking van de regeerperioden van de koningen van Israël binnen het raamwerk
van William Whiston s opgave van sabbat- en jubeljaren, correct is. In het
werk van Louis Ginzberg: Legends of the Jews, Chapter VI, Joram, vinden
we een beschrijving van de jaar na jaar steeds erger wordende hongersnood. De
legende leert dat het zevende jaar van de hongersnood dramatisch was en dat ook
in de winter daaropvolgend de regen uitbleef. Maar in het volgende jaar op de
eerste dag van de maand Nisan begon het te regenen. Een daad van geloof was het
zaaien van het laatst overgebleven zaaigoed in plaats van het als voedsel te
gebruiken. Op de tweede, de derde en de vierde dag van de maand Nisan werd er
gezaaid. Op de vijfde dag viel er opnieuw regen en volgens de legende kon er na
elf dagen al geoogst worden, en was alles ook geregeld voor het Pesach-feest.
De beschreven
belegering van Samaria door Benhadad, de koning van Aram (2 Koningen 6:24-33 en
7:120), speelt zich ten tijde van de hongersnood af.
2 Koningen 6:24 Daarna verzamelde Benhadad, de koning
van Aram, zijn gehele leger, trok op en sloeg het beleg voor Samaria. 25 En er ontstond een zware honger in Samaria; want zij belegerden het zo lang, dat
een ezelskop tachtig zilverstukken kostte en een vierde maat duivemest vijf
zilverstukken.
Het einde van Joram
van Israël viel samen met de dood van koning Ahazia van Juda in 875 v. Chr.
Samen hadden zij zich dat jaar geallieerd voor een veldtocht tegen Aram, maar
delfden het onderspit. Joram van Israël keerde gewond van de strijd terug en
zocht genezing te Jizreël.
2 Koningen 8:25 In het twaalfde jaar van Joram, de zoon van
Achab, de koning van Israël, werd Achazja, de zoon van Joram, koning van
Juda. 26 Tweeëntwintig jaar was Achazja oud, toen hij koning werd; hij
regeerde een jaar te Jeruzalem; zijn moeder heette Atalja; zij was de
kleindochter van Omri, de koning van Israël. 27 Hij wandelde in de weg
van het huis van Achab en deed wat kwaad is in de ogen des HEREN, zoals het
huis van Achab, want hij was verzwagerd met het huis van Achab. 28 Hij
trok met Joram, de zoon van Achab,
uit en streed tegen Hazaël, de koning
van Aram, bij Ramot in Gilead. Maar de Arameeërs verwondden Joram.
29 Dus keerde koning Joram terug om te Jizreël genezing te zoeken voor de
wonden die de Arameeërs hem bij Rama hadden toegebracht, toen hij streed tegen
Hazaël, de koning van Aram. En Achazja, de zoon van Joram, de koning van Juda,
kwam Joram, de zoon van Achab, in Jizreël bezoeken, want hij lag ziek.
Het is te Jizreël dat
generaal Jehu naar een Woord van de HERE God (2 Koningen 9:410) koning Joram
van Israël zou doodden.
Matteüs
2:1 Toen nu Jezus geboren was te Bethlehem, gelegen
in Judea, in de dagen van den koning Herodes, ziet, enige wijzen van het Oosten
zijn te Jeruzalem aangekomen. 2 Zeggende: Waar is de geboren Koning der Joden? want wij hebben gezien Zijn ster in het
Oosten, en zijn gekomen om Hem te aanbidden. 3 De koning Herodes nu, dit
gehoord hebbende, werd ontroerd, en geheel Jeruzalem, met hem. 4 En
bijeenvergaderd hebbende al de overpriesters en Schriftgeleerden des volks,
vraagde van hen, waar de Christus zou geboren worden. 5 En zij zeiden tot hem:
Te Bethlehem, in Judea gelegen; want alzo is geschreven door den profeet: 6 En gij Bethlehem, gij land Juda! zijt
geenszins de minste onder de vorsten van Juda; want uit u zal de Leidsman
voortkomen, Die Mijn volk Israël weiden zal. (Statenvertaling)
Het is
alleen de evangelist Matteüs die het verhaal van de wijzen uit het Oosten
brengt. Een geschiedenis die de bron en inspiratie van heel wat kunstwerken is
geworden. Het spreekt ook tot de verbeelding, een ster die Magiërs (Grieks:
Magoi) helemaal vanuit het verre Perzië naar het land Israël leidde. Een ster,
staat er geschreven, die hen ook keer op keer voorging in hun tocht naar het
nieuw geboren Kind: de Koning der koningen.
Matteüs
2:7 Toen heeft Herodes de wijzen heimelijk
geroepen, en vernam naarstiglijk van hen den tijd, wanneer de ster verschenen was; 8 En hen naar Bethlehem zendende, zeide:
Reist heen, en onderzoekt naarstiglijk naar dat Kindeken, en als gij Het zult
gevonden hebben, boodschapt het mij, opdat ik ook kome en Datzelve aanbidde. 9
En zij, den koning gehoord hebbende, zijn heengereisd; en ziet, de ster, die zij in het oosten gezien hadden, ging hun voor,
totdat zij kwam en stond boven de plaats, waar het Kindeken was. 10 Als zij nu de ster zagen, verheugden zij zich met
zeer grote vreugde. 11 En in het huis
gekomen zijnde, vonden zij het Kindeken met Maria, Zijn moeder, en
nedervallende hebben zij Hetzelve aangebeden; en hun schatten opengedaan
hebbende, brachten zij Hem geschenken: goud en wierook, en mirre. 12 En door
Goddelijke openbaring vermaand zijnde in den droom, dat zij niet zouden
wederkeren tot Herodes, vertrokken zij door een anderen weg weder naar hun land.
De
geschiedenis van de ster heeft niet alleen kunstenaars aller aard en leeftijd
geïnspireerd maar ook astronomen die vanuit hun vakgebied één en ander trachten
in te vullen. Dit laatste ging niet vanzelfsprekend en uiteraard zijn er heel
wat theorieën dienaangaande gelanceerd. In mijn publicatie KRONOS, de
chronologie van de oudheid herzien, 2000, isbn 90 73739 109 1/CIP, heb ik in
het tweede hoofdstuk enkele theorieën opgegeven:
In 11
voor Christus is de komeet van Halley gepasseerd, in 7 voor Christus was er een
drievoudige conjunctie van de planeten Jupiter en Saturnus in het sterrenbeeld
vissen, en in 5 voor Christus was er de Nova en Aquila. Aan het einde van het
hoofdstuk sloot ik af met een opmerking: De geboorte van de Heiland in het
jaar zeven voor Christus, het jaar van de constellatie van planeten, wijs ik op
basis van de chronologische gegevens die Lucas verstrekt, af. Met het hanteren
van zeven voor Christus helt men trouwens van astronomie naar astrologie af, en
bewandelt men een pad naar het occulte toe.
Met dit
korte artikel in de laatste week van het jaar 2015, over de ster van Bethlehem,
wil ik de aandacht van mijn lezers vestigen op een interessant commentaar van
de Bijbelvorser E. W. Büllinger (1837/1913) op de ster van Bethlehem, in zijn
Companion Bible met voetnoten: All questions are settled if we regard this as
miraculous.
went before: therefore not an astronomical phenomenon,
but a miraculous and Divine act.
Ik meen
dat Büllinger het bij het rechte eind had. Indien de ster de Oudtestamentische
Shekinah was, is het de HERE God Zelf die de Magoi naar Israël leidde. Het is
de HERE God Zelf die dan ook bij de geboorte van de Heiland, de herders in de
velden nabij Bethlehem, naar de geboorteplaats leidde.
Lucas
2:8 En er waren herders in diezelfde landstreek, zich houdende in het veld, en
hielden de nachtwacht over hun kudde. 9 En ziet, een engel des Heeren stond bij
hen, en de heerlijkheid des Heeren
omscheen hen, en zij vreesden met grote vreze. 10 En de engel zeide tot hen:
Vreest niet, want, ziet, ik verkondig u grote blijdschap, die al den volke
wezen zal; 11 Namelijk dat u heden geboren is de Zaligmaker, welke is Christus,
de Heere, in de stad Davids. 12 En dit zal u het teken zijn: gij zult het
Kindeken vinden in doeken gewonden, en liggende in de kribbe. 13 En van stonde
aan was er met den engel een menigte des hemelsen heirlegers, prijzende God en
zeggende: 14 Ere zij God in de hoogste
hemelen, en vrede op aarde, in de mensen een welbehagen.
15 En het geschiedde, als de engelen van hen weggevaren waren
naar den hemel, dat de herders tot elkander zeiden: Laat ons dan heengaan naar
Bethlehem, en laat ons zien het woord, dat er geschied is, hetwelk de Heere ons
heeft verkondigd. 16 En zij kwamen met haast, en vonden Maria en Jozef, en het
Kindeken liggende in de kribbe. 17 En als zij Het gezien hadden, maakten zij
alom bekend het woord, dat hun van dit Kindeken gezegd was. 18 En allen, die
het hoorden, verwonderden zich over hetgeen hun gezegd werd van de herders. 19
Doch Maria bewaarde deze woorden alle te zamen, overleggende die in haar hart.
20 En de herders keerde wederom, verheerlijkende en prijzende God over alles,
wat zij gehoord en gezien hadden, gelijk tot hen gesproken was. (Statenvertaling)
Het
Griekse woord voor ster in de grondtekst van de Bijbel is: ASTERA. Het woord
ASTERA werd tweeëntwintig maal in de Griekse Bijbel voor de vertaling van
Ster, letterlijk of als metafoor, gebruikt. De laatste maal komen we het
woord ASTERA in de Bijbel tegen in:
Openbaring
22:16 Ik, Jezus, heb mijn engel gezonden, om
ulieden dit te betuigen voor de gemeenten. Ik ben de wortel en het geslacht van
David, de blinkendemorgenster.
De
evangelisten Matteüs en Lucas vullen elkaar aan in het doorgeven van de
geschiedenis van de geboorte van de Christus. Wanneer we de historische
gegevens van de twee evangelisten op de tijdsbalk uittekenen vinden we de
volgende volgorde.
Bij de
geboorte van de Heiland te Bethlehem waren buiten zijn ouders, alleen de
gewaarschuwde herders aanwezig. De wijzen uit het Oosten waren op dat moment
nog onderweg. Dit laatste merken we op bij het eerder geciteerde vers uit
Matteüs 2:1.
Zeven
dagen later op de achtste dag werd baby Jezus volgens de Wet besneden en
drieëndertig dagen daaropvolgend werd Hij door zijn ouders in Jeruzalem in de
Tempel opgedragen (Leviticus 12:1-4). Over de geboortemaand schreef ik eerder
op dit blog een artikel: 23 augustus: een alternatieve Kerstdatum? Zie link:
Het
opdragen van baby Jezus in de Tempel te Jeruzalem geschiedde vermoedelijk met
Rosj Hasjanah. De evangelist Lucas heeft deze bijzondere geschiedenis uitvoerig
in zijn evangelie gebracht. Hierna het Bijbelgedeelte:
Lucas
2:21 En toen acht
dagen vervuld waren, zodat zij Hem moesten besnijden, ontving Hij ook de
naam Jezus, die door de engel genoemd was, eer Hij in de moederschoot was
ontvangen. 22 En toen de dagen hunner
reiniging naar de wet van Mozes vervuld waren, brachten zij Hem naar
Jeruzalem om Hem de Here voor te stellen, 23 gelijk geschreven staat in de wet
des Heren: Al het eerstgeborene van het mannelijke geslacht zal heilig heten
voor de Here, 24 en om een offer te brengen overeenkomstig hetgeen in de wet
des Heren gezegd is, een paar tortelduiven of twee jonge duiven.
25 En zie, er was een man te Jeruzalem, wiens naam was Simeon, en deze man was rechtvaardig en
vroom, en hij verwachtte de vertroosting
van Israël, en de heilige Geest was op hem. 26 En hem was door de heilige
Geest een godsspraak gegeven, dat hij de dood niet zou zien, eer hij de
Christus des Heren gezien had. 27 En hij kwam door de Geest in de tempel. En
toen de ouders het kind Jezus binnenbrachten om met Hem te doen overeenkomstig
de gewoonte der wet, 28 nam ook hij het in zijn armen en hij loofde God en
zeide:
29 Nu laat Gij, Here, uw
dienstknecht gaan in vrede, naar uw woord, 30 want mijn ogen hebben uw heil
gezien, 31 dat Gij bereid hebt voor het aangezicht van alle volken: 32 licht
tot openbaring voor de heidenen en heerlijkheid voor uw volk Israël. 33 En
zijn vader en zijn moeder stonden verwonderd over hetgeen van Hem gezegd werd.
34 En Simeon zegende hen en zeide tot Maria, zijn moeder: Zie, deze is gesteld tot een val en opstanding van velen in Israël en
tot een teken, dat weersproken wordt 35 en door uw eigen ziel zal een zwaard
gaan , opdat de overleggingen uit vele harten openbaar worden. (NBG
Vertaling 1951)
36 Ook was daar Hanna,
een profetes, een dochter van Fanuël, uit
de stam Aser. Zij was op hoge leeftijd gekomen, nadat zij met haar man na
haar huwelijksdag zeven jaren had geleefd, 37 en nu was zij weduwe, ongeveer vierentachtig jaar oud, en zij diende
God onafgebroken in de tempel, met vasten en bidden, nacht en dag. 38 En zij
kwam op datzelfde ogenblik daarbij staan, en
zij loofde mede God en sprak over Hem tot allen, die voor Jeruzalem verlossing
verwachtten.
39 En toen zij alles volbracht hadden, wat volgens de wet des
Heren te doen was, keerden zij terug naar Galilea, naar hun stad Nazareth.
(NBG
Vertaling 1951)
Buiten
de priester van dienst (aan wie blijkbaar heel het profetische gebeuren voorbij
ging) zorgde de HERE God te Jeruzalem voor twee getuigen: een man en een vrouw,
Simeon en Hanna.
Vers 39
van het hiervoor geciteerde Bijbelgedeelte, leert dat zij na het vervullen van
de Wet van Mozes te Jeruzalem, naar huis terugkeerden, naar Nazareth in
Galilea. Het is hier in hun huis (Matteüs 2:11) dat de Wijzen uit het Oosten
hun opwachting maakten, nadat zij eerder aan het hof van Herodes de Grote, navraag
deden. Het was weer de ster van Bethlehem die hen naar het huis te Nazareth
leidde:
Matteüs
2:9 En zij, den koning gehoord hebbende, zijn
heengereisd; en ziet, de ster, die zij
in het oosten gezien hadden, ging hun voor, totdat zij kwam en stond
boven de plaats, waar het Kindeken was.
Daarom
meen ik dat Büllinger met zijn concordante Bijbeluitleg gelijk heeft met de
ASTERA van Bethlehem als an Act of God te zien.
Het is
vanuit Nazareth dat Jozef en Maria met hun baby Jezus naar Egypte trokken, na
het vertrek van de Wijzen.
Matteüs
2:13 Toen zij nu vertrokken waren, ziet, de engel
des Heeren verschijnt Jozef in den droom, zeggende: Sta op, en neem tot u het
Kindeken en Zijn moeder, en vlied in Egypte, en wees aldaar, totdat ik het u
zeggen zal; want Herodes zal het Kindeken zoeken, om Hetzelve te doden. 14 Hij
dan opgestaan zijnde, nam het Kindeken en Zijn moeder tot zich in den nacht, en
vertrok naar Egypte; 15 En was aldaar tot
den dood van Herodes; opdat vervuld zou worden hetgeen van den Heere
gesproken is door den profeet, zeggende: Uit Egypte heb Ik Mijn Zoon geroepen. (Statenvertaling)
Herodes
de Grote stierf in maart van het jaar vier v. Chr.
Het
geboortejaar van de Heiland in het jaar vijf v. Chr. heb ik in mijn werk TIJD en TIJDEN, 2005, behandelt in de
hoofdstukken: Herodes de Grote, blz. 437 en het hoofdstuk 27/28 AD, een
navigatiepunt in de tijd, blz. 443. Zie link: http://boekscout.nl/shop/ViewProduct.aspx?bookId=5579
Tot
slot wens ik al mijn lezers een gelukkig Nieuw Jaar 2016 AD toe.
De
HEERE zegene u, en behoede u in 2016
De
HEERE doe Zijn aangezicht over u lichten, en zij u genadig in 2016
De
HEERE verheffe Zijn aangezicht over u, en geve u vrede in 2016
Definitie
van het woord Advent: (Latijn: Adventus, komst) aanduiding van de komst van de
Zoon van God in het vlees, de incarnatie; voorts van Zijn wederkomst ten
oordeel in de volheid der tijden.
Niet
alleen de voorbereidingstijd tot het kerstfeest is volgens de definitie van
advent bedoeld, maar ook een leven in de verwachting van de wederkomst van
Christus.
Dit
laatste is een verwachting die het traditionele christendom, ook wat er van
overblijft in de derde generatie sinds de kerkverlating, niet meer kent. De
verwachting van het traditionele christendom is er een van als mens geboren
worden, ouder worden, moeten sterven en daarna de hemel (als het goed is), de niet-gelovigen
wacht de traditionele hel.
Dit
christendom heeft weinig of geen kennis van de Bijbel. De Bijbel leert nochtans
duidelijk en niet mis te verstaan, een wederkomst van Christus. Deze komst
heeft Jezus tijdens zijn leven en bediening voorzegt, en werd door de
evangelisten zo genoteerd. Onmiddellijk na Zijn hemelvaart wordt dezelfde
boodschap herhaald.
Handelingen
1:6 Zij dan, die daar bijeengekomen waren, vroegen
Hem en zeiden: Here, herstelt Gij in
deze tijd het koningschap voor Israël? 7 Hij zeide tot hen: Het is niet uw
zaak de tijden of gelegenheden te weten, waarover de Vader de beschikking aan
Zich gehouden heeft, 8 maar gij zult kracht ontvangen, wanneer de heilige Geest
over u komt, en gij zult mijn getuigen zijn te Jeruzalem en in geheel Judea en
Samaria en tot het uiterste der aarde. 9 En nadat Hij dit gesproken had, werd
Hij opgenomen, terwijl zij het zagen, en een wolk onttrok Hem aan hun ogen. 10
En toen zij naar de hemel staarden, terwijl Hij henenvoer, zie, twee mannen in witte
klederen stonden bij hen, 11 die ook zeiden: Galileese mannen, wat staat gij
daar en ziet op naar de hemel? Deze
Jezus, die van u opgenomen is naar de hemel, zal op dezelfde wijze wederkomen,
als gij Hem ten hemel hebt zien varen. (NBG
Vertaling 1951)
In het
hiervoor geciteerde Schriftgedeelte worden enkele eenvoudige waarheden
weergegeven. De verwachting namelijk van het koninkrijk Gods door middel van
het derde herstel van Israël, en de wederkomst van Jezus op dezelfde wijze
zoals Zijn hemelvaart. Boven Jeruzalem is er voor mensenogen, een onzichtbare
deur naar die andere dimensie van waar Jezus op Zijn tijd zal terugkomen. Naar
de komst van dit Rijk Gods hebben honderden en honderden miljoenen christenen
bijna tweeduizend jaar al sinds 30 AD (dikwijls onwetend) gebeden. Het Onze
Vader namelijk, zoals het in het evangelie opgetekend staat.
Matteüs
6:5 En wanneer gij bidt, zult gij niet zijn als de
huichelaars, want zij staan gaarne in de synagogen en op de hoeken der pleinen
te bidden, om zich aan de mensen te vertonen. Voorwaar, Ik zeg u, zij hebben
hun loon reeds. 6 Maar gij, wanneer
gij bidt, ga in uw binnenkamer, sluit uw deur en bid tot uw Vader in het
verborgene; en uw Vader, die in het verborgene ziet, zal het u vergelden. 7 En gebruikt
bij uw bidden geen omhaal van woorden, zoals de heidenen; want zij menen door
hun veelheid van woorden verhoord te zullen worden. 8 Wordt hun dan niet
gelijk, want [God] uw Vader weet, wat gij van node hebt, eer gij Hem bidt. 9
Bidt gij dan aldus: Onze Vader die
in de hemelen zijt, uw naam worde geheiligd; 10 uw Koninkrijk kome; uw wil geschiede, gelijk in de hemel alzo ook
op de aarde. 11 Geef ons heden ons dagelijks brood; 12 en vergeef ons onze
schulden, gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren; 13 en leid ons niet in
verzoeking, maar verlos ons van de boze. [Want Uwer is het Koninkrijk en de
kracht en de heerlijkheid in der eeuwigheid. Amen.] 14 Want indien gij de
mensen hun overtredingen vergeeft, zal uw hemelse Vader ook u vergeven; 15 maar
indien gij de mensen niet vergeeft, zal ook uw Vader uw overtredingen niet
vergeven. (NBG Vertaling 1951)
Dit
beloofde Koninkrijk is komende. Het zal niet tot stand komen door menselijke
inzet, maar net zoals bij de wedergeboorte van een mens, zoals beschreven in
het evangelie naar Johannes, door God Zelf.
De
verwachting van het komende Godsrijk werd als een gevolg van het uitblijven van
de wederkomst van de Messias, door het christendom al vroeg opgegeven. Toen de
Romeinse keizer Constantijn zich in de vierde eeuw tot het christendom bekeerde
en de kerk van Rome tot staatsgodsdienst verhief, leerde en verwachte men daarna
dat het Godsrijk door mensenhanden gebouwd kon worden. De profetische gedeelten
van de Bijbel werden als een allegorie uitgelegd en ontdaan van hun letterlijke
boodschap. Alle heilsbeloften in de Bijbel die betrekking op het volk Israël hebben,
werden op de kerk van nu van toepassing gebracht. De duizend jaar dat satan volgens
het Bijbelboek Openbaring, in de toekomst gebonden zou worden, werd niet meer
letterlijk genomen maar gezien als een zinnebeeld van de nieuwe tijd die sinds
Constantijn baan brak. Dat het sterven, de dood, bleef heersen nam men erbij. In
de plaats van de verwachting van de wederkomst van Christus en de daarmee
gepaard gaande beloofde opstanding uit de doden, een boodschap waar de apostel
Paulus de gelovigen mee troost (2 Thessalonicenzen 4:14-17), kwam de leer van
een naar de hemel gaan bij het sterven.
Het christendom
is sindsdien ook een pure mannenzaak met rangen en standen, geworden. De
gelijkheid van man en vrouw zoals de Bijbel die leert, werd opgegeven en de
vrouw gediscrimineerd. Een toestand waar generatie op generatie religieuze
vrouwen zichzelf aan onderwierpen, menende, het is Gods wil.
De
afbeelding komt van een Egyptisch reliëf daterend van de twaalfde dynastie. Het
kwam te voorschijn in een graf te Beni Hassan. Het plaatje geeft een Semitische
karavaan weer die met handelswaren Egypte binnenkomt. Het is een afbeelding die
men in vele Bijbelatlassen, encyclopedieën en dergelijke, tegenkomt. Men heeft
hier ten slotte een afbeelding van hoe de aartsvaders er uitgezien hebben.
Hun uiterlijk, klederdracht, wapens enzoverder, wat echter moet opvallen, maar
nooit met zoveel woorden vermeld wordt, zijn de vrouwen op deze afbeelding.
Geen sluier is te bemerken, zelfs geen hoofddoek.
Het
Bijbelse koninkrijk van de Bergrede van Jezus zoals in het Mattheüsevangelie
geciteerd, is hetzelfde Koninkrijk waar ook gelovige Joden naar uit zien. Want
het is hun door de profeten beloofde Messiaanse Vrederijk, dat met de
wederkomst van Christus werkelijkheid zal worden. Zij gaan als lo-ammi
momenteel nog hun eigen weg, maar in de toekomst zal er naar het Profetische
Woord, een derde herstel volgen. Dit herstel begint tijdens de komende
oordeelstijd met een nieuwe exodus, ditmaal vanuit het land, naar de woestijn.
Een woestijn waar de HERE God tot hun hart zal kunnen spreken (Hosea 2:13-14).
De
exodus uit Egypte gaat terug tot Pesach 1483 v. Chr. Met Sjavoeot van hetzelfde
jaar kregen zij de grondwet van de HERE God, en gingen ze op weg naar het
Beloofde Land. Het was het begin van een nieuwe bedeling die eindigde in falen.
In mijn studie TIJD en TIJDEN, 2015,
heb ik het exodusjaartal van 1483 v. Chr. berekend op basis van de sabbat- en
jubeljaartelling. De constructie van Thiele met als resultaat 1447 v. Chr. werd
opgegeven. Zie link: http://boekscout.nl/shop/ViewProduct.aspx?bookId=5579
We zijn
met anno 2015 al 3497 jaar sinds de exodus op de tijdsbalk gevorderd, en de
vraag is wanneer de laatste mensengeneratie gaat aantreden die getuige zal zijn
van de wederkomst van Christus? Deze komst zal weer gepaard gaan met veel
natuurgeweld zoals we dat in de geschiedenis van het oude Israël gezien hebben.
Wie van mijn generatie de boeken van wijlen Dr. I. Velikovsky (Werelden in
botsing, 1971, en Eeuwen in Chaos, 1977) gelezen heeft, weet dat de Exodus uit
Egypte en de daarmee gepaard gaande rampen, van kosmische oorsprong waren. Ook
de (weder)komst van de Messias of Christus zal met soortgelijke rampen gepaard
gaan.
Lucas
21:25 En er zullen tekenen zijn aan zon en maan en
sterren, en op de aarde radeloze angst onder de volken vanwege het bulderen van
zee en branding, 26 terwijl de mensen bezwijmen van vrees en angst voor de
dingen, die over de wereld komen. Want de machten der hemelen zullen wankelen.
27 En dan zullen zij de Zoon des mensen zien komen op een wolk, met grote macht
en heerlijkheid. 28 Wanneer deze dingen beginnen te geschieden, richt u op en
heft uw hoofden omhoog, want uw verlossing genaakt. (NBG Vertaling 1951)
Een mini-archeologische vondst: het zegel van Hizkia
In het
jaar 2009 werd te Jeruzalem aan de voet van de Tempelberg door Israëlische archeologen,
verbonden aan de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem onder leiding van Dr.
Eilat Mazar, een klein kleizegel gevonden. De afmetingen zijn 0.97 centimeter
maal 0.86 centimeter. De vondst werd pas dit jaar wereldkundig gemaakt. Zie
link: http://new.huji.ac.il/en/article/28173
A seal
impression of King Hezekiah unearthed in the Ophel excavations at the foot of
the southern wall of the Temple Mount, conducted by the Hebrew University of
Jerusalems Institute of Archaeology under the direction of Dr. Eilat Mazar. (Courtesy of Dr. Eilat Mazar; Photo by
Ouria Tadmor)
Op het
zegel staat een Hebreeuwse tekst met de woorden: behorend aan Hizkia zoon van
Achaz, met daarnaast twee Egyptische
symbolen: de zon met twee neerstrekkende vleugels, en aan de rechterkant de
bekende Ankh-afbeelding.
De
afbeelding van de zon met de neerstrekkende vleugels wordt door de archeologe, uit
Assyrische invloed verklaard. Over het Ankh-teken op het zegel bestaat er geen
twijfel, dat is zondermeer Egyptisch.
De
Assyrische koning Sanherib verwijst op zijn bekende prisma-stele (heden in het
British Museum) naar Hizkia als koning van Juda te Jeruzalem. Een stad die hij
bij zijn derde veldtocht belegerde. Met de vermelding van Hizkia op de
prisma-stele van de Assyriër Sanherib bezit men hier een zogenaamde buiten-Bijbelse
primaire bron naar Hizkia.
Koning
Hizkia regeerde van het najaar van 723 v. Chr. tot 694 v. Chr. De gangbaar
gehanteerde jaartallen voor Hizkia zijn echter: 715/686 v. Chr. Deze regeerperiode werd door de geleerde Edwin R.
Thiele (The Mysterious Numbers of the Hebrew Kings,1951) uitgedokterd op basis
van een verankering van de Bijbels-chronologische gegevens van de koningen van
Israël en Juda met die van Assyrië. In mijn boek TIJD en TIJDEN, 2015, appendix
4 heb ik Thiele s wijze van (mis)rekenen uitgelegd. Zie link: http://boekscout.nl/shop/ViewProduct.aspx?bookId=5579
In TIJD en TIJDEN, hoofdstuk: Kroniek van
koning Hizkia van Juda, blz. 327-330, breng ik een revisie van de regeerperiode
van Hizkia aan de hand van de Bijbelse sabbat- en jubeljaren, als ankerjaren op
de tijdsbalk. Er bestaat een verschil van acht jaar met de verkregen jaartallen
van Thiele, via zijn verankering van Hizkia met Sanherib, op de tijdsbalk.
Het
veertiende regeringsjaar van Hizkia is verbonden met het vijftiende jubeljaar van okt709/sep708 v. Chr. Er waren in totaal dertig jubeljaren vanaf okt1395/sep1394
v. Chr., negenenveertig jaar na de intocht in Kanaän in april 1443 v. Chr., tot
het optreden van Jezus Christus in okt27/sep28 AD, het jaar dat Jezus het
aangename jaar des HEREN (Lucas 4) uitriep en zich als de Messias voor de
Joden bekendmaakte.
De wijze van rekenen met de
sabbat- en jubeljaren heb ik van William Whiston (JOSEPHUS Complete Works,
Translated by William Whiston, A.M., Appendix Dissertation V) overgenomen. William Whiston (1667/1752) was een Engelse
wiskundige, historicus en theoloog. Hij is vooral bekend door zijn vertaling
van de werken van Flavius Josephus uit het Grieks naar de Engelse taal. In zijn
dissertatie V geeft Whiston tien historische verwijzingen naar het houden van
sabbat- en jubeljaren door het oude Israël vanuit de Bijbel, de werken van
Flavius Josephus en vanuit de apocriefe boeken: 1 en 2 Makkabeeën. Deze
verwijzingen vormen als het ware een ketting met vele schakels, waarmee men op
de tijdsbalk naar het verleden kan navigeren.
Aan deze lijst van tien historische verwijzingen
voegde ik nog een jaartal toe: het achttiende jubeljaar 562/561 v. Chr. Dit was
het eerste regeringsjaar van de Babylonische koning Evil Merodach, wanneer deze
heerser koning Jojachin van Juda uit zijn gevangenis in Babylon verloste in het zevenendertigste jaar van diens ballingschap (2 Koningen 27:27).
Het oude Israël heeft zelden het jubeljaargebod gehouden. We kennen het jaar van de aanvang
door in de tijd terug te rekenen vanaf de historische vermeldingen van de
eerste tot de zesde eeuw voor Christus. Maar daarna vinden we in de Bijbel
haast geen verwijzingen naar het houden van Jubeljaren. Er is echter één duidelijke
verwijzing naar een Jubeljaar bij de profeet Jesaja:
Jesaja 37:30 En dit zal u het
teken zijn: gij zult dit jaar eten
wat vanzelf opkomt en in het tweede jaar
wat nawast; maar zaait in het derde jaar
en oogst, plant wijngaarden en eet de vrucht daarvan. (NBG Vertaling 1951)
Dit vijftiende jubeljaar volgt op
het veertiende regeringsjaar van koning Hizkia van Juda: okt710/sep709 v.Chr., en
is op de tijdsbalk verankerd met het jaar 709/708
v. Chr.
Dit heeft als resultaat dat de
val van Samaria in Hizkia s zesde regeringsjaar, op de tijdsbalk in het jaar 717
v.Chr. plaatsvindt, wat dan weer met de chronologische gegevens van Flavius
Josephus overeenstemt (Joodse Oudheden, hoofdstuk X, ix.7b). Zie TIJD en TIJDEN, 2015, hoofdstuk:
Voorjaar 717 v. Chr.: de wegvoering van de tien stammen, blz. 312-320.
Het
veertiende regeringsjaar van Hizkia van Juda valt bij Thiele in 701 v. Chr. en
dit op basis van zijn verankering van Hizkia met de Assyrische gegevens. Een
verschil van acht jaar.
Het jubeljaar van 709/708 v. Chr.
in relatie tot de belegering van Jeruzalem door Sanherib, wordt tegenwoordig
door weinig onderzoekers (h)erkend, en dit als een gevolg van de seculiere
wetenschap: de Assyriologie, waaraan men meer gezag verleend dan aan de Bijbel.
Bijna honderd jaar geleden werd de Assyrische koningslijst gepubliceerd. Een
koningslijst die de Assyrische koningen opgeeft van de zevende eeuw terug tot
ongeveer de negende eeuw voor Christus, met veronderstelde exacte
regeerperioden voor de vermelde Assyrische koningen. Men hanteert deze
koningslijst alsof er geen namen in zouden ontbreken?
De regeerperiode van koning
Hizkia werd door Thiele in lijn gebracht met de regeerperiode van de Assyrische
koningen Sargon II en Sanherib. In vele zogenaamde christelijke naslagwerken en
Bijbelatlassen worden de jaartallen van E. Thiele gehanteerd. In mijn
boek De Assyriologie herzien ga ik hier dieper op in. Zie link: http://www.bol.com/nl/p/de-assyriologie/9200000049946824/
Het
publiceren van de vondst uit 2009 van het zegel van Hizkia, deed mij plezier.
Vooral de Egyptische/Assyrische symbolen op het zegel hebben mijn interesse.
Het past namelijk in mijn reconstructie van de geschiedenis van de oudheid, wat
de epoque van Hizkia en zijn vader Achaz betreft. In mijn werk TIJD en TIJDEN, 2015, breng ik een
revisie van de Egyptologie, waarbij ik een onderdeel van het werk van
Velikovsky aanpas. De Amarna-tijd, door Velikovsky in de negende eeuw v. Chr.
op de tijdsbalk geplaatst, schuif ik op de tijdsbalk een eeuw verder tot in de
achtste eeuw v. Chr. Het historische kader dat de Bijbel voor deze epoque
levert, past in de Amarna-correspondentie.
De
Amarna-tijd was de periode in Egypte van de Aton-ketters met farao Achnaton op
kop. In het huidige Amarna in Egypte werd in de vorige eeuw een groot deel van
de correspondentie van de vazallen van farao in Klein-Azië, in de
vorm van kleitabletten, ontdekt. Belangrijke correspondenten met farao waren
Abdi Hiba alias Achaz van Juda, Rib Addi alias Hosea van Israël en Labaja alias
Pekah van Israël. Aan deze identificatie gaf ik op dit blog al eerder aandacht.
Zie bijvoorbeeld het artikel van 04-02-2015.
Zie link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?startdatum=1422831600&stopdatum=1423436400
De
symbolen op het kleizegel van Hizkia geven een belangrijke hint naar de
aanbidding van de zon tijdens de regeerperiode van Achaz en Hizkia in Juda.
Het anch-teken
dat rechts op het zegel van Hizkia vermeld werd is een van de bekendste
Egyptische symbolen uit de oudheid en het vertegenwoordigd in de Egyptische
mythologie het leven. Zoals bijvoorbeeld in de naam Toet-anch-aton:
levend evenbeeld van Aton. De hiëroglief in deze vorm betekent 'leven'. De
Aton-schijf werd in Egypte afgebeeld met vele neergaande stralen die ieder in
een handje eindigden. Er zijn meerdere afbeeldingen van Achnaton en zijn
opvolgers Smenkhkare en Toetanchat(m)on waarop dit te zien is. De anch
symboliseerde levensenergie. Over de ketter-farao Achnaton schreef ik recent
nog een artikel op 20-10-2015 dit
blog: Anysis, de blinde farao uit de gelijknamige stad Anysis, link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?startdatum=1445205600&stopdatum=1445810400
Het
andere symbool van op het zegel van Hizkia is de zon met twee neerstrekkende
vleugels. Dit symbool is eveneens met de Aton-aanbidding verbonden, en niet
exclusief Assyrisch. We moeten ook bedenken dat alle religieuze symbolen
uiteindelijk teruggaan naar het oude Babylon, naar de tijd van Nimrod en de
eerste rebellie na de Grote Vloed. Zie het artikel op blog van 06-10-2015,
link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?startdatum=1443996000&stopdatum=1444600800
Ook in
het oude Egypte vinden we afbeeldingen terug, van de zon met neerstrekkende
vleugels.
In Egypte zou generaal Horemheb, die door de Assyriërs in
671 v. Chr. als farao aangesteld werd, een beeldenstorm tegen de Aton-verering
ontketenen. Hij is verantwoordelijk voor de damnatio memoriae in Egypte, wat
deze periode betreft.
De verering van de zon zou in Juda nog een tijd aanhouden
en pas ten tijde van koning Josia (640/609 v. Chr.), door hem uit het land
verwijderd worden (2 Koningen 23:5-11).
1 Koningen 16:29 Achab,
de zoon van Omri, werd koning over Israël in het achtendertigste jaar van Asa, de koning van Juda. En Achab, de
zoon van Omri, regeerde te Samaria tweeëntwintig
jaar over Israël. 30 Achab, de zoon van Omri, deed wat kwaad is in de ogen
des HEREN, meer dan allen die vóór hem geweest waren. 31 Het minst erge was,
dat hij wandelde in de zonden van Jerobeam, de zoon van Nebat, maar hij nam tot vrouw Izebel, de dochter van Etbaäl, de koning
der Sidoniërs, en ging de Baäl dienen en zich voor hem neerbuigen. 32
Vervolgens richtte hij voor de Baäl een altaar op in het huis van de Baäl, dat hij te Samaria gebouwd had. 33 Verder maakte Achab de gewijde paal; en
Achab ging voort met zó te handelen, dat hij de HERE, de God van Israël, meer
krenkte dan alle koningen van Israël die vóór hem geweest waren. (NBG Vertaling
1951)
Onze aandacht in dit artikel, gaat uitsluitend naar
chronologie.
De bekende koning Achab van Israël, de zoon van Omri,
werd koning in het achtendertigste regeringsjaar van koning Asa van Juda of het
tweestammenrijk. Op onze bijgevoegde tijdsbalk merken we dat Achab de scepter
van zijn vader overnam in de zomer van het jaar 909 v. Chr., en volgens het
Bijbelboek 1 Koningen hoofdstuk 16 regeerde hij daarop voor een periode van
tweeëntwintig jaar.
De gangbare jaartallen voor Achab zijn: 874/853 v. Chr. Deze regeerperiode werd
door de geleerde Edwin R. Thiele (The Mysterious Numbers of the Hebrew
Kings,1951) uitgedokterd op basis van een verankering van de
Bijbels-chronologische gegevens van de koningen van Israël en Juda met die van
Assyrië. In mijn boek TIJD en TIJDEN,
appendix 4 heb ik Thiele s wijze van (mis)rekenen uitgelegd. Zie ook de
aflevering op dit blog over Omri, de vader van Achab. Zie link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?ID=2809256
Het eerste regeringsjaar van Achab liep van de zomer van
909 v. Chr. tot de lente van 908 v. Chr., wat een fractie van een jaar was
aangezien zijn vader Omri in het achtendertigste jaar van Asa (okt910/sep909 v.
Chr.) stierf waarna Achab in hetzelfde jaar, de kroon overnam. Het tweede
regeringsjaar van Achab liep van apr/908 tot mrt 907 v. Chr., enzoverder. Dit
past volkomen met de verankering van de regeerperiode van de koningen van Juda.
Want Asa van Juda sterft in het vierde jaar van Achab in 906 v. Chr. waarna
Josafat in Juda de scepter van zijn vader Asa overneemt.
Op het bijgevoegde schema merken we dat het jaar
okt905/sep904 v. Chr. een jubeljaar was. In Juda, ten tijde van de
regeerperiode van koning Josafat zal het jubeljaar hoogstwaarschijnlijk toen in
acht genomen zijn. In het tienstammenrijk echter niet. In het Bijbelgedeelte
van 1 Koningen 16:29-33 waar we dit artikel mee begonnen zijn, staat geschreven
dat Achab deed wat kwaad was in de ogen des HEREN. In de door zijn vader Omri nieuw
gebouwde hoofdstadvesting: Samaria, bouwde Achab bovendien een tempel voor de
god Baäl, en richtte voor deze afgod een altaar op. Maar het meest erge dat
Achab volgens het Bijbelgedeelte deed, was zijn huwelijk met Izebel, de dochter
van Etbaäl, de koning der Sidoniërs.
Op de bijgevoegde schema s heb ik de regeerperiode
van koning Ethbaäl of Ithobalus vermeld: voorjaar913 tot voorjaar 881 v. Chr.
In mijn werk TIJD en TIJDEN, 2015,
hoofdstuk 860 v. Chr.: het jaartal van de stichting van Carthago blz.
257-263, breng ik een nieuwe chronologie van de koningen van Fenicië op basis
van de werken van Flavius Josephus en de Bijbel in verbinding met de sabbat- en
jubeljaar-telling volgens William Whiston.
Het huwelijk van Achab met Izebel, de dochter van de
koning van Sidon, past chronologisch met de regeerperiode die Ithobalus op de
tijdsbalk krijgt.
Het volgende feit dat we op de tijdsbalk plaatsen is
de driejarige hongersnood die door de profeet Elia aan Achab aangekondigd werd.
1 Koningen 17:1 Toen zeide de Tisbiet Elia, uit Tisbe in Gilead, tot Achab:
Zo waar de HERE, de God van Israël, leeft, in wiens dienst ik sta, er zal deze
jaren geen dauw of regen zijn, tenzij dan op mijn woord.
Voor een periode van drie-plus jaren (1 Koningen 18:1)
zou de hongersnood Israël en de buurlanden teisteren. In het Nieuwe Testament
verwijst de Heer Jezus Christus naar dezelfde hongersnood en vermeldt de duur
van de hongersnood voor een periode van exact drie jaar en zes maanden.
Lucas 4:25 Doch Ik zeg u naar waarheid, er waren vele
weduwen in de dagen van Elia in Israël, toen de hemel drie jaren en zes maanden lang gesloten bleef en er grote hongersnood was over het gehele land,
26 en tot geen van haar werd Elia gezonden, doch wel naar Sarepta, bij Sidon,
tot een vrouw, die weduwe was. (NBG Vertaling 1951)
De Seder Olam plaatst het begin van de grote
hongersnood in het dertiende regeringsjaar van koning Achab, negen jaar voor
zijn dood in de slag bij Ramot Gilead tegen de Arameeërs. Op mijn tijdsbalk heb
ik aldus de hongersnoodperiode geplaatst vanaf het najaar van 897 v. Chr. tot
het voorjaar van 893 v. Chr.
Aan het begin van de hongersnoodperiode vertoeft de
profeet Elia volgens 1 Koningen 17:2-24, in de woestijn nabij een beek die in
de Jordaan uitmondt, met raven die hem van Godswege s morgens en s avonds van
voedsel voorzien. Maar na een tijd droogt als een gevolg van het ophouden van
de vroege en late regen, de beek op en wordt Elia daarop naar Fenicië geleid (1
Koningen 17:8) naar het huis van een weduwe die voor hem zorgt.
In het derde jaar van de hongersnood krijgt de profeet
Elia daar het Woord des HEREN met de opdracht naar Achab te gaan.
1 Koningen 18:1 Toen er geruime tijd verstreken was, kwam in het derde jaar het woord des HEREN tot Elia: Ga heen, vertoon u
aan Achab, want Ik wil regen op de aardbodem geven. 2 En Elia ging heen om zich
aan Achab te vertonen. De honger nu was sterk in Samaria.
Wat volgt in het Bijbelboek 1 Koningen hoofdstuk 18,
is de confrontatie van de profeet Elia met de priesters van de god Baäl op de
berg Karmel. Deze geschiedenis zit op de tijdsbalk verankerd in het voorjaar
van 893 v. Chr.
1 Koningen 18:36 Op de tijd nu, dat men het avondoffer
brengt, trad de profeet Elia naar voren en zeide: HERE, God van Abraham, Isaak en Israël, heden moge bekend worden,
dat Gij God zijt in Israël, en dat ik uw knecht ben, en op uw bevel al deze
dingen doe. 37 Antwoord mij, HERE, antwoord mij, opdat dit volk wete, dat Gij,
HERE, God zijt, en dat Gij hun hart weer terugneigt. 38 Toen schoot het vuur des HEREN neer en verteerde
het brandoffer, het hout, de stenen en de aarde, en lekte het water in de
groeve op. 39 Toen het gehele volk dat zag, wierpen zij zich op hun aangezicht
en zeiden: De HERE, die is God! De
HERE, die is God! 40 Daarop zeide Elia tot hen: Grijpt de profeten van de Baäl,
laat niemand van hen ontkomen. Zij grepen hen, en Elia voerde hen naar de beek
Kison en liet hen daar slachten.
Nadat Izebel, de Fenicische
vrouw van Achab, het bericht van de dood van de priesters van de Baäl vernam, zweert zij Elia te laten doden. Deze
geschiedenis vinden we in het negentiende hoofdstuk van het Bijbelboek 1
Koningen, beschreven. De profeet Elia vlucht voor zijn leven naar Berseba in
Juda en vervolgens naar de berg Gods, een tocht voor hem van veertig dagen.
Indien de gebeurtenissen op de Karmel tijdens de
Pesach-week geschiedden zal Elia ongeveer rond Sjavoeot aan de berg Gods
gearriveerd zijn.
De juiste ligging van de berg Gods in Arabië heb ik in
mijn werk TIJD en TIJDEN, 2015,
blz. 113-120, beschreven. De berg Gods wordt hier geïdentificeerd met de berg
Jabal al Lawz in Saoedi-Arabië.
Aan de berg Gods krijgt Elia opnieuw een Woord des HEREN
met de opdracht naar Israël terug te keren via de woestijn van Damascus, en
daar Hazaël tot koning over Aram te zalven, vervolgens Jehu in Israël tot
koning te zalven en als derde opdracht, Elisa, de zoon van Safat, uit
Abel-Mechola, tot profeet in zijn plaats te zalven:
1 Koningen 19:15 Daarop zeide de HERE tot hem: Keer op
uw schreden terug, naar de woestijn van Damascus, en als gij daar gekomen zijt,
dan zult gij Hazaël zalven tot koning over Aram. 16 Voorts zult gij
Jehu, de zoon van Nimsi, zalven tot koning over Israël; en Elisa, de zoon van
Safat, uit Abel-Mechola, zult gij zalven tot profeet in uw plaats. 17 Wie dan
aan het zwaard van Hazaël ontkomt, hem zal Jehu doden; en wie aan het zwaard
van Jehu ontkomt, hem zal Elisa doden. 18 Doch Ik zal in Israël zevenduizend overlaten, alle knieën die
zich niet gebogen hebben voor de Baäl, en elke mond die hem niet gekust heeft.
Het uitvoeren van deze drie opdrachten plaatsen we in
het najaar van 893 v. Chr.
Het volgende hoofdstuk 20 in het Bijbelboek 1 Koningen
verhaalt de invasie van Israël door de koning van Aram: Benhadad.
1 Koningen 20:1 Benhadad
nu, de koning van Aram, verzamelde zijn gehele leger, en tweeëndertig
koningen waren met hem, tezamen met paarden en wagens. Toen trok hij op, sloeg het beleg voor Samaria en streed tegen
haar. 2 En hij zond boden naar de stad
tot Achab, de koning van Israël, 3 en liet hem zeggen: Zo zegt Benhadad: uw zilver en uw goud, dat is van mij, en uw
mooiste vrouwen en kinderen, die zijn van mij.
De beschreven invasie van 1 Koningen 20:1-21, zit op
de tijdsbalk verankerd in het voorjaar van 892
v. Chr. Na het afslaan en achtervolgen van het Aramese leger van Benhadad
is er een woord van de profeet aan Achab, dat de koning van Aram het volgende
jaar opnieuw zou binnenvallen.
1 Koningen 20:26 In
het volgende jaar monsterde Benhadad Aram en trok op naar Afek ten strijde
tegen Israël. 27 De Israëlieten werden ook gemonsterd en van voedsel voorzien,
en trokken hun tegemoet. Daarna legerden de Israëlieten zich tegenover hen als
twee kudden geiten, terwijl de Arameeërs het land vulden.
De slag bij Afek dateren we in 891 v. Chr. Deze oorlog staat beschreven in het Bijbelboek 1
Koningen hoofdstuk 20:26-43. De Arameeërs worden opnieuw door Achab verslagen.
Te Afek geeft Benhadad zich aan Achab over. Achab van Israël spaart echter zijn
leven en sluit tot zijn eigen oordeel, een verbond met Benhadad;
1 Koningen 20:42 En hij (de profeet) zeide tot hem: Zo
zegt de HERE: omdat gij de man die onder mijn ban staat, uit uw hand hebt laten
gaan, zal uw leven in de plaats van het zijne wezen, en uw volk in de plaats
van zijn volk. 43 Toen ging de koning van Israël gemelijk en toornig naar zijn huis
en kwam te Samaria.
1 Koningen 21:1 Hierna
gebeurde het volgende. De Jizreëliet Nabot had een wijngaard, te Jizreël
gelegen naast het paleis van Achab, de koning van Samaria. 2 En Achab sprak tot
Nabot: Geef mij toch uw wijngaard, opdat hij mij tot moestuin zij, want hij
ligt vlak naast mijn huis; dan zal ik u een betere wijngaard daarvoor in de
plaats geven, of, indien gij dit liever hebt, wil ik u het geld van de
koopprijs geven. 3 Doch Nabot zeide tot Achab: Daarvoor beware mij de HERE, dat
ik de erfenis van mijn vaderen aan u zou geven.
De bekende geschiedenis (1 Koningen 21:1-29) van de
wijngaard van de Jizreëliet Nabot die Achab begeerde, plaatsen we in hetzelfde
jaar, na de slag bij Afek in 891 v. Chr.
Het verbond tussen Israël en Aram zou drie jaar
standhouden. Dat lezen we in het volgende hoofdstuk van het Bijbelboek 1
Koningen:
1 Koningen 22:1 Nadat
men drie jaar stilgezeten had, zonder oorlog tussen Aram en Israël, 2
gebeurde het in het derde jaar, dat
Josafat, de koning van Juda, tot de koning van Israël kwam. 3 En de koning van
Israël zeide tot zijn dienaren: Weet gij wel, dat Ramot in Gilead aan ons behoort? En wij zijn nalatig om het uit de
macht van de koning van Aram terug te nemen. 4 Tot Josafat zeide hij: Gaat gij met mij ten strijde tegen Ramot in
Gilead? En Josafat zeide tot de koning van Israël: Ik ben als gij, mijn volk is
als uw volk, mijn paarden zijn als uw paarden.
De hier beschreven feiten laten zich op de tijdsbalk
eenvoudig invullen. Met de slag bij Afek in het jaar 891 v. Chr. volgden daarop
drie jaar (en/of fracties daarvan) zonder oorlog tussen Israël en Aram: 890/889
en 888 v. Chr. In het derde jaar 888 v. Chr. en tevens het tweeëntwintigste en
laatste regeringsjaar van Achab vindt de strijd om Ramot in Gilead plaats. Het
is in deze strijd dat Achab aan zijn smadelijk einde komt zoals beschreven in 1
Koningen 22:1-38.
1 Koningen 22:39 Het overige van de geschiedenis van
Achab en alles wat hij gedaan heeft, het ivoren huis dat hij gebouwd heeft, en
al de steden die hij gebouwd heeft, is dat niet beschreven in het boek van de
kronieken der koningen van Israël? 40 En Achab ging bij zijn vaderen te ruste en zijn zoon Achazja werd koning in zijn
plaats.
De zoon en opvolger van Achab: Ahazia (of Achazja) was
al als co-regent van Achab aan gesteld. Hij werd namelijk koning in het
zeventiende regeringsjaar (okt889/sep888 v. Chr.) van Josafat van Juda.
1 Koningen 22:52 Achazja,
de zoon van Achab, werd koning over Israël te Samaria in het zeventiende jaar van Josafat, de koning van Juda, en hij regeerde twee jaar over Israël. 53
En hij deed wat kwaad is in de ogen des HEREN, en wandelde in de weg van zijn
vader en in de weg van zijn moeder en in de weg van Jerobeam, de zoon van
Nebat, die Israël deed zondigen. 54 Hij diende de Baäl en boog zich voor hem
neer, en krenkte de HERE, de God van Israël, geheel zoals zijn vader gedaan
had.
Vermoedelijk werd Ahazia als co-regent aangesteld in
de aanloop naar de slag bij Ramot-Gilead. Wat niet onlogisch is wanneer we
bedenken dat Achab deze strijd niet overleefd heeft.
Dit artikel begon ik met het verwijzen naar de
bekende koning Achab van Israël dat voor Bijbellezers uiteraard
vanzelfsprekend is. Met bekend bedoel ik dat we wat Achab betreft, een
buiten-Bijbelse verwijzing hebben. Hij wordt namelijk in de Assyrische annalen
van Salmaneser III, de koning van Assur vermeld. In zijn zesde regeringsjaar
streed Salmaneser III tegen een coalitie van Klein-Aziatische koninkrijken te
Karkar.
Ik
vernietigde en verbrandde de stad Karkar, de koninklijke stad. (1) 1,200
wagens, 1,200 cavalerie, en 20,000
soldaten van Hadad-Ezer ("Arad-idri") van Damascus; (2) 700
wagens, 700 cavalerie, en 10,000 soldaten van Irhuleni, de Hamathiet; (3)2,000 wagens en
10,000 soldaten van Achab, de Israëliet; (4) 500 soldaten van
Byblos; (5) 1,000 soldaten van Kur-mus-us-raa-a (Egypte?); (6) 10 wagens en
10,000 soldaten uit het land van Irqanatu; (7) 200 soldaten uit Matinu-Ba'al
van de stad Arvad; (8) 200 soldaten uit het land van Usanat; (9) 30 wagens van
Adon-Ba'al uit het land ianu; (10) 1,000
dromedarissen van Gindibu uit Arabië;... (11) Honderden soldaten van Ba'asa uit
Bit-Ruhubi, de Ammoniet. Deze twaalf (?) koningen nam hij als geallieerden. Zij
streden tegen mij.
(DE
KARKAR-STELE VAN SALMANESER III)
De Bijbel zwijgt over deze veldslag. Wanneer we de
slag bij Karkar vanuit de Bijbel willen dateren komen chronologisch gezien,
alleen de drie jaren van bondgenootschap tussen Achab en Benhadad in
aanmerking: 890/889 en 888 v. Chr.
De orthodoxe Assyriologie heeft de slag bij Karkar gedateerd in 853 v. Chr., een verschil van ruim vijfendertig jaar. Zij werken
vanaf hun ankerpunt 763 v. Chr. met een genoteerde zonsverduistering over
Nineveh in de Eponiemlijsten, terug de tijd in. De eponiemlijsten zijn lijsten
waarvan men veronderstelt dat ze per jaar de naam van een Assyrische ambtenaar
of eponiem met een bepaalde gebeurtenis verbinden. De slag bij Karkar wordt
gedateerd in 853 v. Chr., door 90 jaar of 90 namen vanaf 763 v. Chr. terug te rekenen.
Zij gaan er van uit dat in de Assyrische koningslijsten geen namen ontbreken en
dat het jaartal 853 v. Chr. op de tijdsbalk absoluut vast verankerd is.
Wie de Assyrische koningslijst echter met de Bijbel
vergelijkt weet dat er wel degelijk
namen in de Assyrische lijst ontbreken. De koning van Assyrië bijvoorbeeld,
die zich op de prediking van de Hebreeuwse profeet Jona te Nineveh, tot de God
van Israël keerde voor uitkomst, werd niet in de koningslijst vermeld. De
Bijbelse Assyrische koningen Pul en Tiglath Pileser zijn volgens de grondtekst
van de Bijbel, zoals correct vertaald in de Statenvertaling, twee verschillende
personen en niet één en dezelfde zoals de Assyriologie beweerd.
Ook de Bijbelse koning Jareb van Assyrië, door de
profeet Hosea vermeld, ontbreekt in de Assyrische koningslijst. Voldoende redenen
om de chronologie van de Assyrische koningen in vraag te brengen.
De
Bijbelse archeoloog en geleerde Edwin R. Thiele (1895/1986) deed niettemin een
knieval naar de Assyriologie toe, en dokterde een aangepaste chronologie van de
koningen van Juda en Israël uit, die recht deed aan het Assyrische model. Zijn
werk The Mysterious Numbers of the Hebrew Kings wordt tegenwoordig algemeen
beschouwd als de definitieve Bijbelse chronologie en vindt men in menig Bijbel-atlas
en/of naslagwerk terug.
Thiele
verkorte de regeringsduur van een aantal koningen van Juda en Israël om deze te
laten passen in het Assyrische tijdskader. Met het inkorten van sommige
regeerperioden van Israëlitische koningen verdedigde hij de zogenaamde dual
dating en paste het enkele malen toe, ook daar waar de Bijbel niet expliciet
duidelijk over is.
Om de
val van Samaria, in het negende regeringsjaar van Hosea, (in de Bijbel
contemporain met het zesde regeringsjaar van Hizkia van Juda), te laten passen
met de Assyrische gegevens betreffende Sargon II, verkondigde hij dat de Bijbelse
gegevens van 2 Koningen hoofdstukken 17 en 18 foutief waren, als laat en
kunstmatig aan de Bijbel toegevoegd. In mijn werk De Assyriologie, 2012 (zie
link: http://www.bol.com/nl/p/de-assyriologie/9200000049946824/)
toon ik
aan dat als een gevolg van Thiele s verkorten van de regeerperioden van de
koningen van Juda en Israël, er een verschil van minstens acht jaar tot 35 jaar
bestaat,
tussen de normale regeringsperiodes van de koningen van Juda en Israël en de nu
algemeen aanvaarde revisie van Thiele.
Het
zijn echter de Assyrische gegevens die dienen aangepast te worden en niet
andersom.
Het leger van Achab dat aan de slag bij Karkar
deelnam, wordt door Salmaneser III op zijn Karkar-stele als gigantisch
weergegeven: tweeduizend strijdwagens namelijk. Dit aantal is sterk overdreven
en is vermoedelijk door de Assyriërs aangedikt om hun overwinning extra in de
verf te zetten. Ik meen dat ongeveer honderdvijftig wagens en driehonderd paarden realistischer is,
het aantal namelijk dat in Megiddo in de door Salomo aangelegde
wagenpaardenstallen kon ondergebracht worden.
Betreffende de archeologische vondsten te Megiddo
merken we het gezag dat de wetenschap der Assyriologie heeft. Alhoewel de
Bijbel het bouwen van de citadel van Megiddo met zijn wagen- en paardenstallen aan
Salomo toeschrijft, wordt dit door de orthodoxie afgewezen en gekozen voor de
tijdsperiode van Achab, en dit op basis van de Assyrische vermelding over de sterkte
van het leger van Achab. Salomo en zijn in de Bijbel beschreven
bouwactiviteiten zouden mythe zijn maar de sterk overdreven legersterkte van
Achab zou op basis van de Assyrische annalen dienaangaande een historisch feit zijn? Zie ook het artikel op dit
blog van 01-12-2015, link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?ID=2818521
Het gereviseerde jaartal voor de slag bij Karkar is
889 v. Chr.
Er zijn
heel wat seculiere onderzoekers die het in de Bijbel beschreven Rijk van Salomo
en zijn beschreven bouwwerken tot mythe verklaren. Men zou in de archeologische
stratum waar volgens hen Salomo te zoeken is, niets van zijn beschreven bouwwerken
vinden?
De
reden hiertoe is de gehanteerde dateringsmethode voor de stratum in Israël.
Deze aardlagen worden namelijk gedateerd aan de hand van de orthodoxe
Egyptologie. In grote lijnen worden de verschillende lagen van de onderzochte
stedenheuvels in Israël als volgt gedateerd:
VROEG
BRONS 3000/1900 v. Chr.
MIDDEN
BRONS 1900/1550
LAAT
BRONS 1550/1200
IJZER I 1200/930
IJZER
II 930/586
Koning
Salomo regeerde rond 1000 v. Chr. en aldus wordt Salomo en zijn in de Bijbel
beschreven bouwwerken in het IJzer tijdperk gedateerd. In de niveaus van het
IJzertijdperk is er echter in Israël weinig of niets terug te vinden, dat
getuigt van de vele bouwwerken van Salomo, zoals de Bijbel deze uitvoerig
beschrijft. Daarom wordt het Rijk van Salomo door vele historici (terecht?) tot
mythe verklaard. Zij nemen aan dat Jeruzalem in Davids en Salomo s tijd niet
meer dan een dorp op een heuvelrug, zonder stadsmuren, was. De
Bijbelse verhalen over de eerste koningen, die volgens hen pas ten tijde van de
Babylonische Ballingschap werden geschreven, zijn dan ook aangedikt, overdreven.
Er zijn
echter heel wat theologen die geloven dat de koninkrijken van David en Salomo wel
degelijk echt bestonden. Deze godgeleerden halen ter staving dat de
Bijbelcritici de bal misslaan, al het schaarse bewijsmateriaal dat voor handen
is, aan. Zij doen dit echter vanuit het oogpunt dat de wetenschap van de
orthodoxe Egyptologie het bij het rechte eind heeft, en dat hun datering van
het IJzertijdperk in Israël ten tijde van Salomo, als een gevolg van hun (foutieve)
dateringsmethode, correct is.
Het is
echter pas wanneer men de orthodoxe Egyptologie en haar dateringsmethode
afwijst en men de nieuwe tijdsdatering van het revisionisme van de geschiedenis
van de oudheid invoert, dat de bouwwerken van Salomo te voorschijn komen.
Hierna het gereviseerde schema met in de rechterkolom de correcte jaartallen
voor de aardlagen:
v. Chr.: v. Chr.:
VROEG
BRONS 3000/1900 1889/1443
MIDDEN
BRONS 1900/1550 1443/1000
LAAT BRONS 1550/1200 1000/860
IJZER I 1200/ 930 860/709
IJZER
II 930/586 709/586
De era
van Salomo hoort volgens het revisionisme van de geschiedenis van de oudheid thuis
in het Laat Brons tijdperk. Vooral te Megiddo werkt de herziening van de
datering van de verschillende niveaus voor archeologen openbarend, en worden de
bouwwerken van Salomo herkend.
In het gereviseerde
model gaat LAAT BRONS van ongeveer 1000 v. Chr. tot 860 v. Chr. In dit laatste
jaar trof een mega-natuurcatastrofe de oude wereld wat voor een breuklijn
zorgde. Zie TIJD en TIJDEN, 2015, blz. 257-263. Zie link: http://boekscout.nl/shop/ViewProduct.aspx?bookId=5579
Vanaf het
jaar 860 v. Chr. tot het jaar 709 v. Chr. plaatst men nu het IJzertijdperk I,
en het IJzer II-tijdperk loopt vervolgens van 709 v. Chr. tot 586 v. Chr. Het
was een periode ook met een cyclus van mega-natuurcatastrofes die de aarde met
intervallen van 54 jaar en zes maanden getroffen had.
Het was
ook een periode geweest dat de Assyriërs ten tijde van hun koningen Tiglath
Pileser III, Salmaneser V, Sargon II en Sanherib haast jaarlijks campagnes naar
het westen van Klein-Azië uitvoerden, wat iedere keer met de nodige
vernielingen gepaard ging. Dat is dan ook het beeld dat in de
archeologische lagen dienaangaande in Israël voorkomt. Wanneer men in deze
aardlagen Salomo moet zoeken krijgt men inderdaad een vals beeld en zal men
snel verklaren dat de Bijbelse berichten betreffende de bouwwerken van Salomo
niet kloppen.
Het
feit dat seculiere wetenschappers het rijk van Salomo via de plaatsing ervan in
het IJzertijdperk, tot mythe verklaren heeft dus niet altijd met onwil te maken,
maar alleen met het feit dat de aardlagen verkeerd gedateerd werden en als een
gevolg daarvan zijn de bouwwerken van Salomo in de verkeerde archeologische aardlaag
onvindbaar (op een paar potscherven na).
Een
voorbeeld van het niet herkennen van Salomo s bouwwerken zijn de door de
archeologie blootgelegde paardenstallen te Megiddo. De Bijbel verhaalt het
bouwen van Megiddo:
1
Koningen 9: 15 Zo stond het nu met de lichting voor de herendienst, die
koning Salomo deed opkomen om het huis des Heren, zijn eigen huis, de Millo, de
muur van Jeruzalem, Hasor, Megiddo
en Gezer te bouwen. 16Farao, de koning van Egypte, was opgetrokken, had Gezer
ingenomen en met vuur verbrand en de Kanaänieten die in de stad woonden,
gedood, waarna hij haar als bruidsschat schonk aan zijn dochter, de vrouw van
Salomo. 17En Salomo versterkte Gezer, Laag-Bet-Choron, 18Baälat, Tamar in de
woestijn, [in het land], 19 en al de voorraadsteden die Salomo had, de wagensteden, de ruitersteden en
hetgeen Salomo begeerde te bouwen in Jeruzalem, op de Libanon en in heel het
land zijner heerschappij. (NBG Vertaling 1951)
De
Bijbel heeft het over de wagensteden en de ruitersteden die Salomo bouwde. Een
totaal van veertienhonderd (1400) wagens en twaalfduizend ruiters wordt in 1
Koningen 10:26 vermeld.
1
Koningen 10:26Voorts bracht Salomo wagens en ruiters bijeen, zodat hij veertienhonderd wagens had en
twaalfduizend ruiters, en hij legde ze in de wagensteden en bij de koning te
Jeruzalem. (NBG Vertaling 1951)
Archeologen
hebben in Megiddo anno 1925 in stratum IV, de resten van de stallen van Salomo
blootgelegd. Men berekende dat er te Megiddo plaats was voor 450 paarden en 150
wagens. De ingenieuze inrichting der stallen wekte de bewondering van de
archeologen die toen voor het eerst daar aan het werk gingen. Langwerpige
stallen zijn te voorschijn gekomen die gegroepeerd rond een binnenplaats
liggen. De vloer bestaat uit gestampte kalkmortel en door het midden van elke
stal loopt een drie meter brede gang. Afgeruwd plaveisel verhinderde het
uitglijden van de paarden. Verder werden duidelijk herkenbare voederbakken en
watergoten gevonden.
De in de Bijbel beschreven paardenstallen
van Salomo blijken grote hallen geweest te zijn, waarvan de daken op stenen
pilaren rustten. Deze pilaren zijn duidelijk op de foto te zien. De eerste
conclusie van de archeologen van anno 1925 was dan ook dat de blootgelegde
installaties in stratum IV niets anders dan de paardenstallen van Salomo konden
voorstellen.
Later werd hun
conclusie door andere onderzoekers in twijfel getrokken. Het stratum IV waar de
stallen ontdekt werden bevind zich volgens de conventionele (foutieve) tijdsindeling
in de tijd van Achab, in het IJzer II tijdperk. De blootgelegde gebouwen worden
sindsdien in verschillende naslagwerken door zogenaamde experten als
voorraadgebouwen beschreven.
Op de dag dat Bijbelse chronologie en archeologie
met elkaar in overeenstemming zullen zijn, zal het duidelijk zijn wiens
bouwwerk het is: dat van Salomo of van Achab. De sleutel is het revisionisme
van de geschiedenis van de oudheid met Egypte op kop.
Het gezond verstand dwingt ons om in dit bouwwerk een van de in deBijbel beschreven wagensteden van Salomo te
herkennen.
In mijn
werk TIJD en TIJDEN, 2015, hoofdstuk: de geschiedenis van de geschiedenis, blz.
27-42, breng ik een volledige herziening van de Egyptische dynastieën op de
tijdsbalk.
De Bijbelse Edomiet Hadad in Egypte aan het hof van farao
1 Koningen 11:14 En de HERE deed
een tegenstander tegen Salomo opstaan, de
Edomiet Hadad; deze was van het koninklijk geslacht in Edom. 15 Toen namelijk David met Edom bezig was, en de legeroverste
Joab optrok om de gevallenen te begraven, en hij ieder doodde, die van het
mannelijk geslacht was in Edom 16 want zes maanden was Joab daar gebleven met
geheel Israël, totdat men ieder die van het mannelijk geslacht was, uitgeroeid
had in Edom 17 toen vluchtte Hadad,
en met hem enige Edomitische mannen, hovelingen van zijn vader, om naar Egypte uit te wijken; en Hadad
was nog zeer jong.
18 Zij maakten zich op uit Midjan en kwamen in Paran, en zij namen uit Paran enige
mannen met zich en kwamen in Egypte,
tot Farao, de koning van Egypte;
deze gaf hem een huis, zeide hem brood toe en schonk hem land. 19 En Hadad won zozeer de genegenheid van Farao, dat deze hem de zuster van zijn
vrouw, de zuster van Tachpenes, de
gebiedster, tot vrouw gaf. 20 En de zuster van Tachpenes baarde hem zijn zoon Genubat, en Tachpenes speende
hem in Faraos huis, zodat Genubat in Faraos huis tot Faraos zonen behoorde. 21 Toen
Hadad in Egypte hoorde, dat David bij zijn vaderen te ruste gegaan was, en de
legeroverste Joab gestorven was, zeide Hadad tot Farao: Sta mij toe, dat ik
naar mijn land ga. 22 Doch Farao vroeg hem: Maar wat ontbreekt u dan bij mij,
dat gij opeens begeert naar uw land te gaan? En hij antwoordde: Niets, laat mij
nochtans gaan. (NBG Vertaling 1951)
Het geciteerde Bijbelgedeelte
gaat over een tegenstander van koning Salomo van Israël: de Edomiet Hadad.
Hadad was nog een kind toen hij
begeleid door een aantal dienaars van zijn vader, voor koning David en diens
bezetting van Edom, naar Egypte vluchtte. De legeroverste van David, generaal
Joab, had in zes maanden tijd de mannelijke bevolking van Edom uitgeroeid.
De reisroute van Hadad vanuit
Edom naar Egypte, wordt in het Bijbelbericht ook opgegeven. Eerst ging het naar
Midian in het zuiden, en vervolgens via Paran naar Egypte. Het land Midian situeert
zich op de landkaart van de oudheid, zuidelijk van Edom. De Griekse
Septuagintvertaling van de Bijbel uit de derde eeuw v. Chr., voegt aan het
Bijbelgedeelte de stad van Midian toe: Madiam. Deze plaats lag aan de Rode Zee
(zie kaart hierboven).
LXX 3 Kings,
Chapter 11:14 And
the Lord raised up and enemy to Solomon, Ader the Idumaean, and Esrom son
of Eliadae who dwelt in Raama, and Adadezer king of Suba his master; (and men
gathered to him, and he was head of the conspiracy, and he seized on
Damasec,)and they were adversaries to Israel all the days of Solomon: and Ader the Idumaean was of the seed royal
in Idumaea. 15 And it happened, that while David was utterly destroying
Edom, while Joab captain of the host was going to bury the dead, when they slew
every male in Idumaea; 16 (for Joab and all Israel abode there six months in
Idumaea, until he utterly destroyed every male in Idumaea;) 17 that Ader ran away, he and all the
Idumaeans of the servants of his father with him; and they went into Egypt; and Ader was then a little child. 18
And there rise up men out of the city of Madiam, and they come to Pharan, and take men with them, and
come to Pharao king of Egypt: and Ader went in to Pharao, and he gave him a
house, and appointed him provision. 19 And Ader found great favour in the sight
of Pharao, and he gave him his wifes sister in marriage, the elder sister of Thekemina. 20 And the sister of
Thekemina bore to him, even to Ader, Ganebath
her son; and Thekemina brought him up in the midst of the sons of Pharao,
and Ganebath was in the midst of the sons of Pharao.
Laat ons de reisroute van Hadad op een landkaart
uittekenen. Vanuit Edom ging het eerst over bestaande karavaanwegen naar Madiam
aan de Rode Zee, en daarna via Paran naar Egypte. De Bijbelse plaats Paran heb
ik op de kaart omkaderd bij het huidige Paran el Faran, wat de meest logische
identificatie is. De plaats Paran lag namelijk langs een karavaanweg van de
oudheid. Het is dezelfde route die de Israëlieten bij de exodus uit Egypte in
1483 v. Chr. genomen hadden, de zogenaamde woestijnweg (Exodus 13:18). Zie link:
http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?startdatum=1432504800&stopdatum=1433109600
In Egypte verkrijgt de jonge Hadad, vergezeld met de
hovelingen van zijn vader, de koning van Edom, asiel in het huis van farao. De
naam van farao wordt in de Bijbel ditmaal niet meegedeeld, ook niet door de
Septuagintvertalers, zoals wel het geval was bij die andere tegenstander van
farao: Jerobeam die ook asiel in Egypte verkreeg. (zie het artikel op dit blog
van 27-10-2014; Jerobeam I, zie link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?startdatum=1445814000&stopdatum=1446418800)
De vlucht van Hadad geschiedde eerder ten tijde van de
veertigjarige regeerperiode van David. Ook Hadad werd in Egypte asiel verleend
door farao. En hoewel de naam van farao niet vermeld wordt krijgen we toch heel
wat informatie over het huis van farao. Zo wordt er vermeld dat Hadad zozeer de genegenheid
van farao won, dat deze hem de zuster van zijn vrouw, de zuster van Tachpenes, de gebiedster, tot vrouw
gaf. En de zuster van Tachpenes, staat er geschreven in 1 Koningen 11:20,
baarde hem zijn zoon Genubat. En Genubat, de zoon van Hadad werd opgevoed in
het huis van farao zodat Genubat tot de zonen van farao behoorde.
Na de dood van David in het jaar
1007 v. Chr. keerde een volwassen Hadad naar Edom terug.
Dr. Immanuël Velikovsky identificeert
in zijn boek Eeuwen in Chaos, Tachpenes met de zuster van de vrouw
van farao Ahmose van de achttiende
dynastie. Zie TIJD en TIJDEN, blz.
217-219.
De identificatie die Velikovsky
in zijn werk doorvoert is niet lichtvaardig maar degelijk empirisch onderbouwd.
Hierna enkele voorbeelden uit zijn boek Eeuwen in Chaos: op blz. 110 lezen we
dat de naam van de vrouw van Ahmose de naam Tachpenes had. Haar naam is op monumenten in Egypte bewaard
gebleven en luidt; Tanethap of Tenthape. En Velikovsky geeft de
volgende voetnoten aan ter staving: Gauthier, Le Livre des rois dEgypte
(Cairo, 1902), II 187, noot 3. Zie evenwel ook
Stricker, Acta Orientalia, XV (1937), 11-12.
Op blz. 188-190 neemt hij de draad met Hadad opnieuw
op via diens in Egypte geboren en opgevoede zoon, Genubath. Zo een dertig jaar
later sinds de geboorte van Genubath in het huis van farao, was deze ten tijde
van de veroveringstochten van Sisak/Thothmosis III in Klein-Azië, vazalkoning
over Edom. En Velikovsky toont aan dat de naam Genubath ten tijde van
Thothmosis III, synoniem voor Edom geworden was. Ook hier verwijst Velikovsky
in zijn voetnoten naar Egyptologen zoals Breasted, Records, deel III, par.
474,:
Toen zijne majesteit in Egypte aankwam, kwamen
gezanten van de Genubatye hem hun schatting brengen.
De gevestigde Egyptologie kan volgens hun gefabriceerde
tijdsconstructie in de veertiende eeuw v. Chr. alleen maar gissen naar de
identiteit van de Genubatiye. Wanneer men echter de door de orthodoxe
Egyptologie gebruikte Sothis-kalender
loshaakt, en de Bijbelse ankerpunten op de tijdsbalk gebruikt ter schikking van
de Egyptische dynastieën op de tijdsbalk, is er geen gissen meer naar de
identiteit van de Genubatye. Zij zijn in de tiende eeuw v. Chr. het volk van
Edom, met als koning; Genubath, de zoon van Hadad.
Van de Genubatiye die schatting aan farao Thothmosis
III brengen is een afbeelding bewaard gebleven.
En hierna een uitvergroting van dezelfde plaat
De gezanten uit Genubatiye. De derde afgebeelde
figuur, draagt een kind op. Met het Bijbelbericht in gedachten waar we dit
artikel mee begonnen zijn, zien we hier een gelijkaardig tafereel op een
Egyptisch reliëf afgebeeld:
1 Koningen 11:17 toen vluchtte Hadad, en met hem enige Edomitische
mannen, hovelingen van zijn vader, om
naar Egypte uit te wijken; en Hadad was nog zeer jong.
Het motief waarom farao Ahmose de
adellijke Edomietische vluchtelingen op de vlucht voor David, asiel verleende
kan vanuit Egyptische bronnen ingevuld worden. Farao Ahmose was de farao die de
Hyksos/Edomieten uit Egypte verdreven had. De Hyksos waren identiek met de
Bijbelse Amalekieten en Amalek behoorde tot Edom. Ahmose had na de verdrijving
van de Hyksos uit Egypte en de inname van hun hoofdplaats Avaris (het huidige
El Arisj), hen achtervolgd tot in Sjaroehen in Klein-Azië. Een plaatsnaam die
Velikovsky met Petra nabij Seïr in het gebied van Edom, geïdentificeerd heeft.
Drie jaar lang (1049/1047 v. Chr.) had de Egyptische belegering geduurd, vooraleer ook de macht van Amalek in Klein-Azië gebroken was.
Beide heersers: Ahmose en Saul, hebben daarop het Rijk van de Hyksos onder elkaar verdeeld. Farao Ahmose kon
zijn gezag over beneden-Egypte tot aan Avaris aan de beek van Egypte in
Klein-Azië, vestigen, en Saul kon het juk van Amalek in zijn gebied afschudden.
Het gebied van Edom waar farao met zijn leger drie jaar een belegering had
doorgevoerd zou echter door koning David, de opvolger van Saul, slechts enkele
jaren later vanaf 1039 v. Chr. overgenomen worden. (Zie TIJD en TIJDEN, 2015, hoofdstuk: de regeerperiode van David, blz.
185-195.)
Dat is de reden dat farao Ahmose
de Edomiet Hadad in zijn huis asiel verleende. Uiteindelijk ging het om het
erfenisrecht van het Hyksos-Rijk.
In mijn boek Genesis versus
Egyptologie, 2009, hoofdstuk 13, haalde ik terloops het werk van de geleerde Peter
H. Schulze, Herrin beider Länder Hatschepsut, Frau, Gott und Pharao, 1976, aan.
In hoofdstuk 2 verwijst Schulze naar een huwelijk van de zoon en opvolger van
Ahmose: Amonhotep I, met een dochter van de Hyksos-koning: Herita. Dit
huwelijk werd hoogstwaarlijnlijk gesloten om het legitieme erfrecht over het
rijk der Hyksos te verzekeren. Hierna een citaat:
Man
hat hieran die Vermutung geknüpft, dass die Befreierkönige oder ihre
unmittelbaren Nachfolger ganz planmässig verwandtschaftliche Beziehungen mit
den Hyksos herstellen wollten in diesem Fall also Amenophis I. eine Tochter
des Apophis als Nebenfrau geheiratet habe um das legitime Erbrecht auf das
Hyksosreich zu erwerben.
Terwijl farao Ahmose met het
erfrecht van het Hyksos-rijk bezig is voltooid koning David de strijd tegen
Amalek/Edom, een strijd die oorspronkelijk aan Saul opgedragen was, maar toen
niet volledig uitgevoerd.
De datering van het altaar van Jozua op de berg Ebal
Jozua
8:30 Toen bouwde Jozua een altaar
voor de HERE, de God van Israël, op de
berg Ebal, 31 zoals Mozes, de knecht des HEREN, de Israëlieten geboden had,
naar hetgeen geschreven stond in het boek der wet van Mozes; een altaar van
onbehouwen stenen, die men met geen ijzer bewerkt had; zij brachten daarop
brandoffers aan de HERE en slachtten vredeoffers. 32 En dáár schreef hij op de
stenen een afschrift van de wet van Mozes, hetwelk hij opschreef ten
aanschouwen der Israëlieten. 33 Geheel Israël nu, zijn oudsten, de opzieners en
zijn rechters stonden aan weerszijden van de ark, tegenover de levitische
priesters, die de ark des verbonds des HEREN droegen, zowel vreemdelingen als
geboren Israëlieten, de ene helft tegenover de berg Gerizim en de andere helft
tegenover de berg Ebal, zoals Mozes,
de knecht des HEREN, vroeger geboden had, om het volk Israël te zegenen. 34
Daarna las hij al de woorden der wet voor, de zegen en de vloek, naar alles wat
in het boek der wet geschreven stond. 35 Er was geen woord van al hetgeen Mozes
geboden had, dat Jozua niet voorlas aan de gehele gemeente van Israël en de
vrouwen, de kinderen en de vreemdelingen, die met hen meegegaan waren. (NBG
Vertaling 1951)
De
Israëlieten arriveerden aan de Jordaan aan de oostelijke grens van het Beloofde
Land Kanaän nabij Jericho, in de lente van het jaar 1443 v. Chr., en dit exact
op de dag af, veertig jaar na de exodus uit Egypte in 1483 v. Chr..
verankerde
ik het jaartal van de Exodus met het jaar 1483 v. Chr. Dit jaartal was het
resultaat van het chronologisch hanteren van de Jubeljaren volgens de opgave
door William Whiston. In totaal waren er van oct27/sep28 AD, het jaar dat Jezus
het aangename jaar des HEREN of Jubeljaar uitriep en zich als Messias
bekendmaakte, tot het eerste jubeljaar van oct1395sep1394 v. Chr., dertig
jubeljaren geweest.
Vanaf
het eerste Jubeljaar van het jaar okt1395 tot sep1394 v. Chr. zijn het zeven
maal zeven jaar of 49 jaar, teruggerekend (sabbatjaren van maart/tot april tot
maart/april) tot het begin van de inname van het Beloofde Land in 1443 v. Chr.
Jozua
4:19 Het volk nu is uit de Jordaan opgeklommen op de tiende der eerste maand en
zij legerden zich te Gilgal, aan de oostelijke grens van Jericho.
Jozua
5:10 Terwijl de Israëlieten te Gilgal gelegerd waren, vierden zij het Pascha op de veertiende dag van die
maand, des avonds, in de vlakten van Jericho; 11 en zij aten, daags na het
Pascha, van de opbrengst van het land, ongezuurde broden en geroost koren, op
dezelfde dag. 12 En het manna hield op, daags nadat zij van de opbrengst van
het land hadden gegeten. Dus hadden de Israëlieten geen manna meer, maar zij aten dat jaar van wat het land
Kanaän opleverde.
Deze
twee Bijbelcitaten plaatsen we aldus chronologisch op de tijdsbalk in de maand
Nisan of maart/april, van het jaar 1443 v. Chr. En vanuit Jozua 5:12 maken we
op dat toen in dat jaar 1443 v. Chr. met de maand nisan, de sabbatjaarcyclus
van start ging met zes jaar later het eerste sabbatjaar in het jaar
apr1437/mrt1436 v. Chr.
Wat
diezelfde maand Nisan van 1443 v. Chr. na het Pesachfeest chronologisch volgde,
was de inname van Jericho, zoals beschreven in het Bijbelboek Jozua
hoofdstukken 5 en 6. Daarna plaatsen we het debacle bij Ai (Jozua 7:1-26) op de
tijdsbalk, met daarna de overwinning over Ai (Jozua 8;1-29), nog altijd in het
voorjaar van 1443 v. Chr.
Vervolgens
gaat het Bijbelboek Jozua (8:30-35) na de verovering van Ai, verder met een
bericht dat Jozua op de berg Ebal een
altaar voor de HERE God van Israël bouwt en daar de Wet van Mozes aan het volk
voorleest. De berg ligt zo een negenhonderd meter boven de zeespiegel.
Ook in
de Legends of the Jews merken we dezelfde chronologische volgorde, waarbij
men onmiddellijk na het oversteken van de Jordaan naar de berg Ebal optrekt:
When the people arrived on the further shore, the holy
Ark, which had all the while been standing in the bed of the river, set forward
of itself, and, dragging the priests after it, overtook the people. The day
continued eventful. Unassailed, the
Israelites marched seventy miles to Mount Gerizim
and Mount Ebal, and there performed the ceremony bidden by Moses in
Deuteronomy: six of the tribes ascended Mount Gerizim, and six Mount Ebal
(Legends of the Jews by Louis Ginzberg, 1909, Volume IV, I. JOSHUA
De bouw
van het altaar op de berg Ebal dateren in de herfst van 1443 v., Chr. op de
tijdsbalk, in het eerste jaar van de verovering van het land Kanaän.
De
strijd om de volledige inbezitneming van Kanaän nam in totaal zes jaar in
beslag en in het zevende jaar, het eerste sabbatjaar van apr1437/mrt1436 v.
Chr. kon het land rusten en onder de stammen van Israël verdeeld worden.
In de
vorige eeuw kwam in het jaar 1967 de berg opnieuw onder Israëlische controle. Sinds
de wegvoering in ballingschap door de Romeinen in 70 AD waren er 1897 jaren
verlopen. Gedurende heel die tijd lag het gebied en de berg er onherbergzaam
bij. Op het plateau van de berg vond een Israëlisch archeologisch team onder
leiding van Adam Zertal in 1982 een massieve rechthoekige constructie van grote
onbehouwen stenen. De afmetingen waren ongeveer negen meter bij zeven meter en drie
meter hoog. Binnen de constructie vond men as, potscherven, stenen en afval.
Vooral opmerkelijk was de vondst van meer dan vierduizend dierlijke beenresten,
meestal verbrand, die in een laboratorium geanalyseerd werden. De meeste
beenderen bleken van stieren, schapen en geiten afkomstig te zijn. Geen van de
beenderen bleek van de zogenaamde Bijbelse onreine dieren afkomstig te zijn wat
een sterke indicatie naar religieuze offers was. Na vier jaar onderzoek van de
site was er voor de archeoloog Zertal maar één conclusie mogelijk: dit was de
site waar het Bijbelboek Jozua naar verwijst. De blootgelegde constructie bleek
volledig aan alle voorschriften van Mozes in de Bijbel te voldoen.
Het
dateren van de constructie is moeilijk. De gevonden beenderen werden gedateerd
in de twaalfde eeuw voor Christus en de constructie van het altaar in het
IJzertijdperk I geplaatst.
De
archeologische strata in Israël worden echter alle aan de hand van de orthodoxe
Egyptische chronologie gedateerd. En als een gevolg van ongeveer zeshonderd
jaar foutieve tijdrekening in Egypte zit ook in Israël de archeologie die deze dateringsmethode
hanteert er altijd enkele eeuwen naast. Ook de archeoloog Zertal dateerde zijn
vondst aan de hand van de foutieve Egyptische chronologie. Het vinden van twee
Egyptische scarabeeën op de site maakte dat voor het jaartal 1250 v. Chr.
gekozen werd. Een betreurenswaardig foutief jaartal dat geen recht aan het
Bijbelbericht doet. Het correcte jaartal
voor de bouw van het altaar op basis van de gereviseerde chronologie is 1443 v.
Chr.
Het
revisionisme van de geschiedenis van de oudheid heeft de Sothis-kalender
onderuit gehaald, en is er geen enkele reden meer om aan dit verzinsel van
oud-Grieken en Romeinen vast te houden. In mijn boek TIJD en TIJDEN, 2015, blz. 27-43, in het hoofdstuk; de geschiedenis
van de geschiedenis, weerleg ik de Sothis-kalender en biedt een alternatief
aan.
De door
de archeologie blootgelegde stenen getuigen ook vandaag nog dat de Bijbel geen
mythe of folklore is maar het spreken van de God van Israël in de geschiedenis.
Met de vorige afleveringen op dit
blog behandelden we de regeerperiode van Jerobeam, Nadab, Baesa en Ela. Deze
week zetten we onze chronologische studie van de koningen van het
tienstammenrijk of Israël verder met de koningen Zimri en Omri. En met het artikel
op dit blog van 13-10-2015 brachten we koning Omri van Israël
al eerder onder de aandacht in verband met de Moabietische steen van koning
Mesa van Moab. Dit is een zogenaamde buiten-Bijbelse getuige voor Omri. Zie link:
http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?ID=2796541
De Moabiet Mesa was een tijdgenoot
van drie Israëlitische koningen: Omri, Achab en Joram, en verwijst naar een
Israëlitische verdrukking van Moab voor een periode van veertig jaar. De
verdrukking nam een aanvang ten tijde van koning Omri. In het geciteerde artikel
hebben we gezien dat de jaren 920/880 v. Chr. de periode van de verdrukking was.
Hierna het betreffende Bijbelgedeelte dat over Zimri en Omri van Israël handelt.
1 Koningen 16:15 In
het zevenentwintigste jaar van Asa, de koning van Juda, werd Zimri koning te Tirsa, zeven dagen, terwijl het volk gelegerd was tegen Gibbeton, dat aan de Filistijnen behoorde. 16 Toen het volk dat daar gelegerd
was, hoorde zeggen: Zimri heeft een samenzwering gesmeed en ook de koning doodgeslagen, maakte geheel Israël Omri, de legeroverste van Israël, te dien dage in de
legerplaats koning. 17 Vervolgens trok Omri en
geheel Israël met hem van Gibbeton weg, en zij belegerden Tirsa. 18 Zodra Zimri zag, dat de stad ingenomen was, ging hij
in de burcht van het koninklijk paleis en verbrandde het koninklijk paleis
boven zich met vuur, en stierf aldus 19 om de zonden die hij bedreven had door
te doen wat kwaad is in de ogen des HEREN, en te wandelen in de weg van
Jerobeam en in de zonde die deze bedreven had, om Israël te doen zondigen. 20
Het overige van de geschiedenis van Zimri en de samenzwering die hij gesmeed
heeft, is dat niet beschreven in het boek van de kronieken der koningen van
Israël?
21 Toen splitste zich
het volk Israël in twee helften; de ene helft van het volk volgde Tibni, de
zoon van Ginat, om hem koning te maken, en de andere helft volgde Omri. 22 Doch
het volk dat Omri volgde, kreeg de overhand op het volk dat Tibni, de zoon van
Ginat, volgde. Toen Tibni gestorven was, werd Omri koning. 23 In het eenendertigste jaar van Asa, de koning van Juda,
werd Omri koning over Israël; twaalf jaar. Te Tirsa regeerde
hij zes jaar. 24 Toen kocht hij van Semer de berg Samaria voor twee talenten
zilver, bebouwde de berg en noemde de stad die hij bouwde, Samaria, naar Semer, de eigenaar van de berg. 25 En Omri
deed wat kwaad is in de ogen des HEREN, ja hij maakte het erger dan allen die
vóór hem geweest waren. 26 Hij wandelde in al de wegen van Jerobeam, de zoon
van Nebat, en in de zonde die deze Israël had doen bedrijven, zodat zij de
HERE, de God van Israël, krenkten met hun ijdelheden. 27 Het overige van de geschiedenis
van Omri, wat hij gedaan heeft, en de dappere daden die hij verricht heeft, is
dat niet beschreven in het boek van de kronieken der koningen van Israël? 28 En
Omri ging bij zijn vaderen te ruste en werd begraven in Samaria; zijn zoon
Achab werd koning in zijn plaats.
Ik heb
in het Bijbelgedeelte een historische landkaart ingelast waar via pijlen en
kaders de belangrijkste feiten aangeduid worden, wat de beschreven geschiedenis
aanschouwelijker maakt. De jaartallen voor de regeerperiode van Omri: 920/909 v. Chr., zijn de nieuwe
jaartallen voor de koningen van Israël die ik in mijn boek TIJD en TIJDEN uitgewerkt heb. Zie link: http://boekscout.nl/shop/ViewProduct.aspx?bookId=5579
De gangbare jaartallen voor Omri
zijn: 885/874 v. Chr. Deze jaartallen en regeerperiode werd door de
geleerde Edwin E. Thiele uitgedokterd op basis van een verankering van de
Bijbels-chronologische gegevens met die van Assyrië. In mijn boek TIJD en TIJDEN, appendix 4 heb ik Thiele s wijze van (mis)rekenen
uitgelegd. Hierna een korte samenvatting:
Het gangbare jaartal 931 v. Chr. als het sterfjaar van
Salomo en de daaropvolgende splitsing
van het Verenigd Koninkrijk van Israël in twee delen is het resultaat van
de chronologische herziening van de regeerperiode van de koningen van Israël en
Juda door Edwin R. Thiele
(1895/1986). Zijn werk, in feite een dissertatie voor zijn doctoraatstudie: The Mysterious Numbers of the Hebrew Kings,
werd in 1951 van de vorige eeuw gepubliceerd en wordt sindsdien algemeen
beschouwd als de definitieve Bijbelse chronologie. Zijn jaartallen worden dan
ook in heel wat Studiebijbels gehanteerd, wat het zelfs een aura van
geïnspireerd zijn, geeft.
De vraag is of het jaartal
voor de splitsing van het verenigd koninkrijk van Israël, correct is? Wanneer
men onderzoek doet naar de geschiedenis van de Bijbelse chronologie dan blijkt
dat in het verleden andere jaartallen voor de
dood van Salomo en de splitsing van het koninkrijk gehanteerd werden. Het
jaartal ca. 975 v. Chr. bijvoorbeeld
was het meest gangbare jaartal dat in Studiebijbels voor de publicatie van
Thiele s werk gehanteerd werd. Een verschil van zo maar even vierenveertig
jaar? Wat is de reden wat zulk een drastische inkorting van de Bijbelse
chronologie schijnbaar nodig maakte? De enige reden was de Assyriologie en het
publiceren van de Assyrische koningslijst gebaseerd op de Eponiemlijsten, in de
jaren twintig van de vorige eeuw. Deze kronieklijsten liepen over een periode
van 892 tot 648 v. Chr. en gingen dus ook over een belangrijke contemporaine
periode in de geschiedenis van de koningen van Israël en Juda. Een eponiem zou
een Assyrisch ambtenaar geweest zijn naar wie een bepaald jaar genoemd werd met
in de lijst voor dat jaar een vermelding naar een belangrijke gebeurtenis zoals
bijvoorbeeld een veldtocht, een pestziekte, het eerste regeringsjaar van een
Assyrische koning, een zonsverduistering enzoverder.
De Assyrische eponiemlijst
werd niet aan de Bijbelse chronologie gekoppeld, maar aan een veronderstelde genoteerde
zonsverduistering over Nineveh, in het tiende regeringsjaar van Assur Dan ten
tijde van het eponiem van Bur Sagale. De zonsverduistering over Nineveh werd
astronomisch gedateerd in 763 v. Chr. Dit jaartal werd dan ook het
chronologische ankerpunt voor de andere vermelde gebeurtenissen en de
regeringsjaren van de Assyrische koningen. Hierbij ging men er vanuit dat de
Eponiemlijsten volledig waren en er geen koningen ontbraken of zelfs verwijderd
werden?
De eponiemlijsten verwijzen
enkele malen naar koningen van Israël en Juda. Zo vond men een Assyrische
vermelding naar een veldslag bij Karkar
tussen de Assyriërs en een geallieerd leger van Klein-Aziatische vorsten, in
het zesde regeringsjaar van Salmaneser III, zoals vermeld in het eponiem van
Daian-Assur. Aan de hand van het ankerjaar 763 v. Chr. dateerde men de slag bij Karkarin 853 v. Chr. De Assyriërs claimen hier tegen o.a. Achab van Israël gestreden te hebben.
Twaalf jaar later in 841 v. Chr., vermelden de Assyriërs schatting ontvangen te
hebben van Jehu van de dynastie van Omri van Israël. Het is vanaf het door de
Assyriologie verkregen jaartal 853 v.
Chr. voor de slag bij Karkar, dat terugrekenend het sterfjaar van Salomo in
931 v. Chr. bekomen werd (A
Chronology of the Hebrew Kings, Chapter 3, Establishing Basic Dates).
De gefabriceerde regeerperiode
voor Omri met de jaren: 885/874 v. Chr., is het resultaat van de hiervoor
beschreven constructie van Thiele.
De aangeboden regeerperiode voor
Omri van het jaar 920 tot 909 v. Chr. is daarentegen het resultaat van het
werken met de Bijbelse sabbat- en jubeljaren volgens de wijze van rekenen van
William Whiston. De Assyrische chronologische gegevens werden ditmaal verankerd
met de Bijbel, en niet andersom zoals Thiele deed. Zie het artikel op dit blog
van 06-02-2014. Zie link:
In het eerder geciteerde Bijbelboek
1 Koningen hoofdstuk 16 vangt de geschiedenis van Omri aan, wanneer deze als
een van de legeroversten van koning Ela van Israël, te Gibbeton met de
Filistijnen streed. Tijdens dit conflict werd koning Ela door de andere
legeroverste Zimri, vermoord. Deze geschiedenis vinden we in:
1 Koningen 16:8 In
het zesentwintigste jaar van Asa, de koning van Juda, werd Ela, de zoon van Basa, koning over
Israël te Tirsa; twee jaar. 9 Zijn dienaar Zimri, de bevelhebber over de helft der krijgswagens, smeedde een
samenzwering tegen hem. Terwijl hij te Tirsa zich een roes dronk ten huize van
Arsa, die hofmaarschalk was te Tirsa, 10 kwam Zimri en sloeg hem dood, in het zevenentwintigste jaar van Asa,
de koning van Juda, en werd koning in zijn plaats. 11 Toen hij koning geworden was, sloeg
hij, zodra hij op de troon zat, het gehele huis van Basa dood zonder er iemand
van het mannelijk geslacht van over te laten; benevens zijn naaste verwanten en
zijn vrienden. 12 Zo heeft Zimri het gehele huis van Basa uitgeroeid, naar het
woord des HEREN, dat Hij over Basa gesproken had door de dienst van de profeet
Jehu, 13 wegens al de zonden die Basa en zijn zoon Ela bedreven hadden, en die
zij Israël hadden doen bedrijven, zodat zij de HERE, de God Israëls, krenkten
met hun ijdelheden. 14 Het overige van de geschiedenis van Ela, en alles wat
hij gedaan heeft, is dat niet beschreven in het boek van de kronieken der
koningen van Israël? (NBG
Vertaling 1951)
De oudheid-historicus Flavius
Josephus brengt hetzelfde verhaal in zijn geschiedenis van het Joodse volk,
zonder echter aanvullende historische vermeldingen ditmaal. Zie Joodse
Oudheden, Boek VIII, xii, 4.5.6.
Dat Moab ten tijde van Omri
schatplichtig aan Israël was, vinden we in het Bijbelboek 1 Koningen niet
terug. Wel is er een verwijzing in vers 27 van hoofdstuk 16, naar een boek van
de kronieken der koningen van Israël:
1 Koningen 16:27 Het overige van de
geschiedenis van Omri, wat hij gedaan heeft, en de dappere daden die hij verricht
heeft, is dat niet beschreven in het boek van de kronieken der koningen van
Israël?
Dit historisch boek, zonder geestelijke
waarde blijkbaar, werd niet in de canon van de Bijbel opgenomen, en ging
verloren. We hebben aldus alleen een buiten-Bijbelse bron: de Moabietische
steen van Mesa, die ons leert dat Moab schatplichtig aan Israël was. We kunnen
er echter rustig van uitgaan dat de informatie op de Moabietische steen correct
is. Er is geen reden op aan te nemen dat de Moabieten zouden liegen betreffende
hun schatplichtig zijn aan Israël. In de eigen vaderlandse geschiedenis kende
ook ons land meerdere verdrukkingen. Alleen al de laatste vijfhonderd jaar
kennen we een resem van verdrukkingen beginnend met de Spaanse bezetting in
1585 AD, gevolgd door de Oostenrijkse periode, vervolgens de bezetting en
annexatie door Frankrijk, enzoverder. Dit maakt alles deel uit van de
vaderlandse geschiedenis, die net zoals bij de Moabietische steen, een opgave
van historische verdrukkingen is. Aan het einde van een verdrukking worden ook
heden nog monumenten in steen opgericht, verwijzend naar die en die periode van
onheil, die afgesloten werd, zoals bijvoorbeeld 14/18 dat nu honderd jaar
achter ons ligt.
Wat de burgeroorlog in Israël
betreft, kunnen we bij Omri een en ander chronologisch invullen.
De moord op Ela, de koning van
Israël, door de legeroverste Zimri, vond plaats in het zevenentwintigste
regeringsjaar van koning Asa van Juda zijnde okt921/sep920 v. Chr. (1 Kon. 16:10). Vervolgens werd de belegering van Gibbeton
datzelfde jaar door Omri opgegeven en spoedde deze zich met zijn leger naar de
hoofdplaats Tirsa. Zeven dagen later was Zimri verwijderd en brak de
burgeroorlog, tussen Omri en een andere rivaal voor de kroon van Israël: Tibni,
uit. Het volk van Israël splitste zich in twee helften, staat er geschreven,
met ieder een kandidaat voor het koningschap. Na de dood van Tibni werd Omri
koning over de tien stammen van Israël. Dit feit staat genoteerd voor het
eenendertigste regeringsjaar van Asa van Juda, zijnde oct917/sep916 v. Chr. (1
Kon. 16:23). De hoofdplaats Tirsa zou gedurende zes jaar de residentie van Omri
zijn, daarna bouwde hij zijn nieuwe hoofdstad Samaria op de berg die hij van
Semer, de eigenaar van de berg, gekocht had. In totaal zou Omri twaalf jaar over het
tienstammenrijk heersen, waarvan zes jaar in de oude hoofdstad Tirsa en zes
jaar in Samaria, de nieuwe hoofdstad. De bouw van Samaria dateren we aldus zes
jaar gerekend vanaf de dood van Zimri, in het jaar 914 v. Chr.
Waar de Bijbel over zwijgt in de
geschiedenis van Omri en zijn strijd met Tibni, is dat hij steun kreeg van
koning Asa van Juda. Juda was tijdens de ganse regeerperiode van koning Baesa
in oorlog met het tienstammenrijk geweest (1 Kon. 15:16). Toen aan de dynastie
van Baesa een einde kwam met de moord op Ela, zag Asa blijkbaar zijn kans ter
smeding van een bondgenootschap.
Dit feit is overgegeven in de
Joodse overleveringen. In The Legend of the Jews Boek VI, gecompileerd door
Louis Ginzberg, lezen we dat koning Asa van Juda zich door een
huwelijksovereenkomst met het huis van Omri verbonden had. En de overlevering
leert verder dat Omri als een gevolg van het bondgenootschap met Asa van Juda,
zijn rivaal Tibni kon overmeesteren.
De Seder Olam leert dat in het jaar
dat Tibni in Israël door Omri gedood werd, koning Omri zijn dochter uithuwde
aan de zoon van Josafat, de kroonprins van Juda. Op de tijdsbalk kan dit
logisch ingevuld worden. De regeerperiode van Koning Asa besloeg eenenveertig
jaar van 948 tot 906 v. Chr. Bij zijn dood was kroonprins Josafat vijfendertig
jaar oud. Dat plaatst zijn geboortejaar in 941 v. Chr. en maakt hem
vijfentwintig jaar oud in 916 v. Chr., het sterfjaar van Tibni. In mijn boek TIJD en TIJDEN, 2015, hoofdstuk Kroniek van Ahazia, blz. 251-252, heb ik
dit op de tijdsbalk ingevuld en een verklaring gegeven voor de schijnbare
tegenspraak tussen de Bijbelboeken 2 Koningen 8:26 en 2 Kronieken 22:2.
Het einde van Omri kwam na een
regeerperiode van twaalf jaar in het achtendertigste regeringsjaar van Asa van
Juda zijnde okt910/sep909 v. Chr. in de zomer van 909 v. Chr.
1 Koningen 16:28 En Omri ging bij
zijn vaderen te ruste en werd begraven in Samaria; zijn zoon Achab werd koning
in zijn plaats. 29 En
Achab, de zoon van Omri, werd koning over Israël, in het acht en dertigste jaar van Asa, den koning van
Juda; en Achab, de zoon van Omri,
regeerde over Israël, te Samaria, twee en twintig jaren.
In een korte periode had Omri zijn
hoofdstad van Tirza verlegd naar een nieuwe gebouwde vesting te Samaria, en
zijn nieuwe dynastie gevestigd. Per uitzondering onder vele koningen van Israël,
stierf Omri in zijn bed en werd door zijn zoon opgevolgd. In het jaar 877 v.
Chr. meer dan dertig jaar na de dood van Omri, zou de koning van Assur;
Salmaneser III, in zijn annalen nog naar het Huis van Omri verwijzen. Zulk een
indruk had hij bij de buurvolken van Israël achtergelaten.
Over Egypte heersten sinds 933 v.
Chr. met de invasie van Zera, de Ethiopiërs (of Nubiërs). Zij lieten Klein-Azië
met rust, zodat Israël en Juda hun gezag over hun buurvolken zoals bijvoorbeeld
Moab, konden vestigen.
Kroniek van de koningen van Israël: NADAB, BAESA EN ELA
1 Koningen 15:25 Nadab
nu, de zoon van Jerobeam, werd
koning over Israël, in het tweede jaar van Asa, den koning van Juda; en hij regeerde twee jaren over Israël. 26
En hij deed wat kwaad was in de ogen des HEEREN, en wandelde in den weg zijns
vaders, en in zijn zonde, waarmede hij Israël had doen zondigen. 27 En Baësa, de zoon van Ahia, van het huis van Issaschar, maakte een verbintenis
tegen hem, en Baësa sloeg hem te Gibbethon, hetwelk der Filistijnen is, als
Nadab en gans Israël Gibbethon belegerden. 28 En Baësa doodde hem, in het derde jaar van Asa, den koning van Juda, en
werd koning in zijn plaats. (Statenvertaling)
met
zijn opvolger over het tienstammenrijk, zijn zoon Nadab. Chronologisch wordt
Nadab s eerste regeringsjaar in de Bijbel gelinkt met het tweede regeringsjaar
van koning Asa van Juda. Het tweede regeringsjaar van Asa hebben we gezien in
de aflevering over Jerobeam I, liep van oktober 946 v. Chr. tot september 945
v. Chr. In mijn werk TIJD en TIJDEN,
2015, blz. 225-228, ga ik hier uitgebreider op in. Zie link: http://boekscout.nl/shop/ViewProduct.aspx?bookId=5579
Nadab,
de zoon en opvolger van Jerobeam I, zou echter slechts twee jaar regeren
aangezien hij zoals het Bijbelbericht hiervoor vermeld, door Baesa van de stam
van Issaschar, één van de tien stammen, vermoord werd. De moord vond plaats in
het derde regeringsjaar van koning Asa van Juda, een jaar dat volgens de
gangbare jaartelling in Juda, liep van oktober 945 v. Chr. tot september 944 v.
Chr. De jaartelling in het tienstammenrijk echter liep vanaf april of Nisan tot
maart of de Hebreeuwse maand Adar. Op de tijdsbalk uitgetekend betekent dit dat
Nadab twee fracties van twee jaar geregeerd heeft. De regeringstijd van Baesa
laten we aanvangen in het voorjaar van 944 v. Chr.
Zijn
eerste regeringsdaad is gericht tegen het huis van Jerobeam, dat hij volledig
verdelgde, zoals het staat geschreven:
1 Koningen 15:29 Het geschiedde nu, als hij regeerde, dat hij het ganse huis van Jerobeam sloeg; hij
liet niets over van Jerobeam, wat adem had, totdat hij hem verdelgd had, naar
het woord des HEEREN, dat Hij gesproken had door den dienst van Zijn knecht
Ahia, den Siloniet; 30 Om de zonden van Jerobeam, die zondigde, en die Israël
zondigen deed, en om zijn terging, waarmede hij den HEERE, den God Israëls,
getergd had. 31 Het overige nu der geschiedenissen van Nadab, en al wat hij
gedaan heeft, is dat niet geschreven in het boek der kronieken der koningen van
Israël?
32 En er was oorlog tussen Asa en tussen Baësa, den koning van Israël, al hun dagen. 33 In het derde jaar
van Asa, koning van Juda, werd Baësa, de
zoon van Ahia, koning over gans Israël, te Thirza, en regeerde vier en twintig jaren. 34 En hij deed wat kwaad was in
de ogen des HEEREN, en wandelde in den weg van Jerobeam, en in zijn zonde,
waarmede hij Israël had doen zondigen. (Statenvertaling)
Het
verdelgen van het huis van Jerobeam I door Baesa liep parallel met zijn strijd
tegen het huis van Juda. Een strijd die vierentwintig jaar lang tot aan de dood
van Baesa zou aanslepen.
De
residentie van Baesa in Israël was de plaats Tirza.
1 Koningen 15:16 En er
was krijg tussen Asa en tussen Baësa, den koning van Israël, al hun dagen. 17
Want Baësa, de koning van Israël,
toog op tegen Juda, en bouwde Rama; opdat hij niemand toeliet uit te gaan en in
te komen tot Asa, den koning van Juda.
18 Toen nam Asa al het zilver en goud, dat overgebleven was in
de schatten van het huis des HEEREN, en de schatten van het huis des konings,
en gaf ze in de hand zijner knechten; en de koning Asa zond ze tot Benhadad, den zoon van Tabrimmon, den
zoon van Hezion, den koning van Syrië,
die te Damaskus woonde, zeggende:
19 Er is een verbond tussen mij en tussen u, tussen mijn vader
en tussen uw vader; zie, ik zend u een geschenk, zilver en goud; ga heen, maak
uw verbond te niet met Baësa, den koning van Israël, dat hij aftrekke van tegen
mij.
20 En Benhadad hoorde
naar den koning Asa, en zond de oversten der heiren, die hij had, tegen de steden van Israël; en sloeg
Ijon, en Dan, en Abel Beth-maacha, en het ganse Cinneroth, met het ganse land
Nafthali. 21 En het geschiedde, als Baësa zulks hoorde, dat hij afliet van Rama
te bouwen, en hij bleef te Thirza.
22 Toen liet de koning Asa door gans Juda uitroepen (niemand was
vrij), dat zij de stenen van Rama, en het hout daarvan, zouden wegdragen,
waarmede Baësa gebouwd had; en de koning Asa bouwde daarmede Geba-benjamins, en
Mizpa.
Koning
Asa wist zich via een bondgenootschap met Benhadad van Aram/Syrië van zijn
lastpost Baesa te ontdoen. Een oorlog op twee fronten was teveel voor Baesa. Deze
oorlog heb ik in TIJD en TIJDEN,
2015, blz. 225-228, gedateerd in het jaar 931 v. Chr.
Het
Bijbelboek 2 kronieken hoofdstuk 16 geeft jaartallen tot het dateren maar
levert tegelijkertijd ook een schijnbare moeilijkheid op.
2 Kronieken 16: 1 In het zes en dertigste jaar van het koninkrijk van Asa, toog Baësa, de koning van Israël, op tegen
Juda, en bouwde Rama, opdat hij niemand toeliet uit te gaan en in te komen
tot Asa, den koning van Juda. 2 Toen bracht Asa het zilver en het goud voort,
uit de schatten van het huis des HEEREN en van het huis des konings, en zond
tot Benhadad, den koning van Syrië, die
te Damaskus woonde, zeggende: 3 Er is een verbond tussen mij en tussen u,
en tussen mijn vader en tussen uw vader; zie, ik zend u zilver en goud, ga
heen, maak uw verbond te niet met Baësa, den koning van Israël, dat hij van
tegen mij aftrekke.
Een
moeilijkheid is dat in het zesendertigste
regeringsjaar van Asa zijn rivaal Baesa al lang dood en begraven was. De
verklaring voor het gebruik van het getal 36 levert de Joodse Seder Olam. Zesendertig
jaar was Salomo getrouwd geweest met de dochter van Farao. Zesendertig jaar
moet men aldus volgens de Seder Olam rekenen vanaf de splitsing van het
Verenigd Koninkrijk van Salomo in twee delen tot aan de oorlog met Baesa. Deze
verklaring heb ik op mijn tijdsbalk toegepast met als resultaat een
merkwaardige uitkomst. Gerekend vanaf het najaar van het jaar 967 v. Chr. voor
de dood van Salomo en de splitsing van het Verenigd koninkrijk arriveren we
namelijk zesendertig jaar later in het
jaar 931 v. Chr. met de oorlog met Baesa, en het verbond met Benhadad van
Aram door koning Asa van Juda. En dit is slechts twee jaar na het verslaan van
het leger van Zera door Asa in 933 v. Chr., en past er alzo een puzzelstuk in
het algemene plaatje van de vermelde gebeurtenissen.
Het
bondgenootschap tussen Asa van Juda en de Syriër Benhadad had wel geestelijke
gevolgen voor Asa. Het miljoenenleger van koning Zera de Ethiopiër had hij
alleen met de hulp van de HERE God kunnen verslaan. In de oorlog die Baesa hem
aandeed, trok hij nu echter zijn plan door middel van een bondgenootschap met
een gemeenschappelijke vijand.
2 Kronieken 16:7 En in denzelfden tijd kwam de ziener Hanani tot
Asa, den koning van Juda, en hij zeide tot hem: Omdat gij gesteund hebt op den
koning van Syrië, en niet gesteund hebt op den HEERE, uw God, daarom is het
heir des konings van Syrië uit uw hand ontkomen. 8 Waren niet de Moren en de
Libyers een groot heir met zeer veel wagenen en ruiteren? Toen gij nochtans op
den HEERE steundet, heeft Hij hen in uw hand gegeven. 9 Want den HEERE
aangaande, Zijn ogen doorlopen de ganse aarde, om Zich sterk te bewijzen aan
degenen, welker hart volkomen is tot Hem; gij hebt hierin zottelijk gedaan;
want van nu af zullen oorlogen tegen u zijn. 10 Doch Asa werd toornig tegen den
ziener, en leidde hem in het gevangenhuis; want hij was hierover tegen hem
ontsteld; daartoe onderdrukte Asa enigen uit het volk ter zelfder tijd.
Het
verslaan van het leger van de Ethiopiër Zera door Asa van Juda had als gunstig
gevolg dat de eerder dominantie door Sisak/Egypte ophield. Van Egypte als
grootmacht is er voor de epoque die we nu behandelen, in de Bijbel geen
verwijzing meer. De herschikking van de Egyptische farao s op de tijdsbalk heb
ik in mijn studie TIJD en TIJDEN,
2015, blz. 220-232 uitgewerkt.
Het
slot van de regeerperiode van Baesa vinden we in het Bijbelboek 1 Koningen 16:
1 Koningen 16:1 Toen geschiedde het woord des HEEREN tot Jehu,
den zoon van Hanani, tegen Baësa,
zeggende: 2 Daarom, dat Ik u uit het stof verheven, en u tot een voorganger
over Mijn volk Israël gesteld heb, en gij gewandeld hebt in den weg van Jerobeam, en Mijn volk
Israël hebt doen zondigen, Mij tot toorn verwekkende door hun zonden; 3 Zie, zo
zal Ik de nakomelingen van Baësa, en de nakomelingen van zijn huis wegdoen; en
Ik zal uw huis maken, gelijk het huis van Jerobeam, den zoon van Nebat. 4 Die
van Baësa in de stad sterft, zullen de honden eten, en die van hem in het veld
sterft, zullen de vogelen des hemels eten.
5 Het overige nu der geschiedenissen van Baësa, en wat hij
gedaan heeft, en zijn macht, zijn die niet geschreven in het boek der kronieken
der koningen van Israël?
6 En Baësa ontsliep
met zijn vaderen, en werd begraven te Thirza; en zijn zoon Ela regeerde in zijn plaats.
7 Alzo geschiedde ook het woord des HEEREN, door den dienst van
den profeet Jehu, den zoon van Hanani, tegen Baësa en tegen zijn huis; en dat
om al het kwaad, dat hij gedaan had in de ogen des HEEREN, Hem tot toorn
verwekkende door het werk zijner handen, omdat hij was gelijk het huis van
Jerobeam, en omdat hij hetzelve verslagen had.
8 In het zes en
twintigste jaar van Asa, den koning van Juda, werd Ela, de zoon van Baësa,
koning over Israël, te Thirza, en regeerde twee jaren.
Baesa regeerde volgens 1 Koningen
15:33 voor een periode van vierentwintig jaar over het tienstammenrijk. Zijn
zoon Ela nam bij zijn dood in het zesentwintigste regeringsjaar van Asa van
Juda, de scepter over. Op de tijdsbalk uitgetekend betekent dit dat het
vierentwintigste regeringsjaar van Baesa slechts een fractie van een jaar was.
Het zesentwintigste regeringsjaar van Asa begon namelijk in oktober van 922 v.
Chr. en liep tot september 921 v. Chr. Het vierentwintigste regeringsjaar van
Baesa begon in april van 921 v. Chr., en aangezien zijn zoon Ela na de dood van
Baesa, ook koning werd in het zesentwintigste regeringsjaar van Asa, begon Ela
in de loop van 921 v. Chr. tussen april en septemberte regeren. Het eerste
regeringsjaar van Ela was aldus ook een fractie van een jaar en zijn tweede
regeringsjaar eveneens een fractie van een jaar, aangezien hij door Zimri
vermoord werd in het zevenentwintigste regeringsjaar van Asa zijnde
okt921/sep920 v. Chr.
Een
vaststelling is dat de geschiedenis van de koningen van Israël een bloedig
verhaal is. Een verhaal van intriges, bedrog, geweld en zo meer. Het is het verhaal
van het volk van de tien stammen van Israël, die hun eigen weg gingen.
Bovenaan
de twee bijgevoegde tijdsschema s in de blauwe tijdsbalk, staan de sabbatjaren
afgebeeld. Het tiende jubeljaar van okt954/sep953 v. ten tijde van de
regeerperiode van Jerobeam I Chr. was al geschiedenis en onder Nadab en Baesa
was de volgende sabbatjaarcyclus van start gegaan. (voor meer uitleg over
Jubeljaren; zie link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?startdatum=1424041200&stopdatum=1424646000)
Geen
een van de sabbatjaren en jubeljaren heeft het tienstammenrijk gehouden. In het
tweestammenrijk ging het er op dit gebied ook slecht aan toe. Van de honderdtwintig sabbatjaren vanaf de
intocht in Kanaän in 1443 v. Chr. tot aan de wegvoering van de twee stammen in
Babylonische Ballingschap in 605 v. Chr. hebben zij slechts vijftig maal het
sabbatjaargebod gehouden. Zeventig maal hebben zij in die lange periode het
sabbatjaargebod genegeerd. De Babylonische ballingschap duurde dan ook zeventig
jaar lang om het land zijn rust te gunnen.
Via
Zijn profeten zien we dat de HERE God van de Bijbel iedere keer waarschuwt en
ingrijpt. Maar geen één van al de koningen van Israël, die we nog zullen
behandelen, keerde zich ooit tot de HERE God en Zijn Woord. Uiteindelijk zal
dit verhaal eindigen in 717 v. Chr. met de wegvoering van de tien stammen uit
hun land in de Assyrische ballingschap. Over de verloren tien stammen en hun
herstel schreef ik eerder op dit blog een artikel. Zie link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?startdatum=1398031200&stopdatum=1398636000
Met de
geschiedschrijving van de tien stammen bevinden ons in het kader van de heilsgeschiedenis,
in de tijdsperiode tussen het geven van de Wet aan Israël met Pinksteren/Sjavoeot
in 1483 v. Chr. en de openbaring van Jezus Christus, de Zoon van God, in het
jaar 30 AD, wat ook het einde van de wetperiode betekende (Galaten 4:4-5). In
totaal was het tussen beide scharniermomenten in de heilsgeschiedenis, een
tijdsperiode van 1513 jaar.
Bij het lezen en bestuderen van
de Bijbel herkennen we meerdere scharniermomenten waar men van de ene bijzondere
periode in een andere overgaat. Een goed voorbeeld van zulk een scharniermoment
is het afsluiten van de prevloedtijdsperiode, wanneer God de deur van de ark
van Noach sloot, en de Grote Vloed als oordeel over de wereld van toen liet
komen.
Een volgend scharniermoment in de
heilsgeschiedenis was de rebellie van Nimrod en daarna de roeping van Abraham
in 1913 v. Chr. door de HERE God, met de
belofte van een land en een volk. In mijn artikel van 06-10-2015 op dit blog: De pre-dynastieke periode van het oude
Egypte in het licht van het Bijbelboek Genesis, heb ik deze bedeling
aangehaald. Zie link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?ID=2792553
Het was Gods antwoord op de
rebellie van de postzondvloedmens onder leiding van Nimrod.
De tijdsperiode van de Belofte
aan Abraham liep van 1913 v. Chr. tot aan het geven van de Wet aan Mozes in
1483 v. Chr. of een periode van vierhonderddertig jaar. Het begin van de
bedeling van de Wet behandelde ik in het artikel op dit blog van 23-06-2015:
Van de berg Gods naar het Beloofde Land. Zie link:
Hebreeën 1:1 Nadat God eertijds vele malen en op
vele wijzen tot de vaderen gesproken had in de profeten, 2 heeft Hij nu in het laatst der dagen tot ons gesproken
in de Zoon, die Hij gesteld heeft tot erfgenaam van alle dingen, door wie Hij
ook de wereld geschapen heeft. (NBG Vertaling 1951)
Paulus begint zijn brief aan de Hebreeën met te
verwijzen naar de scharniermomenten in de heilsgeschiedenis, in. De uitdrukking
eertijds gaat over de periode voor de komst van Jezus Christus. Het was een
periode dat God op vele wijzen tot
de vaderen door Zijn profeten gesproken had.
Galaten 4:21 Zegt
mij, gij, die onder de wet wilt staan, luistert gij niet naar de wet?
22 Er staat immers geschreven, dat Abraham twee zonen had, één bij de
slavin en één bij de vrije. 23 Maar die van de slavin was naar het vlees
verwekt, doch die van de vrije door de
belofte. 24 Dit is iets, waarin een diepere zin ligt. Want dit zijn
twee bedelingen: de ene van de berg Sinai, die slaven baart, dit is
Hagar. 25 Het (woord) Hagar betekent de berg Sinai in Arabië. Het staat op
één lijn met het tegenwoordige Jeruzalem,
want dat is met zijn kinderen in slavernij. 26 Maar het hemelse Jeruzalem is vrij; en dat is onze moeder.
De wet en de genade zijn twee
tijdsperioden of bedelingen met als tijdsscharniermoment; het jaar 30 AD. Sindsdien
bevinden zich diegenen die van Christus zijn in een staat van genade en zijn vrij
van de wet.
Paulus aan Efeze 2:8 Want door genade zijt gij behouden, door het
geloof, en dat niet uit uzelf: het is
een gave van God; 9 niet uit werken, opdat niemand roeme. 10 Want zijn
maaksel zijn wij, in Christus Jezus geschapen om goede werken te doen, die God
tevoren bereid heeft, opdat wij daarin zouden wandelen.
Dit laat zien dat we de Bijbel
met een oog voor de verschillende bedelingen Gods moeten lezen; niet alles
vandaag is tot ons geschreven, maar wel voor ons. Een voorbeeld voor wat de
toepassing hiervan betreft, geeft de apostel voor de heidenen Paulus,
weer:
Romeinen 15:4 Al wat namelijk tevoren
geschreven is, werd tot ons onderricht
geschreven, opdat wij in de weg der volharding en van de vertroosting der
Schriften de hoop zouden vasthouden.
1 Korintiërs 10:6 Deze
gebeurtenissen (Israël in de woestijn) zijn ons ten voorbeeld geschied, opdat wij geen lust tot het kwade zouden
hebben, zoals zij die hadden.
Jerobeam I was de eerste koning van het
afgescheurde tienstammenrijk van Israël, in het jaar van het overlijden van
Salomo.
De naam Jerobeam betekent: vermeerdering
van het volk. Hij wordt in de Bijbel neergezet als de zoon van Nebat uit de stam van Efraïm (1 Koningen 11:26-39). Zijn moeder was een weduwe met de
naam Serua wat melaats betekent.
Volgens de gangbare
chronologie regeerde hij van 931 v. Chr. tot 901 v. Chr. Volgens de nieuwe
chronologie zoals uiteengezet in TIJD en
TIJDEN,2015, blz. 185, zit hij op de tijdsbalk verankerd van het najaar van
967 v. Chr. tot het voorjaar van 945 v. Chr. Zie link: http://boekscout.nl/shop/ViewProduct.aspx?bookId=5579
Een verschil van zesendertig
jaar met de algemeen aanvaarde schikking van de Hebreeuwse koningen, door de
geleerde Edwin E. Thiele. Thiele heeft de Bijbelse chronologie van de koningen
van Juda en Israël verbonden met de gegevens van de Assyrische koningslijst en
sommige Bijbelse chronologische gegevens aangepast aan de Assyrische. De
Assyrische chronologische gegevens achtte hij gezaghebbender. In de nieuwe
chronologie werden de Assyrische gegevens aangepast en ditmaal verankerd met de
Bijbelse gegevens, en vandaar het verschil van zesendertig jaar voor het jaar
van de dood van Salomo, gevolgd door de scheuring van het Verenigd Koninkrijk
van Israël.
De scheuring van het Verenigd
Koninkrijk van Israël was het gevolg van de afgoderij van Salomo, bericht de
Bijbel (1 Koningen 11:4). Het toppunt was de verkiezing door Salomo van de
Ammonietische Naäma tot hoofdvrouw, de moeder van de latere kroonprins
Rehabeam. Zie TIJD en TIJDEN, blz.
211-215.
De ongerechtigheid van Israël nam
hier een aanvang, en de scheuring van het Rijk werd door de HERE God toen al aan
Salomo aangekondigd. Het onmiddellijke resultaat was dat God tegenstanders tegen
Salomo deed opstaan. Zo wordt er melding gemaakt van de Edomiet Hadad (1 Koningen 11:14), van Rezon uit Damascus en van Jerobeam,
de latere koning van het tienstammenrijk, die we in dit artikel bespreken. Allen
moeten vluchten voor Salomo, maar vinden asiel in Egypte bij (1 Koningen 11:40)
de koning van Egypte. Vooral het Bijbelboek 1 Koningen geeft heel wat
informatie over deze periode. Zo wordt er vermeld dat Hadad zozeer de
genegenheid van farao won, dat deze hem de zuster van zijn vrouw, de zuster van
Tachpenes, de gebiedster, tot vrouw gaf. Velikovsky identificeert in zijn boek
eeuwen in chaos, Tachpenes met de zuster van de vrouw van farao Ahmose van de
achttiende dynastie. Zie TIJD en TIJDEN, blz. 217-219.
Het
tijdstip van Jerobeam s vlucht naar Egypte kan chronologisch vrij goed gedateerd
worden. Hij was door Salomo tijdens de werken aan de Millo te Jeruzalem tot opzichter benoemd van de gehele lichting
van de stam Jozef. Een lichting die in de stad te werk gesteld was. Deze werken
hebben dertien jaar in beslag genomen en volgden op de bouw van de tempel te
Jeruzalem, dat zeven jaar jaar in beslag genomen had. Zie ook het artikel van 09-03-2015
op dit blog: Salomos huis: Woud van de Libanon. Zie link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?startdatum=1425855600&stopdatum=1426460400
Op
de tijdsbalk bevinden we ons tussen de jaren 996 en 983 voor Christus. Jerobeam
was toen nog een jonge man die door zijn moederweduwe opgevoed was. De naam van
zijn moeder was Serua wat melaats betekend. In de Bijbel hebben persoonsnamen
altijd een bijzondere betekenis en zit er altijd een verhaal achter. De
Septuagintvertalers van de derde eeuw v. Chr. noemden haar een prostitué. We
kunnen vandaag alleen maar raden naar de jeugd van Jerobeam en zijn (mis)vorming
als een gevolg van het vroege verlies van zijn vader en de kostwinning daarna
van zijn moeder. Hij was als jongeman in ieder geval een flinke kracht en een
goede arbeider die door Salomo opgemerkt werd en aldus tot opzichter aangesteld
(1 Koningen 11:26-28).
Tijdens
de werkzaamheden aan Jeruzalem waar Jerobeam als opzichter optrad, had hij zijn
ontmoeting met de profeet Ahia (1 Koningen 11:29), die de scheuring van het
rijk van Salomo aankondigde en Jerobeams rol daarin. Zijn opstand tegen Salomo
moet al tijdens de werkzaamheden begonnen zijn, aangezien Salomo hem zocht te
doden. En we moeten bedenken dat het gesprek van de profeet Ahia met Jerobeam
tussen hen beide bleef, en niet bekend aan Salomo was. De reden voor Salomos
vervolging van Jerobeam lag dus elders. Het juk van Salomo als werkgever was
hard, zo staat het geschreven in 1 Koningen 12:44. Een juk waar de HERE God
Zijn volk nochtans voor gewaarschuwd had toen zij in de dagen van de Richter en
Profeet Samuël om een koning verzochten, zoals de andere volkeren (1 Samuel
8:10-22).
Het
is het harde juk van Salomo dat de oorzaak van de opstand van Jerobeam werd en
het gevolg van zijn vlucht naar Egypte, naar Sisak.
In
de Bijbel wordt de farao van Egypte nu voor de eerste maal bij naam genoemd.
Daarvoor wordt alleen melding gemaakt van de farao van Egypte.
De
vlucht van Jerobeam I naar Sisak alias Thothmosis III gebeurde dus tussen 986 v.
Chr., het sterfjaar van Thothmosis I, en 983 v. Chr., het jaar van het einde
van Salomos bouwwerken te Jeruzalem.
1
Koningen 11:40 En Salomo trachtte Jerobeam te doden, doch Jerobeam maakte zich
op en vluchtte naar Egypte, tot Sisak,
de koning van Egypte; en hij bleef in Egypte tot de dood van Salomo.
De vijanden van Salomo waren
welkom aan het hof van farao Sisak. Zo welkom zelfs, dat Jerobeam de oudste
zuster van Thekemina tot vrouw kreeg. Haar naam was Ano. Deze informatie vinden
we niet in onze Bijbel die op de Masoretische tekst gebaseerd is, maar halen we
uit de Griekse Septuagintvertaling uit de derde eeuw v. Chr.
Septuagint III Kings 12:24
And there was a man of mount Ephraim, a servant to
Solomon, and his name was Jeroboam:
and the name of his mother was Sarira, a
harlot: and Solomon made him head of the levies of the house of Joseph: and
he built for Solomon Sarira in mount Ephraim; and he had three hundred chariots
of horses: he built the citadel with the levies of the house of Ephraim; he fortified the city of David, and
aspired to the kingdom, And Solomon sought to kill him; and he was afraid, and
escaped to Susakim king of Egypt, and
was with him until Solomon died .
And Jeroboam heard in Egypt that Solomon was dead:
and he spoke in the ears of Susakim king
of Egypt, saying, Let me go, and I will depart into my land: and Susakim
said to him, Ask and request, and I will grant it thee. And Susakim gave to
Jeroboam Ano the eldest sister of
Thekemina his wife: she was great among the daughters of the king, and she
bore to Jerobaom Abia his son: and Jeroboam said to Susakim, Let me indeed go,
and I will depart.
De
Septuagint is een Griekse vertaling van het Oude Testament dat teruggaat tot de
derde eeuw voor Christus. Volgens de overlevering zouden zeventig Joodse
geleerden aan de vertaling gewerkt hebben ten tijde van de regering van de
Griekse koning over Egypte; Ptolemaeus II Philadelphus (285/246 v. Chr.), en
deze Bijbel was bestemd voor zijn al maar uitbreidende bibliotheek van
Alexandrië. Op het internet staat deze vertaling naar het Engels vertaald,
online te lezen.
Het kan
volgens mij niet anders zijn dan dat de Septuagint vertalers van de Hebreeuwse
Bijbel op dat ogenblik in Egypte, heel wat historisch genoteerde feiten ter
beschikking hadden, en dit aan de Bijbelvertaling hebben toegevoegd. Zij hadden
toen toegang tot dezelfde bronnen die bijvoorbeeld Manetho de Egyptische
historicus, enkele jaren later ten tijde van koning Ptolemeüs III zou gebruiken
voor de samenstelling van zijn Egyptische geschiedenis (zie Flavius Josephus,
Tegen de Grieken Boek I,73). Een werk dat samen met andere kostbare boeken
definitief verloren ging bij de laatste brand van de bibliotheek van Alexandrië
in 642 AD, toen de Arabieren Egypte onder de voet liepen.
Het verhaal van prinses Ano,
de zuster van Thekemina de vrouw van Susakim of Sisak breng ik uitvoerig in
mijn boek TIJD en TIJDEN, 2015, hoofdstuk: Prinses Ano, de Egyptische
vrouw van Jerobeam, blz. 217-219.
Het was Dr. Immanuel
Velikovsky in zijn werk Eeuwen in Chaos, die me op de piste van prinses Ano
zette. In
hoofdstuk 4 van EEUWEN IN CHAOS vindt men de verwijzing naar de Egyptische
prinses Ano. Een naam die voorkomt op de hierboven afgebeelde vaas en identiek
is met de naam die de Septuagint Vertaling van de Bijbel heeft voor de vrouw
van Jerobeam, de eerste koning van het tienstammenrijk. Velikovsky verwijst
daarbij in de voetnoten van zijn studie naar het Egyptische kunstvoorwerp met
opslagcode: 10.130.1003 van het Metropolitan Museum of Art in New York. Wanneer
men vandaag op het internet naar het Metropolitan Museum of Art surft en de
code intikt komt het kunstvoorwerp op het beeldscherm te voorschijn. Het fascinerende
is dat deze vaas en de prinses, tot de Egyptische achttiende dynastie behoren. Velikovsky
voegt het als zoveelste puzzelstukje toe aan zijn reconstructie van de
geschiedenis van de oudheid. Het is een belangrijk puzzelstukje dat het plaatje
van zijn revisie van de geschiedenis duidelijker maakt. De eerste faraos van
de achttiende dynastie waren tijdgenoten van Saul, David en Salomo.
De Septuagintvertaling van
de Bijbel is verder in verband met onze studie belangrijk omdat het duidelijker
maakt wat met de MILLO te Jeruzalem bedoelt is.
Over
de betekenis van het woord Millo bestaat vandaag een meningsverschil en wordt
er twijfel gezaaid. Het Schriftwoord heeft het alleen over Millo zonder
verdere uitleg:
1 Koningen 11:27 Dit is nu de zaak, waarom hij (Jerobeam)
de hand tegen den koning ophief. Salomo bouwde Millo, en sloot de breuk der stad van zijn vader David toe. 28 En
de man Jerobeam was een dapper held. Toen Salomo dezen jongeling zag, dat hij
arbeidzaam was, zo stelde hij hem over al den last van het huis van Jozef.
(Statenvertaling)
De
Griekse Septuagint vertaling van de Bijbel vermeld het woord Millo niet maar
vertaald de zin alst volgt:
III Kings 12:24 . he
built the citadel with the levies of the house of Ephraim; he fortified the city of David, and
aspired to the kingdom, And Solomon sought to kill him; and he was afraid, and
escaped to Susakim king of Egypt, and was with him until Solomon died .
De Millo gaat in de Septuagintvertaling
duidelijk over de verdedigingswerken van Jeruzalem, en in het bijzonder over de
oude stad van David.
Terwijl Jerobeam gedurende
meer dan twintig jaar aan het hof van farao Sisak in Egypte verbleef, stierf
Salomo te Jeruzalem in het jaar 967 v. Chr. De zoon van Salomobij de hoofdvrouw Naäma; Rehabeam, nam de scepter over de twaalf stammen
van Israël over, of trachte dit althans te doen. Het was echter Gods tijd,
zoals aangezegd door de profeet Ahia aan Jerobeam. Hierna het betreffende
Schriftgedeelte:
1 Koningen 12:1 Rechabeam ging naar Sichem, want naar
Sichem was geheel Israël gekomen om hem koning te maken. 2 Zodra Jerobeam, de zoon van Nebat, het hoorde
hij was nog in Egypte, waarheen
hij voor koning Salomo gevlucht was keerde hij uit Egypte terug. 3 Toen
lieten zij hem roepen, waarna Jerobeam
en de gehele gemeente van Israël tot Rechabeam kwamen en spraken: 4 Uw vader heeft ons juk hard gemaakt;
maak gij nu de harde dienst van uw vader en het zware juk dat hij ons opgelegd
heeft lichter; dan zullen wij u dienen. 5 Daarop zeide hij tot hen: Gaat heen
tot overmorgen, en komt dan bij mij terug. En het volk ging heen. 6 Koning Rechabeam raadpleegde hierop de
ouden die in dienst van zijn vader Salomo gestaan hadden, toen deze nog leefde,
en zeide: Wat raadt gij dit volk te antwoorden? 7 Zij zeiden tot hem: Indien
gij heden een knecht van dit volk wilt zijn en hen dienen, en in uw antwoord
goede woorden tot hen spreekt, dan zullen zij voor altijd uw knechten zijn. 8 Maar hij verwierp de raad die de ouden
hem gegeven hadden, en raadpleegde de jonge mannen die met hem opgegroeid waren
en in zijn dienst stonden; 9 hij zeide tot hen: Wat raadt gij, dat wij zullen
antwoorden aan dit volk, dat tot mij gesproken heeft: maak het juk dat uw vader
ons opgelegd heeft, lichter? 10 De jonge mannen die met hem opgegroeid waren,
zeiden tot hem: Dit moet gij zeggen tot dit volk dat tot u gesproken heeft: uw vader heeft ons juk zwaar gemaakt,
maar geef gij ons verlichting, dit moet gij tot hen spreken: mijn pink is
dikker dan mijns vaders lendenen. 11 Welnu, mijn vader heeft u een zwaar juk
opgelegd, maar ik zal uw juk nog verzwaren; mijn vader heeft u met zwepen
getuchtigd, maar ik zal u tuchtigen met gesels. (NBG Vertaling 1951)
Het resultaat van dit harde
antwoord aan Jerobeam en het volk uit de tien stammen die te Sichem vergaderd
waren, is de afscheuring van Israël van Juda. De twee stammen die overbleven waren
Juda en Benjamin die samen met de Levieten, Rehabeam, de zoon en troonopvolger
van Salomo volgden. Te Sichem zou Jerobeam zijn residentie laten bouwen.
Wat de chronologie betreftliep Jerobeam's eerste regeringsjaar van het najaar van 967 v. Chr. tot
het voorjaar of nisan van 966 v. Chr., waarna zijn tweede regeringsjaar jaar in
de maand nisan begint, enzoverder. Het tienstammenrijk zal in afwijking van
Juda, een nisan-kalender volgen.
In Juda rekent men verder met
tishri-jaren en het troonjaar van Rehabeam loopt aldus van Tishri 967 v. Chr. tot
Tishri of najaar 966 v. Chr., waarna zijn eerste regeringsjaar begint. Rehabeam
begon dus te regeren met een troonjaar zoals het tekstverband in de Bijbel
aantoont. Het is de verdienste van Thiele dit opgemerkt te hebben. Rehabeam
regeert volgens het Bijbelbericht (2 Koningen 12) zeventien jaar. In het
achttiende jaar (1 Koningen 15:1-2) van Jerobeam begint in Juda het troonjaar
van Abiam die daarna nog drie jaar regeert. In het twintigste jaar (1 Koningen
15:9-10) van Jerobeam begint het troonjaar van Asa in Juda. Dit klopt allemaal
want in het tweede jaar van Asa (1 Koningen 15:25), leert het Bijbelbericht,
neemt in Israël Nadab, de zoon van Jerobeam, de kroon over nadat Jerobeam tweeëntwintig
jaar geregeerd heeft.
Toen de afgewezen Rehabeam te
Jeruzalem terugkeerde wilde hij aanvankelijk ten oorlog tegen de tien stammen
optrekken maar werd door een Woord van de HERE God via de profeet Semaja
hiervan weerhouden (1 Koningen 12:21-24).
De geschiedenis van Jerobeam
wordt verder uit de doeken gedaan in het al eerder geciteerde Bijbelboek 1
Koningen vanaf vers twintig en verder. Het is een onheilsgeschiedenis van
eigenzinnige keuzes en het invoeren van een afgodendienst door een trotse Jerobeam
ter verhindering dat het volk, de tien stammen, naar Jeruzalem zouden trekken
voor de jaarlijkse pelgrimsfeesten en van hem zouden afvallen. En dit terwijl
hij de belofte van God had via de profeet Ahia, dat hij voorspoedig zou zijn
indien hij op God zou willen vertrouwen.
1 Koningen 11:37 Zo zal Ik u nemen, en gij (Jerobeam) zult regeren over al wat uw ziel zal begeren; en gij zult koning zijn
over Israël. 38 En het zal geschieden, zo gij horen
zult al wat Ik u zal
gebieden, en in Mijn wegen zult wandelen, en doen wat recht in Mijn ogen is,
houdende Mijn inzettingen en Mijn geboden, gelijk als Mijn knecht David gedaan
heeft; dat Ik met u zal zijn, en u een bestendig huis bouwen, gelijk als Ik David gebouwd heb, en zal u Israël geven. 39 En Ik zal om diens wil
het zaad van David verootmoedigen; nochtans niet altijd. (Statenvertaling)
Het gedrag van Jerobeam bij zijn confrontatie met
Rehabeam van Juda is betreurenswaardig. In plaats van zich te gedragen als een
kroonprins met de belofte van God dat hij koning over tien stammen van Israël
zou worden, gedraagt hij zich in het gesprek met Rehabeam op een niveau
vergelijkbaar met dat van een vakbondsafgevaardigde. De zonde en de weg van
Jerobeam, waar later in de geschiedenis van de koningen van Israël naar
verwezen wordt, gaat terug naar deze periode waar Jerobeam zijn doel en
bestemming miste. Dit laatste is dan ook een goede definitie van wat met zonde
in de Bijbel, bedoelt wordt.
Koning Rehabeam van Juda, de opvolger van Salomo zou
tot zijn vijfde regeringsjaar nog zelfstandig kunnen blijven. In zijn vijfde
regeringsjaar echter kwam farao Sisak/Thothmosis III en herleidde Rehabeam tot
de status van een vazal van Egypte (2 Kronieken 12:1-9).
Jerobeam I van Israël had al eerder vrijwillig de
status van vazal van Egypte aangenomen, sinds zijn vlucht naar Egypte.
Hetzelfde gebeurde met de landen en leiders van Edom en Aram, die ook eerder al
uit afkeer voor Israël hun (on)heil in Egypte zochten.
Het levenseinde van Jerobeam
vinden we in 1 Koningen 14:19-20 beschreven:
1 Koningen 14:19 Het overige
van de geschiedenis van Jerobeam, hoe hij gestreden en hoe hij geregeerd heeft,
zie, dat is beschreven in het boek van
de kronieken der koningen van Israël. 20 De tijd nu, die Jerobeam geregeerd
heeft, was tweeëntwintig jaar. En
hij ging bij zijn vaderen te ruste en
zijn zoon Nadab werd koning in zijn plaats.
Het boek waar naar verwezen
wordt: de kronieken der koningen van Israël is niet bewaard gebleven, wat
voor historici spijtig is, maar niet onoverkomelijk. Wat geestelijk belangrijk
is, is bewaard gebleven. En dat is wat telt. Zie ook het voorlaatste hoofdstuk
van het Johannesevangelie dienaangaande:
Johannes 20:30 Jezus dan heeft
nog wel vele andere tekenen in de tegenwoordigheid Zijner discipelen gedaan,
die niet zijn geschreven in dit boek; 31 Maar
deze zijn geschreven, opdat gij gelooft, dat Jezus is de Christus, de Zone
Gods; en opdat gij, gelovende, het leven hebt in Zijn Naam. (Statenvertaling)