Met het artikel van deze week neem ik de draad weer op met de aflevering van 20.05.2019: Chronologie en reisroute van veertig jaar wildernis voor Israël, zie link: http://bloggen.be/Robertdetelder/archief.php?startdatum=1558303200&stopdatum=1558908000

Volgens het Bijbelboek Deuteronomium 1:1-2 waren het elf dagreizen vanaf de berg Gods Horeb waar ze de Tien Woorden in ontvangst namen tot aan Kades-barnea, de plaats waar de twaalf verspieders naar Kanaän uitgezonden werden.

Deuteronomium 1:1 Dit zijn de woorden, die Mozes tot gans Israël gesproken heeft, aan deze zijde van de Jordaan, in de woestijn, op het vlakke veld tegenover Suf, tussen Paran en tussen Tofel, en Laban, en Hazeroth, en Dizahab. 2 Elf dag reizen zijn het van Horeb, door den weg van het gebergte Seir, tot aan Kades-barnea. 3 En het is geschied in het veertigste jaar, in de elfde maand, op den eersten der maand, dat Mozes sprak tot de kinderen Israëls, naar alles wat hem de HEERE aan hen bevolen had;…

Op de bijgevoegde kaart uit de voortreffelijke ‘The MacMillan Bible Atlas’ merken we de oudheidkaravaanwegen die zowel start- als eindpunt van de Israëlieten toont. Van de Horeb (blauwe stip) ging het naar het noorden via Eilath/Ezeon-geber en daarna verder langs de koninklijke weg (King ’s Highway) oostelijk van de wadi el araba tot de afslag westelijk naar Kades-barnea via de weg door het gebergte van Seïr. Op een hedendaagse kaart zijn dit ongeveer vierhonderd kilometer afstand tussen beide punten of een gemiddelde van zesendertig kilometer per dag.

Dat de identificatie van de berg Gods Horeb met de berg Jabal al Lawz in Arabië in tegenstelling tot de traditionele plaats in de huidige Sinaïwoestijn correct is wordt aannemelijk wanneer we de reisroute vanaf de Horeb naar Kades bestuderen. Het hierna volgende Bijbelgedeelte maakt alleen zin met de berg Gods gesitueerd in Arabië. Het is belangrijk de tekst door te nemen en op de hierboven vermelde landkaart de reisroute te volgen.

Deuteronomium 33:1 Dit nu is de zegen, met welken Mozes, de man Gods, de kinderen Israëls gezegend heeft, voor zijn dood. 2 Hij zeide dan: De HEERE is van Sinaï gekomen, en is hunlieden opgegaan van Seir; Hij is blinkende verschenen van het gebergte Paran, en is aangekomen met tien duizenden der heiligen; tot Zijn rechterhand was een vurige wet aan hen.

Wanneer we dit Bijbelgedeelte vanaf de traditionele berg op het hedendaagse schiereiland Sinaï inlezen gaat de beschreven reisroute verloren. Wanneer we echter vanaf de berg Gods in Arabië vertrekken krijgt de reisroute van Deuteronomium 33:1 echt zin. Na het vertrek vanaf Horeb in noordelijke richting komen we vooreerst in Seïr aan en daarna over het gebergte Paran tot aan de Egyptische grens. Seïr bevond zich in het dal van het Seïr-gebergte. Op een hedendaagse kaart is dit Shera in Jordanië vooral bekend vanwege de Nabateese oudheidstad Petra die daar uit de roze gekleurde zandstenen rotsen is gehouwen. Ook de profeet Habakuk verwijst naar deze route wanneer deze de komst van de HEERE God beschrijft.

Habakuk 3:1 Een gebed van Habakuk, den profeet, op Sjigjonoth. 2 HEERE! als ik Uw rede gehoord heb, heb ik gevreesd; Uw werk, o HEERE! behoud dat in het leven in het midden der jaren, maak het bekend in het midden der jaren; in den toorn gedenk des ontfermens. 3 God kwam van Theman, en de Heilige van den berg Paran. Sela. Zijn heerlijkheid bedekte de hemelen, en het aardrijk was vol van Zijn lof. 4 En er was een glans als des lichts, Hij had hoornen aan Zijn hand, en aldaar was Zijn sterkte verborgen. 5 Voor Zijn aangezicht ging de pestilentie, en de vurige kool ging voor Zijn voeten henen. 6 Hij stond, en mat het land, Hij zag toe, en maakte de heidenen los, en de gedurige bergen zijn verstrooid geworden; de heuvelen der eeuwigheid hebben zich gebogen; de gangen der eeuw zijn Zijne.

Volgens Deuteronomium 1:2 kon men de reis in elf dagen afleggen. Ik neem aan dat dit op de rug van een lastdier gerekend is. De profeet Elia deed er namelijk enkele eeuwen later veertig dagen over alvorens de berg Gods vanuit Berseba te bereiken. Zie het artikel van 22.09.2017 op dit blog: de tocht van de profeet Elia naar de berg Gods Horeb in Arabië, zie link: http://bloggen.be/Robertdetelder/archief.php?startdatum=1505685600&stopdatum=1506290400

De vermelde elf dagreizen van Deuteronomium 1:2 zullen de tijdsduur onder de beste omstandigheden hebben voorgesteld. De Israëlieten die ruim een jaar na de exodus vanaf de Horeb aan hun trek naar Kades begonnen hebben er overigens langer dan elf dagen over gedaan.

In het tweede jaar sinds de Exodus in 1482 v. Chr. in de tweede maand, dat de Joodse maand Iar of april/mei volgens de westerse kalender is, op de twintigste dag van die maand Iar verhief de wolk des HEEREN boven de tabernakel zich en begonnen de Israëlieten aan hun trek naar de grens van het Beloofde Land Kanaän nabij Kades (Numeri 10:11-14).

Het Bijbelboek Numeri hoofdstuk 33 geeft de reisroute van pleisterplaats naar pleisterplaats aan. Een hoofdstuk dat in het artikel van 20.05.2019 volledig geciteerd werd.

Numeri 33:1 Dit zijn de reizen der kinderen Israëls, die uit Egypteland uitgetogen zijn, naar hun heiren, door de hand van Mozes en Aäron. 2 En Mozes schreef hun uittochten, naar hun reizen, naar den mond des HEEREN; en dit zijn hun reizen, naar hun uittochten.

Numeri 33:15 En zij verreisden van Rafidim, en legerden zich in de woestijn van Sinaï. 16 En zij verreisden uit de woestijn van Sinaï, en legerden zich in Kibroth-thaava. 17 En zij verreisden van Kibroth-thaava (lustgraven), en legerden zich in Hazeroth. 18 En zij verreisden van Hazeroth, en legerden zich in Rithma.

De aanvang van de trek onder leiding van ‘de wolk des HEEREN’ vanaf Horeb tot Kades wordt gedetailleerd weergegeven vanaf Numeri 10:33:

Numeri 10:33 Zo togen zij drie dagreizen van den berg des HEEREN; en de ark des verbonds des HEEREN reisde voor hun aangezicht drie dagreizen, om voor hen een rustplaats uit te speuren. 34 En de wolk des HEEREN was des daags over hen, als zij uit het leger verreisden. 35 Het geschiedde nu in het optrekken van de ark, dat Mozes zeide: Sta op, HEERE! en laat Uw vijanden verstrooid worden, en Uw haters van Uw aangezicht vlieden! 36 En als zij rustte, zeide hij: Kom weder, HEERE! tot de tien duizenden der duizenden van Israël!

Wat een reis vol blijdschap had moeten zijn werd echter integendeel een reis van klagende mensen die alleen met zichzelf bezig waren. Na drie dagen al begon het klagen en kwam bij hen het Egypte dat zij een jaar eerder onder grote verdrukking verlaten hadden, opnieuw in gedachten. Ondanks de slavenarbeid was het eten blijkbaar van die aard geweest om er nu met heimwee naar te verlangen.

Numeri 11:1 En het geschiedde, als het volk zich was beklagende, dat het kwaad was in de oren des HEEREN; want de HEERE hoorde het, zodat Zijn toorn ontstak, en het vuur des HEEREN onder hen ontbrandde, en verteerde, in het uiterste des legers. 2 Toen riep het volk tot Mozes; en Mozes bad tot den HEERE; en het vuur werd gedempt. 3 Daarom noemde hij den naam dier plaats Thab-era, omdat het vuur des HEEREN onder hen gebrand had. 4 En het gemene volk, dat in het midden van hen was, werd met lust bevangen; daarom zo weenden ook de kinderen Israëls wederom, en zeiden: Wie zal ons vlees te eten geven? 5 Wij gedenken aan de vissen, die wij in Egypte om niet aten; aan de komkommers, en aan de pompoenen, en aan het look, en aan de ajuinen, en aan het knoflook. 6 Maar nu is onze ziel dor, er is niet met al, behalve dit Man(na) voor onze ogen! 7 Het Man(na) nu was als korianderzaad, en zijn verf was als de verf van den bedolah. 8 Het volk liep hier en daar, en verzamelde het, en maalde het met molens, of stiet het in mortieren, en zood het in potten, en maakte daarvan koeken; en zijn smaak was als de smaak van de beste vochtigheid der olie. 9 En wanneer de dauw des nachts op het leger nederviel, viel het Man op hetzelve neder. 10 Toen hoorde Mozes het volk wenen door hun huisgezinnen, een ieder aan de deur zijner hut; en de toorn des HEEREN ontstak zeer; ook was het kwaad in de ogen van Mozes.

Het elfde hoofdstuk van het Bijbelboek Numeri verhaalt hoe de HEERE God vervolgens trekvogels afleidt (11:31-34) en over het bivak van de Israëlieten in de woestijn op lage hoogten laat overvliegen zodat ze gemakkelijk te vangen waren. De Statenvertaling heeft hier ‘kwakkelen’ staan wat een oud Nederlandsch woord voor ‘kwartel’ is. Een trekvogel uit de familie der fazanten. Tot walging toe zouden zij dit vlees tot zich moeten nemen. Gedurende dertig dagen vertoefde de wolk des HEEREN op dezelfde pleisterplaats alvorens naar de volgende pleisterplaats op weg naar Kades te vertrekken.

Numeri 11:19 Gij zult niet een dag, noch twee dagen eten, noch vijf dagen, noch tien dagen, noch twintig dagen; 20 Tot een gehele maand toe, totdat het uit uw neus uitga, en u tot walging zij; overmits gij den HEERE, Die in het midden van u is, verworpen hebt, en hebt voor Zijn aangezicht geweend, zeggende: Waarom nu zijn wij uit Egypte getogen?

Als een gevolg van een zeer grote plaag waar ze mee getroffen werden noemden ze de pleisterplaats: Kibroth Thaava, wat lustgraven betekent.

Numeri 11:33 Dat vlees was nog tussen hun tanden, eer het gekauwd was, zo ontstak de toorn des HEEREN tegen het volk, en de HEERE sloeg het volk met een zeer grote plaag. 34 Daarom heet men den naam derzelver plaats Kibroth Thaava; want daar begroeven zij het volk, dat belust was geweest.

35 Van Kibroth Thaava verreisde het volk naar Hazeroth; en zij bleven in Hazeroth.

Het is belangrijk om nu het morrende volk van de periode in de wildernis voor de geest te halen. Een homogene groep was het niet die een jaar eerder uit Egypte vertrokken waren.

Exodus 12:37 Alzo reisden de kinderen Israëls uit van Rameses naar Sukkoth, omtrent zeshonderd duizend te voet, mannen alleen, behalve de kinderkens. 38 En veel vermengd volk trok ook met hen op, en schapen, en runderen, gans veel vee.

Het waren niet alleen de Israëlieten die uitgetrokken waren maar ook een grote groep van ‘vermengd volk’ die samen met de Israëlieten als een gevolg van de tien plagen een totaal geruïneerd Egypte achterlieten. Dat zij een mengeling van volk waren was nochtans het probleem niet. Voor God maakt het niet uit van welk volk men afstamt of tot welke taalgroep men behoort. Wat belangrijk is dat men ‘gelooft’ wanneer men geroepen wordt. Deze regel geld overigens over alle bedelingen Gods heen zowel van verleden, heden als toekomst.

Johannes 1:10 Hij was in de wereld, en de wereld is door Hem gemaakt; en de wereld heeft Hem niet gekend. 11 Hij is gekomen tot het Zijne, en de Zijnen hebben Hem niet aangenomen. 12 Maar zovelen Hem aangenomen hebben, dien heeft Hij macht gegeven kinderen Gods te worden, namelijk die in Zijn Naam geloven; 13 Welke niet uit den bloede, noch uit den wil des vleses, noch uit den wil des mans, maar uit God geboren zijn.

De Israëlieten verdeeld over twaalf clans gingen terug op de aartsvader Jakob die in 1699 v. Chr. vanwege een wereldwijde hongersnood naar Egypte trok en daar asiel kreeg en het land Gosjen toegewezen kreeg. Een familieverband van zeventig mensen waren ze aanvankelijk geweest. Over de chronologie en algemene geschiedenis van deze periode schreef ik eerder een artikel op dit blog op 06.03.2017: de eerste drieduizend jaar sinds Genesis – chronologie Jozef tot Mozes, zie link: http://bloggen.be/Robertdetelder/archief.php?startdatum=1488754800&stopdatum=1489359600

Toen de Israëlieten in Egypte tot een groot volk uitgroeiden werden ze als een gevaar beschouwd en veroordeeld tot slavenarbeid waarbij ze voorraadsteden van tichelsteen voor farao moesten bouwen. Vanuit deze verdrukking hadden ze op de God van Abraham, Izaak en Jakob geroepen voor uitredding.

Exodus 2:23 En het geschiedde na vele dezer dagen, als de koning van Egypte gestorven was, dat de kinderen Israëls zuchtten en schreeuwden over den dienst; en hun gekrijt over hun dienst kwam op tot God. 24 En God hoorde hun gekerm, en God gedacht aan Zijn verbond met Abraham, met Izak, en met Jakob. 25 En God zag de kinderen Israëls aan, en God kende hen.

Het antwoord van de HEERE God was Mozes die als toekomstige verlosser in de wildernis voorbereid was. Deze geschiedenis heb ik eerder in een artikel op 03.04.2017 op dit blog gebracht: de eerste drieduizend jaar (vervolg) - de chronologie van Mozes tot de Exodus, zie link: http://bloggen.be/Robertdetelder/archief.php?startdatum=1491170400&stopdatum=1491775200

De geestelijke toestand van het volk der Israëlieten dat uit Egypte geleid werd wordt door Paulus in het Nieuwe Testament als waarschuwing doorgegeven:

1 Korintiërs 10:1 En ik wil niet, broeders, dat gij onwetende zijt, dat onze vaders allen onder de wolk waren, en allen door de zee doorgegaan zijn; 2 En allen in Mozes gedoopt zijn in de wolk en in de zee; 3 En allen dezelfde geestelijke spijs gegeten hebben; 4 En allen denzelfden geestelijken drank gedronken hebben; want zij dronken uit de geestelijke steenrots, die volgde; en de steenrots was Christus. 5 Maar in het meerder deel van hen heeft God geen welgevallen gehad; want zij zijn in de woestijn ter nedergeslagen. 6 En deze dingen zijn geschied ons tot voorbeelden, opdat wij geen lust tot het kwaad zouden hebben, gelijkerwijs als zij lust gehad hebben. (Statenvertaling)

De Exodusgeneratie der Israëlieten was getuige geweest van de vernietiging van het Egyptische leger in de Schelfzee nadat zij op bijzondere wijze aan de vernietiging door de hand van farao ontsnapt waren. De wolkkolom die hen leidde en de doortocht op het droge door de Rode Zee heen was als een doop geweest. Het manna en het water uit de rots dat hen daarna in de wildernis in leven hield was al een beeld van de komende Messias. De Tien Woorden of de Wet hadden ze aangenomen en hierbij volmondig verklaart dat zij die houden zouden. Dat was hun vrijwillige keuze geweest. De Wet zagen zij echter als een louter plichtenleer zonder dat er ooit een verandering van hun hart plaatsvond. De definitie van het geloof is de volgende:

Hebreeën 11:1 Het geloof nu is een vaste grond der dingen, die men hoopt, en een bewijs der zaken, die men niet ziet. 2 Want door hetzelve hebben de ouden getuigenis bekomen. 3 Door het geloof verstaan wij, dat de wereld door het woord Gods is toebereid, alzo dat de dingen, die men ziet, niet geworden zijn uit dingen, die gezien worden. (Statenbijbel)

Na de dertig dagen oponthoud te Kibroth Thaava ging de reis naar Kades verder.

Numeri 11:35 Van Kibroth Thaava verreisde het volk naar Hazeroth; en zij bleven in Hazeroth.

Numeri 33:17 En zij verreisden van Kibroth-thaava (lustgraven), en legerden zich in Hazeroth. 18 En zij verreisden van Hazeroth, en legerden zich in Rithma.

Het volgende oponthoud zou de pleisterplaats Hazeroth zijn. Gedurende zeven dagen zouden zij daar bivakkeren vanwege een bijzondere geschiedenis.

Numeri 12:1 Mirjam nu sprak, en Aäron, tegen Mozes, ter oorzake der vrouw, der Cuschietische, die hij genomen had; want hij had een Cuschietische ter vrouw genomen. 2 En zij zeiden: Heeft dan de HEERE maar alleen door Mozes gesproken? Heeft Hij ook niet door ons gesproken? En de HEERE hoorde het! 3 Doch de man Mozes was zeer zachtmoedig, meer dan alle mensen, die op den aardbodem waren.

Te Hazeroth zouden de Israëlieten zeven dagen bivakkeren als een gevolg van de quarantaine periode die Mirjam, de zuster van Mozes, kreeg opgelegd vanwege haar melaatsheid. Samen met haar broer Aäron hadden zij ‘tegen’ Mozes gesproken in verband met diens Kuschietische vrouw. Deze geschiedenis wordt verhaalt in Numeri 12:1-16. Hoe, wanneer en waarom Mozes een Kuschietische vrouw tot echtgenote genomen had vinden we verder in de Bijbel niet vermeld? Het is de Joodse oudheidhistoricus Flavius Josephus die deze geschiedenis brengt (Flavius Josephus, Joodse Oudheden, Boek II,x.1-2). Het was tijdens de periode van Mozes als jongeman en prins van Egypte toen hij een veldtocht tegen de Nubiërs ondernam dat hij met Tharsis, de dochter van de koning van de Nubiërs, naar Egypte terugkeerde. In mijn boek EXODUS, 2016, blz. 47-58, behandel ik uitgebreider deze geschiedenis. Bij zijn overijlde vlucht naar Midian heeft hij de Kuschietische Tharsis moeten achterlaten. Veertig jaar later heeft hij de inmiddels ook bejaarde Tharsis meegevoerd. De Egyptenaren zouden zich zeker tegen haar gekeerd hebben. De actie van Mozes kan men vanuit zijn natuur verklaren: zeer zachtmoedig dat hij was, meer dan alle mensen, die op den aardbodem waren.

Numeri 12:15 Zo werd Mirjam buiten het leger zeven dagen gesloten; en het volk verreisde niet, totdat Mirjam aangenomen werd. 16 Maar daarna verreisde het volk van Hazeroth, en zij legerden zich in de woestijn van Paran.

Het is vanuit de woestijn van Paran dat de twaalf verspieders naar het Beloofde Land Kanaän werden uitgezonden.

Numeri 13:1 En de HEERE sprak tot Mozes, zeggende: 2 Zend u mannen uit: die het land Kanaän verspieden, hetwelk Ik den kinderen Israëls geven zal; van elken stam zijner vaderen zult gijlieden een man zenden, zijnde ieder een overste onder hen. 3 Mozes dan zond hen uit de woestijn van Paran, naar den mond des HEEREN; al die mannen waren hoofden der kinderen Israëls. …

Numeri 13:20 Ook hoedanig het land zij, of het vet zij of mager, of er bomen in zijn of niet; en versterkt u, en neemt van de vrucht des lands. Die dagen nu waren de dagen der eerste vruchten van de wijndruiven.

Volgens de Joodse overlevering in de Seder Olam werd het land Kanaän door de twaalf verspieders verkend vanaf 28 Sivan (mei/juni) tot 9 Ab (juli/augustus) en dit op basis van de vermelding in Numeri 13:20 dat het de dagen der eerste vruchten van de wijndruiven was.

Op basis hiervan kunnen we berekenen dat de tocht vanaf de berg Gods Horeb tot Kades een periode van ruim achtendertig dagen in beslag nam. Hun vertrek aan de berg werd gedateerd op de twintigste dag van de tweede maand Iar. Hun aankomst te Kades werd volgens de overlevering gedateerd op de achtentwintigste dag van de derde maand Sivan.

Wordt vervolgd…

Met vriendelijke groet,

Robert De Telder

Recente publicaties:

Dertig Jubeljaren, 2018, zie link: https://www.bol.com/nl/p/dertig-jubeljaren/9200000101929798/?suggestionType=searchhistory&bltgh=jLyCAgDUe71UKHV4eLlBLQ.1.7.ProductImage&fbclid=IwAR1FW-GC4SRsGCLFOa0BP_MG9IXEYx3Uo2Ugz3s6x74aPfO0kexdKcN4hqU

Kronieken van de koningen van Israël, 2017, zie link: https://www.bol.com/nl/p/kronieken-van-de-koningen-van-israel/9200000086650052/?suggestionType=searchhistory

EXODUS, 2016, zie link: http://www.bravenewbooks.nl/books/102331

Dit boek kan inmiddels volledig online gelezen worden via de volgende link: https://jezusleeft.weebly.com/exodus.html

De Zonaanbidder, 2016, zie link: http://www.bravenewbooks.nl/books/87999

TIJD en TIJDEN, 2015, Zie link: http://boekscout.nl/shop/ViewProduct.aspx?bookId=5579

De Assyriologie herzien, 2012, zie link: http://www.bravenewbooks.nl/books/76234

De Tweede Wereldoorlog door de ogen van een neutrale Belg, 2007, zie link: http://www.bravenewbooks.nl/books/69343

Genesis versus Egyptologie, 2009, dit boek is uitverkocht maar kan online gelezen worden op de hierna volgende link: http://jezusleeft.weebly.com/genesis-versus-egyptologie.html

Apocalyps, 2009, (dit boek is uitverkocht maar op een PDF-document gratis op eenvoudig verzoek per email bij de auteur verkrijgbaar)