De
aflevering van 08.12.2016 sloten we op
onze reis in de tijd chronologisch af bij de dood van de aartsvader Jakob in
Egypte, zie link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?ID=2949236
Met
deze aflevering vervolgen we met de aartsvader Levi, de overgrootvader van
Mozes, die ons chronologisch naar het Exodus-jaar zal leiden.

Jozef,
de elfde zoon van Jakob die onderkoning van Egypte was, zou een leeftijd van
honderdtien jaar bereiken. Het sterfjaar van Jozef was 1628 v. Chr. of anno
mundi 2369. De dood en mummificering van Jozef in Egypte heb ik in het
bijzonder aandacht gegeven in mijn boek EXODUS,
2015, blz. 21-33.
Op het
bijgevoegde schema merkt u in oktober 1661 v. Chr. de vermelding: een kosmisch
fenomeen. Dat jaar werd planeet aarde getroffen door een meganatuurcatastrofe
zoals in het Bijbelboek Job genoteerd werd. Zie het artikel van 07.04.2016, zie link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?startdatum=1459720800&stopdatum=1460325600
Bovenaan
onze tijdsbalk staan de anno mundi-jaartallen vermeldt, die volgens de westerse
kalendermaanden van oktober tot september lopen. De tijdsbalk van millimeterpapier
is ingedeeld aan twee centimeter per jaar, van januari tot december volgens de
westerse tijdrekening via vier kwartalen.
In de
eerste aflevering van 27.06.2016, Genesis
van de eerste beschavingen na de Grote Vloed, gaf ik aandacht aan de studie van
Ivan Panin, Bible Chronology, 1923. Zie link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?startdatum=1466978400&stopdatum=1467583200
Ivan
Panin leverde een Bijbel-chronologische constructie af waarbij hij vanaf de
Schepping op basis van uitsluitend Bijbelse chronologie een anno mundi
jaartelling opstelde. Zijn enige navigatiepunt op de tijdsbalk echter (en dat is
een zwakte) is het begin van Adam in het Bijbelboek Genesis van waaraf hij via
de aartsvaders zijn Anno Mundi jaarrekening opbouwde. De link met de westerse
tijdrekening maakte hij pas bij het vijftiende regeringsjaar van Keizer
Tiberius met het optreden van Johannes de Doper en de doop van Jezus Christus.
De kruisdood van Jezus Christus en Zijn Opstanding en Hemelvaart plaatst Panin op
de tijdsbalk in Anno Mundi 4032 wat volgens zijn berekening gelijk valt met het
jaar 30 AD. Zoals ik in het geciteerde artikel vermelde was ik onder de indruk
van het ontzag dat Panin had voor het Woord van God. Zijn enig navigatiepunt op
de tijdsbalk echter met als eindpunt het jaar 30 AD rechtvaardigde hij door
gebruik van een Bijbelse getallensymboliek via zeven- en elfvouden. Zijn boek
sluit dienaangaande af met een hoofdstuk getiteld: The Numeric Phenomena.

De
Tempel van Salomo was volgens de studie van Panin klaar in het jaar 3024 na
Genesis. Ik ben in mijn reconstructie daarentegen uitgegaan van het jaar 3000 voor
het afgewerkt zijn van de Tempel in het elfde regeringsjaar van Salomo zijnde
okt997/sep996 v. Chr. Vanaf dit jaartal heb ik teruggerekend met de
chronologische gegevens die de Bijbel aanreikt, en arriveerde alzo in het jaar
okt2341/sep2340 v. Chr. voor het jaartal van de Grote Vloed. Sinds de schepping
waren er dan 1656 jaar verlopen. De regeerperiode van Salomo werd bekomen aan
de hand van de historische sabbat- en jubeljaren. Het jaartal 2340 v. Chr. met
het einde van de Grote Vloed als uitkomst zag ik bevestigd door het werk van
Dr. Werner Papke aan: Die Sterne von
Babylon, Die geheime Botschaft des Gilgamesch
nach 4000 Jahren entschlüsselt, 1989, (ISBN 3 7857 0498 4). Dr. Papke
berekende het astronomische jaartal van het Gilgamesj-epos.
Zoals
ik in de aflevering van 27.06.2016 schreef
blijft de studie van Panin zeer leerrijk ter algemene studie van de Bijbelse
chronologie. Hij toont bijvoorbeeld duidelijk aan dat de periode van de 480
jaar (1 Koningen 6:1) tussen het vierde regeringsjaar van Salomo en het jaar
van Exodus, een historische periode was, waarbinnen de overige chronologische
gegevens dienen gerangschikt te worden. De chronologie van de Richteren-periode
wordt aan de hand van de verlopen schijf van driehonderd jaar ten tijde van de
richter Jefta, bepaald en de overige richteren op de tijdsbalk gerangschikt.
Ook de geboorte van Abram/Abraham volgend op het 130ste jaar van
Terah verdedigt Panin via gedegen Bijbelstudie, glansrijk.

De
chronologie van het verblijf van de twaalf stammen in Israël bepalen we op
basis van de chronologische gegevens die de Bijbel verstrekt over Levi, de derde zoon van Jakob bij Lea,
en zijn nageslacht tot op Mozes. In de aflevering van 08.12.2016 hebben we gezien dat de eerste vier zonen van Jakob,
waarvan Levi de derde was, in de
tweede periode van Jakob s zevenjarige diensttijd aan Laban, geboren werden,
zijnde de periode van 1745 v. Chr. tot 1738 v. Chr. Mozes was de zoon van Amram,
de zoon van Kehath, de zoon van Levi: vier
geslachten. Hierna het betreffende Bijbelgedeelte:
Exodus
6:15 Dit nu zijn de namen der zonen van Levi, naar hun geboorten: Gerson, en Kehath, en Merari. En de jaren des
levens van Levi waren honderd zeven en dertig jaren. 16 De zonen van Gerson:
Libni en Simeï, naar hun huisgezinnen. 17 En de zonen van Kehath: Amram, en Jizhar, en Hebron, en Uzziël,
en de jaren des levens van Kehath waren
honderd drie en dertig jaren. 18 En de zonen van Merari: Machli en Musi;
dit zijn de huisgezinnen van Levi, naar hun geboorten. 19 En Amram nam
Jochebed, zijn moei, zich tot een huisvrouw, en zij baarde hem Aäron en Mozes; en de jaren des levens van Amram
waren honderd zeven en dertig jaren. (Statenvertaling)

Laat
ons nu de vier namen van Levi tot Mozes op de tijdsbalk plaatsen. Bij sommige
namen zoals die van Mozes lukt dit chronologisch exact, bij andere namen zoals
bij de zoon van Levi: Kehath, vertrouwen we op de Joodse legendes en werken we
met circa s. Kehath was al geboren voor de intocht in Egypte in 1699 v. Chr.,
dat leert het hierna volgende Bijbelgedeelte:
Genesis
46:1 En
Israël verreisde met al wat hij had, en
hij kwam te Ber-seba, en hij offerde offeranden aan den God van zijn vader
Izak. 2 En God sprak tot Israël in gezichten des nachts, en zeide: Jakob,
Jakob! En hij zeide: Zie, hier ben ik! 3 En Hij zeide: Ik ben die God, uws
vaders God; vrees niet van af te trekken
naar Egypte; want Ik zal u aldaar tot een groot volk zetten. 4 Ik zal met u
aftrekken naar Egypte en Ik zal u doen
weder optrekken, mede optrekkende; en Jozef zal zijn hand op uw ogen
leggen. 5 Toen maakte zich Jakob op van Ber-seba; en de zonen van Israël
voerden Jakob, hun vader, en hun
kinderen, en hun vrouwen, op de wagenen, die Farao gezonden had, om hem te
voeren. 6 En zij namen hun vee, en hun have, die zij in het land Kanaän
geworven hadden, en zij kwamen in Egypte,
Jakob en al zijn zaad met hem; 7 Zijn
zonen, en de zonen zijner zonen met hem; zijn dochteren, en zijner zonen
dochteren, en al zijn zaad bracht hij met zich in Egypte. 8 En dit zijn de
namen der zonen van Israël, die in Egypte kwamen: Jakob en zijn zonen. De
eerstgeborene van Jakob: Ruben. 9 En de zonen van Ruben: Hanoch, en Pallu, en
Hezron, en Karmi. 10 En de zonen van Simeon: Jemuël, en Jamin, en Ohad, en
Jachin, en Zohar, en Saul, de zoon ener Kanaänietische vrouw. 11 En de zonen van Levi: Gerson, Kehath en Merari.

Volgens
de Joodse overlevering (Jewish Legends, Louis Ginzberg, 1909, Volume II,
Chapter II) werd Kehath geboren in het vijfendertigste jaar van Levi. Gemakkelijkheid
halve breng ik deze jaartallen op mijn tijdsbalk aan en bestudeer of het
chronologisch zin geeft. Wanneer Kehath inderdaad in het vijfendertigste
levensjaar van Levi geboren werd, dan maakt hem dat tien jaar jong in het jaar van
de intocht in okt1708/sep1707 v. Chr. De chronologische gegevens van Kehath volgens
de Joodse legende, geven aldus tot hier toe geen enkel probleem. Vervolgens
leert de legende o.a. dat Jochebed, de dochter van Levi, (en toekomstige moeder
van Mozes) geboren werd in Levi s drieënzestigste jaar. Op de tijdsbalk zitten
we nu in het jaar 1680/1679 v. Chr. Datzelfde jaar werd volgens de overlevering
Amram, (de vader van Mozes) aan Kehath geboren. Amram huwde aldus later met
zijn tante. Dat huwelijk werd volgens de overlevering voltrokken in het
vierennegentigste levensjaar van Levi. Op de tijdsbalk uitgetekend geeft deze
chronologische informatie geen enkel probleem. Het huwelijk van Amram en
Jochebed zit wanneer we de chronologische gegevens van de legende volgen, verankerd
in het jaar okt1649/sep1648 v. Chr. wanneer beide eenendertig jaar oud waren.

Wanneer
we nu met de Bijbels-chronologische gegevens van Mozes van het Exodus-jaartal zijnde
1483 v. Chr. terugrekenen bekomen we voor Amram en Jochebed een leeftijd van
tachtig jaar bij de geboorte van Mirjam, de vijf jaar oudere zuster van Mozes.
De Joodse legende heeft met deze ouderdom voor het krijgen van kinderen geen
probleem, rijk als de geschiedenis van het oude Israël is aan wonderen. Hierna een citaat aangaande Jochebed:
Old as
Jochebed was, she regained her youth. Her skin became soft, the wrinkles in her
face disappeared, the warm tints of maiden beauty returned, and in a short time
she became pregnant.
Maar
ook in Egypte vinden we in een buiten-Bijbelse bron bij Manetho, de Egyptische
oudheid-historicus, een verwijzing naar een zeer hoge ouderdom van
negenennegentig jaar met de regeerperiode van farao Pepi II. Een leeftijd die overigens,
naar mijn weten, geen enkele Egyptoloog in twijfel trekt. Volgens mijn
herziening van de geschiedenis van de oudheid (zie TIJD en TIJDEN, 2015, blz. 107-112) was Pepi II de farao van de
verdrukking in Egypte en aldus tijdgenoot van Amram en Jochebed.
Het
hierna volgende Bijbelgedeelte leert dat Jozef de eerste aartsvader was, die in
Egypte stierf. Vers 24 maakt duidelijk dat bij de dood van Jozef zijn broer en
halfbroers nog in leven waren.
Genesis
50:22 Jozef dan woonde in Egypte, hij en het huis
zijns vaders; en Jozef leefde honderd en
tien jaren. 23 En Jozef zag van Efraïm kinderen, van het derde gelid; ook
werden de zonen van Machir, den zoon van Manasse, op Jozefs knieën geboren. 24 En Jozef zeide tot zijn
broederen: Ik sterf; maar God zal u gewisselijk bezoeken, en Hij zal u doen
optrekken uit dit land, in het land, hetwelk hij aan Abraham, Izak en Jakob
gezworen heeft. 25 En Jozef deed de zonen van Israël zweren, zeggende: God zal
u gewisselijk bezoeken, zo zult gij mijn beenderen van hier opvoeren! 26 En
Jozef stierf, honderd en tien jaren oud zijnde; en zij balsemden hem, en men
leide hem in een kist in Egypte.

Levi,
de derde zoon van Jakob zou de leeftijd van 137 jaar bereiken en stierf in 1605
v. Chr. Na de dood van Levi heeft de verdrukking in Egypte een aanvang genomen.
Exodus
1:1 Dit nu zijn de namen der zonen van Israël, die
in Egypte gekomen zijn, met Jakob; zij kwamen er in, elk met zijn huis. 2
Ruben, Simeon, Levi, en Juda; 3
Issaschar, Zebulon, en Benjamin; 4 Dan en Nafthali, Gad en Aser. 5 Al de zielen
nu, die uit Jakobs heup voortgekomen zijn, waren zeventig zielen; doch Jozef was in Egypte. 6 Toen nu Jozef gestorven was, en al zijn broeders, en al dat
geslacht, 7 Zo werden de kinderen Israëls vruchtbaar en wiesen overvloedig, en
zij vermeerderden, en werden gans zeer machtig, zodat het land met hen vervuld
werd. 8 Daarna stond een nieuwe koning
op over Egypte, die Jozef niet gekend had; 9 Die zeide tot zijn volk: Ziet,
het volk der kinderen Israëls is veel, ja, machtiger dan wij. 10 Komt aan, laat
ons wijselijk tegen hetzelve handelen, opdat het niet vermenigvuldige, en het
geschiede, als er enige krijg voorvalt, dat het zich ook niet vervoege tot onze
vijanden, en tegen ons strijde, en uit het land optrekke. 11 En zij zetten
oversten der schattingen over hetzelve, om
het te verdrukken met hun lasten; want men bouwde voor Farao schatsteden,
Pitom en Raamses. (Statenvertaling)
Vanaf
de dood van Levi in 1605 v. Chr. zijn het 122 jaar tot de Exodus.
De zoon
van Levi: Kehath (de grootvader van Mozes), die als jongeling bij de clan van
Jakob-Israël bij de intocht in Egypte behoorde, bereikte de leeftijd van 133
jaar (Exodus 6:17). De zoon die Kehath in Egypte verwekte: Amram, de vader van
Mozes, krijgt volgens Exodus 6:19 een leeftijd van 137 jaar. In mijn boek EXODUS, 2016, blz. 37-46, toon ik aan
dat volgens de Joodse overlevering, Mozes geboren werd na een zwangerschap van
slechts zes maanden en dat het jaar en de maand van zijn geboorte exact
gedateerd kan worden in de maand sjabat (januari/februari) van het jaar 1563 v.
Chr. Als tachtigjarige stond hij in 1483 v. Chr., het jaar van de Exodus, voor
farao, en 120 jaar oud stierf hij aan de grens van het Beloofde Land Kanaän in
het jaar 1443 v. Chr.
Vanaf
de exodus met nisan in 1483 v. Chr. zijn het vierhonderddertig jaar terug tot
de belofte aan Abram met nisan in 1913 v. Chr.
Exodus
12:40 De tijd nu der woning, dien de kinderen
Israëls in Egypte (LXX: en Kanaän) gewoond hebben, is vierhonderd jaren en
dertig jaren. 41 En het geschiedde ten einde van de vierhonderd en dertig
jaren, zo is het even op denzelfden dag geschied, dat al de heiren des HEEREN
uit Egypteland gegaan zijn.

In mijn
boek EXODUS, 2016, heb ik ook aandacht gegeven aan de duur van de
verdrukking in Egypte en Kanaän. De verdrukking in Egypte begon een tijd na de
dood van Jozef, toen een farao aan de macht kwam die Jozef en zijn weldaden
voor Egypte niet gekend had. Deze verdrukking kunnen we op de tijdsbalk
verankeren bij de geboorte van Mirjam in 1569 v. Chr., een naam die
de betekenis van bitter heeft. Mozes, haar broer, zou vijf jaar later in 1564
v. Chr. geboren worden. De Egyptische verdrukking duurde tot aan de Exodus
aldus minstens zesentachtig jaar tot maximum honderdtweeëntwintig jaar, wanneer
we vanaf de dood van Levi rekenen.
In mijn
boek Van Noach tot Christus, 1987,
door het Goede Boek gepubliceerd, vermeldde ik in bijvoegsel III de
verschillende Bijbelse geslachtsregisters, die duidelijk maken dat de
tijdsperiode van 430 jaar die Paulus doorgeeft in Galaten 3:17, te verdelen
zijn over zowel het verblijf in Kanaän als in Egypte.
Het
geslachtsregister van Levi tot Mozes zijn vier namen die alleen binnen de 215
jaar van het verblijf in Egypte passen.
Ook het
geslachtsregister van Manasse, broer van Efraïm, en beiden zonen van Jozef die
in Egypte geboren werden, past alleen in de periode van 215 jaar. Van Manasse
(1 Kronieken 7:14-20) tot Zelafead (Numeri 27:1) ten tijde van de Exodus vermeldt
de Bijbel vijf namen: Manasse, Machir, Gilead, Hefer en Zelafead. Hierbij is
nog op te merken dat de Bijbel vermeldt dat Jozef (Genesis 50:23), de kinderen
van Machir op zijn knieën heeft gehad.

Mozes
zou tot zijn veertigste levensjaar als de geadopteerde zoon van de dochter van
farao in het huis van farao verblijven. Daarna liep het fout, maar dat gaan we
in een volgende aflevering chronologisch behandelen.
Hebreeën
11:23 Door het geloof werd Mozes, toen hij geboren was, drie maanden lang van zijn ouders
verborgen, overmits zij zagen, dat het kindeken schoon was; en zij vreesden het
gebod des konings niet. 24 Door het geloof heeft Mozes, nu groot geworden
zijnde, geweigerd een zoon van Farao's
dochter genoemd te worden; 25 Verkiezende liever met het volk van God
kwalijk gehandeld te worden, dan voor een tijd de genieting der zonde te
hebben; 26 Achtende de versmaadheid van Christus meerderen rijkdom te zijn, dan
de schatten in Egypte; want hij zag op de vergelding des loons. 27 Door het
geloof heeft hij Egypte verlaten, niet vrezende den toorn des konings; want hij
hield zich vast, als ziende den Onzienlijke. 28 Door het geloof heeft hij het
pascha uitgericht, en de besprenging des bloeds, opdat de verderver der
eerstgeborenen hen niet raken zou. 29 Door het geloof zijn zij de Rode zee
doorgegaan, als door het droge; hetwelk de Egyptenaars, ook verzoekende, zijn
verdronken. (NBG Vertaling 1951)
Op de
bijgevoegde schemas staan de Egyptische faraos en hun respectievelijke
dynastieën vermeld. In mijn boek TIJD en TIJDEN, 2015, verklaar ik een en ander
vanaf blz. 61 tot 111.
Wordt
vervolgd
Met
vriendelijke groet,
Robert
De Telder
Recente publicaties van Robert De Telder
EXODUS, 2016, zie link: http://www.bravenewbooks.nl/books/102331
De Zonaanbidder, 2016, zie link: http://www.bravenewbooks.nl/books/87999
TIJD en TIJDEN, 2015, Zie link: http://boekscout.nl/shop/ViewProduct.aspx?bookId=5579
De Assyriologie herzien, 2012, zie link: http://www.bravenewbooks.nl/books/76234
De Tweede Wereldoorlog door de ogen van een neutrale
Belg, 2007, zie link: http://www.bravenewbooks.nl/books/69343