Onze
werkweek verliep erg rustig, een heerlijke afwisseling na de voorbije drukke
weken! Op vrijdag besloten we het huis nog eens goed onder handen te nemen.
Zaterdag trokken we de wijde wereld in. We reden naar Kursi, een nationaal park
met de ruïnes van een oud byzantijns klooster.
Het is ook
een plaats die geassocieerd wordt met de bijbel. Hier zou Jezus 1 of 2 mannen
(afhankelijk van de overlevering) die door demonen bezeten waren genezen
hebben. We klommen nog een heuvel op om even van het uitzicht over het Meer van
Galilea te genieten alvorens we weer verder reden. De volgende halte was Gamla,
ook een nationaal park. Er waren precies veel mensen met hetzelfde idee, want
we stonden een half uur in de file voor de ingang van het park!
We
wandelden eerst naar een waterval, de hoogste van heel Israël.
Daarna
wandelden we naar het eigenlijke Gamla. Gamla is een oude joodse stad, en is
net als Masada een symbool voor joods heroïsme. Gamla is gebouwd op een heuvel
die lijkt op een kamelenbult. In het park hebben ook veel vale gieren een nest.
De laatste
halte van de dag was bij de Ayit waterval.
Op de
terugweg kwamen we weer in een file terecht. Met de landkaart in de hand
draaiden we de eerstvolgende straat af om de file te vermijden. Deze weg leidde
ons langs Arabische steden, waar het dus ook een drukte van jewelste was! Maar
ook interessant.. Uiteindelijk geraakten we toch thuis, na dik 2 uur rijden
over een rit die normaal maar een uurtje duurt.. Sightseeing
Op zaterdag 3 maart begon de eigenlijke toeristische uitstap van de workshop. We startte onze dag met een jeeptour. Deze bracht ons eerst bij een bedoeiennederzetting waar we een maaltijd aangeboden kregen. De gastheer bereidde Lafah-broden voor ons op zijn kacheltje in de tent. De kinderen kwamen nadien aandraven met lebaneh en olijfolie. De maaltijd was heel simpel, maar tegelijkertijd toch ook overheerlijk! De gastheer sprak ook redelijk goed Engels omdat hij met een Europese vrouw getrouwd geweest was. Nu zat hij in een scheidingsprocedure, en deze verliep naar het schijnt nogal stroef. Onze gids had een goede band met hem, en door toeristen naar zijn dorp te brengen, probeerde hij hem ook een bron van inkomen te geven. Want nu leefde de gastheer vooral van zijn geiten en dromedarissen. De Jeeptour bracht ons vervolgens naar Makhtesh Ramon. Een Makhtesh is een geologisch fenomeen dat ontstaan is in verschillende stappen: 1) Door aardplaat verschuivingen, worden deze tegen elkaar gedrukt en ontstaat er een heuvel; 2) Na enkele (miljoenen) jaren komt er een zee opzetten die de heuvel gedeeltelijk overspoelt; 3) Alles wat boven water zit wordt door erosie van weer en wind afgespoeld; 4) De zee trekt zich terug. Wat nu overblijft, is een afgeknotte heuvel; 5) Door verdere erosie wordt de zachtere binnenkant verder uitgespoeld, terwijl de randen van de heuvel rechtop blijven staan; 6) Het water dat zich in de afgeknotte heuveltop bevindt, baant zich een weg naar buiten. Hierdoor ontstaat een bres in de heuvelwand. Een makhtesh is dus een uitgespoelde heuvel met een uitloop aan 1 kant. Het is geen krater, omdat deze ontstaan door vulkaanuitbarstingen of door meteorietinslagen, en ook geen canyon omdat deze 2 uitlopen hebben (1 inloop, 1 uitloop). Er zijn 7 Makhteshim in de wereld, 5 in Israel en 2 in de Sinai in Egypte. Makhtesh Ramon is 40km lang, 2 tot 10 km breed en 500m diep. Je ziet hiet dan ook de verschillende aardlagen in de zijwand verschijnen. De gids die ons uitlegt hoe een makhtesh ontstaat Daarna reden we terug noordwaarts. We hielden even halt bij enkele fossielen die onze gids wist te liggen. Hij was er bijzonder trots op dat hij deze gevonden had, maar vond het tegelijkertijd jammer dat de (andere) toeristen veel van deze fossielen meegraaiden. We zagen ook nog enkele vergezichten van de woestijn. We zagen onder andere enkel tafelbergen. Hoewel het hier dus normaal gezien niet regent, hadden wij natuurlijk weer net de pech (of het geluk?) van regen in de woestijn te hebben. Het weer was echt guur, met felle windvlagen en af en toe een buitje erbovenop. Dit weer was dus wel ideaal voor de planten in de woestijn, en we zagen dan ook enkele in bloei staan. De avond had niet zo veel om het lijf. We brachten die door in het lokale cafeetje met onze andere collegas van de workshop. Netwerken heet dat dan! Zondag 4 maart verlieten we de woestijn en trokken we naar Jerusalem, via de Dode Zee. Nu stapte er een gids mee op de bus, en deze hield ons heel dag gezelschap. Ook hij wilde ons een Makhtesh laten zien, en dus reden we naar de Large Makhtesh. Dit is echter een misleidende naam, aangezien Makhtesh Ramon de grootste was, maar deze is de op 1 na grootste. In deze buurt liggen er 2 dicht bijeen, en deze is de grootste van de twee. Tijdens de Britse mandaat-periode (? 1948) dacht men in deze makhteshim olie te vinden. Alle landen rondom Israel hebben olievelden, dus waarom Israel niet? Ze begonnen dan ook naar olie te boren in deze makhtesh. Boren in een makhtesh bespaart je al om door de eerste aardlagen te boren. Helaas vonden ze nergens olie terug. Er is hier ook een leuke anekdote aan verbonden: Waarom deed Mozes er 40 jaar over om van Egypte naar Israel te stappen, terwijl deze tocht op 2 weken kan afgerond worden? Antwoord: Mozes heeft zo lang moeten zoeken om een land zonder olie te vinden Op de bodem van deze Makhtesh vind je ook verschillende kleuren terug. Deze kleurverschillen ontstaan door de verschillende oxidatie-stadia van de ijzermineralen in de bodem. Hierdoor ontstaan er rode, gele, purpere, witte en zwarte kleuren. Aan de uitloop van deze makhtesh daalden we ook even af in een canyon. Deze was uitgesneden door de rivier die ontsprong in de Large Makhtesh. Het verschil met een makhtesh was duidelijk te merken. De erosie was nog steeds bezig, en onze gids nodigde ons uit om over 200.000 jaar terug te komen om te zien hoe de rivierbedding dan veranderd zou zijn. Daarna zetten we onze weg verder naar Masada en de Dode Zee. Dit was nu onze derde keer dat we naar Masada gingen. Eerst gingen op ons zelf, daarna met de veeartsen in November, en nu dus weer. Amos, een andere student van Ilan, vond ons echte Zionisten aangezien Masada wordt aanzien als een historisch teken van Joodse moed en zelfopoffering. De gids die we nu hadden gaf een hele goede uitleg, met hier en daar andere accenten. Zo hebben we nu ook al drie verschillende variaties van het verhaal in Masada gehoord. Onze puzzel van het complete verhaal wordt dus steeds dichter gelegd . Ook nu waren we weer onder de indruk van het adembenemende uitzicht dat je hebt vanop Masada. Op het einde van de avond werden we afgezet in Jerusalem met nog enkele andere workshop-deelnemers. Iedereen ging naar zijn/haar hotel, maar we spraken later terug af aan de Jaffa-poort om samen iets te gaan eten. Machteld was echter te uitgeput, en dook direct haar bed in. Tom zette toch nog even een stapje in de wereld met de rest
Donderdag stonden er tijdens de workshop enkele seminaries en rondleidingen doorheen de labo's van Ben Gurion University gepland. Het was voor ons aangenaam om zien waar ze hier zoal mee bezig zijn inzake automatisatie en robotica. Zo zagen we een kruipende mechanische slang, een robot balancerend op een bal, en veel meer. Het weer was nu ook helemaal omgeslagen. Het regende tot groot jolijt van de lokale bevolking. Vorige winter hadden ze maar 2 dagen regen gehad in Be'er Sheva, enkele druppels meer was het niet vertelden ze ons. Dus nu waren ze blij dat er eindelijk nog eens iets viel. Voor ons was dat natuurlijk minder prettig, en moeilijk te geloven dat het er zo weinig regent. Na onze dagtaken vertrokken we met de groep uit Be'er Sheva. Een bus kwam ons ophalen, en bracht ons naar Sde Boker waar BGU ook een campus heeft. Sde Boker ligt echte nog meer zuidwaarts, en dus ook verder de woestijn in. De 45 minuten durende tocht van Be'er Sheva naar Sde Boker kruiste dan ook geen enkel dorpje of stad, enkel wat Bedoeienen tenten of nederzettingen. Bij een van deze nederzettingen hielden wij halt voor ons avondeten. We namen allen plaats in een grote tent/barak, alwaar een kampvuurtje werd gemaakt.
We kregen er ook een maaltijd aangeboden, groentensoep en Magloubah, een gerecht op basis van kip, rijst en kool. Vooral de Magloubah was om van te smullen! In de tent moesten we ook op onze hurken of in kleermakerszit gaan zitten om te eten. Dit leverde nog een hilarisch moment op voor de groep toen Tom probeerde op te staan. Hij verloor immers zijn evenwicht en viel pardoes terug op de grond. Door het lange zitten in deze vreemde houding was zijn been aan het slapen, en bijgevolg had hij geen gevoel meer in zijn benen. Hilarisch moment dus (voor de meesten in de groep dan toch)
In de late avond kwamen we dan aan in Sde Boker. We verbleven in de Field School, een department van BGU waar men vooral onderzoek deed naar alles wat met de woestijn te maken had. Vlakbij deze Field School ligt ook het graf van David Ben Gurion en zijn vrouw Paula. Ben Gurion was de eerste president van Israel in 1948, en leefde na zijn pensioen in kibbutz Sde Boker. Het was zijn laatste wens om in Sde Boker begraven te worden.
Sde Boker ligt dus middenin de woestijn. Het is omgeven door zand, rotsen en stenen, met hier en daar een plantje dat uit de grond komt piepen. Maar Sde Boker ligt ook boven de Zin-vallei, waardoor er een diepe kloof zichtbaar is vanuit Sde Boker. Wadi Zin ligt hier op de bodem van de kloof, het rivierbed van de Zin-rivier.
Vrijdagmorgen was een vrije dag voor de buitenstaanders van het INTRO-project, wat ons dus de kans gaf om er op uit te trekken. We vertrokken dan ook 's morgens naar de Zin-vallei. Maar we zagen dat de slagboom gesloten was, en dus konden we er niet met de auto verder. De vallei werd afgesloten omdat de kans op overstromingen groot was. Zoals eerder al vermeld was er regen gevallen, en niet zo'n klein beetje. En dan moet je nog weten ook dat de bodem in de woestijn niet zo absorberend is door al dat gesteente, waardoor al het water dat er valt afstroomt. In zo'n bergachtig gebied kan het dus zijn dat er ineens veel water kan opkomen, met alle gevolgen vandien (zie youtube: http://www.youtube.com/watch?v=1gxJPwphesg). Maar wij lieten ons niet terug slaan, en besloten dan te voet verder te gaan, en enkel op de weg te blijven. De weg bracht ons naar de bodem van de kloof, en dus ook bij de Wadi Zin. Daar waren nog resten te zien van vorige 'flash floods' zoals dat genoemd wordt. Maar voor de rest stond er enkel maar een klein plasje water.
De tocht door het woestijnlandschap was adembenemend: ten eerste figuurlijk door het het mooie landschap, en ten tweede letterlijk door de steile beklimmingen en de felle wind die er stond. Daarom dat een korte rustpauze wanneer we terug boven waren welgekomen was.
Dag twee van de workshop was toch al iets serieuzer. We begonnen onze dag met een snelle hap in de leslokalen. De organisatoren hadden immers broodjes, groentjes en kazen voorzien, zodat we snel iets konden eten. Het was een echt Israelisch ontbijt: veel groenten, en snel eten! De lesdag begon met een statistiek sessie in de voormiddag, en in de namiddag volgde een zeer uitgebreide sessie over hoe je een aanvraag voor een project moet schrijven, aan welke criteria je moet voldoen, en aan welke categorie je je moet richten. Tijdens deze sessies werd het ons weer duidelijk hoe carrière gericht sommige mensen kunnen zijn. Op deze workshop waren er een paar mensen die vrouw/vriendin achter hadden gelaten in hun thuisland, terwijl zij carrière maken, of althans de weg naar hun carrière-top aan het bouwen zijn, in West-Europa. Maar ze gaven toch ook allemaal toe dat het een hele opoffering was... Tussendoor waren we op de middag een bezoek gaan brengen aan 'het rode tapijt' in Shokeda forest. In het voorjaar, ten minste als het voldoende geregend heeft in de winter, komt de Anemone Coronaria ("Kalanit" in het Hebreeuws"; "Anemoon" in het Nederlands) tot bloei. deze overwoekert dan hele velden en bossen in de woestijn, die anders dor en droog aanzien in de rest van het jaar. Het is dan ook een spectaculair zicht, zeker voor de mensen die in deze woestijnachtige omgeving leven.
's Anderdaags begon het ook stevig te waaien, en een weersverandering hing in de lucht. De windsterkte nam in de namiddag zo fel toe, dat er een heuse zandstorm opstak in Be'er Sheva. De lucht werd troebel, en kreeg een gelige kleur. Op het maximum van de storm kon je maar amper enkele meters ver kijken. Maar een geluk dat we de hele dag binnen moesten zitten voor het vervolg van de statistiek cursus! Hoewel, op de middag moesten we er ook even doorheen voor onze lunchpauze. Machteld kreeg toen net telefoon, en na een gesprek van enkele minuten proefde ze de woestijnzand in haar mond. Lekker!
Fotogenomen voor het hoogtepunt van de zandstorm
Gelukkig ging de storm in de late namiddag weer liggen, en klaarde het weer op. Zo konden we toch op ons gemak terugkeren naar het hotel!
Foto genomen vlak na het luwen van de storm. Merk het verschil op!
We waren uitgenodigd om deel te nemen aan de INTRO workshop in Ben Gurion University in Be'er Sheva. Be'er Sheva ligt in het zuiden van het land, en is de meest noordelijke stad van de Negev. De Negev is de woestijn in Israel, en bestrijkt ongeveer 60% van het landoppervlak. Februari-Maart is de ideale periode om de woestijn te bezoeken. Ten eerste lopen de temperaturen nog niet zo hoog op als in de zomer. Ten tweede staat de woestijn in de deze periode in bloei na de schaarse regens in de winter.
Op de eerste dag stond een bedrijfsbezoek aan Intel Israel op het programma. We hadden daarom ook de afspraak om de groep te ontmoeten aan het treinstation van Kiryat Gat. Voor ons betekende dat weer vroeg opstaan, omdat het toch een 2u durende treinrit zou zijn. Eenmaal in het treinstation van Kiryat Gat wisten we niet echt naar wie we moesten uitkijken. We kenden immers niemand van de hele groep, en hadden enkel een lijst met namen en telefoonnummers bij. Gelukkig zagen we aan de uitgang een groep jonge mensen staan, en na een korte afluistersessie kwamen we er ook achter dat zij ook deel namen aan de workshop.
Onze chauffeur, een prof van BGU, had zijn GPS nog niet aangepast aan de nieuwe verkeersituatie in Kiryat Gat, en dus reden we helemaal verkeerd. Uiteindelijk kwamen we na 45 min toch aan bij Intel. Daar werden we eerst officieel aan elkaar voorgesteld, en daarna volgde een rondleiding in de fabrieken. Het was best wel interessant om al die robotica en technologie te zien werken. Ook de controlekamer was indrukwekkend. Elk bureau was er verstelbaar in hoogte, hellingsgraad, schermafstand ed. Intel is dan ook al 3 jaar op rij verkozen tot meest aangename werkplek in Israel. De lunchpauze werd op zijn Israelisch ingevuld. Dit hield in een snelle hap in een of ander kraampje in het winkelcentrum. In de namiddag werd ons wat toerisme en cultuur aangeboden. We brachten een bezoek aan Beit Guvrin National Park. Deze site staat ook vermeld in de bijbel als Maresha. Deze stad is uitgehouwen in de zachte kalksteen in de bodem, wat vaak wonderbaarlijke constructies opleverde.
Hele huizen en zelfs wijken vonden we op onze ondergrondse weg.
Ook een oude olijfpers vonden we op onze weg.
Na het bezoek werden we naar ons hotel gebracht in Be'er Sheva. Om acht uur spraken we weer af met de groep om iets te gaan eten. De keuze werd gemaakt om hummus te gaan eten. Iets wat wij wel konden apprecieren!
Dries, een oude bekende uit Machteld hare studententijd, werkt voor LIBA, een partner van melkveeondernemers in Belgie. Dries was ons in de zomer van 2011 al eens komen bezoeken met zijn vriendin. Toen was zijn reis ook met het doel om een eventuele studiereis voor te bereiden. Ze hadden Machteld gevraagd om mee te helpen deze reis voor te bereiden. De krokusvakantie in Belgie was de gekozen datum voor deze studiereis. Maar door de vele inschrijvingen moest er een tweede reis gepland worden. Deze stond dan ook een week later gepland. Tijdens het bezoek van de eerste groep was Machteld dan ook een beetje nerveus. Alle bezoeken waren via de telefoon of face-to-face geregeld, maar dat is (zeker) in Israel geen garantie op succes. We kregen net het opstijgen van de groep in Brussel al een bericht dat hun megafoon niet was doorgelaten door de security. De reden? Een megafoon kunnen ze niet scannen om te zien of er een bom inzit. Machteld is dan nog halsoverkop op zoek gegaan naar een megafoon. Dankzij Ilan hebben we er toch nog een kunnen vinden!
De eerste dag van bezoeken zijn we de groep gaan opwachten aan het voerstation bij ons in de buurt. Het was een aangename kennismaking met de groep, en hier en daar herkenden we ook wat bekende gezichten van mensen uit onze buurt, of ouders van vrienden. Het bezoek aan het voerstation verliep vlot, hoewel de vertaling niet altijd gemakkelijk was De manager sprak niet goed Engels, dus was Efrat er om naar het Engels te vertalen, en dan Dries om het naar het Nederlands te vertalen. Machteld en Tom liepen dan ook nog tussen de groep door om eventuele vragen te beantwoorden.
De volgende dagen en bezoeken verliepen redelijk vlot. Voor Machteld kroop er toch nog meer tijd in dan dat ze eerst gedacht had. Een bezoek werd op het allerlaatste moment afgezegd, en dus moest er halsoverkop naar plan B gegrepen worden. Dat was een bezoek aan de boerderij waar wij onze experimenten doen. De manager nam er zijn tijd (tussen de vele telefoontjes door) voor om een degelijke uitleg te geven. En ook wij waren er weer bij om eventuele vragen te beantwoorden. Op woensdagavond ontmoetten we de groep in hun hotel in Tiberias om er een korte presentatie te geven over onze kijk op de landbouw in Israel, en leven in Israel in het algemeen. De presentatie werd toch gesmaakt denken we, en vooral de samengang van veeteelt en religie zorgden voor veel opengevallen monden. Daarna bleven we ook nog even in de bar gezellig een pintje drinken, en de reis overlopen. We kregen vooral veel opmerkingen over het gebruik van technologie in de bedrijven, maar ook de rommel en de werkinefficientie was door velen opgevallen.
Zondag was de reis afgelopen voor de eerste groep van LIBA. Dries zou in Israel blijven om de volgende groep op te wachten in de luchthaven. Wij hadden hem dan ook uitgenodigd in ons huis om er te blijven slapen. Maar er trad een probleem op bij het inchecken. Blijkbaar was de vlucht overboekt, dus moesten er een paar mensen voet aan de grond houden. Dries bleef dus bij deze mensen, die nu een hotel werd aangeboden waar ze konden verblijven tot de volgende vlucht naar Brussel gepland stond.
Doordat Dries niet op tijd bij ons komen, zien we hem niet meer voor wij richting Be'er Sheva vertrekken. Wij gaan namelijk naar een workshop in Ben Gurion University of the Negev, de grootste universiteit in de woestijn van Israel. Maar we hebben de sleutels achtergelaten zodat hij altijd binnen kan als hij wil!
