De ups en downs van een schrijver, tolk, therapeut, echtgenoot What we think we become
18-03-2009
VOORLAATSTE DEEL VAN DEEL 1: Maryam kruist de mentale degens met zichzelf
Het meisje stapt in de cabine. Ze verwacht zich aan een
kleine ruimte, maar ze bevindt zich vlak voor de deuren van een groot
auditorium. Verrast en nieuwsgierig gaat ze naar binnen. De studenten zitten,
met pen en cursusblok in de aanslag en kwetteren door elkaar, de prof moet nog
komen. Uit gewoonte neemt Maryam plaats aan een bankje, ze is verward, vergeet
hoe ze hier terechtkomt en denkt dat ze echt les heeft. Paniek als ze beseft
dat ze helemaal geen cursus bij heeft en ook niets om te noteren.
Als ze zit, blijkt dat ze omringd is door vrouwen, van links
en rechts schieten pijnlijk misprijzende blikken haar richting uit. Een meisje
voor haar zegt express luid: Ayineh is met stip het mooiste meisje van ons jaar.
Veel mooier dan al de rest. Ayineh en Maryam lijken op elkaar ze zijn de
enige twee Iraanse meisjes in hun jaar -, dus die opmerking kan ze enkel
interpreteren als een lelijke sneer.
De drie meisjes die vlak voor Maryam zitten, komen haar
bekend voor, maar ze kan hen niet echt plaatsen. Waren dat vroeger niet haar
vriendinnen? Waarom doen ze nu dan zo gemeen? Het drietal weet dat Maryam hen
hoort en gadeslaat, hun gesprek is dan ook geconstrueerd om Maryam te pesten.
Wat hebben die drie tegen haar? Maryam voelt zich helemaal niet op haar gemak,
voelt zich als kneedbare was, overgeleverd aan beulen.
Maryam, ken jij die?
Nee, nooit van gehoord. Moet ik die kennen?
Wacht, is dat geen jaargenote? Zon omhooggevallen trien?
Ik denk het wel. Zon compleet over het paard getild wicht. Die ons véél te
minnetjes vindt.
Ja, nu je het zegt. Zon arrogante tik, dat doet wel een
belletje rinkelen.
Het lichtontvlambare Perzische meisje is nu zeker dat ze met
gewezen vriendinnen te maken heeft. Ze kan nog steeds niet op hun namen komen, maar
ze heeft ze ooit gekend, dat voelt ze. Maryam wil hun gezwets dan ook niet over
zich heen laten gaan. Een stem in haar hoofd zegt dat dit niet echt is, dat ze
zich bijgevolg ook niet hoeft te houden aan conventies. Ze voelt opnieuw kracht
door zich stromen en dus ze staat op en schreeuwt ze. Terwijl ze zich kwaad
maakt, herinnert ze zich steeds meer:
Jullie zijn arrogant, jullie zijn gemeen! Jullie maken
jullie eigen veilige burcht, maar dat is in werkelijkheid een dorre gevangenis!
Jullie gaan enkel om met een select kringetje mensen en bekritiseren al de
rest! Hyperonzeker zijn jullie en jullie zijn jaloers op mij, omdat ik
openbloei in tegenstelling tot jullie. Jullie hebben mij jaar na jaar besmet
met jullie stompzinnige sociale paranoia. En ik besefte net op tijd dat ik
verdronk in jullie bekrompen wereldje. Jullie studeren geneeskunde, maar jullie
hebben het helemaal nooit over geneeskundige themas, jullie roddelen alleen en
jullie vergelijken jullie voortdurend met iedereen. Fletse zeepbellen zijn
jullie, jullie vermijden zo hardnekkig elk risico op gezichtsverlies dat jullie
gestopt zijn met leven. Wat zeg ik? Jullie zijn nog nooit begonnen met leven!
Haar tirade heeft weinig succes. De meisjes gaan gewoon
lekker verder:
Zie je wel. Hoog in haar bol, heeft ze het. Zo arrogant. En
op basis van wat? Ze epileert geeneens haar armen en als ze twee keer op een
jaar haar benen doet, zal het veel zijn.
Maryam is dan ook een intellectueel type, hé. Die staat
daar boven. En dus laat ze haar benen ongeschoren, gewoon om te tonen dat ze zo
veel beter is dan ons. NOT!
Sinds ze actief is in het studentenleven waant ze zich
prima ballerina numero uno.
Maryam stelt tot haar schrik vast dat haar opponenten niet
meer met drie zijn, maar met tientallen. Ze zit niet meer, maar staat beneden
aan het bord en alle omstanders scanderen:
arro-gant, arro-gant, arro-gant, terwijl ze ritmisch in
hun handen klappen.
Een prof in operatiekleren, haarnetje inbegrepen, zweeft
boven hun hoofden en fluistert dreigend:
Ik ga jou buizen, ik ga jou keihard buizen, ik zou jou
zelfs niet vertrouwen met een schaafwond.
Maryam draait rond en rond, op zoek naar een uitweg, een
steunpunt, een reddende hand. Het geschreeuw is zo luid en zo monotoon dat ze
verdoofd raakt. Dan beseft ze dat ze zich moet vermannen. Dat dit niet echt is.
Ik ben verdomme sterker dan dit. Dit is onzin. Ik heb mij
losgemaakt van mijn vroegere vriendinnen die inderdaad een negatief effect
hadden op mij. Ze voedden hun ego door mijn zelfvertrouwen te ondergraven en
mijn eigenwaarde te draineren. Maar het gaat goed met me, dat is voorbij. En
mijn studies? Rustig blijven, ik zit in mijn vierde jaar, ik geef nu niet op,
ik geef nooit op.
Even is het zwart voor Maryams ogen. Dan staat ze plots voor
een spiegel. Ze ziet zichzelf en beseft dat ze werkelijk mooi is, echt mooi. Ze
wrijft over de dijen die haar Boelie zo moordend sexy vindt en voelt ze zich
helemaal goed in haar vel. Maar dan valt haar blik op haar neus. Er is niets
mis met haar neus, maar is die nu niet gegroeid? Ja, ze is zeker, haar neus is
groter geworden. En, maar, haar neus groeit nog en nog. Haar neus zwelt tot een
gigantisch ding en ze voelt zich licht worden. Haar neus zwelt en zwelt en ze
zweeft weg, gedragen door haar volgelopen neus. In de lucht draait ze
ondersteboven, haar blik valt op de rest van haar lichaam. Niet alleen haar
neus, maar elk lichaamsdeel is een enorme ballon geworden. Beneden op de grond
staan oude mannen en vrouwen gewapend met naalden die die springen om haar lek
te kunnen prikken. Gelukkig hangt ze veel te hoog. Dus ze lacht hen uit. Maar
dan komen er opeens valken aangevlogen. Valken met gesluierde vrouwenhoofden
die het op haar gemunt hebben. Doodsbang is ze. Hey, maar, wacht eens, dat kan toch
allemaal niet? Nee, zeker weten. Dit is niet echt. Ze herwint haar normale
proporties en valt.
Ze staat beneden aan een trap, het is donker, maar van boven
aan de trap komt een flauw lichtschijnsel. Trede voor trede gaat ze omhoog tot
ze bij een deur komt, die op een kier staat. Typisch voor een boze droom,zegt
ze tegen zichzelf. Maar eens voorbij de deur, verliest ze opnieuw haar
realiteitsbesef.
Maryam bevindt zich in een slaapkamer, in het bed voor haar
ligt Boelie met een naakte blondine, ze bedrijven passioneel de liefde. Maryam
sterft inwendig duizend doden, alsof haar hart een clusterbom is die tot
ontploffing komt, vol ze een diepe pijn die uitdeint en haar omvat, tot ze
enkel nog dat ene gevoel is: pijn. Haar geloof in goedheid, haar liefde voor
het leven is nu als kristal dat uiteenspat, reddeloos verloren.
Maar dan herinnert ze zich een flard van een zin. Was het
Pieter-Jan die dat zei? Ja, zeker weten, ja, nee, echt, dat was het. Dit is
niet echt! Trouwens, Boelie valt helemaal niet op blondines. En dit exemplaar
lijkt dan nog Belgisch. Boelie zegt toch altijd: Once you go Persian, you
never go Belgian.
Nee, dit is onzin, beseft ze en hop, weg is het beeld. Er
volgt een witte flits die van binnenuit lijkt te komen, een vonk diep in haar
keel, nee niet echt haar keel, maar ze kan het anders niet beschrijven. Ze
voelt een volheid die ze nog niet eerder voelde, tenzij misschien tijdens seks.
Alles is goed, alles is goed, zo voelt het. Een weldadige stroom van perfecte
harmonie. Heerlijk.
Maar dan voelt ze zich opeens als wegstromend badwater. Het
water wil in de kuip blijven, maar kan het niet. Maryam opent de ogen en ligt
rillend op de vloer van de cabine. Ze moet straks het stenen pad volgen, anders
komt er geen lift voor Jelle. Zei dat nou iemand? Of beseft ze dat gewoon? Boelie,
ze wil Boelie zien. Boelie die haar helemaal niet bedriegt en helemaal haar
Boelie is.
De cabine komt met een schok in beweging. Maryam komt
overeind. Het is net of de verf is gevlucht uit een schilderij en weer
terugkomt. Het landschap voor haar krijgt geleidelijk terug kleur. Als de
cabine bij de rand komt, stapt het meisje uit en de cabine rolt er vandoor. Maryam
stelt verwonderd vast dat de cabine helemaal leeg is. Kale wanden, kale vloer,
geen enkel voorwerp te bespeuren. Ze vraagt zich af of er tijdens haar overzet
ook allerlei spullen in de diepte zijn geslingerd. Of er muziek was, kan ze
zich niet herinneren. Het kan wel.
Maryam speurt naar Jelle, maar die zit nog steeds in het
gras. Ze roept hem, maar hij reageert niet. Ze schreeuwt dat hij moet beseffen
dat het allemaal niet echt is. Als ze meent dat hij kort ja heeft geknikt,
stapt ze richting de bomen waartussen alle anderen zijn verdwenen. Een korte
wandeling over een stenen pad brengt haar tot de anderen, die samen in een
kring zitten en hun ervaringen uitwisselen. Boelie en zij vliegen in elkaars
armen. Ik zag dat je mij bedroog, zegt zij. En ik zag dat je verhongerde en
verging van kou, omdat ik niet voor ons kon zorgen. Verschrikkelijk.
De twee knuffelen en kussen een hele tijd door. Tot Maryam
aan de anderen vraagt:
Gaat het wat met jullie? Jullie zijn zo stil.
Ja, logisch toch? Wat had je dan gedacht, na zoiets,
antwoordt Randy.
Bleek jullie cabine uiteindelijk ook gewoon leeg te zijn?,
vraagt Maryam.
Iedereen bevestigt.
Boelie heeft een idee. We mochten niet blijven kijken, want
anders kwam er geen cabine, juist?
Waar wil je naar toe?, vraagt Nico die het al geraden
heeft.
Ondertussen is Jelle vast al vertrokken. Ik wil wel eens
weten of wij hetzelfde zien als wat Jelle te zien krijgt.
Waarschijnlijk niet, hé, zegt Randy, het zijn waanbeelden
Dan zijn het maar waanbeelden. We kunnen dan toch zien hoe
Jelle reageert? Ligt die gewoon op de grond nu, of reageert hij op wat denkt
dat er is?
Ik ben voor, zegt Pieter-Jan, lets go
Iedereen volgt, behalve Randy. Die vindt de overzet een
persoonlijke ervaring. Stel voyeurs, zegt hij half bedoeld als grap, half
gemeend.
De acht glimlachen schuldbewust, maar gaan toch terug om een
kijkje te nemen.
De cabine vertrekt met Randy aan
boord, maar komt maar met horten en stoten op gang. Het duurt dubbel zo lang
vooraleer ze terug netjes halverwege de kloof blijft hangen. Nico heeft zichtbaar medelijden met
zijn vriend. Als we inderdaad met opdrachtgevers te maken hebben, zijn het
smeerlappen.
Maryam schrikt van de plotse woede
van de anders zo kalme Nico. Wat is er wel zo erg?
Randy stottert.
O daarom, zegt Maryam en ze geeft
Nico een troostende aai.
Zware metalmuziek weerklinkt, maar
gemengd met muziek uit Disneyfilms. Zes paar ogen richten zich vragend naar
Nico.
Nee, Randy luistert zeker niet
naar Disneymuziek, metal wel, maar geen Disney.
Er volgt luid schaterlachen van
heel veel kinderen. Nico heeft het er moeilijk mee en wordt bozer met de
seconde. Randy is als kind vaak gepest geweest.
De zeven weten nu zeker dat het geen
spelletje is. Hun zin om aan de beurt te komen is niet bijster groot meer. Maryam
zegt zenuwachtig: Ik wou dat ik het al achter de rug had.
Wat voor Randy naar alle
waarschijnlijkheid een zware beproeving is, gaat een tiental minuten door.
Voorover gebogen, met zijn handen stijf in de zakken van zijn lange jas, staat
hij na afloop aan de rand.
Hij zal toch niet .?, vraagt
Maryam verschrikt.
Nee, wees gerust. Dat is niets
voor Randy, stelt Nico haar gerust. Hij roept naar zijn vriend en vraagt of
alles ok is. Randy roept dat het wel gaat, dat Pieter-Jan gelijk heeft. Daarna
moet ook hij weg.
Maar waar gaan die toch heen?,
wil Maryam weten. Ik kan niet meer tegen al die geheimzinnig gedoe. Ik krijg
er pijn van in mijn buik.
De beurt is aan Nico. Uit zijn
cabine regent het dameslingerie en dat is het zo wat.
Dat viel wel mee zeker?, roept
Maryam, die een prikkende keel heeft, van al het roepen. Wij zagen gewoon
lingerie vallen.
Ja, gaat wel. Maar er was toch
meer aan de hand dan dat.
Wat dan?
Te lang om uit te leggen.
Hij zwaait en gaat door.
Daarna komen achtereenvolgens
Dieter en Elke aan de beurt. Bij Dieter regent het onder andere kleurpotloden,
plastic babypoppen, oude computers en donzen veertjes. De overblijvers horen
flamencogitaar, maar doorspekt met valse tonen.
Het was toch net iets minder,
zegt hij als de cabine hem dropt. Elke zegt zelfs helemaal niets als ze buiten
komt, ze wandelt gewoon weg zonder om te kijken. Tijdens haar overzet vielen
dan ook bebloede tijgervellen en slagtanden van olifanten in een niet aflatende
stroom naar beneden. Maryam roept luid om te vragen of het gaat met haar. Maar
Maryams stem slaat over en weigert verder dienst. Elke beent weg en daar
is de volgende cabine al. Benjamins overzet is vrij rustig, tenminste van buitenaf gezien. Er vallen grote rode cijfers uit cabine, koekjes, massa's koekjes met uiteindelijk een lopende band. Ook hij wandelt bij aankomst gewoon verder zonder de achterblijvers aan te kijken.
Ik moet nog en ik ben nu al doodop,
zegt Willem met een zucht. Jelle en Maryam bevestigen dat het wachten echt slopend
is. Ze wensen hem veel succes. Niet plooien, man. Kop op.
'Op basis van de kleur van je cabine, zou ik wel een bord in mijn broek stoppen.', zegt Maryam als ze de roze cabine ziet naderen.
Willem vertrekt. Uit zijn cabine
vallen marmeren beelden van literaire giganten.
Dat hadden we kunnen voorzien,
zegt Mayram, een beetje teleurgesteld. Het had een beetje spannender gemogen. Saaie
Willem, zegt ze voor de grap.
Wacht toch nog iets leuks, Jelle, luister!
De beelden blijken ruzie te maken
over wie het meeste succes heeft gekend. Ja, maar hoe bepalen we dat dan?
Succes kan je niet zo maar in een cijfer gieten!
Een ander roept: Als je tot de
literaire canon behoort, heb je het gemaakt. Dat is het hoogste.
Nog een andere snuift
verontwaardigd: Pff, wat heb daar aan als niemand je leest? Of als ze kinderen
op school verplichten om je te lezen? Haten doen ze je!
Een Nobelprijs winnen, dat is wat
het hem doet, schreeuwt een volgend beeld.
Weer een nieuw beeld wil het
diplomatisch aanpakken en stelt een soort puntensysteem voor. De vorige is niet
akkoord. Hoeveel punten krijg je dan voor een Nobelprijs?
Maryam vindt het wel entertainend. Grappig
he?, richt ze zich tot Jelle.
Jelle reageert niet. Hij heeft zich
op de grond gezet en trekt doelloos grassprietjes uit.
Hey, wat scheelt er?
Ik weet het niet. Ik ben er niet
gerust in.
Je hebt de anderen toch gezien? Zo
erg is het allemaal niet. Akkoord, ik snap wel wat je bedoelt, je krijgt niet
zon fijne dingen te zien. Maar dat gaat voorbij. Daarna zijn we weer verenigd
en wie weet wat er dan komt?, zegt Maryam bemoedigend.
Door hun gesprek hebben ze niet
gemerkt dat Willem al aan de overkant is, ze zien hem nog net wegstappen.
Daar komt de mijne!, roept Maryam
opgelucht uit.
DEEL 39: Schaakborden, neurologie en andere ambities
De cabine stopt bij de overkant en gaat langzaam terug
opzij. In de verte is een stipje vaag te herkennen als Boelie. De jongeman die
eeuwig gekleed gaat in een leren jekker met daaronder meestal een rood T-shirt,
wuift flauw met zijn hand en haalt zijn schouders op.
Gaat het Boelie?, roept Maryam over de kloof heen.
Haar vriend doet teken dat ze zich maar geen zorgen moet
maken.
Wat is er allemaal gebeurd?, roept ze nog.
Boelie roept terug dat hij niet kan blijven staan. Dat er
anders geen andere cabine komt. Maryam wil eerst zeker weten dat alles in orde
is met hem. Boelie bevestigt nog eens en gaat door. Zijn vriendin is niet echt
overtuigd en blijft zich zorgen maken.
Boelie wandelt weg en verdwijnt uit het zicht achter bomen.
De negen overblijvers horen het piepende geluid van een nieuwe cabine die aan
komt rollen. Pieter-Jan merkt nog op: Vinden jullie ook niet dat Boelie stapt
als een tinnen soldaatje dat je kunt opwinden?
Boelie moet je niet opwinden, die is zo al opgewonden
genoeg, grapt Maryam. Maar ik maak mij nu wel zorgen.
Ah, ik ben aan de beurt, zegt Pieter-Jan.
Wees voorzichtig, maant Maryam hem aan. En kun je daarna
snel Boelie zoeken? Ik wil niet dat hij nu alleen is.
Pieter-Jan tuit instemmend zijn lippen en knikt. Ja, ça va.
We zien elkaar straks, antwoordt hij met rustig zelfvertrouwen.
De grasgroene kamer die met wieltjes over de kabels rijdt,
vertrekt van zodra de jongeman aan boord is.
Blijkbaar verloopt zon overzet volgens een vast stramien,
stelt Willem vast.
Opnieuw weerklinkt schijnbaar uit het niets muziek. Deze
keer horen ze Tom Waits, afgewisseld met jazzimprovisaties.
Dat swingt wel, zeggen Willem en Jelle.
Och, zucht Maryam, Jazz is voor mensen die denken dat ze
verfijndere smaak hebben dan de rest.
Jelle en Willem houden hun ogen gericht op de cabine en
protesteren zonder veel animo. Maryam wil er verder niet op in gaan.
Uit de cabine regenen fototoestellen en cameras, met
daartussenin massas losse blaadjes papier. Dat zijn onze slides van
hematologie, zegt Maryam verbaasd. Hilarisch gewoon. Ik begin te denken dat
iemand ons fameus beet wil nemen.
Die slides, ok. Maar wat is er met
die cameras?, wil Nico graag weten.
O, Pieter-Jan heeft een tijdje van
een internetwinkel gedroomd, maar dat is uiteindelijk niet echt iets geworden,
verklaart Maryam.
Een internetwinkel?, vraagt
Randy.
Ja, electronic prince, weet
Willem.
Pieter-Jan ziet er waarschijnlijk
wel de humor van in, zegt Maryam, duidelijk opgelucht.
Als uit een gigantische vierkanten
printer, komt ook nu een foto uit de cabine gedwarreld.
En wie is dat meisje?, vraagt
Nico.
Zijn halfzusje, zegt Maryam Ok,
dat zal hij misschien niet fijn vinden.
We weten natuurlijk niet wat er
met de persoon in de cabine zelf gebeurt, zegt Randy.
De rest reageert niet, dus hij gaat
verder: Nee, maar serieus, het kan toch zijn dat Pieter-Jan zelf iets helemaal
anders te zien krijgt? Als iedereen blijft zwijgen zegt hij, overtuigd dat hij
een dwaasheid verkondigt: Ja, ik weet het ook niet hé.
Uit de cabine stijgt opeens een
enorme raket op, met als opschrift op de zijkant: Quo non asendam?
What the fuck!?, roept Nico half lachend uit.
Tot waar zou ik niet opklimmen?,
vertaalt Willem plechtig.
De max, zegt Dieter.
Het ruimtetuig stijgt fier op en
uit onzichtbare speakers weerklinkt Also sprach Zarathustra, van Strauss. Net
voor de raket op snelheid komt, begint ze echter te tollen en duikt ze langzaam
maar zeker de diepte in, zodat ze kapot knalt tegen de wand van de kloof. De
acht horen Like a rolling stone van Bob Dylan als soundtrack bij de scène.
Symbolische shit allemaal, zegt Willem.
De rest kijkt verbaasd. Schuttingstaal, hoe gematigd ook, zijn ze niet van hem
gewend. Het is een tijd stil. Geruisloos valt er nog een gitaar uit de cabine, gevolgd
door een witte jas, een stethoscoop, een voetbal, schaakborden,
fitnesstoestellen en het vreemdst van al: een zitbankje aan een parachute.
Op het zitbankje zitten drie oude
mannen, ze zijn gekleed in een grijs of bruin kostuum en lezen in een krant of
een boek. Het drietal blijft rustig zitten, in het geheel niet verstoord door
hun val. Als de acht hun langzame tocht in de diepte richting het zwarte niets
gade slaan, blikken ze even omhoog en glimlachen ze. Een van de grijsaards
steekt zelfs plagerig zijn tong uit, terwijl de man naast hem roept vol
bewondering: Zon knappe kop die Pieter-Jan. Zeg, wist je dat hij ook Frans
spreekt?
Ok, nu ben ik niet meer mee,
bekent Maryam.
Willem deelt mee wat hij er van
weet: Deze heb ik ook niet echt begrepen. Ik weet wel dat Pieter-Jan soms uit
eten gaat met gepensioneerde intellectuelen, maar ik weet niet zeker wat ze
bedoelen
Wie zijn ze?, vraagt Nico. Die
oude venten?
O geen idee, ik dacht aan de
opdrachtgevers waar de chauffeur het over had, antwoordt Willem.
Dus je denkt dat iemand dit gewoon
voor ons orkestreert?, vraagt Nico verder.
Geen idee eigenlijk.
Het duurt wel erg lang, zegt
Maryam. Ik wil weten wat er gebeurt als je in de cabine bent.
Er valt nog een grote sofa van
zeker wel tien meter lang uit de cabine, met daarop een hele reeks jonge
mensen, die achter elkaar liggen. Ze praten maar raak en lijken zich niet
bewust van elkaar en ze beseffen al evenmin dat ze vallen.
De acht vangen woorden op als angst,
psychose, onzekerheid, ego, gekwetst, zelfsabotage, zelfmoord, projectie,
desillusie en vooral ik, ik, ik, ik.
Uiteindelijk zegt Willem: Pieter-Jans
sessie zit er ook op. De cabine komt in beweging.
De jongeman verschijnt net als
Boelie ongedeerd aan de overkant. Hij richt zicht onmiddellijk tot de
achterblijvers en schreeuwt:
Dit is niet echt. Laat jullie
niets wijsmaken. Laat het gewoon over je heen gaan. Neem afstand en kijk naar
jezelf als een buitenstaander. Wees voor jezelf zo mild als je voor een ander
bent.
Hij herhaalt het tot hij zeker is
dat ze hem duidelijk gehoord hebben en gaat dan ook weg.
Links in de verte verschijnt een
nieuwe lift. Diep blauw als van de zee.
Dieter geeft een goed bedoelde mep
op Randys schouders zegt: Youre up, mate. Succes.
Boelie stelt zich recht, maar Maryam springt rond zijn hals.
Ze wil liever niet dat hij gaat.
Die rode cabine met de zeegroene deur is zeker voor mij
bedoeld
Ik vertrouw het echt niet, reageert zij.
Boelie kust haar en strijkt liefkozend door haar krullen. We
zien elkaar aan de overkant, zegt hij.
De rest houdt de adem in als hij zijn sleutel in het slot
draait. Tot straks, zegt hij als hij het deurtje achter zich dicht trekt.
Van zodra de deur gesloten is, zet de cabine zich in gang.
Tot ze halverwege de kloof is en plots blijft steken.
Maryam wordt bijna gek door de zenuwen. Kunnen we niet iets
doen?, vraagt ze, hoewel ze het antwoord ook zo wel kent.
De anderen kijken elkaar aan. Maar maar ja, wat dan? We
kunnen enkel afwachten nu, zegt Randy.
Horen jullie dat ook?, vraagt Nico.
Doet mij denken aan een soort aanvalsgehuil, zegt Jelle.
Ze horen inderdaad scherpe kreten. Ligt het aan mij of hoor
ik het gedreun van paardenhoeven?, vraagt Willem zich af.
Even later weerklinkt vanuit de cabine het nummer Leader of
the pack, van The Shangri-las.
Maryam wordt echt ongerust. O nee, dat is het nummer dat
zijn vader toen Boelie nog heel klein was, steeds voor hem speelde. Ik ben echt
bang dat hij domme dingen doet, als hij zon dingen op zijn boterham krijgt.
Wat zou er dan kunnen gebeuren?, vraagt Jelle.
Niet vergeten dat de voorkant van de cabine open is. Ik
denk dat Maryam bang is dat Boelie springt. Volgens mij wel ten onrechte. Wat
er zich in die cabine ook afspeelt, ik denk dat Boelie het wel een plaats weet
te geven.
Ik hoop het echt, zegt Maryam. Hij spiegelt zich zo aan
zijn vader.
De negen overblijvers kijken pas echt bezorgd als uit de
cabine een sliert antieke krijgers komt geregend met hier en daar zelfs een
gepantserde strijdolifant.
What the fuck!, roept Nico uit.
Ai nee, zegt Maryam. Ik snap al wat hier gaande is. Je
krijgt alles wat je raakt in één keer over je heen.
Wat is dit dan?, vraagt Benjamin. Ik snap er echt niets
van.
Boelie is licht geobsedeerd door de tweede Punische oorlog,
als dat je nog iets zegt.
Hannibal? Carthago versus Rome?, vraagt Pieter-Jan.
Ja, ik weet dat Boelie enorm sympathiseert met Hannibal en
met een soort masochistisch genoegen maar boeken bleef lezen over die oorlog.
Ja, nu je het zegt. Zijn kamer hing zo wat vol met prenten
over die periode, mijmert Pieter-Jan. Wat denk je? Wrijven ze er de nederlaag
van Hannibal nog eens goed in?
'Ik veronderstel dat Boelie vooral worstelde met het feit dat een militair genie als Hannibal toch ten onder gaat door een flagrant gebrek aan steun vanwege zijn regering? Dat lijkt mij wel iets waar een persoonlijkheid als die van Boelie zich graag mee vergelijkt', gaat Pieter-Jan verder.
'Doe mijn Boelie niet af als een soort egomaan, ok? Hij heeft al zo'n kwetsbaar ego', zegt Maryam kwaad.
'Een kwetsbaar ego is natuurlijk de conditio sine qua non om een egomaan te worden. Trouwens, ik verwijt Boelie niets, hoor. Ik stel gewoon vast.'
Maryam is te bezorgd om er verder op in te gaan.
Misschien een raad voor wie straks aan de beurt is. Wat je
in die cabine ziet, is het product van je eigen fantasie. Dat ben ik zeker,
zegt Randy.
De regen aan Carthaagse troepen stokt en in de plaats vallen
turntoestellen naar beneden. Maryams buik ligt overhoop. Boelie zei wel eens
dat de lessen lichamelijke opvoeding vroeger rampzalig waren voor zijn
zelfvertrouwen.
Boelie en zelfvertrouwen. Het is een teer punt natuurlijk,
zegt Pieter-Jan bezorgd.
Auwch, auwch, auwch, die gaat hij ook niet appreciëren
Uit de cabine dwarrelt een grote foto van zeker wel 5 m² met
daarop de twaalfjarige Boelie, een prille tiener met aardig wat overgewicht.
Maryam verklaart die voor de anderen: Boelie was als kind
nogal mollig en daar heeft hij erg zwaar aan getild.
Er volgen nog tal van geluiden die de bende niet met
zekerheid kan plaatsen. Pieter-Jan bedenkt dat iedereen echt wel verplicht is
om zon cabine te nemen. Anders zit Boelie als enige aan de overkant.
Na nog een kakofonie aan bizarre geluiden, is het een hele
tijd stil en valt er ook niets meer te zien. De negen bijten bijna collectief
hun nagels aan stukken. Opluchting alom als de cabine weer in beweging komt.
Oef, zegt Pieter-Jan. Dat hebben we dan ook weer gehad.
Ik zal maar gerust zijn als ik mijn Boelie levend en wel
aan de overkant zie, zucht Maryam terwijl ze van de zenuwen op haar haren
bijt.
Nico gaat zonder twijfel voor de witte sleutel, Randy neemt
de blauwe. Pieter-Jan neemt twee sleutels, waarvan hij er één aan Boelie geeft: Boelie neemt uiteraard de
rode. Er schemeren ook wat zeegroene spikkels door, lijkt mij wel iets voor
jou.
Uiteraard, bevestigt Maryam.
Waarom is dat zo vanzelfsprekend?, vraagt Benjamin.
Boelie ziet er braaf uit, maar het is een agressief ventje,
rood past wel bij hem.
Willem knikt heftig van ja. Boelie lacht breed, omdatzijn
vrienden hem zo goed kennen en omdat zijn agressieve natuur erkenning krijgt.
Onzeker als hij is, hoort hij dat graag bevestigd.
Zelf neemt Benjamin een zilveren sleutel, gewoon op het
gevoel af.
Pieter-Jan houdt een egaal groen exemplaar voor zich. Maryam
gaat voor een rode met een goudgele rand.
Dieter neemt een zwarte, waar gele vlekjes zwak doorheen
stralen. Zijn vriendin neemt een oranje.
Jelle neemt een sleutel van eikenhout. Voor Willem blijft er
nog een roze plastic sleutel over.
Hij wacht op de eerste spottende opmerking, maar die komt er
niet.
Wat doen we met de raad op het briefje? Welke sleutel
gebruiken we niet?, vraagt Maryam.
Dat kunnen we onmogelijk op voorhand bepalen, misschien
wijst het zichzelf wel uit., raadt Pieter-Jan aan.
Het is even stil in de auto. Iedereen nestelt zich nog even
behaaglijk in de lederen zetels van de limo.Vervelend dat we niet naar buiten kunnen kijken, zegt Maryam.
Geblindeerde ruiten van buiten én van binnen. Probeer eens zon raam omlaag te
doen. Ik wil zien waar we zijn.
De ramen van de auto kunnen echter niet omlaag. Boelie stelt
voor om er eentje uit te trappen. Maar dan vertraagt de limo en springen alle
portiers open als van een simpele druk op een knop.
Iedereen stapt nieuwsgierig uit. Pieter-Jan is de eerste die
spreekt:
O, nee, verrassing. Een brede kloof, wie had dat nou ooit
gedacht?
O jee, het is nog waar ook, zegt Maryam als ze in de
diepte kijkt. Ze staan met de auto vlak bij de rand. De kloof is zo diep dat de
bodem niet zichtbaar is. Van de ene kant naar de andere is er zeker een afstand
van 500 meter te overbruggen.
Een brug was waarschijnlijk te veel gevraagd?, vraagt
Boelie aan hun chauffeur.
Je zou vermoeden dat die sleutels ons aan de overkant
dienen te transfereren, zegt Pieter-Jan.
Maryam richt zich ook tot de begeleider in zijn smetteloze
kostuum: Zeg maar, dit is toch niet de hemel van Zahra? De hemel van Zahra is
een gigantische begraafplaats en geen kloof.
Ik kan u verzekeren dat dit de hemel van Zahra is. Mijn opdrachtgevers
hebben mij uitdrukkelijk gevraagd om jullie hierheen te brengen., zegt de man op
een zachte, maar kordate toon.
Opdrachtgevers?, vraagt Willem. Wie zijn die dan?
De opdrachtgevers maken zich kenbaar wanneer zij dat zelf
wensen. Over de komende opdracht kan ik echter wel meer duidelijkheid
scheppen., zegt de man fijntjes.
Hij steekt traag zijn arm in de lucht en wijst op iets boven
de kloof.
Zien jullie die kabels daar? Straks komen er een soort
liftcabines langs. Tien om precies te zijn. Elk van jullie heeft een sleutel.
Het is makkelijk om te zien welke sleutel bij welke cabine hoort. De bedoeling
is dat jullie één voor één plaats nemen in zon cabine. Let wel: als jullie
niet alleen in de cabine stappen, dan zal die niet vertrekken. De cabine
vertrekt pas als jullie alleen zijn. De cabines hebben een open voorkant. Dus
wees een beetje voorzichtig.
Maar hoe kunnen wij instappen?, vraagt Maryam. We moeten
toch geen aanloop nemen hé?
Nee, de cabines komen mooi gelijk met de rand van de kloof
hangen. Daar zou ik mij geen zorgen over maken. Meer kan ik jullie helaas niet
zeggen. Ik wens jullie alvast meer succes bij deze proef dan ik ooit had.
Wat bedoelt u daarmee?, vraagt Willem, die het zaakje al
helemaal niet meer vertrouwt, net zo min als de rest van het gezelschap.
Kan u ons alstublieft iets meer zeggen?, vraagt Maryam.
De man stapt echter terug in de limo, imiteert Arnold
Schwarzenegger, bromt: Hasta la vista babies en rijdt met de brede auto over
de rand van de canyon.
Shit, zegt Maryam, ik vind het niet meer leuk eigenlijk.
Wow, hebben jullie gemerkt hoe lang het duurde voor we de
crash hoorden? Die kloof moet extreem diep zijn, merkt Randy op.
Echt wel geschift. Het moet echt wel beestig zijn om te
weten wat hier achter zit., zegt Dieter.
De tien besluiten om te wachten bij de kloof. Teruggaan is
nauwelijks een optie. Ze zitten in een kring en babbelen de tijd weg.
Uiteindelijk spelen ze zelfs een gezelschapspelletje weerwolven waarvoor nauwelijks
attributen nodig zijn. De kring sluit de ogen en één verteller duidt twee
weerwolven aan die de ogen mogen openen en een andere deelnemer mogen doden.
Daarna opent iedereen terug de ogen en mag de groep een verdachte ter dood
veroordelen. Dat spel spelen ze wel vijf keer op een rij tot ze het echt beu
zijn.
Nog één keertje?, vraagt Randy.
Als het dan echt niet anders kan, zeggen Maryam en Elke
tegelijk.
Let the game begin, kondigt Boelie aan, maar dan wel een
totaal ander spel
Hoe bedoel je?, vragen de vrouwen. Boelie wijst in de
verte. Ze horen nu ook het kraken en piepen van een cabine die langzaam van
opzij hun richting uit komt.
Super, zegt Dieter enthousiast, lets do this, mates
De cabine stopt netjes bij de rand.
Lijkt mij duidelijk op wiens naam het eerst ritje
gereserveerd is, zegt Pieter-Jan.
Aan het antwoord op die vraag hebben jullie niets,
antwoordt de man met een beminnelijke glimlach. Men heeft mij gevraagd om
jullie naar de hemel van Zarah te brengen en daar een en ander toe te lichten. Als
jullie dat wensen tenminste. Ik begrijp dat jullie misschien even willen
overleggen.
De man maakt een hoffelijke buiging en verdwijnt terug in
zijn auto. Hij wordt aan het zicht onttrokken door de geblindeerde ruiten van
zijn limo. Het gezelschap steekt de koppen bij elkaar.
Die kerel doet mij ergens aan denken. Doet die jullie nergens
aan denken? Een film of zo?, vraagt Maryam.
Eyes wide shut. De Hongaar waar Nicole Kidman in het eerste
kwartier van de film mee danst. En die tegen haar begint over Ovidius,
antwoordt Boelie.
Zeker?, vraagt Maryam onovertuigd.
Voor een Hongaar spreekt hij wel een aardig mondje
Nederlands, merkt Pieter-Jan op.
Euhm, jongens en meisjes, we wijken een beetje af, zegt
Nico.
Ik vind het maar louche. Ik denk dat ik nog liever te voet
ga, besluit Maryam.
Ik zie zon rit in die sjees wel zitten eigenlijk, is
Pieter-Jans mening. Ik wil die kerel wel eens aan de tand voelen. Die weet
kennelijk toch iets meer over wat er achter de coulissen gebeurt.
Fly ride die kar. Lijkt mij beestig zon lift. Lekker
chill, go with the flow. Right?, zegt Dieter met een stille, licht krakerige
stem. Elke is akkoord. Randy blijft alles eender. Ik kijk alvast uit naar de
extra beenruimte.
Benjamin trekt zijn schouders op. Hebben we werkelijk een
keuze? Sowieso gebeurt er straks weer iets dat we niet verwachten. Of we nu
instappen of niet. Er is niet echt een uitweg.
Benjamin de fatalist, zegt Boelie.
Willem vraagt of hij daarmee wil verwijzen naar het boek van
Diderot Jacques le fatalist et son maître, want die vergelijking slaat dan
nergens op.
Nee, Willem, ik vind hem gewoon een fatalist.
Zetten we dit gesprek anders verder in de sjees?, zegt
P-Jay die al aanstalten maakt om in te stappen.
De rest volgt. In de auto hebben ze geen contact met de
chauffeur want er zit een wand tussen hen in.
We kunnen hem wel bellen, denk ik. Even om wat uitleg
vragen., zegt Maryam. Bel jij, Boelie? Ik durf niet zo goed.
Met een verleidelijke oogopslag geeft ze de hoorn door aan
haar vriend en drukt ze op een knop om door te verbinden.
De chauffeur zegt enkel dat de rit enkele uren in beslag zal
nemen, dat ze het zich maar gemakkelijk moeten maken en dat ze de sleutels wel
al vast kunnen verdelen. Als de tien om meer uitleggen vragen, antwoordt hij:
And spoil all the fun? Neih.
Misschien ook eens tijd dat we die chadors overboord
gooien?, vraagt P-Jay.
Ik begon er net aan te wennen, zegt Boelie als hij de
zwarte plunjes door het raam slingert. Verkleed als Iraanse vrouw had ik veel
meer voeling met mijn sluitspier.
Maryam jammert . Een typische Boelie uitspraak.
Benjamin blijft zitten met vragen. Als P-jays redenering klopt.
Dat deze dimensie een bundeling is van onze fantasie, indrukken, weet ik veel
wat allemaal, dan vind ik wel dat ik zelf weinig aan bod kom.
Hij klinkt gekwetst en Pieter-Jan wil hem troosten: De Slavische
elementen in onze avonturen zijn toch legio?
Akkoord, maar die zijn net zo goed terug te leiden tot
Boelie. Wat is mijn aandeel in deze wereld?
God ja, misschien heb ik het mis, en is wat we hier
meemaken niet het product van wie we zijn, sust Pieter-Jan verder. Benjamin
zit duidelijk met iets verveeld.
Boelie leunt naar hem over en vraagt zijn vriend om te
zeggen wat hem echt dwars zit.
Wat weet ik eigenlijk van het leven? In de echte wereld
geef ik les, akkoord. Maar verder? Ik trek na mijn uren van feestje naar
feestje. Ik geef les in Slowakije en alcohol is daar een way of life, meer dan
een drank. Maar de contacten die ik leg blijven zo oppervlakkig. Als het
uiteindelijke doel van deze tocht een botsing met onszelf is. Wat heb ik dan om
naar uit te kijken?
De jongen ziet er erg droevig uit en trekt zich zo in dat
hij nog half zo groot lijkt. Kerel, wat krijg jij opeens?,vraagt Boelie.
Ik kan er niets aan doen. Het overvalt mij gewoon.
Ook de rest valt stilt. Pieter-Jan wrijft met zijn hand over
zijn stoppelbaard, knikt zachtjes met zijn hoofd en zegt dan:
Oppervlakkig hoor ik je zeggen. Je hebt nood aan meer
diepgang, als ik het goed begrijp?
Benjamin zegt: Ja, zoiets. Zie ons hier nu zitten. We maken
met ons tien zo veel zaken mee. Boelie ziet daar zo maar eventjes de zelfmoord
van zijn vader op film, maar dat doet hem niets. Ik voel mij eerlijk gezegd als
een bemanningslid op een losgeslagen boot hier.
Ik heb nooit gezegd dat het mij niets deed, zegt Boelie
die zich aangevallen voelt.
Ja, maar, ik zou dan wel eens willen weten, wat het jou dan
wel doet, zegt Benjamin, nog steeds met gekwelde stem. Wij zijn hier met tien
en ik heb het gevoel alsof ik van de meesten enkel de voornaam ken.
Er volgt een discussie die als titel had kunnen hebben: Kan
je ooit echt een ander mens kennen?
Benjamin breekt de discussie echter voortijdig af en zegt geïrriteerd:
Ok, we kunnen elkaar misschien niet helemaal kennen, maar dan alleszins toch
beter. Wie weet hoe lang wij nog samen rondtrekken. Dan moet je toch ongeveer
weten wat voor vlees je in de kuip hebt?
Je kan ook niet verwachten dat wij elkaar even met een lang
gesprek even helemaal in kaart gaan brengen. Ik heb sowieso de naam dat ik
nooit veel zeg over mezelf, zegt Randy.
We kunnen toch beginnen? Waar hebben jullie elkaar
bijvoorbeeld leren kennen?, vraagt hij aan Maryam en Boelie.
De twee blijken elkaar ontmoet te hebben in het zwembad.
Geen van beide had als kind leren zwemmen, dus namen ze aan de unief zwemlessen
en zo botsten ze toevallig op elkaar. Eerst moest Maryam niet te veel weten van
Boelie. Maar door overvloedig emailcontact wist hij het ijs te breken. Er was
een groot gedoe met haar ouders, die radicaal tegen hun relatie waren, maar externe
druk verhoogt interne cohesie en de twee werden een hecht koppel. Maryams
ouders zaagden zo de oren van haar hoofd, dat ze uiteindelijk veel vroeger dan
gepland introk bij Boelie.
En nu zijn we al meer dan een jaar samen, roept Maryam
enthousiast uit. en dat terwijl ik voor Boelie nooit een vriend heb gehad! Dat
is toch sterk, hé?
En Pieter-Jan en Willem die ken je via je studies en zo
heeft Boelie hen dan ook leren kennen, veronderstelt Benjamin.
Dat klopt, zeggen de vier samen.
En jij studeert of studeerde terwijl Boelie werkte?,
vraagt Benjamin verder.
Boelie geeft ook les hé, en daar naast schrijft hij.
Benjamin richt zich tot zijn collega-slavist: Jij geeft ook
les? Maar kijk, we weten niet eens dat soort dingen over elkaar.
Een uurtje rijden verder is er al veel meer duidelijkheid.
De ene is al wat openhartiger dan de andere. Dieter blijkt een informaticus die
zichzelf niet echt een informaticus voelt. Misschien dat hij met informatica
voor veiligheid koos, en zijn kunstplannen, muziek en tekenen, daarom wat in de
ijskast stopte. Misschien speelde er ook een soort faalangst mee. Elke zocht in
haar echte leven nog naar werk en was vastbesloten om iets te doen dat echt
paste bij haar profiel. Ze wilde ook het liefst van al naar het buitenland
verhuizen. Ghana beviel haar heel erg. Nico en Randy studeerden en genoten
graag van het studentenleven. Jelle doctoreerde wel degelijk, had nog geen concrete
plannen voor daarna. Willem stond op het punt om op Erasmus naar Duitsland te
gaan. P-Jay zat volop in een kleine crisis. Zijn vader leek het bestaan van
zijn zoon vergeten te zijn en op vlak van studies en andere ambities saboteerde
hij zichzelf.
Is dit wat je in gedachten had?, vraagt Boelie aan
Benjamin.
Mja, er is nu toch al een soort springplank om elkaar nog
beter te leren kennen.
Je moet ook een beetje realistisch zijn natuurlijk. Je
leert een ander niet op 1, 2, 3 kennen.
De chauffeurs stem weerklinkt opeens. Over een half uurtje
komen we aan. Nog net genoeg tijd voor een laatste hapje en drankje.
O en we moeten de sleutels nog verdelen, herinnert Maryam
zich opeens.
Dat hapje en drankje wordt moeilijk. We hebben de koelkast
van deze sjees al helemaal geplunderd. En van onze eigen voorraad blijft ook al
niet zo veel meer over. Tenzij iemand een manier kent om pasta te koken in een
auto, zegt Willem terwijl hij hun voorraadzakken doorzoekt.
Maryam trekt het leren zakje met de sleutels open. Gaan we
kiezen of gaan we gewoon blind een sleutel trekken?
Ik denk dat een doordachte keuze op dit punt wel aangewezen
is. Lijkt mij dat die kerel toch aangeeft dat er een belangrijk moment in het
verschiet ligt, stelt Pieter-Jan voor.
Maryam giet het zakje uit en etaleert de sleutels in haar
schoot. Trouwens, zegt ze, die hemel van Zahra waar de chauffeur over had,
in Iran is dat een supergrote begraafplaats.
De bende loopt uit de weg, na enkele passen krijgen ze wind
in de rug die hen een extra duw geeft. Ze vallen op de grond, bedekken in een
reflex hun hoofd met hun handen en voelen brokstukken op hun benen, zitvlak en
rug landen.
Achter hen is de ijscokar volledig weggeblazen, van de clown
blijft weinig over.
Van een grimmige wending gesproken., zegt Nico terwijl hij
voorzichtig rechtkomt.
Ik hoop niet dat dit de nieuwe toon is, voegt Willem toe.
De tien checken zichzelf en elkaar op wondjes. Ze hebben
enkel wat schrammen op handen en knieën door te vallen.
Een lift met de ijscokar zit er niet meer in., zegt Boelie
terwijl hij door de brokstukken wandelt, op zoek naar een eventueel bruikbaar
restant.
Pieter-Jan ontvangt felicitaties voor zijn aanpak. Benjamin
is nogal aangeslagen door het gebeuren.
Ik vraag mij wel af of er uiteindelijk ook pijnlijke
beelden voor mij zouden gekomen zijn. Maar ik zou bij God niet weten welke.
Er is nog niemand gestorven in jouw familie?, vraagt
Maryam.
Denk je dat er enkel beelden van overleden familieleden
zouden gekomen zijn?, vraagt Willem.
Misschien gaan we net iets te makkelijk voorbij aan het
feit dat we hier, officieel, om het zo te zeggen, toch in de onderwereld
zitten. Deze dimensie, als we die zo noemen, heeft uiteindelijk wel haar eigen
logica, denk ik., zegt Pieter-Jan.
Een logica die er voor zorgt dat we nu te voet verder
moeten, zegt Maryam met een zucht.
Een voettocht wordt je misschien toch bespaard, mompelt
Boelie terwijl hij in de verte kijkt.
De rest draait zich om en ziet een prachtige limousine hun
richting uit rijden.
Waw, dat ding lijkt wel over de weg te glijden, zegt
Maryam met enige bewondering. Zou die voor ons zijn?
De kans zit er wel heel dik in, zegt Pieter-Jan.
En inderdaad de glanzende zwarte limousine stopt en er stapt
een rijzige man uit in een zeer gedistingeerd kostuum. Hij slaat zachtjes het
portier dicht en komt met kordate passen op hen af. Zijn houding is kaarsrecht.
De tien houden zich schrap, maar de man neemt zijn hoed af en schudt elk
afzonderlijk minzaam de hand.
Jullie zijn ook al voorbij de clown. Mijn complimenten.
Je opent de ogen. Een
nieuwe dag. Je wil meteen beginnen vloeken. Het is nog zo vroeg, je wil slapen.
Maar dan schiet het je te binnen, dan is die steek in je hart er. Zij is er.
Zij. Je draait je om en kijkt naar haar. Ze slaapt zo mooi, betoverend mooi, en
ze weet niet hoe ze verrukkelijk betoverend wentelt en keert in haar slaap. Een
lief klein meisje, gesneden in de perfecte knuffelvorm, alsof God waar je
niet in gelooft gezegd had: we gaan voor jou op maat een meisje maken. Je
wordt vervuld met beschermende gevoelens bij de aanblik van haar kinderlijk
dromende gezichtje. Je kon haar wel fijnmalen in een verstrengelende omhelzing.
Je fotografeert in
gedachten haar gelaat met de ronde wangen die ze zelf zo haat, maar niet, niet
jij en haar schattige, ideale lichaam in haar rode nachthemd, dat ooit dienst
deed als een weinig verhullende cocktailjurk. Je drukt haar aanblik af op je
hersenpan, want je wil niet nog eens riskeren dat je haar voor de geest wilt
halen en haar trekken eerder vaag blijven. Zo wil je je haar herinneren en niet
anders; lui slapend en zich van geen kwaad bewust, veilig geborgen, omdat ze
weet dat jij er bent. En je kookt al bij de gedachte dat iemand haar ooit kwaad
zou willen doen.
Je streelt langzaam,
voorzichtig, enkele haren uit haar ogen, je volgt haar ademhaling en staart
naar haar. Je glimlacht als ze opeens snurkt en je vraagt je af hoe zon fijn
gebouwd meisje zon luide snurkgeluiden kan produceren. Zacht leg je een hand
op haar mooie volle dij, die haar vrouw maakt. Vanbinnen krijg je het warm. Je
sluit je ogen, je stopt niet met glimlachen. Traag en behoedzaam aai je over
haar sensuele taille, langs haar arm, naar haar hand toe. Ze reageert en grijpt
je vingers, knijpt erin, maar slaapt rustig verder. Je schuift wat dichter,
haar lichaamswarmte doet je inwendig kronkelen. Je wil haar van top tot teen
met liefkozingen overstelpen. Je verlangt nu zo hevig naar een zoen, dat het
pijn doet.
Elke nacht brengt
woordenloze conversaties waarbij je wel duizend keer wilt zeggen ik zie je
graag, maar je zegt helemaal niks, je kust en streelt alleen. Elke ochtend
tintelen je lippen nog na van haar onaflatende kussen van gisteren. Met je neus
deuk je tussen haar verwarde haren. Je snuift er die verslavende geur van op,
die jou verplaatst naar zomerse stranden op zorgeloze dagen, het ideële geluk
van een kindertijd. Je zucht en aait met je gezicht over haar schouders en
bovenarmen. Het duurt niet lang meer of ze ontwaakt. Zonder haar ogen te
openen, richt ze zich snel even op, kust je vol op de mond en slaapt weer
lekker door. Je grijpt haar stevig vast en trekt haar zo dicht mogelijk tegen
je aan. Je geeft een boel kusjes op haar slaap. Je drukt je wang tegen die van
haar, sluit je ogen en zakt weg in een roze wolk affectie.
De radio werkt onverbiddelijk een duidelijk op voorhand
geprogrammeerde playlist af. Op het scherm komt een mix van nieuwe beelden. Een
man van middelbare leeftijd ligt op de sofa en kust zijn vrouw gedag. Zijn
echtgenote kijkt erg bezorgd en werpt haar man een blik vol liefde toe. In haar
tas stopt ze een doosje met pillen. Die neem ik voor de zekerheid mee, zegt
de vrouw. De man trekt zijn schouders op: Ja, hoor, doe maar. Zijn vrouw
heeft zichtbaar moeite om hem alleen te laten. Ik zal straks dan de
aardappelen schillen, als ik thuiskom. De man protesteert: Nee, dat doe ik
wel. Hij krijgt nog een aai door zijn haren en zijn echtgenote zegt zacht: Rust
maar eens goed uit, dag mijn ventje. Als de vrouw de deur uit is, komt de man
uit zijn zetel en schilt hij zoals gezegd de aardappelen. Daarna krabbelt hij
iets op een briefje en gaat hij rustig de trap op naar zijn slaapkamer. Daar
beneemt hij zich van het leven. Hij doet het kalm en doordacht en het is net of
hij inslaapt. Eigenlijk leeft hij al jaren niet meer.
Maryam springt op Boelie en klemt haar hand over zijn
gezicht zodat haar vriend de beelden niet kan zien. Op de radio weerklinkt there
will be no next time van The Kids.
Boelie roept echter: Laat, laat maar. Het is net zoals ik
het mij ingebeeld had. Ik kan er wel tegen, echt, ik kan er wel tegen.
De beelden verspringen en in de plaats komen beelden van een
dorp, de aarde trilt en huizen beginnen in te storten. Er komen beelden van
mensen die verrast worden door het natuurgeweld en bedolven raken onder hun
eigen muren.
Mijn grootouders, zegt Maryam kort. Boelie neemt haar rol
over en grijpt zijn vriendin stevig vast, duwt haar met haar gezicht tegen zijn
borstkas. Op de radio weerklinkt Jerry Lee Lewis en de clown zingt lustig mee: Shake
it, baby, shake it.
Het gezelschap is overweldigd en staat aan de grond
genageld. Op het scherm verschijnt een man die zijn auto wast. Ik ben aan de
beurt, zegt Randy kalm, dat is mijn vader. Nico legt zijn handen op de
schouders van zijn maat en suggereert dat hij misschien beter niet kijkt.
Randy: Het is mijn vader, hé, ik weet wat er met hem gebeurd is, of ik nu kijk of
niet, veel verandert dat niet. Niks eigenlijk.
De man valt pardoes op de grond, levenloos. De clown kweelt
pathetisch: Knock, knock, knockin on heavens door.
Ai, nee, alstublieft dat niet, die voze smeerlap., zegt
Jelle furieus.
Op het scherm verschijnt een meisje, naakt in bad, met voor
haar een strategisch geplaatste spiegel. Ze staart lang naar zichzelf en grijpt
uiteindelijk naar een mesje naast zich. De rest laat zich raden.
De rotzak, de smerige rotzak, zegt Jelle, doelend op de
clown.
Pieter-Jan krijgt een inval en stormt af op het scherm,
loopt er dwars door heen en scheurt het doek aan stukken.
Dit is helemaal niet naar de zin van de clown. Ow, now youve
done it, o my little piggy, now youve done it.
De clown laat dreigend zijn jas openvallen.
Maak dat je wegkomt, hij gaat zijn bom ontsteken., roept
Pieter-Jan.
En inderdaad daar komt een grote ijscokar aangereden. Een
witte bestelwagen met aan de zijkant een raam voor de klanten. Op de flanken
zijn grote hoorntjes met drie dikke bolletjes ijs geschilderd.
Een verdwaalde Iraanse ijscoventer? Is een ijsje eten niet
tegen de koran?, vraagt Boelie.
Har har., lacht Maryam fake. Dat was niet grappig.
De kar stopt net aan de voeten van de tien. De bestuurder,
verkleed als The Joker uit de batmanfilms, steekt zijn hoofd uit het raam:
Wazz up ladies?? Shall I take you for a ride?
De tien overleggen. Dieter vindt het maar link. Elke
vertrouwt het ook niet. Maryam is bang. Boelie vraagt zich af of ze in deze
wereld überhaupt ooit echt gevaar lopen. Als dit alles toch zo onwerkelijk is,
dan kunnen we wellicht niet eens dood gaan hier. Waarom ons dan nog zorgen
maken?
Pieter-Jan zegt: In die redenering stap ik niet mee. We
hebben geen enkele reden om aan te nemen dat ons verblijf hier onze mortaliteit
teniet doet.
Now, my little baby piggies, I aint got all day now.
Whats it gonna be? If I was planning to shoot you, I could have done so by
now, easy, right?
Unless you insist on slowly hacking us apart with a rusty
knife or such, antwoordt Boelie.
HAHA, I like the way you think. Sweeties, you got a little
psycho in your midst, and it aint me babe, it aint me.
De clown draait de volumeknop van zijn radio schroeiend luid
en uit de boxen komt It aint me, van the Searchers. Hij kijkt naar Boelie en
zegt: Thats a bad jam. You like that dont you?
Boelie knikt.
Reminds you of your daddy, now dont it?
Maryam ziet de pijn in Boelies gezicht verschijnen en geeft
hem een preventieve knuffel.
What do you know about my dad?, vraagt hij aan de clown.
I know a lot of things about you mighty pa. Hop on in and
Ill take you there.
Boelie kijkt verwonderd, wil nog iets zeggen maar de clown
richt zich tot Jelle.
And you, my man Jelle, what wouldnt you give for a little
chat with your sister?
Jelle schrikt. Hij kijkt zijn vrienden aan en zegt: Dit
bevalt mij niet. Tot nu toe is deze wereld nooit echt grimmig geweest.
Wat is er zo grimmig aan je zus?, vraagt Elke.
Ze heeft twee jaar geleden zelfmoord gepleegd.
Iedereen betuigt zijn deelnemen. De clown zet de muziek nog
harder, hijst zich opvallend kwiek langs het raam op het dak van zijn
bestelwagen en danst met komieke bewegingen op de tonen van Devil in me van
de niet al te bekende band The 22-20s. Daarna komt dreigend de intro van
Gimme Shelter van The Rolling Stones als rollende donder uit de boksen. De
clown veert op en neer als een slang, grijpt een afstandsbediening uit zijn zak
en richt het in de verte.
De tien merken voor het eerst een groot wit scherm op dat
een twintigtal meter van hen af staat. Op het scherm zien ze nu beelden van
opstijgende Amerikaanse helikopters en even later soldaten die Vietnamese
dorpen platbranden, vee dood steken en mensen executeren. DE muziek past
wonderwel bij de beelden.
Daarna volgt Walk all over you waarbij de tien getrakteerd
worden op echte beelden van de beruchte schietpartij in de Amerikaanse
highschool. De twee jongens die zichzelf de Trench Coat Mob noemden lopen door
de gang en schieten wild om zich heen. Krijsende tieners duiken doodsbang onder
tafels.
Elephant is a SHITTY movie, roept de clown boos. This is
the real stuff, boys!
Dit is echt ziek, zegt Pieter-Jan oprecht.
De clown richt zich tot Boelie:
You! Yeah you! You like violence, dont you? Youve been
reading about war ever since your early childhood. How do you like it now, huh,
how do you like it now?
De vlammende gitaren van AC/DC klieven door de lucht, de
clown wijst naar het scherm. Een meisje, maximum zestien jaar, loopt bijna in de
armen in van de twee gewapende jongens. Ze draait zich in paniek om, maar haar
bloes scheurt op een dozijn plekken tegelijk, en nog voor ze de grond raakt is
ze al dood, doorzeefd met kogels. De clown lacht hysterisch. Hij wijst naar
Randy, de criminologiestudent.
You, you like
reading about psychos dont you. Now there s a rotten word. It de-humanizes
people. You label those guys and youre done with them. But the fact is: they
were just like you. They felt like outcasts in their highschool environment
just like you. They just couldnt take it any more and thats how they
reacted.
De radio verspringt, de clown schreeuwt: Listen up, this is
one for the ladies.
Uit de boksen komt rape me van Nirvana en op het scherm
verschijnen beelden uit wat verkrachtingskampen uit de tijd van de burgeroorlog
in Joegoslavië moeten zijn. Een lange rij soldaten wacht geduldig zijn beurt af
voor één vrouw die op de grond ligt. Tijdens het wachten geven ze flessen drank
aan elkaar door.
Genoeg!, roept Maryam en ze beveelt haar gezelschap om de
clown van het dak te halen. De jongens geven meteen gehoor aan haar oproep en
willen op de bestelwagen klauteren. Maar net als in The Dark Knight zwaait de
clown zijn vest open. Over zijn hele lichaam is hij beplakt met springstoffen.
Iran: tot over een jaar kende ik weinig meer van het oude
Perzië dan wat ik had opgestoken uit games als Age of Empires. Sinds ik echter
een stukje (om en bij de meter 65, hangt er van af of ze hakken draagt of niet)
Iran van vlees en bloed in mijn leven heb, informeer ik mij zo wat elke dag een
beetje meer over dit toch wel aparte land. De Gentse bib heeft gelukkig genoeg gespecialiseerde
lectuur in voorraad.
En er zijn zo van die zaken die terugkeren: de contrasten
tussen het officiële beleid als de praktische gang van zaken in het dagelijkse
leven van de Iraniërs, de grote braindrain naar het Westen, de these dat Iran
een schizofreen land is waar iedereen voortdurend letterlijk en figuurlijk
maskers draagt, dat het lang niet zon gevaarlijk land is als wij hier denken,
dat er wel degelijk een progressieve kern is in Iran, dat slechts 15 procent
fanatieke hardliners het land aartsconservatief willen houden, dat het een land
is met zon geweldig potentieel, maar dat de achterlijke regering alles
verpest, de onmacht van de man en vooral vrouw in de straat, de onvermoede
losbandigheden die ondanks alle restricties tóch plaats vinden, de vele
contrasten op elke hoek van de straat: daar een vrouw volledig ingeduffeld in
een chador (letterlijk tent) en even verderop een naar de laatste mode geklede
vamp die een knalrode hoofddoek draagt, die nauwelijks nog haar hip
gemodelleerde kapsel verhuld.
Ik heb er wel zon beeld van, van dat verre vreemde land
waar ik zelf nooit geweest ben. Ze zeggen wel eens van reisgidsen dat ze zo
goed geschreven zijn, dat je de bazaars, de tapijtjes en de koffietentjes, het
fruit op de markten wel kan ruiken. Wel, bij dit boek is dat echt zo. Het leest
heerlijk lekker weg en is opvallend onpretentieus geschreven. Eefje Blankevoort
heeft geen boek geschreven IK in Iran, nee,
het zijn de Iraniërs die Eefje ontmoet, die centraal staan. De auteur
beschrijft hen met een uitzonderlijk oog voor detail en met liefde, of ze het
nu eens is met de meningen die ze verkondigen of niet. Ze blijft erg
genuanceerd.
Met een aandoenlijke eerlijkheid bekent ze hoe ze al na een
kort verblijf in Iran haar westerse, nonchalante houding ten opzichte van
bloot en seks verliest. Opeens voelt ze schroom als ze in bikini over strand
loopt, de Nederlandse reclameborden met halfnaakte vrouwen maken haar vreemd
ongemakkelijk. Eefje merkt scherp op dat in Iran de onderdrukking van
seksualiteit er net toe leidt dat bijna elke handeling seksueel geladen wordt. Als
een Iraanse man ruw haar arm vastgrijpt, voelt ze zich bijna aangerand.
De schrijfster neemt haar lezers erg uitnodigend mee op haar
verkenningstochten door het nieuwe Perzië. In haar gezelschap leer je dit land
met twee gezichten, de zogenaamde januskop, beter begrijpen. Je leeft mee met
de schrijfster die voorzichtig manoeuvreert langs de vele Iraanse valkuilen. Zo
wordt ze geconfronteerd met de soms gek makende regeltjes van de typische
Iraanse beleefdheid (tarof), ze weet niet wie ze kan vertrouwen in een land
waar iedereen al te geschoold lijkt in liegen en geheimdoenerij en ze het valt
niet altijd mee om in te schatten hoe progressief haar gesprekspartners
werkelijk zijn. Daarbovenop komt de paranoia. In een wereld waar het vaak gonst
van en regeringscomplotten en verdenkingen is het moeilijk om ten alle tijden
het hoofd koel te houden.
Haar gesprekken met Iraniërs zijn levendig weergegeven, haar
kleurrijke personages (de oude moeder die wild danst, de Iraanse homo met zijn
hyperromantische dromen, de echtgenoot van de feministe die zo waar een nieuwe
man blijkt!) komen allemaal tot hun recht.
Sterk reisverhaal, met respect geschreven en met veel oog
voor detail. Geen geschiedenisboek, geen socio-politieke studie. Nee, een prachtig
gedetailleerde doorsnede van het Iraanse dagelijkse leven dat leest als een
film waar de vaart goed in zit.
Waar slaat zoiets nou weer op?,vraagt Benjamin met een
mengeling van verwondering en argwaan.
Maryam moffelt het leren zakje weg onder haar kleren. Daar
komen we vast nog wel achter., zegt ze overtuigd. Laat ons nu maar
terugkeren, ik ben het moe om open en bloot op straat risico te lopen.
Binnenhuis kunnen we ons tenminste wat ontspannen.
De rest van de dag doet het tiental het kalmpjes aan. Het is
overal drukkend warm, ook in huis. De vrienden liggen samen in één kamer op
matjes en wuiven zichzelf koelte toe. Elke heeft voor iedereen een soort frisse
limonade klaargemaakt. De paartjes liggen bij elkaar en knuffelen, ondanks de
plakkerige warmte. Pieter-Jan vindt het grappig om te doen alsof hij en een
Randy een relatie hebben en legt zijn hoofd op Randys borst. Die schijnt er
niets op tegen te hebben, in de wetenschap dat het om een grap gaat. Nu ze even
niets om handen hebben komt het gesprek terug op de waaromvraag.
Even serieus nu, verbreekt Nico de stilte, kan iemand mij
vertellen wat de bedoeling is van deze avonturen? Hoe bestaat het dat wij hier
zijn?
Elk heeft zo wel zijn eigen theorie, de ene al wat meer
uitgewerkt dan de andere. Maryam, een groot fan van de theorieën van de geniale
fysicus Hawking, denkt dat ze stuk voor stuk door een wormgat gegaan zijn en in
een andere dimensie zitten.
Pieter-Jan is niet akkoord. Dat is dan toch wel een erg
aparte dimensie met heel veel toevalligheden. Ik bedoel, twee van ons zijn
slavisten en de avonturen die we meemaken zijn wel erg Russisch getint, naar
mijn smaak. Willem is erg literair begaan en nu wil het toeval dat we op een
sliert romanpersonages en schrijvers botsen. Een van ons is van Iraanse komaf
en dan verzeilen we in een soort ruwe kopie van Teheran. Tel daar ook nog eens
die onverklaarbare voorspellingen van Boelie bovenop. Wie gelooft dat dit zo
maar een dimensie is?
Wat denk jij dan? Dat deze dimensie voor ons op maat
gesneden is?, vraagt Maryam.
Ik blijf bij mijn theorie dat dit een gebundelde projectie
is van de machinaties van onze geest.
Ja, maar, waarom dan wij tien, de meesten kennen elkaar
niet eens? Moesten we nog allemaal samen een huis delen, dan zou ik het nog
ergens snappen. Dat de energie van onze gedachten en onderlinge relaties een
aparte wereld gecreëerd heeft., werpt Maryam tegen.
Ja, misschien is er wel een willekeurige kant aan ons
avontuur. We kunnen natuurlijk raden wat we willen. Alles kan., zegt
Pieter-Jan.
Dieter vindt het wel beestig zo. Hij zou voor geen geld
terug willen naar de gewone wereld. Hier lijkt niets er werkelijk toe te doen,
zo losgekoppeld van familie, veel minder verplichtingen. Zo helemaal opnieuw
beginnen in een compleet verschillende omgeving vond hij wel iets hebben. Elke
treedt hem bij en zou ook niet meer terug willen.
Ik heb tijdens mijn studies maandenlang in Ghana gewoond.
Dat was een geweldig tijd, iets waar ik altijd naar terug heb verlangd en nu
heb ik voor het eerst sindsdien het gevoel dat ik leef. Ok, ja, hier in Hetere
zijn veel regels en de officiële cultuur botst met de mijne. Maar verder vind
ik het wel chill hier. Thuis zou je bijvoorbeeld nooit moeten proberen om van
de ene dag op de andere je eigen winkel te starten. Het leven is sowieso een
doos pralines; je weet nooit wat je zal krijgen, maar hier geldt dat nog meer,
dan thuis.
Boelie snapt het niet volledig. Jullie zijn hier toch ook
al gesetteld? Dat brengt toch ook verantwoordelijkheden mee? En jullie hebben
hier toch ook plichten en regels die je moet navolgen?
Ja, maar toch is het anders. Misschien is het omdat alles
zo onrealistisch lijkt dat alles zo veel minder zwaar weegt. Het echte leven
is zo verstikkend., verklaart Elke verder.
Dieter ziet de onderzoekende frons van Boelie, voelt dat
iemand echt geïnteresseerd is in zijn gedachtewereld en kruipt wat uit zijn
schulp:
Kijk, thuis voel ik de verplichting om veel geld te
verdienen. Ik snap ook thuis dat het leven daar niet werkelijk kan om draaien.
Maar toch voel ik die verplichting en kan ik die niet van mij af zetten. Ik
voel die maatschappelijk dwang om mijn leven in te richten zoals dat van iedereen:
elke dag vroeg uit de veren, in slaap sukkelen op de trein naar het werk en
acht uur lang een job doen die mij niet werkelijk boeit. Hier is alles op dat
vlak veel relaxter, ik voel nooit hete adem in mijn nek om dingen te presteren,
die ik niet eens echt wil presteren.
Boelie vindt de redenering maar zelfbegoocheling. Eens je
het hier gewend raakt, kom je toch ook op dat punt? Jullie kennen hier mensen,
juist? Ik voorspel dat je straks net die zelfde drang voelt om meer te
verdienen dan je nu doet. Gewoon omdat je nieuwe omgeving het ook van je
verwacht.
Dieter antwoordt: Nou, ok, dan is het misschien maar goed,
dat we weer verder trekken.
Ja, maar naar waar dan?, vraagt Elke ietwat bezorgt.
Kennelijk is ze wel een beetje gehecht geraakt aan haar plek in Hetere.
Gewoon, verder, altijd maar verder, reizen als doel op
zich, in beweging blijven, vrij zijn, ongebonden., zegt Boelie.
Maryam en Pieter-Jan die hem goed kennen, houden hem strak
in de gaten en vragen zich af of hij nu meent wat hij zegt of dat hij Dieter en
Elke op de een of andere manier in de val wil lokken.
Ja, maar, en kinderen dan?, vraagt Maryam gealarmeerd. We
kunnen toch niet als zigeuners leven, ergens bevallen langs de kant van de weg
en dat arme kind dan meezeulen?
Boelie grijpt zijn grote liefde steviger vast en stelt haar
gerust: Nee, natuurlijk niet. Het is een romantisch idee, maar op lange
termijn natuurlijk onpraktisch.
Nico vraagt: Maar wat doen we nu eigenlijk? Zoeken we een
weg terug naar onze eigen wereld? Of gaan we ons uiteindelijk in deze wereld
vestigen? En waar? Ik hoop dat er toch vrijere samenlevingen te ontdekken zijn
dan dit hier? Blijkbaar zijn er naast Heteri ook Amerikanen? Waar zitten die
dan?
Goeie vraag, zegt Elke.
Hebben jullie geen kaart?, vraagt Jelle.
Ja, een kaart van deze wereld zou natuurlijk wel erg handig
zijn, beaamt Maryam.
De vraag is in hoeverre zon Heteri kaart betrouwbaar is,
voegt Pieter-Jan toe. Hij heeft zijn schijnhuwelijk met Randy ondertussen opgegeven
en is naast Maryam gaan liggen, zodat die gesandwicht wordt tussen haar Boelie
en hun gemeenschappelijke vriend.
Ik stel voor dat we verder trekken zoals tevoren, lekker
het onbekende in. Ooit iemand into the wild gezien?, vraagt Benjamin.
Ja, leuke film, zegt Randy.
Voor mij is dit hele avontuur On the road van Kerouac
gemengd met een stevige portie magisch realisme à la Marquez., zegt Willem
terwijl hij zich luilekker op zijn zij draait en zijn ogen sluit.
Alles is een boek bij Willem, zucht Boelie, maar op zon
milde toon dat er verder geen tegenreactie komt.
Uiteindelijk komen we wel iets tegen. Ik blijf er bij dat
er bedoeling steekt achter al dit. Een confrontatie met onszelf of iets in die
trant. Alleszins, deze wereld bevalt mij veel beter dan de vorige. Ik heb alles
wat ik moet hebben, de vrouw waar ik van hou, interessante maten, zelfs Willem,
lucht in mijn longen en nooit een moment sleur.
Een compliment, zeg. Waar gaan we dat schrijven?,
fluistert Willem met gesloten ogen van op zijn matje.
Ik stel voor dat we maar gewoon verder trekken. Immer
weiter. Out to catch the horizon., zegt Boelie en met de laatste zin imiteert
hij Captain Jack Sparrow uit Pirates of the Carribean. Felicitaties blijven
uit, aangezien de imitatie aan iedereen voorbijgaat. We settelen pas als we
een plek vinden die iedereen bevalt.
Maryam nestelt zich extra behaaglijk in de armen van Boelie,
negeert de hand van Pieter-Jan op haar dij en zegt als een lief klein meisje:
Ons eigen plekje. Helemaal van ons.
Op dat moment droomt elk voor zich van een plek die echt
geschikt zou zijn. Nico vindt dat de groep sowieso moet samenblijven, dat ze
misschien samen een boerderij kunnen starten. Dat idee bevalt Elke heel erg,
want zij heeft dierenverzorging gestudeerd. Dieter ziet ook wel iets in dat
idee. Boelie zegt: we stoken onze eigen pastis en spelen de hele dag petank
tussen de maïsvelden. Willem voelt weinig voor werk op het land, maar hij wil
overdag wel gaan vissen. Randy blijft alles eender. Jelle vindt dat iedereen
loos aan het dromen is, maar heeft niets tegen het boerderijplan, als het dan
zo zou uitkomen. Pieter-Jan wil graag chimpansees kweken, speciaal voor
circusscholen, maar ook om op te eten. Maryam geeft hem een por: Wat heb jij
tegenwoordig met chimpansees?
De hitte in combinatie met liggen, wordt iedereen langzaam
te veel en de tien soezen tot de avond. Als ze wakker worden is het al donker.
De groep eet gezamenlijk uit een grote kom rijst met groentjes en s nachts laden
ze stiekem de Peykan vol met alle spullen die ze denken nodig te hebben op hun
tocht. Ze moeten subtiel te werk gaan, want Hetere komt vooral s nachts tot
leven, omdat het in de namiddag en s avonds veel te warm is om je buiten te
wagen.
Omstreeks drie uur s ochtends is alles in gereedheid
gebracht. De groep duikt om de beurt het kleine badkamertje van het huisje in
om zich eindelijk wat op te frissen. Om half zes trekken Elke en Dieter de deur
achter zich dicht en wandelen ze samen met de rest naar de Peykan:
En toch zal ik het huis een beetje missen, zegt Elke. Het
was voor ons de eerste keer dat we samenwoonden.
Maryam geeft haar nieuwe vriendin een troostende knuffel,
hetgeen volgens Nico een keischattig beeld oplevert.
Als ze bij de Peykan komen, schudt Randy bedenkelijk het
hoofd: Met tien in die auto. Over twee kilometer ben ik dus dood, beseffen
jullie dat? Een normale autorit is met mijn lengte al een kwelling.
Niet dramatiseren, je overleeft het wel, zegt Boelie
terwijl hij de passagierszetel voor zichzelf opeist. Benjamin, de kleinste van
de bende, gaat weer voor zijn voeten zitten en deze keer kruipt Pieter-Jan ook
vooraan. Achterin gaat Elke op Dieters schoot zitten, tegen hem aan plakken
Nico en Jelle, met op hun schoot Randy, die nu niet alleen met zijn tenen, maar
tot zijn knieën uit het raampje hangt.
Maryam vindt echter dat hij zijn benen moet intrekken,
alleszins tot ze voorbij de controlepost zijn. In het Iraanse verkeer kan
veel, maar hiervoor krijg je zelfs in Iran commentaar. Intrekken die benen.
Randy protesteert: Maar we zijn niet in Iran, we zijn in
Hetere. Misschien zeggen ze wel niets.
Elke bevestigt dat de politie daar zeker niet mee kan
lachen. Maryam herhaalt haar bevel:
Intrekken die benen!
Randy kreunt en doet wat hem gevraagd wordt, zodat Maryam de
auto start.
O jee, zegt ze als ze vijftig meter ver is en aan de motor
hoort dat die niet echt akkoord is met de lading die hij moet trekken, dit is
al een opgave voor een normale auto, laat staan een Peykan.
Als ze bij de controlepost komen, merken ze dat er geen
wachten zijn en dat de weg niet versperd is. Maryam geeft gas en scheurt er
langs.
Dat ging mij net iets te makkelijk, zegt Elke op de
achterbank, er staan anders altijd wachten bij die controleposten.
Niets van aantrekken, zegt Benjamin vrolijk, hoe minder
je denkt..., maar voor hij uitgesproken is, schreeuwt hij het uit van de pijn.
Boelie heeft Benjamins hoofd tussen zijn knieën gekneld en
maakt zijn zin af: hoe minder zorgen je hebt. Zeg kerel, je plaat blijft
hangen.
Maar hij heeft wel gelijk, zegt Pieter-Jan.
We zullen zien, we zullen zien, zucht Maryam die de auto
strak laat voortrijden aan wat de maximumsnelheid schijnt te zijn, 100
kilometer per uur.
Mooiste, zegt Boelie naast haar, denk er om dat je altijd
slanker bent dan je denkt. Het meeste gewicht zit hem in je voet.
Op de achterbank doden ze de tijd met het zingen van
schlagers. Randy vraagt of hij zijn benen nu wel uit het raam mag hangen.
Maryam vindt het niet veilig en weigert het verzoek. Randy zegt dat hij echt
veel last heeft, maar Boelie zegt op express lichtzinnige toon: Be a man,
Randy, be a man.
Als na goed twee uur rijden de motor aan het sputteren gaat
en de Peykan tot stilstand komt, is er op zijn minst eentje blij dat hij uit
zijn positie bevrijdt is. De anderen stappen met meer tegenzin uit.
Maryam zucht diep: Daar was ik dus al bang voor. Hopelijk
vinden we snel iets anders. Want ik heb absoluut geen zin om ver te stappen.
De groep laadt de spullen uit, verdeelt ze over ieders rug
en zet zich in beweging. Maar ze zijn nog maar pas terug op pad of achter hen
horen ze een druk geluid.
Ben ik de enige die dat hoort? Of is dat een bel?, vraagt
Benjamin.
Lijkt wel een bel van een crèmekar, zegt Nico lachend.
Willem en Boelie rollen door de kamer en proberen elkaars
nek dicht te knijpen. Benjamin roept: Yupla. Chick fight.
Moeten we die twee niet uit elkaar halen?, vraagt Elke.
Och, die twee pussies bezorgen elkaar hoogstens een
gebroken nagel, zegt Maryam.
Wat cru om je eigen lief een pussy te noemen, antwoordt
Elke verbaasd.
Het is een tsjoempi, maar ik zie hem graag.
Pieter-Jan klautert ondertussen op een tafel en speelt een
interview na, hij is tegelijk interviewer als geïnterviewde.
Hij kondigt aan: En vanavond in ons niet te versmaden
programma iets met grote egos die schrijven een interview met de laatste
revelatie, auteur van een bruine scheet in een gebroken fles, uw applaus voor
Rumsey Nader.
Zeg eens, Rumsey. Wat bracht u tot het schrijven van dit
boek?
Wel, ik verveel mij meestal steendood in dit leven en ik
geef eigenlijk geen zak om iets. Dus ik wilde mij afzetten tegen al die
kloteonzin op deze kloteplaneet, rotvervelende dagen op een strontsaaie bol.
U dacht niet: ik ga eens dik geld verdienen aan het grote
ontevredenheidsgevoel van de modale burger die het gelukkig voor u- niet zo
flitsend weet te verwoorden?
Wel, nee, want ik ken geen modale burgers, want ik kijk
eigenlijk nooit televisie. Ik praat enkel tegen mijn hond en mijn wijf en mijn
wijf is geen modale burger, want ze pijpt mij drie keer per dag en ze zaagt
niet.
P-Jay gaat helemaal op in zijn improvisatie. Dieter heeft
zich er gezellig bijgezet en vindt het super de max. Maar Elke kijkt met grote
ogen naar de stevige, geblokte jongen in de chador die op haar tafel met
zichzelf een bizar gesprek voert. Ze vraagt Maryam of hij wel vaker zon bui heeft
en wat de bedoeling ervan is.
De zenuwbanen van P-Jay hebben op tijd en stond een flinke
intellectuele injectie nodig. Als hij die niet krijgt, gebeurt er zoiets. Ik
zou er niet te veel op letten als ik jou was.
Nico, Randy, Jelle en Benjamin grijpen ondertussen terug
naar de doos Kolonisten van Katan, maar dat is een stap te ver voor Maryam.
Ha nee, hé, jullie hebben mij actie beloofd vandaag. Markt,
fizendjun en weg van hier.
De jongens smeken om één spelletje, maar Maryam wil er niets
van horen.
En haal die twee nou maar uit elkaar, dat ze elkaar straks
maar de kop inslaan, we hebben nu geen tijd. Over een kwartier wil ik met
iedereen naar de markt.
Het gezelschap is geïntimideerd door Maryams temperament en
valt stil. Enkel P-jay oreert verder:
Heeft de beroerde relatie met uw drinkende vader invloed
gehad op uw boek?
Mijn roman gaat maar voor negentig procent over mijn
zielige jeugd toen ik die zuipschuit van een pa al naar huis reed met de auto,
ook al was ik nog maar 9 jaar oud, wat denkt u zelf?
Slaat u eigenlijk geen munt uit het medelijden van uw
publiek?
Het was dat of aan de slag gaan als pizzabesteller.
Heeft uw boek een meerwaarde?
Ik denk dat ik schrijf over themas waar iedereen zich kan
in vinden.
Is schrijven een ambacht? Iets dat je kunt leren?
Ik zeg altijd: schrijven is zoals kakken, het komt er uit
als je er niet te veel bij nadenkt.
Maryam is het nu echt beu en schreeuwt: P-Jay, cut the crap
of ik word echt kwaad!
Een half uur later staan de tien al tussen de
marktkraampjes.
De eerstvolgende die mij nu nog in mijn kont knijpt, geef
ik een mep tussen zijn ogen!, gromt Willem.
Ik ook, valt Nico hem bij.
Dat is hier de gewoonte. Doordat seks hier zon geweldig taboe
is, krijgt alles seksuele connotaties en heeft iedereen de hele dag maar één
ding aan zijn hoofd. En billenknijpen is iets wat elke vrouw hier dagelijks
meemaakt., zegt Elke.
Is dat in het echte Iran ook zo?, vraagt Randy aan Maryam.
O ja, dat is krek hetzelfde daar.
Kan best zijn, maar de eerste die het nog waagt klop ik met
zijn smoel tussen de watermeloenen., zegt Jelle.
Alle jongens steunen dat voornemen, maar Maryam tikt hen letterlijk-
op de vingers.
Jullie houden je gemak en jullie verdragen het. Als ze
ontdekken dat jullie mannen zijn, gaan jullie er aan.
Het gezelschap ondergaat de kwelling en komt beladen met volle
boodschaptassen terug aan bij het huisje van Elke en Dieter. De twee hebben al
hun Heteraanse spaargeld er door gejaagd om de groep te bevoorraden voor de
reis.
Ze besluiten om s ochtends vroeg te vertrekken, nog voor
zonsopgang. s Nachts vertrekken is geen optie, want dan is de stad hermetisch
afgesloten. De tien profiteren van de resterende tijd om Maryams trek in
Fizendjun alle eer aan te doen en om voorzichtig wat aan sight-seeing te doen.
Willem vindt de vele afbeeldingen van martelaren met alle
mogelijke bloederige detail die op bijna alle openbare muren prijken ronduit
stotend. Pieter-Jan is erg verbaasd als ze midden in het centrum van de stad
een anglicaanse kerk ontdekken. Elke weet dat de kerkgangers als outcasts
behandeld worden. Hetere heeft niets tegen buitenlandse gelovigen, officieel
toch niet, maar moslims die zich bekeren tot een andere godsdienst, dat vinden
ze een schande. Die christelijke gemeenschap heeft anders wel een belangrijke
rol. De christelijke minderheid mag wél alcohol brouwen voor eigen gebruik. Alleen,
verkopen ze hun gestookte drank natuurlijk door aan de moslims.
De hele groep is verbaasd als ze door een wijk wandelen die
verdacht op een rosse buurt lijkt. Elke die haar rol als gids met verve speelt,
licht nader toe: Dit lijkt niet alleen een rosse buurt, dit is er ook echt
één. Met dat verschil dat de klanten een tijdelijk huwelijk afsluiten met de
prostituee van hun keuze. Prostitutie is verboden en bestaat officieel niet,
maar seks binnen de grenzen van een tijdelijk huwelijk, daar is niets mis mee.
Absurd, zegt Nico en de rest neuriet instemmend.
Als de groep door een smalle winkelstraat wandelt, botst
Benjamin op een klein oud vrouwtje, dat hem hard bij zijn pols grijpt en een
kleine leren zak in zijn hand propt. Daarna verdwijnt ze vliegensvlug tussen het
volk.
Wat heb jij daar?, vraagt Maryam nieuwsgierig.
Een zakje., zegt Benjamin die de situatie nogal komisch
vindt.
Maryam neemt het zakje over en trekt het open.
En, vraagt Pieter-Jan, wat zit er in?
Sleutels. Tien sleutels in allerlei verschillende kleuren.
O en ook een briefje. In het Perzisch natuurlijk, antwoordt Maryam.
En wat staat er dan?, dringt iedereen aan.
Dit zijn de sleutels tot het juweel van de kern. Gebruik er
negen, let wel, niet tien en niet acht, maar negen.
Alle jongens schieten in paniek in hun chador. De buren
hebben ons al verraden, gokt Dieter.
Fraaie mentaliteit, zegt Pieter-Jan. De jongens nestelen
zich in de zetel en op de grond. Maryam corrigeert hier en daar hun houding en
hun kleding om hen er vrouwelijker te laten uitzien.
Dieter en Elke gaan openmaken. Voor hun neus staan vier
gewapende kerels, hun leider, een kerel met een zonnebril en een dikke zwarte
snor zwaait met een huiszoekingsbevel. Dieter en Elke kunnen geen Perzisch lezen
maar het document met de typische stempels is hun genoegzaam bekend. Ze laten
de vier mannen er langs. Elke doet een poging om zich in te dekken:
We vieren de verloving van mijn nicht. Let maar niet op de
rommel.
De vier agenten doorzoeken het hele huis, maar vinden niet
meteen iets. Als de leider de lege drankflessen vindt in de keuken, denkt Elke
dat haar hart zeker 200 per minuut slaat. Maar de agent is mild:
Binnenkamers doet iedereen maar wat hij wil. Ik zeg niet
dat ik het goedkeur, maar ik zal je niets maken. Als ik iedereen oppakte die
thuis alcohol dronk zat drie kwart van de stad nu in de gevangenis. Het gaat
mij om je huurbaas. Komt die nog wel eens naar huis?
Die dient bij de revolutionaire garde, die komt nooit naar
huis., zegt Elke, die inwendig helemaal ontspant, alsof ze uit een vreselijke
nachtmerrie ontwaakt.
Revolutionaire garde? My ass. Die tsjos is een vuile Mazdi
geworden. De agent wil vol afschuw op de grond spuwen, maar weet zich te
bedwingen.
Elke kijkt weg van de agent en probeert een glimlach te
onderdrukken. Tsjos is het eerste Perzische scheldwoord dat ze hier geleerd
heeft. Het betekent scheet. Meer bepaald stille scheet. De Iraniërs maken
onderscheid tussen een scheet met geluid, die ze guz noemen en een stille scheet
die ze tsjos noemen. Elke vraagt zich nog steeds af of het Perzisch de enige
taal is die dit onderscheid maakt.
Boven heeft één van de agenten zich tussen de vrouwen op
de zetel gepropt. De vermomming van de jongens is kennelijk wel geslaagd, want
de agent merkt niets. Het is een kalende man van voorbij de veertig, in een
zwart hemd en een bijpassende zwarte broek. De hele kamer ruikt naar zijn
sterke parfum, een overdreven stoer machogeurtje.
De vrouwen houden stijf de lippen op elkaar en hun blikken
afgewend, maar de agent heeft zijn ogen laten vallen op Willem. Hij geeft een
kneepje in de zijkant van zijn dijen en zegt, in het Perzisch natuurlijk:
Hey schatje, gaan wij twee vanavond iets leuks doen? Ik
rijd in mijn eigen mercedes en ik woon in een chique wijk in Noord-Hetere. Nou,
wat zeg je? Je kan zo mee voor een ritje, mijn shift zit er al op.
Doe geen moeite, springt Maryam in de bres, ze doet boete
voor haar neef die betrapt is met een andere jongen. Ze eet en spreekt drie
dagen niet.
O maar dat geeft niet. Ze mag antwoorden met haar ogen.
De agent draait Willems gezicht naar zich toe. Nou,
schatje, ga je mee? Ik bezorg je een leuke tijd.
Als Willem zijn gezicht terug afwendt, bang dat de agent de
stoppels van zijn baard opmerkt, zegt die:
O, ik raad het al, je maakt je zorgen over je onbevlekte
staat. Gek druifje, dan doen we het toch langs achteren? Langs voren mag je
bewaren voor je echtgenoot. God, wie weet trouw ik zelf wel met je. Dan kan je
mijn eerste en tweede vrouw helpen in het huishouden. Die twee pesten elkaar
liever het bloed van onder de nagels dan dat ze eens de afwas doen.
Maryam slaat geshockeerd met haar handpalm tegen haar
voorhoofd en zucht diep. Als de agent al zijn hand onder Willems chador
beweegt, wordt de hele groep ongemakkelijk. Gelukkig weerklinkt net op tijd de
stem van de leider. Hun speurtocht heeft niets opgeleverd. De eenheid keert
terug. Elke krijgt zelfs verontschuldigingen voor het ongemak gepresenteerd en
felicitaties voor de gelukkige bruid.
Willems aanbidder doet nog een laatste poging en smeekt
Maryam om diens telefoonnummer. Maryam krijgt echter opeens een inval en zegt:
Ze heeft een kind.
Had dat dan eerder gezegd, blaft de agent als hij naar het
trapgat stormt.
Als de voordeur beneden dichtslaat, vraagt Pieter-Jan:
Is het wel zon goed idee om straks met zn allen naar de
markt te gaan? De kans is toch veel te groot dat iemand ons ontdekt?
Boelie vraagt aan Dieter of hij nooit last heeft van
aanbidders.
Als de Iraanse mannen weten dat wij twee samenwonen, laten
ze ons met rust., antwoordt die.
Ik veronderstel dat de Sapfische liefde hier nochtans
verboden is?, vraagt Boelie.
Lesbiennes worden inderdaad officieel vervolgd, maar
iedereen die we tegenkomen doet ons liever af als hartsvriendinnen die gewoon
erg close zijn. Niemand doet moeilijk, zolang we elkaar maar niet in het
openbaar beginnen opvrijen., zegt Elke.
Maryam vertaalt ondertussen de avances van de agent. Elke
trekt haar schouders op. O anale seks vinden ze hier doodnormaal. Vooral dan
voor het huwelijk. Vaginale penetratie is dan weer taboe. Al zijn er nu ook al
veel meisjes die hun maagdenvlies chirurgisch laten herstellen.
Pieter-Jan betreurt het dat hij geen cameramateriaal heeft om
hier een documentaire te schieten. Boelie zou dat ook geweldig vinden, hij zou
er zelf een boek over schrijven. Willem vindt dat de stad wel een zekere
poëtische sfeer heeft en betreurt het dat hij geen Perzisch kent, anders zou
hij de Iraanse dichters willen lezen.
Die opmerking leidt meteen tot de discussie: wat is de beste
manier om een samenleving te leren kennen?
Boelie gooit express een stok in het hoenderhok: De
gemiddelde leeftijd van haar prostituees zegt alles over een samenleving. Daar
heb je geen rijmelarij voor nodig.
Wat voor een achterlijke oversimplificatie is me dat!,
zegt Willem kwaad.
De twee grijpen elkaar al meteen bij elkaars kraag en dansen
zo rondjes in afwachting van wie de eerste move maakt.
Wat hebben jullie jongens toch met geweld? Je grote gelijk
bewijzen door elkaar pijn te doen., roept Maryam gefrustreerd uit.
Your pain makes me real, zegt Pieter-Jan terwijl hij
enkele kunstjes uit martial arts movies persifleert. Daarna holt hij door de
kamer en bootst hij luid een chimpansee na.
Ok, die verveelt zich duidelijk, besluit Maryam met
rollende ogen.
Super. De max., zegt Dieter. Als hij ziet wat voor een
chaotisch boeltje de jongens aan het bakken zijn. Jullie zijn echt een vette
bende.
Al wat wij kennen is dus Hetere, een grootstad met circa 7
miljoen inwoners,het noordelijke deel is trouwens beter ontwikkeld dan het
zuidelijke. Er rijdt een metro, maar die heeft maar twee lijnen. Het
voornaamste openbare vervoermiddel zijn taxis. De regering bestaat uit een
religieuze component en een wereldlijke, waarschijnlijk gebaseerd op het
staatsbestel van Iran zoals wij het kennen of kenden. Hier heb je het politiek
systeem uitgewerkt in een plannetje.
Elke slaat een boekje open en toont het aan Maryam, zodat
die kan bevestigen. Ja, zo is het in Iran ook. Maar zo grappig allemaal, hoe
kunnen we nu in een mini-Iran terechtkomen?
De opgewekte gastvrouw gaat verder met haar verhaal. Heel
wat dingen zijn hier verboden, maar er zijn niet echt strikte regels over wat
kan en wat niet kan en de regels worden ook niet altijd toegepast. Soms laten
de autoriteiten je gaan zonder straf, zelfs als ze je voor een groot vergrijp
klissen, zoals bijvoorbeeld een ondergrondse krant runnen en soms stenigen ze
je, enkel alleen omdat ze je ervan verdénken, alleen nog maar verdenken, dat je
moppen tapt op de kap van de president.
Hoe heet die president hier? Toch niet Ahmadinejad?,
vraagt Pieter-Jan.
Nee, nee, Javad Kuni heet die. Een klein ventje, vreselijk
conservatief, maar hij komt wel graag naar buiten met zijn voorliefde voor
Iraanse housemuziek. Dat soort paradoxen heb je hier dus constant. Hij durft
zelfs draaien op nationale feestdagen.
God is a DJ, zingt Pieter-Jan met overdreven basstem.
Maar wacht, jullie kunnen hem zelf zien, op de
staatstelevisie is vast wel een of andere ceremonie aan de gang., zegt Dieter
en hij zet de televisie aan.
Televisie is trouwens voor iedereen gratis, maar buiten
staatszenders valt er dan ook geen zak op te zien., voegt Elke nog toe. O
kijk, daar heb je de hele regering verzamelt rond de put van Mehdi.
En wat doen ze dan?, vraagt Boelie.
Vandaag werken ze aan de begroting. Ze schrijven begroting
op een papiertje en gooien het in de put. Het werkt als een wensput. Die Mehdi
is een soort heilige die dood is, maar op een dag zal verrijzen en rust en orde
zal brengen, maar tot die dag maakt hij je dromen al waar. Als je tenminste zo
vriendelijk bent om ze op een papiertje te schrijven., vertelt Elke.
Dus als ik het goed begrijp hebben ze de begroting te boek
gesteld en in die put gegooid om de goedkeuring van die Mehdi te krijgen?,
vraagt Willem.
Nee, nee, ze vragen een begroting aan Mehdi. Zelf stellen
ze die niet op., verklaart Elke.
Hier en daar een woord. Enkel wat nodig is om de klanten te
plezieren. Maar er zijn hier genoeg jonge mensen die Engels praten, dus die
leggen ons vaak dingen uit. Alleen moet je wel opletten tegen wie je spreekt,
want je weet nooit of het informanten zijn die je er bij willen lappen omdat je
kwaad spreekt van het regime.
En niemand zegt er iets van dat jullie buitenlanders zijn? Niemand
vraagt van waar jullie komen?, vraagt Boelie.
Nee, ten opzichte van vrouwen zijn ze hier erg gastvrij,
tenminste als ze zich aan de regels houden. Ze vragen niet van waar we komen,
omdat buitenlanders sowieso uit Amerika komen. In de ogen van de Heteri is er
maar 1 buitenland. Buitenlandse mannen kunnen er echter niet in, die worden
sowieso beschouwd als infiltranten van de Mazdis. En dus gaan mannen er
onverbiddelijk aan als ze die te pakken krijgen., vertelt Elke verder.
Maar die Mazdis kunnen hun vrouwen toch laten spioneren?,
werpt Benjamin tegen.
Onmogelijk. Een Mazdi vrouw sterft liever dan dat ze een
hoofddoek draagt., zegt Elke.
En wie zijn die Mazdis dan?, wil Willem weten.
Het fijne weet ik er ook niet van, maar volgens de officiële
propaganda willen de Mazdis de Heteraanse samenleving de-islamiseren en Hetere
terug de oud-Perzische cultuur opleggen. Ahura Mazda is één van hun goden,
vandaar de naam., weet Elke.
Bestaan die Mazdis ook in het echte Iran?, vraagt Nico
aan Maryam.
Nee, nooit van gehoord. Ik ben zeker van niet. Echt absurd
dat we dit meemaken., reageert Maryam. Absurd en hilarisch tegelijk.
En we kunnen hier dus niet weg?, vraagt Pieter-Jan,
We hebben eerlijk gezegd niet geprobeerd om verder te
trekken. Toen wij hier aankwamen is alles meteen in een stroomversnelling
gegaan. We konden dit huis huren, het kraampje hebben we gevonden en zelf
opgelapt. De plek waar we jullie zijn tegengekomen is strategisch interessant
om eten te verkopen. Er komt veel volk langs. Veel Heteri trekken de natuur
in en passeren daar., verklaart Elke.
En die Mazdis dan, waar zitten die? De Heteri kunnen zich
dus blijkbaar vrij verplaatsen zonder dat ze gevaar lopen?, vraagt Pieter-Jan
wantrouwig.
De Mazdis vallen nooit openlijk aan. Soms ontploft er eens
een bom op een markt, als er een zelfmoordterrorist door de controles raakt,
zegt Dieter.
Die controleposten zijn dan ook zo lek als een zeef. Ik
geloof dan ook net zo min in Mazdis als in eenhoorns die Johnny heten. Die
Mazdis zijn een uitvindsel van de regering om de mensen bang te houden,
concludeert Pieter-Jan.
Je klinkt al net als de progressieve jeugd hier, lacht
Elke.
Maar goed, laat ons wel wezen, hier blijven is toch
nauwelijks een optie? Tenzij jullie al zo gewend zijn aan de Heteri way of life
dat jullie het niet meer kunnen missen., zegt P-Jay.
We kunnen toch wel even blijven? Ik vind het zo leuk om
terug Perzisch te horen en het eten is hier zo lekker. O, weten jullie soms
waar we fizendjun kunnen gaan eten?, roept Maryam dolenthousiast uit.
Wat is dat?, vraagt Willem.
Fizendjun is haar lievelingsgerecht. Kip met een speciale
walnotensaus. Erg lekker, maar je moet er voor zijn., antwoordt Boelie in
Maryams plaats.
Er zijn veel restaurants waar je dat kunt krijgen, denk ik.
We hebben het zelf nog nooit gegeten., zegt Elke.
Zes maand hier en jullie hebben nog nooit Fizendjun
gegeten? Ok, dat staat vast, we gaan hier niet weg voor iedereen fizendjun
geproefd heeft., bepaalt Maryam strikt.
Waar gaan we dan heen, als we niet hier blijven?, vraagt
Dieter.
Gewoon terug verder. Het universum stopt toch niet in
Hetere? We tanken de Peykan vol en we gaan er weer vandoor., oppert Boelie.
Met tien in die Peykan?, vraagt Randy verschrikt. Ik doe
niet meer mee als dat het plan is.
Als we verder trekken doen we beter inkopen op de markt
morgen. Je weet nooit waar we terecht komen., denkt Elke luidop.
Ik ben blij dat er eindelijk nog een vrouw in het
gezelschap is. Nu zijn we toch al met twee die gezond verstand hebben, zegt
Maryam.
Ja, maar, ik kruip dus echt niet met tien in die Peykan,
hé, echt niet dus hé., herhaalt Randy.
Ach, dat is toch maar voor eventjes. Uiteindelijk botsen we
wel weer op iets anders., sust Nico.
Willems blik valt opeens op een doos. Zeg wat is dat? Is
dat Kolonisten van Katan? Hij staat op en neemt de doos. Grappig in het
Perzisch.
De jongens veren als één man recht en kijken elkaar
enthousiast aan.
O jee, zucht Maryam. ze gaan een spelletje spelen. Dat
zit potdorie vast in een andere dimensie en dat gaat zijn tijd daarmee verdoen.
Mannen. Allemaal grote kinderen.
Zullen wij anders ondertussen het eten klaarmaken? Dan
kunnen de jongens hun hartje ophalen., stelt Elke voor.
Twee uur in een Iraanse parallelstad en we vervallen al in
klassieke rollenpatronen, zegt Maryam als ze rechtstaat en haar gastvrouw
volgt naar de keuken.
De jongens willen haar paaien en garanderen:
Morgen gaan we naar de markt om inkopen, s middags eten we
fizendjun en daarna gaan we weer de hort op. Beloofd.
Tot laat in de nacht spelen ze Kolonisten van Katan. Ze
slagen er zelfs in om Maryam te overtuigen om één rondje mee te doen. De sfeer
komt pas echt goed in als Dieter drank bovenhaalt.
De vorige eigenaar mag dan een hardliner zijn, zijn
drankkast is wel rijk gevuld. Als we morgen toch weg zijn, kunnen we wel enkele
flessen soldaat maken.
Strak plan, zegt Nico goedkeurend en de rest volgt. Uitgezonderd
Pieter-Jan.
De wekker die eerst op zeven uur s ochtends stond, draaien
ze steeds verder tot die uiteindelijk op tien uur staat. Het is al bijna
zonsopgang als ze slapen gaan. Elke is creatief met de hele huisraad en
improviseert zo een achttal ersatzbedden.
Benjamin valt dronken op een dik Perzisch tapijtje dat hem
tot bed moet dienen en roept uit: O, ik ga die wekker morgenvroeg vervloeken.
Zijn voorspelling komt echter niet uit, want de volgende
ochtend wordt het gezelschap gewekt door luide bonzen op de voordeur en een
luide Perzische bromstem die beveelt dat ze open moeten maken en snel wat ook.
Elke stapt uit haar fietskar en komt naar de auto gelopen.
Jullie parkeren best hier. Het is in dit smalle steegje
links. Het huisje met de rolluiken die geverfd zijn als lieveheersbeestjes.
Het meisje glundert en zegt: Heb ik gedaan.
De acht doen zoals gevraagd en komen even later te voet aan
wandelen. Pieter-Jan vraagt waar Maryam eigenlijk de sleutel van die auto
haalde. Die lag gewoon op het dashboard, luidt het antwoord.
Elke en Dieter laden druk hun kraampje uit en dragen de
spullen naar binnen. De jongens helpen een handje. Als het kraampje volledig
leeg is, legt Dieter twee sloten om de fiets en trekt hij een grote plastic
bescherming over de go-cart.
Het huisje waar het jonge paar woont, telt drie verdiepingen
die verbonden zijn, niet met trappen, maar met ladders. Veel plek is er niet,
de kamers zijn krap en staan overvol. Elke verontschuldigt zich. De eigenaar
woonde hier voor ons, maar die is in dienst gegaan bij de revolutionaire garde
en die heeft nu logies van de staat. We kunnen het huren voor een prikje, maar
dan moeten we wel verdragen dat veel van zijn spullen hier blijven staan.
Overal staan kartonnen dozen, aan de muren hangen
propagandaposters. Jonge Basij die aan Karate doen of geweren schouderen die ze
nauwelijks kunnen tillen. De acht moeten er maar niet te veel op letten, zegt
Elke, als ze haar gasten meeneemt naar de tweede verdieping. Ze laat iedereen
plaats nemen op kleine kussens die rond een lage salontafel liggen. Als ze
terug naar beneden gaat om thee te zetten, gooit ze haar Chador af. Ze blijkt
een uitgerafelde jeansshort te dragen en een topje dat haar buik bloot laat.
Ook de jongens werpen hun chador af, Maryam die een sjaaltje
omgebonden had om de stad in te rijden, knoopt haar bedekking ook los. Ondertussen
arriveert Dieter, nu ontdaan van zijn vrouwelijke vermomming. Hij ziet er uit
alsof hij in een alternatief rockbandje speelt en heeft een zekere natuurlijke
charme.
Boelie vraagt dan ook of hij soms muzikant is. Ook,
antwoordt de jongen, maar ik teken voornamelijk. Dat is ook hoe ik hier wat
geld verdien, ik verkoop mijn tekeningen, terwijl Elke Ghanese specialiteiten
verkoopt aan ons kraam.
Aan het trapgat verschijnt een dienblad met thee en even
later verschijnt Elke terug. Wat zegt hij? Dat hij geld verdient met zijn
tekeningen? Als mijnheer eens zou tekenen ja. Dan misschien. In de zes maand
dat we hier al zitten, heeft hij twee tekeningen verkocht. Nauwelijks genoeg
voor twee weken eten. Dieter glimlacht schuldbewust.
Die thee ruikt echt lekker, zegt Maryam. O en er is
allerlei lekkers bij. Mmm, echt Iraans fruit.
Ik zie geen verschil met ander fruit., zegt Pieter-Jan.
Wacht tot je het proeft. Iraans fruit smaakt zoveel
lekkerder., propageert Maryam.
Maar we zijn toch niet echt in Iran?, protesteert Willem.
Dat is ook waar, geeft Maryam toe.
Dieter en Elke komen er bij zitten en delen de thee uit.
Maar zeg eens, begint Willem, hoe zijn jullie in deze
wereld gekomen?
Via een luik in het stadspark. Wij zijn gewend om, nou ja,
het is eigenlijk een beetje gênant, te stoeien onder een bepaalde boom daar. De
takken ervan hangen tot op de grond en van ver lijkt het een dichtgegroeid
bladerdak, maar als je het weet kun je er makkelijk door en rond de stam is
plek te over, dus kun je makkelijk
Elke hapert veelbetekenend en dus maakt Nico haar zin af:
Het gezellig maken?
Juist. Nou en op een keer ontdekten wij daar een luik.
Laat me raden, daarna zijn jullie via rivieren, kloven,
steile hellingen, rollende tonnen en zo verder, uiteindelijk hier beland. Zijn
jullie ook bestolen door een kleine, kreupele blinde?
Elke en Dieter blijken inderdaad ongeveer de zelfde weg
afgelegd te hebben. Alleen zijn ze nooit achtervolgd.
Jullie hadden geen Boelie die er graag een schepje bovenop
doet., zegt Pieter-Jan terwijl hij van zijn thee drinkt.
A little
bit too much, is just enough for me, zegt Boelie.
Het is wel al even geleden dat hij nog een selffulfilling
prophecy verkondigd heeft. Misschien was die magie van hem toch maar toeval,
snuift Willem.
Boelie haalt adem om er iets uit te flappen, maar Maryam
springt op hem en dekt zijn mond af.
Maar we gaan het voor de zekerheid NIET testen.
Elke en Dieter kijken niet begrijpend.
Nevermind, zegt Jelle.
Eventjes voor de zekerheid: komen jullie uit de echte
wereld? Ik bedoel uit dezelfde wereld als wij?, vraagt Benjamin.
Hoeveel werelden zijn er waar ze Nederlands praten,
Tsoempi, zegt Maryam.
Sinds ik hier ben terecht gekomen, geloof ik echt dat alles
mogelijk is., verdedigt Benjamin zich.
Maar dit is dus het eindpunt van onze bizarre tocht:
Hetere?, vraagt Pieter-Jan, in de hoop het tegendeel bewezen te horen.
Wij zijn hier terechtgekomen en verder kennen we ook niets.
Er is de stad en van wat daar buiten nog is, weten we niets meer dan wat de
regering bericht, zegt Elke.
En wat berichten die dan?, willen de acht weten.
Wel ik zal jullie alles zeggen wat we weten, zegt Elke en
ze zet zich in een comfortabele houding als voorbereiding op een lang verhaal.
Wie gaat rijden?, vraagt Maryam. Die keuze is niet zo
moeilijk als blijkt dat er maar drie van de acht een rijbewijs hebben. De
potentiële chauffeurs zijn Maryam, Nico en Jelle. Maryam kijkt verwijtend naar
Boelie: Wanneer ga jij nou eindelijk eens rijlessen nemen?
Boelie zegt: Laat mij anders maar rijden, hier doet het er
toch helemaal niet toe of je nou een rijbewijs op zak hebt of niet, het zou mij
verbazen als we politie tegenkwamen.
Jij blijft met je fikken van dat stuur. Ik ben mijn leven
nog niet beu.
Besloten wordt dat Maryam
en Nico zullen rijden en dat Jelle overneemt als er iemand moe wordt. De groep
deelt zich in twee en verspreidt zich over de twee witte Peykans, maar de
problemen blijven niet lang uit. De auto van Nico wil niet starten, er zit
niets anders op dan met acht in één Peykan te kruipen. Na enige manoeuvres is
die switch geslaagd.
Maryam zit aan het stuur, Boelie zit in de passagierszetel
en Benjamin zit op de grond tussen diens benen. Achterin zitten Nico, Jelle,
Willem en Pieter-Jan en over hun schoten ligt Randy met zijn tenen net uit het
raampje. Hij kan geen kant op en de jongens vinden het leuk om hem te kietelen.
Randy schreeuwt het uit, maar zijn plaaggeesten zijn onverbiddelijk. Tot Maryam
het welletjes vindt en weigert te vertrekken zo lang het niet rustig is
achterin.
Meteen is het muisstil en de witte Peykan scheurt er
vandoor. Het pad voert hen uiteindelijk de bergen in. Ongeveer een kilometertje
na vertrek bevinden ze zich op een smalle asfaltweg met scherpe bochten. Maryam
rijdt behendig langs de kronkelige wegen. Ze zegt dat ze kriebels in haar buik
krijgt als ze de contouren van de bergen ziet. Haar geboortestreek in Iran is
bergachtig en in combinatie met de Peykan zorgt dit beeld er voor dat ze wat
heimwee krijgt. Ze vertelt over het oude dorp van haar grootouders en haar
herinneringen aan haar opas olijfboomgaard, maar Pieter-Jan vraagt haar om
eens in de achteruitkijkspiegel te kijken. Benieuwd of je dan nog zon heimwee
voelt.
Maryam doet zoals gevraagd en zegt: Shit, maar zo grappig.
Hilarisch gewoon. We worden achtervolgd.
Ik snap eerlijk gezegd niet hoe je de hilarische factor
derivieert uit dit normaliter als onrustwekkend te interpreteren gegeven.
Iedereen kijkt achterom en ziet hoe ze achterna gezeten
worden door wel honderd vrouwen. Althans het lijken vrouwen. Als ze goed
kijken, zien ze dat het om lege zwarte Chadors gaat.
Maar zo grappig, houdt Maryam vol, lege chadors die
achter ons lopen. Hoe bestaat het! Hilarisch gewoon.
Ik vraag me af of het even hilarisch blijft als ze ons
inhalen, dat legertje zwarte tentdoeken gaat behoorlijk snel.
Al een geluk dat ze niet gewapend zijn met kalasjnikovs
zoals het echte Basijvrouwen betaamt., merkt Boelie op.
Wat zijn Basijvrouwen?, wil Benjamin weten.
De Basij zijn een soort militie van het Iraanse bewind.
Hardliners en ook gewoon meelopers die lid zijn omdat het wat extra geld
oplevert., zegt Boelie.
De acht blijven rustig bij de situatie tot de chadors op
zon twintig meter genaderd zijn. Ze horen bonkende inslagen op de karosserie.
Wat is dat?, vraagt Maryam zowel geïrriteerd als bezorgd. Hebben
ze toch wapens?
Geen idee hoe ze het lappen, maar ze gooien stenen., zegt
Jelle.
Iedereen behalve Maryam draait zich in bochten om achterom
te kunnen kijken. Alleen Randy moet stil blijven liggen, want zijn gedraai
bezorgt zijn onderzittende maten te veel last.
De Chadors lijken inderdaad te bukken, stenen op te rapen om
die dan weg te slingeren, waarna ze gauw weer verder rennen of zweven.
En als we ze nu eens hard op de rem gingen staan?, stelt
Boelie voor. Of in achteruit gaan en die Chadors platwalsen?
Je weet toch maar nooit hoe sterk die dingen zijn,
twijfelt Willem.
Bibi moet weer de voorzichtige uithangen., mompelt Boelie.
Nooit een romannetje gelezen waarin ze uit de doeken doen hoe je Chadors
afschudt?
Uit die minachting voor lezen, blijkt alleen hoe hard jij
je wil laten gelden als de grootste intellectueel van de bende., antwoordt
Willem.
Boelie draait zich om en leunt ver naar achter om Willem te
kunnen slaan, maar dan is er het geluid van piepende remmen en banden die over
het wegdek schuren. De witte Peykan staat dwars over de weg en de Chadors
tikken er één voor één tegenaan. Na de botsing vallen ze op de grond en zijn ze
nog slechts wat ze zijn: grote lappen zwarte stof.
Maryam stapt uit, kijkt naar de slachtoffers van de
kettingbotsing en zegt:
Zo grappig, hilarisch gewoon.
Ook de rest stapt uit. Vooral Randy is opgelucht en rekt
zich eens goed uit. Pieter-Jan is de eerste om zon chador op te pikken. Hij
slaat het kledingstuk over zich heen en trippelt als een verlegen dametje rond
de auto. Boelie hult zich ook in zon doek en doet alsof hij toevallig op
Pieter-Jan botst en met een schelle piepstem zegt hij:
Salam,
Pieter-johanna, ghoebi?
Ghoebi betekent hoe gaat het? in het Farsi. Pieter-Jan die
geen Farsi kent, kopieert slim de uitdrukking.
Salam, Boella, ghoebi?
Merci, bad nistam, antwoordt Boelie. Merci, het gaat niet
slecht met me. En tot zo ver mijn Perzisch.
Maryam stampvoet. Schei uit met die onzin. Als jullie twee
eens tegen elkaar beginnen, zitten jullie in je eigen wereldje en dat is
rotvervelend voor de rest.
Boelie gooit meteen de chador af. Waarop Willem kort bromt:
Beter een blode sloef dan een dode sloef.
Net als Boelie op Willem afspringt, wordt de aandacht van de
acht getrokken door een enthousiast gesprek op de achtergrond.
Jaja, ze spreken echt Nederlands. Ongelofelijk, dat zijn
ook Vlamingen., horen ze iemand zeggen.
Super, de max, reageert iemand.
De acht turen rond en zien dan pas een kraampje langs de
kant van de weg. Twee vrouwen, ook al in Chador, komen vanachter hun karretje
en lopen toe op hen. Het gezelschap houdt zich schrap, maar als Pieter-Jan
zegt: Het is ok, die twee hebben gezichten, ontspannen ze weer. Het regent
enthousiaste begroetingen. De twee partijen, de acht en de twee nieuwkomers
vragen gelijktijdig: Wat doen jullie hier? Hoe komen jullie hier terecht? Hoe
heten jullie?
Een van de twee vrouwen stelt zich voor als Elke en haar
vriendin stelt ze tot de grote verbazing van de acht voor als mijn echtgenoot,
Dieter. Tegen jullie durven we ons echte namen wel zeggen.
Boelie vraagt voor de raap weg: Is je man een travestiet?
Nee, helemaal niet. Maar het is dit of steniging., zegt
Elke.
Hoezo steniging?, vragen de acht.
Dieter en Elke kijken elkaar aan: Ow jee, we gaan hen zo
veel moeten uitleggen. Hoe moeten we daar aan beginnen?
Pieter-Jan merkt even verderop een pijl op waarop Hetere
te lezen staat.
Wat is dat?, vraagt hij.
Hetere is de stad waar wij wonen.
En wonen daar veel mensen?, vraagt Nico.
O miljoenen.
Miljoenen? En zijn jullie dan van hier? Hoe komt het dat
jullie Nederlands spreken?, vraagt Maryam.
We zijn hier zelf pas een half jaar. Maar ben jij van
Iran?, vraagt Elke aan Maryam.
Ja, dat klopt. Ik ben daar geboren.
O fijn, dat komt mooi uit. In Hetere spreken ze Farsi en
ook wel een beetje Engels. Maar nu kun jij voor ons tolken.
Super, de max., vult haar echtgenoot aan, die er
geloofwaardig uitziet als gesluierde vrouw.
Een stad waar ze Perzisch spreken. Hier? Ik snap er niets
meer van., zegt Maryam.
Troost je, niemand snapt er nog iets van., zegt Nico.
Maar goed, we moeten wel eens een keer opkramen. Over een
uurtje is het donker en dan komen de Mazdas. Dan is het hier superonveilig.
Elke en Dieter bergen alles op en doen hun kraampje dicht.
Hun kraampje is een soort go-cart met twee zitjes en trappers.
Jullie kunnen ons volgen, maar de jongens moeten zich wel
absoluut verkleden als vrouwen. Anders worden ze ter door veroordeeld. Hetere
neemt alleen buitenlandse vrouwen op, buitenlandse mannen worden sowieso
aanzien als Mazdas. De regering ziet overal spionnen.
Ik begin me af te vragen of we niet echt in Iran zijn.,
zucht Maryam.
De jongens hebben ondertussen al elk een chador opgeraapt.
Ze paraderen voor Maryam en vragen of ze er zo vrouwelijk genoeg uitzien.
Maryam ziet hun ongeschoren wangen en hun veel te mannelijke tred en rolt met
haar ogen:
Dit gaat goed fout.
Elke is optimistischer: Het is snel donker nu. Met wat
geluk raken we onopgemerkt tot bij ons thuis.
De acht wurmen zich terug in de witte Peykan en volgen traag
het kraampje van hun nieuwe kennissen.
Even is het spannend als ze voorbij een eerste controlepost
rijden. Twee mannen in een pikzwart uniform met een witte geruite sjaal om de
hals en gewapend met mitrailleurs werpen onderzoekende blikken in de
langsrijdende auto, maar ze zeggen enkel:
Movazeb bash, Joojeh.
Wat zei die?, vraagt Pieter-Jan nieuwsgierig.
Maryam vertaalt: Hij zei dat ik voorzichtig moest zijn. En
hij noemde mij kuiken. De Tsjoempi.
Voorbij de controlepost is het stervensdruk. Overal lopen
mensen en het verkeer is regelrecht hels.
Voelen jullie ook zon druk op jullie longen?, vraagt
Boelie.
Alle inzittenden beamen. Ademen lijkt opeens veel moeilijker
te gaan. De luchtvervuiling is er dan ook verschrikkelijk, maar
gezondheidsoverwegingen zijn voor later, want de jongens vergapen zich aan het
straatbeeld.
Lang niet alle vrouwen zijn hier verstopt in zon chador.
Er lopen hier heuse fotomodellen rond. Ze dragen wel een minuscuul hoofddoekje
en een manteau, maar wow zeg, sommige lopen bijna met hun kont bloot., merkt Pieter-Jan
verlekkerd op. Ik verwachtte mij al aan een verstikkend, onderdrukkende regime.
Rijd in België trouwens maar eens met acht in een één auto rond.
Maak je maar geen illusies. Zie je die taximannen daar op
die hoek? Geloof me op mijn woord. Dat zijn gewapende regeringsmannetjes. Tenminste,
als deze stad een klein beetje lijkt op Iran. Pas maar op dat ze jullie niet in
de gaten krijgen. We moeten er zo langs., zegt Maryam waarschuwend.
De jongens duiken collectief wat dieper in hun chador en
zakken wat lager weg. Ondertussen is de zon verdwenen en is het donker, maar er
zijn alleen maar meer mensen bijgekomen op straat. Parken en pleinen stromen
vol. Hetere is duidelijk een stad die s nachts
leeft.
Dieter en Elke stoppen en Maryam remt bruusk. Er schiet nog
net een brommer langs waarop maar liefst drie jongens zitten mét bagage. Elke
roept naar de acht:
Tot
er dan luid gegiechel opsteekt als een kwetterende vlucht zeemeeuwen. De kleine
blinde schudt verveeld met zijn hoofd en zegt iets als: zon stel kippen, ik
doe al het werk en zij krijgen het lekkerste eten. Hij ploft zijn zak neer en
gaat in kleermakerszit in het zand zitten. De jongen draagt enkel een linnen
short en een dun shirt, maar de nachtelijke koude schijnt hem niet te deren.
Met zijn handen gevouwen onder zijn kin blijft hij zitten, net of hij de zee
observeert.
Met
wie hebben we de eer?, vraagt Pieter-Jan opzettelijk op komische toon.
The Swedish Bikini Team, antwoordt Boelie
bij voorbaat.
De
zeven giechelen zo mogelijk nog harder, tot er eentje naar voor treedt en
gespeeld zwoel zegt:
Wij
zijn de donzige doenjas
Ze
houdt haar hoofd laag en werpt haar ogen zo verleidelijk omhoog, terwijl ze
druk met haar lange wimpers knipt.
En
met wie hebben wij de eer?, vraagt het meisje terwijl ze Pieter-Jans toon
imiteert. Haar vriendinnen schateren het uit. Ze verschuilen zich achter hun
leidster en klitten veilig samen in een kringetje.
Wij
zijn acht verdwaalde reizigers in deze wereld.
Zijn
we dat dan niet allemaal?, antwoordt de leidster.
Boelie
staart ondertussen net iets te lang naar de spreekster en krijgt een stomp op
zijn bovenarm van Maryam.
Kwijl
vooral het strand niet onder, hé! Tsjoempi!
Ik
kwijl niet, verontschuldigt Boelie zich. Maar geef toe dat ze sprekend op
mijn ex lijkt, zelfde haren, zelfde attitude en net zon prominent reukorgaan.
Ik val op grote neuzen, dat weet je, maar deze is er wel over.
Dat
kun je wel zeggen, ja. Kom je thuis soms iets te kort, hé?, reageert Maryam.
Ik
zweer het je, Azzizam, dat mens laat mij koud. Ik verbaas mij gewoon over de
gelijkenis.
Boelie
spreekt ongeveer 100 Perzische woorden en Azzizam, dat iets als liefste betekent, is
daar eentje van. Hij trekt Maryam naar zich toe en overstelpt haar
hartstochtelijk met kussen.
Ook
onder de sloef leest een bibliofiel nog wel eens een boek, merkt Willem
venijnig op.
Boelie
kijkt over Maryams schouder naar Willem en zegt: Ik lees niet, ik word
gelezen.
En
dat noemt mij arrogant, blaast Willem terug.
Pieter-Jan
heeft ondertussen al zichzelf en zijn hele gezelschap voorgesteld aan de
leidster van de Doenjas. De meisjes ontdooien en stellen zich ook voor. De
bende maakt kennis met Petronella, Tatjana, Jekaterina, Ivana, Kremena, Melinda
en Martina. Stuk voor stuk zijn ze hoogblond, hebben ze twee vlechten, een
tamelijk grote neus, blauwe of groene ogen en een klein beetje sproetjes. Een
stel opgewekte jonge meisjes tussen ruwweg 18 en 22 die kennelijk een
nachtwandeling maken of om het in de woorden van Maryam te zeggen:
De
grootste verzameling krengen die ik mijn leven gezien heb. Zie die ogen, zon
bitchen
Boelie
knikt, terwijl hij zich blijft verbazen over de gelijkenis tussen Ivana en zijn
ex. Ivana blijft, ook als het ijs al wat is gebroken, de meest mondige van het
zevental.
Dit
kan wel eens een zevenkoppige draak blijken te zijn, fluistert Pieter-Jan,
meer als waarschuwing voor zichzelf dan voor de rest. De meisjes stellen voor
om samen iets te knabbelen.
Wij
blijven altijd laat op en hebben s nachts altijd nog honger, zegt Tatjana een
beetje verontschuldigend. Zij is het kleinste meisje van de groep en ook de
kalmste. Samen met Ivana komt ze ook het meest volwassen over.
De
jongens vleien zich op het strand en de meisjes knopen de zak van de blinde
open. Er komen lekkernijen te voorschijn die gul uitgedeeld worden.
Zon
nachtwandelingen, daar teken ik voor, zegt Pieter-Jan vrolijk als hij een
dikke boerenboterham besmeert met leverpastei.
Iedereen
tast gretig toe, alleen Maryam zegt kortaf dat ze geen honger heeft. Na verloop
van tijd, neemt ze toch enkele sneetjes zoete kruidenkoek aan.
De
meisjes blijken te logeren in een zelfde soort hoeve een kilometertje verder.
Er is iets meer comfort, maar de eigenaar is de zelfde. Pieter-Jan wil weten hoe
ze hier beland zijn.
O,
wij zijn op rust hier. We zijn allemaal een beetje astmatisch, zegt Ivana. De
zeven gaan weer aan het giechelen en Maryam zucht diep. Zon aanstellers.
Zij
en Boelie houden zich wat afzijdig, terwijl de zeven jongedames overduidelijk
hun metgezellen inpalmen. Zelden zon flirtkousen meegemaakt, zegt Boelie, Zouden
ze Servisch zijn? Die staan er wel om bekend. Maryam vindt de jongens oliedom,
als ze vallen voor die rotkarakters.
Als
de jongelui hun voedselvoorraad zo ongeveer verwerkt hebben, zeggen de zeven meisjes
bijna gelijktijdig dat ze zich vervelen. De jongens zijn meteen gealarmeerd en
zelfs licht gekwetst, dus vragen ze gretig waar de meisjes dan wel zin in hebben.
Maryam
merkt ondertussen op dat het inderdaad wel zeven mooie verschijningen zijn.
Lange haren, volle dijen, expressieve gezichten, geen uitgemergelde modellen.
Maar het blijven rotkarakters, want er spreekt niets goeds uit hun ogen. Boelie
is het er helemaal mee eens en zegt dat zij toch veel mooier is. Maryam gelooft
haar Boelie eerst niet, maar die dringt aan en uiteindelijk geeft ze hem the
benefit of the doubt.
De
meisjes twijfelen een tijdje en discussiëren over waar ze nou het meeste zin in
hebben. Uiteindelijk besluiten ze dat ze graag willen gaan varen.
Morgenvroeg?,
vraagt Nico.
Nee,
gekkie, morgenvroeg slapen wij uit. Nu! We willen graag nu varen. De zee is
toch rustig op dit moment., zegt Petronella, een iets stugger type met een zelfingenomen uitstraling.
Akkoord,
maar je ziet geen hand voor ogen., reageert Nico.
Pieter-Jan
wijst op het maanlicht. Je ziet nog wel net genoeg.
De
meisjes zien hun kans schoon en dringen aan. Hun mannelijk gezelschap zwicht al
te makkelijk. Er wordt een spelevaarttocht georganiseerd. Maryam protesteert. Als
jullie gaan varen, ga ik terug slapen. En zij en Boelie maken aanstalten om
weg te gaan. Ivana houdt hen echter tegen:
Wacht,
jullie hoeven helemaal niet te varen. We kunnen een klein bootje op sleeptouw
nemen, het is zelfs overdekt en er is plek voor twee. Keiromantisch. Heus waar.
Ook
Maryam en Boelie laten zich overtuigen en dus gaan ze op pad. Ivana stuurt de
blinde naar huis. Jij hebt hier niets meer te zoeken. Wek ons tegen de middag
en zeg tegen de baas dat alles in orde is.
De
blinde vloekt en stampt met zijn goede been in het zand, maar strompelt er dan
toch vandoor. Na een kilometertje wandelen komen de vijftien jongeren bij een
landhuis. Hier in de kelder, is een boothuis, daar vinden we alles, meldt
Ivana.
Nauwelijks
een dertigtal minuten later bevinden ze zich al op zee. Nico is een ervaren
zeiler en ook Pieter-Jan heeft wel enig verstand van boten.
De
jongens zitten achterin in een grote open boot en roeien, terwijl de meisjes
voorin zitten met hun gezicht naar de roeiers. Ze moedigen de jongens kirrend
en giechelend aan. Ivana heeft helemaal achteraan plaats genomen en zit op de
achterste rand van de boot. Maryam en Boelie liggen in elkaars armen in een
gezellig klein bootje, dat met een koord verbonden is met de hoofdboot.
Door
de aanmoedigen van de meisjes, willen de jongens natuurlijk tonen wat ze in hun
mars hebben en dus roeien ze tegen de sterren op. Zij die zon fysieke inspanningen
niet gewend zijn, verstoppen angstvallig hun vermoeidheid. Al snel zijn ze een
heel eind verwijderd van het strand. Iedereen schijnt het reuze naar zijn of
haar zin te hebben. De jongens hebben hun hoop op meer en de meisjes genieten
van de krachtprestaties ter hunner ere.
Maar
dan roept Ivana plots scherp: Nu!
De
zes meisjes voorin grijpen een groot net en werpen dit over de
roeiers. Daarna werpen ze zich op de jongens om hen overboord te duwen. Ivana
haalt ondertussen een mes vanonder haar rok en snijdt het touw dat het kleine
bootje met hun boot verbindt, door. Maryam en Boelie vragen zich gelijktijdig
af of ze nu niet opeens flink vaart minderen, maar wuiven hun eigen argwaan weg
als paranoia. Je kan wel denken wat ze daar in de roeiboot doen. Met zon stel
sletten., merkt Maryam op. Boelie stelt voor om net hetzelfde te doen. Maryam protesteert
niet en de twee geven zich aan elkaar over. Inderdaad erg romantisch, zegt
Maryam, tussen twee lange zoenen door.
Ondertussen
leveren de jongens strijd tegen hun belagers. Enkel Nico en Randy hebben hun
roeispaan nog vast, de rest heeft die al laten glippen. Pieter-Jan schreeuwt
dat ze er mee moeten slaan. De meisjes krabben, bijten en duwen, maar Nico en
Randy twijfelen. Slaan op vrouwen?
Ja,
sla! Zo hard als je kan. Die feeksen willen ons vermoorden.
Benjamin
die als enige niet wordt belaagd, bevrijd zich als eerste uit het net en trekt
iedereen terug los. Het net is versleten en scheurt erg makkelijk. Pieter-Jan
heeft zijn handen vol met Petronella. Die is op zijn rug gesprongen en de
jongeman voelt hoe de stevige vrouwendijen hem omklemmen. Met haar arm om zijn
nek, probeert de furie Pieter-Jan te wurgen. Gelukkig krijgt hij nog net een streepje
lucht door zijn keel, zodat Petronella op dit moment het minste van zijn zorgen
is. Martina die gericht op zijn schenen schopt en in zijn gezicht krabt, biedt
een grotere uitdaging.
Randy
vecht met Kremena over het bezit van zijn roeispaan. De twee hebben hun handen
stevig rond het ding en geen van beide willen lossen. Pieter-Jan blijft roepen
om geweld, dus Randy haalt zijn schouders op en geeft zijn tegenstandster een
geweldige vuistslag, zodat die volledig buiten westen op de bodem van de boot valt.
Daarna slaat hij ook Petronella met een slag van de roeispaan uit Pieter-Jans
rug.
Ook
de anderen hebben een klauwende feeks in hun nek, maar met vereende krachten
zijn de vrouwen snel overmeesterd. De jongens vinden touw en binden de meisjes
vast.
Ondertussen
klaart het duister al op en de eerste zonnestralen van de dag weerkaatsen over
het zeeoppervlak. Nico en Randy gebruiken de twee overgebleven spanen om terug
te roeien. Pieter-Jan haalt opgelucht adem en wil gaan zitten om de vrouwen te
ondervragen over hun beweegredenen, maar dan slaakt hij in paniek uit:
Shit,
Boelie en Maryam, wat is er met die twee gebeurd?
Het
kleine bootje met het jonge paar aan boord is natuurlijk nergens meer te
bekennen, maar volgens Nico is er niet echt reden tot zorgen. Het is vloed, dus
normaal gezien spoelt het bootje wel aan. Zo ver in zee waren ze nog niet.
De
jongens keren terug naar het boothuis. Daar aangekomen willen ze dat de
gevangen meisjes uitstappen, maar die houden zich voor dood, zodat ze gedragen
moeten worden. Bind ook zeker eerst hun voeten samen, ik vertrouw ze voor geen
cent, zegt Pieter-Jan net voor ze aan land gaan.
Terug
op het strand stoken de jongens een vuur, in de hoop zo duidelijk te maken aan
Boelie en Maryam waar ze zich ergens bevinden. Pieter-Jan blijft de vrouwen aan
de tand voelen, maar die lossen niets. Willem stelt voor om hen uit te
hongeren. Pieter-Jan is tegen.
We
doen het omgekeerde, we laten hen à volonté eten en drinken, maar we maken hen
niet los als ze naar toilet willen. Tenzij ze ons wat informatie geven.
Dus,
we laten hen de keuze tussen zich bevuilen of spreken?, vraagt Willem.
Ja.
En
dus krijgen de jongedames niets geweigerd. Alle voedsel en drank die te vinden
zijn in de voorraadkast van het strandhuis kunnen ze krijgen en de jongens
bieden het erg behulpzaam aan. De meisjes kunnen immers zelfs niets naar hun
mond brengen, omdat hun handen gebonden zijn. De techniek heeft al snel resultaat.
Na een uur of twee willen ze allemaal naar toilet willen. Pieter-Jan is echter
onverbiddelijk, niemand gaat tot ze enkele antwoorden geven. De meisjes zijn
taai en houden het nog drie uurtjes uit.
Willem
en Jelle keren ondertussen terug van een speurtocht langs het strand. Het is
Willem die verslag uitbrengt:
Over
Maryam en Boelie moeten we niet meer inzitten. Hun boot is al terug op het
strand gespoeld.
Is
alles in orde met hen?, vraagt Pieter-Jan.
Geen
twijfel mogelijk. Ze hebben mij al eens goed de huid vol gescholden. Ik wilde
aankloppen om de situatie uit te leggen en om te vragen of ze ongedeerd waren,
maar er kwam alleen: Bol het, Tsjoempi! en Kruip stil in een hoekje met een
boekje, bibi. Bibi zijnde een afkorting van bibliofiel. Rancuneus ventje toch,
die Boelie.
O
ja, zegt Pieter-Jan, duidelijk met kennis van zaken.
Hebben
jullie al meer informatie?
Wel,
ze hebben ondertussen opgebiecht dat ze over twee dagen scheep gaan. Ze zijn
beloofd aan overzeese rijke zakenmannen. Ze waren bang dat we dat zouden
verhinderen of dat hun baas zou panikeren als die wist dat vreemdelingen hen
gezien hadden en de boel zou afblazen. En dus wilden ze ons maar verdrinken.
Fraai stel, hoor.
En
wat doen we er nu mee?, wil Jelle weten.
Niets.
We houden ze scherp in de gaten tot we hier weg zijn en dan maken we ze los.,
zegt Pieter-Jan. Ik en Randy zullen er op passen, halen jullie twee onze
spullen in het andere huis. Benjamin en Nico zorgen er voor dat Maryam en
Boelie opstaan.
O
nee, zucht Benjamin.
Jelle
en Willem treden binnen in de hoeve via de achterdeur. Ze komen eerst langs de
keuken. Daar zit de kleine blinde hard te snikken, boven een bord witte bonen.
De jongen weent onbedaarlijk en vraagt zich af: Waarom kan ik nou niet gewoon
mee? Waarom niet? Straks komt er weer zon nieuwe lading geiten en die
behandelen mij dan net zo gemeen als deze.
De
twee jongens kijken elkaar en wisselen een blik uit die wil zeggen: ok, dit is
erg, maar kunnen we er aan doen? Ze gaan door naar de slaapvertrekken om hun
spullen op te pikken, maar er ligt niets meer. Als ze terug naar de keuken gaan
om de blinde om uitleg te vragen, is die al weer verdwenen. Ze kammen het hele
huis uit en speuren de omgeving af, maar noch van hun spullen noch van de
blinde jongen is enig spoor te bekennen.
Willem
laat het niet aan zijn hart komen: Wat moeten we uiteindelijk ook met een gsm
waar je niet meer mee kan bellen of die je niet meer kunt opladen of met onze
identiteitskaart of bankkaart? Ik denk dat we in deze wereld wel andere zorgen
hebben.
Jelle
is akkoord en de twee keren terug naar het bootshuis. Daar zijn ondertussen ook
Maryam en Boelie gearriveerd. Maryam vraagt zich af of ze zich niet eens een
keer moeten douchen. De jongens vinden dat een douche nog wel even kan wachten.
Typisch
mannen. Allemaal viezeriken.
De
acht maken zich klaar om terug op pad te gaan, graaien wat eten samen en
snijden de gevangenen los, die als gekken naar het toilet spurten.
Juist,
ja, zegt Pieter-Jan nonchalant, ze mochten naar het toilet als ze spraken.
Het
is ondertussen middag en prachtig weer. Eventjes overwegen ze om verder te gaan
met de roeiboot, maar met slechts twee roeispanen is dat vrijwel hopeloos. Ze
keren terug naar het pad van gisteren en gaan te voet verder. De weg gaat steil
naar beneden en de weg verzinkt tussen het omringende duinenlandschap.
Pieter-Jan
zucht: Ik hoop dat dit weer geen kloof wordt, want daar heb ik nu even geen
zin meer in.
Maryam
voegt toe: Kloof of geen kloof. Kan mij niet schelen. Als we maar niet te ver
te voet moeten.
Haar
woorden zijn nog niet koud of in de volgende bocht, stoten ze op nieuwe
vervoersmiddelen. Twee autos, netjes achter elkaar.
Dat
type ken ik niet, zegt Nico onderzoekend.
Ik
wel. In Iran is dit zo wat de meest voorkomende auto in het straatbeeld., zegt
Maryam.
En
hoe heten die dingen?, vraagt Pieter-Jan.
Dit
zijn typisch Iraanse Peykans. Een studie heeft eens uitgewezen dat er wel
tweehonderd fouten aan die autos zijn.
Boelie
is wat slaperig, terwijl Maryam barst van energie, ze vindt de nachtelijke
verkenningstocht reuzenspannend en huppelt over het strand.
De
acht zijn stil het huis uitgeslopen stappen in het maanlicht richting de zee.
Pieter-Jan meent dat hij daar schimmen heeft gezien, met wat hij zelf zijn arendsblik
noemt.
Willem
zegt tegen Boelie:
Wel
jij die zo hypergevoelig bent waar het arrogantie betreft. Waarom zeg je daar
niets op, he? Pieter-Jan mag zichzelf wel bewieroken of zo?
Pieter-Jan
hééft een arendsblik en hij zegt het niet op de zelfde toon als waarop jij
zegt: tegenwoordig lees ik al Goethe in het Duits.
Op
wat voor toon is dat dan hé? Net of jij bent zo bescheiden. Je dweept zelf met
grote namen, maar dan op een meer verdoken manier.
Ik
ben zon citaatjunkie als jij, he, is dat het?
Aan
jezelf herken je een ander.
Moet
je anders een bescheiden kopstoot?
Dreigen
met geweld als de eerste de beste macho, ja, dat kan ie. Ik geef toe, voor
iemand die o zo graag zijn uniciteit benadrukt, pak je het leep aan. Het typetje
van de belezen macho spelen, gaat je vrij goed af. Ondanks je pocket-sized
verschijning.
Ik
ben nauwelijks kleiner dan jou, bibliofiele kwezel.
Ah,
we hebben een gevoelige snaar geraakt.
Shit,
jong, al dat lezen, en dan nog steeds met zon cliché-uitdrukkingen schermen.
Willem
en Boelie gaan bijna echt op de vuist, maar vredesduif Nico komt tussenbeide.
Zeg,
gaat het niet? We staan hier op het punt om ons bloot te stellen aan wie weet
wat voor gevaar en jullie bakkeleien over wie het meeste boeken gelezen heeft.
Daar
gaat het niet om!, bijten Boelie en Willem tegelijkertijd.
Ssst,
ik hoor iets., meldt Maryam opeens.
Iedereen
duikt plat op de buik, knijpt de ogen fijn en tuurt de omgeving af. De
geluidsbron is al snel duidelijk. Op ongeveer 30 meter van hen, wandelt de
kleine blinde met een grote zak over zijn rug.
Freaky,
wij moeten al de grootste moeite doen om niet op onze bek te gaan in het
pikkedonker op deze gladde keien en zie hem eens. Blind en met één lam been.
Het
keienstrand blijkt inderdaad nauwelijks een hindernis voor het zwaar beladen
ventje. En hij mag dan kreupel zijn, als hij bij een brede plas komt, springt
hij zelfs behendig als een berggeit van kei naar kei om zijn voeten droog te
houden.
Pieter-Jan
stelt voor om hem een minuutje voorsprong te geven en hem dan achterna te gaan.
Ik,
Jan Cremer, heb je die dan tenminste gelezen?, vraagt Boelie ondertussen aan
Willem.
Nee.
Heb jij Turks fruit gelezen van Wolkers?, repliceert Willem.
Nee,
maar ik heb wel de film gezien. Als kind van acht.
Als
kind van acht? En dat mocht van je ouders?
Ja,
zegt Boelie trots.
Gestoord,
reageert Willem vol afschuw.
Boelie
balt zijn vuisten, maar Pieter-Jan komt tussenbeide:
Wat
mij betreft kunnen we ook een minuutje wachten in stilte. Wie is voor?
Iedereen
en dus zwijgen de twee ruziemakers.
Maryam
vraagt: Die minuut is nu toch wel al laaaang verstreken, niet?
Het
teken om subtiel de achtervolging in te zetten.
Stealth
wil zeggen dat we ongezien gaan. Dat is een term voor vliegtuigen die ongezien
blijven voor radar.
Alsof
die kleine die we volgen radar heeft. Tsjoempie, zegt Maryam terwijl ze voorop
gaat.
Na
een aantal minuutjes stappen, waarbij elk van de bende meerdere keren bijna
uitglijdt, stopt Maryam opeens.
Horen
jullie dat ook?
Wat
dan?, vraagt de rest.
Ik
hoor mensen lachen. Giechelen. Ja, zeker weten, ik hoor meisjesstemmen en ze
amuseren zich blijkbaar te pletter.
Pieter-Jan
rekt zijn hals uit en doorklieft de horizon met zijn blik. Je kan wel eens
gelijk hebben. Ik zie een stuk een achttal silhouetten.
Acht,
zeg je. Ik begin de gang van zaken hier zo wat te kennen. Ik wed dat we straks
geconfronteerd worden met acht versies van onszelf. Maar dan in de vorm van
onze slechtste ik of zoiets., zegt Jelle.
Onze
slechtste ik moet dan een vrouw zijn, want volgens mij zijn het allemaal
vrouwen. Op die kleine blinde na., weet Pieter-Jan.
Ook
gek dat het weer nu opeens zo zacht is. Gisterenavond leek het nog te gaan
stormen, zegt Randy.
Wat
doen we nu? Keren we terug of wat of sluipen we er voorzichtig heen?, vraagt
Maryam.
Nee,
we gaan er gewoon op af. Kordaat. Tenslotte doen we daar niets verkeerds mee.
Als
de acht de silhouetten nadert, vangen ze flarden op van een erg levendig
gesprek, maar van zodra de silhouetten hen gezien hebben, vallen de tongen
stil.
Maryam
merkt iets vreemds aan de jongens, ze draait zich om en vraagt: Wat krijgen
jullie nou opeens? Jullie doen opeens zo vreemd.
Ze
krijgt geen antwoord en haar metgezellen blijven stokkenstijf staan. Voor een
ogenblik is op het strand enkel het klotsen van de zee te horen.