wat anders in het hoofd of het hart blijft steken! Als het mij overvalt, of mij niet loslaat. Maar het kan ook voor het oefenen zijn. Oefenen in waar ik niet in opgeleid ben, oefenen met woorden.
18-06-2014
Klimmen uit een dal
In stilte ... het ging als vanzelf , maar wat een geluid daarbinnen. Zoemende gedachten, wriemelende fantasie, ontplofte wanen. Het is nooit stil daarbinnen. Ook als ik het helemaal stil lijk te maken is er altijhd wel een geluid of gebeuren dat binnendringt en de boel weer helemaal verprutst. Gedachten stromen aan en af, in en uit als dag en nacht. Wat zou er van mij overblijven zonder al dit, wat blijft er van de kleur over in een zwart gat. Maar soms is teveel teveel, teveel gedacht, teveel geluid, teveel smaak of wansmaak, teveel voelen of gevoel. De maat van mijn gedachten was zoek, de woorden te weinig of teveel, de richting onduidelijk. Ik kruip uit dit dal en klim omhoog ,zodat ik eenmaal daarboven weet dat beneden mijn plaats is. Maar eerst naar boven: overzicht krijgen, overschouwen, aanschouwen van al dat gewriemel en gedoe wat wij met zijn allen veroorzaken onder het mon 'cultuur'. Ik klim en klim en bedenk dat klimmen genoeg moet zijn, nog even niet naar beneden kijken gewoon klimmen tot ik niet meer verder kan. Dat wat wij cultuur noemen mag nog even daar blijven, daar beneden. Laat mij nog maar wat klimmen uit dit dal.
Soms lijkt het of de gedachten niet te vatten zijn, maar ik weet beter, ik neem ze niet voor waar en dan bestaan ze ook niet! Zo gaat dat, wat we niet 'voor waar aannemen' is 'niet waar'. Dat kan soms aardig hard aankomen als het louter om ontkenning gaat. De smak tegen de niet waargenomen deur of muur mag dan al wel spreekwoordelijk zijn, dit soort ervaringen kan het waarnemen aardig bijstellen. Het is een schoon maar niet te vatten ding, de ervaring. We krijgen er precies niet genoeg van , we stapelen ze en slaan ze ook nog eens op als herinnering. Zo slijten we ook dagen, jaren, levens en banen in onze hersenen, met gedane ervaringen, vage steeds veranderende herinneringen, herhalingen van wat we eerder deden of waren. Heel af en toe plaatsen we er iets nieuws bij, dan zijn we weer wakker en allert, gegroeid ook. Dan ontstaat de schoonheid of lelijkheid als vanzelf, schoonheid, lelijkheid zijn geen dingen maar veeleer een toestand van zijn. Ik loop tegen de schoonheid of lelijkheid aan samen met mijn ervaringen. Ik sla ze op en herinner het mij of ik verdrink het in mij. Ik kijk naar de tekening die mij dagelijks omringt, mij herinnerd, mij wakker houd, mij warm maakt, ik zie steeds hetzelfde en toch anders. Zo kan ik ook woorden lezen en herlezen, ze blijven in dezelfde orde staan, maar de zin der zinnen veranderd soms voor mij. Ik ben weer wakker.
We gebruiken het woord soms als een zakdoek, om op te vangen wat we vanzelf denken. We gebruiken begrippen te pas en te onpas zoals we met zoveel doen. Woorden lijken een niet te stoppen stroom die bang zijn van stilte, alsof dat laatste zelf nog maar zou bestaan. Maar bij het woord 'mooi' stel ik mij vragen. Een begrip dat we gebruiken bij iets uitzonderlijk, iets wat zich niet zomaar voordoet. Gezien het begrip op een uitzondelijke status doelt zou het zeldzaam moeten zijn. In musea een plaats waar nogal wat uitzonderingen hangen, of bij een concert waar de uitzonderingen zich meer dan gemiddeld kunnen voordoen, bij een wandeling waar niets moet behalve er zijn, ontglipt het ons, we zijn niet bij machte meer te vertellen dan dat woord. Zelfs bij kindertekeningen komen we vaak niet verder, al lijkt dat soms een andere betekenis te dragen want even daarna ligt dat ' mooie' achteloos ergens te vergaan. Zo kan het soms ook met 'al dat mooi's' wat we hebben benoemd tussen mensen, argeloos weggesmeten. Het 'was mooi' zeggen we dan of het is mooi geweest. Kan het mooie dan vergaan, kan het verdwijnen. Is wat geweest is dan niet meer mooi? Is het mooie uitgevaagd? Is het niet een beleving veeleer dan iets materieel? Is een beleving dan vergankelijk. Alles kan vervagen, ik weet het, langzaam wegkwijnen in de veelheid van een kort bestaan. Maar toch wat mooi is koester ik graag en hou ik graag bij, ook al is het tegendeel bewezen. Het tegensprakelijke van mooi en lelijk houd mij wakker wetend dat het één niet zonder het andere kan, zoals liefde zijn tegen gestelde kent en hard met zacht verbonden is. In alles is tegenstelling de hoop en de onmacht. Zo ook met mooi, maar ik bedank ervoor het mooie te laten verwelken tot lelijk.
'Weg is weg' zegt men wel eens in een kinderlijk naïve bui, maar wat bedoeld men dan eigenlijk? Er zullen wel evenveel betekenissen voor dit woord zijn als gedragingen en interpretaties daarvan zijn. De doden zijn weg en toch ook weer niet helemaal. Ze gaan en blijven op hetzelfde moment. Ook al vervagen ze in een herinnering die nooit de werkelijkheid kan zijn, dan toch zijn ze gebleven. Net als diegene die zegt dat hij/zei weggaat en in uw lijf en leden blijft steken al was het een teek. Niet dat het allemaal op pijn of ontstekingen lijkt, maar toch,voor de gelijkenis voel ik iets. Het graaft zich in en laat zich moeilijk verwijderen. Indien het blijft steken en je het niet verzorgd richt het een verwoestende schade aan die zich aandient als vermoeid en slapeloos, als slap en neerslachtig. De reactie daarop is bovendien onbegrip, net dat wat je op -dat moment - wel missen kan. En dat moment is ook wel een slecht begrip voor het soms eeuwig aanvoelende verloop der zonnestanden. Soms zijn het de herinnering, soms het verlangen of het alsnog willen beschrijven van een nooit ontstane geschiedenis, Al dan niet met de glimlach van het warme gevoel of de grimas van de pijn en het hele kleurenpallet ertussen. In alle gevallen is er troost nodig, die we dan vinden in het onnuttige nuttige! Het turen naar een beeld, het wegglijden in muziek, het navigeren in de woorden van een tekst of boek, het weldadige of de dynamiek van theater of dans. Dan mag dat allemaal en is het onnuttige de nuttigheid zelve. Dan pas begrijpen we het nut van wat een zinloze bezigheid lijkt. Weggaan is een lang en traag proces, de slakkengang onder de processen. ook al gebeurd het als een plots verschijnsel de naweeën zorgen voor de traagheid van het lossen en oplossen. Soms lost het ook niet en wat dan. Dan zoeken we eeuwige troost. Het is daar waar ik bleef steken en niet meer verlaten kon.
En als de woorden nu niet meer op een rij staan, als de letters uiteenvallen in een hoop ongeordendheid, ja wat dan? Als er geen rust is dreigt de leegte, ook al lijkt dat tegengesteld, ik moet ervaren dat teveel onrust mij leegzuigt. Ik heb niets tegen onrust, tegen chaos, daar onstaan zo dikwijls nieuwe wegen uit.... maar af en toe snak ik naar rust, naar evenwicht en naar duidelijkheid. Dat duurt nooit lang want dan blijft alles bij gisteren, bij wat is geweest en nooit meer anders. Dat gaat ook snel weer vervelen, en zo draait mijn wereld als maar door en door. Ik staar voor mij uit en probeer nu niets te veranderen, alles even te laten zoals het was. De tijd spreekt mij tegen: dag en nacht gaan steeds verder zonder ophouden. Ik verlies deze strijd, die er helemaal geen is, zeerzeker. Het concept tijd hebben we bedacht om enige regelmaat in de onregelmaat te brengen. Nu de seizoenen als verward overkomen, de winter niet gekomen is, de zomer zich in de plassen verschuilt, nu verlang ik naar een moment van rust en herkenning die ik enkel bij mijzelf zal vinden. Alsof ik het niet wist: "ge moet alles zelf doen of er komt niets van!" Dat verdomde stilstaan.
Zingen een schone bezigheid voor zanger en toehoorder, ik betrap mij erop dat de woorden die men zingt soms aan mij voorbijgaan en dat ik enkel de klanken met zijn kleuren hoor. Als het allemaal klopt dan blijft dat ook kloppen, ik hoef niet altijd de tekst om alles in mij op te nemen. Schoon is dat , zo blijkt minder ook weer meer te zijn. Op deze zondag ochtend bezondig, vergrijp, of laat ik mij graag bekoren door gezang. Het brengt mij stilte in het gebrul die deze wereld voortdurend blijkt voort te brengen. Een gebrul van beterweters, bestweters, voortvarenden, bangerikken ook en al zeker zijn ze bang van die stilte die zich als vanzelf vult met schoonheid. Ik tel ook die andere zangers deze ochtend in de tuin en het park, nee niet voor Natuurpunt maar voor mijzelf, kleine zangers. Soms met een wat eentonig deuntje, soms met ware liederen van groot formaat. De kat op een dakje van onze "kotterie flamand" telt precies mee en maakt geen aanstalten om de boel te verstoren. De radio melde nog even groot gebrul van een politieke partij die brult op hun verkiezingscongres. Ik laat ze , ik ga mee met het gezang van de schoonheid vandaag en soms zijn het de vogels in de tuin of net die stem die mij meeneemt naar onbekende oorden van gevoel en emotie waar elke waarheid in twijfel zal getrokken worden omdat waarheid er dan niets toe doet. Het gaat om schoonheid en niets anders en ook dat is geen waarheid.
Hopen, het is niet niets! Het zit in uw lijf, het drijft en zorgt voor gedrevenheid. Hoop is anders dan wachten, waar enkel nervositeit van komt omdat het dan wel of niet komt. Bij hoop is er perspectief op toekomst waarin je blijft geloven, waar je graag naar uitkijkt. Bij hoop sputtert de motor niet, hij blijft aangedreven met de moed van elk moment. Hopen houd verwachting in, en slechts eenmaal voldaan is die ineens weg. Af en toe eindigt het ook in een illusie, dat is weer een heel ander soort. Ik hoop steeds en mijn hoopgedachten zijn altijd van een ongeëvenaarde schoonheid. Ze gaan steeds uit van een schoner leven en gevoel en houden mij wakker, houden mij drijvend in dit bestaan. Ik kan ook wel hier en nu tevreden zijn, zeer dikwijls zelfs maar met een saus van hoop is er net dat ene meer, net die gedachte om beter, schoner, liever, liefdevoller..... te zijn/doen. Zo gaan nu eenmaal mijn gedachten mee met de dagen en nachten doorspekt van hoop. Niets kan dat tegenhouden het zit immers in mijzelf geworteld en brengt fantasieën, gedachten, dromen in versnelling. Zo zit ik hier dan maar weer te hopen van kleine en grote dingen. Wie weet ben je er wel in betrokken of kan je mijn hoop invullen. We spreken ze niet veel uit die gedachten, ze sluimeren in de onderkant van onze gedachten en ons handelen. Heel af en toe zijn ze merkbaar en niet te ontkennen, dan geven ze zich bloot en dan sta je werkelijk bloot. Het was de hoop die mij even een maand van het schrijven hield en zie nu, het schrijft zichzelf vol van verwachting en ingehouden onrust, met de spanning die mij vooruithelpt, en nu ben ik een hoopje ongeduld vol van ......
Het voelt als ongemakkelijk, iets zoals beginnend schurft dat blijkbaar nu ook weer in opmars is. Je weet niet hoe of waar het begint maar het is ongemakkelijk. De vijand aanwijzen is in deze een gemakkelheidsoplossing, de oorzaak vinden vraagt introspectie of gewoon in de spiegel kijken. Daar ligt immers het zelf en de ganse wereld besloten. Maar om te weten waar het irritante gevoel vandaan komt moet ik eerst afstappen van het eigen gelijk, afstappen van het weten of erger nog het beter weten, zonder mijn kritiek te verliezen. Het is al te gemakkelijk in mijn bezig zijn met de kunst mij verongelijkt te voelen, mij niet aanvaardt te voelen. De grote menigte houd er niet van wordt wel eens gezegd, maar is dat zo? De gelaagdheid in de kunsten en meer bepaald in de soorten producties en producten is wat verdwenen. Je hebt de amateur die vrolijk veel volk trekt en veel deelnemers kan bereiken, het kunstonderwijs en zeker het deeltijds kunstonderwijs dat vrolijk groeit, daar moeten we blij mee zijn. En dan heb je dat kleine gesubsidieerde veld met kleine en grote spelers dat al enkle maanden morrend rondloopt wat er moet bespaart, er is kritiek aan hun adres door enkele beleidsmakers, er is het soms niet weten wat goed en beter is want we hebben altijd gelijk. De spiegel houd het morren tegen en stelt veel vragen over afgelegde weg en waar naartoe? Is er iemand kwaad op ons dan, is er iemand die ons niet graag ziet? Is er iemand die ons overbodig acht, of willen ze ons op een andere plaats in eenandere ruimte of gaat het veeleer of een ander tijdsbeeld? De spiegel dampt aan van zoveel vragen waar ik nog geen antwoorden op heb. De vraag stellen vraagt om antwoorden, het zou van zwakte getuigen mocht ik het nalaten. Maar dan moet ik uit mijn gesloten sluizen breken, vrije vaart zoeken in mijn denken, dat is een voorwaarde. Gelukkig zijn er momenten zoals een einde jaar die zich daartoe lenen, in het donkerst hol van het jaar is er immers hoop op licht, ook al weten we dat nooit zeker. Ook de gewoonte van het zeker weten kan ik maar beter in vraag stellen. Ik trek mij even terug en stel mijzelf de vragen. Kijk naar de wereld en zijn gebeuren waar alle antwoorden liggen. En stel dan de vraag of wat ik doe ertoe doet? Ik blijf nog even het antwoordt schuldig en wentel mij in onwetendheid, een goeie startpositie. En later meer dan.
Toen ik klein was bouwde ik huisjes, hele kleine huisjes
waar hele kleine mensjes in woonden en die deden dan wat ik wou, hoe ik het
wou, hoe ik het zag en wilde.
De huisjes waren van karton of papier of een gekregen
sigarendoosje, nog later werden ze in lego gemaakt. Het werd steevast een
wereld waar dromen, fantasieen
het experiment toegelaten was . spelen noemde men dat. En de reacties bleven
niet uit, wat een brave jongen die zo goed kan spelen .. het was allemaal
toegelaten. Soms liet ik vrienden of vriendinnen toe in mijn kleine wereld die
groots was en dan speelden we samen, ik was wel de baas, het was mijn spel
toch! Al verloor ik het vaak van mijn iets oudere zus of mijn slimmere
buurjongen, maar dat liet ik niet merken , ik deed verder alsof en bouwde mijn
wereld naar mijn vermogen. Mijn wereld met zijn mijn gelijk!
Groter
Toen werd ik wat ouder, erwas enige expansiedrang, ik veroverde het gebied onder de
tafel, waar een kamp werd gebouwd. Mijn moeder keek glimlachend toehoe ik mijn wereld bouwde en mijn
gedachten verbouwde. Er werden deze keer wel restricties gesteld. Bij bezoek of
als vader thuiskwam moest alles opgeruimd zijn, terug netjes zijn. Hoe doe je
dat uw gedachten en fantasieën opruimen? Hoe breng je orde in uw fantasie en
gedachten, een heel leerproces ( al wist ik dat toen niet). Ik was daar niet
goed in, in het op orde brengen, ook nu nog heb ik daar last van.
Als protest trok ik de tuin in en zelfs de iets wijdere omgeving,
op zoek naar een plek waar het kon, waar mogelijkheden waren, waar ik
ongestoord met of zonder vrienden mijn gedachten en wereld kon vormgeven, waar
mijn fantasie , mijn vormtaal, mijn experiment, mijn talent, mijn onkunde, mijn
geklungel, mijn . toegestaan was, aanvaard was. Ik niet werd weerhouden door de
orde en netheidsdrang van de wereld die alles al geregeld had, ook voor mij.
Om mijn bestwil zeiden ze dan
Ooit was er een leegstaand huisje onderweg van school naar
het huis van een vriend. We reden er vaak langs en elke keer bleven we voor we
uit elkaar gingen even staan voor dit batiment dat in mijn fantasieën groots
was als een burcht, met mogelijkheden voor geheime bijeenkomsten, voor een
eigen wereld waarin mocht wat elders niet mocht of kon, waarin ik niet moest
maar kon, waarin wijzelf (mijn vriend en ik) bepaalden wat en hoe en wanneer
en hoezo .. Even later kwam dan de vraag waar je gebleven was en of de weg van school
naar huis verlengd was, of je dan niets beter te doen had, of er geen huiswerk te maken viel ,
of . Wat verlangde ik naar mijn burcht, het kamp onder de tafel, mijn wereld
in de sigarendoos, het bouwsel van lego waar in alles lag besloten van wie ik
was en wat ik dacht.
De jeugdbeweging met zijn eigenlokalen had een tijdlang als uitweg gediend maar hun regels
waren de mijne niet, al had ik daar een zeer goede tijd, zeker toen de leiding
ons vooral zelf liet doen en geen gedrag van ouders vertoonden die alles deden
om goed voor ons te doen.
Groots
Er was de zoekocht naar dat huis waar je thuis was, waar men
niet vroeg , niet klaagde, niets oplegde, . Een huis waarin jijzelf kon
bepalen of alvast meebepalen hoe het moest en was en zou zijn. Een huis waarin
ik weer kon spelen en ditmaal niet met plastiek mannetjes of kleine autos en
huisjes. Dit maal waren er mensen van vlees en bloed die een verbond met elkaar
aangingen. Een verbond van samen de wereld mogen veranderen ter eer en glorie
van ., ja dat moesten we nog even uitzoeken. Maar in alle duidelijkheid dit
was een huis van en voor ons. En hier zouden we blijven- voor eeuwig!
Ik kijk terug naar mijn zoektocht waar ik lang niet uniek in
was. De zoektocht van een jongere naar een huis een thuis aangepast aan zijn
leeftijd en zijn/haar leeftijd. En plaats steeds verder weg van huis , weg van
het speelmatje, weg van onder de
tafel door het huis uit tot achter in de tuin, het leegstaand pand op weg naar
school, de jeugdbewegings barakken tot het jeugdhuis . En later weer later
zijn er nog huizen gevolgd voor de ene de sportkantine, het lokale cultuur of
ontmoetingscentrum, het duivenhok, het huisje in de volkstuin , de tweede verblijfplaats
ver weg van alles ergens in een ander land ..
Steeds zijn we op zoek naar ruimte en tijd om toe te geven
aan de drang om te spelen met dat waar we graag mee bezig zijn, om zelfs te
bepalen hoe en hoeveel en hoe dat!!! Onze eigen werelden al dan niet samen met
vrienden.
Laat het ons maar toegeven, jeugdhuizen zijn een logische
zaak in het groter worden , ze waren dat vroeger en zijn dat nog steeds. Jawel
ze veranderen wat van vorm, volume, idee, kleur en geur . Ze passen zich aan de
tijd aan: zeggen we dan. Maar dat laatste is een leugen, jeugdhuizen zijn de
tijd, ze zijn de tijd die een jongere nodig heeft , ze zijn de ruimte die een
jongere moet innemen om verder te kunnen, om te kunnen groeien. Eerst doen we
dat braaf thuis dat groeien en bloeien, later wat verder weg om ooit weg te
gaan. De logische weg van de groei van de mens, kan iemand daar iets op tegen
hebben? Dat gaat gepaard met de nodige schokken (conflicten en moeilijkheden)
ook groeipijnen genaamd. Het is de verdomde bedoeling het zelf te doen en niet
aan te nemen wat voor ons reeds is bedacht toch? Ook mijn eerst tekening of
schilderwerkje was niet wat je zou noemen meteen een Picasso of een Tuymans.
Als ik wil vormgeven aan wie en wat ik ben of beter nog als we dat in groep
willen doen (met leeftijdsgenoten die aan dezelfde drang onderhevig zijn) dan
gaat dat met vallen en opstaan, met fouten en hoera momenten, met blijdschap en
droefenis.
De jeugdhuissector houd halt bij 50 jaar jeugdhuizen. In die
sector wordt regelmatig bezonnen over wat en hoe en waarom en of ze wel nodig
zijn. Dat is goed, dat is nodig ook. Maar laten we duidelijk zijn ook zonder
sector zal de behoefte van een mens om te groeien vanop het speelmatje steeds
verder weg een noodzaak blijven. Misschien doen we dat facebookgewijs of via
twitter of een andere virtuele vorm maar we zullen het blijven doen. Maar ook
de fysieke ontmoetingsplek zal altijd belangrijk zijn, hoe kom je anders aan je
eerste zoen? Jawel dat kan virtueel maar zon beeldscherm lijkt mij niet lekker
te smaken. En eenmaal wat ouder doorspekt met wat hormonale stuwing zal het ook
fysiek niet te houden zijn . Hoe geef je vorm aan liefde en afkeuring virtueel
zonder in het cliche te blijven steken. De ruimte om dat te verzinnen is net de
ruimte die we nodig hebben in onze pijnlijke groei. Daarom ook zijn jeugdhuizen
culuturele mijlpalen in onze geschiedenis.
Vandaag nog meer dan vroeger is ruimte en tijd eenzorgenkind. Tijd krijgen voor het experiment
zonder de garantie dat het ergens toe leid behalve mijn ontwikkeling (en zelfs
dat is onzeker). Ruimte krijgen voor onze wil, onze vormen, onze creativiteit
zonder al te veel bemoeienissen van voorgangers en beterweters. Pleit ik nu
voor een vrijplaats? Jawel, en nog eens volmondig ja. Houd dit dan alle
vrijheid in, helaas neen, volmondig neen. Het sociale aspect van ons bestaan is
net zo belangrijk als het individuele en zo moet dat elkaar in evenwicht houden.
Vooral in een evenwicht die we zelf mee bedenken en net daar is ruimte en tijd
voor nodig. Nu al is er weinig openbare ruimte, weinig plaats onder de tafel of
de speelmat. Er is vooral druk naar efficientie en rendement, naar groei voor
meer en beter. Maar beter door wie en wat bedacht.
Dus geef alle jongeren de kans dit uit te zoek, dit te
bedenken en waarom ook niet dat uit te voeren. Het zou geen slecht idee zijn
meer tijd te geven meer ruimte te geven die nog niet ingevuld zijn door school,
sportclub, academie, jobs , .. Tijd die in eerste instatie verveling lijkt,
dus tijd om onze dromen waar te maken of ze alvast weer te dromen om ooit er
iets van waar te maken. Samen met Stefan Perceval (Auteur,acteur, regiseur, )
pleit ik voor een -ministerie van dromen- waar je jaarlijks langs moet om hen
te vertellen welk droom je in dat
jaar zal waarmaken!! En dat dan ook doen!
De plaats en de ruimte krijgen om al dan niet met vallen en
opstaan, al dan niet met eerder gemaakte fouten (en wat zijn fouten? Zijn dat
niet mee de leergegevens van vandaag) uit te zoeken wat de zin van alles is en
hoe we daar zoveel als mogelijk kunnen mee omgaan.
Jeugdhuizen deden in het verleden een geweldige job op dat
vlak en zijn nu meer dan ooit nodig om dat te blijven doen. We schrijven bijna
2013!
Uiteraard zijn het niet meer de koten die bruingerookt door
een teveel aan nicotine en ander rokend spul , geluid en wat nog meer .
zichzelf op de borst slaan omwille van hun groot gelijk. De jongere die vandaag
zoekt, zoekt zijn ding, zijn antwoordt op de vragen die hij zichzelf stelt.
Hij/zei voeden hun eigen nieuwsgierigheid naar banen die ons vooruit kunnen
helpen. Maar vooral op dat vooruitkomen moeten we geen druk leggen. Geen
rendement verwachten van jeugdhuizen geen efficiëntie voor onze problemen. Je
kan zelfs stellen: jeugdhuizen moeten niets, ze zijn er gewoon of we dat nu
organiseren of niet en dat is genoeg! Dat moet genoeg zijn!!! Maar ik pleit wel
om het te ondersteunen, faciliteren heet dat dan. Met de omzichtigheid van een
moeder die kijkt naar haar opgroeiend kind, dichtbij en toch veraf genoeg. Op
de hoogte maar niet bemoeiërig, streng en lief tezelfdertijd, geregeld
ongeregeld, . Wetend dat het ons ontgroeid ter eer en glorie van een
evoluerende samenleving. Het is knap lastig voor beroepkrachten in die sector
om die schone rol van de moeder te spelen. Maar laat ons toegeven de toekomt ligt in het ongewisse, het
niet weten van de jongeren, en zeker niet in onze bemoeirigheid en ons beter weten.
Dus jeugdhuizen als culturele speelruimte ergens tussen de eerste en de laatste
adem! Maar vooral daar waar het huis te klein was, de wereld nog moet veranderd
en de weg nog moet ontstaan!
(geschreven voor 50 jaar jeugdhuizen ergens einde 2012 )
En als er geen woorden komen of als alle woorden tekort schieten. Zo is het vandaag, men vraagt wat ik denk of voel maar er zijn geen woorden of geen woorden voor, of nog niet. Ik hou het bij muziek, een beeld, een vage gedachte. Er is wel veel dat in mijn lijf en leden de toon zet en toch geen woord dat over mijn lippen komt dat van enig nut kan zijn. Dus muziek en beelden die langzaam helpen om wat er is zijn weg te laten zoeken. Dat is wat kunst doet, me helpen bij het wringen naar wat een uitweg zoekt, me helpen bij zicht krijgen vanuit een hoek die nog niet ingenomen is, me laten zien wat nog onzichtbaar bleek maar altijd al was of net niet was. Vandaag is er veel muziek nodig, veel klanken op een rij die het weeë maar ook het geluk weerspiegelen, die herinneringen en het beeld van vandaag verbinden. De beelden ontstaan als vanzelf daar waar de woorden blijven steken in een gehakkel en dwaas gekrakeel. Ik lees ze wel, dat teveel aan woorden, weet dat er veel geschrapt is zoals in mijn bestaan, om net die essentie of de waarde (waarheid) over te houden wetend dat het momentopnames zijn van een voortschrijdend afscheid. Mijn dagelijkse portie kunst omdat ik niet zonder kan! Ik ben verloren zonder beweging, beeld, geluid die net datgene van gevoel of werkelijkheid benaderen waar ik dreig aan voorbij te lopen. Ik wentel mij nu weer in de klanken van een Frans lied dat mij over de liefde verteld, la plus belle histoire... wetend dat elk verhaal zelf geschreven is, elk beeld zelf gemaakt. Ook al is het dat van een ander, ik herschrijf en her-componeer bij het luisteren en zet het om naar wat ik nu weet en aankan op mijn weg. De weg ontstaat als vanzelf vanuit het niets maar brengt mij verder in de tijd.
Mijn voelen te zwak, mijn kijken ontoereikend, mijn gehoor gestoord, mijn reuk bijna verloren, de smaak verzwakt....... niets is meer zoals het gisteren leek, ook al lijkt het of ik meer en beter weet. Ik leer niet "aan" maar "af". Aan hoeveel schilderijen liep ik intussen achteloos voorbij, hoeveel muziek die ik niet hoorde, zoveel boeken niet gelezen, je vult er menige musea, harde schijven of boekenbeurzen mee. En toch, ik kijk voor mij uit, zie wat moet gebeuren en zie vooral waar het geluk in schuilt. In hier en nu en nergens anders. Ook al is dat andere en dat ergens anders zijn steeds aanwezig in mij. Complexer in zijn eenvoud is mijn leven geworden.
Het gaat allemaal snel , ik ben niet bij machte om, in wat rest, alles te kennen, te zien , te voelen...... maar ik ben wel in staat om dat te zien wat ik zie. Het is een waarheid zoals een ander, even broos als een oude tak. En dan kan ik maar beter het langs zijn mooie kant benaderen en daar mijn tijd aan verdoen daar waar het prettig toeven is.
Daarom luister ik niet meer naar alles wat passeert een soort selectieve doofheid, maar ook selectief blind. Maar hoe hou je dan het nieuwe, het nieuwsgierige in u wakker, hoe zorg je ervoor niet in wat gekend is te blijven steken, hoe blijf die tak nog de flexibiliteit en soeplesse behouden, toch minstens tot hij uiteindelijk verstijft in een soort van eeuwigheid.
Ik kijk luister nu naar muziek die mij onbekend is en het helpt, ik heb kop nog staart, laat staan de duidelijkheid van gisteren. Wel het vertrouwen dat het goed komt, zoals steeds.
schuren langs een bestaan, glijdend in de tijd....een goed moment!
Tegen de feiten aan en de muren oplopen, schuren langs een bestaan glijdend in de tijd.... een dag als geen ander die nog in gisteren of morgen zijn gelijke vindt. Wie zal mij zeggen waar het belang van een moment te vinden is? Het is trouwens reeds voorbij voordat men met mij de melding delen kan.
Zo begon mijn fietstocht door de drukte van dit ochtendlijk bestaan. Ik keek naar de bomen en zag dat ze staan waar ze al langer hadden gestaan en zich geen zorgen maakten om de dwaasheid van mijn denken. Ik recht mijn rug en loop verder de dag in wetend dat een moment vangen de opdracht is. Daar heb je geen krant of andere berichtgeving voor nodig. Ik zie een kind traag naar de vertrouwde school toestappen, een automobilist als vertrouwd het geduld verliezen bij weer een stoplicht, een fietser in een zelfde tijd dat stoplicht negeren. De parabels over een termieten groep schieten mij door het hoofd. Deze beesten doen dat ook bedenk ik nog maar weet dat dat ook een andere orde is. Overleven of leven. Nu kruip ik in de beslommering van het oordelen over dit en dat wetend dat er ook veel meer is maar dat het allesomvattende nooit door mij omsloten kan worden.
De wereld is wat hij is en ik mag hem kleuren vandaag, ik kleur hem nu met het pallet van dit seizoen en dat stelt tevreden. Ook de koffie proeft lekker. Zal ik het geluk noemen dan is mijn moment alvast goed.
Liefhebben op afstand, of dat kan? Kan je een hand vasthouden op afstand, kan je gedachten warm houden, kan je voelen als een golf die uitdeint? Allemaal vragen die onbeantwoord blijven. Het is al roepen tegen de wind, het schreeuwen over zee, de weidse gebaren in het bos of op een strand. Wie zal het zeggen, wie weet het antwoord? Alleen maar vragen zonder antwoord. Terwijl de liefde enkel antwoorden in zich draagt. Het verlangen is een antwoord, net als de drang, de goesting, het nabij willen en niet altijd kunnen. Ik vloog vandaag hoog boven de wolken en vroeg het mij allemaal af. Daarboven zijn de vragen anders, de dromen ook en dus ook de zeer erbarmelijke antwoorden die ik zelf mag verzinnen. Ik kijk uit het raampje en zie dat de wereld voorbijvliegt of ben ik dat die meegaat met de tijd. Wie zal het zeggen? De tijd doet er weinig toe bedenk ik nog, de liefde wel! Vliegen door de tijd met de liefde mee dus.
Notities bij het denken over kinderen en kunst (verschenen in het tijdschrift Vlaanderen/346)
Er zijn van die begrippen waarvoor je beter geen definitie
zoekt. Er bestaan er al honderden, zo niet duizenden. Vele boekenkasten en
bibliotheken werden ermee gevuld zonder dat we het er eensluitend een konden over
zijn.
Zo vergaat het begrippen zoals liefde of kunst: voor
geen van beiden bestaat de universele verklaring en duiding, voor geen van hen
een definitie dievoor eens en
altijd het denken erover stil zal leggen omdat het vraagstuk is opgelost. Het
gaat zoals met ademen: op en neer of, beter nog: in en uit. Zoals we onze
dagen en nachten, manen en zonnen afwisselen, zo ook gaat het met deze
begrippen. We verstaan het en we verstaan het weer niet, we willen het en
willen het weer niet .
De vraag stellen waarom we met kinderen en kunst zouden
bezig zijn (wat dat bezig zijn dan ook moge betekenen) is dan ook eerder
retorisch van aard. De vraag is immers het antwoord zelf en daardoor zal het
antwoord dan ook steeds een vraag in zich houden, al dan niet verscholen onder
een eigen gelijk of een tijdelijke bedenking.
Maar met de stelligste zekerheid wil ik even gaan voor dat
eigen gelijk, ook al zijn het dan ook tijdelijke bedenkingen die ik stotter.
Want laat het maar duidelijk zijn: wie over kunst wil praten zal stotteren,
moet proberen, moet durven vallen en weer opstaan met de wetenschap dat de
volgende val reeds is opgebouwd.
De geschiedenis leert ons dat we er altijd zijn mee bezig
geweest. Van in de vroegste aantekeningen die we ontwaarden was er sprakevan uitingsvormen met telkens andere
doelstellingen, belevingsvormen, uitingsvormen, betekenissen . Laat ons maar
zeggen: we hebben het altijd al gedaan en dit loopt parallel met de liefde,
maar ook met het tegengestelde: voor beiden is er ook het niet-liefhebben of
het niet erin geloven, is er da haat, de ontkenning . Ook die is van alle
tijden en dus des mensens.
Bedenking 1 schattig toch
Als een kind probeert zijn eerste contact te maken met een
grijpgraag handje, een mond of wat dan ook, vinden we dat schattig. Ook al
weten we dat dit over overleven gaat, over vragen naar voedsel, we vinden deze
pure menselijke uitingsvorm schattig. Als later een kind probeert zijn eerste
woordjes te stamelen, dan vinden we dat schattig, we herkennen erin wat we
willen herkennen. Ze zei mama, roept de moeder verrukt, de vader houdt het
bij iets wat op papa gelijkt , de waarheid doet er niet toe, we vinden het
schattig. Nog later tekent een kind een bijna cirkel en alweer zijn we verrukt
en vinden we dat prachtig,: kijk: zij/hij tekent reeds cirkels. Nog een poos
verder in het bestaan zijn we verbaasd over het bouwen van torens, het leggen
van popjes op een rij, het sorteren van kleurtjes, het nabootsen van de grote
werkelijkheid in een spel. Allemaal uitingsvormen om wat grip te krijgen op die
grote wereld daarbuiten. Allemaal tekenen van een normale groei en een drang om
grip op te krijgen op die grote
wereld waaraan we willen deelnemen en die we graag mee willen sturen ter ere en
meerdere glorie van zelfvoldoening en liefde voor de ander. Al kan dat ook
gepaard gaan met duizenden andere emoties (haat, afschuw, misprijzen .), ik
hou het bij het positieve en formuleer het als liefde.
Maar laat ons dit onthouden: wanneer een kind vanzelf, uit eigen
wil en groeikracht op zoek gaat naar uitingsvormen , waarom zouden we er dan
niet mee bezig zijn, waarom zouden we niet een helpende hand uitsteken om dit
te bevorderen, te verruimen, te stimuleren? Zoiets heet dan ook gewoon opvoeden,
toch?
Bedenking 2 opvoeden
Opvoeden is een begrip waartoe ik mij aangetrokken voel,
maar dat ik tegelijkertijd verafschuw. Opvoeden doen we immers zelf: niemand
heeft mij opgevoed, hoogstens gevoed, en ik heb aangenomen en afgestoten. En
dat in volkomen harmonie met mijn genetische eigenschappen, mijn mogelijkheden,
onmogelijkheden, mijn passies,
mijn wil en onwil en dat allemaal in een voortdurend proces van een lach en een traan. Ik weet dat,
hoe systematischer mijn opvoeders het probeerden aan te pakken, hoe groter mijn
verzet werd. Karakter, zei men dan wel eens (soms bedoelde men gewoon slecht
karakter, een docent in het middelbaar zei zelfs: geen karakter).
Anderen hielden van die helpende systematiek en hadden hem
zelfs nodig. Het meeste voelde ik mij thuis bij het vrij bewegen: eerst over
beekjes en in weiden (ik woonde op den boerenbuiten, ver van het geweld de
stad, het lawaai, de drukte van musea, bioscopen .) ronddwalend in de velden. Later ontdekte ik het
bewegen op muziek; dat gaf nog meer voldoening. Eerst zag ik het bij mijn
moeder als ze aan het poetsen was: alles aan de kant, muziek op en hopla daar
ging ze dan. Een feest was het, een vrijheidsfeest in volle betekenis. Stiekem
deed ik haar na, en ja: bevrijdend was het en of het nu Vivaldi was of een
Argentijnse tango die de maat stimuleerde of de beleving een kans gaven, dat
weet ik niet meer. Maar wat bleef was de herinnering aan de grote vrijheid die
het mij gaf om mijn emoties, verlangens (al dan niet naar moeder) gedachten,
over wat was en komen zou, kon vormgeven. Ik ben het nooit meer kwijtgeraakt en
nog koester ik het na een tijdje in mijn loopbaan eerst als danser en later als wat men artistiek leider noemt van een groep kunstzinnig
geïnspireerden die elke gelegenheid te baat nemenom elk mens zijn bewegingsruimte te stimuleren .
Naast dit was er ook mijn vader die mij meenam naar
concerten en theaters, mij liet luisteren naar de radio (al dan niet gewild).
En toegegeven: soms was het echt gekweel vond ik toen of waren het bizarre
ontmoetingen, maar dikwijls zat ik ook vol verwondering te kijken of te
luisteren naar iets wat ik (nog)niet begreep en dat er blijkbaar toe deed. Want
de grote mensenwereld sprak over prachtig, over mooi, over goed gedaan Daar
wil je als kind toch het fijne van weten. Dat maakte mij nieuwsgierig, de ware
aard van animatie dus. Zo gaat dat met opvoeden, die gaat uit van de
nieuwsgierigheid en het nieuwsgierig maken.
Bedenking 3 De background, het milieu waarin je opgroeit
Ik onthoud enkel dat het als van nature is, de kunst ontmoeten.
Als men het niet ontkent of het je niet verbiedt, ontmoet je hem als vanzelf:
de kunst en zijn diverse uitingsvormen. En ja, milieu en background spelen een
rol van betekenis, van zeer grote betekenis. Maar ik zag nog geen enkel
milieuwaar het niet aanwezig was.
Ooit kwam ik in contact met pas aangespoelde kinderen uit een vluchtelingennetwerk.
Ook bij hen waren er veel uitingsvormen en grote interesse in samen zingen,
naar gezangen luisteren, boetseren van naar mijn oordeel sterk gestileerde
vormen voor hun leeftijd. En ja zij hadden dit nodig om te verwerken wat ze
hadden meegemaakt, maar ook omwille van de samenhorigheid. Ook hier weer kreeg
kunst een betekenis, aangepast aan
zowel de noodzaak van de maker als aan de belever. Zo doen wij dat: wij maken
de kunst die we nodig hebben en beleven de kunst al naargelang onze noodzaak.
En nog dit: als het milieu tekortschiet, moeten we
bijspringen. Daarom hebben we onderwijs, jeugdwerk, gespecialiseerde kunstenorganisaties,
allemaal ontstaan uit de noodzaak van het gemis of uit de wil om toe te voegen
waar het niet aanwezig is. Allen zijn ze nodig: ik zag nog nooit een
kunstinstelling die aan de noodzaak werkt uit zelfgewin. Zij die dat wel deden,
lieten net de noodzaak voorbijgaan en maakten van kunst een te consumeren goed,
een kwalijke zaak. Maar ook een die bestaat en vanuit subsidiërend oogpunt een
te bestrijden goed.
Bedenking 4 De Noodzaak
Ik vernoemde het daarnet: er is steeds noodzaak , een niet
zonder kunnen, zoals we niet zonder in- of uitademen kunnen. Zoals we ons
onderwerpen aan dag en nacht, zo ook is onze verhouding met de kunst. We hebben
ze nodig en van tijd tot tijd verwerpen we ze als teveel, overbodig om dan
bij de minste vorm van troost die we nodig hebben, teruggrijpen naar muziek, een
beeld een paar woorden op een rij. Maar even goed bij het vieren van geluk of het eren van
schoonheid of het benaderen daarvan.
Ook kinderen doen dat. Toen ik voor een opdracht eens wou inventariseren
hoeveel jongeren (tieners) schreven, of beter gezegd: literatuur bedreven, was
de berg post (werkelijk postzakken vol) niet te overzien. Zowat elke jongere
schreef wel eens een gedicht of een tekst, puur uit eigen vrije wil, of was het
de noodzaak die hen dreef? De noodzaak van droefheid, geluk, verliefdheid,
ongenoegen over het een of het ander? En schrijven is denken.
Maar ook tekenen, klanken op een rij zetten en muziek maken,
garageboxen vol met jongeren die eerst imiteren en daarna componeren . Het
lijkt iets te zijn waar we niet zonder kunnen. Tot men ons zegt dat het onzin
is en we maar beter iets nuttigs doen.
Bedenking 5 waarom wel of niet?
Het is niet eens een vraag of het al dan niet moet. Het is
er, en steeds aanwezig. Of we dat nu willen ontkennen, verstoppen of laten
stoppen, de drang naar uiting, de drang naar het begrijpen en grijpen van onze
werkelijkheid, is er altijd en overal. Dat is dan ook de ware betekenis en
plaats van de kunsten. Soms is ze heel sterk, soms met mate.
Het staat veraf van het kunstproduct als louter
objectiverende aanwezigheid, maar heeft er alles mee van doen. Want ook de
kunstenaar geeft vorm, zet in een bepaalde orde zijn werkelijkheid neer. Dit
ontmoeten, beleven, proberen te begrijpen, is een stuk van onszelf begrijpen.
Waarom zouden we dat kinderen ontnemen? Zodoende is kunst, of het nu voor
kinderen of groteren is, eerder een gebeuren dan een product. Elke mens neemt
zijn werkelijkheid waar, ordent zijn weten en niet-weten, drukt zich uit door dat
inzicht. Dit gaat gepaard met het overwinnen van angsten, het ontwikkelen van
een steeds complexer wordende taalgevoeligheid (warmee ik beeld-, klank-, bewegingstalen,
bedoel en ook literatuur, muziek ..). Met het gebruikmaken en ontwikkelen van
aangeboren gaven zoals creativiteit en expressievermogen. Het leren zien van
anderen hun werkelijkheid en daarop reageren door reflectie en kritiek. Het is
net die zich ontwikkelende intelligentie die ons inzicht en
relativeringsvermogen verschaft omte worden tot wie en wat we zijn. Naast alle andere inzichten van
wetenschap en ervaringen is dat nutteloze nuttige bezig zijn met de kunsten
een absolute noodzaak. Waarom zouden we dat niet elk kind gunnen? Het lijkt mij
een misdaad tegen de mensheid om dit alles te ontkennen.
En tot slot
Deze bedenkingen (die ook in meerde lezingen werden gebruikt
maar in andere bewoordingen), mijn matig gestotter, mijn eigen grote gelijk,
schreef ik ver weg van de menselijke drukte, ergens tussen de velden, de bergen
en een zee. Ik wilde geenszins
volledig zijn, maar enkel uitdrukken wat we allang weten of moesten weten: De
kunst is een gebeuren onder mensen. Hoe meer noodzaak, hoe groter de
kunstactiviteit: zelfs hier, op deze eenzame plek, ontmoet ik mensen die ze met
geestdrift bedrijven. En ja, ergens niet ver hier vandaan kriebelt een kind
enkele lijnen op papier en neuriet
een paar klanken. Ik neem aan dat dit ter ere van mijn grote gelijk is.
Gisteren op de fiets dacht ik nog dat ik het wist, dat alle gedachten als vanzelf met de wind meekwamen. Zelfs het formuleren ging als vanzelf, geen gestotter of gekwakkel in de inhoud of de vorm rechttoe rechtaan, alles duidelijk. Vandaag is er dan weer de twijfel hoe de dingen echt in elkaar steken , welk de eerst lijn is en welke kleur die dan moet hebben. Zal ik het maar doen in zwart en wit maar ook zwart en wit kennen hun nuances. Ik staar naar buiten maar kijk naar binnen. Dat heb je ook bij ramen kijken die nu naar binnen of naar buiten of doen ze dat net allebei. Zoals dag en nacht, zon en maan , liefde en pijn. Het is allemaal onderdeel en geheel , detail en allesomvattend. Alles is samenhang en dus onmogelijk te vatten. Ik ben een geduldig leerling in mijn ongeduld te begrijpen. Maar de momenten tussen dag en nacht, tussen de liefde en de pijn die kan ik nu smaken in elke vezel van mijn lijf. Ik kijk naar buiten en naar binnen en weet geen raad of geen raad die mij kan bekoren. Er zit niets anders op dan mij te laten waaien en te zien waar de wind en de dagen mij brengen. En dan net onstaan er als vanzelf de gedachten als een bekoring voor de stilte. Ik schrijf traag en langzaam hoorde ik mij zelf iemand beloven en ben nog nooit zo onrustig geweest. Maar uit -die onrust- weet ik dat de volgende rust op komst is. Een fase als een pauze voor de storm weer begint. Ik krijg nog het advies van een dochter die zegt: "laat het ons proberen en dan zien we wel", schoner woorden heb ik niet nodig om mijn dag te laten vloeien. En ja het stroomt!
Soms zijn er teveel woorden en dan is het enkel nog het geluid, niet meer de betekenis. Of teveel beelden zonder dat ze doordringen of nog echt vertellen, teveel geluid, teveel smaak. Hoe maak je het stil in jezelf zodat elke betekenis weer zijn plaats krijgt. De stilte en het verlangen naar de stilte is een opgave een zoektocht. De zoektocht naar betekenis gaat immers via de verstilling en niet via de stapeling van woorden en beelden, geluiden, geuren,...... De tijd van verstillen om net weer betekenis te krijgen of geven. Daarom zijn mijn woorden wat langer stil geweest, niet uitgesproken niet getikt. Ik bleef ze horen maar steeds zachter, steeds waziger tot ze waren wat ze waren een povere formulering. Het kost me moeite maar het schone is doorspekt van moeite. De moeite van de moeiteloze schoonheid zal ik het maar noemen.
De tijd eet mij op, zo sprak iemand mij vanmiddag aan, ik ben zo in de
flow van mijn project dat ik onmogelijk nog een tijdsbesef kan hebben,
laat staan dat dagen zouden bestaan. Het is donderdag en de wegen zijn
ingeslagen mensen werken aan eigen projecten en komen voor bergen te
staan die moeten verplaatst, putten die moeten gegraven of gevuld, zeeën
die moeten moeten leeg geschept of net niets van dat alles. Soms ligt
het in de eenvoud van dat stukje dat eerst als afval was bestemd maar
als je echt kijkt het net die wereld opnet waarnaar je op zoek wilde.
Creatie is een bizar proces van orde, wanorde, opnieuw een orde, veel
twijfelen soms met de lach soms met een grimas . maar de tijd eet je op,
hij is verslindend. Gisteravond waren eerste voorstellingsmomenten, een
verhaal een eerste versie van wat theater moet worden, wat tekens op
muren en in hoeken die elk perspectief veranderen. Vandaag slaat dan de
twijfel weer toe en werkt men verder, ik zie veel speelplezier ..
kinderen van 14 jaar, terwijl de echte leeftijd veel hoger ligt. Iemand
roept mij na ik heb maar twee dagen niet meer ik antwoord niet en
denk alsof dagen er echt toe doen Laat ons misschien de tijd opeten en
gewoon verder gaan met wat we doen!
Zomeracademie 2013/ over creëren en al dan niet methode?
Of we een methode hebben om creatie te stimuleren, neen we hebben er
niet één we hebben er evenveel als er individuen hier rondlopen omdat
elkeen zijn proces maakt, zijn zoektocht, zijn twijfels al dan niet
overwint , zijn .. Er zijn immers zoveel en meer componenten als er
creaties zijn. In een artikel waar de kunsteducatie schreef schrap
educatie denk kunst probeerden we het reeds te verwoorden zie: http://www.rektoverso.be/artikel/schrap-educatie-onthoud-kunst
Hoe vaster de methode hoe smaller het zoeken zal worden, uiteraard
zijn er de grote stappen! Het vertrekken met een vaag idee, de research,
het twijfelen, het beslissen , het doorwerken, weer twijfelen, weer
beslissen, finaliseren, presenteren en reflecteren. Maar ook daar is de
volgorde niet vast en zijn soms niet alle stappen nodig. Het vage idee
blijkt dikwijls een vast idee te worden dat nagestreefd wordt en dat
elke creatie in de weg staat. Het twijfelen is soms zo lastig dat dit de
moraal onderuit helpt, dan is lossen en loslaten en kijken wat er
achter de muur ligt een beter idee, daar is er weer vreugde, maar waar
is de ingang laat staan is er een uitgang. Creëren en creatie is een
complex gegeven van vele elementen maar het kijken, het luisteren , het
proeven kortom het zintuiglijke is een motor maar evengoed het denken is
een motor als de vaardigheid in iets maar ook de ervaring en de kennis
spelen mee. Soms zijn het bondgenoten maar vaker zijn het vijanden die
een strijd met elkaar aangaan. Een gevecht van ratio en emotio van
kennis en ervaring van weten en niet willen weten, van zien en nog blind
zijn voor wat er staat, van plezier en bang. Het kan afzien zijn het
kan plezier zijn. Als ik hier rondloop herken ik het allemaal de
hahaaas en oeis en de tedoemes en de héhééés, de slag en de
tegenslag. Daarover gaat het ook deze week, er is enkel het wroeten en
de drang naar een nieuwe orde in het bestaan.Deze verandering is geen
slogan en zeker geen vrijblijvendheid, het is ingrijpen of niets doen.
De keuze stelt zich hier minuut na minuut tot we beslissen dat dit het
is, dan is het ook wat het is, niet meer niet minder. De weg wordt al
lopend gemaakt, met welke middelen of methode ook.
De tegenstellingen liggen soms zo dicht op elkaar dat onderscheid moeilijk is. Groot en klein, soms zijn ze bijna gelijken al naargelang hoe je om je heen kijkt. Schoon en lelijk, al naar gelang hoe je het bekijkt liggen soms dichter bij elkaar en dan hebben we het wel eens over de schoonheid van die lelijkheid of de lelijkheid in de schoonheid. Liefde en pijn nog zo schoon het ene, zo kan ook het andere dat zijn. Al moet ik toegeven dat het ene energie geeft het andere dat opslorpt. Maar in een wereld van tegenstellingen wordt altijd het nieuwe geboren. In de wereld vol tegenstellingen van links naar rechts, van op en neer van veel of weinig blijft er dynamiek, van zodra er teveel dominantie is valt er een soort van stilte, van nietszeggendheid. Al houw ik daar ook wel even van, een soort rustpunt ook of is het tevredenheid. De tevredenheid van het niets, maar dan is dat zonder het verlangen gerekend. Maar lang duurt dat nooit, het verlangen is dan net die bijzondere kracht die stuwt en duwt en dat dan wel eens teveel wil doen waardoor overdaad weer schadelijk is. De dynamiek van transitie, de eeuwigdurende molen die leven heet. Ik ben er nu wel erg onderhevig aan, een soort tabula rasa dringt zich op , wordt gecorrigeerd door een verleden en vroegere ervaringen van liefde en pijn, van groot en klein, van hoog en laag. Dat dit alles zowel lastig als plezierig is mag dan wel gezegd, vermoeiend in de schoonheid van het verlangen is het zeker. En dan is er dat even stilstaan door te formuleren of dat te proberen. Het ene woord komt na het andere en zoekt zijn weg, de ene penseelstreek na de andere, het ene geluid na het andere zoekend naar een waarheid die nimmer bestaat of zal bestaan. De waarheid van daarnet is al weg en vervangen door een nieuwe. En dan is er weer dat verlangen naar een hand die je even tot rust aanzet, die ene hand die je meeneemt op een korte wandeling naar ergens en nergens omdat dat er niet toe doet. Het is het handen geven zelf die de rust teweegbrengt. Het is de ontmoeting van de tegenstelling en daarin een gelijkheid zoeken die doet groeien, de dynamiek die doet leven. Schoonheid wil ik het ook wel noemen.
Ik ben geen schrijver, dat had u al langer door. De metier van het schrijven, het beoefen met een zeker kennis van zaken is niet mijn sterkte. De fouten stapellen zich op en ik heb geen erg. Sommigen die het lezen wel, schaamte in mijn plaats en ik voel niets, niet omdat ik het niet erg vindt maar omdat ik het niet weet, geen kennis van die zaken! En waar geen kennis is is er ook geen weten, hiermee praat ik niet goed, ik zeg gewoon hoe het werkt. Wat niet wil zeggen dat er geen gedachten zijn en vooral dat deze anders geen weg zouden vinden. Dat deze in een paar bijeen gestotterde woorden in deze blog verschijnen is een soort noodzakelijkheid. Je kan je storen aan de fouten , omkeringen, rammelende structuren of gewoon de gedachte achter al deze onkunde te zien. Ik krijg wel reacties van mensen die er een zeker zin in zien, dat is prettig. Ik krijg ook gefronst lijnenspel in sommige voorhoofden, ook dat is goed. Ik probeer maar te kijken zonder veel oordeel vooraf, dit alles moet helpen. Het komt in me op en ik probeer het te vangen. Het is het zoeken naar het zien en het zijn en wat daartussen ligt, vooral wat er tussen ligt. De ruimte die uiteindelijk betekenis heeft aan mijn bestaan. Het is het vatten van de wereld die men wel eens de tussenruimte noemt en die we al te vaak opvullen met onzin om toch maar niet te moeten laten ontstaan wat gewoon ontstaat . Veel gaat om de tussen ruimte, de ruimte tussen mensen, tussen mensen en dingen, tussen de dingen onderling. Het gaat maar door en soms is het goed de ruimte te laten en het ontmoeten te laten ontstaan. Daarom en alleen daarom doet mijn rammelde kunde er even niet toe, ze moet niet luchtledig worden gezogen alvorens "het" kan ontstaan.
