wat anders in het hoofd of het hart blijft steken! Als het mij overvalt, of mij niet loslaat. Maar het kan ook voor het oefenen zijn. Oefenen in waar ik niet in opgeleid ben, oefenen met woorden.
22-04-2012
fantasie en voorstellingsvermogen in het hanenkot!
Van allen die zeggen en doen alsof ze progressief zijn, zijn de zwijgers dat soms het meest. Dat schiet door mijn hoofd tijdens een vergadering van een stel hanen die proberen hun gelijk te halen tot beter weten in. Wat hunker ik dan om naar een stel her-kouwende koeien in een wei te kijken, of een stormachtige zee, een groen landschap ergens onder mij, twee viool spelende dochters..... . Wat houd me tegen, wie kan mij tegenhouden? In mijn fantasie en met mijn zeer groot arsenaal aan voorstellingsvermogen kan ik mij naar waar dan ook verplaatsen. Het is een noodzaak geworden om te overleven, hier en nu, maar misschien was het dat al altijd. Waarom zouden we anders de gave van de verbeelding en de fantasie zo ruim ontwikkeld hebben. Noodzaak om te overleven toch. En dat vermogen dan zo ondergeschikt maken in onderwijs, opvoeding, groei,.... is dat dan wel verstandig? Het lijkt mij zelfs een misdaad tegen menselijkheid. We zijn echter goed in weggaan van hier en nu, het bezorgd mij alvast in de meest vervelende situaties verpozing, rust, ideeën voor straks en later, oplossingen die ik nog nooit zag. Soms ook gemoedsrust. Niets heerlijker dan de haan van dienst veranderen in een afschuwelijk aftands monster of een nietszeggend hoopje onbenul. Het kan allemaal met voorstellingsvermogen en toegevoegde fantasie. Daarom willen en durven we nooit al onze fantasieën openbaar maken. De wereld waarin alles kan en mag, de schoonheid en de lelijkheid, de waarde en waardeloosheid, de zachtheid en agressie, .... alles, werkelijk alles kan en mag daar. Ik vertoef er graag en het brengt mij veel, zeer veel. Ik overleef ermee. Waarom ik niet reageer op de hanen en komaf maak in plaats van mij te verplaatsen in tijd,ruimte en wereld, zal u zich afvragen. Omdat verveling en irritatie een grote drijfveer zijn voor mijn vermogen te veranderen. Soms heb ik de hanen en de kraaien met hun eentonig gekwetter nodig om mij weg te sturen van het alledaagse van het banale, ik moet ze dankbaar zijn, soms, heel soms dan toch.
Even opletten ze gaan besluiten en dan is de werkelijkheid wat ze moet zijn, het haalbare bevruchten met het onhaalbare!
We flirten steeds met gevaar, soms ongewild uit drang te vernieuwen, avontuurzucht, uit verveling, uit drang naar iets anders....... Maar soms gewild omdat het oude ons kwaad maakt, dat er verandering dient te komen, dat n we ons willen en kunnen waar-maken. Maar soms treden we ook de verandering van de anderen bij.... dat gaat zonder angst, de kastanjes zijn al uit het vuur, ik zal mij niet verbranden, ik volg gedwee maar met enthousiasme! Het na-denken in plaats van het denken is wel erg veel aan de hand, laat de anderen maar denken en doen, ik zal wel mee-doen en meedenken oftewel nadien-denken. Dat speelt zich in het kleine en het grote af, in mijn dagdagelijks bezig zijn en op het grote maatschappelijke, politieke en economische schouwspel. Ondanks de vele TED-presentaties over creativity en innovation ten spijt, de stimuli om creatiever en innovatiever te zijn,..... we zijn conservatiever dan we ons voordoen. Wat gisteren bedacht was houden we graag vast. En is dat erg, ach neen, het heeft zekerheid en rust maar weinig oplossing voor vandaag natuurlijk. We zijn met zijn allen minder innovatief dan we zouden willen zijn in onze dromen, want tussen daad en werkelijkheid....... Maar we doen wel alsof, we horen bij de vernieuwers, bij de vooruitgang... zolang het mij niet al te zeer raakt behalve mij succesrijk maakt. Raar die wereld van vooruit en toch stilstaan, van "wel willen" maar vooral "niet durven" raken aan de zekerheid die ik net verworven heb. Ik zie jonge artiesten in ons atelier (4711/De Veerman) bezig met een strijd tegen zichzelf. Om het met Bram Vermeulen te zeggen- een wedstrijd die je niet winnen kan- Maar laat ons wel strijden denk ik dan steeds , en de rust en de zekerheid vinden in het onzekere dat is pas "schoonheid".
Studenten vallen deze periode met bosjes mijn werkplek binnen. Eindwerken over kunst, cultuur al dan niet in combinatie met leeftijdsgroep of bijzondere doelgroep. Dat is allemaal niet erg en ik werk met plezier mee aan het verbreden van de gedachten. Want de vragen zijn soms determinerend of doen vermoeden dat er weinig kans op rondkijken was en is. Instituten laten hun studenten los op thema's die ze zelf niet kunnen waarmaken. Het denken over cultuur en de al dan niet functie van iets als kunst is mager en soms triest dat moet ik afleiden uit de vragen en sturing van de vragen. In hoeverre is men in onderwijs daar daadwerkelijk mee bezig als wezenlijk onderdeel van het programma? Neen dit is geen uniek Vlaamse discussie maar een veel ruimer gebeuren moet ik merken op tal van fora. Wat is er mis met vooral een kunstgebeuren te integreren in onderwijs, daadwerkelijk kunstgebeuren in het centrum van onderwijs! Niet de rand, niet de versiering, niet af en toe maar midden in het centrum en altijd. Kunst, wetenschap (alfa en beta) en taal als een trilogie in een schone balans naast maar ook verbonden met elkaar. Ik vermoed meer schoonheid, meer vragen , meer twijfel, meer leren dus.... en vooral ruimer dan het louter voorbereiden op iets wat niet te vatten is namelijk "de toekomst"! Weerbaarheid ook, weerbaar tegen de weerbarstigheid van het bestaan dat niet gespaard blijft van de wonden die het leven met zich meebrengt. Maar vooral het steeds weer in vragen durven denken en daar dan antwoorden geven die niets meer moeten zijn dan een voorlopige formulering van een antwoordt dat we weer in vraag zullen stellen en opnieuxw en opnieuw tot onze laatste adem.... en af en toe even de adem inhouden omdat de schoonheid zo overweldigend is dat we die willen bijhouden terwijl we weten dat enkel de dood daartoe in staat is. zolang we leven zullen we stappen steeds verder en verder tot er niets meer overblijft, dat is pas de echte schoonheid.
