één van de meest fantastische plaatsen die ik bezocht is muang ngoi (n-laos), enkel te bereiken met boot, een stoffig dorp met één aardenweg die twee bergflanken verbindt: geen verkeer, geen auto's, brommers of fietsen; geen lichtschakelaar...een vertakt spinrag hangt boven het dorp en voorziet zowat tussen 6 en 8 de lichtpeertjes van elektriciteit opgewekt door 'n generator; vanaf 6 is het pikdonker en schurken schimmen zich samen rond houtvuurtjes waarop eten wordt gekookt; vanaf 8 valt het leven er compleet in een oeverloze donkere stilte, 's morgens word je gewekt door vers licht, nu en dan begeleid door 'n schaars geluid van de motor van 'n aankomend of vertrekkend bootje.....een plaats om naar terug te keren
op travelfish is er nu een uitgebreid forum over inbraken en diefstallen....in muang ngoi, vooral in de bungalowtjes rechts van de aanlegsteiger (uitgerekend in één ervan verbleef ik voor 50.000lak, nog geen 5 euro)
dat gebied was eveneens 'speeltuin' van de amerikanen, men noemt het uxo-gebied (unexploded ordinance) (geregeld haalt men nog onontploft tuig uit de grond): dit gebied werd nog meer gebombardeerd dan vietnam, niet alleen omdat amerikanen ijverig bommen dropten in hun poging de ho chi minh trail (bevoorradingsroute van de vietcong) te ontmantelen, maar ook omdat ze - niet in staat om hun vietnamese doelen te bereiken - bij hun terugvlucht naar hun basis in thailand deze idyllische regio uitkozen om hun tonnen bommenballast uit te kwakken
en o ironie overal worden bomschachten en granaathulzen gretig gebruikt als huis- en tuinversiering, om planten in te telen en (foto) om als zitbank te dienen (kwaliteit laat weliswaar te wensen over, camera liep toen 'op z'n laatste benen')
ik ken slechts wat basic en....hen begrijpen kan ik vooralsnog niet ! in 2006 begonnen met het warrige vietnamese phrasebook (lonely planet), maar ik vond beter m'n draai in assimil évasion 'le vietnamien de poche' (overzichtelijke grammatica, heldere voorbeelden plus handig woordenlijstje) op internet massa mogelijkheden om cursussen ..... te kopen ! (goed? kat in zak?); wel is er een uitgebreide lessenreeks op www.seasite.niu.edu (links klikken op 'vietnamese'): uitstekende gelegenheid om vietnamees...te beluisteren, maar men heeft er lustig 'n potje van gemaakt, maw men heeft 'n soort mengvorm gecreëerd van schrift en uitspraak, wat alleen maar ergernis opwekt (zo wordt bv 'chung toi' = wij, weergegeven als chuang toai), kortom....wil je gek worden, je hebt 'n probaat middel !
foto met taal: 2 bookshops in hanoi: nhà sach (nhà=huis en sach=boek) en hiêu sach (hiêu=shop) van de heren lâm en huy hoang {lum - wiewaang} links 'giam gia' {zam zaa}(ginder constant te gebruiken) = verlagen prijs reeds aangehaald: vietnamees houdt van samenstellingen, dus nhà {njaa} vind je in nhà hang (resto), nhà tho (kerk), nhà bang (bank), nhà nghi (guesthouse), zelfs nhà ve sinh (wc, in m'n jeugd hoorde ik trouwens dikwijls 't huisken)
delicate materie.... ik vertrek met 'n goed pakje dollars...cambodja is t' meest 'dollar-minded', ik bedoel je kunt voor bijna alles in dollar betalen (eetmalen-guesthouse of hotel -bar...), enkel voor kleine bedragen - water onderweg bv - betaal je in riel ik heb twee betaalkaarten, die ik apart houd, en een visakaart; in de meeste plaatsen zijn atm's, dwz net zoals hier haal je geld uit de muur met je gewone 4-digit pincode ! in laos krijg je zo het gewenste bedrag lak (=lao kip), in vietnam geraak je zo aan je vnd (=vietnam dong); daarnaast zijn er overal, soms interessante wisselkantoren (valutakoers op 'n bordje aan raam of op desk): zo kun je o.m. gemakkelijk met visa geld opnemen (commissie bovenop)... per geldopname aan atm betaal je 'n commissie aan die buitenlandse bank (bv vietcombank), maar....bij thuiskomst zul je op rekeninguittreksel merken dat ook je belgische bank 'n aardig stuivertje heeft meegepikt; een les die ik geleerd heb, vanaf nu zal ik minder frequent en dus grotere bedragen afhalen , om het aantal bankcommissies te beperken; guesthouses of hotels in laos/vietnam probeer ik zoveel mogelijk cash te betalen in plaatselijke munt (veelal voordeliger dan hun omrekening in dollar)
foto: hectisch straatbeeld in cholon, de chinese wijk in ho chi minh (=saigon) (merk op: kfc, kentucky fried chicken, ook in vietnamees: ga (=kip) ran (=braden))
in ho chi minh (=saigon) bevindt zich het druk bezochte war remnants museum dat uiteraard vooral de nadruk legt op de amerikaanse wreedheden... in 1975 eindigde de oorlog met 'n smadelijke nederlaag voor de amerikanen, en vietnam werd een herenigd communistisch land en alhoewel het als overwinnaar uit de strijd was gekomen, verzeilde het land economisch in een diep moeras (samen met z'n 'grote broer' de sovjetunie dat eveneens in de jaren tachtig - herinner maar de lange rijen voor 'n half litertje melk - economisch aan de afgrond bengelde!)
'n zegsman, phuong, uit dalat verzekerde me dat vietnam in de jaren tachtig in 'n diepe armoede was verzeild.... tot eind jaren tachtig drastisch het roer werd omgegooid met de "doi moi" (lett. verandering nieuw), 'n soort perestroika, 'n nieuwe wijziging, 'n nieuwe koers.... privé-bezit werd weer toegestaan, privé-initiatief werd aangemoedigd, en..... als mensen voor eigen rekening kunnen werken, klaart blijkbaar de hemel op; grenzen werden opengegooid, vreemde investeerders werden aangetrokken.... is vietnam een ontwikkelingsland? ja, nog steeds, maar op 'n twintig jaar tijd is al enorme vooruitgang geboekt; het is een land met veel potentieel, een erg jonge bevolking (beperking aantal kinderen tot twee!) en...... de amerikanen werden economisch weer in de armen gesloten en zelf heb ik gemerkt dat mensen met ondernemingsgeest, hetzij als uitbater van 'n guesthouse, als exploitant van 'n koffieplantage, of als ondernemer van 'n confectiebedrijf wind in de zeilen hebben !
erg weinig, aangezien het vnl een jungle--oorlog was (cfr oliver stone's platoon); bij toeristen erg in trek is het cu chi tunnelcomplex (ruim aanbod excursies vanuit het niet ver afgelegen saigon), maar indrukwekkender zijn de in verdiepingen gelaagde tunnelcomplexen van vinh moc in de DMZ (=de gedemilitariseerde zone); ironisch, uitgerekend in dit gebied in centraal vietnam (waar zandloper op z'n smalst is) - rond de 17de breedtegraad, de toenmalige grens tussen communistisch noord en westers zuid - werd het meest strijd geleverd
in noord vietnam heeft men amper 'n g.i. gezien (wel megatonnen bommen, vooral hanoi en haiphong) en naarmate de oorlog vietnamiseerde (dwz geleidelijke terugtrekking van amerikaanse gevechtstroepen), maar dat is dan al 1969 tot einde oorlog (1975) deelde ook het zuiden in de oorlogsklappen
kortom, de brandhaarden lagen dus centraal (vooral quang tri provincie) met vinh moc, khe san (de beruchte u.s.marines basis, nu 'n troosteloze, desolate vlakte met wat wapentuig en 'n kil museum), danang de aanvoerhaven waar je nu nog kilometerlange amerikaanse loodsen ziet, hue waar het tet-offensief 1968 losbarstte en de amerikanen na 'n dagenlange stratenoorlog 'n pyrrhusoverwinning boekten, maar wat tegelijkertijd de anti-vietnamoorlog-beweging in usa vleugels gaf; en in de 'keizerlijke verboden stad' vind je nog sporen van de verwoesting er zijn dus nauwelijks echte 'veldslagen' geweest, wel constante guerrilla
foto: de nauwe met bladeren afgedekte cu chi tunnelingang
later volgen nog links verwijzend naar laos en vietnam 1-'n overkoepelende site die heel azië covert is www.orientalarchitecture.com : bovenaan links heb je 'select country' en 'select city'....wil je dus india en taj mahal....dat komt dan meteen ! klik je dus op cambodia en angkor, dan verschijnen in linkerkolom verdere keuzemogelijkheden die daarnaast foto's en heel wat uitleg opleveren (in het engels)
2-www.cambodia.org presenteert zich als cambodia-info-center: vooral het middenblok reveleert trefwoorden; iets lager onder 'web dictionary' vind je zelfs 'watch video' met 'n ruime selectie en daaronder 'n heel scala 'websites related to cambodia' (in het engels)
3-in het nederlands vind je heel wat info op www.travelmarker.nl en dan klik je verder op de gewenste landen
foto: m'n moto-taxi-rider die me gedurende drie en een halve dag naar en door de angkor tempels loodste
op m'n eerste reis naar vietnam raakte ik geïntrigeerd door het vietnamees, omdat het zich bedient van ons alfabet (ooit daar door een franse missionaris ingevoerd), maar daarnaast maken ze gebruik van 'n hele pleiade diacritische tekens om de toonhoogte weer te geven; en dacht ik aanvankelijk dat het gemakkelijk zou zijn, ik diende gauw gas terug te nemen.... (zo is nuoc = land in "anh den tu nuoc nao" - uit welk land kom je? - en nuoc = water in "toi muon nuoc lanh" - ik wens koud water.... en dan maak ik nog geen gebruik van diacritische tekens, omdat ze eenvoudig niet op ons klavier te vinden zijn) om 'n idee te krijgen over hoe vietnamees eruitziet verwijs ik naar 'n internet-woordenboek www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/Dict het heeft me veel tijd gekost om ietwat inzicht te krijgen in het taalsysteem, en uitspraak zorgt meestal voor hilariteit aan de overzijde, en..... ze begrijpen kan ik nog altijd niet !!!
men maakt veel gebruik van samenstellingen, wat het ook 'speels' maakt...zo is "xe" een voertuig, dus "xe om" is 'n brommer, "xe lua'"een trein, "xe buyt" een bus, "gi'u xe" (uit te spreken 'zoe-sei') een parking, "ru'a xe" (uit te spreken 'zoe-e-sei') een carwash
dat ze engels leren, blijkt uit bijgaande foto: in detail op het boekje vind je 'tieng anh' = engels
pas bevestiging gekregen van reservatie kamer in de red piano (siem reap); red piano van geert caboor (ooit uitbater van ...de rode piano, aan st.jacobs-gent, en ook ooit te zien in 'n uitzending met annick ruyts, iets in de trant van "love ver van hier" met z'n - toenmalige? - cambodjaanse eega) zie www.redpianocambodia.com; hier blijf ik 8 dagen om met een 7-dagen-pas de angkor-tempels-circuits door te fietsen (afstand heb ik in de benen, alhoewel dit aanhoudende belgische rotweer me al te lang van de fiets houdt !)
en nu uitkijken naar 'n vlucht die me na de 8 fietsdagen vanuit siem reap naar pakse (laos) moet brengen, maar ik lees dat pakse airport gesloten zou zijn (uitbreiden tarmac); anderzijds lees ik dat boekingen naar pakse toch zouden kunnen: het is dan vliegen naar savannakhet en bussen naar pakse !
in m'n blog geruststellende reactie gekregen van martin (?) (dank je) dat ik op basis van z'n 2 ervaringen me niet te veel zorgen hoef te maken over mogelijke vertragingen air asia (ivm vlucht saigon-bangkok op 06/02/2010); short-time-monitoring van alle mogelijke airports, flights, delays kan via www.flightstats.com en daarop merkte ik dat 'n gelijkaardige zaterdagse air asia-vlucht op 28/11 foutloos 'on schedule' was
foto: eetstalletje in overdekte oude markt siem reap
na dagenlang afwegen, (re)checken/vergelijken (wadend door bookingsites...cheapflights, cheaptickets, vliegtarieven, edreams, ebookers, skyscanner, airsite, supersaver, go-fly ....) gisteren ticket rechtstreeks geboekt (en met visa in baht betaald) bij bangkok airways: bangkok naar angkor-airport siem reap, zodat voor mij bkk slechts 'n luttele stop-over betekent (dwz aankomst vanuit heathrow 15.55 en vertrek naar siem reap 18.45)....dus normaliter lig ik in de prille avond 15 dec. reeds onder de 'wol' in de nabijheid van het verrukkelijke angkor....
uiteraard is dit een duurdere oplossing !! maar wat is het alternatief ? over land, wat dus impliceert van bkk-airport 45 km taxi naar centrum bkk - overnachten bkk - dan voor dag en dauw met taxi naar hualampong station (trein vertrekt immers voor... 6 u !) of 'n verre taxirit naar noordelijk busstation morchit - dan ong. 5 uur-trein-of-busrit naar aranyaprathet - dan oog in oog met talloze hufters die de kleren van je lijf trekken of het op je bagage gemunt hebben - dan met weinig betrouwbare tuktuk-ers richting grensovergang poipet, nog meer hufters - dan op 'n weliswaar fel verbeterde weg 2 à 3 uur al dan niet in taxi rijden naar siem reap...en dan het risico dat ze je ergens uitkieperen aan 'n guesthouse van hun keuze (zie www.travelfish.org/feature/71) dit is nu eens het moment om wie het goedkoop wil aan boord leggen niet te benijden !!!!
foto: uiteraard is m'n fascinatie voor angkor grenzeloos: dit is in preah khan
onlangs 'testament'film van clint eastwood gezien: gran torino (nukkige weduwnaar geconfronteerd met nieuwe buren, hmong - 'rijstkakkers' volgens hem - maar gaandeweg groeit tussen hen meer dan sympathie...) de hmong vormen een minderheid in z-china, en in de berggebieden van n-laos (klein half miljoen) en n-vietnam (klein miljoen): het is een bergvolk met eigen taal, eigen traditionele kleding, zelfs met polygamie en ruilhandel.... ze zijn dus zichtbaar anders; ze zijn bv iets 'minder fijn gebeiteld' dan de 'kinh', de echte viets ! wie in vietnam naar het koelere sapa gaat, wordt geconfronteerd met black hmong (in zwarte kleding)
maar..... ze worden ook veelal als minderwaardig beschouwd, en niet enkel om hun wat 'ronder uitzicht', maar omdat ze op grote schaal collaboreerden met de amerikanen (in vietnam) en opereerden tegen het communisme (in laos), met als gevolg dat velen 'die fout waren' op de vlucht sloegen
foto: op de slowboat van luang prabang naar pakbeng (laos) enkele hmong-vrouwen die onderweg met hun vele pakken en zakken zullen worden afgezet (op de achtergrond bemerk je de stuurman)
'n reis en vooral 'n lange afwezigheid behelzen het treffen van allerhande regelingen (te verwachten facturen -tussentijds water, hospitalisatieverzekering etc - vervroegd vereffenen) naast specifieke reis-gerelateerde schikkingen (boeken van bijkomende vluchten, reserveren van het eerste logies...) gisteren scande rené me de 'official letter' door die me over anderhalve maand mits uitvorken van 25 usd een vietnam 'visa on arrival' zal opleveren....en dat brengt me tot het geven van 'n onschatbare tip (tijdens reis kunnen documenten immers gestolen worden, verloren raken...): vanuit m'n skynet-email-add stuur ik scans van m'n e-tickets, reispas, bovenvermelde 'letter', reisbijstand, reserveringen etc door naar m'n yahoo-email-add dat ik in het verre oosten overal kan raadplegen, kortom ik zal dus - in geval van overmacht - kunnen terugvallen op 'copies' van m'n allerdierbaarste documenten.... en vandaag koop ik extra opzet-borsteltjes oral b voor m'n elektrische tandenborstel, en ik haal m'n wandelschoenen op bij de schoenmaker
foto: nergens heb ik de wurggreep van de natuur op de cultuur zo geconcretiseerd ervaren (ta phrom, één van de angkor-tempels, cambodja)
nergens zo openlijk geconfronteerd met gokken en aanverwante dingen als in de regio zuid-oost-azië; in vietnam bv is gokken verboden maar uitgerekend daar werd ik herhaaldelijk aangepord tot 'illegaal' pokeren, mahjong of 'één-en-twintigen' door....thai of maleisiërs !! ik was met 'n degout bangkok ontvlucht omdat ik er goedkoop meegetroond werd zogezegd naar tempels en dan voerde men mij intussen naar tailor-shops of naar juweliers waar men mij nep-juwelen probeerde aan te smeren.... 'n hele namiddag heb ik ze voor verrot uitgescholden.....maar je kunt niet weg, je weet niet waar in de stad je je bevindt, taxichauffeurs begrijpen je niet.....herhaaldelijk sta je op het punt ze koudweg de grond in te slaan....en ze staan je zomaar met 'n gelukzalige glim- of grijnslach te bekijken; les die ik geleerd heb: negeren wie je aanspreekt, zij het een student, 'n tuk-tuk-driver of 'n monnik !!!!!
en gokken op voetbalwedstrijden is 'n sport op zich: elke match lijkt gepast: op 'n meegebracht lijstje zie ik ternana-crotone (serie b - italië) of almeria-ferrol (div.2 - spanje); op foto zie je 'n 'officieel' voetbal-gok-kantoortje in siem reap (cambodja)
kanchanaburi bestaat eigenlijk uit twee delen, ahw mooi in tweeën gedeeld door chungkai war cemetery: aan de ene kant het stadje met het thaise leven, winkeltjes, marktjes, scholen, wats en ook het jeath-museum; aan de andere kant heb je dan het toeristische deel, een zowat 5km vrijwel lange rechte weg omzoomd met talloze guesthouses, restaurants, winkels, fietsverhuur...die dan uitloopt op de trekpleister: de 'bridge'
ik nam ook deel aan een excursie naar 'hellfire pass' (foto), een heuvelpas die door de krijgsgevangenen in hels tempo en in wrede omstandigheden moest worden uitgegraven voor de aan te leggen railway; ik kreeg de mogelijkheid om 'n kort traject af te leggen op die 'death railway' van thamkrasae terug naar kanchanaburi
vorig jaar bracht ik een aanloopweek door in thailand : bangkok, ayuthaya (vroegere thaise hoofdstad waar de opgegraven relicten naar mijn smaak in het niets verzinken in vergelijking met angkor) en kanchanaburi, 'n goeie 100 km ten westen van bangkok, bekend om de beroemde brug over de kwai !! ik heb er drie dagen verbleven, rondgefietst, met bezoek aan de twee oorlogskerkhoven van krijgsgevangenen die tussen 1942 en 1945 door de japanners werden gedwongen de thailand-burma railway aan te leggen, een meer dan 400 km lange bevoorradingsroute ....
het jeath-museum (elke letter in jeath staat voor de beginletter van de in dit gebied betrokken oorlogslanden: japan-engeland-australië/amerika-thailand-holland)schetst de vreselijke levens- en werkomstandigheden van de krijgsgevangenen.
kers op de taart is natuurlijk de heropgebouwde 'bridge over the river kwai' die in tegenstelling tot wat in david lean's filmklassieker wordt getoond, geen houten, maar wel een betonnen brug was.
naast 'magistrale' pilletjes me voorgeschreven door m'n huisarts (ingeval van 'volwassen' diarree of ademhalingsproblemen....heb immers nu en dan last van airco), wat imodium (voor prille diarree), dafalgan, pleisterjes, iso-betadine ontsmettingsstof , verband, fixatie-verband (voor brandwonden)....daar moest ik vier jaar terug lang naar zoeken....had immers binnenkant van linkerbeen geschroeid aan uitlaatpijp van brommer, 'magistrale' zalf tegen insectenbeten.... kortom, beperkt ehbo-pakket dus......want ervaring leert dat in de meeste plaatsen wel iets of wat voorhanden is......het grote probleem blijft evenwel omwille van de taal-handicap het proberen duidelijk maken wat er schort !
foto : apotheek op don khong, het grootste eiland van de sipandon (de 4000 eilanden), zuid-laos
begrippen als 'rode khmer' en 'pol pot' (de leider) staan in ieders geheugen gegrift... het was geen genocide of volkerenmoord, het was erger, het was uitmoorden van eigen volk (elke familie telde zowel beulen als slachtoffers); wie 'n bril droeg, leek 'n intellectueel en diende dus uit de weg geruimd; iedereen diende phnom penh te verlaten en plots werd de miljoenenstad uitgedund tot 'n spookstad van pakweg 25000 'zielen'; martelingen waren schering en inslag...om kogels te sparen werden hoofden tegen bomen gekwakt....resultaat: 'n paar miljoen cambodjanen kwamen om (wekt het dan verbazing dat achter de geheimzinnige smile van de cambodjaan nu een immense achterdocht schuilgaat ? alles speelde zich af slechts 'n goeie dertig jaar geleden !!) in 2005 bezocht ik het concentratiekamp S21, Tuol Sleng in Phnom Penh, waar de vreselijkste martelingen plaats vonden; Tuol Sleng was 'n school (nu 'n soort holocaust-museum), identiek gebouwd en er exact hetzelfde uitziend als alle andere scholen in de buurt, waar jonge cambodjanen nu les volgen: bij de aanblik gaat 'n siddering door je heen. 'n 15 km buiten phnom penh bezocht ik de 'killing fields' van choeung ek, waar duizenden werden samengebracht en afgemaakt en in reusachtige kuilen gedumpt (foto: memorial in choeung ek, met de er gevonden doodshoofden en kledingstukken van slachtoffers); ondanks de tropische hitte tijdens het bezoek voelde het aan alsof het bloed in je aderen bevroor..... 'n paar eeuwen geleden poneerde de duitse filosoof hegel "de geschiedenis leert de mens dat de mens niets leert uit de geschiedenis"
tijdens m'n bezoek aan hanoi vorig jaar: op 'n ontiegelijke ochtend in lobby van hotel dwarrelen m'n ogen over de frontpagina van de vietnamese krant Thanh Nienh, en plots wordt m'n aandacht getrokken door....BI (dat is vietnamees voor belgië); nu ken ik wel 'n ietsiepietsie vietnamees, maar bijlange niet genoeg om te begrijpen waarover het gaat; dus fluks de pc op en de engelse versie van bewuste krant raadplegen: de weirdo die in de dendermondse crèche 'n schietpartij van jewelste houdt.....belgië frontpagina-nieuws !!!
mochten ze ons petieterig landje al kennen, wat veelal het geval niet is, van dan af op hun vragen waar ik vandaan kom, antwoord ik steevast "toi là nguoi phap" (zowat uit spreken {noei fap}) (=ik ben fransman); en ik zweer het... ondanks ze vroeger de franse kolonisatoren met veel bloedvergieten eruitzwierden, liggen de fransen nog altijd in een van de bovenste schuifjes !
met ha ('n contact in hanoi, midden dertig) ga ik avondeten in restaurant 'butterfly' in hang buom, hanoi en tijdens de gezellige babbel deelt ze me bijna onachtzaam mee dat ze houdt van ....het belgische voetbal (ze verwijst in dat verband naar de goeie beurt die het jonge elftal had gemaakt op de op tv uitgezonden olympische spelen) en met enige trots meent ze zich zelfs de troetelnaam van onze duivels te herinneren....'the red monsters'
vorig jaar voldoende ingeënt (reiskliniek uz-gent); alhoewel niet verplicht, wordt het toch aangeraden: de traditionele dtp (difterie, tetanos, polio), hepatitis a en b, japanse encephalitis en typhus...alles samen zowat 350 (er is geen tegemoetkoming van ziekenfonds) tegen malaria bestaat geen inenting, wel (dure) pillen (bv malarone) die ik nog nooit mee had ! ik reis in het droge seizoen en dan is er al minder gevaar, en trouwens de 's avonds actieve muggen zijn niet allemaal malaria-muggen; wat in z-o-azië ook kan toeslaan is dengue of knokkelkoorts, tijdens de dag overgedragen door de dengue-mug.
foto: paalhut aan de mekong, don khon (zuid-laos): om 18.30 u is het donker en er brandt nog 'n peertje tot 20 u (elektriciteit voorzien door centrale generator); vanaf dan is het pikdonker en....je wordt nog uit de nood geholpen met een olielampje !
op www.travelfish.org/feature/171 vindt men een 'Angkor cycling guide'; aangezien vooralsnog 'n zevental dagen 'tempelfietsen' op m'n programma staat, zal ik me daardoor min of meer, maar niet slaafs, laten leiden.
een fantastisch 3-dimensioneel site-overzicht (en uit ervaring weet ik dat het perfect 'bikeable' is) vind je op - en dat is 'n hele mond vol, maar het loont de moeite - www.yellowpages-cambodia.com/images/maps/angkor-temples-3d-map.html het naburige stadje siem reap leeft van de jaarlijks twee miljoen (!) toeristen die op zoek zijn naar de kers op hun toeristisch leven !
rené runt samen met z'n vietnamese echtgenote een travel-agency in hanoi (over vietnam zegt hij: wat is er nog normaal is dit land ?): alhoewel een 'visa on arrival' in principe bv in de Noi Bai-airport-hanoi niet te verkrijgen is, bezorgt hij mij het nodige document waarmee ik zonder enig probleem.... 'n visum 'on arrival' kan ophalen; hun website: www.goldentortoise.com
foto: schoolmeisjes op de fiets (vietnam): ze dragen de klassieke tuniek, de 'ao dai' (plusminus uitspreken {auw jai}) en vergis jullie niet: mondmasker heeft met pollutie niets te maken, wel met schoonheid; ze dragen zelfs mouwstukken om zich tegen de zon te beschermen: het schoonheidsideaal is er zo blank mogelijk uit te zien !!
blog start 2de week....vandaag heikel punt veiligheid: uiteraard lees je dat 'n landgenoot omkomt in het verre buitenland en verneem je dat 'n belg zowaar gemolesteerd wordt (maar worden hier ook geen achteloze fietsers van de weg gemaaid ? zijn hier ook geen messteken ? voelt iedereen zich 's avonds veilig in brussel of pakweg ...ronse ?) het spreekt vanzelf...als je alleen reist, ben je 'n 'easier target' en als 'rijke' westerling loop je sowieso meer in de kijker (en tja, ook ik werd bestolen en beetgenomen, maar mea culpa meer door eigen nonchalance en onvoorzichtigheid); maar in se voel ik me tot dusver ginder niet 'onveiliger' dan hier. wel enkele voorzorgsmaatregelen: sloten (zelfs fietsslot gebruik ik om waar mogelijk bagage - trein bv - ergens vast te haken), mensen die me benaderen (zoveel mogelijk) negeren (veelal veiliger zelf hulp te vragen dan in te gaan op spontaan aangeboden 'hulp'), vooral 's avonds weinig geld op zak hebben, weinig alcohol, en een werkpunt dat nog meer m'n aandacht vereist: al te dikwijls denk ik abusievelijk dat 'n hotel/gh-kamer een verlengstuk van m'n woning is, maar er zijn cleaning staff en lopers....en die hebben 't mij al gelapt !!!! ik heb in principe weinig schrik, alles hoort zowat bij het leven en....'wat moet gebeuren, gebeurt', wat bij uitbreiding deel uitmaakt van de paradox van het leven: we maken plannen, voor overmorgen, voor volgend jaar.... en anderzijds kan het morgen of volgende week gedaan zijn !!
foto: terras voor m'n hotelkamer (hotel laochaleun in pakse, zuid-laos), 16 dollar zonder ontbijt merk op: de typische franse koloniale architectuur