Het jaar van de draak....chuc mung nam moi (gelukkig nieuwjaar). Gedurende een week ongeveer een Saigon dat geen gewoon Saigon is dwz veel minder verkeer (velen naar hun hometown, of de nieuwe trend...op reis, naargelang bij een deel van de bevolking welvaartspeil gestegen is). Ook de meeste handelszaken zijn gesloten, dus al moeilijk om aan je gerief te komen, en supermarkten werken met een ingekrompen uurrooster en wegens de koopwoede van de voorbije dagen....zijn veel schappen (half)leeg. En gedurende zowat een week worden overal de prijzen verhoogd. In mijn stamcafe, de Cofffeetime, werd het met aanplakbrieven vooraf aangekondigd: per glas wordt het 44.000vnd ipv 35.000. Maar soms zijn er verrassingen...in de Saigon 86 dronk ik mijn niet zo speciale 'thom ep' (ananassap), normale prijs 55.000 ditmaal voor 80.000vnd (meer dan 3 euro lijkt al meer op een Brusselse prijs). Ik ben wel iets minder geneigd om een taxi te nemen, want ook zij verhogen hun prijs al dan niet fors, bovenop de 'meterprijs'. Ook de 'giat do', de laundry service in de buurt is gesloten. Zaterdag laatst (oudejaar) geen bussen. Gisteren (nieuwjaar) bussen tot 5pm. Positief: je kunt al met iets minder gevaar de straat oversteken en de politie is niet mals voor rijden onder invloed. Op mijn smartphone heb ikzelf twee berichten dienaangaande gekregen van 'bo cong an', de politie dus. Foto: de 'hem', het nu lege steegje met woningen en appartementen; helemaal op het einde rechts waar ik verblijf...
Net zoals met kerstmis zal ik blij zijn dat dit nieuwjaar achter de rug ligt, omwille van die irritante muziek die overal tot vervelens toe te horen is....'xuan da ve' (daar is de lente). En bij het horen van die rist nieuwjaarsnummers viel me zowaar die overbekende melodie op 'ik neem vandaag de trein om bij jou te zijn'...an christy, maar na wat zoeken vond ik dat het toch geen oorspronkelijk nederlandstalig nummer is, maar een countrysong van een mij overigens onbekende Amerikaan O'Dell....in tegenstelling tot wat ik'n aantal jaren terug in park 30/9 had gehoord, waar men mensen leerde dansen op o.m. Eviva Espana (geschreven door leo caerts), en was het nu samantha of imca marina die zong, het was begot in het nederlands. Maar lachwekkend vond ik dat men .. ik dacht de tango aanleerde op 'tombe la neige' ( adamo)....in een avondlijke 30° !!! Maar de meest tot de verbeelding sprekende activiteit - maar aangezien ik volslagen onkundig ben wat bloemen en planten betreft, is het mijn ding niet - is de jaarlijkse Duong Hoa in nguyen hue, bloemenexpositie in het teken van dit jaar de draak. En in het Tao Dan park heeft een min of meer gelijkaardige expositie plaats (entree te betalen daar denk ik)....alles met de lente die verwelkomd werd heeft met bloemen te maken...en in of aan elk huis zijn weelderige bloemen te zien....
Saigon: laatste weekend voor 'jaar van de draak' nieuwjaar
Zaterdag waarempel terug naar exhibit 'from norodom to independence palace', zien wat ik gemist had, de filmpresentaties o.m. life in colonial Saigon, evolutie van avenue charner naar nguyen hue boulevard volledig en rustig bekijken. Zondag naar vivocity in phu my hung, met bus 34 via de doolhof aan straatjes van district 7, waar aan de straatkanten ' n massa allerhande koopwaar uitgestald en te koop staat. Phu my hung zelf een rijke enclave van vooral koreanen, het kaderpersoneel zeg maar van hun in Hcm city gevestigde bedrijven (samsung, lg...). Terug met de 102, vrij snel want die bus volgt de nguyen van linh, dwz voor de helft een traject parallel met de highway met een constant gedonder van container trafiek van en naar o.m. dong nai en andere industriele kloppende harten. Eenmaal na de afslag links, stadwaarts, volgt 102 een stukje het traject van 34, langs de "cang", de oude haven, maar dan zitten we al in district 4...en dus eenmaal het water over, good old district 1.
Dit jaar is het jaar van de draak. In het Westen kennen wij de draak als een symbool van kwaad, ons overgeleverd door het christendom. In het Oosten is die draak veel welwillender. Denken we maar aan de veelvuldig toegepaste drakensymboliek in of aan boeddhistische pagodes, zij het nu in thailand of laos of waar dan ook in azie met een boeddhistische godsdienst. De draak is dus symbool voor succes, voorspoed, welvaart en geluk. Opvallend dat er in een 'drakenjaar' meer geboorten zijn, omdat men er blijkbaar van uitgaat dat hen later het geluk zal toelachen. De draak brengt mij naar de foto. Bij uitvergroting merk je dat er zich bovenop het dak draken bevinden. Volgens een westerse insteek zou dat nogal bedreigend overkomen, maar volgens de oosterse norm zijn de draken 'beschermend'. Gebouw wordt overigens "nha rong" (lett. Drakenhuis) genoemd en is nu het wat rommelig overdadige museum gewijd aan de figuur van Ho Chi Minh. In feite is dit het eerste gebouw door de Fransen in 1863 gebouwd. Oorspronkelijk was er de Compagnie Messageries Maririmes (maritime shipping co) gevestigd. De foto is genomen vanuit de cirkelvormige basis (mini foto expositieruimte) aan de voet van de legendarische sein/vlaggemast, waarover veel meer in een later blog...
Soms overtreft een (positieve) verrassing elke (negatieve) verwachting. In een statige 2-verdiepingen Franse koloniale villa op de 'reunification palace' site loopt de tentoonstelling "from Norodom palace to Indepence palace 1868-1966". Ik verwachtte een display van allerhande plannetjes. Niets daarvan. Constructie/inauguratie van beide paleizen (Norodom - genoemd naar de toen erop loodrecht lopende avenue, nu Le Duan- van 1868 tot enorme beschadiging door bomaanslag in 1963, en het in gebruik nemen in 1966 van het pas afgewerkte Independence palace) loopt als een bijna onmerkbaar rood draadje als achtergrond van de turbulente politieke ontwikkelingen, met als culminatiepunt het bewogen 1963, een mijlpaal niet alleen in de Vietnamese geschiedenis, maar ook in wat algemeen wordt genoemd ....de Amerikaanse oorlog. Norodom palace wordt eerder summier belicht, want ook historisch onder Frans koloniaal bestuur gebeurt er tot 1954 niet bepaald veel. Norodom dient als residentie van hetzij de gouverneur van Cochinchine, hetzij van de gouverneur van Indochine. Wel wordt er een beeld opgehangen van het soms ravissante koloniale leven in Saigon (denk maar aan de toen florerende tramlijn die vanuit hartje Saigon naar Cholon liep). De periode 1954 tot 1963 (op de 2de verdieping) gaat - terecht - met de meeste aandacht lopen. In 1954 verschijnt de omstreden Ngo Dinh Diem op het toneel, eerst als premier, een jaar later als president van Zuid-Vietnam (van hereniging was er nog lang geen sprake; er waren eenvoudigweg - door verdrag van Geneve bekrachtigd - twee staten: het democratische Zuid-Vietnam dat steun kreeg van de Amerikanen om op te boksen tegen het communistische Noord- Vietnam). De 'dynastie' van de katholiek Diem neemt vanaf 1955 stevig de touwtjes in handen, broer Nhu en diens vrouw Mw Nhu die als 'first lady' fungeert (Diem was immers niet getrouwd) lieten zich niet onbetuigd. Hun strakke repressieve conservatieve politiek leidde, vooral in het bewogen 1963, tot bloedige protesten; boeddhisten voelden zich achtergesteld, en enkele monniken gingen zelfs over tot zelfverbranding (Thich Quang Duc als eerste)....wat uiteindelijk leidde tot bomaanslag op Norodom palace, de coup, het omverwerpen van en moord op Diem.....dat alles vormde het hoogtepunt in alle mondiale jaaroverzichten van 1963.
De tentoonstelling is werkelijk top, geen verwarrende opeenstapeling van documenten en foto's waar een kat op de duur haar jongen niet zou vinden; integendeel, een moderne presentatie van fascinerend beeldmateriaal dat er toe doet, niets overladen met veel zin voor maat. Een beklijvende belevenis. Historische studies hebben intussen het beeld van Diem in positieve zin al bijgesteld: hij voerde in zekere mate een positief economisch en sociaal beleid en hij was niet zo anti-boeddhistisch als lang werd voorgehouden (zijn regering telde zelfs meer boeddhisten dan katholieken). Foto: 'first lady' Mw Nhu - van wie de beruchte vergelijking van een zichzelf verbrandende monnik met....een barbecue - wijst naar een beschadigde vleugel van het Norodom palace ten gevolge van de bomaanslag....
Tet of het 'chinese' nieuwjaar, het nieuwjaar volgens maankalender (elk jaar andere datum) valt deze keer vrij laat, 8 februari, wat betekent dat het dan op zijn minst een week vakantie is. De meesten, afkomstig uit de provincies, keren naar hun thuishaven terug om nieuwjaar te vieren in de uitgebreide familiekring. Saigonezen zelf verkiezen nogal 's op reis te gaan. Nu heerst er een typische nieuwjaarskooprage en zelfs al is het nog twee weken, toch al een percentage lijkt Saigon al te hebben verlaten. Hoeveel inwoners telt Hcm ? Een 'officiele' telling uit 2022 houdt het op 9,7 miljoen, maar als de ruimere agglomeraties (cu chi, nha be...) zouden bijgeteld worden, betekent dat nog enkele miljoenen erbovenop. Maar vooral, en dat heb ik al meermaals aangestipt, velen verblijven, studeren of werken in Hcm maar blijven ingeschreven in hun 'hometown'. Op 21/12 verscheen in dat verband een opmerkelijk artikel in VnNews "Regulatory measures needed to address internal migration challenges in Vietnam" en met migratie wordt bedoeld 'binnenlandse' migratie. Er is al lang een shift aan de gang (vanaf 2000 zeg maar) van landbouw naar industrie en diensten, uiteraard noodzakelijk voor een socio-economische groei. Vietnam telt nu 100 miljoen inwoners, waarvan ong 60% op het platteland woont en leeft van landbouw (rijst, koffie, mango....) en visserij. Landbouw(gebieden) kromp(en) en industrie/diensten gerelateerde arbeid nam toe...zo blijken er (telling 2019) bijna 6,5 binnenlandse migranten te zijn (dwz mensen die gedurende de laatste vijf jaar van woonplaats veranderd zijn, maar dat betekent in concreto een 'vlucht' van het platteland naar de stad (vnl Hcm, Hanoi...). Het is dus overduidelijk dat er geschreeuwd wordt om gepaste maatregelen, want de belasting op de stedelijke infrastructuur (scholen, hospitalen..) is nauwelijks te ondervangen. En voeg daarbij nog de vrijwel onhoudbare druk op het verkeer en toenemende vervuiling....
Ter afsluiting een foto van de ingang van "truong dai hoc xa hoi va nhan van" (university of social sciences and humanities) dat ook het instituut 'vietnamees als vreemde taal' huisvest. Deze ingang passeerde ik voor de eerste keer najaar 2013 tot ik er voorjaar 2018 een punt achter zette. Gingen de lessen weliswaar door in achterliggend gebouw, administratieve diensten maken gebruik van dit prachtige uit Franse koloniale tijd stammend gebouw (1873), dat toen op de vroegere citadel gebruikt werd om er de Franse infanterie te kazerneren (French Infantry Barrack)
Foto van Belgo is genomen vanop een van de verdiepingen van er tegenover liggend winkelpand (zie blog gisteren). Belgo (bar, restaurant) schijnt nu vier panden te hebben in Saigon (eentje o.m. in phu nhuan district, en eentje in de nguyen van thu - rechtover gerenommeerd veggie restaurant An Nhien). Het was mijn bedoeling er gisteren iets te consumeren, maar het ging niet door omwille van de voorbereiding van een prive avondfeest. Hoe ook, hun specialiteit zijn de bieren hier gebrouwen met natuurlijke ingevoerde Belgische ingredienten en volgens traditionele brouwtechniek; volgens hun website (www.belgo.com.vn) gaat het om bieren "from easy to drink to complex ales"; vlg die website, met symbool 'Leo the Belgian' (met leeuwekop) is het brouwproces in handen van Gert '..went to the "Stella" school in Leuven'. Dan maar de straat oversteken naar het luxueuze Saigon Centre om er binnen geld af te halen aan HSBC atm. Uitgerekend daar omdat ik er een groot bedrag kan afhalen (8 mio vnd, omgerekend 323 euro). In de meeste atm's is afhaallimiet te beperkt (max 2 mio soms). Tot vorig jaar haalde ik geld af in citibank (sunwah tower, nguyen hue), maar citibank is intussen opgegaan in UOB bank uit Singapore. Een grote speler die mikt op de aziatische markt (China lijkt nu hun key market te worden). Citibank is niet alleen overgenomen...UOB huist nu ook in de sunwah tower...Nog iets ivm commissie....op 8 mio is er een commissie van 160.000 vnd ('n goeie 6 euro dus); reken daarbij nog voor de betrokken banken een gunstige converteerbasis. Je hebt de banken nu eenmaal nodig....ik heb nog meegemaakt (2012) mijn avontuurlijke reis naar Myanmar.....geen ATM's....dus gedurende drie weken rondlopen met ong 1000 usd cash op zak...en ze mochten dan nog geen kreukje vertonen of ze werden geweigerd
.
Saigon bezit wel wat oude gebouwen die in afwachting van een mogelijke sloop (?) een creatieve bestemming hebben gekregen, denken we maar aan de Box (nguyen hue) met talloze coffee/teahouses, eateries en enkele alternatieve fashionshops. Ook op nr 42 van Ton That Thiep is er die alternatieve shopping die mikt op de tiktok/instagram jeugd...boetiekjes in grunge-stijl, hippe kleding voor vooral een doelgroep ...(on)zichtbaar duidelijk in o.m. de naam van een van die shops '10220' (ten to twenty). Het schijnt een speeltuin voor jonge vietnamese ontwerpers die er hun betaalbare lokale labels slijten. Het appartementsgebouw telt twee verdiepingen met een lang gemeenschappelijk balkon dat uitzicht biedt op de drukke straat, maar ook op de top van de Bitexco tower. Op het uiteinde van de eerste verdieping het enige coffeehouse, nieuw met moderne aankleding en kleurige schilderijen aan de muren: Capella, een niet bepaald vietnamese naam en met een prijskaartje dat eerder naar de Belgische norm overhelt....ik dronk er een orange juice, 75.000 vnd of drie euro dus.De straat zelf is een van de oudste in Saigon met een hele geschiedenis. Rond 1880 kreeg de straat de naam 'rue des Malabars', verwijzend naar de vele Tamils (uit Frans Indie - Pondichery) die zich er vestigden. Ze beheersten er het financiele systeem met hun banken gespecialiseerd in het verstrekken van leningen. De straat werd dus het hart van de er levende Indische community tot zij in 1975 (hereniging) Saigon verlieten. Naast het omgevormde appartementsgebouw is er nu trouwens nog altijd een Indische tempel (daterend uit ong 1920). Daartegenover staat een oud gebouw in neo renaissance stijl, in het voorjaar nog volop ten prooi aan renovatie...en nu kant-en-klaar huisvest het Belgo, bar en restaurant van Belgian Beer Craft Brewery....waarover morgen iets meer....
Saigon school Marie Curie....en gecommercialiseerd streetfood
Twee uitersten van...smaak ! In de Nam Ky Khoi Nghia had ik het bordje aan de hoofdingang van 'truong Marie Curie' al opgemerkt "te bezoeken na 17.15", na schooluren dus. In tegenstelling tot ik verwacht had (groepsrondleiding) stond ik daar volslagen alleen...en navraag leert dat hoogstuitzonderlijk een bezoeker opdaagt. Maar wat een ...parel !! School werd gebouwd in 1918 als "ecole pour les jeunes filles francaises", nu is het een public school voor zo'n 3500 m/v. De originele structuur is vrijwel onveranderd gebleven, zelfs de kleine eigen watertoren staat er nog. Door de Japanse bezetter werd de school even als hospitaal gebruikt. De Fransen zijn er in geslaagd het functionele van het gebouw te linken aan eenvoudige elegantie. Denk maar aan de smalle houten bruine luifels, de cremekleurige buitenmuren in frisse samenhang met de witgrijze gaanderijen. De bogen krijgen een extra accent door de rode bakstenen halfbogen en de halve zwarte baksteentjes erboven. En niet te vergeten de grijsblauwe luiken - om warmte buiten te houden - die zorgen voor een stijlvolle aanvulling.
En dan...het ander uiterste...de Ben Nghe Streetfood (enige jaren terug aan Ben Thanh market,maar dus verhuisd) mij ooit 's getipt als een 'waardevol to do' door een grijze welweter met zowat drie dagen op de saigon-teller !! Ik heb hem toen ook diets gemaakt dat daar zelfs geen viets komen eten. Het is dus niets anders dan een foodcourt met miniem verschil met de foodcourts in singapore of bangkok of hong kong of KL etc... men vindt er uiteraard zelfs pizza, kebab, thai, dus zelfs spijzen die met vietnamees streetfood niets te maken hebben; prijs is matig, maar het eten is kwalitatief ondermaats, een snelle hap zeg maar; het zat er vliegtuigenvol toeristen, meestal blank, en wat wat kleur had, was zelfs van ver niet eens vietnamees. Ik heb er voor de eerste en wellicht laatste keer gegeten, een banh xeo hai san (zeevruchten: geteld 1 shrimp en 2 inktvis'pootjes'). Voor bijna het dubbele van de prijs bestelde ik dezelfde schotel in Vi Que, maar dan topkwaliteit en keurige bediening en stoffen servet en in alle rust.....
Gisteren seafood in Ut Lien, omgeving airport. Met bus 04, afstappen 'san van dong', stadion dus. Oogt het aan de buitenzijde behoorlijk, binnenin ondermaats. Hekken open wat me de gelegenheid gaf een rondje rond het veld te wandelen. Hoofdtribune ok, sommige gradins in belabberde toestand. Buitenkanten, weliswaar netjes afgezet met nadars, worden gebruikt als parkings voor auto's en motorbikes. Internationale matchen worden evenwel gespeeld in Hanoi. Dat leidt me tot de pas gestarte Asia cup, eerste confrontatie werd verloren: de 'golden star warriors' moesten het onderspit delven tegen Japan (2-4), geen oneer overigens, maar de komende wedstrijden zijn cruciaal (het sterke Irak en Indonesie) om eventueel de eerste ronde te overleven. En op 13/1 trok een artikel in VnNews mijn aandacht: "Vn actively improves hospital quality based on international standards" en voornamelijk een korte paragraaf was niet mis te verstaan 'we see more and more foreign patients, even from developed countries, coming to Vn for medical examination and treatment due to high efficiency and reasonable costs'.
Vorige week verrassing.....plots alle foto's en muziek verdwenen op mijn SD card. Samsung shop noch de IT shop waar ik smartphone 'voor covid' had gekocht konden hulp bieden, doorverwijzing naar het grote Samsung center ( 280 nguyen dinh chieu)..bij technicus n°16..tests en slotsom 'je SD card' is gecrasht, alles is verloren gegaan, dus een nieuwe kopen en van nul herbeginnen. Foto's zitten gelukkig ook op google, maar de meer dan 1200 muziekstukken zijn oops, weg, althans op smartphone. Niettegenstaande S secure betekent, kan het dus misgaan...
De loftrompet voor elektrisch taxibedrijf zal ik voorlopig best opbergen...tot tweemaal toe, 's avonds, nam de taxi een omweg, de tweede reed zelfs in omgekeerde richting...tot ik hem gebood mij te laten uitstappen...met betaling van de rit tot dan, maar je staat dan ineens nog verder van huis. En verweer heb je niet...tenzij een wijsneus het tegenovergestelde beweert!!
En gisteren nog 's een vaart met de waterbus. Spectaculair is het wel niet, maar toeristisch is het een voltreffer. Het is goedkoop, 30.000vnd (iets meer dan een euro) h/t ongeacht de stopplaats; en er zijn vijf stopplaatsen of waterbus stations. Ik boekte naar het verste station, Linh Dong (grondgebied Thu Duc) wat neerkomt op 50 minuten heen en na vijf minuten de benen strekken weer inschepen en dus 50 min.terug....wel wat lang, gezien de te korte pauze. Op foto datgene waarvoor de meesten de waterbus nemen, een of ander kiekje van de landmark 81....
Gelieve eerst als de bliksem te googelen: '22 gia long street Saigon'.
Daar zie je dan de auteursrechtelijk beschermde iconische foto van upi-fotograaf Van Es (intussen overleden)....amerikanen en vietnamese collaborateurs die zich op 29 april 1975 (een dag voor de val van Saigon) met de helicopter uit de voeten maken....
Waar ? Die scene speelde zich af op n° 22 van de gia long straat (huidige straatnaam is ly tu trong) bovenop het dak van een liftkoker (9de verdieping) van de Pittman apartments die volledig bewoond waren door amerikanen van usaid, behalve 8ste verdieping die ingenomen was door de CIA.
Lang werd - foutief - voor waar aangenomen dat het een beeld betrof van in paniek vluchtend amerikaans personeel....vanop de amerikaanse ambassade, maar die ligt bijna 1 km verderop !! Van Es heeft lang geprobeerd om de door UPI gemaakte fout recht te zetten, dwz dat het geen helicoptervlucht was vanop de ambassade, maar vanop n°22 van de huidige ly tu trongstreet, tot ie het uiteindelijk opgaf.
Gisteren trok ik mijn stoute schoenen aan en vroeg ik aan de suppoost van het gebouw (dat nu hoofdzakelijk ingenomen wordt do7or chemicals-bedrijfjes) dat ik naar boven wilde om dat 'landingsplatform' met eigen ogen te zien. En zoals veel met geld geregeld wordt, ging hij akkoord voor 5 usd. Dus hij bracht me 9 hoog met de lift...voor wat voor mij het gebeuren van de maand is.....oog in oog met de fascinerende geschiedenis. Hier helaas slechts een van de foto's die ik er gemaakt heb
Vorige zaterdag eindelijk het museum 'history Hcm city' bezocht (voormalige residentie, zie 6/01) niet omwille van de overkill tentoongesteld materiaal (tenzij de Franse tijd, de revolutionaire beweging, de Amerikaanse oorlog o.m.) maar omwille van het neo-classicistisch interieur, de kolonnades, trapzalen, balkonnen....rechtover dat imposante gebouw een wat onooglijk en toch lieflijk plantsoen met het borstbeeld van Quach Thi Trang, 15-jarig wicht in 1963 tijdens demonstratie neergeknald, net voor Ben Thanh market. Op de foto zie je rechts overigens een deel van het imposant neo-classicistisch gebouw...
Op 4/2/2023 wijdde ik al 'n blog aan de historische, gruwelijke 'driehoek des doods' Saigon-death triangle. En die driehoek (palais de justice, het huidige museum geschiedenis Hcm city en huidige wetenschapsbibliotheek) ontvouwt zich slechts op een oppervlakte van amper een zakdoek. Er is Franse nalatenschap, maar een punt van de driehoek werd uitgewist en kreeg 'n volwaardige Vietnamese stempel. De 'maison centrale', de gevangenis waar door de Fransen gefolterd werd als een lieve lust, werd afgebroken en vervangen door de wetenschapsbibliotheek, een aantrekkelijk sixties ontwerp. Het is een baken van rust, zelfs stilte, terwijl in de onmiddellijke nabijheid het helse verkeer voorbijraast. Zelfs in het ervoor liggende tuintje heerst een ingetogen rust. En aan het uiteinde vean de bibtuin staat een borstbeeld, een karakterkop, van Ly Tu Trong, een communistisch revolutionair van 17 ! die hier in de maison centrale in 1931 werd ge-executeerd. Net achter het borstbeeld de imposante neo-classicistische (het fronton nog net zichtbaar) residentie van eertijds de gouverneur (van Cochinchine), maar ook ooit de residentie (dat was dan al Amerikaanse tijd) van de beruchte katholieke Ngo Dinh Diem (aan de macht vanaf 1955) door de usa in het zadel gehouden, tot ie met hun goedvinden in 1963 werd vermoord. Als je de trappen van de bib afdaalt, val je zo ahw in de armen/klauwen van de immense zijvleugel van het palais de justice (in de voorgevel prijkt het nog in het Frans, daaronder in het Vietnamees Phap Dinh). De maison centrale deed nog z'n vermaledijde dienst tot 1968, toen tot afbraak werd overgegaan (soms 'n paar duizend gedetineerden voor 'n capaciteit van 'n paar honderd).....
Volgens het GSO (general statistics office) kwamen in 2023 12,6 miljoen toeristen naar Vietnam: dat overtreft ruimschoots de target (8 miljoen) gezet bij aanvang 2023....maar in totaal is dat dus slechts 70% van het recordcijfer in 2019 (= het laatste jaar voor de pandemie).
Bijna 10 miljoen komt uit Azie met China als koploper, gevolgd door bijna 1,5 miljoen toeristen uit Europa.
Bijkomende weetjes: er blijken bijna 38.000 etablissementen te zijn die er moeten voor zorgen de toeristen op te vangen met een netwerk van 780.000 kamers voor elk wat wils.
En economisch dan...werd een groei van 6,5% vooropgezet, Vietnam komt op een GDP groei van 5%, te wijten aan toegenomen export, een toename van FDI (foreign direct investment) en openbare investeringen....zo werd nog 's 475 km nieuwe highway aangelegd....die eenmaal afgewerkt noord-zuid...een totale lengte van 1892 km zou bedragen.....
Foto....eentje van gisteren.....hotel de ville, aan het ene uiteinde van de grote boulevard Nguyen Hue en met aan het andere uiteinde Saigon river. Voor het gebouw standbeeld van Ho Chi Minh met opgestoken arm
Saigon en Eiffel.....vegetarisch buffet.....en elektrische taxi
N a v honderdjarige sterfdag van Gustave Eiffel....had al verwezen naar de mooie stalen brug van Eiffel op de panoramische foto. Hier zie je de prachtige groene stalen Mong bridge, de rainbow bridge, iets meer in detail. Ontwerp Eiffel, dateert van 1883/84.
Gisteren (volgens een boeddhistisch gebruik wordt 'vegan' gegeten op de eerste en mid- moon) met bus 04 richting airport, afstappen aan 'san van dong', stadion, en ' n eindje te voet naar het vegetarisch restaurant "d'gemma" voor buffet naar believen.... op internet vind je (o.m youtube) heel wat over bovengenoemd klasserijk vegetarisch resto (nha hang chay "d'gemma", 5B Pho Quang, quan Tan Binh)
Primeur, voor de eerste keer terug naar district 1, toch iets meer dan 8 km, met de nieuwe elektrische taxi Xanh SM. Men kan er niet naast kijken, de kleine lichtblauwe, al veelvuldig in het straatbeeld opduikende, elektrische taxi's, van Vietnamese makelij, merknaan VinFast (behorend tot de Vingroup). Xanh betekent green....en de SM zou verder staan voor smart en mobility. En zeer opvallend, via de app krijg je al op voorhand het te betalen bedrag dat merkelijk veel lager ligt dan pakweg Vinasun, het taxibedrijf waar ik meestal een beroep op doe. Een normaal ritje Vinasun van airport naar appartement is zowat 150.000/160.000 vnd. Gisteren betaalde ik de Xanh 110.000 vnd..... en dat VinFast het toch wel groots ziet, niet alleen wil het concurreren met Tesla, er zijn al verregaande plannen om een fabriek te bouwen in.... India !
Oorspronkelijke Franse straatnamen moesten er na de Franse nederlaag aan geloven. Een aantal hebben het echter overleefd. Pasteur kreeg een eerbetoon en een enorm lange verkeersader die het centrum dwarst, werd naar hem genoemd. Hij is evenwel nooit in Vietnam, laat staan in Saigon geweest. Zijn leerling Calmette was er wel actief en hij kreeg de eer dat een straat (duong calmette) als een brug (cau calmette) naar hem werden vernoemd. De foto is genomen vanop de cau calmette die district 1 verbindt met district 4. Helemaal rechts zie je de groene brug, de mong bridge, een ontwerp van Eiffel. Nu een zeer pittoreske voetgangersbrug die amper gebruikt wordt. De strook langs het water dat in de iets verder gelegen Saigon river uitmondt, werd overigens la ville basse genoemd en was overstromingsgevoelig....de kade heette overigens toen la quai de belgique !!! In de linkerhoek, een wit gebouw met art deco elementen, is de huidige HoChiMinh Stock Exchange (vroeger, 1930, de chambre de commerce de Saigon). In het midden het robuuste neo classicistische 'ngan hang nha nuoc', of nationale bank, Hcm branch (vroeger onder de Fransen Banque de l'Indochine). Wat de moderne gebouwen betreft: de eye catcher is het iconische bitexco tower (262m), met sky deck, geinspireerd door de lotus, symbool voor Vietnam. Rechts daarvan de Saigon One, gestart in 2007 en door financiele problemen/gevolg van de 2008 crash gestaakt in 2011, nog altijd onafgewerkt.... en in de verte in het midden (ter hoogte van de nationale bank) is nog net het topje zichtbaar van de Landmark.....oogt het van ver nogal klein, de in 2018 afgewerkte Landmark 81 (verdiepingen dus) is met 460 m een van de hoogste gebouwen van zuid oost azie !! Merk ook op, aan de voet van de bitexco, een woonblok op het eerste gezicht klaar voor de sloop. Dergelijke gebouwen her en der in de binnenstad hebben stilaan hun langste tijd gehad, maar het probleem is meestal dat onteigeningsprocedures de sloop uitstellen....
Een kleine eeuw was Indochine (Vietnam, Laos, Cambodja) een Franse kolonie tot zij zich na de smadelijke nederlaag in Dien Bien Phu in 1954 dienden terug te trekken. Nergens vindt men de Franse stempel duidelijker terug dan in Saigon, waar de Fransen met de stad grootse plannen hadden als expressie van koloniale triomf: het stadscentrum was Frans/Europees....en gelukkig hebben de Vietnamese autoriteiten niet nagelaten die prachtige Franse relicten te bewaren...
Dat alles is beperkt tot het stadscentrum en dat reflecteert de historische situatie. De Franse aanwezigheid was een minderheid. Rond 1940 resideerden er ong. 12.000 Fransen in het stadscentrum (in villa's), terwijl de Vietnamese meerderheid van zowat 440.000 in de periferie woonden (daar treft men overigens amper Franse sporen aan). De Franse minderheid had echter een superioriteitspositie; alhoewel meestal van kleine komaf (uit Corsica, Bretagne, Auvergne) bezetten ze de top van de sociale piramide. Het stadscentrum diende de Franse gezelligheid uit te stralen (opera, hippodroom, petanque, bridge....foyer voor militairen.....cercles voor de administrateurs, de colons....). "On y est la bas comme en Europe"....
Stadsplan, de toponymie van lanen (boulevard Bonnard, nu Le Loi, liep loodrecht van de opera, kruiste boulevard Charner, nu Nguyen Hue), scholen (de nog bestaande Marie Curie, vroeger voor de ...jeunes demoiselles francaises)...dat alles droeg bij om een decor te scheppen van een stad die qua mentaliteit Frans was.
Daarnaast heerste evenzeer een 'marginale' gezelligheid die het exotisme nog versterkte. Opium werd vrij verkocht door de 'regie des douanes'. Vrije amoureuze relaties waren schering en inslag....veel Fransen hadden een Vietnamese 'amie' (cfr M.Duras "l'amant"). Een evocatie van een voluptueus, wellustig Saigon was geenszins uit de lucht gegrepen (met veelvuldige 'metis' ....kindjes uit inter-raciale relaties die noch in de ene groep als in de andere hun draai konden vinden), alhoewel weliswaar in de periode tussen wo 1 en 2 een zekere 'feminisering' plaatsvond....functionarissen arriveerden dan meestal vergezeld van hun vrouw. Die koloniale dominantie kreeg evenwel gewelddadige klappen te incasseren in de revolutionaire maanden sept/okt 1945, wat een voorbode betekende voor de Frans-vietnamese oorlog die dan uiteindelijk werd beslecht in...1954 !
Foto: links 'regie des douanes'....rechts de 'onderkant' van de historisch -iconische signaalmast waarover later meer..
Enkele dagen voor Kerst twee opvallende zaken. Primo, ik vermoed dat het Engelse woord, naast 'motorbike' dan, dat het meest gebruikt wordt 'sale' is. 'Black Friday' is vrijwel overal verwijderd en intussen vervangen door 'sale', voor alles en nog wat. Tweedens, je kunt alleen maar verlangen dat Kerst zo snel mogelijk achter de rug ligt omwille van de constant opgediste debiele kerstmuziek. Mariah Carey, maar vooral de meest ergerlijke Jose Feliciano lijken dit jaar de kroon te spannen. En wat deed ik ? Net zoals elke morgen van de voorbije week naar Coffeetime (Ng Cu Trinh), in de buurt dus, voor een caphe phin da, een warme filterkoffie, eenmaal doorgelopen overgekwakt in een glas gevuld met ijs. Na middageten/siesta korte wandeling naar de 23/9 busterminal, met de 69 naar ly thai tho en vandaar korte wandeling naar Van Hanh mall. Een warme thee in de Phuc Long daar en met de taxi terug naar Nguyen Trai. Nog een smakelijk vegetarisch gerecht (com nha - nam kho dau hu = rijst van het huis en 'mushrooms braised with tofu') in de Joi Factory, waar ik zowat wekelijks kom. Voila, een gewoon dagje, niets spectaculairs.....
Foto met een kijk op Coffeetime, half in buitenlucht dus, maar nog wel een kwelling met rokers in de buurt....
Het is niet zo dat de term 'bamboo diplomacy' enkel gebruikt wordt door analisten, de buitenwacht. Integendeel, het Vietnamese politieke establishment drukt herhaaldelijk zijn gehechtheid uit aan de 'bamboe diplomatie' als wezenlijke essentie van zijn internationaal optreden. Trong, secretaris-generaal van de communistische partij, alom geprezen voor zijn jarenlange succesvolle strijd tegen corruptie, stelt dat de Vietnamese diplomatie is als....'bamboo with strong roots, solid stem and flexible branches'....'...vastberaden, creatief, consequent, moedig en veerkrachtig om alle uitdagingen het hoofd te kunnen bieden met als doel de nationale onafhankelijkheid en het geluk van de bevolking'. Het is dus zonneklaar dat sinds de Doi Moi de ideologische scherpslijperij werd ingewisseld voor een politiek waarin nationale belangen primeren, met de klemtoon op zelfredzaamheid en multilateralisme. Op die manier slaagde het land erin een divers netwerk van strategische partnerships op te bouwen met als doel, primo een hoge graad van socio-economische ontwikkeling en secundo regionaal en internationaal prestige. Vietnam wist zich daardoor handig en flexibel te maneuvreren als het zijn eigen veiligheid bedreigd zag. Zo verbeterde Vietnam zijn banden met het Westen, wanneer Beijing zich assertiever en zelfs driester ging gedragen in de Zuidchinese Zee (Spratly/paracel islands). Vietnams internationale houding kan niet beter worden begrepen dan in de "4NOS" zoals vastgelegd in het Defense White Paper van 2019: NO military alliances - NO making sides (geen partij kiezen) - NO permission for Vietnam to be used as a military base by foreign powers ! - NO use of force in international relations.
Naar aanleiding van het polariserende van de Rusland-Oekraine oorlog werd de gehechtheid aan de 'bamboe diplomatie' nogmaals aangescherpt. Niettegenstaande de publieke opinie verdeeld is, weigerde Vietnam de kant van het westen te kiezen bij de veroordeling van Rusland. Anderzijds koos het niet voor de Russische kant door te stellen dat alle betrokken partijen zich aan de internationale wetten en aan het UN Charter moeten houden.
Volgens het Statistics Office zijn de zwaarste buitenlandse investeerder hedurende de eerste elf maanden van 2023 de volgende: China komt er riant als eerste uit met 8,29 miljard usd. Opmerkelijk is dat men in dat verband China optelt bij HongKong. Zelfs mocht men grote slokop HongKong even terzijde schuiven, dan nog neemt China zelf met 3,9 miljard een grote hap. Opmerkelijk het enorme belang van de 'kleine' stadstaat Singapore met een investeringsaandeel van maar liefat 5,14 miljard, gevolgd door de usual suspects ZKorea 4,17 en Japan 3,1 miljard. Op verre afstand volgen dan USA met een investering van slechts.....0,53 miljard. Dan is er weliswaar nog een groep, een belangrijke evenwel omwille van het totale aandeel, nl 'others' met een aanzienlijke 7,43. Er wordt niet gespecifieerd wie tot de 'others' behoort, maar daar horen ongetwijfeld enkele Europese landen bij....Duitsland, Gr.Brittannie....en Rusland....en India...en Australie ????
De BAMBOO DIPLOMACY voor 'n goed begrip van Vietnams internationale politiek
Het zou een totaal verkeerde inschatting zijn mocht men er van uitgaan dat bij Xi's bezoek aan Hanoi Vietnam wel even op de schoot van China zou gaan zitten. Economische samenwerking loopt gesmeerd, maar veel Vietnamezen hebben nogal wat ressentiment tegen China vnl wat aanspraken op Spratly/Paracel islands in de Zuidchinese zee betreft, en ook het gevoel dat door Chinese investeringen in Vn Vietnam wel aan een uitverkoop bezig lijkt. Het Singaporese Fulcrum maakt analyses van de politiek in ZO Azie. Keren we voor Vietnam even terug....hereniging in 1975, ideologisch isolationisme met tot gevolg diepe armoede (zegslui hebben het o.m. over malaria uitbraak ong 1980 maar er is een gebrek aan medicatie door gebrek aan geld en een politiek van volledige afzondering). Vergeten we niet dat zelfs in 1979 een korte maar hevige en bloedige grensoorlog woedde tussen Vietnam en China, de zgz 'vergeten oorlog'.... (omwille van de Vietnamese bezetting van Cambodja, wat niet door China werd getolereerd....)
Tot in 1986 met de Doi Moi een nieuwe open weg werd opgegaan, wat naast het opengooien van de grenzen in de jaren 90 en het aantrekken van fondsen en investeringen zou leiden tot het voeren van een volslagen nieuwe politiek, een evenwichtspolitiek balancerend tussen de grote geopolieke grootmachten. Een BAMBOO diplomatie, die flexibiliteit en pragmatisme veronderstelt met als basis onafhankelijkheid en het laten primeren van het nationale belang. Een bamboo politiek die ook wel 's wordt aangehaald ivm Thailand, met dit verschil dat Thailand te dikwijls de kant van de grootste macht kiest om zijn eigen toekomst veilig te stellen, een soort bamboe buigzaamheid die even wispelturig is als de wind. In Vietnam echter wordt het rechtlijnig vertaald naar het principe van een volledige onafhankelijkheid, 'equi-distant' dwz even afstandelijk ten aanzien van de grootmachten, met als doel het maximaliseren van de voordelen met tegelijkertijd zich indekken tegen strategische onzekerheden. Of om het met een slagzin te verduidelijken: "NOCH PRO USA. NOCH PRO CHINA" ..... (wordt vervolgd)
Op 4/2/2023 wijdde ik al 'n blog aan de historische, gruwelijke 'driehoek des doods' Saigon-death triangle. En die driehoek (palais de justice, het huidige museum geschiedenis Hcm city en huidige wetenschapsbibliotheek) ontvouwt zich slechts op een oppervlakte van amper een zakdoek. Er is Franse nalatenschap, maar een punt van de driehoek werd uitgewist en kreeg 'n volwaardige Vietnamese stempel. De 'maison centrale', de gevangenis waar door de Fransen gefolterd werd als een lieve lust, werd afgebroken en vervangen door de wetenschapsbibliotheek, een aantrekkelijk sixties ontwerp. Het is een baken van rust, zelfs stilte, terwijl in de onmiddellijke nabijheid het helse verkeer voorbijraast. Zelfs in het ervoor liggende tuintje heerst een ingetogen rust. En aan het uiteinde vean de bibtuin staat een borstbeeld, een karakterkop, van Ly Tu Trong, een communistisch revolutionair van 17 ! die hier in de maison centrale in 1931 werd ge-executeerd. Net achter het borstbeeld de imposante neo-classicistische (het fronton nog net zichtbaar) residentie van eertijds de gouverneur (van Cochinchine), maar ook ooit de residentie (dat was dan al Amerikaanse tijd) van de beruchte katholieke Ngo Dinh Diem (aan de macht vanaf 1955) door de usa in het zadel gehouden, tot ie met hun goedvinden in 1963 werd vermoord. Als je de trappen van de bib afdaalt, val je zo ahw in de armen/klauwen van de immense zijvleugel van het palais de justice (in de voorgevel prijkt het nog in het Frans, daaronder in het Vietnamees Phap Dinh). De maison centrale deed nog z'n vermaledijde dienst tot 1968, toen tot afbraak werd overgegaan (soms 'n paar duizend gedetineerden voor 'n capaciteit van 'n paar honderd).....
Volgens het GSO (general statistics office) kwamen in 2023 12,6 miljoen toeristen naar Vietnam: dat overtreft ruimschoots de target (8 miljoen) gezet bij aanvang 2023....maar in totaal is dat dus slechts 70% van het recordcijfer in 2019 (= het laatste jaar voor de pandemie).
Bijna 10 miljoen komt uit Azie met China als koploper, gevolgd door bijna 1,5 miljoen toeristen uit Europa.
Bijkomende weetjes: er blijken bijna 38.000 etablissementen te zijn die er moeten voor zorgen de toeristen op te vangen met een netwerk van 780.000 kamers voor elk wat wils.
En economisch dan...werd een groei van 6,5% vooropgezet, Vietnam komt op een GDP groei van 5%, te wijten aan toegenomen export, een toename van FDI (foreign direct investment) en openbare investeringen....zo werd nog 's 475 km nieuwe highway aangelegd....die eenmaal afgewerkt noord-zuid...een totale lengte van 1892 km zou bedragen.....
Foto....eentje van gisteren.....hotel de ville, aan het ene uiteinde van de grote boulevard Nguyen Hue en met aan het andere uiteinde Saigon river. Voor het gebouw standbeeld van Ho Chi Minh met opgestoken arm
