onlangs 'testament'film van clint eastwood gezien: gran torino (nukkige weduwnaar geconfronteerd met nieuwe buren, hmong - 'rijstkakkers' volgens hem - maar gaandeweg groeit tussen hen meer dan sympathie...) de hmong vormen een minderheid in z-china, en in de berggebieden van n-laos (klein half miljoen) en n-vietnam (klein miljoen): het is een bergvolk met eigen taal, eigen traditionele kleding, zelfs met polygamie en ruilhandel.... ze zijn dus zichtbaar anders; ze zijn bv iets 'minder fijn gebeiteld' dan de 'kinh', de echte viets ! wie in vietnam naar het koelere sapa gaat, wordt geconfronteerd met black hmong (in zwarte kleding)
maar..... ze worden ook veelal als minderwaardig beschouwd, en niet enkel om hun wat 'ronder uitzicht', maar omdat ze op grote schaal collaboreerden met de amerikanen (in vietnam) en opereerden tegen het communisme (in laos), met als gevolg dat velen 'die fout waren' op de vlucht sloegen
foto: op de slowboat van luang prabang naar pakbeng (laos) enkele hmong-vrouwen die onderweg met hun vele pakken en zakken zullen worden afgezet (op de achtergrond bemerk je de stuurman)
'n reis en vooral 'n lange afwezigheid behelzen het treffen van allerhande regelingen (te verwachten facturen -tussentijds water, hospitalisatieverzekering etc - vervroegd vereffenen) naast specifieke reis-gerelateerde schikkingen (boeken van bijkomende vluchten, reserveren van het eerste logies...) gisteren scande rené me de 'official letter' door die me over anderhalve maand mits uitvorken van 25 usd een vietnam 'visa on arrival' zal opleveren....en dat brengt me tot het geven van 'n onschatbare tip (tijdens reis kunnen documenten immers gestolen worden, verloren raken...): vanuit m'n skynet-email-add stuur ik scans van m'n e-tickets, reispas, bovenvermelde 'letter', reisbijstand, reserveringen etc door naar m'n yahoo-email-add dat ik in het verre oosten overal kan raadplegen, kortom ik zal dus - in geval van overmacht - kunnen terugvallen op 'copies' van m'n allerdierbaarste documenten.... en vandaag koop ik extra opzet-borsteltjes oral b voor m'n elektrische tandenborstel, en ik haal m'n wandelschoenen op bij de schoenmaker
foto: nergens heb ik de wurggreep van de natuur op de cultuur zo geconcretiseerd ervaren (ta phrom, één van de angkor-tempels, cambodja)
nergens zo openlijk geconfronteerd met gokken en aanverwante dingen als in de regio zuid-oost-azië; in vietnam bv is gokken verboden maar uitgerekend daar werd ik herhaaldelijk aangepord tot 'illegaal' pokeren, mahjong of 'één-en-twintigen' door....thai of maleisiërs !! ik was met 'n degout bangkok ontvlucht omdat ik er goedkoop meegetroond werd zogezegd naar tempels en dan voerde men mij intussen naar tailor-shops of naar juweliers waar men mij nep-juwelen probeerde aan te smeren.... 'n hele namiddag heb ik ze voor verrot uitgescholden.....maar je kunt niet weg, je weet niet waar in de stad je je bevindt, taxichauffeurs begrijpen je niet.....herhaaldelijk sta je op het punt ze koudweg de grond in te slaan....en ze staan je zomaar met 'n gelukzalige glim- of grijnslach te bekijken; les die ik geleerd heb: negeren wie je aanspreekt, zij het een student, 'n tuk-tuk-driver of 'n monnik !!!!!
en gokken op voetbalwedstrijden is 'n sport op zich: elke match lijkt gepast: op 'n meegebracht lijstje zie ik ternana-crotone (serie b - italië) of almeria-ferrol (div.2 - spanje); op foto zie je 'n 'officieel' voetbal-gok-kantoortje in siem reap (cambodja)
kanchanaburi bestaat eigenlijk uit twee delen, ahw mooi in tweeën gedeeld door chungkai war cemetery: aan de ene kant het stadje met het thaise leven, winkeltjes, marktjes, scholen, wats en ook het jeath-museum; aan de andere kant heb je dan het toeristische deel, een zowat 5km vrijwel lange rechte weg omzoomd met talloze guesthouses, restaurants, winkels, fietsverhuur...die dan uitloopt op de trekpleister: de 'bridge'
ik nam ook deel aan een excursie naar 'hellfire pass' (foto), een heuvelpas die door de krijgsgevangenen in hels tempo en in wrede omstandigheden moest worden uitgegraven voor de aan te leggen railway; ik kreeg de mogelijkheid om 'n kort traject af te leggen op die 'death railway' van thamkrasae terug naar kanchanaburi
vorig jaar bracht ik een aanloopweek door in thailand : bangkok, ayuthaya (vroegere thaise hoofdstad waar de opgegraven relicten naar mijn smaak in het niets verzinken in vergelijking met angkor) en kanchanaburi, 'n goeie 100 km ten westen van bangkok, bekend om de beroemde brug over de kwai !! ik heb er drie dagen verbleven, rondgefietst, met bezoek aan de twee oorlogskerkhoven van krijgsgevangenen die tussen 1942 en 1945 door de japanners werden gedwongen de thailand-burma railway aan te leggen, een meer dan 400 km lange bevoorradingsroute ....
het jeath-museum (elke letter in jeath staat voor de beginletter van de in dit gebied betrokken oorlogslanden: japan-engeland-australië/amerika-thailand-holland)schetst de vreselijke levens- en werkomstandigheden van de krijgsgevangenen.
kers op de taart is natuurlijk de heropgebouwde 'bridge over the river kwai' die in tegenstelling tot wat in david lean's filmklassieker wordt getoond, geen houten, maar wel een betonnen brug was.
naast 'magistrale' pilletjes me voorgeschreven door m'n huisarts (ingeval van 'volwassen' diarree of ademhalingsproblemen....heb immers nu en dan last van airco), wat imodium (voor prille diarree), dafalgan, pleisterjes, iso-betadine ontsmettingsstof , verband, fixatie-verband (voor brandwonden)....daar moest ik vier jaar terug lang naar zoeken....had immers binnenkant van linkerbeen geschroeid aan uitlaatpijp van brommer, 'magistrale' zalf tegen insectenbeten.... kortom, beperkt ehbo-pakket dus......want ervaring leert dat in de meeste plaatsen wel iets of wat voorhanden is......het grote probleem blijft evenwel omwille van de taal-handicap het proberen duidelijk maken wat er schort !
foto : apotheek op don khong, het grootste eiland van de sipandon (de 4000 eilanden), zuid-laos
begrippen als 'rode khmer' en 'pol pot' (de leider) staan in ieders geheugen gegrift... het was geen genocide of volkerenmoord, het was erger, het was uitmoorden van eigen volk (elke familie telde zowel beulen als slachtoffers); wie 'n bril droeg, leek 'n intellectueel en diende dus uit de weg geruimd; iedereen diende phnom penh te verlaten en plots werd de miljoenenstad uitgedund tot 'n spookstad van pakweg 25000 'zielen'; martelingen waren schering en inslag...om kogels te sparen werden hoofden tegen bomen gekwakt....resultaat: 'n paar miljoen cambodjanen kwamen om (wekt het dan verbazing dat achter de geheimzinnige smile van de cambodjaan nu een immense achterdocht schuilgaat ? alles speelde zich af slechts 'n goeie dertig jaar geleden !!) in 2005 bezocht ik het concentratiekamp S21, Tuol Sleng in Phnom Penh, waar de vreselijkste martelingen plaats vonden; Tuol Sleng was 'n school (nu 'n soort holocaust-museum), identiek gebouwd en er exact hetzelfde uitziend als alle andere scholen in de buurt, waar jonge cambodjanen nu les volgen: bij de aanblik gaat 'n siddering door je heen. 'n 15 km buiten phnom penh bezocht ik de 'killing fields' van choeung ek, waar duizenden werden samengebracht en afgemaakt en in reusachtige kuilen gedumpt (foto: memorial in choeung ek, met de er gevonden doodshoofden en kledingstukken van slachtoffers); ondanks de tropische hitte tijdens het bezoek voelde het aan alsof het bloed in je aderen bevroor..... 'n paar eeuwen geleden poneerde de duitse filosoof hegel "de geschiedenis leert de mens dat de mens niets leert uit de geschiedenis"
tijdens m'n bezoek aan hanoi vorig jaar: op 'n ontiegelijke ochtend in lobby van hotel dwarrelen m'n ogen over de frontpagina van de vietnamese krant Thanh Nienh, en plots wordt m'n aandacht getrokken door....BI (dat is vietnamees voor belgië); nu ken ik wel 'n ietsiepietsie vietnamees, maar bijlange niet genoeg om te begrijpen waarover het gaat; dus fluks de pc op en de engelse versie van bewuste krant raadplegen: de weirdo die in de dendermondse crèche 'n schietpartij van jewelste houdt.....belgië frontpagina-nieuws !!!
mochten ze ons petieterig landje al kennen, wat veelal het geval niet is, van dan af op hun vragen waar ik vandaan kom, antwoord ik steevast "toi là nguoi phap" (zowat uit spreken {noei fap}) (=ik ben fransman); en ik zweer het... ondanks ze vroeger de franse kolonisatoren met veel bloedvergieten eruitzwierden, liggen de fransen nog altijd in een van de bovenste schuifjes !
met ha ('n contact in hanoi, midden dertig) ga ik avondeten in restaurant 'butterfly' in hang buom, hanoi en tijdens de gezellige babbel deelt ze me bijna onachtzaam mee dat ze houdt van ....het belgische voetbal (ze verwijst in dat verband naar de goeie beurt die het jonge elftal had gemaakt op de op tv uitgezonden olympische spelen) en met enige trots meent ze zich zelfs de troetelnaam van onze duivels te herinneren....'the red monsters'
vorig jaar voldoende ingeënt (reiskliniek uz-gent); alhoewel niet verplicht, wordt het toch aangeraden: de traditionele dtp (difterie, tetanos, polio), hepatitis a en b, japanse encephalitis en typhus...alles samen zowat 350 (er is geen tegemoetkoming van ziekenfonds) tegen malaria bestaat geen inenting, wel (dure) pillen (bv malarone) die ik nog nooit mee had ! ik reis in het droge seizoen en dan is er al minder gevaar, en trouwens de 's avonds actieve muggen zijn niet allemaal malaria-muggen; wat in z-o-azië ook kan toeslaan is dengue of knokkelkoorts, tijdens de dag overgedragen door de dengue-mug.
foto: paalhut aan de mekong, don khon (zuid-laos): om 18.30 u is het donker en er brandt nog 'n peertje tot 20 u (elektriciteit voorzien door centrale generator); vanaf dan is het pikdonker en....je wordt nog uit de nood geholpen met een olielampje !
op www.travelfish.org/feature/171 vindt men een 'Angkor cycling guide'; aangezien vooralsnog 'n zevental dagen 'tempelfietsen' op m'n programma staat, zal ik me daardoor min of meer, maar niet slaafs, laten leiden.
een fantastisch 3-dimensioneel site-overzicht (en uit ervaring weet ik dat het perfect 'bikeable' is) vind je op - en dat is 'n hele mond vol, maar het loont de moeite - www.yellowpages-cambodia.com/images/maps/angkor-temples-3d-map.html het naburige stadje siem reap leeft van de jaarlijks twee miljoen (!) toeristen die op zoek zijn naar de kers op hun toeristisch leven !
rené runt samen met z'n vietnamese echtgenote een travel-agency in hanoi (over vietnam zegt hij: wat is er nog normaal is dit land ?): alhoewel een 'visa on arrival' in principe bv in de Noi Bai-airport-hanoi niet te verkrijgen is, bezorgt hij mij het nodige document waarmee ik zonder enig probleem.... 'n visum 'on arrival' kan ophalen; hun website: www.goldentortoise.com
foto: schoolmeisjes op de fiets (vietnam): ze dragen de klassieke tuniek, de 'ao dai' (plusminus uitspreken {auw jai}) en vergis jullie niet: mondmasker heeft met pollutie niets te maken, wel met schoonheid; ze dragen zelfs mouwstukken om zich tegen de zon te beschermen: het schoonheidsideaal is er zo blank mogelijk uit te zien !!
blog start 2de week....vandaag heikel punt veiligheid: uiteraard lees je dat 'n landgenoot omkomt in het verre buitenland en verneem je dat 'n belg zowaar gemolesteerd wordt (maar worden hier ook geen achteloze fietsers van de weg gemaaid ? zijn hier ook geen messteken ? voelt iedereen zich 's avonds veilig in brussel of pakweg ...ronse ?) het spreekt vanzelf...als je alleen reist, ben je 'n 'easier target' en als 'rijke' westerling loop je sowieso meer in de kijker (en tja, ook ik werd bestolen en beetgenomen, maar mea culpa meer door eigen nonchalance en onvoorzichtigheid); maar in se voel ik me tot dusver ginder niet 'onveiliger' dan hier. wel enkele voorzorgsmaatregelen: sloten (zelfs fietsslot gebruik ik om waar mogelijk bagage - trein bv - ergens vast te haken), mensen die me benaderen (zoveel mogelijk) negeren (veelal veiliger zelf hulp te vragen dan in te gaan op spontaan aangeboden 'hulp'), vooral 's avonds weinig geld op zak hebben, weinig alcohol, en een werkpunt dat nog meer m'n aandacht vereist: al te dikwijls denk ik abusievelijk dat 'n hotel/gh-kamer een verlengstuk van m'n woning is, maar er zijn cleaning staff en lopers....en die hebben 't mij al gelapt !!!! ik heb in principe weinig schrik, alles hoort zowat bij het leven en....'wat moet gebeuren, gebeurt', wat bij uitbreiding deel uitmaakt van de paradox van het leven: we maken plannen, voor overmorgen, voor volgend jaar.... en anderzijds kan het morgen of volgende week gedaan zijn !!
foto: terras voor m'n hotelkamer (hotel laochaleun in pakse, zuid-laos), 16 dollar zonder ontbijt merk op: de typische franse koloniale architectuur
hoe kan het ??? van zodra je op internet zit en zeker als je iets op internet 'zet', word je gevolgd, geschaduwd, in de gaten gehouden.....ik merk tot m'n stomme verbazing dat bovenaan m'n blog reclame verschijnt voor laos-reizen, helemaal onderaan reclame voor vietnam- en cambodja-reizen zonder......dat ik zelf iets in die richting zou (hebben willen) ondernemen. 'Big brother is on the net'. Er rest me niets anders dan diep te betreuren dat ik als vehikel word gebruikt door onverlaten die ongevraagd hun 'remorque' aanhaken !!!! shame on you !!!!
toch 'n foto'tje: interieur van m'n paalhut, nong khiaw (noord-laos); merk op klamboe of muskietennet
boekte reeds brussel-bangkok-brussel... knoop een: neem ik bij aankomst bangkok onmiddellijk comfortabele vlucht naar siem reap (cambodja).......enkel bangkok airlines vliegt op siem reap en profiteert bijgevolg van z'n monopolie voor 'n vluchtje van 45 minuten (duur dus, ong.180) ......via de weg veronderstelt ten minste één overnachting bkk, busrit, risicovolle grensovergang met talloze 'scams' en bedriegers, taxirit (er zijn zelfs guesthouses in siem reap die boekingen weigeren van wie met bus uit bangkok vertrekt !)
knoop twee: vlieg ik comfortabel vanuit luang prabang (laos) naar hanoi (vietnam) zoals vorig jaar (ong.150 ) of... trek ik 'overland' dagenlang door de laotiaanse bergen en via dien bien phu naar hanoi: de avontuurlijke moeilijke tocht trekt me wel aan, maar het sleuren met die bagage kan lelijk parten spelen !!
knoop drie: eindpunt van rondreis ligt in saigon: van daaruit vliegen zowel air france als vietnam airlines (om en bij dezelfde prijs: 135 ) naar bangkok; daarnaast de low-cost air asia, maar door z'n beruchte vertragingen vrees ik niet op tijd in bangkok te zullen aankomen voor m'n terugvlucht back home !!
onbekend is onbemind....velen denken ten onrechte dat het in het voormalige 'indochine' om één bevolkingsgroep gaat, 'n soortement 'chinezen' niets is minder waar: in cambodja (bevolking om en bij 12 miljoen op 180.000km²) vind je hoofdzakelijk khmer, een totaal ander volk dan de lao in het naburige laos(zowat 6 miljoen in een arm dunbevolkt land met een oppervlakte van driemaal de benelux); in vietnam dan wonen zowat 85 miljoen vietnamezen - die meer op chinezen lijken maar helemaal geen chinezen zijn!! daarnaast tref je in elk land etnische minderheden aan (o.m. de veelal in het zwart geklede Hmong)
het thai, lao, khmer en vietnamees zijn totaal verschillende talen, met een eigen 'alfabet', met als gemeenschappelijk kenmerk dat het - in tegenstelling tot 'onze talen' - net als het chinees overigens toontalen zijn dwz toonhoogte bepaalt de betekenis... wat het voor westerlingen extra moeilijk maakt
m'n dagelijks gelegd ei heeft het vandaag over de te overbruggen afstanden; om maar geen gewag te maken over bv het 'buitenmaatse' van china of canada, toch moet de grootte van landen in zuid-oost-azië in het juiste perspectief geplaatst worden; belgië telt 'n goeie 30.000 km²; laos is afgestroopt 230.000km², vietnam zelfs 330.000 km²; de afstanden die afgelegd moeten worden zijn bijgevolg enorm; die landen bereizen (onafgezien van de nodige in te ruimen tijd voor de bezienswaardigheden) vergt dus ......veel tijd. en.... de verplaatsingen verlopen niet altijd optimaal: in laos is geen treinverkeer, in cambodja loopt 'n treintraject (20 km per uur) en in vietnam loopt de ellenlange treinverbinding noord-zuid (van hanoi naar hcm) over meer dan 1800 km (gem.60 km per uur). over de weg in laos kan je gammele busje over de stoffige met talloze putten bezaaide weg plots moeten remmen voor 'n overstekend hangbuikzwijn, in mui ne (vietnam) kan je langs de eindeloos blauwe zee op 'n pas fijn geasfalteerde weg ongestoord brommeren tot...... je tot staan wordt gebracht door een achteloos traag zich voortbewegende kudde runderen op het midden van het asfalt.
nog 'n tip om af te ronden; voor het boeken van allerhande vluchten, hetzij vanuit brussel, hetzij vanuit lpq (=luang prabang) naar han (=hanoi) enz. zijn er vele mogelijkheden (connections, joker, vliegensvlug, vliegtarieven, vlieg(tuig)tickets, ebookers.....), 'n zeer goeie overkoepelende site lijkt mij www.skyscanner.com
bijgevoegde foto: loslopend vee in laos op de weg van pakse naar champasak (van waaruit de pre-angkoriaanse tempelberg Wat Phu wordt bereikt)
ik vlieg via heathrow naar bangkok dat ik zo vlug mogelijk wens te verlaten (ik haat bkk).... richting siem reap (cambodja) van waaruit de indrukwekkende khmer sites rond angkor - alles zowat binnen een straal van 50 km - bezocht worden; vier jaar geleden gedurende drie dagen met brommer-taxi rondgetoerd; nu is het m'n bedoeling (met 7-dagenpas) er een hele week rond te fietsen deze keer geen phnom penh of killing fields, maar wel op naar pakse ( zuid-laos), dan pakweg 700 km verder naar vientiane, hopelijk phonsavan 'vlakte der kruiken', vangvieng (?), de bergen van nong khiaw, de absolute stilte van muang ngoi (enkel met prauw bereikbaar, dus 'n plaats zonder verkeer, zelfs geen fietsverkeer), het charmante luang prabang... van daaruit vliegertje hanoi (vietnam), voor de tweede keer halong bay (?) en/of de parfumpagode, nachttreinreisje van 700 km naar hue (fietsen naar de keizerlijke graftombes), via danang naar hoian, nha trang of buon ma thuot (?) (laat ik over aan inspiratie van het moment), op naar het zuiden,voor de derde keer mui ne (zoals ik me de hemel voorstel) en dan weekje het onder de hitte kreunende tp ho chi minh aka saigon ! hierbij foto'tje van het meest indrukwekkende dat ik ooit gezien heb..angkor wat
aangezien de meeste munten gelinkt zijn aan de dollar en de dollar maar minnetjes scoort, vormt een reis nu naar bv de usa en zelfs het verre oosten een 'financieel buitenkansje' om één voorbeeld te geven: kreeg ik vorig jaar voor 1 euro zowat 22.500 vnd (=vietnam dong), dan is mijn euro'tje intussen meer dan 26.000 dong waard, dus ...... hopen dat de dollar nog enkele maanden 'matig boert'.
precies vandaag over vijf weken start m'n twee maanden lange solo-reis door het voormalige 'indochine' (cambodja, laos en vietnam)...
gisteren was ik informant op een kleine reismarkt in kortrijk (ingericht door Antipode) en daar vernam ik van wereldreiziger dominiek druart dat het interview dat ie van me afgenomen had in brugge te beluisteren is op internetradio www.musicandtalk.com onder uitzending 8 (het betreft het tweede deel over laos; in het eerste deel komt o.m. de alombekende martin heylen aan bod met z'n siberisch avontuur)
interessante tip voor wie naar zuid-oost-azië wenst te gaan: www.travelfish.org gespecialiseerd in de hele regio, in het Engels weliswaar, maar de site presenteert nuttige info ivm logies, het hoe-geraak-ik-ergens en hoe-geraak-ik-er-weer-weg, etc etc; daarnaast worden er kwistig vragen gesteld en beantwoord.
intussen stilaan bezig met voorbereiden, variërend van het reeds inslaan van de nodige voorraad scheermesjes, tandartsbezoek, allerhande sites op internet consulteren en het downloaden van muziek en/of omzetten naar mp3 formaat het euvel van vorig jaar (het missen van muziek) probeer ik nu te verhelpen....ik heb intussen bijna 4 gigabyte muziek op pc opgeslagen... het overtappen naar het mp 3-spelertje is een werkje in de komende weken
ik voeg foto'tje toe: hoofd'straat' op don khon (in de siphandon of de 'vierduizend eilanden', zuid-laos); deze keer vermoedelijk niet op mijn programma, hoogstwaarschijnlijk ga ik deze keer naar het ver afgelegen phonsavan, met de 'plain of jars', de vlakte der kruiken.....
