Saigon en Eiffel.....vegetarisch buffet.....en elektrische taxi
N a v honderdjarige sterfdag van Gustave Eiffel....had al verwezen naar de mooie stalen brug van Eiffel op de panoramische foto. Hier zie je de prachtige groene stalen Mong bridge, de rainbow bridge, iets meer in detail. Ontwerp Eiffel, dateert van 1883/84.
Gisteren (volgens een boeddhistisch gebruik wordt 'vegan' gegeten op de eerste en mid- moon) met bus 04 richting airport, afstappen aan 'san van dong', stadion, en ' n eindje te voet naar het vegetarisch restaurant "d'gemma" voor buffet naar believen.... op internet vind je (o.m youtube) heel wat over bovengenoemd klasserijk vegetarisch resto (nha hang chay "d'gemma", 5B Pho Quang, quan Tan Binh)
Primeur, voor de eerste keer terug naar district 1, toch iets meer dan 8 km, met de nieuwe elektrische taxi Xanh SM. Men kan er niet naast kijken, de kleine lichtblauwe, al veelvuldig in het straatbeeld opduikende, elektrische taxi's, van Vietnamese makelij, merknaan VinFast (behorend tot de Vingroup). Xanh betekent green....en de SM zou verder staan voor smart en mobility. En zeer opvallend, via de app krijg je al op voorhand het te betalen bedrag dat merkelijk veel lager ligt dan pakweg Vinasun, het taxibedrijf waar ik meestal een beroep op doe. Een normaal ritje Vinasun van airport naar appartement is zowat 150.000/160.000 vnd. Gisteren betaalde ik de Xanh 110.000 vnd..... en dat VinFast het toch wel groots ziet, niet alleen wil het concurreren met Tesla, er zijn al verregaande plannen om een fabriek te bouwen in.... India !
Oorspronkelijke Franse straatnamen moesten er na de Franse nederlaag aan geloven. Een aantal hebben het echter overleefd. Pasteur kreeg een eerbetoon en een enorm lange verkeersader die het centrum dwarst, werd naar hem genoemd. Hij is evenwel nooit in Vietnam, laat staan in Saigon geweest. Zijn leerling Calmette was er wel actief en hij kreeg de eer dat een straat (duong calmette) als een brug (cau calmette) naar hem werden vernoemd. De foto is genomen vanop de cau calmette die district 1 verbindt met district 4. Helemaal rechts zie je de groene brug, de mong bridge, een ontwerp van Eiffel. Nu een zeer pittoreske voetgangersbrug die amper gebruikt wordt. De strook langs het water dat in de iets verder gelegen Saigon river uitmondt, werd overigens la ville basse genoemd en was overstromingsgevoelig....de kade heette overigens toen la quai de belgique !!! In de linkerhoek, een wit gebouw met art deco elementen, is de huidige HoChiMinh Stock Exchange (vroeger, 1930, de chambre de commerce de Saigon). In het midden het robuuste neo classicistische 'ngan hang nha nuoc', of nationale bank, Hcm branch (vroeger onder de Fransen Banque de l'Indochine). Wat de moderne gebouwen betreft: de eye catcher is het iconische bitexco tower (262m), met sky deck, geinspireerd door de lotus, symbool voor Vietnam. Rechts daarvan de Saigon One, gestart in 2007 en door financiele problemen/gevolg van de 2008 crash gestaakt in 2011, nog altijd onafgewerkt.... en in de verte in het midden (ter hoogte van de nationale bank) is nog net het topje zichtbaar van de Landmark.....oogt het van ver nogal klein, de in 2018 afgewerkte Landmark 81 (verdiepingen dus) is met 460 m een van de hoogste gebouwen van zuid oost azie !! Merk ook op, aan de voet van de bitexco, een woonblok op het eerste gezicht klaar voor de sloop. Dergelijke gebouwen her en der in de binnenstad hebben stilaan hun langste tijd gehad, maar het probleem is meestal dat onteigeningsprocedures de sloop uitstellen....
Een kleine eeuw was Indochine (Vietnam, Laos, Cambodja) een Franse kolonie tot zij zich na de smadelijke nederlaag in Dien Bien Phu in 1954 dienden terug te trekken. Nergens vindt men de Franse stempel duidelijker terug dan in Saigon, waar de Fransen met de stad grootse plannen hadden als expressie van koloniale triomf: het stadscentrum was Frans/Europees....en gelukkig hebben de Vietnamese autoriteiten niet nagelaten die prachtige Franse relicten te bewaren...
Dat alles is beperkt tot het stadscentrum en dat reflecteert de historische situatie. De Franse aanwezigheid was een minderheid. Rond 1940 resideerden er ong. 12.000 Fransen in het stadscentrum (in villa's), terwijl de Vietnamese meerderheid van zowat 440.000 in de periferie woonden (daar treft men overigens amper Franse sporen aan). De Franse minderheid had echter een superioriteitspositie; alhoewel meestal van kleine komaf (uit Corsica, Bretagne, Auvergne) bezetten ze de top van de sociale piramide. Het stadscentrum diende de Franse gezelligheid uit te stralen (opera, hippodroom, petanque, bridge....foyer voor militairen.....cercles voor de administrateurs, de colons....). "On y est la bas comme en Europe"....
Stadsplan, de toponymie van lanen (boulevard Bonnard, nu Le Loi, liep loodrecht van de opera, kruiste boulevard Charner, nu Nguyen Hue), scholen (de nog bestaande Marie Curie, vroeger voor de ...jeunes demoiselles francaises)...dat alles droeg bij om een decor te scheppen van een stad die qua mentaliteit Frans was.
Daarnaast heerste evenzeer een 'marginale' gezelligheid die het exotisme nog versterkte. Opium werd vrij verkocht door de 'regie des douanes'. Vrije amoureuze relaties waren schering en inslag....veel Fransen hadden een Vietnamese 'amie' (cfr M.Duras "l'amant"). Een evocatie van een voluptueus, wellustig Saigon was geenszins uit de lucht gegrepen (met veelvuldige 'metis' ....kindjes uit inter-raciale relaties die noch in de ene groep als in de andere hun draai konden vinden), alhoewel weliswaar in de periode tussen wo 1 en 2 een zekere 'feminisering' plaatsvond....functionarissen arriveerden dan meestal vergezeld van hun vrouw. Die koloniale dominantie kreeg evenwel gewelddadige klappen te incasseren in de revolutionaire maanden sept/okt 1945, wat een voorbode betekende voor de Frans-vietnamese oorlog die dan uiteindelijk werd beslecht in...1954 !
Foto: links 'regie des douanes'....rechts de 'onderkant' van de historisch -iconische signaalmast waarover later meer..