The Great Famine. Als ukkie leerde ik erover in het vijfde middelbaar van het Pius X-college in Tessenderlo. Als ik me niet vergis moet het ergens in mei geweest zijn, op een warme lentedag. Meester Peeters had zoals gewoonlijk weer mijn volledige aandacht. Mijn medeleerlingen leek het niet zo te interesseren.  Die bewuste les ging dus over de hongersnood die Ierland rond 1850 teisterde en in totaal 7 jaar zou duren. De gevolgen waren niet te overzien. Vier miljoen Ieren stierven of ontvluchtten het land, voornamelijk naar de VS, Canada en Groot Brittannië. De oorzaak van die hongersnood was een uit de VS overgewaaide schimmelbacterie, die de aardappeloogst jaar na jaar deed mislukken. Miljoenen Ieren waren zo goed als volledig aangewezen op de consumptie van aardappelen. De meeste Ieren waren in die tijd zo arm als de straat en aardappelen waren nu eenmaal makkelijk en goedkoop te winnen. Toch had het niet zo'n vaart hoeven te lopen voor de Ieren. Zoals in veel conflicten speelde ook hier religie een belangrijke rol. De meeste (arme) Ieren waren van oorsprong katholiek en sinds het begin van de 17 de eeuw werden de Ieren steevast onder de voet gelopen door de Britten, van oorsprong protestants. De Britten haalden meermaals de bovenhand en zo mochten bijvoorbeeld enkel protestantse Britten land bezitten en moesten de Ieren het land bewerken voor de zogeheten landlords. Het katholicisme werd getolereerd, maar ook niet meer dan dat. Zo mochten de Ieren bijvoorbeeld geen stenen kerken bouwen, maar moesten die uit hout worden opgetrokken. Ten tijde van The Great Famine buitten de grootgrondbezitters hun pachters uit tot op het bot en kenden hierbij geen compassie. Terwijl Ierland stierf van de honger, gingen er grote hoeveelheden graan, boter en groenten de plas over richting Verenigde Staten en Groot-Brittannië. De Ieren hebben het de Britten tot op de dag van vandaag nog steeds niet vergeven. 

De enorme populatie Ieren in de VS en Canada vormt een vage herinnering aan een van de meest desastreuze gebeurtenissen in de geschiedenis van Ierland. Het was tevens een inspiratiebron voor talloze schrijvers en dichters. Onder meer Pete st Johnson bewerkte een lied over The Great Famine uit 1880. Hij doopte het lied Fields of Athenry. Het lied gaat over een Ier die graan steelt van een landheer en hiervoor gedeporteerd wordt naar Australië. Het lied is in feite een aanklacht tegen de jarenlange Britse overheersing in het land en al de ontberingen die daarmee gepaard gingen voor de Ierse bevolking. 

Fields of Athenry is in Ierland een stukje cultureel erfgoed, maar meer en meer vind het lied ook zijn weg naar de stadions. Onder meer in Celtic Parc, waar een groot deel van de supporters Iers bloed door de aderen heeft stromen, word het vaak gezongen.Met een beetje zin voor overdrijving had de invasie van Ieren in het Poolse Gdansk anders wel iets weg van de grote uittocht in 1850. Maar liefst 40.000 Ieren kwam naar Polen afgezakt. Bewonderenswaardig als je ziet dat een reusachtig land als Spanje maar 5.000 supporters op de been bracht. Nochtans zit Ierland in hetzelfde schuitje als Spanje. De crisis sloeg in beide landen snoeihard toe. Beiden kregen een reddingsboei toegeworpen door de ECB. Maar zoals gezegd in Ierland hebben ze al voor hetere vuren gestaan. Eigenlijk best ironisch hoe in tijden van economische rampspoed de Ieren ergens in een stadion in Gdansk vol trots zingen over de grootste ramp die het eiland in zijn geschiedenis heeft gekend. Wat een fantastisch volkje toch die Ieren.