aankomst in saigon ....onderweg tussen Can Tho en Saigon zelfde situatie met maatschappij Phuong Trang als met busmaatschappij Mailinh...ze hebben hun eigen eetfabriek met winkeltjes en zelfs speelgoedshop en prullarie shop.... en na 'n kleine drie uur reeds in saigon...neem die voor de busmaatschappij lucratieve stop van meer dan 'n half uur weg en het reisklusje wordt geklaard in twee en een half uur..zo merk je nog maar eens hoe de mensen worden gemanipuleerd en dan gisteravond bijna traditionele afsluiter van saigon.... op naar level 23 van de sheraton met uitstekend zicht over avondlijke en bijna nachtelijk saigon, 'n naar gewoonte stomende band, ditmaal 'n californisch sextet (Xpress - allicht bekenden in het circuit) waarvan de leden tijdens de break de aanwezigen persoonlijk komen handshaken als waren we ouwe getrouwen...en het zit na enkele tijd bomvol; natuurlijk zijn de prijzen van de consumpties niet aan de lage kant, maar voor 'n gehalte van sheraton is dat best betaalbaar (intimi weten wat dat betekent) en dan tegen twaalven hotel in wel al gemerkt dat internet gestoord wordt door japense tragedie...als de natuur toeslaat...en hier weten ze wel dat de natuur lelijk huis kan houden..... dus vandaag laatste volle dag saigon, tegelijk laatste volle dag ..reis!!!!
foto..blik op caravelle en sheraton (ergens boven zit level 23)
vanmiddag word ik opgepikt aan hotel richting 'ben xe' (busterminal) die me dan naar saigon terugbrengt...ditmaal niet met mailinh maar op aanraden van hotelmedewerker 'n andere busmaatschappij waarvan de naam me niet te binnenvalt .... enkele westerlingen wisten me te vertellen dat ze zich nogal 'geaffronteerd' voelen omdat ze hier constant aangesproken worden met het voor ons nogal te directe 'you' (is het daarom dat westerlingen nog wel 's kunnen neerkijken op die mensen hier, vooral als het westerlingen betreft die in groep reizen ? och wat heb ik tijdens die drie maanden 'n afkeer gekregen van zich in kudde voortbewegende westerlingen die hun vrijheid in onderaanneming hebben uitbesteed...ik zou er enkele bladzijden aan kunnen wijden) maar daaruit blijkt alweer een niet kennen van de gewoonten hier....een jongere wordt hier altijd aangesproken met 'em' (you), een wat oudere vrouw met 'chi' (you), een wat oudere man met 'anh' (you) een nog wat oudere van erg respectabele leeftijd 'ong' (you)...en ook binnen de familie is dat .... 'n student vroeg me of ik niet 'scared' (benauwd) was alleen tussen viets en hij verwees naar de talloze westerlingen die zich niet alleen durven te wagen tussen viets...(aan wie schort er dus wat?)...ik heb hem geantwoord wat ik reeds eerder heb aangehaald :ik heb geen schrik van mensen, alleen van dieren Can Tho verlaten (net zoals bepaalde andere vietnamese plaatsen) betekent voor mij alweer 'n opduikende saudade of opborrelende fado..... en vanaf vanavond orgelpunten in saigon...er zijn nog drie avonden te gaan !!!
foto... Cho Ben Tanh ...de overdekte markt in het centrum Saigon
vandaag Cai Rang floating market en Mekongvaart overgedaan (van 5.55 u tot bijna halftien!!) even intens, alweer alleen in het bootje, alweer met het tengere sleutelgatvrouwtje, dat misschien wel mannelijke kracht mist, maar op het water even technisch behendig tewerkgaat als Iniesta op het veld..... is het Richard III niet die in het gelijknamige stuk van Shakespeare uitroept "a horse, a horse, my kingdom for a horse" (hij heeft z'n koninkrijk veil in ruil voor 'n paard - om te vluchten)...ook ik wil ruilen...ik ruil onmiddellijk Java (zelfs met borobodur), het overroepen Bali en Maleisie in (Lombok hou ik om meer dan een reden buiten de ruil!) voor dit Can Tho met Cai Rang en de onverbiddelijke Mekong (dit is niet zomaar een pleziervaartje van bv driekwart of zo)...hier gaat het niet om wat is er te zien, hier gaat het om ervaren, ondergaan, downloaden met heel je lichaam, want alles kruipt hier onder je vel om er niet meer uit weg te gaan.......hier wordt nog gewroet, hier zie je nog bakstenen met 'n palletje op de rug van de wroeters de boot uitgeladen worden, hier kruis je bootjes volgeladen met opeengestapelde biggen.... en na meer dan drie uur verschijnt dan in de verte de nieuwe trots van Can Tho ...de brug (die de tijdrovende ferry overbodig maakte - de joint venture met voornamelijk japans kapitaal) die aan beide uiteinden ahw door twee gigantische wasknijpers over de Mekong wordt gespannen (heeft de architect zich laten inspireren door de pop-art kunstenaar claes Oldenburg??) en waarop de vooral zware voertuigen als slakken tegen de bult in het midden opkruipen... ook in het bruine mekongwater huist bloed (drie jaar geleden werden honderden mensen bedolven bij het instorten van een brug) 'allemaal arme mensen' zei de student om te onderstrepen dat het noodlot altijd dezelfden treft... ook met vreemde mensen (en misschien meer nog) kan genegenheid warm zijn...uit het gebladerte onderweg maakte mijn 'engelbewaarder op het water' 'n sprinkhaantje en vlocht ze 'n bloem ....'cho anh' (voor jou) ....dankbaar allicht ook omdat ik het niet te beroerd vond twee dagen 'n aantal keer in knoopjes gedraaide stengels en stukken plasticzak uit het schroefje weg te halen....zelfs al overleven ze wellicht mijn terugreis niet, ik zal de splinters van het sprinkhaantje en de bloem koesteren..... foto: in de verte ..de brug met de wasknijpers
snipperdagje in Can Tho (zowat uit te spreken 'ken tui'), het hart en de longen van de mekongdelta, universiteitsstad en dan blijft m'n hart toch altijd popelen, eens student altijd student....en ik heb met 'n viertal van hen (netjes verdeeld twee mannen/vrouwen) al uitgebreid gepalaverd vandaag wat kalm aan (zacht diarreetje? door het ijs ? alles is met ijs...ik bestel altijd 'ca phe den da' -zwarte koffie met ijs - en als welkom krijg je vaak 'tra da' -ijsthee- die om de haverklap wordt bijgevuld) ....vanmorgen wandeling naar de boekhandel -nha sach phuong nam- met zijn 'ca phe sach' - z'n bookshopcafe waar studentjes lezen en wifi-en en wat consumeren
de (eerste) vraag is 't uit het hoofd geleerde 'where you come from?'...ik antwoord nooit in 't engels, altijd 'toi den tu nuoc Bi'...en dan begint het...bij sommigen gaat 'n klein lichtje op, anderen verwarren Bi met My (usa) en soms moet ik er duidelijkheidshalve aan toevoegen 'Chau Au' (europa) of 'Phap' (frankrijk) en dat kennen ze wel, hun vroegere kolonisator; dus denken sommigen dat ik Phap ben - trouwens ik woon slechts op 50km van franse grens en met 'n andere speling in de geschiedenis was ik echt Phap... het is echt geen schande dat ze belgie niet of nauwelijks kennen...stel in je buurt de vraag: Bhutan ? en monden vallen open...trouwens, wie van mijn kennissen kan onvoorbereid bv Nepal op de wereldkaart mikken ?? men is hier wel gek van voetbal ('bong da' heet het spelletje hier) en truitjes van arsenal of chelsea of man u vind je overal...en bij gesprek viel ik achterover toen ze -in mijn ogen- de wereldkampioen niet kenden...en ik maar proberen 'spain' 'espana'....tot ik doorhad dat spanje in het vietnamees gewoon 'Tay Ban Nha' heet.....of hoe vreemd kan vreemd wel zijn... middag nu, na betaling van m'n bijdrage in het internetcafe trek ik naar de markt 'n trosje 'chuoi' (bananen) kopen....om het diarreetje wat te temmen
vroeg uit de veren, afspraak om 6 u reeds met schippersvrouwtje (zo tenger dat ze wel lijkt door 'n sleutelgat te kunnen, maar zo overvriendelijk dat ik haar voorstel gisteren om me naar cai rang te varen niet kon weigeren); ik zit in 'n bootje voor mij alleen bij opkomende zon naar de floating market van cai rang, 'n belevenis op zich: groenten en fruit die verhandeld worden op het water en die verkassen van bootje naar bootje en tussendoor schippert hier en daar 'n boot-cafetje....de mensen lachen niet, hier worden zaken gedaan, hier is het bittere ernst....... en dan vaart het vrouwtje mij behendig en volleerd door de Mekong met z'n armpjes en zij-armpjes, z'n vingertjes en zij-vingertjes, de bruggetjes uit welk materiaal dan ook....ik wil niet denigrerend doen tav brugge of gent -ik zou tegen gevoelige schenen kunnen schoppen- maar die beide komen qua vaart niet in de buurt van de mekongvaart (om te oordelen heb je vergelijkingsmateriaal nodig en dat volstaat)....dit is van een wonderbaarlijke schoonheid en..met intens doorleefde authenticiteit (de vuiligheid die moet je er dan maar bijnemen....want tot twee keer toe diende ik haar ter hulp te snellen om plastic en andere troep uit het schroefje los te pulken) hier begrijp je tenvolle waarom -naar verluidt- de mekong in het vietnamees zo vaak is bezongen (in z'n wellicht wat bombastische sentimentaliteit maar ook gedrenkt in 'n soort saudade-sfeer zwanger van tristesse).....in de aderen van die mensen hier zit geen bloed, in hun aderen stroomt de mekong... ik ben zo van m'n melk door dat pure, dat ongekunstelde, door de esthetiek, door 'n bepaalde onderkoelde rauwheid, ook langs de kant door de schrijnende echtheid van de met alle mogelijke middelen ineengeflanste en door de stroom en de wind en de ratten scheefgetrokken en toch bij elkaar gehouden paalkrotten (hiervan 'n foto maken is geen kwestie van durf, hier wil ik eenvoudigweg geen foto van maken uit diep respect voor de overlevingsdrang van die mensen) ik ben zodanig ondersteboven van die vaart dat ik het vrouwtje gevraagd heb me donderdagochtend opnieuw hetzelfde te laten beleven (prijs is 200.000vnd.....en geen enkele dong is er een te veel!!!) foto: My, het schippersvrouwtje (34 j en mooi) en niet zoals iemand uit mijn beschrijving meende af te leiden ''n oud besje'
alle agencies bieden Makong-pakketten aan (1 dag of 2 of 3 etc) maar dan heb je weer van die voorgekauwde groepstroep die ik net wil vermijden...dus aan de ben xe Ben Thanh (busterminal BT) gewone openbare xe buyt (bus) naar de ben xe Mien Tay (busterminal MT) (4000vnd) om daar 'n Mailinh bus te nemen naar Can Tho (80.000vnd) en natuurlijk weer hetzelfde liedje...onderweg 'n stop in 'n Mailinh stopplaats (met resto, shops etc)...dus elke busmaatschappij bouwt z'n eigen imperium uit met busdienst annex eigen volledig uitgebouwde stopplaatsen...en de pho ga (soep dus) die ik daar at was de duurste tot nu toe (30.000vnd) maar ook de minst smakelijke.... in ben xe Can Tho door 'n xe om (motorbiker) voor 40.000vnd 6km verder naar de waterkant gebracht...het ninh kieu kwartier heb er 'n goeie kamer met alles erop en eraan en zicht op de mekong en het vergulde beeld van uncle ho (ho chi minh) (weliswaar z'n achterzijde) (240.000vnd zonder ontbijt) en heb enkel mijn klein rugzakje als bagage mee ik zit dus in de mekong delta, plat als 'n biljarttafel, dooraderd door armen van de mekong plus de talloze kleine waterloop-afsplitsingen waarlangs honderdduizenden mensen wonen in 'n soortement houten paalwoningen ik heb geinformeerd of ik 'n fiets kan huren en...iemand kwam al op de proppen met 'n huurprijs van 70.000vnd per dag ...nog nooit zoveel betaald, maar van zodra ze 'n westerling zien, gaan de cijfertjes de hoogte in
deze keer van vung tau naar saigon met de hydrofoil boat (200.000vnd) duurder dan over de weg en ook minder land (anderhalf uur) dus weggelegd voor de betere vietnamees (bv de bloedmooie grote juffrouw met de gigantische oorbellen en de wenkbrauwen bijgewerkt tot triomfbogen...met de laptop en druk telefonerend) die zich niet laat afblaffen zoals de passagiers van de busjes van Hoa Mai dooe 'n chauffeur die als 'n god lijkt te bepalen waar hij iemand laat uitstappen.... Vung Tau werde door de fransen uitgebouwd als 'n soort azurenkustplage (hier zou gerust 'n rit van paris-nice kunnen plaatsgrijpen, alleen het publiek zou er anders uitzien) met dure hotels en restaurants; VT is 'n drukke keurige kuststad met enkele aangename hoekjes, 'n toegangsbaan van wel 15 km weelderig bebloemd en beplant en met lantaarnpalen a la metropolitaine met vier witte ronde bollen de hotels lijken elkaar (bv Imperial Hotel) te overbluffen in weelde ( en allicht ook in prijs) en de gasten zijn van aziatische signatuur, waar ze vandaan komen is mij soms 'n raadsel, maar geld hebben ze wel m'n hotel Huy Hung aan de 'vietnamese' zijde (350.000vnd) maar voor het ontbijtbuffet ga ik next door in het sterrenhotel Green Hotel waar de goedkoopste kamer 750.000vnd kost
terug in saigon dus, 'n plaats waar ik altijd graag naar terugkeer en als de drukte er me te veel wordt, vertrek ik er graag....weer genoten op m'n stekje op het trottoir(terras) aan de Benh Thanh markt (voor m'n cola light of bababa) waar het 'n drukte van jewelste is, maar waar het aangenaam kijken is naar de viets behendig op hun xe may (motorbike) en naar de toeristen die als zakken cement door bussen worden uitgestort en die en file indienne de gids volgen als waren het kuikentjes achter 'n hen.... in het park kennisgemaakt met 'n oude grijze vlekkeloos franssprekende (hij aarzelde niet me geregeld te corrigeren) vietnamveteraan (toonde me het enorme litteken van de wonde van 'n bajonetsteek toegebracht door....'n noord-vietnamees)...hij penseelde perfect de geschiedenis van beide vietnamdelen (want de zgz amerikaanse oorlog was in wezen en aanvankelijk 'n burgeroorlog...zelfs tot de hereniging in 1975)...als veteraan van het zuidvietnamese leger krijgt hij geen pensioen en hij geraakte amper aan werk want in z'n curriculum bleef als 'n 'smerige' vlek zijn verleden als zuidvietnamees soldaat... de denkfout die wij/de meesten maken...of de amerikanen nog als vijanden worden beschouwd...zit fout...in het zuiden zijn de amerikanen nooit vijanden geweest (ik zie hier trouwens heel wat usa petjes, alhoewel dat niks bewijst natuurlijk) wat 'n enorme tegenvaller het gesprek met de nederlander die hier al 14 jaar engels onderwijst (duistere kwalificaties, 'n engels dat mij ondermaats leek...gesprek had immers plaats in het engels met 'n derde, 'n ier) het wordt duidelijk dat als je oogkleppen draagt, dat je moeilijk kunt zien wat rechts en links gebeurt...de eenheidsworst die hij van vietnam maakte klopt niet met de realiteit (vraag 10 saigonezen en 9 spuwen op hanoi en het noorden...en vice versa) die man was op zoek naar z'n pedalen...zeker als je bedenkt dat hij - in tegenstelling tot mijn bewering (toch wel gestaafd door realiteit lijkt mij) - vietnam een duur land vindt en nederland en singapore goedkope landen (sic) (op die goedkopere adresjes in singapore waarop ik zo verlekkerd was zal ik nog 'n eeuwigheidje moeten wachten) ergens wordt het me duidelijk dat buitenlanders die aangetrokken worden om engels te onderwijzen derde of vierde of..? garnituur zijn...de salariering ligt niet hoog (hoeveel kwam ik niet te weten)...een van de geboden in human resources management wordt in het engels zeer duidelijk verwoord.... "if you feed them peanuts ...you get monkeys" intussen is het 29.000 vnd voor 1 euro...nogmaals record en morgen trek ik richting Mekong delta
gisteren achter op de motorbike vung tau stad en de hele kustlijn (van VT dus) afgereden....vrouwelijke motorbiker dus de nodige voorzichtigheid was er..vandaag met de fiets 'n groot gedeelte overgedaan! aangezien er geen ontbijt is m'n hotel (toch wel overpriced, maar ja seaview - geen cleaning - kon netter - ruit is erg vuil) vandaag in vrijwel aangrenzend hotel (Green Hotel) ticket gekocht voor ontbijtbuffet (mocht er zijn o.m. het heerlijke krabsoepje etc etc) prijs 65.000vnd (met huidige stand van dong is dat dus 'n kleine 2,5 euro!!!!) vandaag trouwens boffen (tot nu toe) met betaalde prijsjes....vanmiddag aan de Nha Tho (kerk niet ver van beeldenpark aan kustlijn) (geen honger want ontbijt zat nog 'n beetje in de weg) 40.000vnd betaald (dat is dus anderhalve euro!) voor 'n cola, twee saigon biertjes en 'n caphe den da (koffie met ijs) en tijdens m'n fietstocht 'n 'local' terrasje op voor 'n wat warme cola met veel ijs voor....7000vnd (=25 eurocent)...ik heb er wel over het terras lopende ratten (of was het een en dezelfde ?) moeten bijnemen.... gisteren segregatie aangehaald....zelfs al is er geen segregatie.....elk ras blijkt toch zijn rasgenoten op te zoeken, dus waar ik verblijf...zitten uitgerekend de vietnamezen, terwijl in het wat mondainere gedeelte van VT de westerlingen zitten....de mens zorgt dus voor zijn eigen segregatie!
vandaag fietsdag van vung tau naar ba ria (uit te spreken 'ba dia') alles samen met verkeerd rijden en rondrijden terug in vung tau 'n zeventigtal km op'n roeste fiets die toch nog goed bolt maar me ook niks kost ba ria is 'n provinciegat met weinig pit lijkt mij..... ik verblijf in het vietnamese vakantiedeel van vung tau...amper 'n westerling te zien, dat is nog eens segregatie, waaruit blijkt dat het water tussen viets en westerlingen diep blijft...zoals reeds gesteld nestelen ze zich is het isolement van hun taal en als er iemand hun taal probeert te spreken wordt dat niet altijd op enthousiasme onthaald, omdat die andere dat ook niet goed uitspreekt en de viets blijken daarin nogal fundamenteel...ze hebben dat aanpassingsvermogen niet (net zoals engelsen en fransen dat ook niet hebben) waarin nederlanders en vlamingen toch wel 'n voetje voor hebben er worden inspanningen geleverd om de viets tot het leren van engels aan te zetten, maar in eerste instantie ontbreekt 'n cursus waarin de tonaliteit en de stem eigen aan het engels wordt aangeleerd....als 'n meisjeme zegt dat ze van engelstalige muziek houdt ...en dat ze weg is van het liedje...(ik ga het proberen weer te geven)...'plie elie mie' en ze me vol onmacht op m'n schouder trommelt omdat ik niet begrijp wat ze ermee bedoelt, dan schort er toch iets.....het liedje was....'please release me let me go'
met Hoa Mai de busmaatschappij die met kleine busjes (gem. 12-tal zitplaatsen) met hoge frequentie de verbinding saigon-vung tau uitbaat...in tegenstelling tot vroeger werd nu halt gehouden in pas gebouwde 'quan hoa mai' (resto dus met alles erop en eraan)....in de gedachte wat anderen kunnen kunnen we ook hebben ze maar 'n splinternieuw eethuis opgezet en dus wordt het monopolie nog wat versterkt (en koop ik daar 'n flesje water...dan kost me dat daar 6000vnd, terwijl ik elders maar 5000 betaal...elke duizend dong helpt!!) en hoe werkt het voor de driver die heer en meester is in z'n voertuig en naar wiens pijpen de inzittenden dansen (die stappen uit ad libitum....maar ook onderweg worden passagiers lukraak opgepikt (en naar wie gaat dan het reisgeld, want tickets zijn er niet) chauffeur wil me naar m'n hotel (ik geef hem kaartje) taxien (voor 40.000vnd...als je bedenkt dat de ong. 100km van saigon naar vung tau slechts 80.000 kostte)....en aan het hotel Huy Hung wijst hij naar mij als aangebrachte klant en blijft buiten wachten tot ik m'n kamer heb goedgekeurd....dus met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid blijft het voor chauffeur kassa kassa...of anders gesteld alles is mogelijk in deze jungle waarin alles voor iedereen moet kunnen....en ben je van je sokken gereden en loop je dan met 'n stompje, dan heb je pech gehad, want geloof niet dat er enige tussenkomst is van de staat (of gaan we lachen?)........ doet me denken aan de ingestorte brug in Can Tho..ik denk zowat drie jaar geleden en in de engelse uitgave van de Thahn Nhien las ik dat er 'n tegemoetkoming was ten belope van omgerekend 12,5 euro..voor elk slachtoffer .... vanmorgen bij ontbijt nog kort gesprekje met klagende schoenpoetser die....geen klanten heeft (en twee kinderen heeft), speciaal van Cu Chi komt naar saigon om er te schoenpoetsen, maar als er iets is waarop 'n toerist bespaart dan is het wel op ....schoenpoetsen
als je het al 'n snipperdagje kunt noemen...eigenlijk vandaag niks gedaan...gisteren wat laat bed in (wegens ontdekking van nieuw eethuisje) saigon blijft de laatste twee weken mijn uitvalsbasis dwz dat ik mijn grote bagage in het hotel laat en ik vandaar naar elders trek...zo bv morgen met bus van Hoa Mai (da's 'n busmaatschappij) naar Vung Tau ('n goeie 100 km en dat in twee en een half uur)...met enkel m'n klein rugzakje...ik kom terug naar saigon voor het weekend en na het weekend trek ik (dus weer met kleinere bagage) waarschijnlijk wat zuidelijker...plannetjes rijpen dan maar goedschiks.. en intussen laat ik ook wat laundry hier (in het weekend haal ik dus in het hotel m'n vers gewassen spulletjes op) laundry is 'n gratis dienst van het hotel (maar ik tip dus telkens 10.000vnd waarmee de dame die de laundry doet erg gelukkig lijkt) vandaag met amerikaanse nederlander gepraat die hier al veertien jaar zaken doet en de produktie van allerhande prullaria voor...kleine dieren (honden, katten) hier controleert...enkele opmerkelijke zaken die ik opving... banken lenen tegen 20 procent, en je geld brengt 14 procent op...maar de banken leven hier op lemen voeten...kans is dus reeel dat je je geld niet meer terugziet
de saigonezen vinden de naam ho chi minh city maar niks; natuurlijk blijft de waardering voor uncle ho, maar niet in de mate van de verering die uitgaat van de partij...gesprekken met jonge viets leert wel dat ze ervan overtuigd zijn dat de economie vierkant draait en de vraag die veelal opduikt is of ze veel armer zijn dan thailand (thailand lijkt zowat de maatstaf) er wordt geklaagd dat de benzineprijs voor de motorbikes sinds vorig jaar zo hoog is geklommen (nu 19.000vnd per liter, te weten 1 euro is vandaag 28.800 vnd) (maar er wordt niet minder gemotorbiked) en 'n goed salaris in saigon is zo'n 4 miljoen (zowat 160 euro)...ze zijn wel vindingrijk om er mee rond te komen, maar als ik in de grote elektronica-ketens kom dan zie ik vietnamezen ook wel duur spul kopen (pc's, cameras, iphones etc...en van aftrekken van belasting hebben ze hier allicht nooit gehoord) ik ben 'n tweetal dagen telkens 'n tweetal uren zoet geweest in het park met jonge mensen (die engels willen leren, maar ikzelf heb er natuurlijk ook mijn profijt uit gehaald...wat vietnamees leren en wat uitvragen) en men heeft mij er toch attent op gemaakt voorzichtiger de straat over te steken....de motorbikers zijn vrijwel alleen (en dan nog) verzekerd voor hun motorbike ('n 60.000vnd werd me gezegd) maar'n verzekering tegen derden heeft vrijwel niemand....dus hebben ze me laten verstaan...breekt iemand hier met de xe may (motorbike) je been, verzekering is er niet, en zelf opdraaien voor de kost kunnen de viets niet ('n kei kun je het vel niet afstropen, zegt men bij ons), dus je kunt zelf je ziekenhuiskost dragen of in de mate van het mogelijke doorschuiven naar je eigen ziekteverzekering... vandaag naar de nguyen trai voor verlenging visum, maar daar zeggen de geuniformeerden mij botweg dat ik dat moet laten regelen door 'n touristagency...eigenlijk is dat kwestie dat er bovenop de 25 usd de agency nog 10 usd commisie vangt... dus 'n dagje of tien geduld en ik heb mijn verlengd visum....overmorgen trek ik naar vung tau (zowat st tropez vietnamien) ik heb plaatsje in busje gereserveerd (betalen op het moment van rijden..70.000 vnd
primo..vietnam dong staat op 'n historisch laag peil...beurskoers voor 1 euro 29.100 vnd...what the hell is going on? vandaag van Mui Ne, iedereen wordt opgepikt ten hotelle, ook in Phan Thiet, dus vooraleer bus Phan Thiet verlaat is het al half tien...en aankomst (met twee stops) pas na twee in Saigon (iets meer dan 200km)...die bus slakt zich 'n weg door elk stadje met de obligate snelheidsbeperkingen...dat is dus de hoofdweg die Hanoi (N) met Saigon (Z) verbindt....hoe komt het toch dat er nog altijd geen snelweg is??? geen geld, zegt mijn 'bijzitster', jonge vrouw(30) die in Phan Thiet haar familie had bezocht en weer op weg is naar Saigon waar ze werkt voor 'n Frans farmaceutisch bedrijf..ze spreekt uitstekend Engels, heeft trouwens een rasechte Engelse boy-friend (die daar uiteraard werkt) en is uiterst bevallig met de grote ronde posh-spice zonnebril op de kleine neus...ze zegt me dat de vietnamees het niet begrepen heeft op politiek, er is toch maar een partij en elke op tv en radio verschijnende pif noemt ze zelf 'minister blablabla'; ze geeft de verklaring waarom er zoveel kerken en dus katholieken zijn in het zuiden (vanaf Nha Trang)... NgoDinh Diem, katholiek premier en Amerikaans stroman in jaren 60 riep katholieken in het toen nog aparte noorden op naar het zuiden te emigreren, wat ze prompt deden...bij Amerikaanse en dus zuidelijke nederlaag gingen heel wat dutsen (bootvluchtelingen) hun geluk beproeven elders, wat sommigen in usa en elders wel degelijk gelukt is; de armsten die zelfs geen wankel overbevolkt bootje konden betalen bleven, kregen na verloop van tijd geld toegezonden van de gelukkigen overzee en konden dus overleven... ik zit nu weer in het Hong Kong hotel in Saigon, 'n echt hotel, dus comfortabeler dan m'n basic Mui Ne stek, maar ik had er -als ik niet met de fiets onderweg was - mijn bijna persoonlijke hammock op enkele meter van het water ..en mijn kamertje betrad ik trouwens enkel voor het toilet en de slaap (7usd)....heb ik nu wat meer luxe (18usd)...ik zal mijn hangmatje en het zeebriesje missen!!!!
intussen weet ik wat coiffeur betekent in vietnamees..hot toc (helaas kan ik geen accenten plaatsen) (uitspraak plusminus 'huptop') en nu maak is als 'n echt schoolknaapje zinnetjes in het vietnamees zoals ' eergisteren ging ik naar de coiffeur om mijn haar te laten knippen' en natuurlijk bevat dat dan fouten, zoals het hoort bij 'n schoolknaapje!! toch even terzijde aanhalen dat manager van Hoa Bien samen met vrouw en drie kids 'n voor ons klassiek gezin uitmaken; ik zou ze niet willen te eten geven de uitgebreide families die ik gezien heb (in huizen, op stap, in resto etc) van stokoud tot zogend...het heeft er alles van weg alsof de vietnamees zijn sociale zekerheid meedraagt vertaald in het aantal stuks familieleden die hij op sleeptouw neemt, van de (nog altijd bevelvoerende) ouderling tot het kleinste ukkie... tot slot het belangrijkste: wat maakt Mui Ne zo uniek (althans naar mijn smaak)...het heeft alles...een wonderbaarlijke lange lange beach gezegend met 'n warmte plus dertig; omwille van de lange stretch van Mui Ne vissersdorp langs de resorts en hotels en blablabla tot het niemandsland voor Phan Thiet (toch zo,n 12-tal km) zitten de toeristen gespreid, en aangezien Mui Ne al geen plaats is van megamassatoerisme is dat dus best manageable.....er zijn de natuurwondertjes: de red sanddunes (daarvoor moet je vissersdorp passeren), de white sanddunes (toch nog 'n 25 km), de fairy stream ('n soort lage canyon) midden in die stretch en erg de moeite, 'n brokje cultuur (chamtowers), 'n vissersdorpje Mui Ne dus dat er mag zijn, 'n grote stad op nog geen 20 km (Phan Thiet) (sommigen zeggen dat daar niks te beleven is, klopt allicht, maar dat is dan ook het echte vietnam....ik val achterover van de vietnamreizigers -meestal van dat 'stortbeton' in groepsreizen - die dan nog nakwijlen en nog half in trance hun bewondering voor 'Hoian' uitkramen .....alsof dat dan wel vietnam is... !?!), er is 'n nieuw perfect uitgebouwd 'openbaar vervoer' dwz de kleine bus van Suoi Cat die om het kwartier de verbinding verzorgt tussen Phan Thiet en Hom Ron (dat is dus verder dan Mui Ne) en met duidelijk aangegeven (ook in Engels) busstops!!! er is dus voor elk wat wils....'n plaats waar ik best zou kunnen aarden; natuurlijk blijf je dan wel 'n vreemdeling! verbaast het dat ik morgen voor 'n stuk 'n rouwpak draag omdat ik zo met tegenzin Mui Ne moet inruilen voor Saigon....
fietsen naar Phan Thiet, vissershaven op ong 21 km van Mui Ne en dus terug met de wind op kop en 'n paar stevige -gelukkig korte - hellingen, op terugweg de chamtorens en iets hogerop warempel nog bunkers bij navraag uit de Franse tijd, dus nog voor '53 en 't is er aan te zien, 't lijken wel kopieen van bunkers uit w.o.2 bij terugkomst, verrassing...waren we in Hoa Bien tot dusver met 'n viertal, dan is nu ineens 'n busvracht vietnamezen vanuit saigon gearriveerd, en dat betekent morgen zeker (en misschien al vandaag?) karaoke ...en dat is om weg te lopen....Hoa Bien is potentieel 'n goudmijntje maar ik heb de indruk dat manager niet bepaald happig is om het tenvolle te exploiteren, hij verkiest liever z'n vietnamese broederschap in ere te houden.... nog iets vergeten te vermelden ivm kapper....op kapperstafel lagen naast 'n oude tondeuse ook 'n motorbikespiegel met statief...ik wil er zeker geen karikatuur van maken, dat verdient die man niet (hoofdachterzijde werd trouwens 'bespiegeld' met 'n volwaardige spiegel...en voor de rest beschikt hij over modern materiaal)....opmerkelijk, toen hij met het scheermes uitpakte om rond de oren en de zijlatjes wat fijner werk uit te voeren...vielen m'n ogen op 'n flaconnetje mercurochroom.....maar de man deed het ronduit prima!! intussen zeul ik nog altijd die fles champagne mee, ik hoop dat die niet aan waarde inboet door de meer dan dertig graden.....ik denk in saigon - of zal het my tho zijn ? - de fles te ontkurken en met iemand te zullen savoureren
fiets gehuurd (20.000vnd per dag, dus nog geen euro)...en zowat 10 km fietsend langs de ong 20 km lange weg tussen Mui Ne en Phan Thiet leert dat allicht de locals hun graantje hebben meegepikt van de toeristische va et viens gedurende ong tien jaar: de erg bemeten kleine huisjes anno jaren zestig (meestal nog met golfplaten dak) zijnhalf gesloopt of rijp voor de sloop en intussen vervangen door kleurrijke woningen die echt mogen gezien worden (ik hoop althans dat het de locals zijn, want sinds twee jaar mogen ook buitenlanders hier iets kopen - een tegemoetkoming aan de buitenlanders die hier jarenlang werken)....vanmorgen bij ontbijt hoor ik dat 'n lapje aan zee te koop is (300 usd per vierkante meter)(hoe groot oppervlakte mij onbekend)....maar Mui Ne is als er 'n woord voor bestaat...'hemels' geinformeerd ivm trip naar saigon (zaterdag)...bij Tam Hanh Travel 120.000vnd....bij SinhCafe (zowatde marktleider) 90.000vnd maar geen hotel pick-up, en manager van m'n verblijf Hoa Bien had vorig jaar gezegd dat 'n ticket bij hem te koop is...ik doe dat...80.000vnd en..hotel pick-up...ik hoop dat het waar is....nu, die zwijgzame man heeft misschien geen lange arm, hij heeft in elk geval 'n arm want hij zit altijd centraal midden 'n groepje vietnamezen, waarvan ik vermoed dat ze naar hem opkijken.... en vandaag...de eerste keer dat ik zoiets doe...bij de kapper, 'n jongeman die 'n nieuw zaakje heeft gestart...hij volgde mijn directieven op en ik ben blij met het resultaat...en hij besteedde extra zorg (die ik van mijn eigen kapper - voor 21 euro - nog niet had mogen ondervinden)...ik vroeg wat het kostte...hij 70.000, ik betaalde met 100.000, kreeg 50.000 terug en gaf hem nog (als extra? of dan toch te weinig ?) 'n bijkomende 10.000vnd.....wat coifffeur is weet ik vooralsnog niet...maar knippen is 'cat toc' en in cat (eerder uit te spreken kap) vind je wel 't franse couper en 'toc' (eerder uit te spreken top) betekent haar (en dus metwat verbeelding inhet nederlands de toppen afknippen) en...met die uitspraak is hetwel wat...soms worden dus die eind -c en -t (zoals supra) eerder uitgespreken als -p, maar niet de voor ons normale labiale (dus lip) medeklinker, wel 'n medeklinker die meer verglijdt naar de (voor ons tegennatuurlijke glottis of huig)...probeer maar eens het woord 'mot' (betekent 'een') of 'hoc' (betekent 'leren') met een eind-p die ergens achteraan de mond 'ingeslikt' wordt
vanmorgen 'n goeie 220km zuidelijk naar mui ne met 'n sleeperbus, stel je voor; alle agentschappen schijnen die vrij korte afstand te rijden met die sleeperbus (blijkbaar zijn er indertijd met de grote boos te veel besteld en wordenze nu massaal ingezet) en comfortabel zijn ze niet, het zijn schelpen waar je rug ipv ergonomisch in te passen eerder gekraakt wordt... de boost...die lijkt wel over...cijfers voor mij liegen er niet om: GDP traagste cijferin tien jaar, maar bloot cijfer zegt 6,8% maar wat betekent dat? in elk geval is er hoge inflatie (12%) er is 'n betalingsdeficit, 'n zwakke munt en al drie devaluaties op rij, 'n stagnerende economie etc altijd gedacht dat vietnam in de lift zat, maar die lift werkt niet meer, en ditmaal ondervind ik lijfelijk dat de kloof groter is geworden, de hoop op beter lijkt zowaar gesmoord... natuurlijk zijn er verschillende snelheden..er zijn mensen die het gemaakt hebben (vastgoed, toerisme, zaken, vrij beroep) en er zijn het legertje politiek beschermden met privileges, en er zijn er ook die rondkomen, maar en masse zijn het mensen zonder snelheid voor wie het rooien wordt met erg weinig....schrap de toerist nog in dat plaatje,en het land komt er nog bekaaider van af.... her en der staat 'n land in lichterlaaie,ik vraag mij af of dat hier wel mogelijk is, niet alleen omwille van de sterke controle, maar ook omdat de viets zo tam zijn ( de landman niet te na gesproken, die krom over zijn rijstveld hangt), en rap iets verdienen voor vandaag, morgen, wat morgen? nooit of zelden lange-termijn-kijken in Mui Ne lijkt weinig veranderd, misschien gelukkig maar voor het behoud van authenticiteit, maar ook wat bouw betreftiser 'n standstill ik verblijf weer in Hoa Bien Nha Nghi guesthouse en ik heb kamer 12 en breek dus het record, dat is op welgeteld (ik heb het twee keer gestapt) zeven passen van de enorme blauwe zee.......
vandaag rondgefietst nha trang, evan naar de chamtorens Ponagar en beach en fiets af, drankje, fiets op en af, drankje.... morgen naar mui ne (kleine 250 km van nha trang...120.000vnd) en hun manier van zaken doen....ik vraag aan fietsenverhuurder (ik heb twee dagen gehuurd samen 100.000vnd) of het mogelijk is morgenochtend de fiets nog even te gebruiken om te ontbijten in Salina, want ik dien voor pick-up in m'n hotel te zijn tegen 7.45u...dus ik wil wat tijd winnen tussendoor als je even bedenkt dat de juffrouw (Kieu) die me vanmiddag ijsje bestelde in 15thCoffee per maand 1.500.000 vnd verdient (zes op zeven werken) als ijsjesverkoopster iedereen in het rond wordt er zomaar bijgehaald om de zakelijke afspraak (in 'n beetje vietnamees annex 'n beetje engels) tot 'n goed einde te brengen....ik ben bereid te betalen, maar zoiets van 5000vnd (even 'n boogscheutje naar ontbijt en terug) en ze vragen 15.000 wat ik schoon teveel vind...daarenboven wordt er niet geaarzeld, boekje in aanslag, om nog wat extra aan te rekenen voor de avond net voor de eerste huurdag (ik had immers de dag erna gehuurd, maar vroeg als toemaatje reeds de avond voordien de fiets te gebruiken voor het dinner, wat prompt werd toegestaan)...wat ooit werd toegestaan geldt dus niet meer moraal van het verhaal...het is niet de eerste en niet de laatste keer dat dergelijke zaken zich voordoen...ze incasseren zo vlug mogelijk geld, afspraken worden niet nageleefd, er komt zelden of nooit 'n bevredigende afronding, en achteraf wordt nog geld bijgepingeld niet te verbazen dat heel wat zaken die floreren gerund worden door buitenlanders (Salina door 'n Duitser).....natuurlijk heb ik goeie herinneringen aan enkele vietnamezen vroeger en nu, maar algemeen aarzel ik niet om te beweren dat dit 'n klotevolk is dat nog 'n hele tijd in de middeleeuwen zal verder ploeteren trouwens...taalkennis is meer en meer 'n criterium om het te maken...en wat dat betreft scoren de maleisiers uitstekend en de thai meer dan behoorlijk....indonesie krijgt 'n onvoldoende...en vietnam wentelt zich in z'n moeilijke taal, vindt het engels te moeilijk en isoleert zich daardoor meer dan het zich realiseert...en met taalkennis bedoel ik een taal, de internationale taal bij uitstek..engels
manchester hotel heet nu anh minh hotel en toch nog 'n beetje manchester hotel ('n switch van eigendom..geld ..wat precies? ze hangen het niet aan m'n neus) vandaag van kamer 101 (zonder zeezicht) naar kamer 301 (met zeezicht, alhoewel die dikke elektriciteitskabels in de weg zitten, soit) (15 usd zonder ontbijt) geen nood, in de buurt is 'n splinternieuw salina resto, waar ik ontbijt tegen redelijke prijs (ca phe + banh mi bo mut = koffie + brood boter jam 2 euro) gisteren tegen achten me laten opzwelgen door de duizenden xe may (motorbikes) op hun 'di choi' (choi uit het franse jeu), wat uitgaan betekent, niet ergens binnen gaan, maar wel de nationalesport, m'as tu vu, rondrijden op de motorbike, zien en gezien worden en dat gedurende een goed uur, en dan begint de eb..tot ong 10 (want's morgens is het hier vroeg dag)en vanaf ong negen en later krijgen ze 'n doel, namelijk naar huis rijden ! vandaag met splinternieuwe fiets rondjes gemaakt, naar de nha sach (boekhandel, annex coffee house), naar de site van de chamtorens zonder ze alweer te bezoeken evenwel, en van de ene kant van de beach naar de andere en bis...nha trang is zoals 'n zuidfrans plage-oord, maar dan ook veel minder of zelfs niet blase, 'n reden waarom het hier goed toeven is morgen nog 'n hopelijk luie dag nha trang, en dan wenkt mui ne, ook zon en zee en dolce far niente
aankomst in saigon ....onderweg tussen Can Tho en Saigon zelfde situatie met maatschappij Phuong Trang als met busmaatschappij Mailinh...ze hebben hun eigen eetfabriek met winkeltjes en zelfs speelgoedshop en prullarie shop.... 
vanmiddag word ik opgepikt aan hotel richting 'ben xe' (busterminal) die me dan naar saigon terugbrengt...ditmaal niet met mailinh maar op aanraden van hotelmedewerker 'n andere busmaatschappij waarvan de naam me niet te binnenvalt ....
vandaag Cai Rang floating market en Mekongvaart overgedaan (van 5.55 u tot bijna halftien!!) even intens, alweer alleen in het bootje, alweer met het tengere sleutelgatvrouwtje, dat misschien wel mannelijke kracht mist, maar op het water even technisch behendig tewerkgaat als Iniesta op het veld.....
snipperdagje in Can Tho (zowat uit te spreken 'ken tui'), het hart en de longen van de mekongdelta, universiteitsstad en dan blijft m'n hart toch altijd popelen, eens student altijd student....en ik heb met 'n viertal van hen (netjes verdeeld twee mannen/vrouwen) al uitgebreid gepalaverd
vroeg uit de veren, afspraak om 6 u reeds met schippersvrouwtje (zo tenger dat ze wel lijkt door 'n sleutelgat te kunnen, maar zo overvriendelijk dat ik haar voorstel gisteren om me naar cai rang te varen niet kon weigeren); ik zit in 'n bootje voor mij alleen bij opkomende zon naar de floating market van cai rang, 'n belevenis op zich: groenten en fruit die verhandeld worden op het water en die verkassen van bootje naar bootje en tussendoor schippert hier en daar 'n boot-cafetje....de mensen lachen niet, hier worden zaken gedaan, hier is het bittere ernst.......
