beter weer? forget it, 'n hele dag druilerig fris...met de fiets naar Cau (=brug) ngoi Thanh Toan, 'n 7-tal km buiten Hue, wat tussen rijstvelden had moeten liggen, maar nu door overstromingen verzopen ligt in troosteloos blank water.....'n hallucinant beeld: op smalle weggetjes zie je in die immense plas motorbikes zich voortbewegen alsof ze over het water glijden, hier en daar steken bomen uit en vaart zieligtraag 'n schaars bootje...de Cau of houten oude Japanse brug is betoverend, errond staan er enkele lege openluchtwinkeltjes onder 'n rillend natte parasol..er is een (1) toerist...ik... die onmiddellijk - bij gebrek aan andere klanten - 'het hof gemaakt word' door 'n overvriendelijke, overijverige verkoopster...ik koop water en koffie en word getrakteerd op heerlijke tra nong (=warme thee) op de weg terug staande gehouden en geinviteerd door 'n jong paartje (wat 'n klein mondje vietnamees al niet vermag....mensen voelen zich zo gewaardeerd dat 'n zonderling als ik het in z'n hoofd gehaald heeft iets van 'n totaal 'waardeloze' taal te leren)...in hun schamele woning krijg ik water en 'n dikke stroperige honingdrank...'n woning waarin ik niet zou willen wonen, waarin ik - verwende etter die ik ben - het 'geen leven' zou vinden.... Hue was het hart van de DMZ (gedemilitariseerde zone tijdens Amerikaanse oorlog), 'n cynische speling van het lot dat precies daar dan het epicentrum lag van de vijandelijkheden en de vele menselijke verliezen aan beide zijden ! (in de buurt ligt 'n stil militair kerkhof als getuige van het 1968-Tet offensief) ik lees in Vietnam News dat het opruimen van UXO (unexploded ordnance) 'n levensgroot probleem blijft....vooral in deze provincie Quang Tri zouden er nog honderdduizenden ton (!) verspreid liggen en de krant oppert dat er nog voor honderden (!) jaren werk is om al dat tuig te verwijderen, temeer omdat moderne ontmijningstechnieken (door ruigheid van bodem) niet altijd doeltreffend blijken... morgen neem ik de bus naar Hoian (ong. 120 km zuidelijker)
en...beter weer..en er zit nog beter weer aan te komen...dag begint met verrassing...geen ontbijtbuffet (want slechts acht hotelgasten), maar geen nood, ze verzorgen me individueel voldoende net zoals bij het buffet en ook de variatie fruit (banaan-ananas-drakenfruit-watermeloen) om ontbijt af te ronden is er. opnieuw met fiets naar Thien Mu (gisteren m'n camera niet bij), maar was er gisteren vrijwel geen kat, nu worden bus- en bootladingen uitgestort, dus 'n mooi foto'tje maken is er bepaald niet bij...terug via de citadel en de wat aftandse verzameling buitgemaakt amerikaans wapentuig....en dan fietsrit naar de verre Minh Manh begraafplaats (niet zo gemakkelijk te bereiken, meeste reisorganisatoren beperken hun aanbod tot de gemakkelijker te bereiken begraafplaatsen van Tu Duc en Khai Dinh), 'n erg mooie setting -en elk nadeel heeft z'n voordeel- er zijn geen vervelende groepen, maar enkel individuele bezoekers die meestal met taxi of motorbike worden aangevoerd, dus is het er erg rustig....vandaag dus zowat 35 tot 40 km in de benen! ik bevind me dus nu in Hue, dat betekent 1065 km van het zuidelijke Saigon en 620 km van de zuidelijke mondaine beachplaats Nha Trang (en 650 van het noordelijke Hanoi)
normaliter vandaag fietsdag en vanmorgen vol goeie moed fiets op in het frisse Hue ...en dan miezer...en dan echte regen...na ong. drie km doornat tot op m'n ondergoed en schrik voor m'n camera en dus terug....gelukkig regen tot (slechts?) ong. 14u ...dus alweer gehuurde fiets op (2usd per dag) via die toch wel indrukwekkende citadel naar de lieflijke Thien Mu pagode (met 'n allerliefelijkste kloostertuin daarachter) langs de Parfumrivier die er onder de grijze gesloten hemel zilverachtig bijligt (heen en terug samen zowat 12 km)......in het spitsuur en bij invallende duisternis terug richting stad en dat is geen sinecure... verblijf sportshotel kamer incl. ontbijtbuffet 18 usd of 387.000vnd per dag (men rekent 21.500 vnd voor 1 dollar terwijl exact vandaag wisselkoers op www.xe.com 21.000 vnd aangeeft) ik lees trouwens dat Vn het moeilijk zal hebben om die wisselwaarde op 21.000 te houden !
op basis van 2 edities Vietnam News heeft Vietnam zijn beoogde doelstelling bereikt...gedurende de eerste 11 maanden van 2011 bezochten ongeveer 5,3 millioen buitenlanders het land (wat een stijging met 15,9 procent betekent) als volgt verdeeld: ong.3,2 mio op vakantie ong. 1 mio om familie te bezoeken (tgv Tet hoofdzakelijk) ong. 1 mio voor zaken waar komen ze vandaan ? China is grootste slokop met ong.1,2 bezoekers (stijging met 49 procent) (waar zit dat portemonneetje, hier zit dat portemonnetje!) gevolgd door 'n half miljoen zuid-koreanen; ook stijging bezoekers uit Japan, US, Taiwan, Australie, Frankrijk, Maleisie topbestemming was Saigon (Hcm) met meer dam 3 mio (stijging met bijna meer dan 9 procent), wat daar alleen al gezorgd heeft voor meer dan 2 miljard usd ontvangsten uiteraard wordt voor volgend jaar een terugval verwacht wegens de aanslepende globale crisis
toch wel 'n lastige treinrit ...vertrek 23.00 stipt en aankomst Hue met vertraging bijna 18.00...dat betekent dus bijna 20 uur op trein en meestal wat eerder niet-slapen... de trein dateert allicht nog uit de jaren vijftig (?)..ik slaap in 'n 4-berth compartiment, dat is het beste, want verder zijn er 6-berth comp. en dan verdere treinstellen hebben de soft seats met aircon (stel je er niet te veel van voor) en dan helemaal voorin de hard seats zonder aircon (bedenk dat die nog 'n soort traliewerk hebben voor de ramen) voor 'de armsten onder onze medemensen' en dan heb je nog de restauratiewagen waar de zin om te eten je zo vergaat...... ik sliep in het coupe met...6 want 'n vriendelijke man (die overigens op de grond sliep) had z'n vrouw en zoontje mee die dan beiden een bunk voor hun rekening namen...in Nha Trang stapte er een uit...in Dieu Tri stapte het gezin uit, maar kwamen twee anderen in de plaats..en zo gaat dat maar door...'n wisseling van bezetting ! naargelang midden vietnam nadert wordt de ravage van de floods duidelijker...water, water en nog 's water...'n aanblik die - met de opwarming van de aarde er bovenop - je zou doen besluiten dat de aarde ooit opgeslokt kan worden door ...water ! Hue, de keizerlijke (rustigere) stad ligt er wat killetjes bij...voor de eerste keer dient weer 'n pull uit de koffer
na 'n week verblijf verlaat ik saigon...ik verbleef er zeven dagen in tweesterrenhotel Dai Huang Long (the giant dragon)...vietnam heeft wat met draken...Halong Bay (een van de natuurwonderen heeft de legende dat de honderden in zee uitstekende karstrotsen ontstaan zijn doordat de draak met zijn staart zwiepte)....er worden hier papieren harmonicadraakjes met touwtje verkocht en dan zie je'n kleine dreumes aan de hand van z'n pa wandelen met .... draakje ! vanavond neem ik nachttrein naar Hue ...ik had wel de 19.00 trein gewild (evtl dag later) maar telkens was er geen lower bunk in 4-berth compartiment beschikbaar (en dat lijkt me primordiaal, ik haat 'n klim naar bovenste bunk en dan lig je onder de aircon), dus neem ik de 23.00 trein (met bijna 1000 km verder aankomst in Hue op 2 dec om ong. 17.00u) gisteren te voet naar ga (station) saigon voor ticket en toch wel verrassing.......kost 1.180.000 vnd (tegenover 730.000 voordien) ...van inflatie gesproken enerzijds en....op het ticket staat ostentatief 'foreigner' en die betaalt dus 'n hogere prijs !
gisteren 29/11 van 12 u tot 17 u les gegeven business correspondence afdeling 'nha hang va khach san' (of restaurant en hotel) management...gratis mijn 'rekker' afgedraaid en moe, moe, moe omdat ik hun engels eenvoudigweg niet begreep...hun engels is schabouwelijk alhoewel ze zo leergierig zijn....en zonder bijkomende middelen (gekwalificeerd personeel en doorgedreven uitspraak-drill en klemtoon op het essentiele) zal het echt mager blijven...ze hebben het eenvoudigweg niet in hun mond (geen verwijt!!!) net zoals wij hun toontaal niet in onze mond hebben....m'n broek zakte bijwijlen af als ik hun woordenlijstjes controleerde en woorden tegenkwam als 'quintessential' en ' prolific' en meer van die moeilijke troep die 'n verstandig mens niet gebruikt.... in m'n blog van 16/03 staat 'n foto van het pronkstuk...de wolkenkrabber bitexco tower (262 m hoog), stelt de vietnamese bloem de lotus voor (als je wat verbeelding hebt), volgens CNN behoort ie tot de 20 'ikonische' skyscrapers die de schoonheid of groei van 'n stad symboliseren; toegangsprijs 200.000 vnd (kleine 8 euro) die je -als 'n usain bolt onder de liften - in no time (7 meter per seconde - 3de snelste ter wereld) tot op de 47ste verdieping brengt waar 'n 360 graden uitzicht over de stad is...op 50ste verdieping is als 'n uithangende enorme lip 'n helicopterpad of deck wat is bitexco? 'n vietnamees concern gespecialiseerd in mijnbouw, uiteraard projectontwikkeling en vastgoed en zelfs...mineraal water en dat er naast arme mensen ook 'n soort willy naessens'en in de zoveelste macht zijn wordt bewezen door de eigenaar van de 'hoang anh tria lai' corporation die het van kleine man schopte tot weergaloos rijke tycoon met vliegtuigpark etc.... ik hoor studenten met grote bewondering (en allicht wel wat afgunst) over hem praten
regennamiddag, niet om buiten te komen, tenzij op de overdekte terrassen waar ook de icecoffee en de tiger kunnen smaken alweer concert in conservatorium (mooie concerthall overigens) met ditmaal Belgische (Waals/Brusselse) bijdrage: jazzpianist Pascal Mohy en zangeres Melanie de Biasio, en om de belg-vietnamese muzieksamenwerking gestalte te geven, concert gedeeltelijk met de vietnamese altsax Tran Manh Tuan, die zijn klassiekers lijkt te kennen, maar toch wel wat 'op te korte beentjes liep' alweer geen gratis ticket, maar op tijd daar en dus...binnen ! 'n ingetogen concert (wat wil je, enkel piano en zang plus de helft sax erbij) met 'n fijne versie van de standard 'come rain or come shine', maar toch 'n vrij vervelende 'summertime' (als je niets extra's kunt toevoegen, afblijven zou ik zeggen); slotsom: goed concert zonder meer, maar ware wat meer uptime niet meer op zijn plaats geweest om de viets voor jazz in te palmen dan dit wel erg intieme, niettemin gesmaakte, maar toch minder toegankelijke concert wat anders: ik lijk wel 'n magneet in me te hebben die schoenpoetsers en ventsters (bestaat dat ? het vrouwelijke equivalent van venter) aantrekt en ze herinneren zich dat ik 'lan sau' (later) heb gezegd en ze dwingen me ahw me aan mijn belofte te houden....gevolg...ik loop op mooi gepoetste schoenen en in mijn valies zitten al 'n aantal prullaria....
de Thanh Nien wwekly maakt gewag van enige heibel door 'n uitlating van de CEO van het staatselektriciteitsbedrijf die erop wijst dat de lonen in zijn sector te laag liggen (gem. 350 usd per maand) en dus 'n opwaardering verdienen.... wenkbrouwengefrons alom...omdat de lonen uitgerekend in die sector 2,5 hoger liggen dan het gemiddelde loon van de Viet. Er zijn weliswaar beter verdienende sectoren (260 tot 440 usd p/m) (mijnbouw, bank, elektronica, telecom) maar anderzijds zijn er sectoren waar het beestje erg mager is (onderwijs 150 tot 190 p/m), maar vooral de sectoren houtbewerking en schoennijverheid staan in dit debat op hun achterste poten en zijn verontwaardigd met hun schamele 95 tot 142 usd p/m, terwijl precies die sectoren miljarden dollar in het vietnamese laatje brengt, terwijl anderzijds het sterk verlieslatende elektriciteitsbedrijf constant de elektriciteitsprijs verhoogt, wat idereen meer dan voldoende pijn doet. In die verhitte discussie wordt gesteld dat de fairplay ver zoek is: men kan aanvaarden dat, als er winst wordt gegenereerd, er hogere salarissen worden betaald...maar niet dus in dit geval ! terloops: de Nationale Raad besliste dat het minimum loon tout court vanaf 1 januari 2012 wordt opgetrokken tot....75 usd p/m let wel: van een sociaal 'vangnet' (laat staan een sociale 'hangmat') is geen sprake, kortom, wie geen werk heeft, heeft niks (en dat heeft niet enkel te maken met 'n uitkering, maar betekent ook uitsluiting van een minimum tegemoetkoming gezondheidszorg) gisteren zonder gratis ticket toch naar het conservatorium....geen probleem, neem maar plaats maar niet in de eerste twee rijen...in het kader van de europese muziekweek was het de voor mij onbekende jazz-popartieste uit slovakije Milena Milenchova met band (heel wat klassiekers kwamen aan bod 'smooth operator' 'angels' de funky 'we are family' 'celebration' maar het geheel leek mij - op 'n zeer goeie tenorsax na - nogal mat) wel heb ik mijn ogen mateloos gelaafd aan de karrevracht ongelooflijk duizelingwekkend mooie kortgerokte high-heeled vietnamese vrouwen...
Saigon krijgt door infrastructuurwerken (zo o.m. spiksplinternieuwe tunnel onder de Sai Gon river naar Quan of district 2 dat van verloedering wordt omgetoverd in 'n moderne voorstad) nog veel meer 'n westerse allure, alhoewel het land kampt met krimpende economie en hoge inflatie (zo poogt men toch voor dit jaar nog de inflatie tot 18 procent te beperken); bedrijven geraken moeilijk aan leningen en door hun open economie lijdt hun economie ook onder ....de Europese schuldencrisis ! Volgens dagblad Vietnam News worden volop plannen doorgedrukt om de economie nieuwe zuurstof toe te dienen ('n efficienter aanwenden van binnen-en buitenlands kapitaal - 'n herstructurering van het banksysteem - en de achilleshiel het grondig dooreenschudden van de SOE's 'de state-owned enterprises' die om het propertjes uit te drukken ondermaats presteerden) afwachten dus of dit al dan niet wishful thinking blijft (ik denk evenwel - in 'n globale context - dat geen enkel land nog op eigen benen doelmatig maatregelen kan treffen...) door financiele moeilijkheden (o.m. hoge intresten) ging de industriele productie fors achteruit; 'n opsteker is evenwel dat 'n aantal sectoren groeicijfers kunnen voorleggen (suiker - kleding - auto - motorbikeindustry) iets anders: manke organisatie ! in het conservatorium loopt 'n europese muziekweek...er staat geafficheerd: gratis tickets in british council (le duan 25) - idecaf (thai van lung 31)....ik ga naar british council, gratis tickets zijn deur uit...ik ga naar idecaf (dat is 'n cultureel samenwerkingsverband met frankrijk)...daar weet men van niets !!! nog iets anders: op 'n vietnamese zender bekijk ik het nieuws (onderaan rollen tweetalig vn/eng herhaaldelijk de hoofdzaken) en ondersteund door beelden van kon.paleis - parlement - europese wijk verneem ik dat in nuoc bi (belgie dus) 'n downgrading van de rating is doorgevoerd door Standard en Poor's
laatste item over phnom penh...'normale' verkeersboetes zijn 10.000 riel (2,5 usd) maar als buitenlanders over de schreef gaan, liggen de boetes contant op bedragen tussen 10 en 20 usd....en bescherming heb je als buitenlands fietser of motorbiker (of voetganger) niet, want ben je zgn in je recht, dan kun je moeilijk iets verhalen op een tegenpartij die niet verzekerd is tegen derden..... het verkeer verloopt er even chaotisch als in alle andere z-o-aziatische steden en toch loopt dat 'gesmeerd', 'n soort georganiseerde desorganisatie (misschien werkt 'n teveel aan regels destabiliserend??)...gisteren trouwens gemerkt hoe 'mijn' chauffeur in 'n vrijwel splinternieuwe chevrolet cruze1,5 'moeiteloos' laveerde tussen duizenden motorbikes en honderden andere voertuigen van taxi tot bus of vrachtwagen..... van PP naar Saigon met de beste (ook duurdere 11usd o.m door betere bagage'bescherming') busdienst Mekong Express...enkel die grensovergang zorgt voor de nodige poespas, maar de vriendelijke bus'hostess' lost foutloos mogelijke probleempjes op gisteren naar Vuonxoai, 'n natuurrecreatiedomein in de buurt van Bien Hoa (maar vrijdag en dus geen volk daar) en vrijwel stiekem 'n verjaardagsfeestje bijgewoond in 'n resto ('n 80-tal aanwezigen schat ik...en de ene lijkt zowat ongevraagd de andere mee te brengen)...'n onvervalste schranspartij met allerlei heerlijks dat onophoudelijk wordt aangevoerd, er wordt constant gedronken en getoast, ongevraagd dropt men allerlei in je eetkommetje, willen of niet...en eenmaal buik rond lijken de meesten zonder boe of ba druppelsgewijs te verdwijnen...'n schitterende vertoning waarin ik het voorrecht genoot deelnemer te zijn....
zoals verwacht vandaag rondgezworven in PP en te voet alweer naar concentratiekamp S21 Tuol Sleng, dat me voorheen (door er getuktukt of gemotorbiked te worden)zowat afgelegen voorkwam, maar eigenlijk via 'n lange wandeling via de MonivongBlvd en dan rechts kom je er, zodat die martelkamer zich diep in de stad had geworteld.....actueel misschien of toch niet ? deze dagen hebben processen plaats tegen leiders van de Khmer Rouge (Khieu Sampanh, Ieng Sary en Nuon Chea....nu oude mannetjes!!) proces wordt rechtstreeks uitgezonden (heb ik gezien zonder er 'n bal van te begrijpen...in 'n typisch -vuil- koffiehuisje ts andere cambo's) vraag die ik me stelde ..waarom moest dat zo lang op zich laten wachten (het gaat over periode 75-79) Pol Pot is al lang dood...en de anderen zitten al lang in de nor ???? vandaag in de 'cambodia daily' gelezen dat het einde van de traditionele aziatische cyclo voor phnom penh op stervan na dood is en dat in cambodia 'n property tax (eigendomsbelasting) wordt ingevoerd....maar dat het 'n ingewikkelde zaak wordt om dat te bepalen en....dat er 'n gebrek is aan gequalificeerd personeel om dat uit te voeren (waar hebben we dat nog gehoord ???) bij 'n beozek aan de bank (dollartjes halen) zag ik dat 'n home loan te verkrijgen is tegen 10 procent (20 jaar) dat is toch ook niet mis...natuurlijk de inflatie is hier zoals in de andere zo-aziatische landen 'n rekkertje gisteren nog op tv gezien dat bij 'n aziatische economische recessie thailand en maleisie wel eens de eerste slachtoffers zouden kunnen zijn
vanuit siem reap met minivan (ford transit met 'n tiental passagiers) naar phnom penh, duurder (9 usd) maar zo veel sneller, temeer daar de driver in groene battledress er alles op zette om de snelste te zijn...sommige trajecten vrij behoorlijk rijden , maar vooral in gebieden die te lijden hadden van overstroming was het slalommen omheen de talloze putten...en geld is er niet (opmerkelijk in PP op wandel passeer ik de 'anti corruption unit' ik denk in de norodom blvd....hoe cynisch kan men zijn!) bij aankomst tuktuk-driver te veel betaald om me (na 'n aantal fully booked/niet goedgekeurd) naar hotel te brengen...15usd kleine kamer...'s avonds blijkt de miskleun...kan slaap niet vatten (geruis/ vlak onder airco)...sta op, maak van mijn kl...aan de receptie en krijg prompt een ruime luchtige kamer een verdieping hoger(3de)...geen lift, ik had dus al besloten de volgende nacht door te brengen elders (superstar hotel) ook in 172 street (want vrijwel alle straten zijn genummerd).....gisteravond na eten lekker aan de sisowath quay op 'n bank wat zitten uit-breezen (en wat avances van 'n tweetal niet bepaald erg mooie hoertjes afslaan) trouwens, voor de westerling lijken ze hier allemaal op elkaar te lijken, niets is minder waar...de cambodjaan is vrij donker, ronder van hoofd, meisjes zijn wel iets mooier dan de ronduit lelijke mannen, of heeft dat met smaak te maken ? ik herken direct of iemand hier vietnamees of chinees bloed heeft en geen echte khmer is vandaag normaliter te voet door PP, geregeld icecoffee
zo ..vandaag zit angkor er op...natuurlijk met bezoek aan het weergaloze angkor wat...en nog wat dingetjes revisited...morgen 320km verder terug naar phnom penh, om wat te doen...ik zou het niet weten, maar dat wordt duidelijker eenmaal daar probleem prijzen...je dient 'n tijdje daar te zijn om zeker in de buurt van de tempels om te kunnen gaan met de hanteerde prijzen....ik ga altijd uit van win-win (het onderste uit de kan vind ik niet kunnen, maar je alles laten welgevallen kan ook niet) voorbeelden..als je 'n klein plasticflesje water vraagt, durven ze 1 usd vragen..dat is op z'n minst bij het haar gesleurd...in het binnenland vragen ze 500 riel, als men dus 1000 riel betaalt, betaal je genoeg (trouwens je moet oog rekening houden met het feit dat ze nog fors standgeld moeten betalen!)...idem ananas...ze durven 1usd vragen, niet doen dus, 2000 riel is een faire prijs (en voor die prijs zou je in belgie ahw zelfs nog maar 'n ananasschil krijgen mocht die er al zijn)...ik vind 'n cola 1usd best te doen (in supermarkten hier zit prijs zelfs zeer dicht bij dat bedrag) welnu, ik heb -op basis van mijn ervaring algemeen en daar ter plaatse in het bijzonder - een vrij goedkope vijfdaagse doorgemaakt, zonder mezelf evenwel iets te ontzeggen (ik stel de happy hours ten zeerste op prijs, ontbijt en avondmaal zijn gevuld, soms zelfs met voorgerechtje, maar 's middags eet ik gewoontegetrouw in zo-azie enkel fruit, maar daar is natuurlijk ook 'n prijs voor) het klopt dus wel degelijk...het stikt van de aziatische toeristen, veel japanners denk ik, minder amerikanen of europeanen uitsmijter...alweer 'n kriekje gelachen met 'de' groepsreis...bij aankomst aan angkor wat, vertrok net 'n groep...twee aan twee telkens netjes geposteerd in tuktuks (koppels wellicht) en een tuktuk dan gevuld met twee mannen (allicht de twee alleenstaanden uit de groep, maar het is zo ontiegelijk zielig...ze zouden eens in 'n tuktuk met 'n vrouw uit de groep moeten belanden, wiens man dan in het mannelijk tweespan terechtkomt) en daarvoor betalen al die lui erg veel veel veel moneten!!!! op basis van mijn ervaringen hier kan ik kandidaten (vliegtuigreis moeten ze zelf maar doen) 'n zeer 'goedkoop' cambodia aan de hand doen, maar onverlaten zullen allicht denken dat ik er munt zou uitslaan( commissie of wat dan ook), wat echt het laatste is waaraan ik zou denken, ik heb wel wat anders aan mijn koppie
snipperdag..alhoewel, naar de west baray gefietst ('n heel stuk voorbij de airport): dat is het kunstmatige waterbekken door de oude khmers ontworpen en door latere generaties in stand gehouden; vrijwel geen enkele toerist komt wegens niets te zien , en dat klopt wel, behalve dat het nu 'n soort st anneke plage of overmere/donk is voor de cambo's die op zondag hun uitje plannen naar daar; er zijn dus marktkraampjes en eetgelegenheden op z'n aziatisch......uiteraard weer dat typische van elk jaar meegemaakt: op de vraag "hoe ver is het nog?'' antwoord "nog vijf km"....rij je drie kilometer verder, dan is het antwoord al "nog zes km"...maar niets dus om zich in op te jagen opmerkelijk..al 'n hele week zweet-heet en nog geen druppel regen !! morgen mijn laatste dag van de 3-dagenpas opgebruiken en dat wordt dus angkor wat en nog wat....en vermoedelijk dinsdag terug Phnom Penh (en dat ligt hier zowat 320 km vandaan) verder de gewone geplogenheden zoals m'n laundry inleveren 1,5 usd per kg (in mijn guesthouse, dat is er duurder, want elders is het 1usd per kg....maar m'n hemdjes waren netjes gestreken!) in de ''khmer taste" neem ik elke dag ontbijt (1,5 usd voor ice-coffee plus twee broodjes, eitje en jam) goed zonder meer, zonder tralala en 's avonds ga ik er gewoonlijk ook avondeten (met 'n tweetal beer on draught komt me dat op 4,5 tot 5 usd)
met eigen ogen kunnen vaststellen op de kleine tour op de fiets....in de populaire plaatsen (bayon en ta phrom) geconstateerd dat bus-, minibus- en tuktukladingen toeristen bestaan uit 'gele' mensen...zeer duidelijk veel japanners, maar vermoedelijk ook chinezen.. dit jaar beoordeelde 'national geographic' belangrijke toeristische trekpleisters (oa gent dat hoog scoorde) en ook angkor/siem reap kreeg 'n positieve beoordeling (zo hoor je iets uit onverdachte bron) ik citeer: "de tempels in angkor behoren tot de meest fascinerende ter wereld, maar staan onder zware druk door twee miljoen bezoekers per jaar.Nog 'n probleem: de opbrengst uit het toerisme wordt niet in de eigen regio geinvesteerd.De uitvalsbasis siem reap is 'n stad die wordt gekenmerkt door grote opzichtige hotels en groeiende achterbuurten"....eigenlijk de nagel op de kop...de gewone cambo neemt slechts met mondjesmaat deel aan de toeristische exploitatie ( als goedkope werkkracht in de veelal in vreemde handen zijnde horeca - hoeft niet noodzakelijk westers te zijn, ook duidelijk japans, chinees of waarom niet quatarees etc) - zo deed onze landgenoot Geert C. (eigenaar van goedlopend resto de red piano) z'n guesthouse met zelfde naam van de hand ...aan 'n Brit..het is nu upgraded en heet nu 'arboretum gh'...en dan vind je de cambo's als tuktuk-drivers, vrouwen als verkoopsters aan de tempels (maar daar betalen ze wel behoorlijk standgeld voor!) en kinderen die allerlei prullaria verkopen zo meende 'n westerse troela me op 'n plaats te zetten toen ik wat kocht van 'n klein meisje...het westers licht meende dat ik daarmee kinderarbeid in stand houd...gelukkig had ik m'n broek goed op !! ik krijg ook het sch...als die verlichte acwof acv'ers met hun inleefreizen en artikeltjes achteraf ona 'n spiegel voorthouden en verdomd geen kl...doen aan de echte slavenhandel die door het westen hier in stand wordt gehouden...het westen in z-o-azie maakt zich rijker op de rug van veel van die dutsen hier en dat het ecologisch systeem wordt verkloot zal hen worst wezen....ik slaap alvast iets zachter...ik heb 'n weliswaar goedkoop logies uitgebaat door echte khmers en ik ga eten in 'n zaak (khmer taste) van echte cambo's
het stadje siem reap niet bepaald, maar je hebt het nu eenmaal nodig om angkor etc te bezoeken... dus angkor blijft het summum...ik kan er eenvoudigweg niet genoeg van krijgen; gisteren 3-day pass gekocht en dus al fietsend nog even bij vallend duister naar angkor wat en vandaag de grand tour met de majestueuze tempels en heiligdommen getuigend van 'n hoogstaande cultuur en dat voor of na 1000, terwijl wij de 'donkere' middeleeuwen meemaakten....ik ken zowat alle belangrijke spots, en van de ene naar de andere fietsen is voor mij zowat wandelen tussen drogba, iniesta, xavi...het is heet, maar er is voldoende lommer....ook angkor nat.hist.park heeft te lijden gehad van de hevige regen (stevige wegverzakking aan ta som....stukken weg uitgevreten...aan de standjes tegenover de tempels leren gesprekken dat er veel minder europeanen zijn (de crisis slaat toe), maar veel meer chinezen , koreanen en japanners (teken aan de wand ???) bij aankomst boekte ik het onmiddellijk in de buurt zi9jnde mandalay inn (14 usd)...vanaf vandaag in boomerang gh (huur er m'n fiets) en ik betaal min of meer dezelfde single (met badkamer, aircon, tv) voor 10 usd....prijzen niet al te hoog, er zijn immers zo veel slaapgelegenheden dat de concurrentie speelt ! fiets huur ik voor 1 usd per dag en ik krijg er nog 'n gratis klein watertje bij morgen allicht kleine tour (met he4t fenomenale ankor wat en de bayon etc)
fietsen (en uiteraard verbrand)... naar Ek Phnom (12 tal km boven) door cambo-gehuchtjes (en dus soms wat beschutting)...'n wat verweesde ruine-tempel 11de eeuw, twee torens met enorme rotsblokken en schots en scheve gaanderijen (en dus 'danger' bord) in hete zon naar Wat Sampoy (15 km zuidel.) vooral omwille van rit op route 57 en dus geen schutting...Wat Sampoy wat tegenvallend, recentere pagoda's op zeer steile heuvel (minder mijn ding)...wel interesssant de killing caves daar waar de khmer rouge hun slachtoffers levend in wierpen..en in de geimproviseerde tempel daar een schrijn met de gevonden schedels en huid van de slachtoffers ! gisteren goed avondeten in 'white rose' resto en ong. kwart over acht terug naar hotel...en alles lijkt al nachtelijk (met ratten die op de plastic afvalzakken afkomen in concurrentie met kleine kinderen die in die zakken nog op zoek zijn naar wat lekkers) twee munten de dollar en de riel (1 usd = 4000 riel)...oefening...je koopt 'n draught beer 0,75 usd, je betaalt 1 dollar en jekrijgt 1000 riel terug....koop je twee dgl pinten , dan kost je dat 1,5 usd en je betaalt dus 1 dollar en 2000 riel...koppie bijhouden dus morgen naar siem reap (de comcentratie angkor tempels en dies meer voor mij nog altijd de top)
battambang, de tweede stad in cambodia, is 'n meevaller...stratenplan vrij eenvoudig, vanuit (art deco - maar wat onderkomen)centrale markt psar nath lopen evenwijdig road 1, 2 en 3, als je bedenkt dat road 1 zich slingert langs de sangker rivier kun je er zo van op aan dat er weer 'n toffe promenade is...alleen jammer dat die wandelweg (om beperkte financies allicht) niet doorgetrokken werd tot waar 's avonds de foodstalls zich bevinden...en foodstalls (zoals in heel z-o-azie) zorgen altijd voor de nodige gezelligheid gisteren lekker eten in cafe eden (met frisse angkor van 't vat) alles samen voor 'n vijftal usd vanmorgen met tuktuk naar wat banan (pre-angkoriaanse vijftorentempel) 'n 25 km van B. daarna naar de (sinds 1927 operationele) bamboo rail station...en daar de meer-dan-kermis-attractie 'n rit (niet goedkoop 10 usd) met 'n soort vlot van bamboe op spoorwielen 'n 15km verder (en terug) telkens als 'n tegenligger komt, wordt het 'vlot' of de tegenligger van de sporen gelicht om de andere te laten passeren...waanzin..'n goeie snelheid (toch meer dan 30pu) en aangezien je in open lucht er op zit, heb je spoorgeluiddecibel als reed ie meer dan 100...maar ik hoor dat de bamboetrein of 'norry' in zijn bestaan bedreigd is aangezien de sporrbedding zou gebruikt worden voor 'n nieuw aan te leggen spoorlijn van saigon (Vn) naar Thailand
in z-o-azie hoeft men zich niet zenuwachtig te maken..en dat leer je...minibus haalt gasten op voor alle bestemmingen, verzameling aan busstation ..en bij aankomst (iets over kwart over 9) vertrekt mijn bus van 9.00 naar battambang...geen nood...men regelt dat ik 'n zitje krijg op de bus naar poipet (aan thaise grens) die toch via Battamb.moet...een ritje van 290 km met enkele stops, totaal zowat 6 uur bussen in 'n exemplaar dat in de fifties bij ons ok was...en de putten in de weg die ontweken dienden te worden waren niet te tellen, afgaande op het aantal uitgevoerde slaloms....bus zit vol met cambo's (echte en enkele van vietnamese komaf, want hier zijn erwel wat)
prijzen..jehebt er eenvoudigweg geen kijk op..ik betaalde in Phnom Penh voor icecoffee 0,5 usd en iets verder 2usd im de GreenLeaf and Bean....ik betaalde 2usd voor 'n angkor van 't vat aan de sisowat q. en bij m'n eten betaalde ik voor hetzelfde gerstenatje 0,5usd....wil je bv 'n zonnebril kopen dan zijn er tientallen verschuillende prijzen en dan nog kun je eventueel je eigen prijs samenstellen..
