Een kleine eeuw was Indochine (Vietnam, Laos, Cambodja) een Franse kolonie tot zij zich na de smadelijke nederlaag in Dien Bien Phu in 1954 dienden terug te trekken. Nergens vindt men de Franse stempel duidelijker terug dan in Saigon, waar de Fransen met de stad grootse plannen hadden als expressie van koloniale triomf: het stadscentrum was Frans/Europees....en gelukkig hebben de Vietnamese autoriteiten niet nagelaten die prachtige Franse relicten te bewaren...
Dat alles is beperkt tot het stadscentrum en dat reflecteert de historische situatie. De Franse aanwezigheid was een minderheid. Rond 1940 resideerden er ong. 12.000 Fransen in het stadscentrum (in villa's), terwijl de Vietnamese meerderheid van zowat 440.000 in de periferie woonden (daar treft men overigens amper Franse sporen aan). De Franse minderheid had echter een superioriteitspositie; alhoewel meestal van kleine komaf (uit Corsica, Bretagne, Auvergne) bezetten ze de top van de sociale piramide. Het stadscentrum diende de Franse gezelligheid uit te stralen (opera, hippodroom, petanque, bridge....foyer voor militairen.....cercles voor de administrateurs, de colons....). "On y est la bas comme en Europe"....
Stadsplan, de toponymie van lanen (boulevard Bonnard, nu Le Loi, liep loodrecht van de opera, kruiste boulevard Charner, nu Nguyen Hue), scholen (de nog bestaande Marie Curie, vroeger voor de ...jeunes demoiselles francaises)...dat alles droeg bij om een decor te scheppen van een stad die qua mentaliteit Frans was.
Daarnaast heerste evenzeer een 'marginale' gezelligheid die het exotisme nog versterkte. Opium werd vrij verkocht door de 'regie des douanes'. Vrije amoureuze relaties waren schering en inslag....veel Fransen hadden een Vietnamese 'amie' (cfr M.Duras "l'amant"). Een evocatie van een voluptueus, wellustig Saigon was geenszins uit de lucht gegrepen (met veelvuldige 'metis' ....kindjes uit inter-raciale relaties die noch in de ene groep als in de andere hun draai konden vinden), alhoewel weliswaar in de periode tussen wo 1 en 2 een zekere 'feminisering' plaatsvond....functionarissen arriveerden dan meestal vergezeld van hun vrouw. Die koloniale dominantie kreeg evenwel gewelddadige klappen te incasseren in de revolutionaire maanden sept/okt 1945, wat een voorbode betekende voor de Frans-vietnamese oorlog die dan uiteindelijk werd beslecht in...1954 !
Foto: links 'regie des douanes'....rechts de 'onderkant' van de historisch -iconische signaalmast waarover later meer..