“De berg zegt”: Het ‘lijvige doodsprentje’ van Ivan Heylen

Aan het einde (?, hij is volslagen onvoorspelbaar die artistieke ‘Werkmens’) van zijn carrière verschijnt er van de veelzijdige showbizzz- en mediafiguur Ivan Heylen (Oosteeklo 1946) een autobiografie bij Uitgeverij Van Halewyck, met als titel “De berg zegt”. De auteur noemde het, bij de door zijn vriend ex-wielrenner - en eveneens bekend uit de ‘boekskes’ fenomeen - Eddy Planckaert warm ingeleide voorstelling in het Blankenbergse Oester- en Kreeftenrestaurant Den oesterput, zijn “dik doodsprentje. Toch sprankelt het werk als het levensverloop van de duizendpoot zelf. En als laatste zin voorspelt hij zijn lezers een ‘Wordt vervolgd’.

Heylen streeft in zijn uitgebreid geïllustreerd 320 pagina dik boek eigenlijk wel volledigheid na. Daardoor krijgt het een extra documentair karakter en wordt het ook een boeiende kroniek van zijn tijd. Hij noteert met de feitenbezorgdheid de showbizzwereld en de mediafenomenen van de periode waarin hij superactief was, - na en naast een leven als friturist, fabrieksarbeider… later als zanger, gevreesd diepte-interviewer, Tour de France-verslaggever, multifunctioneel mediawerker… tot en met niet erg succesrijk kunstschilder en filmscenarist. Hij beschrijft het allemaal en niet zonder zelfkennis en relativisme.

Maar ‘De Wilde Boerenzoon’ zou zichzelf niet zijn als hij die opsomming van data en feiten niet doorspekt met kritische bedenkingen en goed bij de grond blijvende filosofie… uit het leven gegrepen. Daaruit komt een man naar voor, van wie de volkstaal het zo mooi uitdrukt met: ‘Den diene moe nie weere komen…”. Hij verwoordt dat universeel optimisme overigens zelf in één van de aforismen vooraan in zijn boek: ‘Alles wat minder is dan kanker, is geen probleem.”. En op pagina 145: “Alles went. Ook doodgaan.’Veel mensen sterven enkele keren voor ze doodgaan. Je leert ermee leven.’”

Eerlijkheid siert de ooit in Vlaanderen wereldberoemde autobiograaf. Heylen geeft ridderlijk toe dat hij ontzettend aanlokkelijke kansen kreeg in zijn carrière maar dat hij die zeker niet allemaal juist wist aan te pakken en daardoor (vooral financieel bloedend) regelmatig van de ladder van het succes schoof, terug met beide voeten op de harde grond. Hij schreef zijn levensverhaal uiterst plastisch, hyperrealistisch, sfeeroproepend. De lezer heeft geen enkele moeite om mee te stappen in de heropgeroepen werkelijkheid en het sociale decor ervan.

De vaak amateuristische iconografie met familiekiekjes, facsimile van documenten, platenhoezen, beelden van televisieschermen… dragen bij tot documentaire karakter. De kwaliteit van de originele opname liet wellicht niet toe om de tekstillustrerende afbeeldingen groter weer te geven, dat is begrijpelijk. Maar dat ze niet altijd perfect naast de betreffende inhoud gekaderd staan zorgt wel nu en dan voor wat zoekwerk. Dubbel vervelend bij een boek dat je geneigd bent in één ruk van het begin tot het einde te Verlinden. Voor de rest geen kritisch negatief woord voor de zéér verzorgde uitgave, die perfect op de doelgroep afgestemd blijkt.

Freek Neirynck