Cultuur en leven in Maldegem, interviews en herinneringen.
07-12-2013
Kringwinkel trakteert met Oxfam producten
De OXFAM
WERELDWINKEL, Noordstraat 124 en
de KRINGWINKEL, Vliegplein 54 in Maldegem
verbroederen
op 15 oktober
2016.
De OXFAM WERELDWINKEL, Noordstraat 124, Maldegem en De KRINGWINKEL
Maldegem, Vliegplein 54, Maldegem berbroederen!
De Kinrgwinkel trakteert tijdens een van hun originele
en sfeervolle acties!
Talent is deze
keer troef. De talenten van de personeelsleden komen uitgebreid aan bod
tijdens de Dag vande KRINGWINKEL met een rustmoment en een
hapje en een drankje aan de Oxfam-bar.
Een grote handelszaak en een kleine wereldwinkel met gemeenschappelijke groene
doelstellingen, het leven van een ander
beter maken, verbroederen.
Creatief
en culinair talent van de medewerkers wordt
in de verf gezet.Zelfgemaakte hapjes, de
inrichting van een heuse living met gerenoveerde meubeltjes en nostalgische objecten
worden afgewisseld met demonstratie van eigen handwerk. De fotowedstrijd die een gratis vergroting door kunstzinnige fotografe
en personeelslid Els Stevens, verloot
aan één van de klanten, maakt er een spannende dag van.
Edward, éen van de medewerkers volgde in het verleden
verschillende opleidingen meubels restaureren.
Hij was vroeger ook restauranthouder en zorgde toen altijd voor een heerlijke
maaltijd in een bijpassend decor. Hij zal twee kamers inrichten, waar de
klanten zich zullen kunnen laten fotograferen. Een kamer zal verwijzen naar de grote wereldculturen, meteen een link met
Oxfam WW, die producten verkoopt van talrijke exotische culturen: bv Colombiaans, Thais, Indonesisch,
Chinees, Islamitisch De tweede kamer wordt Une chambre folie, die eerder burlesk
zal zijn. Hij wil aantonen dat je met kringwinkelspullen zotte dingen kan
doen.
Anja zal een paar hapjes maken. Als kind maakte ze deel uit van een groot gezin. Haar
moeder en grootmoeder kookten dagelijks. Toen haar mama getroffen werd door een
ongeneeslijke ziekte, nam ze de verantwoordelijkheid op zich op als oudste
van zeven kinderen. Ze haalde een diploma kok
en werkte in een restaurant. Ze heeft zelfs een eigen frituur gehad. Ze kookt
nog steeds graag. De liefde voor koken heeft ze overgeërfd van moeder en
grootmoeder.
Brigitte brengt een
waaier van handwerk: naaien, borduren,
haken, breien, niets is haar onbekend. Handwerken geeft rust en verlicht de
geest.
In het
industriepark vind je eenimmense
Kringwinkel vol met leuke spulletjes, kleren, meubels, boeken, DVDS, CDS,
cadeautjes, keukenbenodigdheden, versieringen enz . Winkelverantwoordelijke
Els Stevens en haar team geven je graag advies bij je aankoop.
Wil je op de hoogte blijven van de acties in de Kringwinkel kan je via
de website inschrijven op de nieuwsbrief van de Kringwinkel: www.kwmeetjesland.be/.
Wil je op de hoogte blijven van acties, promoties, actualiteit van
Oxfam, kan je inschrijven op de Nieuwsbrief Digizine op de site
www.oxfamwereldwinkels.be
Fotos Els Stevens.
Op 15 oktober 2016 kan je GRATIS PROEVEN van OXFAM LEKKERNIJEN en van Fairtrade producten tijdens een bezoekje aan
de KRINGWINKEL Vliegplein, 54, Maldegem om 10-12:30
en 13:30-18:00.
Deze unieke combinatie van TWEEDEHANDS EN FAIR
TRADE schept tal van mogelijkheden als je op zoek bent naar ORIGINELE
GESCHENKEN
in OXFAM Wereldwinkel, Noordstraat 124, 9990 Maldegem open op woensdag van 14 tot 17 uur, zaterdag van 10 tot 17 uur
of in de KRINGWINKEL, Vliegplein 54, 9991
Maldegem, open van dinsdag tot zaterdag van 10u tot 12u30 en 13u30 tot 18u. (Marianne Posman)
07-12-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
Soissons, bezoekje in 't Maldegems. De Tuinvogel.
Clovis was gehuwd met Clothilde, een braaf mens dat gelovig was en alle
weken naar de vroegmesse ging. Clovis was een soort minikoning die niets liever
deed dan vechten rond 480. Zijn leuze was: 'k Vechte zoe geren of dak mij
amuseren (maar in 't Frans).
Op een goede dag
hadden hij en zijn mannen de streek van Reims geplunderd en de lievelingsvaze
van de biskop van Reims meegeschoept. Den biskop zond een fax om te reclameren,
hij moest ze weer hebben, hij was ten andere van plan er allemaal sigarenbanden
op te plakken.
Bij de verdeling van de buit van de plunderingen vroeg Clovis aan de
kluiver die vaas voor hem. Dat was voor iedereen OK, buiten voor een lomperik
uit Evergem of Ertvelde geloof ik, die ze voor zijn ogen met een bijl
kapotsloeg. Clovis was serieus in zijn gat gebeten, de tanden stonden er 14
dagen in, maar liet de zaak blauw blauw.
Een jaar later was hij al de grote baas van 't spel en op zijn
inspectietocht van 't leger kwam hij die vazenklopper opnieuw tegen en hij zei
dat het een schande was hoe vuil zijn wapens waren. Toen die zich bukte om zijn
gerief te ramasseren en te fatsoeneren, sloeg Clovis hem met zijn bijl de kop
in.
Neh, 't zelfde of daje gij gedaan hebt met die vaze, 'k ware het nog
niet vergeten zille. Dat was het moment dat Clovis de grote en enige baas van
't spel werd. Soissons was zelfs de eerste hoofdstad van Vrankrijk en Clothilde
breide pullovers voor de Phildar. Zijn nakomelingen waren ook geen gewone, maar
dat zal voor een andere keer zijn. Dat alles om te zeggen dat we naar Soissons
geweest zijn.
Daarna wezen vissen in de vijver bij onze gîte, met een afdakske op.
Oogst : drie karpers, allemaal schone weregezet.
Tot slot het Maldegems volkslied: Nei ist gedaan, 't keun is gebraan, 't
zit in 't sop met zeune kop, en d'andjuuntjes zeun der op, komt straks een
ander keun, der an moet 't zeun.
Onk snichtings opstaan, en 'k hen maar op een plekke zeer ist nen
schonen dag.
De Tuinvogel
sachant chasser avec six chiens de chasse maintenant
07-12-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
06-12-2013
GRATIS REPEN Chocolade.
OXFAM WERELDWINKEL, Noordstraat 124, Maldegem.
Tijdens de Fairtrade week van 5
tot 15 oktober:
Bij
aankoop van een cadeaubon (vanaf vijf euro), 2
repen chocolade gratis.
De aangekochte cadeaubonnen krijgen een speciale
omslag waarop het verhaal van HANDEL! MAAR DAN EERLIJK verteld wordt om
het OXFAM verhaal ruimer te verspreiden.
De cadeaubonnen kan u
sparen tegen de CADEAUDAGEN op 3 en 4 december en voor de
eindejaarsfeesten.
De CADEAUDAGEN in OXFAM: een massa originele geschenken uit alle werelddelen
worden er te koop aangeboden en trekken heel veel klanten aan.
06-12-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
05-12-2013
Acties in Oxfam, Noordstraat 124 Maldegem.
"CHIPS IN DE KIJKER" in Oxfam WW,
Noordstraat 124 Maldegem.
Tot 15 oktober gratis chips!
In oktober gratis repen chocolade!
Acties in oktober 2016!
- Een zak chips kopen, een zak gratis, zout en paprika. Twee voor de prijs van één.
Gratis proeven.
Van 1 september tot 15 oktober 2016.
- Bij aankoop van een cadeaubon, twee repen chocolade gratis tijdens Fair Trade week.
Noordstraat 124 Maldegem! Enkele artisanale producten aan 50 %.
(H)eerlijke mandjes met lekkere producten en originele artisanale geschenkjes voor jezelf of je geliefden!
(H)eerlijke chocolade, diverse smaken recht uit het Zuiden!
Zalige koffie en andere lekkernijen!
Open:
woensdagnamiddag van 14 uur tot 17 uur.
zaterdag van 10 tot 12 uur, van 14 uur tot 17 uur.
05-12-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
29-11-2013
OXFAM Noordstraat 124 Maldegem
EERLIJK HANDELEN IS EEN KUNST.
MARIANNE POSMAN brengt verslag uit over
FAIR TRADE, eerlijke handel in Maldegem.
OXFAM WERELDWINKEL
KOFFIEACTIE VANAF 1JANUARI 2016
OXFAM CONGOLESE KOFFIE ACTIE
VANAF 1 JANUARI 2016:
Je koopt een pakje Congolese koffie en
Je schenkt gratis een pakje koffie aan je vriend(in).
OXFAM Wereldwinkel Noordstraat 124, Maldegem
OXFAM in Maldegem.
Een Fairtrade gemeente voldoet aan
zes minimumvoorwaarden om het Fairtrade label te krijgen en draagt op een duidelijke manier bij aan een waardig levensonderhoud voor de kleine boer in het Zuiden en de
duurzame producent in het Noorden gekoppeld
aande vraag naar en het aanbod van eerlijke en lokale, duurzame producten, dus
van eigen streek.
Veel Maldegemnaars begrijpen het verhaal achter Fair Trade en beseffen
de noodzaak van lokale producten om mee te helpen aan een meer eerlijke en
constante consumptie in Maldegem en laten zich niet altijd verblinden door
producten die aangeboden worden door multinationals!
Inheemse voedingswaren zoals groenten en fruit, melk, kaas enz., al die
producten vind je hier in Maldegem.
Wanneer ze op een correcte manier geproduceerd en geconsumeerd worden, dan vormen
deze lokale producten een prachtig
supplement op de meer dan duizend beschikbare fairtrade producten, die hier
niet gekweekt of gefabriceerd worden. Ook lokale handmade producten worden
gepresenteerd in de wereldwinkel.
Een Fairtrade gemeente vindt het belangrijk om beide een plaats te geven
en op die manier het hiaat tussen Noord en Zuid te verkleinen.
Meer dan twee honderd Belgische gemeenten zetten alles op alles
om producenten het recht te geven op een eerlijke prijs en een waardig bestaan.
Ze trekken naar scholen, winkels, provinciale instellingen en lokale
landbouwers en overtuigen hen van het belang van Fair Trade en lokale landbouw
en fruitteelt. Eerlijk handelen is
mogelijk in de gemeente, in een bedrijf, een
Hier komt het fairtrade aanbod in beeld met defraaie OXFAM WERELDWINKEL NOORDSTRAAT 124,
Maldegem, die bij vele evenementen in ons dorp zichtbaar aanwezig is om de Fair
trade producten te etaleren en aan te prijzen.
De OXFAM WERELDWINKEL NOORDSTRAAT 124, Maldegem, is een
fairtrade speciaalzaak.
Producten van eerlijke handel zijn een specialiteit want nergens anders
vind je er zoveel bij elkaar. De brede diversiteit van het huismerk Oxfam Fair Trade
en andere fairtrade merken bewijst dat eerlijke handel mogelijk is.
Duizenden wereldwinkelvrijwilligers
doen de winkels draaien en verspreiden het verhaal van eerlijke handel, smeden
banden met andere organisaties, laten jongeren kennis maken met fair trade,
enzovoort. Een fair trade handelszaak verstrekt informatie i.v.m. een
activiteit over één van de themas, organiseert het hele jaar door allerlei
evenementen en campagnes en neemt deel aan bedrijvigheden in verband met de
assistentie van het Noorden aan het Zuiden.
De 235
Oxfam-Wereldwinkels berusten op demotivatie
en de overtuiging van duizenden
vrijwilligers, die hun eigen werking organiseren, ondersteund door het
nationaal secretariaat van Oxfam-Wereldwinkels. De vrijwilligers bepalen zélf
de koers van de hele organisatie: de winkel bemannen, debatten of vergaderingen
organiseren, tot magazines bussen.
IEDEREEN KAN WEL IETS DOEN
VOOR EEN OXFAM-WERELDWINKEL IN DE BUURT.
Een vrijwilliger helpt niet alleen
meein een lokale winkel maar
participeert ook bij de voornaamste
beslissingen over het beleid van de organisatie.
Dit artikeltje kan beschouwd
worden als een UITNODIGING NAAR de inwoners van Maldegem en omstreken, JONG EN
OUD, om zich kandidaat te stellen als vrijwilliger bij een van de activiteiten
in de Oxfam wereldwinkels.
Tijdens de CADEAUDAGEN op 5/6
december 2015 doen alle vrijwilligers hun uiterste best om diverse producten te
laten proeven en de eerlijke handel aan te prijzen.
De organisatie Oxfam-Wereldwinkels vzw bestaat uit een tweehonderdtal
lokale groepen, verspreid over Vlaanderen en Brussel. Elke groep bepaalt
zelfstandig zijn eigen werking. Er zijn gemeenschappelijke afspraken over de partners
waarmee ze coöpereren, over het productaanbod in de winkels en de gezamenlijke
nationale campagnemomenten.
Voor Oxfam Wereldwinkel is het belangrijk de kinderen, de jeugd, de jonge mensen te sensibiliseren voor
eerlijke handel tussen Zuid en Noord.
Elk consument beseft dat hij meer macht heeft dan hij denkt. Eerlijk handelen is een kunst.
Op de flyers en de affiches die heel de gemeente Maldegem sieren duiken bekende Belgen op. Op de affiche wordt de veertigjarige TINE EMBRECHTS voorgesteld als popart
Marilyn Monroe die een fles schuimwijn presenteert, APERO SENSUS BRUT ROSÉ UIT CHILI! Tine Embrechts is
een Vlaams theater- en televisieactrice en zangeres. Fotografe Lieve Blanquaert
plaatste bekende Vlamingen in wereldberoemde schilderijen voor een
publiciteitscampagne met de bedoeling zoveel mogelijk mensen te motiveren om fair trade, eerlijke handelsproducten te
kopen en om op die manier eerlijke handel te steunen.
Wij zijn dol op chocoladeen beseffen niet altijd dat cacao het
onmisbaar ingrediënt is om chocolade te produceren.De boeren in het Zuiden, die de cacaobonen kweken profiteren zelden van
de stijgende vraag naar chocolade.
De Ivoorkust bijvoorbeeld
produceert 35 % van de cacao wereldwijd maar de cacaoboeren
zijn alleen leverancier en blijven ondergedompeld en vastgeketend aan armoede.
Multinationals verdienen miljoenen aan de productie van
chocoladeproducten. Er is geen sprake van eerlijke vraag en aanbod. De kopers
maken wederzijdse afspraken over de belachelijk lage aankoopprijzen en de
boeren kunnen niet anders dan de aangeboden prijs te aanvaarden.
Indien de cacaoboeren samen
werken staan ze sterkeren hier komt
OXFAM in beeld.
Oxfam steunt en vormt de arme
boer, geeft informatie, helpt hen zich te verenigen om samen te onderhandelen
en een betere verkoopprijs af te dingen. Op die manier blijven de boeren niet
stikken in de armoede maar kunnen, dank zij een coöperatie, investeren in
landbouwmateriaal, die ze dan samen gebruiken. Dank zij OXFAM krijgen de boeren een eerlijke kans om beter betaald te
worden voor hun arbeid en hun producten. Dit geldt niet alleen voor de cacaobonen,
maar voor tal van andere waren die hier niet kunnen gekweekt worden.
Conacado is een koepelorganisatie van tien duizend cacaoboeren die
beschikken over een perceel van gemiddeld drie hectare, in totaal dus 30 000 ha. De boeren zijn enkel leveranciers
van grondstoffen en niet van afgewerkte producten.
KAN EERLIJKE
HANDEL, OOK OP SCHOOL?
De SCHOLENACTIES
enhet EDUCATIEF AANBOD van Oxfam is
uitgebreid.
Het is
uiterst belangrijk kinderen en jongeren te enthousiasmeren
om samen met de leerkrachten te getuigen dat een eerlijke wereldhandel mogelijk is, zij het dan op kleine schaal.
Oxfam-Wereldwinkels ondersteunen scholen bij het
integreren van eerlijke handel op school en bieden een waaier van methodieken
en modellen om leerlingen te informeren, bewust te maken omtrent eerlijke
handel. Deze combinatie van informeren, bewustmaken en activeren, gezond
ontstemd zijn over de oneerlijke en absurde situatie in de wereldhandel en
maakt de jongeren positief gestemd
tegenover eerlijke handel.
Oxfam werkt heel wat materiaal
uit waarmee de jeugd aan de slag kan gaan, binnen én buiten de schoolmuren.
Voor elk onderwijstype werden specifieke methodieken opgesteld.
In het maandelijks
tijdschriftje FAIR is een overzichtelijke catalogus met het hele aanboddie iedereen op weg zet om ook op school, eerlijke handel de aandacht te geven die
het verdient.Eerlijke handel, ook op school?! kan je bereiken op scholen@oww.be of op
0497/58.38.97. Zie ookWoS, de Wereldwinkel
op school.
Een Wereldwinkel
op School bewerkstelligt een bewuste mix tussen actie, educatie en verkoop
van eerlijke handel. Een bezoek van de
school aan de wereldwinkel en gratis
proeven van enkele lekkernijen tijdens een activiteit kan hen de ogen openen.
Een partner uit het Zuiden uitnodigen op school brengt hen daadwerkelijk in
contact met de problematiek.
Oxfam organiseert scholing, soms in samenwerking
met andere partners, voor leerkrachten
om hen te motiveren om na te denken over eerlijke handel, en om vaardigheden en
kennis te verwerven, om kinderen en jongeren bewuster te leren leven.
Jongeren
die goed geïnformeerd worden, zijnverontwaardigd over de oneerlijke
verhoudingen in de wereld. Zij laten hun
stem laten horen voor eerlijke kansen van de hardwerkende producent uit het
Zuiden enwillen niet dat machtige bedrijven zich zomaar alles kunnen
permitteren en foute handelsregels hanteren tegenover de boeren uit het Zuiden.
De toekomstige volwassenen kunnen dank
zij de informatie bewuster en eerlijker gaan leven en consumeren.
.
Oxfam
kan je steunen door regelmatig eens te shoppen in de OXFAM winkel. Tijdens de CADEAUDAGEN op 5 en
6 december 2015 zetten alle vrijwilligers hun beste beentje voor om veel
producten te laten proeven en alle eerlijke producten aan te prijzen.
Op 5 december 2015 van 9.00 tot 19.00
op 6 december 2015 van 9.00 tot 17.00
Noteer deze data in je agenda!
GRATIS VERSNAPERING EN DRANKJE.
Ook in de
KRINGWINKEL OP 19 DECEMBER 2015 om 10-12:30 en 13:30-18:00kan je
proeven van Oxfam lekkernijen en van
fairtrade producten tijdens een bezoekje aan de KRINGWINKEL in Maldegem.
Tweedehandsproducten en Oxfam producten gaan hand in hand. Je krijgt een
eerlijke koffie in een mooi tweedehandskopje of een scheutje eerlijke wijn of
een proevertje fruitsap in een tweedehands glaasje.
Deze unieke combinatie van tweedehands en fair trade scheppen tal van
mogelijkheden als je op zoek bent naar originele eindejaarsgeschenk in OXFAM WW
Noordstraat 124, 9990 Maldegem of in de KRINGWINKEL, Vliegplein 54, 9991
Maldegem.
En uniek! Galerij in de benedenverdieping van de kunstwerken van de zaakvoerder Peter Van Maldegem, die nog heel veel projecten in petto heeft!
Echt de moeite!
Allemaal naar 'DEN
ARTIEST' in de NIEUWSTRAAT, waar nu alle bewoners van dit deel van Maldegem,
alles kunnen kopen op loopafstand!
Groener kan het
niet!
16-10-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
05-10-2013
Ad van de Wege, musicus België-Nederland.
AD VAN DE WEGE, KERK- EN
CONCERTORGANIST IN MALDEGEM. Deel I.
Wie regelmatig de sfeervolle erediensten in de Sint-Barbarakerk Maldegem
volgt of de orgelconcerten in de zomermaanden bijwoont kent organist Ad van de Wege als geen ander. Zijn
orgelspel is een serieuze meerwaarde voor de serene en ingetogen vieringen. Het
was precies wat deken Stefaan De Paepe tegen hem zegde toen hij op 1 mei 2007
aantrad als organist te Maldegem: Mijnheer, er is niets op orgelgebied in Maldegem,
dus ga uw gang. Het historische Louis Hooghuys orgel (1865) en het Loncke orgel
(1985) hadden op hem gewacht. Ad van de
Wege leek wel een missionaris in het orgellandschap in ons dorp. Hij heeft
vooruitgang geboekt. Elk Maldegemnaar kan intussen genieten van hoogstaand
orgelmuziek in de Sint-Barbarakerk tijdens de liturgische diensten op zon- en
weekdagen en tijdens de concerten die er plaatsgrijpen. Als een wervelwind
raast kerk- en concertorganist Ad van de Wege van de ene kerk naar de andere in
Zeeuws, Oost-en West-Vlaanderen. Geen wonder dat hij slank en rank door het
leven rent. Ad heeft het in Maldegem prima naar zijn zin.
Niemand kan vermoeden hoeveel energie, studie en voorbereiding verborgen
zitten achter de muziekuitvoeringen.
Muziek met de paplepel
ingegeven.
Ad van de Wege vertelt:
Ik werd geboren als tweede van zes in 1955 in
Terneuzen (Zeeuws-Vlaanderen) in een christelijk gezin. Mijn vader was
afkomstig van een organistenfamilie. Hij was timmerman maar ook werkzaam als
organist in een kerk in Terneuzen. Hij was bestuurslid van een landelijke
organistenvereniging, koordirigent, organisator van internationale
orgelconcerten en doceerde muziek in de avonduren. Hij was een muzikale
duizendpoot.
Mijn vader die enkele maanden geleden overleden is, heeft ruim zestig
jaar onbezoldigd zijn diensten verleend als kerkorganist.
Vroeger was het praktisch onmogelijk om van muziek te leven, laat staan
een gezin te onderhouden. Vader voorzag in de levensbehoeften van zijn
kroostrijk gezin als timmerman en was semiprofessioneel bezig als musicus. Al
heel jong kregen de kinderen van de Wege orgel- (later piano) les. Allen
speelden orgel, piano en fluit. Zingen was de gewoonste zaak van de wereld.
Mijn ouders vonden dat klassieke muziek bij de opvoeding hoorde. Zangers- en
zangeressen kwamen bij ons thuis oefenen en verscheidene orgel studenten
vertrokken s avonds laat. Huize van de
Wege was voor veel musici, organisten en leerlingen een muzikaal oord. Thuis
beluisterden we grammofoonplaten van Bachs Brandenburgse concerten, Vivaldi,
Händel e.a. Ik hoorde s avonds de leerlingen hun (soms moeizame) lessen
oefenen op het harmonium in de studeerkamer, want elektronische orgels waren er
toen nog niet. Alle kinderen van de Wege waren van nature muzikaal begaafd wat
niet betekende dat ze de scholing op een presenteerblaadje kregen.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat ik als klein kind heel vroeg in
contact kwam met klassieke muziek.
Toen ik een jaar of drie was kroop ik al op de orgelkruk. Mijn vader
bediende de trappers van het orgel en op die manier kreeg ik heel vroeg mijn
eerste orgellessen. Ik kan me nog goed herinneren dat ik als peuter mee naar de
kerk ging waar ik boven bij mijn vader bij het orgel zat. Soms volgden drie
kerkdiensten elkaar op en telkens huppelde ik vrolijk met mijn vader mee naar
de kerk. Tijdens de homilie ging hij naast het orgel in een gemakkelijke stoel
zitten, terwijl ik op de orgelbank kroop en op de toetsen van het
uitgeschakelde kerkorgel mocht rommelen. Eens duurde de homilie wel erg lang en
mijn ongeduldige vader zette alvast de windmotor van het orgel aan. Ongemerkt
drukte ik wat toetsen in die meteen door de kerk dreunden, waarop de dominee
zich een hoedje schrok en resoluut Amenmompelde.
Je zou verwachten dat wanneer je muziek met de paplepel hebt ingekregen,
dat je ouders het wel zouden waarderen dat je later muziek zou studeren. Toen
mijn vader vroeg wat wil ik later wilde worden, was mijn antwoord steevast
organist. Mijn ouders schudden resoluut het hoofd met de legendarische
woorden: Organisten, musici en kunstenaars zijn armoezaaiers, daar is geen
droog brood mee te verdienen. Je moet een vak leren! Musicus worden is niet
voor ons soort mensen. Op die manier werd de discussie altijd gesloten en de
muziekstudie bleef onbespreekbaar. De negatieve stimulans voor mijn aspiraties
voor muziekstudie was een extra aanmoediging om door te zetten. Het gevoel iets
niet te mogen worden wat ik absoluut wou, zette een knopje om in mijn hoofd. Al
mijn vrije tijd besteedde ik aan orgelspel. Toen ik al wat kon lezen snuffelde
ik stiekem in biografieën van componisten, waarvan ik de woorden soms nog niet
kon ontcijferen. Toen weer eens een bekend Nederlands organist na een concert
bij ons kwam tafelen, gingen alle gesprekken over muziek. Zo manneke, vroeg
de organist, wat wil jij later gaan worden? Ik antwoordde prompt: Organist!
Mooi, mooi, zei de man, orgelspelen is geweldig. Prachtig om onder je
vingers een orgel te temmen.
Hij mag alles worden,zei mijn vader,
maar geen organist, want je weet dat dit geen normaal bestaan is. De gast
bulderde van het lachen, knipoogde en fluisterde: Laat hem maar praten hoor en
doe later gewoon je zin. Die onvergetelijke woorden klonken als muziek in mijn
oren.
Maar het was makkelijker
gezegd dan gedaan.
Toen ik ouder werd, volgde ik de technische richting op de middelbare
school. Discussies over organist worden, mondden thuis uit in ellenlange
ruzieachtige gesprekken. Na mijn opleiding, moest ik aan het werk. Toch was ik
vastbesloten om musicus te worden, dat stond gewoon in mijn hersens geprent!
Mijn levensvreugde was muziek. Al mijn vrije uren speelde ik orgel in de kerk.
Als mensen vroegen waar ik was, dan was het stereotype antwoord: Oh, die zit
weer in de kerk, orgel te spelen!
Mijn ambitie om organist te worden werd jammer genoeg een splijtzwam in
mijn relatie met mijn vader.
Tijdens mijn tweejarige militaire dienst besteedde elk vrij uurtje aan
muziekstudie. Ik las alles over kunst en muziek. Als ik de kans kreeg om
tijdens een militaire oefening in een stadje of dorp een paar uurtjes op een
kerkorgel te spelen, dan liet ik die niet voorbij gaan.
Na mijn militaire dienst ben ik zelfstandig gaan wonen. De muziekstudie
werd een onoverkomelijke hinderpaal tussen mij en mijn vader. Ik werd
aangenomen bij een keten muziekwinkels in Zeeuws-Vlaanderen als orgeldocent. Op
die manier kon ik een armoedig bestaan opbouwen. Ik liet me inschrijven aan de
muziekacademie in Sint-Niklaas
(Waasland) waar ik op drie jaar Orgel, Piano, Notenleer, Muziekgeschiedenis en
Harmonieleer studeerde.
Er was wel een heel groot probleem!
De afstand Sint-Niklaas-Terneuzen is ruim 53 kilometer en aangezien ik
me geen auto kon veroorloven reed ik door weer en wind, regen, ijs en sneeuw,
wekelijks zon vijf maal, op mijn brommertje naar Sint-Niklaas. Ik heb
letterlijk en figuurlijk veel sneeuw gezien, zij het wel Zwarte Sneeuw. Nee, ik heb mijn beroep niet echt cadeau gekregen.
Ik heb heel vaak wenend op mijn brommertje door de polder gereden. In
die periode dacht ik heel vaak aan de uitspraak van mijn vader, maar afhaken
bestond voor mij niet. Op zaterdag en zondag begeleidde ik erediensten en
langzamerhand kwam het doel in zicht. Na mijn succesvolle muziekstudie in
Sint-Niklaas werd iktoegelaten aan het Koninklijk Conservatorium te Gent. Ik
studeerde orgel bij Dirk Verschraegen
en Edward De Geest(1950) en
kamermuziek bij Marcel Ketels. In
die periode werd ik docent Schoolmuziekin
Nederlands Middelburg. In Nederland is dit een gespecialiseerde opleiding. De
conservatorium opleidingen in Nederland worden gesplitst in Uitvoerend of concerterend
musicus of Docerend musicus (lesgeven als orgel en pianodocent). Ik volgde twee
jaar Schoolmuziek, muziekdidaktiek en -pedagogie in s-Hertogenbosch. Ik werkte en studeerde op weekdagen, op zaterdag
volgde ik de opleiding Schoolmuziek, s avonds speelde ik de mis en op zondag
begeleidde ik ook nog een aantal diensten.
Nee, van verveling in mijn jeugdjaren was er geen sprake. Een muziek
opleiding is een ontzettend complexe opgave. Door als tiener tegen mijn zin
technische opleidingen te volgen, had ik vier jaar orgelstudie gemist. Het hiaat in mijn voorstudie heeft me wel de
drive gegeven om er mij voor 1000 % in te zetten. Ik had en heb nog steeds dat
enthousiasme voor muziek. De uitspraak Follow your heart blijft mijn
lijfspreuk. De laatste studiejaren vond ik dat ik niet hard genoeg vorderde.
Tijdens mijn studie aan het conservatorium in Gent, volgde ik orgel,
liturgie en kerkmuziek aan het Instituut voor Kerkmuziek aan de Hogeschool voor
Kunsten in Utrecht, waar ik me
specialiseerde in Liturgie, kerkmuziek en koorleiding. Ondertussen had ik nog
een deeltijdse baan als muziekdocent in andere scholen, dus financieel werd de
toekomst rooskleuriger. Na het conservatorium in Gent en tijdens mijn
muziekstudie in Utrecht startte ik met Klavecimbel in Den Haag bij de barokspecialist Ton Koopman, Romantische orgelmuziek bij Herman Van Vliet, Utrecht en hedendaagse muziek bij Kristiaan Van Ingelgem in Aalst(België). Ondertussen was ik
organist op een aantal hoogstaande orgels, was ik koordirigent en kerkmusicus,
speelde ik klavecimbel en was ik op veel muziekterreinen actief.
Voorzichtig begon ik mijn vleugels uit te slaan en startte ik met
orgelconcerten . (wordt vervolgd).
Ad van de Wege is een klassiek
voorbeeld van de doorzetters, die onze dorpsgenoot Mick Matthys, Professor
aan de universiteit in Utrecht heeft beschreven in zijn boek Doorzetters
(aksant). Ads leven is verweven met muziek omdat hij muzikaal begaafd was èn
ook zijn talenten ten volle heeft ontplooid. (Tekst
verwoord aan de hand van de notities van de musicus.)
Fotos: Ad Van de Wege in 2013,
in 1958.
www.camob.be
Organist Ad van de Wege Hooghuysorgel Pinksteren 27-5-2012. Organist Ad Van de
Wege speelt op het Hooghuysorgel in de Sint-Barbarakerk te Maldegem.
05-10-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
04-10-2013
Ad van de Wege, kerk- en concertorganist. Deel II.
AD VAN DE WEGE, KERK- EN
CONCERTORGANIST in Maldegem.
Deel II.
Ad van de Wegeis kerk- en
concertorganist in de Sint-Barbarakerk
in Maldegem. Zijn
orgelspel is een significante meerwaarde voor de sfeervolle diensten. Je
wordt geboren met talenten maar de ontwikkeling van je begaafdheden komt je
niet aanwaaien. Een jarenlange muziekstudie gaat aan de professionele
uitvoeringen vooraf. Een musicus moet intens muziekstukken instuderen om een
feilloos traject af te leggen tijdens vieringen en concerten voor het grote
publiek. Het gaat niet vanzelf.
Ad van de Wegevertelt:
Wil je musicus worden dan vraagt dat gigantische offers, weinig of geen
sociale contacten en een volledige inzet voor je studie en beroep. Als ik kijk
naar wie van al mijn medestudenten nog werkzaam is in de muziek, dan is dat nog
een heel klein percentage. Veel collegas hebben helaas de harp in de wilgen
gehangen en zijn een andere lucratievere baan gaan zoeken. Musiceren is niet
eenvoudig. Als je ziet welke opleidingen je moet volgen, hoelang een dergelijke
studie duurt, wat je er allemaal voor moet laten, dan had mijn vader toch
gelijk. Zweet, hard werk, weinig
inkomen. Het is gewoon een keuze die je maakt in het leven. Met de paplepel in gegeven, betekent niet
dat alles vanzelf soepel en gemakkelijk loopt. Nee, ik heb het helaas, of moet
ik zeggen gelukkig, niet op een presenteerblaadje aangereikt gekregen.
Organist.
Organisten werken meestal hoog boven de mensen, het kerk- of het
concertpubliek. Je bespeelt helemaal in je eentje het grootste
muziekinstrument. De beroemde componist Cesar Franck zei ooit: Mijn orgel is
mijn orkest. Behalve een pianist misschien, neemt elk musicus zijn eigen
instrument mee, bij een organist ligt dat anders.
Na mijn muziekstudies startte ik als kerk- en concertorganist,
klavecinist, dirigent van koren en orkesten. Kerkorganist houdt in dat je alle
erediensten muzikaal opluistert, soms alleen als organist maar vaak tegelijk
als koordirigent. Een bijzonder beroep want als andere mensen in het weekend en
op feestdagen vrij zijn ben ik zoals een priester of dominee aan het werk.
Een klavecinist bespeelt een toetsinstrument uit de tijd van Bach. In
deze hoedanigheid werk ik dan vooral met muziek
uit de 16e, 17e en 18e eeuw. Soms alleen maar ook met een orkest of
solisten, viool, fluit of zang. Jarenlang ben ik dirigent geweest van enkele barok orkesten waarmee ik cantates en
operas zoals Dido and Aeneas van Henry Purcell uitvoerde. Werken met
verschillende musici is ongelooflijk verrijkend. Als concertorganist breng ik orgelconcerten in binnen- en
buitenland. Ik speelde op grote kathedraal orgels in o.a. Rome, Napels, Turijn,
Regensburg, Passau, Aken, Freiburg, Bern, Bayeux, maar natuurlijk ook in België
en Nederland.
Je komt in fraaie kerken en op plaatsen waar je als toerist nooit mag
komen. Een orgelconcert geven betekent intense studie van de orgelwerken
vooraf. Je speelt in je eentje een uur lang een concert. Je mag geen fouten
maken. Het is fascinerend om te gaan met de honderden of duizenden pijpen van
een orgel. Je ontmoet internationaal veel mensen met wie je nauw muzikaal
samenwerkt of interessante collegiale contacten krijgt. Een organist kent de
werking van het orgel volledig. Het eist vaardigheid om het orgel zelfstandig
te stemmen en te onderhouden. Een goede organist stemt toch maandelijks een
aantal registers van de orgels. Een klusje waaraan je al snel 2 ½ uur bezig
bent. Musiceren kan je vergelijken met het beoefenen van een topsport. Een
topsporter die niet traint zal nooit foutloos presteren.
Als privé muziekdocent geef ik les aan getalenteerde jonge, maar soms
ook aan oudere mensen die besmet zijn met het orgelvirus.Heel wat oud-leerlingen zijn nu actief als organist.
Ik coach mensen die extra lessen nodig hebben voor een toelatingsexamen voor
een conservatorium.
In Maldegem bespeel ik al weer
zeven jaar de kerkorgels en leid ik enkele kerkkoren. Ik ben actief in het
orgelcomité van de St. Barbarakerk waarmee we jaarlijks een
tiental concerten organiseren. Het is interessant om educatief bezig te zijn om
jonge en oudere mensen kennis te laten maken met de schoonheid en
veelzijdigheid van het orgel.
Organisten leiden een veelzijdig en intensief bestaan. Het is jammer dat
er weinig of geen nieuwe organisten van de conservatoriums afstuderen.
Gediplomeerde organisten vinden moeilijk een baan. Toch zie ik de toekomst van
het orgel niet somber in en blijf ik me steeds als een soort
orgel-ambassadeur inzetten om het instrument te promoten.
In Vlaanderen is de belangstelling voor de orgelcultuur aanzienlijk
minder dan in Nederland, maar ik doe alles om
het fraaie Vlaamse orgelpatrimonium in de schijnwerpers te krijgen. Een orgel is een grandioos instrument dat
je kunt laten juichen, donderen, maar ook verstild kunt laten mediteren.
Het was juist zoals mijn vader het formuleerde: Het leven van een
musicus is een vreemd bestaan!
Oh ja, en mijn vader? Gelukkig is alles op zijn pootjes terecht gekomen.
Hij heeft ingezien dat zijn halsstarrigheid tijdens mijn jeugd verkeerd was en
dat het goed was dat ik mijn eigen hart heb gevolgd. Mijn jongere broer heeft
later ook een muziekopleiding gevolgd en is naast musicus actief als beeldend
kunstenaar. Mijn vader werd mijn belangrijkste supporter die altijd informeerde
naar mijn muzikale ervaringen na een concert.
In 2013 speelde mijn vader, Jan
van de Wege een marktconcertje aan het orgel in Maldegem. Hij was toen 83
jaar. Een dag voor zijn overlijden, hebben we mijn nieuwe orgel-cd beluisterd. Toen de cd klaar was zei hij: Man, ik heb
nooit geweten dat je zo mooi kon spelen.Dat was het allerbeste compliment.
Het geeft een goed gevoel als
je mensen met je muziek kunt bereiken, ontroeren en blij kunt maken. Musiceren
is een heerlijk vak! Het is precies wat een oude filosoof ooit zei: Waar
woorden ophouden spreekt de muziek! Het
belangrijkste voor mij is goede muziek maken. Bekendheid is mooi meegenomen,
maar is ook erg betrekkelijk. Zo lopen de mensen met je weg en zo laten ze je
vallen. Nee, het beste is goed om te gaan met mensen. Zoals mijn vader ooit
zei: Zorg dat je nooit naast je schoenen loopt. Gelukkig heb ik mijn schoenen
stevig aan en ben ik veel te nuchter voor succes allures.
Orgel Cd Ad van de
Wege,Cantica Gregoriana Cuyperskerk, Sas van Gent (Ndl.).
Begin 2013 werd de monumentale Cuyperskerk van Sas van Gent (Nederland)
onttrokken aan de rooms-katholieke erediensten en werd de toekomst van dit
gebouw onzeker. Dit jaar besloot het bisdom Breda, dat gezien het teruglopende kerkbezoek en de hoge onderhoudskosten het
kerkgebouw voor de erediensten te sluiten. Binnenkort valt de beslissing
wat er met de kerk gaat gebeuren. Jammer
genoeg dreigt ook met het sluiten van kerkgebouwen een deel van het
kerkpatrimonium verloren te gaan waaronder deGregoriaanse koorzang, orgelcultuur met bijhorende orgelmuziek. Mede met het oog op het onduidelijke
voortbestaan van kerkgebouw en orgel leek het de Zeeuws-Vlaamse organist en
musicus Ad van de Wege uit Aardenburg zinvol om het Bernard Pels-orgel voorgoed
vast te leggen op Cd.
Hierbij maakte hij gebruik van orgelwerken die gebaseerd zijn op Gregoriaanse melodieën en werd er
rekening gehouden met de periode waarin deze werken werden gecomponeerd. Op die
manier is hij er in geslaagd een synthese te maken van orgel en orgelwerken.
De orgel Cd Cantica
Gregoriana(opgenomen in realrecording) werd op de markt gebracht door Brabantse
orgelklanken uit Tilburg en geeft een beeld van het Pels-orgel in de
Rooms-katholieke H. Maria Hemelvaartkerk in het Sas van Gent en van de orgelkunst
ten tijde van het rijke Roomse leven. Een heel bijzondere Cd met fraaie muziek
voor de echte liefhebber van het Gregoriaans en van orgelmuziek, nog te
verkrijgen aan 10.
Ad van de Wege is de
overtuigende versie van de doorzetters, die onze dorpsgenoot Mick Matthys,
Professor aan de universiteit in Utrecht heeft beschreven in zijn boek
Doorzetters (aksant). Ads leven speelt zich af in de muziekwereld omdat hij
muzikaal begaafd was èn zijn talenten tot het uiterste heeft ontwikkeld.
Op de foto:
Ads vader, Jan van de Wege (1930) die een
orgelconcertje speelde in Maldegem in 2013. Ode aan een vader.
De foto van Ad zelf krijg ik wonder boven wonder niet in de blog. Maandag
afspraak bij de computerdokter. Of hij raad weet??
(Tekst
verwoord aan de hand van de notities van de musicus).
Met dank aan
ons regionaal blad Vrij Maldegem voor het publiceren van de reportages
(Drukkerij-Uitgeverij Van Hoestenberghe N.V. Boudewijn Lippensstraat 11,
Maldegem).
03-10-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
Paul De Wispelaere uit Moerhuize, Maldegem.
Paul DE WISPELAERE uit Maldegem, Moerhuize.
Op zaterdag 4 mei 2013 werd DE WAK Maldegem afgesloten met LITERATUURGRAFFITI IN DE BIBLIOTHEEK, een eerbetoon aan Maldegems schrijver PAUL DE WISPELAERE. De slotmanifestatie, kunst en natuur verenigd, Moerhuize, Maldegem en Paul De Wispelaere gehuldigd in de hoofdbibliotheek van Maldegem.
Alle kunstvormen kwamen uitgebreid aan bod tijdens de WAK 2013 op diverse locaties en tot slot kwam LITERATUUR in beeld. Een natuurtalent zoals Paul De Wispelaere wordt vereeuwigd in een literair gedenkteken, natuur en literatuur worden verweven.
Op de laatste zonnige dag van de tiendaagse WAK 2013 verdrongen zich talrijke journalisten van diverse dagbladen tussen de menigte om plaatjes te schieten van Maarten Leenknecht die de laatste hand legde aan zijn graffitikunstwerk. Ondertussen zorgde Maldegems gekende DJ-KOEN CAUWELS voor de muzikale omlijsting met de tekst van Sylvie Marie bewerkt in rapvorm.
Het kunstwerk is gebaseerd op een modern gedicht Tussen muur en muur van Sylvie Marie die in haar eigen dichterlijke woordkeuze verwijst naar de maatschappijvisie die doorschijnt in de slotparagraaf van het boek TUSSEN TUIN EN WERELD van Maldegems schrijver PAUL DE WISPELAERE. De creatie van het kunstwerk past ook bij de specifieke kenmerken van het Maldegems hoofdbibliotheekgebouw.
Aanschouw dit schiereiland tussen twee vaarten. Wie dit betreedt komt over een brug., schrijft Paul De Wispelaere. De brug op de tweede verdieping van de gemeentelijke bibliotheek, symboliseert de brug over de kanalen met zicht op het uitgestrekt weids landschap in Moerhuize, afgebakend door water. De ruimte tussen de twee zacht grijsgroene muren nu beschilderd met woorden van de schrijver, tonen een boekenlandschap in de bibliotheek, een eiland vol boeken, de droom van elke lezer, elke schrijver en boekenliefhebber, het resultaat van jarenlang denk- en schrijfwerk ter inzage van iedereen die graag leest.
De muren met panelen in reliëf en in hun oorspronkelijke structuur werden bedekt met drie lagen kleur van aarde, grijsgroen en bomen als spiegel van het landschap waar Paul De Wispelaere bijna een halve eeuw van zijn leven heeft geleefd en intens heeft geschreven in eenzame afzondering. Het gedicht werd aangebracht aan beide zijden van het bibliotheekgebouw en symboliseert de twee kanalen, het Schipdonkkanaal en het Leopolds kanaal. Het veranderde landschap waaraan gebeukt, gesleurd en getrokken wordt zijn de boeken, is de literatuur. Gaan we ermee vooruit of achteruit? De bibliotheek bewijst dat literatuur nog leeft.
Wie denkt aan graffiti denkt aan felle kleuren, gespreide, beweeglijke vormen en woorden maar het kunstwerk als hommage aan de schrijver is sober en ingetogen.
Maarten Leenknecht spoot de verf voorzichtig, eerbiedig bijna en welbewust de beeldrijke taal neer refererend naar Paul De Wispelaere.
Het symbooltje van google maps tussen de letters is een verwijzing naar het vergankelijke, het is een tijdsanker dat binnen enkele jaren verwijst naar de jaren 2013 zodat de mensen weten dat het kunstwerk in die tijd werd gerealiseerd.
De boeken van Paul De Wispelaere worden opnieuw opgenomen in de schoolliteratuurlijst omdat ze universele themas aansnijden die onveranderlijk en eigen zijn aan de mens en de natuur. Moerhuize en Paul De Wispelaere, groen natuurlijk oord van gelukzaligheid, van rust en vrede zijn samen vereeuwigd in een blijvend aandenken en huldeteken.De nieuwe mens (tot elke verwoesting bereid) voert slaafs uit wat hem wordt opgelegd en afgejakkerd en uitgebuit is hij nog steeds niet in staat om na te denken.
Paul De Wispelaere drukt het zo mooi uit met beeldrijke taal en wij kennen de evolutie van het landschap in Moerhuize en begrijpen zijn verbolgenheid. Hij bekijkt de evolutie van de maatschappij aan de hand van de achtergrond van zijn leefwereld en vraagt zich af of de mens een stap voorwaarts zet of achterwaarts. Wie zich nog eens wil verdiepen in zijn taal en de betekenis van zijn woorden en zijn boodschap kan zijn boeken kopen of lenen in de bibliotheek.
Het project is een creatie van de verantwoordelijken van de bibliotheek die de betekenis van het kunstwerk toelichten. Met dank aan De Heer Paul De Wispelaere die in zijn boek de moderne evolutie van een groen landschap van ons dorp vereeuwigde: Aanschouw dit schiereiland tussen de twee vaarten. Wie dit betreedt komt over een brug. Er wordt met machines in gegraven en gewroet, er wordt aan getrokken en gerukt, er wordt gebeukt en gescheurd, het wordt volgespoten met gif, de boomgaarden worden ontworteld, het wordt ontmanteld, geslecht en gevalkt tot een harde vloer waar wind over raast, de vogels verdwijnen met de hagen en de beschutte houtwallen, de waterdieren sterven in de stank van de sloten. Met de Amerikaanse helmen van de vooruitgang op de verdoofde schedel slaat hij toe met gillende tuigen in de hand, klimt hij in de daverende cabines van de gevaarten, spant hij fluitend de netten van hoogspanningskabels over zijn eigen hoofd. De nieuwe mens met zijn mechanische grijpers en schoppen, zijn pneumatische hamers. Zoals van oudsher voert hij slaafs als een soldaat uit wat hem wordt opgelegd, hij doodt en verminkt op bevel, hij grabbelt de zilverlingen zonder de hand te zien waarin ze hem worden gestoken, wat mooi is grijpt hij aan om te vernietigen, wat rustig is verpest hij met zijn oorverdovend lawaai. Tot elke verwoesting bereid zit hij op zondagochtend nog steeds onder de preekstoel, dommelt hij nu s avonds in voor de tv. Hij is er veel op vooruitgegaan er is geen vergelijking bij vroeger zegt men. Afgejakkerd en uitgebuit is hij nog steeds niet in staat om na te denken, zegt men. Een treurig portret van de onstuitbare modernisering tijdens het leven van Paul De Wispelaere in Moerhuize, het landschap waar ik geboren ben en opgroeide.
Veertig jaar geleden kocht Paul De Wispelaere (°1928) het hoevetje waar mijn vader dacht zich terug te trekken na zijn pensioen. Vader haalde die leeftijd niet en moeder verkocht het hoevetje aan een hoogleraar die hield van het landschap tussen de twee kanalen in Moerhuize. Ik herinner mij de ontreddering en de gegronde verontwaardiging van de schrijver toen enkele jaren later al die mooie scheef gewaaide bomen geveld werden langs de Moerhuizestraat en de natuurlijke omkadering van zijn weg naar huis onbarmhartig werd neergehaald. Later moest zijn omheining, een meidoornhaag er aan geloven, zoals overal in de streek. Er volgden nog talrijke inbreuken op het landschap, noodzakelijk gevolg van modernisering maar zeer waarschijnlijk een gruwel voor de gevoelige, belezen, criticus, romanschrijver, taalkundige en filosoof.
De Wispelaere schrijft en leeft al veertig jaar in de idyllische wijk Moerhuize, Maldegem. In zijn boeken sluimert het landelijke karakter van zijn thuishaven. Zijn leefruimte is het vermelde oude boerderijtje met brede ramen en een laag dak, verscholen achter het groen van honderden soorten bomen en struiken, paradijs voor diertjes en insecten, doezelend tussen de grijze, vlakke velden, de ruige wind, de zware geur van mest en omgespitte, vruchtbare aarde.
In 1954 publiceerde De Wispelaere zijn eerste werk, het kortverhaal Fantasia. In 2010 had hij twaalf boeken, dertien essaybundels en tal van literaire prijzen op zijn naam. In een van zijn werken laat hij zich vooral inspireren door de natuur, de dieren en zijn tuin. In zijn ontelbare, sierlijke beschrijvingen van bloemen, planten, dieren en vogels wordt Moerhuize een oord van stilte waar je de vogels nog kan horen fluiten. Hij beschrijft de desastreuse invloed van de mens op de ongerepte natuur want de ontluistering van de natuur is de schuld van de mens. Ook Maldegem werd in een razendsnel tempo gemoderniseerd ten koste van het fragiele natuurleven. In wezen gaat zijn oeuvre om het vernietigende effect van verval en de onzekerheid van een gunstige toekomst van mens en natuur. Mens en natuur worden bedreigd door de onstuitbare modernisering van de omgeving.
De hoeveelheid vernieling die de mens de laatste decennia heeft teweeg gebracht, heeft niets meer met een positieve toekomst te maken. De Wispelaere beschrijft de vooruitstrevende mens die het mythische van de paradijselijke natuur meedogenloos heeft behandeld. De Wispelaere heeft de ontluisterende wanverhouding tussen mens en natuur uitgedrukt in een prachtig literair beeldhouwwerk. Hij verdient een blijvend monument. Zijn werken raken de mensen, de combinatie van thematiek en stijl, zijn geraffineerde, verfijnde, gevoelige taal, maken hem tot een gelezen en gevierd schrijver. Zijn werken brachten zijn leefwereld, Moerhuize, Maldegem wereldwijd in beeld. De WAK MALDEGEM 2013 brengt een eerste en zeker niet het laatste eerbetoon.
Tal van enthousiaste amateurkunstenaars presenteerden hun werk met succes, blijdschap en hartelijkheid onder begeleiding van de cultuurdienst, waarvoor dank. (www.bloggen.be/wakinmaldegem). Met dank aan ons regionaal blad Vrij Maldegem voor het publiceren van de reportages (Drukkerij-Uitgeverij Van Hoestenberghe N.V. Boudewijn Lippensstraat 11, Maldegem). Met dank aan De Heer Noël Ryheul voor de beelden op www.camob.be. Dank aan allen die eind april en begin mei 2013 zon en glans brachten in het leven van de ander.
03-10-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
30-09-2013
Laten we bijzondere mensen zeer vol lof toezwaaien.
SUMMIS
LAUDIBUS EFFERAMUS EXIMIOS HOMINES =
LATEN WE BIJZONDERE MENSEN
ZEER VEEL LOF TOEZWAAIEN.
In memoriam mulieris
insignis. Als aandenken aan een bijzondere vrouw.
Laten we bijzondere mensen zeer veel lof toezwaaien, niet
aan alleen Zuster Gemma, maar aan allen die zich inzetten om ons dorp levendig
te houden. Maldegem kan met trots terugblikken op heel wat talent de afgelopen
eeuwen. Talent in de brede zin van het woord. Geestelijken en leken die het
leven verrijkten en vergulden voor de mensen. Schrijvers, dichters, historici,
toneelspelers, schilders, beeldhouwers, filmregisseurs, musici, sportlui en talrijke
talentrijke dorpsgenoten brachten woord, klank en beeld en maakten het leven
boeiend. Sommige mensen blonken uit in dienstbaarheid voor de bevolking van
Maldegem.
Lijkt dit een lofzang op Zuster Gemma, het is meteen een lofzang voor de vele mensen die zich
dagelijks inzetten, vrijwillig en onbezoldigd in alle domeinen van de
samenleving.
Vrijwilligers bij evenementen i.v.m. cultuur, geloof, sport,
onderwijs, armoedebestrijding, ontwikkelingshulp, kortom alle aspecten van de
samenleving. Zuster Gemma was religieuze en uit hoofde van die functie was het
logisch dat ze dynamische levensvreugde bracht. Zij kreeg de toestemming van de
kloostergemeenschap om haar gaven te delen in haar geboortedorp. Ze kon zich
belangeloos inzetten voor de gemeenschap om die gezelliger te maken en ze kreeg
veel genegenheid terug.
Ze was het
levende bewijs van solidariteit. Veel mensen maken het leven waardevoller
voor hun medemens.
Neem nu
de talrijke jeugdbewegingen in
Maldegem. Talloze jonge mensen zetten zich nog altijd in om alle kinderen
belangeloos, vrolijke speeldagen te bezorgen. Zij organiseren onvergetelijke
kampen aan democratische prijzen tijdens de vakanties, zodat de kinderen
sociale vaardigheden aanleren op een speelse manier. Deze leiders en leidsters
zijn later ook vaak betrokken bij andere evenementen en activiteiten waar zij
zich weer inzetten voor de samenleving.
Mariëtte Cochuyt, Zuster Gemma stond aan de wieg van het verenigingsleven in Maldegem.
Onder haar leiding kenden de kajotsters (K.A.J.) een ongekende bloei. Elke
zondagnamiddag vergaderden ze op de speelplaats en in de concertzaal van
deschool op de markt of in de Gilde in
de Stationsstraat. Ze voerden toneelstukjes op om familie en vrienden op te
vrolijken. Ze kregen zelfs voorlichting van Dokter Albert Coelis om op de veiligste manier te leren omgaan met
het andere geslacht. De K.A.J. benadrukte de waardigheid van elk mens, rijk of
arm. Zuster Gemma was lid van de beweging in 1935 en bouwde als leidster een levenslange
vriendenkring op (o.a. Agnes Lanckriet,
Delphine De Bruyckere, Thelma Rotsaert
enz.). De jonge meisjes trokken naar voordrachten van Kardinaal Cardijn in
de Heizel in Brussel. Kajotster Edwige
Van den Abeele (°1930) (foto) stapte bij de terugkeer op de verkeerde bus
maar kwam uiteindelijk toch veilig thuis. Onderpastoor en proost De
Vleesschouwer organiseerde Lourdes reizen voor hen.
Christianna De Baere-Roets (°1933), kajotster in 1947 en oud-kajotster
in hart en nieren blijft sociaal en vriendelijk en wil alles doen om een ander
gelukkig te maken. Ze was medewerkster bij Egidius. Zij hielp E.H. De Jaeger,
toen onderpastoor in Maldegem, Ziekenzorg oprichten en ontwikkelen. Vorig jaar
was zij de motor van de brei club in Oud Sint-Jozef. Breien van pullovers, spreien,
jasjes, modieuze rokken is weer in. Iedereen helpt en stimuleert en leert de
ander. Na de opvoeding van haar vier intelligente zonen, verzorgde zij
jarenlang haar zieke echtgenoot maar had ondertussen toch tijd om een ander
gelukkig te maken.
Bewonderenswaardig wat mensen presteren in hun leven. Sommige
mensen blijven zich onvermoeibaar inzetten voor hun medemens.
In 1949 nam Mariëtte Cochuyt
afscheid van de vereniging voor zij in het klooster trad. Agnes Van
Kerschaever, Cecile De Bruyckere, Yvette Roets (zus van Christianna) werden ook
geroepen door de Heer, geïnspireerd door de leer van Cardijn. Andere jonge
vrouwen stichtten een gezin maar bleven zich vrijwillig inzetten voor een
ander.
60 jaar later organiseerde Zuster Gemma nog een grote onvergetelijke bijeenkomst van
alle oud-kajotsters in Groot-Maldegem. Tot het eind van hun leven bleven de vriendschapsbanden
tussen talrijke kajotsters bestaan. Allen hebben van het kajotstersfeest
genoten, ze zongen kajotstersliederen en andere.
Zuster Gemma pikte de draad van haar vorig leven weer op toen ze terugkwam als
kloosterlinge in Maldegem. Ze was een van de vele vrijwilligers die zich jarenlang inzette om het leven van vele
mensen met een beperking aantrekkelijker te maken. Haar handvaardigheid en creativiteit
kenden geen grenzen. Jarenlang liep, fietste en reed zij met een sputterend
Dafke van de ene wijk naar de andere in Maldegem om knutselmateriaal te
bezorgen aan mensen die zich niet meer konden verplaatsen of die thuis werden verzorgd.
Met ongekende moed en ijver maakten haar beschermelingen eersteklas handwerk dat
te koop werd gesteld. De opbrengst was bestemd voor de aankoop van nieuw
materiaal, want wol, garen, gepaste borduurstoffen, patronen en ander hobbymateriaal
zijn onbetaalbaar. Ze was zo blij als familieleden, vrienden en kennissen, de creaties
bewonderden van haar kunstenaars die leefden in de schaduw van de maatschappij.
Op die manier bouwde zij een stevige band van vriendschap en trouw om haar
heen.
Andere idealistische mensen zetten haar taak verder en brachten glans in het
leven van hun medemens. Enkele jaren geleden nog organiseerde de K.V.G. een ontroerend
afscheidsfeest voor Soeur Gemma. Haar creatieve inzet in de hobbyclub van de
K.V.G., werd beloond met immense dankbaarheid.
Haar werk werd verder gezet door anderen die met evenveel enthousiasme het
leven van de ander kleurden.
Bijna veertig jaar lang was zij lerares huishoudkunde in het
Sint-Jozefs Instituut Zusters Maricolen Maldegem.
Duizenden meisjes heeft ze
geleerd hoe een gezin te beredderen. Samen met haar directrice Zuster Amelberga
motiveerde zij vele jonge meisjes om zich verder te vervolmaken of te studeren.
Niet alle mensen zijn bollebozen in wiskunde en wetenschappen, talen, economie, informatica,
enz. Sommige mensen zijn wel handvaardig en creatief om een wereld te scheppen
van schoonheid waar anderen van meegenieten.
Het is meteen een lofzang voor alle directies, personeel en leerkrachten
die zich dagelijks inspannen om jongeren te onderwijzen en te begeleiden binnen
en buiten de schoolmuren en -uren.
Met een groot afscheidsfeest met familie en
vrienden nam zij afscheid van het onderwijs een kwarteeuw geleden.
De
leerlingen van Sint-Jozef brachten onder leiding van hun dynamische leerkrachten
grandioze spektakels en modeshows waar je stil van werd.
Zuster
Gemma, die als artieste onder de naam Raghel
door het leven ging, vierde haar 90ste verjaardag op 23 augustus 2013 met neven,
nichten en hun kleinkinderen, verpleegkundig personeel, kaartjes, bloemetjes
van haar familie en vrienden.
Voor
haar laatste 90ste verjaardag componeerde
haar neef Lucien Posman zijn eerste religieus werkje op een tekstfragment uit het boek Job.
Een artiest bracht
muziek in haar leven.
Het is een heel mooi en droevig werkje, opgedragen
aan tante nonneke, Zuster Gemma:
IOB XXIX 2 4
Quis
Quis mihi tribuat,
ut sim iuxta menses pristinos
secundum dies,
quibus Deus custodiebat me?
Quando spendebat lucerna
eius super caput meum,
Et ad lumen eius ambulabam in
tenebris?
Sicut fui in diebus
adolescentiae meae,
Quando secreto Deus
erat in tabernaculo meo?
Och,
of ik ware,
gelijk
in de vorige maanden,
gelijk
in de dagen,
toen
God mij bewaarde!
Toen
Hij Zijn lamp deed schijnen
over
mijn hoofd,
en
ik bij Zijn licht de duisternis doorwandelde;
Gelijk
als ik was in de dagen
mijner
jonkheid,
toen
Gods verborgenheid
over
mijn tent was?
(Statenvertaling)
De Heer Geert
Ballegeer, de verantwoordelijke en de pastorale medewerker van het W.Z.C. Sint-Jozef
in Petegem-Deinze heeft de laatste CD Van Lucien Posman laten afspelen op haar
verjaardag.
Ze zal opnieuw heel trots geweest zijn, want ze had een groot hart
voor allen die hun talenten koesterden.
Voor
de oude mensen wordt goed gezorgd in onze maatschappij, elk brengt op zijn
manier een steentje bij om het leven van deze generatie fijn te maken.
Na bijna
87 jaar inwoner van Maldegem, trok zij in 2010 terug naar het moederklooster
waar ze omringd werd door liefde en vriendschap van haar medezusters Zuster
Marie a Cruz, Zusters Bernadette, Edith, Monique, Irène en Juffrouw Christine en
het personeel van het W.Z.C.
Zij is zachtjes
ingeslapen op 16 september 2013, de sfeervolle begrafenisdienst ging door op 24
september 2013 en ze werd begraven op de familiebegraafplaats van de Zusters
Maricolen.
Haar laatste boodschap De wereld is warm en
vol zonovergoten belofte drukt haar positieve en hoopvolle visie uit voor de hartverwarmende
toekomst van onze maatschappij die steunt op talent en vrijwillige inzet van
heel veel genereuze mensen.
Link naar een poging van fotoalbum, leven en
werk Raghel:
Zuster Maria a Cruz en Zuster Gemma.(foto in bijlage)
foto in bijlage 1970:
Gerda Van Kerckhove, Kitty Van den Abeele, vooraan X De Cuyper, Lisette Van den Broucke, Addy Schelstraete, Zuster Gemma als lesgeefster en Christine Roels, echtgenote Eric Cuelenaere.
Op de foto in bijlage: 1949 Afscheid van de kajotsters. v.l.n.r. Marie-Louise Timmerman, Edwige Van den Abeele, Eline Cauwels, Agnes Van Kerschaver, Agnes Lanckriet, Simonne, E.H. De Vleesschouwer, Mariëtte Cochuyt, Erna Van Poelvoorde, Georgette Van Hoornweder, Clarysse Van Maldegem, Lydia De Lange, Clarysse Coene. Tweede rij: Anna De Vogelaere, Jozefa, x x, Aline Raeman, Erna De Vogelaere, Espérance Ronse, Rozanne Braet, Laura Ardeel, Germaine De Loof, I. De Vogelaere. Derde rij: x x, Roza De Baere, Margriet Debbaut, Emma Sikaet, Nelly, Julia Caboor, Ivonne Colpaert, Marcella Matthys, Martha Expeels. Het lukt me maar om één foto in te lassen en één bijlage. Sorry. Ik probeer nog eens op een andere keer.
30-09-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
Raghel, M. Cochuyt, Maldegem (V.M.)
Kunstenares RAGHEL, ZUSTER GEMMA,
MARIËTTE COCHUYT of tante nonneke geboren in de Broekhuizestraat 8, Maldegem,
wordt 90 jaar op 23 08 2013.
LEVENSSCHETS
Zuster
Gemma, Mariëtte Cochuyt, die als artieste onder de naam Raghel door het leven
ging, was de jongste dochter van August Cochuyt (14 04 1883 - 09 10 1962) en
Livina Colman (01 10 1885 - 20 10 1953) uit Broekhuize, Maldegem.
Op 23 augustus 1923 is zij geboren op de laatste
boerderij Hof Broekhuyze van de wijk Broekhuize, een idyllische plaats,
helemaal omgord door prachtige, groene meersgronden. Haar vader was molenaar van één
van de laatste Maldegemse molens en vlasboer tot na de Tweede Wereldoorlog.
Daar geboren worden, daar opgroeien, is zowat het mooiste geschenk dat een kind
kan krijgen, midden in de natuur, tussen koeien, paarden, schapen, geiten,
katten, honden, kippen, konijnen, merels, mussen, duiven, uilen, vinken,
paardenwachters, allerlei soorten kevers en insecten, beemden en boomgaarden,
heggen en hagen, struikgewas, moestuinen, bloementuinen en in de verte de
meersen. Dit landschap is nu veranderd in beton, gazon en garage en de meersen
zijn van bosschage en bomen gepluimd.
Mariëtte
Cochuyt was de jongste thuis en door haar zonnig karakter werd zij omgeven door
alle vrolijkheid en liefde van haar ouders, haar twee zussen Bertha en Martha
en twee broers Omer en Prosper. Zij was een wervelend wezentje, bruisend van
energie en optimisme.
Vanaf 1926 volgde Mariëtte kleuterschool,
lagere school en vier jaar voortgezet onderwijs bij de Zusters Maricolen, op de
markt in Maldegem. Zij leerde perfect naaien, stikken, borduren, haken,
kantklossen, weven en knutselen. De kladschriftjes uit die tijd tonen al dat
zij plastisch heel begaafd was Doch niemand in haar directe omgeving
onderkende haar talent, laat staan dat zij werd gestimuleerd om academie te
volgen. Dat was ondenkbaar. Zij heeft lange tijd moeten wachten voor zij haar
innerlijke artistieke roeping kon ontplooien.
Zij had een drukke jeugd als lid, later als
leidster van de beweging de Kajotsters, K.A.J. waar zij zich met bezieling en
geloof een levenslange vriendenkring opbouwde. Zij dronk de geest van Kardinaal
Jozef Cardijn (1882-1967) wiens thema een christelijk geïnspireerde nieuwe
menselijke waardigheid was.
Ondertussen tekende zij niet, maar
musiceerde. Zij volgde notenleer en muziek in Eeklo en sindsdien kon zij haar
muzikale talenten ten toon spreiden met het romantische instrument, de banjo.
Ze schreef ook intens en heel veel gedichten. In haar vrije tijd fietste zij in
het gezelschap van haar vriendinnen (Delphine De Bruycker, Thelma Rootsaert,
Jeannette De Loof, Agnes Van Kerschaever enz.) heel Vlaanderen door, Knokke,
Brugge, Gent, Antwerpen, Oostende, Veurne enz.
In 1949, na W.O.II, geschiedde wat vaak
gebeurde in die tijd, met katholieke jonge vrouwen die geen veelheid aan
richtingen kenden om hun sterke artistiek-spirituele aandrang te sturen, ze
werd religieuze: God riep me naar het kloosterleven bij de Zusters
Maricolen.Op 25 maart 1949 is zij in het klooster getreden, ze werd gekleed op
drie oktober 1949 en geprofest op 9 oktober 1950. Mariëtte Cochuyt werd Zuster
Maria Gemma of tante nonneke vanaf eind 1950. Niemand begreep waarom deze
levenslustige, actieve, jonge vrouw zich wou onderwerpen aan de toen nog
strenge leefregels van het kloosterleven. Naarmate de regels soepeler werden,
de middeleeuwse kleren verwisseld werden voor sobere maar moderne kledij en de
bezoekregels toegeeflijker werden, kon de familie haar offer aanvaarden.
De blijde boodschap brengen doorheen talloze
activiteiten was haar levensdoel. Na haar studie voor huishoudregentes in de
Gentse Tweebruggenstraat, ging ze naar het moederklooster in Deinze maar werd
overgeplaatst naar het klooster in haar geboortedorp Maldegem. Vanaf 1955 gaf
ze meer dan 30 jaar les in de middelbare school van de Zusters Maricolen. Zij
werd een dynamische volwassene als kloosterzuster en lerares met een flinke
betrokkenheid in de opvoeding van de jeugd. Samen met de directrice Zuster
Amelberga motiveerde zij de jonge meisjes om verder te studeren om te
ontsnappen aan fabriekswerk en hard labeur bij particulieren. Zuster Gemma gaf
les in koken, wassen, strijken, onderhoud, voedingsleer, interieur, verzorging,
woninginrichting, handvaardigheid, verzorging van bloemen en planten, E.H.B.O.,
knutselen, budgetteren, gezinsadministratie, lichaamsverzorging, ziekteleer,
omgangskunde, communicatie en kinderverzorging.
Van zodra ze gesetteld was in het Maldegemse
schoolklooster werd ze aangesproken om zich in haar vrije tijd het lot van de
Maldegemse mensen met een beperking aan te trekken. Zij richtte samen met
enkele andere vrijwilligers de plaatselijke Katholieke Vereniging van Gehandicapten
(K.V.G.) op en was dertig jaar lang de bezielster van de hobbyclub. 25 jaar
lang nam ze deel aan de jaarbeurs tijdens het Pinksterweekend in de tenten
van Georges De Vreeze in het park, in de Nieuwstraat of op de markt van
Maldegem om de fijne handwerkjes en kunst- en gebruiksvoorwerpen te koop aan te
bieden ten voordele van de vereniging. Haar creatieve inzet in de hobbyclub van
de K.V.G., werd beloond met een immense dankbaarheid.
Vanaf 1963 nam zij de draad uit haar
kinderjaren weer op, ze schilderde en tekende.Schilderen is mijn eerste of
mijn tweede roeping, zegde ze daarover. Mariëtte Cochuyt had talloze talenten
waarvan zij één ontwikkelde met een gedrevenheid en liefde, die haar in staat
stelde talrijke kunstwerken voort te brengen.
Aanvankelijk werkte zij autodidactisch maar
weldra volgde zij hoger secundair kunstonderwijs aan de academie in Brugge en
vijf jaar finaliteit hoger kunstonderwijs, schilderkunst en zeefdruk in de
academie in Eeklo. Met een onvermoeid zoeken en streven naar een hoger niveau
beëindigde Raghel met succes beide academies.
Zij kon haar explosieve creativiteit kwijt in
haar prachtige ontwerpen die vooral zonnebloemen, papavers en heftige,
kleurrijke bloementuilen voorstelden. In het begin deed haar werk
romantisch-fauvistisch aan en barstten de kleuren er uit. Ze had een oranjeperiode,
getuigend van onstuitbare scheppingsdrang en een blauwe periode, die meer
bedoeld was om zachtere emoties op te roepen. Ze experimenteerde vol
zelfkritiek en werkte een tijd expressionistisch. Ze bleef in elk schilderij
zoeken naar schoonheid en in elk van haar werken school een krachtige,
positieve geest. Zij schilderde heel veel in de wijde natuur. In tedere, zachte
of gloeiende kleuren werd een zeldzame harmonie bereikt. Haar evangelische en
blijde boodschap bracht zij tot leven met een veelheid van technieken, stijlen,
onderwerpen.
Haar
portretten, verstilde landschappen en aquarellen getuigden van een
uitzonderlijke begaafdheid en een rijk geschakeerd gevoelsleven waarbij onder
de zichtbare navolging van de natuur het zoeken naar een zuivere uitdrukking.
Haar kunst verspreidde de boodschap van blijdschap, vreugde en positief leven.
Ze was verliefd op de bomen, de bloemen, het water en de ongeëvenaarde pracht
van de natuur.
In haar gestileerde stillevens vatte ze de
vergankelijke schoonheid van de natuur en het leven samen en bracht ze de
beelden enigszins vertekend tot een broze tijdloosheid.
In haar
bloemstukken vergrootte ze soms een verloren detail uit in het rood, blauw of
in felle kleuren die de tijdelijke pracht van de natuur vasthielden. Door de
jaren heen zag men de evolutie van spontaneïteit naar het gevarieerd selectie
werk om uiteindelijk tot klassenwerk te komen.
De
hunkering naar het verleden, naar de gelukkigste momenten die onherroepelijk
voorbij zijn, het heimwee en het verlangen naar het onbestemde, de zorg om het
schone en het zuivere te bewaren, deed haar naar het penseel grijpen. Iets dat
ook bleek uit de titels die zij haar werken of thema meegaf. Daar ligt de
blijdschap om jou. Mijn hart zingt van vreugde en dankbaarheid. De wereld
is warm en vol zonovergoten belofte, enz.
Raghel
wilde positieve en delicate kunst brengen met de uitdrukkelijke bedoeling
mensen te troosten, een brok geluk en herinnering te brengen. Als een zwervende
vogel bracht ze een brede waaier van levendige themas. Als
ze gevat werd door een onderwerp dan begon ze koortsachtig te schilderen. Dit
verlangen ging gepaard met pijn om de onmacht om haar schilderij mee te geven
wat haar werkelijk bezielde: de mens in zijn vreugde, verdriet, onrust en
zorgen het kind in zijn eenvoud en argeloosheid de natuur in zijn wisselende
schoonheid van licht en kleur.
Haar talrijke tentoonstellingen in binnen- en
buitenland getuigden van goede smaak, commerciële gaven en artistieke
vaardigheid. Zij stelde ten toon in Ede, Aardenburg, Sluis, Damme, Deinze,
Eeklo, Sijsele, Adegem, Gent, Brugge en in Maldegem. Alle werken bevatten een
stuk van het rijk geschakeerde gevoelsleven van Raghel die dikwijls met finesse
soms met heftigheid steeds haar diepste ik legde in haar werken. Zij bond zich
niet aan één richting, kunst zonder grenzen boeide haar. Zij ontwikkelde haar
schilderkundige aanpak.
Raghels werk was
klasse. Omdat zij een geliefde persoon was in Maldegem en omstreken, hingen
honderden Raghels aan de muren, vaak op plaatsen waar anders helemaal géén
schilderijen zouden hangen.
Haar levensvreugde zat in de genen want de
familie Cochuyt was een blij en vrolijk volk. De Cochuyts, deKoekoeks
konden genieten van alles wat de Heer geschapen had, de natuur, de mensen, de
dieren. Het Bourgondische trekje was niet ver te zoeken. Bijeenkomsten,
feesten, koffiekransjes en etentjes maakten deel uit van hun bestaan.
Een
hommage aan een grote vrouw die op de geëigende wijze van haar tijd, het
allerbeste van haar leven heeft proberen geven. Ze bracht een inspirerende
boodschap in een harde maatschappij en probeerde de brutale kring te doorbreken
met schoonheid, vreugde, geloof en dankbaarheid. Dank u, Mariëtte Cochuyt,
Zuster Gemma, tante nonneke, dank u Raghel voor het Raghelisme, het grootste
geschenk van innerlijke stilte, voor de zalvende troost en voor de warme
blijheid en liefde. Uw levendige
geest kende niets anders dan geluk en dankbaarheid tegenover God met wie u de
Grote Ontmoetinghad beleefd. "Ik ben een bloem in Gods hand",
schreef ze zelf.
Zij wordt 90 jaar op 23 augustus 2013. Na
jarenlange steun en zorg van Moeder Juliana en medezusters in het klooster, de
familie, haar vriendenkring in Maldegem, trok zij in 2010 terug naar het
moederklooster waar ze omringd wordt door liefde en vriendschap van haar
medezusters en het personeel van R.V.T. Sint-Jozef in Petegem-Deinze.
(Verwoord
aan de hand van notities en recensies door Zuster Gemma, Mariëtte Cochuyt,
Raghel). (Rgl)
Link naar
een poging van fotoalbum, leven en werk Raghel:
Met dank aan ons regionaal blad Vrij Maldegem
voor het publiceren van de reportages (Drukkerij-Uitgeverij Van Hoestenberghe
N.V. Boudewijn Lippensstraat 11, Maldegem).
30-09-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
Zuster Gemma, Mariëtte Cochuyt, tante nonneke of tante Jetje, die als artieste
onder de naam Raghel door het leven ging werd geboren op 23 augustus 1923 en
is overleden op 16 september 2013 R.V.T. Sint-Jozef in Petegem-Deinze. De begrafenisdienst
ging door op 24 september 2013 in de
kapel van R.V.T. Sint Jozef om 10.00 u en ze werd begraven op het kerkhof van
Astene (5 km van Deinze).
Zij was de jongste dochter van August Cochuyt (14
04 1883 - 09 10 1962) en Livina Colman (01 10 1885 - 20 10 1953) en werd geboren
op de laatste boerderij Hof Broekhuyze, Maldegem, een idyllische plaats, helemaal
omgord door prachtige, groene meersgronden. Daar geboren worden, daar opgroeien, is zowat
het mooiste geschenk dat een kind kan krijgen, midden in de natuur.
Mariëtte Cochuyt was de jongste thuis en door
haar zonnig karakter werd zij omgeven door alle vrolijkheid en liefde van haar
ouders, haar twee zussen Bertha en Martha en twee broers Omer en Prosper.
Zij
was een wervelend wezentje, bruisend van energie en optimisme.
Vanaf 1926 volgde Mariëtte kleuterschool, lagere
school en vier jaar voortgezet onderwijs bij de Zusters Maricolen, op de markt
in Maldegem.
Zij had een drukke jeugd als lid, later als
leidster van de beweging de Kajotsters, K.A.J. waar zij zich met bezieling en
geloof een levenslange vriendenkring opbouwde.
Zij volgde notenleer en muziek in Eeklo en kon haar
muzikale talenten ten toon spreiden met de banjo. Ze schreef ook intens heel veel
gedichten.
Op 25 maart 1949 is zij in het klooster
getreden, ze werd gekleed op drie oktober 1949 en geprofest op 9 oktober 1950.
De blijde boodschap brengen doorheen talloze
activiteiten was haar levensdoel. Na haar studie voor huishoudregentes in de
Gentse Tweebruggenstraat, ging ze naar het moederklooster in Deinze maar werd
overgeplaatst naar het klooster in haar geboortedorp Maldegem. Vanaf 1955 gaf ze
meer dan 30 jaar les in de middelbare school van de Zusters Maricolen. Zij werd
een dynamische volwassene als kloosterzuster en lerares met een flinke
betrokkenheid in de opvoeding van de jeugd.
Van zodra ze gesetteld was in het Maldegemse
schoolklooster richtte zij samen met enkele andere vrijwilligers de
plaatselijke Katholieke Vereniging van Gehandicapten (K.V.G.) op en was dertig
jaar lang de bezielster van de hobbyclub waarvoor zij werd beloond met een
immense dankbaarheid.
Vanaf 1963kon zij haar explosieve creativiteit kwijt in haar prachtige ontwerpen
die vooral bloemen en de natuur voorstelden.
Haar kunst verspreidde de boodschap van
blijdschap, vreugde en positief leven.
Zij bracht delicate kunst met de uitdrukkelijke
bedoeling mensen te troosten, een brok geluk en herinnering te brengen.
Haar levensvreugde zat in de genen want de
familie Cochuyt was een blij en vrolijk volk.
Een hommage aan een grote vrouw die op de geëigende
wijze van haar tijd, het allerbeste van haar leven heeft gegeven. Ze bracht een
inspirerende boodschap in een harde maatschappij en probeerde de brutale kring
te doorbreken met schoonheid, vreugde, geloof en dankbaarheid. Dank u, Mariëtte
Cochuyt, Zuster Gemma, tante nonneke, dank u Raghel voor het grootste geschenk
van innerlijke stilte, voor de zalvende troost en voor de warme blijheid en liefde
die u uitstraalde. Tante nonneke, Zuster Gemma, tante Jetje, Mariëtte Cochuyt of Raghel was inderdaad enig in haar soort. Een baken voor heel veel mensen.
Vijf jaar geleden kwam ik in 't centrum van Maldegem wonen, na 60 jaar platteland, na 40 jaar hard labeur op mijn werk, in het huishouden, in de tuin. Ik kon zelfs (kleine) bomen zagen.
Ik zag hier veel heel oude mensen lopen in het centrum, vergetend dat ik zelf oud geworden was.
Intussen zijn al veel van die oude lieverds heengegaan. Een heel pak warmte is met hen verdwenen. Misschien vergis ik mij, maar die generatie was anders, warmer, vriendelijker, gemoedelijker, maar ik kan verkeerd zijn.
29-09-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
Mariëtte
COCHUYT, Zuster Gemma, Raghel (23 augustus 1923 - ), korte schets André Posman.
Mijn lieve tante Zuster Gemma, die als artieste onder de naam Raghel
door het leven gaat, is de jongste zus van wijlen mijn geliefde moeder Bertha.
Zij is in 1923 geboren als Mariette Cochuyt, te Maldegem, in de laatste
boerderij van de wijk Broekhuize, een
idyllische plaats, helemaal omgord door prachtige, groene meersgronden. Haar
vader was molenaar van een van de laatste Maldegemse molen, en nadien vlasboer,
zoals ook mijn vader dit was tot na de Tweede Wereldoorlog.
Daar geboren worden, daar opgroeien, is zowat het mooiste geschenk dat
iemand als kind kan krijgen: te midden van de volle natuur, met koeien, katten,
honden, kippen, schapen, konijnen, merels, mussen, duiven, uilen, vinken,
paardenwachters, allerlei soorten kevers en insecten, beemden en boomgaarden,
heggen en hagen, struikgewas, kanten, moestuinen, bloementuinen.
Dat alles is nu beton, gazon en
garage, en de meersen zijn van bosschage en bomen gepluimd. De mensen leren nu van TV en de computer. Hoe spijtig!
Mariette volgde lagere school ter plaatse. Zij heeft de kladschriftjes
nog uit die tijd, en die tonen reeds dat zij plastisch heel begaafd was Doch
niemand in haar directe omgeving onderkende haar talent, laat staan dat zij
werd gestimuleerd naar de academie te gaan. Dat was ondenkbaar.
Een grote rol heeft Cardijn
in haar leven gespeeld: van 12 jaar af werd zij kajotster. Zij dronk de geest
van Cardijn op, wiens thema een christelijk geïnspireerde nieuwe menselijke
waardigheid was voor boeren en arbeiders.
Ondertussen tekent zij niet, maar speelt muziek. Bij de zusters in
Eeklo volgde ze een muziekcursus, en sedertdien is de banjo een vast onderdeel
van haar artistieke leven. Ze schrijft ook intens en vele, vele gedichten.
En toen, na W.O.II, in 49, geschiedde wat vaak of zelfs meestal
gebeurde in die tijd, met katholieke jonge vrouwen die geen véélheid aan
richtingen kenden om hun sterke artistiek-spirituele aandrang te sturen: ze
werd non. God riep me naar het kloosterleven bij de Zusters Maricolen. In 49
dus ging ze binnen. En na haar studies voor huishoudelijk regentes in de
Gentse Tweebruggenstraat gaf ze van 1955 af gedurende 30 jaar les, in de
middelbare school van de Zusters Maricolen, op de Markt te Maldegem.
Ondertussen schildert ze. Op haar veertigste vindt ze het welletjes
geweest, en neemt zij de draad uit haar kinderjaren weer op. Het is niet meer
tegen te houden: Mijn eerste of mijn tweede roeping, zegt ze daarover.
In het begin doet haar werk romantisch-fauvistisch aan, barsten de
kleuren er uit. Ze heeft een oranje periode, getuigend van onstuitbare
scheppingsdrang, en een blauwe periode, die meer bedoeld is om zachtere emoties
op te roepen. Ze experimenteert vol zelfkritiek. Ze werkt een tijd
expressionistisch. Ze blijft in elk schilderij zoeken naar schoonheid, en in
elk van haar werken schuilt een krachtige positieve geest.
Zij verft grote formaten, schildert heel veel buiten, met de fiets, of
met de auto. Als ze met pensioen gaat is ze niet meer te stuiten. Ik weet niet
hoeveel werken zij heeft geschilderd. Omdat
zij een geliefd persoon is in Maldegem en omstreken, hangen daar nu honderden
Raghels aan de muren, vaak op plaatsen waar anders helemaal géén schilderijen
zouden hangen.
In bijlage foto's. Ik had elke foto benoemd maar bij het inlassen verdwenen alle benamingen. Soit, het gaat over Broekhuize (haar eigen foto's), ze had een fotoapparaat en verder de glanzende zussen van "tante nonneke". Ik zal nog een computercursus moeten volgen.
De zonnige dinsdag startte aan het zwembad
Sint-Anna in Maldegem. De Vrouwen met Vaart en enkele van hun partners vormen een
gezellige groep die elkaar al kent van de vorige activiteiten van K.V.L.V..
De tocht leidde
naar het koolzaadbedrijfHof ter Vrijlegem in Mollem nabij Asse.
Na een
verwelkoming met koffie/thee en zelfgebakken cake en proevertjes in de nieuwe
vergaderzaal 't Lemen Huisje' werd er een themapresentatie gegeven door de
bedrijfsleidster, bio-ingenieur Ann
Saerens, die samen met haar echtgenoot Peter Coucke het vroegere
witloofbedrijf van de ouders van Ann, verder uitbaatten, zij het wel met een
ander product, aangezien de witloofmarkt instortte. Uitleg over de
verschillende bedrijfstakken, de visie, de basisinfo omtrent de
koolzaadverwerkingen en het gebruik van hernieuwbare energie op de boerderij werden
grondig uitgelegd met een PowerPoint presentatie. Van koolzaadje tot
koolzaadolie: uitleg omtrent de teelt volgde, de persing, de samenstelling
van oliën, toepassingsmogelijkheden en gezondheidsaspecten van spijsolie
(humane consumptie) en biobrandstoffen (biodiesel). Koolzaadolie is heel lekker
en gezond vanwege haar prima vetzuursamenstelling. en zou de Belgische markt
moeten veroveren. Het wordt nog te vaak geassocieerd met de verplichte
productie van koolzaad tijdens de Duitse bezetting en wordt nog steeds door velen
gezien als minderwaardig wat het niet is.
De
aanplant, de teelt en de oogst van Miscanthus: De verbranding van de
gemalen Miscanthus wordt stookolie voor
warmtekrachtkoppelingsinstallaties die zowel verwarming als groene stroom
produceren en zorgt voor de energievoorziening voor het hele complex van Bed en
Breakfast kamers, ontbijtkamer en de andere loodsen. Het spreekt vanzelf dat de
ingenieuze apparatuur en verwerkingstuigen ontzettende investeringen betekenden
voor de uitbaters van het bedrijf.
Daarna volgde
een rondleiding op de boerderij. Als familiaal bedrijf kiezen zij zoveel
mogelijk voor een gesloten productieketen. Koolzaad groeit op de velden en is
een interessante teelt voor de lokale biodiversiteit. Het zaad wordt op de
boerderij verwerkt tot verschillende koolzaadproducten. De vermarkting gebeurt
in samenwerking met lokale winkels en collega hoeveproducenten. De
koolzaadperskoek, het restproduct na de persing, is een eiwitrijk krachtvoeder
voor de koeien en vervangt geïmporteerde soja. Zo houden zij de ecologische
voetafdruk klein! (Interessant artikel
in DS van 14/15/16 augustus: over 11 000 hectare koolzaad Typisch, op onze
eigen gewassen zijn we niet zo gesteld.)
Na aankoop van gezonde koolzaadolie, -honing en -dressing
trokken de dames van de K.V.L.V. en hun partners naar het gezellige Casty restaurant in t Dorp in Vlezenbeek. Na het aperitiefje,
tomatensoep, heerlijk hoofdgerecht en ijsje als toetje trokken de Vrouwen met Vaart,
dank zij de excellente chauffeur-gids-begeleider Ronny Van Damme uit Sint-Laureins
naar Kampenhout waar een bezoek aan
een witloofkweker en het witloofmuseum was vastgelegd.
Witloof in het Engels Belgian endive en volgens Van
Dale synoniem met Brussels lof wordt vandaag gekweekt in containers op
watercultuur met veel elektronica. België voornamelijk Midden-Brabant is na
Frankrijk de grootste wereldproducent. Witloof is rond 1850 uitgevonden in
de Brusselse Botanique of Kruidentuin. In het bedrijf gebeurt
alles machinaal en computergestuurd, van zaadje tot mooie krop in torenhoge
pijlers in loodsen. Het verrassende aspect van het hele bedrijf was wel dat de
final touch handmatig verliep. Een
personeelslid hakte de wortel er af, drie arbeidsters, controleerden de
omhulsels, alle bladeren met de minste afwijking werden weggegooid tot enkel
het eersteen tweede klasse witloof
handmatig werd verpakt, in houten kisten voor vlieg transport (richting Japan),
in blauwe bakken voor lokaal verbruik, allemaal mooi verpakt in donker papier. Het
zaaien, kweken, oogsten van witloof in containers van dichtbij te mogen zien
was ontstellend boeiend.
Een
bezoek aan het witloofmuseumrondde de zaak af. Het museum bevindt zich in de oud-veilinglokalen aan
de brug van Kampenhout-Sas. De idee voor een museum rees toen in de jaren 1970
en 1980 de traditionele teelt van de cichoreiwortel die witloof is, werd
verlaten. Het museum toont hoe het witte goud door hard labeur werd gekweekt
en verhandeld, maar gaat ook in op sociale en culturele aspecten en uiteraard
op de gastronomische kant van de witloofzaak. Vele leden van de groep herkenden
de landbouwtuigen en ander materiaal die vroeger ook bij ons werden gebruikt
voor het kweken van witloof en andere gewassen.
Na het bezoek aan het museum was het richting Overijse,
het land van de druiven. In
Overijse gaf een lid van de familie
Luppens van wijnkelders Soniën een rondleiding doorheen hun biologische druivenserres en hun wijnkelder.
In een
van de serres met de prachtige donkerblauwe immense druiventrossen gaf een van
de broers Luppens uitleg over het planten, verzorgen, oogsten van de druiven en
het continu verwarmen van de serres. Het persen, gisten, produceren van allerlei wijn
en wijnsoorten is een langdurig complex proces, dat veel geduld, vaardigheid en
arbeidsenergie vergt van alle mankrachten.
Van begin
september tot eind oktober kunnen de druivenkwekers uit de omliggende gemeenten
hun lichtbeschadigde druiventrossen en marktoverschotten laten verwerken bij Soniën.
Zo worden in twee maanden tijd enkele tientallen tonnen geperst tot sap en
wijn. Uit één kg druiven kunnen ze op deze wijze 75cl sap bekomen, voldoende om
een fles mee te vullen.
Om wijn
te verkrijgen moet het druivensap gisten. Ze brengen het hiervoor in citernes van
1000 tot 1500 liter. Gedurende een drietal weken zal de druivensuiker in
alcohol worden omgezet, waardoor het sap in jonge wijn verandert. Deze wijn
wordt vervolgens overgeheveld naar eiken vaten die variëren van 600 tot 6000
liter om gedurende enkele maanden te rijpen. Hierbij zal de wijn ontzuren,
winnen aan smaak en aroma, terwijl de troebelstoffen langzaam naar de bodem van
het vat zakken. De wijn wordt meermaals overgeheveld om het bezinksel te
verwijderen. De vaten moeten hierbij steeds weer zorgvuldig gereinigd worden.
De eiken foeders (eikenhouten
vaten)van 5 à 6 000 liter kunnen enkel
zuiver gemaakt worden door er volledig in te kruipen via het enge mangat.
Verder
produceren zij heerlijke aperitieven en sterke dranken. In de gelagzaal, was er
een demonstratie van de talloze dranken en was een toog met reuzegrote diepblauwe
druiventrossen. De uitstap voorzag drie proevertjes ter plekke, de
uitbatersschonken heerlijke dranken in
zodat heel wat leden van de K.V.L.V. het niet konden laten, enkele flessen
heerlijke wijn, schuimwijn, aperitief of sterke drank aan te kopen aan
democratische prijzen, van producent naar consument, zonder tussenpersonen.
Dank zij de proevertjes van K.V.L.V. deed Soniën, gouden zaken. Misschien
kunnen zij in t vervolg gratis proevertjes aanbieden? Hun omzet zou
aanzienlijk stijgen. Enkele
gezonde Belgische producten aan democratisch prijsjes maakten iedereen blij.
Elke Vrouw met Vaart van de K.V.L.V. trok tevreden
naar huis na deze sportieve, culturele en sociale activiteit.
KOMENDE ACTIVITEITEN
K.V.L.V. Maldegem:
Woensdag 26 08 2015: Laatste wekelijkse fietstocht.
Dinsdag
08 09 en 15 09 2015 om 14 uur: Haak en Breicafé in Zaal Van Deynse te
Moerhuize. Iedereen beslist voor zichzelf wat zij haakt of breit. Er zullen
enkele ervaren haaksters en breisters aanwezig zijn om te helpen.
Maandag 5 oktober 2015
om 14u: Voordracht: Goed geslapen? Oud Sint-Jozef.
Dinsdag 27 oktober
om 19u30: Bloemschikken: Grafstukje. Zaal Van Deynse.
Kookles om 19u30
in Oud Sint-Jozef op 05/11, 10/11, en 18/11 2015.
Woensdag 02 december: Kookles: Feest. Oud Sint-Jozef.
Zondag 20 12 2015:
H. Mis 10u30 en Kerstfeest 12 uur in Gasthof Sint-Marie.
16-08-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
15-08-2013
Verpakkingen in Maldegem.
Chocolade en pralinen
verpakkingen in Maldegem
Als je niet goed oplet in sommige
handelszaken gebeuren heel rare dingen.
Ik had eigenlijk al heel lang
geleden een nare ervaring, misschien wel 30 of 35 jaar geleden, toen ik een
plant ging kopen in een bloemenwinkel. De zaakvoerder vroeg me of het voor
mezelf was of voor een cadeau. Aangezien ik zelden of nooit iets kocht voor
mezelf antwoordde ik: voor een cadeau. Hij deed er een glanzend papiertje rond
met een strik en voegde tien frank bij de prijs van de plant. Ik zegde niets
maar ik ging nooit meer terug naar die zaak. Later heb ik er wel altijd op
gelet of ze mij zouden doen betalen voor een verpakking.
Ik heb intussen bijgeleerd en
informeer voorzichtig vooraf. Het is moeilijk om uitleg te vragen in een drukke
zaak waar de anderen je kunnen horen, het vergt heel veel moed. Je wilt niet
bestempeld worden als gierigaard of bekrompen dus aanvaard je de prijs die ze
vragen opdat de andere klanten je niet zouden horen.
Af en toe
koop ik een doosje pralinen voor een dierbaar iemand.
Ik wissel
eens van zaak omdat ik niet steeds dezelfde doos en dezelfde chocolade wil
presenteren. Ik begrijp het ongeveer, de prijs van de pralinen staat
geafficheerd van 25 tot 33 euro, zoals de wet het voorschrijft, prijs
per kilo.
Ik kies zelf een
mooie doos uit van 5 à tien euro omdat ik graag zon mooie doos zie of aanbied.
Ik weet dat ik die afzonderlijk moet betalen. Ik weet vooraf hoeveel ze kost.
Ik kan
moeilijk een mooie doos chocolaatjes presenteren zonder papiertje rond, dat is
weinig hygiënisch en niet echt aantrekkelijk. Ik vraag dus om de doos in te
pakken.
Ah, zegt de
verkoopster, dan kosten de pralinen drie euro meer per kilo. Eigenlijk wel
beleefd me vooraf te verwittigen.
Zeg nu zelf
120 frank voor een papiertje en een strikje rond een doos die je afzonderlijk
betaald?
Ik durf te
zeggen dat het toch niet hoort, dat die prijsverhoging niet geafficheerd is.
Als ik dit
vooraf zou weten, kan ik voor 120 frank er ook zelf een foliootje en een
strikje aandoen? Ik kijk bedenkelijk en opper dat die prijsverhoging eigenlijk
geafficheerd moet worden. De verkoopster laat de doos staan en verdwijnt naar
achter.
De bazin komt
eraan met een uitleg, dat je normaal pralinen koopt in een zakje of een
kartonnen doos om zelf op te eten en dat als je geschenkverpakking koopt, je
120 frank of drie euro meer moet betalen, per kilo. Stel dat je twee kilo pralinen
koopt dan betaal je 240 frank of 6 euro voor een papiertje met strikje rond.
Ze mompelde nog
heel veel tussen haar tanden waar ik niets van verstond en verpakte intussen
mijn doos. Ik hoorde vaag dat ze die chocolade zelf maakten, terwijl dit
helemaal niet waar is want ik zie bestelwagens van eenzelfde firma aan diverse zaken
grote dozen chocolade leveren, zelfs taartjes.
Wat ze ook zeggen, de pralinen
worden aangevoerd, geproduceerd in het buitenland, niet zelf gemaakt. In
Roemenië, Konstanta was er een grote chocoladefabriek, Belgische chocolade,
goedkope uurlonen.
Ik had ze
moeten laten staan, maar dan had ik geen pralinen en was ik al mijn zoek- en
wachttijd kwijt.
Ik heb ook
nog meegemaakt dat ze inderdaad de doos mooi verpakten, er een zwaar stenen
ornamentje van de Casa of Blokker aan hingen en meewogen met mijn pralinen
samen met de doos die ik afzonderlijk betaalde. Voor het stenen of metalen
siervoorwerpje van 5 cent en de strikken, betaal je dan 3 euro of 120 frank per kilo meer.
Ik kreeg ook
geen kasticket zoals in grote handelszaken, wat ook onrechtvaardig is. Ik kon
dus niet controleren hoeveel pralinen ik eigenlijk gekocht had, hoeveel ze verrekenden
voor de doos en de verpakking.
Er gebeuren
toch onlogische en onrechtvaardige dingen in sommige bakkerszaken.
Koop je nu een jurkje als cadeau of een hemdje in
de J.B.C., E5, Alibi, Flo en Co, Artex en je vraagt een geschenkverpakking moet je dit toch niet betalen? Ik kocht vroeger altijd
geschenkjes, een uurwerk, een mooi boek, een juweeltje of parfum.
Alles werd mooi
ingepakt als het voor een cadeautje was, ik moest nooit extra betalen. Ik lette
er altijd op.
Stel je koopt
een pak rozen, dat kan je toch niet in je auto leggen zonder papiertje rond? Die
worden normaal toch gewikkeld in een papiertje met een strikje aan?
Een mens
maakt wel wat mee af en toe. Opletten geblazen.
Het is gênant om een kasticket
vragen bij elke aankoop of afrekening. Het is heel vervelend om vooraf te moeten informeren hoeveel een verpakking kost.
Waarom doen de handelszaken er zo stiekem over? Verbergen zij iets of wat? Het is alleszins niet geruststellend.
Ze moeten
zelf het kasticket geven bij betaling en niets aanrekenen voor een
geschenkpapier en strikje, tenzij het geafficheerd is.
Dan beslist de klant wat
hij er mee aanvangt.
15-08-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
Eeklo-Maldegem Bus 58, 6 oktober.
KILOMETRS ROMMELMARKT IN EEKLO
Inderdaad een hele happening, maar er waren te weinig terrassen, behalve een grote tent met oorverdovende muziek en glazen afgespoeld in koud water, steeds in hetzelfde sop. We hadden echt geen dorst genoeg.
Dan maar Krugershof of zoiets op de hoek, een koffie, een pintje, het glas vol vuil water goot de dienster uit naast de tafel, het schuim van het bier van de vorige klant hing nog aan de binnenkant van het glas. Geen warm water dus om te spoelen.
We krijgen wel een servetje om het vuil uit het glas te wrijven. Het lukt niet. We drinken de pint dus uit de fles.
Verder nog een Fristi en twee kinderpannenkoeken - de pannenkoek was hard maar gesuikerd.
We moesten lang wachten op de afrekening. De serveersters mochten geen geld innen.
Ik moest daarvoor naar binnen, ik hoorde een opgewonden kelner schreeuwen naar een klant dat hij al van zes uur op was. Zij kreeg bijna een klap in haar gezicht maar ze glimlachte naar mij.
Hij was onbeleefd, overstuur en agressief. Een grote man met een stralenkrans van razernij om zich heen.
Om geen slaag te krijgen heb ik betaald (je leest en ziet soms rare dingen tegenwoordig): 30 euro voor drie goedkope consommaties en twee harde kinderpannenkoekjes met bloemsuiker. Op een tafel waar de etensresten van de vorige klanten nog niet waren afgeruimd.
De hoofdkelner kwam naar onze tafel, de lege flessen van de vorige klant stonden nog op tafel en ik moest 30 euro betalen voor twee luizenpannenkoeken met suiker, een bevuilde pint met de fles ernaast, een kopje lauwe koffie en een Fristi.
Ik kreeg geen ticket of betalingsbewijs en er was nergens geafficheerd wat drankjes en pannenkoeken kosten. Een ervaring om niet te herhalen dus.
De Kaaifeesten, 6 oktober.
Volledig tegen de wet, als je betaalt krijg je een ontvangstbewijs. In sommige zaken krijg je dus geen ticket. Zwart geld noemen ze dat.
Prijzen moeten goed zichtbaar hangen voor de klanten. In die zaak was er geen enkele prijslijst van drank of desserts te zien.
Dat hebben we dan toch weer gehad, een gezellige uitstap met een drankje achteraf.
Nog een leuke ervaring in de horeca, niet voor herhaling vatbaar.
Dat noemen ze crisis. Mensen bestelen als het druk is.
De kleindochters moesten dringend naar het toilet. Dit hebben we dus niet moeten betalen. Het was in de prijs inbegrepen. Positief.
15-08-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
De kust en Maldegem, zomer 2013.
KNOKKE
HEIST EN MALDEGEM.
De Noordzee en de badsteden en
Maldegem liggen op een boogscheut van elkaar vandaan.
In mijn verste herinnering
trokken wij, moeder, een Waalse slager Jules Gallant uit Jemappes, zijn
echtgenote en dochter Claudine, misschien mijn klein broertje en ik, met de bus
richting Knokke. Die Walen kwamen mijn ouders bezoeken en waarschijnlijk wou
moeder hen de zee laten zien, hoewel zij er zelf weinig of geen energie meer
voor had (jaren 57?). Een etentje in een restaurant konden mijn ouders zich
niet permitteren dus waarschijnlijk zeulde mijn arme, zwaarlijvige moeder,
drank en voedsel mee voor vijf of meer personen, als picknick (doosjes
heerlijke sla, zalm, eieren, tomaten, rauwe hesp, mayonaise, tarwe boterhammen
met goede boter), richting Knokke, de lange voettocht langs de Lippenslaan tot
op het strand.
Ik herinner mij dat ik een
mooi jurkje droeg, een soort topje met kinderfiguurtjes en strikjes op de
schouders. Moeder zal dit geleend hebben want wij hadden niet echt zomerkledij.
We droegen dikke flanellen onderbroeken, onderhemd en onderjurk en er bovenop
een jurk met mouwtjes. Een jurk zonder mouwen was onzedig.
Die tocht met die Walen
(waar ik wel eens gelogeerd heb om Frans te leren) is in mijn geheugen gegrift
want moeder verzuchtte bijna tot op het eind van haar leven: Die welgestelde
slager uit Wallonië liet mij alles betalen, bus tickets, drankjes op terras, alles
. t Moet allemaal te veel geweest zijn voor onze ouders want zij hadden
regelmatig bezoek en logés van familie en vrienden uit Wallonië en Frankrijk.
Iedereen wou bij Cousine Bertha overnachten en genieten van haar uitgebreide
eetfestijnen. Bertha met haar vijf kinderen en één loon waarmee ze moest mee
rondkomen.
Enkele jaren later (1963)
heb ik eens een paar weken gewerkt in Knokke, in een groentewinkel in de
Dumortierlaan. s Morgens heel vroeg vertrok ik met de Hollandse bus (den
Hollander) uit Strobrugge, langs Middelburg, Moerkerke Sint Rita, kortom
doorheen een stukje West-Vlaanderen naar het station in Knokke. Ik viel in
slaap op de bus van vermoeidheid. Als ik in Knokke aankwam moest ik de twee of drie
honden uit laten, dat vond ik het ergste van de vakantiejob. Honden op het
platteland liepen op het erf of stonden vastgeketend aan een hok om bezoekers
aan te kondigen. Aan de kust moest je de honden uitlaten. Zij snuffelden
overal aan de vieze plasplekken en hoopjes stront op de voetpaden en deden hun
behoefte hier en daar. Die hondenpoepzakjes bestonden toen nog niet, de
voetpaden waren bezaaid met hondendrollen. Iedereen stapte erin of er rond. s
Middags kregen die honden de etensresten uit onze borden. Ik moest afwassen en
ik kieperde een halve liter Dreft in het afwaswater. Ik moest kokhalzen als ik
er aan dacht dat wij moesten eten uit de zelfde hondenborden. Of ik eten moest
klaarmaken voor de bende, mijn werkgeefster, een bazige dikke, oudere vrouw,
haar echtgenoot, nog een helpster en de zoon weet ik niet meer. Ik kon allicht
aardappels koken en vlees bakken toen ik zeventien jaar was. Schillen hoefde
niet want ze hadden een elektrische aardappelschilmachine in de winkel. Ik liet
die eens te lang draaien en er schoot niets over van de patatjes. Dat werkje
hoefde ik dan toch ook weer niet meer te doen.
Mijn werkgeefster was veel
ouder dan haar man en het echtpaar had constant ruzie. Zij deed niets anders
dan schelden, vernederen en slaan. Zij sloeg haar man. Ik had zoiets nooit
meegemaakt (in Moerhuize was het hier en daar omgekeerd, het juiste patroon
waarschijnlijk, de man of vader sloeg vrouw en kinderen). Ik wist niet precies
wat er aan t handje was, maar er heerste een akelige, vijandige sfeer in dit huishouden. Verder was er haar
zoon (ik denk niet dat hij de zoon van mijn baas was, ik denk dat de man in kwestie
de tweede echtgenoot was van mijn werkgeefster) die constant zijn haar stond te
kammen en te bespuiten met haarlak voor de spiegel. Een man die haarlak
gebruikte en voortdurend voor de spiegel stond te draaien was volgens de
heersende wetten in Moerhuize ook verdacht. Thuis deden de mannen Brillantine
op hun haar. Ik was totaal onwetend maar zag daar in Knokke iets
bovennatuurlijks dat niet in de haak was. Ik had zon rare jongeman nog nooit
gezien en vertelde dit natuurlijk thuis. Ik kan me niet herinneren of ik toen
al wist wat een homoseksueel was, maar ik stelde hem thuis voor als Sodoma en
Gomorra. Indien hij homo was had ik uiteraard niets te vrezen, maar ik wist
toen niet wat er in dit huishouden anders was, maar het beviel me niet.
Misschien wou ik er niet verder werken, wegens te lastig en te vies.
Die zoon liep altijd op
straat met een andere jongen met sproetjes. Die sproetenjongen is later in
Maldegem een heel welvarende fabrikant en zakenman geworden en ik vond dit
altijd heel merkwaardig, omdat zijn vriend ook ongewoon was. Ik dacht dat die
vriend ook iets speciaals was, anders dan andere jongens zoals ik die kende,
niet dus. Sommige mensen blijven onwetend, zoals ik.
Ik mocht de klanten bestellen
en voorraden aanvullen s namiddags terwijl mevrouw haar dutje deed. Bestellen
was heel leuk, voorraden aanvullen was minder want ik moest dit samen doen met
de groenteboer in een leegstaand huis naast de winkel en die man had niet de
beste bedoelingen, voor zover ik zijn bedoelingen begreep. Ik was
winkelbediende en manusje van alles, maar die man zat niet in mijn taken en
luizenloontje inbegrepen. Zoveel snapte ik er dan toch wel van.
Ik begreep die vreemde,
onbekende sfeer niet en ik gaf verslag thuis. Ik moest er niet blijven werken
en werd uiteraard ook niet betaald voor de geleverde diensten van de eerste
weken. Ik was blij dat ik van dit klooiwerkje van zes uur s morgens tot s
avonds laat bevrijd werd maar voelde me wel schuldig t.o.v. mijn broers en mijn
ouders, aangezien ik het nu nog weet een halve eeuw later. Mijn broers werkten
tijdens de vakantie en alles wat verdiend werd thuis kon men goed gebruiken. Ik
zal daarna aardbeien geplukt en ajuin getrokken hebben bij Antoon Van Rie in de
Kwadestraat, in dat ander straatje dat evenwijdig loopt met de
Aardenburgkalseide of in de Warmestraat. Dit werkje was wel leuker, we mochten
aardbeien eten zoveel we wilden en verdienden per bakje aardbeien of ajuin enkele
franken, vlakbij huis in open lucht in een normale, gezonde sfeer. André en
Andrea Van Hecke werkten er ook. Ik vond dit leuke namen. Het ging er best
gezellig aan toe. We hadden koffie mee in een pul en lekkere boterhammen en
tijdens de pauze babbelden we wat.
Wij hoorden wel eens iets
vertellen over Knokke van seizoenarbeiders en arbeidsters die er werkten
tijdens de lange hete zomers. Zij werkten er meestal aan een hongerloontje,
deden er heel lange dagen van acht uur en veel meer, maar konden tijdens de
wintermaanden waarschijnlijk stempelen en ongeveer rondkomen.
Aan de bushalte richting kust,
stonden vaak mooi geklede dames (Mevrouw René Van Hyfte, Mevrouw Dierenarts Van
Suyt) met hun kleine kinderen helemaal in het wit gekleed, met korte rokjes en
shortjes. Zij trokken naar het strand als het mooi weer was, maar wij deden dat
in principe niet. Moeder had het druk met vier maaltijden per dag voor het
grote gezin en het verwerken en het steriliseren van de oogst van diverse
moestuinen: de groenten oogst bij tante Marie, de groenten van een stuk landbouwgrond tussen Strobrugge en
Moerhuize en in de Rapenbrugstraat zelf (waar de aarde niet zo vruchtbaar was),
nog later van de moestuin en de boomgaard van het huisje van Paul De Wispelaere
dat toen aan vader behoorde. Bergen bonen, erwten, wortels en schorseneren,
hopen spinazie en andijvie, kilos tomaten, manden rode en stekelbessen, emmers
pruimen, appels, peren, kersen, krieken werden bijna dagelijks aangevoerd,
schoongemaakt en bewaard op een of andere manier voor de lange winter.
Wij reden wel eens per fiets
naar zee, langs Aardenburg richting Cadzand, met de nichtjes of de buurmeisjes.
Ik herinner me het immense walgelijk rokende vuilnisbelt op een landbouwveld
onderweg. We reden dus meestal richting Cadzand, waarschijnlijk omdat de wegen
er minder druk waren en onze ouders dit liever hadden. We namen onze drank mee.
Wij hadden altijd een bak chocolademelk thuis en ik herinner me eens een fles gekappelde
choco aan de zee. Grote ontgoocheling want de rit maakte dorstig en ik had
niets meer om te drinken. Winkels of huizen waren er nergens, trouwens ik zal
ook geen geld meegekregen hebben. De kwallen waar ik in getrapt had en teveel
zon hadden mij eens geveld. Ik was toen heel erg ziek. Bij onze terugkeer van
de kust brachten we meestal kruidenierswaren, medicijnen, vlees mee van Eede,
bij Delphine en nog een andere zaak in de buurt (Steyaert) van de kerk. We
kochten er een ijsje (frisco) of iets anders. Alles smaakte anders en zalig over
de grens. Ik herinner mij de smaak nog en de glimlach van Delphine en haar
ouders.
Rond 1966 mocht ik enkele
dagen in Heist logeren bij een vriendin van mij, Danielle Brossé uit de buurt
van de Dampoort Gent. Ze logeerde er met de grootouders, de ouders, een zus en
wij, in totaal zeven op één flat. Ik ging vaak eens bij haar in Gent en het was
een lieve familie.
Toen ik zelf kinderen had,
trokken we eerst naar Cadzand, wegens te ver stappen tot aan de zee met vier
kleine kinderen trokken we op aanraden van mijn vriendin Sonja Vincke richting gratis
parking Knokke-Zoute, vlakbij EHBO en toilet, naar het strand. Een mooi
appartement kostte daar toen al het dubbele van een mooie villa op een groot perceel
grond in Maldegem. We fietsten er ook eens heen en stopten onderweg in Damme
waar ik voor de vier kinderen spaghetti bestelde waar ze geen hapje van door
hun keel kregen. Het benam me de zin om hen te trakteren op een restaurantje,
wat trouwens niet vaak kon budgettair gezien.
Eens het zomer werd begon
het te kriebelen, de tijden waren veranderd, de mensen hadden een auto voor een
tochtje met de kinderen tijdens het weekend en heel veel mensen bevolkten het
strand. Ik hield altijd al van de brandende zon op mijn huid, van een mooie
bruine teint die onvolmaaktheden en zorgelijke trekken verborgen voor het oog
van een ander. Van huidkanker werd toen nog niet gesproken. Een zongebruinde
huid was een soort statussymbool geworden.
Ik zag er graag goed uit en
gezond, de kinderen amuseerden zich met putten graven, zandkastelen bouwen,
zwemmen, zaagschelpen rapen en papieren bloemen verkopen. Het was een mirakel
toen we in 1983 ons een bescheiden flatje konden veroorloven aan de kust in het
vissersdorpje Heist. Ik had nooit kunnen dromen dat ik de mogelijkheid zou
krijgen om een strandcabine te huren, laat staan een flatje te kunnen kopen aan
de kust. De Noordzee is bijna overal hetzelfde maar de prijs van een flat hing
af van de naam van de badstad. Hard sparen en veel afbetalen, zuinig omspringen
met de inkomsten, het was het mij allemaal waard. Ik hield van de zee, de zon,
het strand en de kinderen waren minder druk dan thuis aan de kust. Zij konden
zich fysisch uitleven, ze hadden er snel vriendjes of ze brachten vriendjes mee
van Maldegem. We waren overal vlakbij dus mijn echtgenoot bezocht talrijke
culturele en andere bezienswaardigheden met hen in de buurt. Bovendien waren er
elke dag strandactiviteiten gesponsord door talrijke firmas en de kinderen
kregen cadeautjes of konden iets winnen. Zij wonnen eens een heuse koersfiets
voor hun zandkastelen. Later konden we met de verhuuropbrengst eens op reis, de
wereld verkennen. We hebben dit toch gehad want nu zou het niet meer gaan.
De zeelucht en de heldere
hemel zijn nog altijd dezelfde in Knokke. De oude gebouwen werden hier en daar
vervangen door nieuwe flatgebouwen. Het verkeer is drukker, talloze
golfwagentjes parkeren her en der en doen denken aan een maanlandschap. Je kan
er een terrasje doen tussen het lawaaierig verkeer. Ik weet niet wie daar iets
aan vindt, maar de terrassen zijn bevolkt dus die gasten hebben geen last van
de geluidshinder. Verder is Knokke intussen veel veranderd. De mooie boetiekjes
in de Lippenslaan zijn vervangen door winkelketens, Blokker, HLM, Zeeman, Casa,
Zara, Standaard Boekhandel, dus als je in Knokke loopt of in een andere stad,
de handelszaken en de gepresenteerde waren zijn overal dezelfde, de prijzen
schommelen een beetje maar het is er niet zo gezellig meer winkelen. Je kan er
niet echt iets exclusiefs meer kopen, dus het shoppend publiek is niet meer wat
het vroeger was.
Onlangs ontmoette ik een
heel knappe oude dame uit Mechelen met flat op de zeedijk in Heist, aan de
tramhalte. De kleindochters en ik gingen een speelgoedwinkel zoeken en wachtten
op de tram naar Knokke. Die dame had schoenen gekocht in de Lippenslaan 164,
Dev.. of zoiets. Ze had die schoenen gepast en betaald. Toen ze thuiskwam zat
er één kapotte schoen in haar tasje. Ze trok er dus mee terug mee naar de
Lippenslaan. Wij volgden dezelfde weg, nummer 164 had de rolluiken naar beneden
gelaten. Ze hadden de komst van die ontevreden klant verwacht. De dame vertrok
onverrichter zake. Toen ik na een half uurtje langskwam was de winkel nummer
164 open. Eigenaardige dingen gebeuren er toch tegenwoordig. Je moet nog
opletten wat ze in je tas stoppen als je betaald hebt.
Het verkeer in de
Lippenslaan is hels. Ik stond aan het zebrapad, voor het rood licht en een
wagen stopte voor mij. Ik stapte snel over en hoorde een taxichauffeur schelden
dat het rood was voor mij. Ik was echt onder de indruk van zoveel agressie.
De talrijke terrassen en
restaurantjes in Knokke zitten vol. Sommige mensen zien er welgesteld uit,
anderen ogen heel gewoon. Het gaat er gewoon gezellig aan toe tussen het drukke
verkeer in de hoofdstraat, de Lippenslaan.
Onze kust is misschien niet
constant zonnig zoals in de warme landen, Egypte, Tunesië, Turkije, Roemenië, Jordanië
maar je krijgt er toch een mooi kleurtje als je wandelt of fietst op de dijk.
Het aanbod evenementen langs de hele kustlijn is uitgesproken overdonderend, je
weet echt niet waar je eerst naar toe kan om je zinnen te verzetten. Klassieke
en moderne concerten in open lucht, folklore-, rommel- en andere markten,
processies, zeewijdingen, wedstrijden, sportmanifestaties, acties georganiseerd
door grote merken op de dijk, dagelijks groepsactiviteiten voor de kinderen, er
is voor elk wat wils.
Je kan zonnen en je
ontspannen tussen eigen volk, terwijl je in die arme landen geconfronteerd
wordt met schrijnende armoede, waar je je in een ressort moet blijven en je
constant moet afvragen of het wel hoort dat je als gewoon mens, in de snikhete
zon, in de overdadige luxueuze hotels ALL
in, van een goedkope verblijfsformule kan genieten van het overdadig aanbod van
spijs en drank terwijl enkele honderden meter verder, de mensen leven in
ontbering door watergebrek, onderdrukte bevolkingsgroepen, fanatieke religies, werkloosheid,
uitzichtloze toekomst voor hun gezin enz. . Ik voel me dan toch schuldig en
niet echt op mijn gemak.
Blijkbaar is de prijs van
flats en huizen vertiendubbeld aan de Noordzee, dus wie er een huis of een flat
bezit, heeft een kapitaaltje aan vastgoed. In principe zijn alle eigenaars in
Knokke miljonairs of miljardairs en heel wat welgestelden van Maldegem en
elders hebben een tweede verblijf in Knokke. Wie meer van rust houdt, trekt
naar Westkapelle, Moerkerke en Middelburg, landelijke dorpen waar de eigenaars
de waarde van hun bouwgrond of villa de hoogte zien ingaan. Wie een
vooruitziende blik had is dus schatrijk en het is hen oprecht gegund.
Een halve eeuw later 1963
2013 heb ik opnieuw gelogeerd aan de kust en me alles herinnerd. Het voorjaar
was slecht dit jaar dus heel veel mensen hebben een reisje in warme oorden
geboekt. Ik wandelde van het Zoute naar Heist en de stranden op enkele
merkwaardige metalen constructies en tenten in het zand na, waren leeg. In
Duinbergen kon je amper een terrasje doen. Wenduine waar ik in 1966 een
vakantiejob deed, lag er verlaten bij.
In de zomer 1966 werkte ik
alsbakkersloof tijdens de zomervakantie
bij een pasteibakker Deprez op de dijk van Wenduine. De dochters Martine en
Colette hielpen mee in de tearoom, de zoon Christian was bakker. Hij is vroeg
overleden aan een hartaderbreuk. Christine Matthys (16 juni 1953-19 november
1969) dochtertje van mijn tante, Martha Cochuyt stond er van s morgens tot s
avonds aan de ijswagen, buiten in regen en in wind. Het humeur van onze bazin
schommelde volgens de temperatuur aan de kust. Ze straalde en spoorde ons aan
bij goed weer, bij slecht weer zakte haar gemoedgesteldheid onder nul en gaf
zij kritiek op onze werkzaamheden. Ik had mijn vaste stek achter de toonbank.
We stonden rond zes uur op om de broodjes te sorteren en de eerste klanten te
bedienen en gingen pas slapen op een zolderkamertje als de laatste klant in de
tearoom vertrok.
Elke
dag kregen we als ontbijt, vieruurtje en avondmaal verwarmde croissants en
boterkoeken van de vorige dag, maar s middags werd er een warme maaltijd
voorgezet. Af en toe mochten we eens een uurtje wandelen op de dijk. Ik
verdiende drie duizend frank per maand. Moeder liet me een blauwe mantel maken
om te pronken in de kerk of bij een of andere gelegenheid. In september 1966
bracht de echtgenoot van de naaister, die mooie jas en presenteerde de
rekening, zes duizend frank. Moeder betaalde zonder verpinken. Ik had twee
maanden lang rechtgestaan aan de toonbank van de bakker tijdens een hete zomer
voor een mantel. Vader was boos. Hij vond de jas niet mooi, precies een schort.
Het was een exclusieve mantel. Ik heb hem bijna nooit gedragen. Erg voor mijn
ouders. Ik had een steentje moeten bijdragen en alles wat ik verdiend had ging
naar die mantel. Ik snap nu nog niet waarom moeder niet vooraf vroeg hoeveel
die ging kosten aan die naaister. Ik heb mij er altijd schuldig om gevoeld, ik
heb die mantel nog.
Ik heb intussen gemerkt dat
dit hondenleven voor velen nog niet veel veranderd is na W.O. II. De horeca kampt
met problemen, het personeel wordt te weinig betaald en moet had werken als er klanten
zijn. De tijden zijn er niet veel verbeterd voor velen, jammer. In Bredene
waren een paar goede restaurants met ruime toiletten, water, zeep en
hygiënische handdoekjes en in Blankenberge was half België met vakantie. Naarmate
het weer zonniger werd, waren er meer toeristen maar de massa vakantiegangers zoals
vroeger was verdwenen. We trokken af en toe naar De Haan met de kleindochters.
De prachtige villas op de dijk en in het centrum, de kleedhokjes en douches op
het strand deden je denken aan de vakanties van de burgerij bijna honderd jaar
geleden. De kloof tussen arm en rijk blijft en wordt steeds groter.
Ik voelde wel mededogen met
de zelfstandigen die er hun jaarloon moesten verdienen tijdens het seizoen
zonder voldoende klanten tijdens het hoogseizoen. Intussen heeft het zomerweer
daar verandering in gebracht en werd het drukker. Ik heb genoten van de rust op
het strand, de kleindochtertjes kon ik heel goed in de gaten houden want er was
geen overrompelend aantal zonnebaders. Tussen de verbrijzelde schelpenlagen en
zand heen vonden we gelukkig nog wat zaagschelpen om papieren bloemen te kopen
en te verkopen.
Als je langs de zeedijk Knokke-Zoute
loopt waan je je echt in een andere wereld. De flats en de huizen hebben mooie
terrassen en zijn meestal heel goed onderhouden. De mensen die er lopen zijn
knapper om zien en beter gekleed, hoe miniem ook. Al die prachtige kunstgalerijen
en de chique winkels waar een colbertjasje 1000 euro kost, en een paar schoenen
2000 euro kosten. Het moet zalig zijn als je je zon dingen kan veroorloven. Het
verschil tussen arm en rijk is hetzelfde gebleven als vroeger hoewel de armen
nu ook de kans krijgen min of meer een hogere levensstandaard te bereiken. Maar
een bepaalde bevolkingsgroep beschikt toch over uitzonderlijke talenten om heel
rijk te worden en heel veel te verdienen en anderen beheren het familiefortuin
met succes en breiden het uit en de volgende generatie neemt nauwgezet en
gewetensvol de taak over.
Ik las in de krant dat zelfstandigen
vroedvrouwen 8 euro per uur verdienen, sommige zelfstandigen verdienen 895 euro
per maand, dus waar zijn we nu mee bezig? Hoe kan je nu met een uurloon van 8
euro je kost verdienen? Tien jaar geleden kon je een winkelkarretje in de Aldi boordevol
vullen met 50 euro, nu kost een bodempje voedingswaren voor amper één dagal 50 euro. Het is niet moeilijk je voor te
stellen hoe de gewone mens moet rondkomen. Bovendien heerst een grote werkloosheid
alom, niet alleen voor de laaggeschoolden wier werk vaak wordt ingepalmd door
goedkopere werkkrachten uit het buitenland maar ook voor hen die vele diplomas
haalden is er onvoldoende werkgelegenheid. Zij die uit de boot vallen, missen
ergens een gave om aan werk te geraken, of ontberen een elleboog die hen aan
werk helpt. De ouders kunnen al het mogelijke doen om de kinderen te laten
studeren en er alles voor hebben dat zij het beter hebben dan de ouders maar
het is niet zo eenvoudig. De groep welgestelden stijgt en concentreert zich en de
groep die op de armoedegrens overleven wordt nog groter. Blijkbaar trekken de
mensen zich er niet veel van aan en hechten zij aan t leven zoals het is en
zoals het moet.
Blankenberge bijvoorbeeld wordt
overweldigd door mensen die genieten van de zon, de zeelucht en de
vakantiesfeer op een bescheiden manier, met frigobox, stapel drankjes en
broodjes uit de Aldi op het strand en in Knokke Zoute zie je het zelfde
fenomeen, maar geen frigoboxen maar chique picknickmanden en merkkledij. Het
voornaamste is dat de mensen leven, elke dag nemen zoals die komt en God doet
de rest.
De kust Maldegem, nog altijd een uitstekende combinatie.
Het was aangenaam en gezellig logeren aan de kust zomer 2013.
15-08-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
Maldegem en afstanden
Maldegem en afstanden
Ik heb nooit benul gehad van afstanden. Meestal vond ik alles heel ver. Ik woonde op het platteland. Heen en terug naar school per fiets twee keer per dag, was al een hele klus.
's Zondags naar de kerk, in mijn herinnering ook soms twee of drie keer per dag, was er niet zoiets als de vespers en 't Lof 's namiddags? Wij deden dat en gingen daarna koffietje drinken bij Helena en Amélie Gaelens, Edestraat 35 (nu Meubelrenovatie Rodts). Naar de jeugdbeweging, af en toe eens naar een vriendinnetje, naar de familie in Kleit en in Celie? Alles te voet of met het stalen ros.
Eind jaren 60 deed de auto zijn of haar intrede en dan hadden we voor tientallen jaren genoeg van de fiets, dat was iets van vroeger, verbonden met een oncomfortabel en armoedig leven. Bijna veertig jaar van de achterdeur in de auto zo dicht mogelijk op de plaats van bestemming.
Na tien ongevallen wegens verstrooidheid en onoplettendheid, zware en minder zware verwondingen hield ik het autorijden voor lange afstanden voor bekeken rond 1971 en werd ik overal gebracht. Ik ging de kinderen afhalen aan de bushalte, op zeven minuten stappen van de voordeur! Ik kan dit niet begrijpen nu want ik deed dat echt. Toen werd nog niet zoveel gesproken en geschreven hoe gezond fietsen en wandelen wel was.
Alles is ver, ik woon nu naast het postkantoor en moet eventjes nadenken om een brief te posten langs vier zware branddeuren.
Toen ze moeder in 1991 in het rustoord in Eeklo wilden stoppen bij haar oudste kleindochter, leek me dat een onoverkomelijke afstand, in Eeklo, zo ver, voor mij was dat China ongeveer. Ik durfde daar niet alleen naar toe rijden.
Ik heb me nooit goed kunnen oriënteren, links, voorrang van rechts, soms was het al te laat. Ik moet eerst mijn kruisteken maken voor ik het weet en dan hoor ik al gedonder. Meestal blikschade.
Geografie was niet aan mij besteed. Nu nog niet.
Alles is heel ver. Brugge, Eeklo, Kleit, Adegem, Sijsele, Damme, Knokke, Gent is zowat het buitenland.
Hoe ik ooit verschillende keren terechtgekomen ben in 't Zuiden van Frankrijk, Praag, Italië, Duitsland, Friesland, Canada, V.S., Engeland, Egypte, Luxemburg, Roemenië, Israël, Rusland, Duitsland, Canarische eilanden, Spanje enz. dat weet ik niet zo goed. Iedere stap buiten de achterdeur of voordeur vervulde mij met afkeer en doodsangsten.
Waarschijnlijk een combinatie van "moeten" (studiereizen, schoolreizen, taalreizen) om mijn talenkennis en de vernieuwing van de onderwijsmethodes op peil (vaak achter op Vlaanderen, maar soit, ze dachten dat ze "nieuwe" methoden konden voorstellen) te houden,
en dan had ik die absurde drang om sommige mensen uit een ver verleden eens terug te zien na overleg natuurlijk als, ze zelf niet op bezoek kwamen.
Eind jaren 70 trokken we met het hele gezin in een Oostduitse Warburg naar de omgeving van Le Mans, naar het buitenverblijf van de familie Edmond (eigenlijk van MichelCochuyt, de oudste zoon van remi Cochuyt). Louis had een bril nodig maar had die dure aankoop uitgesteld zodat ik aanwijzingen moest geven over richtingaanwijzers. Normaal gezien doe je vijf uur maximum over de rit, wij deden er 12 uur over. Ik had de jongste zoon van twee op mijn schoot, maanden nadien voelde ik nog de pijn in mijn verpletterde dijen.
Ik ben al doodsbang als ik over het viaduct in Maldegem rijd, je kan je voorstellen dat ik bijna stierf van angst toen ik voor de eerste keer op een vliegtuig richting Rusland stapte in 1991 denk ik. Ik staarde ontzet naar de roest (waarschijnlijk aan de trap voor het vliegtuig) en deed snel mijn gebed, mijn laatste uur was geslagen. Intussen heb ik al veel vliegtuigen beklommen me altijd voorbereidend op het definitieve vaarwel met de akte van berouw en stervend van angst.
In 2008 ging ik per trein naar de Zoo van Antwerpen met kleindochter Anna'tje van drie jaar oud in een roze buggy. Ik vroeg een plannetje aan de receptie, een Hollandse meid antwoordde dat er geen plannetjes meer waren dus ik begon het bezoek aan de dierentuin zonder plan. Na drie keer een weide vol roze Pelikanen zegde Anna'tje van drie: "Oma, we zijn hier al geweest." Ik had wel gemerkt dat er wel heel veel aandacht geschonken werd aan de pelikanen, maar ik zag op geen enkel ogenblik dat ik drie keer dezelfde route had afgelegd.
In Toulon zaten wij op de campus van de universiteit. Ik had sigaretten nodig en vertrok in de richting waar ik anderen naar het centrum had zien trekken. Ik kwam pas na vier uur terug, Francine Vercammen collega uit Hamme, kon het niet geloven en beschuldigde mij van allerlei avonturen onderweg. Ik probeerde mij de huizen onderweg in te prenten, de richting, maar telkens weer herkende ik dezelfde huizen en dezelfde weg maar in de verkeerde richting.
Moeder woonde bij ons in, ik wou haar eens naar haar broer brengen in Kleit, ik durfde niet langs de Aalterbaan omdat ik niet alle verkeerslichten herkende (ik denk altijd dat de tegenliggers niet zullen weten welke richting te nemen en mij zullen verpletteren) en reed langs ommewegen naar mijn peter Omer in de Thijskensstraat in Kleit. In vogelvlucht is het drie kilometer, ik deed er 50 kilometer over. Niemand gelooft dit, maar zo is het toch. Ik herken altijd de verkeerde richting.
In 2008 waagde ik een wandelingetje in het centrum met mijn kleindochter in de buggy, richting Gentsesteenweg, daarna rechts, Fabiolalaan of zoiets. Ik vond mijn weg niet terug. In de hemel zag ik het dak van ons flatgebouw, maar er was geen enkele weg die er heen leidde. Uiteindelijk ben ik er toch geraakt via vele omwegen.
15-08-2013 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1