AD VAN DE WEGE, KERK- EN CONCERTORGANIST IN MALDEGEM. Deel I.

Wie regelmatig de sfeervolle erediensten in de Sint-Barbarakerk Maldegem volgt of de orgelconcerten in de zomermaanden bijwoont kent organist Ad van de Wege als geen ander. Zijn orgelspel is een serieuze meerwaarde voor de serene en ingetogen vieringen. Het was precies wat deken Stefaan De Paepe tegen hem zegde toen hij op 1 mei 2007 aantrad als organist te Maldegem: ‘Mijnheer, er is niets op orgelgebied in Maldegem, dus ga uw gang.’ Het historische Louis Hooghuys orgel (1865) en het Loncke orgel (1985) hadden op hem gewacht. Ad van de Wege leek wel een missionaris in het orgellandschap in ons dorp. Hij heeft vooruitgang geboekt. Elk Maldegemnaar kan intussen genieten van hoogstaand orgelmuziek in de Sint-Barbarakerk tijdens de liturgische diensten op zon- en weekdagen en tijdens de concerten die er plaatsgrijpen. Als een wervelwind raast kerk- en concertorganist Ad van de Wege van de ene kerk naar de andere in Zeeuws, Oost-en West-Vlaanderen. Geen wonder dat hij slank en rank door het leven rent. Ad heeft het in Maldegem prima naar zijn zin.

Niemand kan vermoeden hoeveel energie, studie en voorbereiding verborgen zitten achter de muziekuitvoeringen.

“Muziek met de paplepel ingegeven.”

Ad van de Wege vertelt:

Ik werd geboren als tweede van zes in 1955 in Terneuzen (Zeeuws-Vlaanderen) in een christelijk gezin. Mijn vader was afkomstig van een organistenfamilie. Hij was timmerman maar ook werkzaam als organist in een kerk in Terneuzen. Hij was bestuurslid van een landelijke organistenvereniging, koordirigent, organisator van internationale orgelconcerten en doceerde muziek in de avonduren. Hij was een muzikale duizendpoot.

Mijn vader die enkele maanden geleden overleden is, heeft ruim zestig jaar onbezoldigd zijn diensten verleend als kerkorganist.

Vroeger was het praktisch onmogelijk om van muziek te leven, laat staan een gezin te onderhouden. Vader voorzag in de levensbehoeften van zijn kroostrijk gezin als timmerman en was semiprofessioneel bezig als musicus. Al heel jong kregen de kinderen van de Wege orgel- (later piano) les. Allen speelden orgel, piano en fluit. Zingen was de gewoonste zaak van de wereld. Mijn ouders vonden dat klassieke muziek bij de opvoeding hoorde. Zangers- en zangeressen kwamen bij ons thuis oefenen en verscheidene orgel studenten vertrokken ‘s avonds laat. Huize van de Wege was voor veel musici, organisten en leerlingen een muzikaal oord. Thuis beluisterden we grammofoonplaten van Bachs Brandenburgse concerten, Vivaldi, Händel e.a. Ik hoorde ‘s avonds de leerlingen hun (soms moeizame) lessen oefenen op het harmonium in de studeerkamer, want elektronische orgels waren er toen nog niet. Alle kinderen van de Wege waren van nature muzikaal begaafd wat niet betekende dat ze de scholing op een presenteerblaadje kregen.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat ik als klein kind heel vroeg in contact kwam met klassieke muziek.

Toen ik een jaar of drie was kroop ik al op de orgelkruk. Mijn vader bediende de trappers van het orgel en op die manier kreeg ik heel vroeg mijn eerste orgellessen. Ik kan me nog goed herinneren dat ik als peuter mee naar de kerk ging waar ik boven bij mijn vader bij het orgel zat. Soms volgden drie kerkdiensten elkaar op en telkens huppelde ik vrolijk met mijn vader mee naar de kerk. Tijdens de homilie ging hij naast het orgel in een gemakkelijke stoel zitten, terwijl ik op de orgelbank kroop en op de toetsen van het uitgeschakelde kerkorgel mocht rommelen. Eens duurde de homilie wel erg lang en mijn ongeduldige vader zette alvast de windmotor van het orgel aan. Ongemerkt drukte ik wat toetsen in die meteen door de kerk dreunden, waarop de dominee zich een hoedje schrok en resoluut ‘Amen’mompelde.

Je zou verwachten dat wanneer je muziek met de paplepel hebt ingekregen, dat je ouders het wel zouden waarderen dat je later muziek zou studeren. Toen mijn vader vroeg wat wil ik later wilde worden, was mijn antwoord steevast ‘organist’. Mijn ouders schudden resoluut het hoofd met de legendarische woorden: ‘Organisten, musici en kunstenaars zijn armoezaaiers, daar is geen droog brood mee te verdienen. Je moet een vak leren! Musicus worden is niet voor ons soort mensen. Op die manier werd de discussie altijd gesloten en de muziekstudie bleef onbespreekbaar. De negatieve stimulans voor mijn aspiraties voor muziekstudie was een extra aanmoediging om door te zetten. Het gevoel iets niet te mogen worden wat ik absoluut wou, zette een knopje om in mijn hoofd. Al mijn vrije tijd besteedde ik aan orgelspel. Toen ik al wat kon lezen snuffelde ik stiekem in biografieën van componisten, waarvan ik de woorden soms nog niet kon ontcijferen. Toen weer eens een bekend Nederlands organist na een concert bij ons kwam tafelen, gingen alle gesprekken over muziek. ‘Zo manneke’, vroeg de organist, ‘wat wil jij later gaan worden?’ Ik antwoordde prompt: ‘Organist!’ ‘Mooi, mooi,’ zei de man, ‘orgelspelen is geweldig. Prachtig om onder je vingers een orgel te temmen.’

‘Hij mag alles worden’, zei mijn vader, ‘maar geen organist, want je weet dat dit geen normaal bestaan is.’ De gast bulderde van het lachen, knipoogde en fluisterde: ‘Laat hem maar praten hoor en doe later gewoon je zin.’ Die onvergetelijke woorden klonken als muziek in mijn oren.

Maar het was makkelijker gezegd dan gedaan.

Toen ik ouder werd, volgde ik de technische richting op de middelbare school. Discussies over organist worden, mondden thuis uit in ellenlange ruzieachtige gesprekken. Na mijn opleiding, moest ik aan het werk. Toch was ik vastbesloten om musicus te worden, dat stond gewoon in mijn hersens geprent! Mijn levensvreugde was muziek. Al mijn vrije uren speelde ik orgel in de kerk. Als mensen vroegen waar ik was, dan was het stereotype antwoord: ‘Oh, die zit weer in de kerk, orgel te spelen!’

Mijn ambitie om organist te worden werd jammer genoeg een splijtzwam in mijn relatie met mijn vader.

Tijdens mijn tweejarige militaire dienst besteedde elk vrij uurtje aan muziekstudie. Ik las alles over kunst en muziek. Als ik de kans kreeg om tijdens een militaire oefening in een stadje of dorp een paar uurtjes op een kerkorgel te spelen, dan liet ik die niet voorbij gaan.

Na mijn militaire dienst ben ik zelfstandig gaan wonen. De muziekstudie werd een onoverkomelijke hinderpaal tussen mij en mijn vader. Ik werd aangenomen bij een keten muziekwinkels in Zeeuws-Vlaanderen als orgeldocent. Op die manier kon ik een armoedig bestaan opbouwen. Ik liet me inschrijven aan de muziekacademie in Sint-Niklaas (Waasland) waar ik op drie jaar Orgel, Piano, Notenleer, Muziekgeschiedenis en Harmonieleer studeerde.

Er was wel een heel groot probleem!

De afstand Sint-Niklaas-Terneuzen is ruim 53 kilometer en aangezien ik me geen auto kon veroorloven reed ik door weer en wind, regen, ijs en sneeuw, wekelijks zo’n vijf maal, op mijn brommertje naar Sint-Niklaas. Ik heb letterlijk en figuurlijk veel sneeuw gezien, zij het wel ‘Zwarte Sneeuw’. Nee, ik heb mijn beroep niet echt cadeau gekregen.

Ik heb heel vaak wenend op mijn brommertje door de polder gereden. In die periode dacht ik heel vaak aan de uitspraak van mijn vader, maar afhaken bestond voor mij niet. Op zaterdag en zondag begeleidde ik erediensten en langzamerhand kwam het doel in zicht. Na mijn succesvolle muziekstudie in Sint-Niklaas werd ik toegelaten aan het Koninklijk Conservatorium te Gent. Ik studeerde orgel bij Dirk Verschraegen en Edward De Geest(1950) en kamermuziek bij Marcel Ketels. In die periode werd ik docent Schoolmuziek in Nederlands Middelburg. In Nederland is dit een gespecialiseerde opleiding. De conservatorium opleidingen in Nederland worden gesplitst in Uitvoerend of concerterend musicus of Docerend musicus (lesgeven als orgel en pianodocent). Ik volgde twee jaar Schoolmuziek, muziekdidaktiek en -pedagogie in ‘s-Hertogenbosch. Ik werkte en studeerde op weekdagen, op zaterdag volgde ik de opleiding Schoolmuziek, ‘s avonds speelde ik de mis en op zondag begeleidde ik ook nog een aantal diensten.

Nee, van verveling in mijn jeugdjaren was er geen sprake. Een muziek opleiding is een ontzettend complexe opgave. Door als tiener tegen mijn zin technische opleidingen te volgen, had ik vier jaar orgelstudie gemist. Het hiaat in mijn voorstudie heeft me wel de drive gegeven om er mij voor 1000 % in te zetten. Ik had en heb nog steeds dat enthousiasme voor muziek. De uitspraak “Follow your heart’ blijft mijn lijfspreuk. De laatste studiejaren vond ik dat ik niet hard genoeg vorderde.

Tijdens mijn studie aan het conservatorium in Gent, volgde ik orgel, liturgie en kerkmuziek aan het Instituut voor Kerkmuziek aan de Hogeschool voor Kunsten in Utrecht, waar ik me specialiseerde in Liturgie, kerkmuziek en koorleiding. Ondertussen had ik nog een deeltijdse baan als muziekdocent in andere scholen, dus financieel werd de toekomst rooskleuriger. Na het conservatorium in Gent en tijdens mijn muziekstudie in Utrecht startte ik met Klavecimbel in Den Haag bij de barokspecialist Ton Koopman, Romantische orgelmuziek bij Herman Van Vliet, Utrecht en hedendaagse muziek bij Kristiaan Van Ingelgem in Aalst(België). Ondertussen was ik organist op een aantal hoogstaande orgels, was ik koordirigent en kerkmusicus, speelde ik klavecimbel en was ik op veel muziekterreinen actief.
Voorzichtig begon ik mijn ‘vleugels’ uit te slaan en startte ik met orgelconcerten…. (wordt vervolgd).

Ad van de Wege is een klassiek voorbeeld van de “doorzetters”, die onze dorpsgenoot Mick Matthys, Professor aan de universiteit in Utrecht heeft beschreven in zijn boek “Doorzetters” (aksant). Ads leven is verweven met muziek omdat hij muzikaal begaafd was èn ook zijn talenten ten volle heeft ontplooid. (Tekst verwoord aan de hand van de notities van de musicus.)

Foto’s: Ad Van de Wege in 2013, in 1958.

www.camob.be
Organist Ad van de Wege Hooghuysorgel Pinksteren 27-5-2012. Organist Ad Van de Wege speelt op het Hooghuysorgel in de Sint-Barbarakerk te Maldegem.

Bijlagen:
Ad van de Wege 2013.jpg (813.6 KB)   

AD VAN DE WEGE, KERK- EN CONCERTORGANIST in Maldegem.

Deel II.

Ad van de Wegeis kerk- en concertorganist in de Sint-Barbarakerk in Maldegem. Zijn orgelspel is een significante meerwaarde voor de sfeervolle diensten. Je wordt geboren met talenten maar de ontwikkeling van je begaafdheden komt je niet aanwaaien. Een jarenlange muziekstudie gaat aan de professionele uitvoeringen vooraf. Een musicus moet intens muziekstukken instuderen om een feilloos traject af te leggen tijdens vieringen en concerten voor het grote publiek. Het gaat niet vanzelf.

Ad van de Wege vertelt:

Wil je musicus worden dan vraagt dat gigantische offers, weinig of geen sociale contacten en een volledige inzet voor je studie en beroep. Als ik kijk naar wie van al mijn medestudenten nog werkzaam is in de muziek, dan is dat nog een heel klein percentage. Veel collega’s hebben helaas de harp in de wilgen gehangen en zijn een andere lucratievere baan gaan zoeken. Musiceren is niet eenvoudig. Als je ziet welke opleidingen je moet volgen, hoelang een dergelijke studie duurt, wat je er allemaal voor moet laten, dan had mijn vader toch gelijk. “Zweet, hard werk, weinig inkomen.” Het is gewoon een keuze die je maakt in het leven. “Met de paplepel in gegeven,” betekent niet dat alles vanzelf soepel en gemakkelijk loopt. Nee, ik heb het helaas, of moet ik zeggen gelukkig, niet op een presenteerblaadje aangereikt gekregen.

Organist.

Organisten werken meestal hoog boven de mensen, het kerk- of het concertpubliek. Je bespeelt helemaal in je eentje het grootste muziekinstrument. De beroemde componist Cesar Franck zei ooit: ‘Mijn orgel is mijn orkest.’ Behalve een pianist misschien, neemt elk musicus zijn eigen instrument mee, bij een organist ligt dat anders.

Na mijn muziekstudies startte ik als kerk- en concertorganist, klavecinist, dirigent van koren en orkesten. Kerkorganist houdt in dat je alle erediensten muzikaal opluistert, soms alleen als organist maar vaak tegelijk als koordirigent. Een bijzonder beroep want als andere mensen in het weekend en op feestdagen vrij zijn ben ik zoals een priester of dominee aan het werk.

Een klavecinist bespeelt een toetsinstrument uit de tijd van Bach. In deze hoedanigheid werk ik dan vooral met muziek uit de 16e, 17e en 18e eeuw. Soms alleen maar ook met een orkest of solisten, viool, fluit of zang. Jarenlang ben ik dirigent geweest van enkele barok orkesten waarmee ik cantates en opera’s zoals “Dido and Aeneas” van Henry Purcell uitvoerde. Werken met verschillende musici is ongelooflijk verrijkend. Als concertorganist breng ik orgelconcerten in binnen- en buitenland. Ik speelde op grote kathedraal orgels in o.a. Rome, Napels, Turijn, Regensburg, Passau, Aken, Freiburg, Bern, Bayeux, maar natuurlijk ook in België en Nederland.

Je komt in fraaie kerken en op plaatsen waar je als toerist nooit mag komen. Een orgelconcert geven betekent intense studie van de orgelwerken vooraf. Je speelt in je eentje een uur lang een concert. Je mag geen fouten maken. Het is fascinerend om te gaan met de honderden of duizenden pijpen van een orgel. Je ontmoet internationaal veel mensen met wie je nauw muzikaal samenwerkt of interessante collegiale contacten krijgt. Een organist kent de werking van het orgel volledig. Het eist vaardigheid om het orgel zelfstandig te stemmen en te onderhouden. Een goede organist stemt toch maandelijks een aantal registers van de orgels. Een klusje waaraan je al snel 2 ½ uur bezig bent. Musiceren kan je vergelijken met het beoefenen van een topsport. Een topsporter die niet traint zal nooit foutloos presteren.

Als privé muziekdocent geef ik les aan getalenteerde jonge, maar soms ook aan oudere mensen die besmet zijn met het ‘orgelvirus’. Heel wat oud-leerlingen zijn nu actief als organist. Ik coach mensen die extra lessen nodig hebben voor een toelatingsexamen voor een conservatorium.

In Maldegem bespeel ik al weer zeven jaar de kerkorgels en leid ik enkele kerkkoren. Ik ben actief in het orgelcomité van de St. Barbarakerk waarmee we jaarlijks een tiental concerten organiseren. Het is interessant om educatief bezig te zijn om jonge en oudere mensen kennis te laten maken met de schoonheid en veelzijdigheid van het orgel.

Organisten leiden een veelzijdig en intensief bestaan. Het is jammer dat er weinig of geen nieuwe organisten van de conservatoriums afstuderen. Gediplomeerde organisten vinden moeilijk een baan. Toch zie ik de toekomst van het orgel niet somber in en blijf ik me steeds als een soort ‘orgel-ambassadeur’ inzetten om het instrument te promoten.

In Vlaanderen is de belangstelling voor de orgelcultuur aanzienlijk minder dan in Nederland, maar ik doe alles om het fraaie Vlaamse orgelpatrimonium in de schijnwerpers te krijgen. Een orgel is een grandioos instrument dat je kunt laten juichen, donderen, maar ook verstild kunt laten mediteren.

Het was juist zoals mijn vader het formuleerde: ‘Het leven van een musicus is een vreemd bestaan!’

Oh ja, en mijn vader? Gelukkig is alles op zijn pootjes terecht gekomen. Hij heeft ingezien dat zijn halsstarrigheid tijdens mijn jeugd verkeerd was en dat het goed was dat ik mijn eigen hart heb gevolgd. Mijn jongere broer heeft later ook een muziekopleiding gevolgd en is naast musicus actief als beeldend kunstenaar. Mijn vader werd mijn belangrijkste supporter die altijd informeerde naar mijn muzikale ervaringen na een concert.

In 2013 speelde mijn vader, Jan van de Wege een marktconcertje aan het orgel in Maldegem. Hij was toen 83 jaar. Een dag voor zijn overlijden, hebben we mijn nieuwe orgel-cd beluisterd. Toen de cd klaar was zei hij: ‘Man, ik heb nooit geweten dat je zo mooi kon spelen.’Dat was het allerbeste compliment.

Het geeft een goed gevoel als je mensen met je muziek kunt bereiken, ontroeren en blij kunt maken. Musiceren is een heerlijk vak! Het is precies wat een oude filosoof ooit zei: ‘Waar woorden ophouden spreekt de muziek!’ Het belangrijkste voor mij is goede muziek maken. Bekendheid is mooi meegenomen, maar is ook erg betrekkelijk. Zo lopen de mensen met je weg en zo laten ze je vallen. Nee, het beste is goed om te gaan met mensen. Zoals mijn vader ooit zei: ‘Zorg dat je nooit naast je schoenen loopt.’ Gelukkig heb ik mijn schoenen stevig aan en ben ik veel te nuchter voor ‘succes allures’.

Orgel Cd Ad van de Wege,”Cantica Gregoriana” Cuyperskerk, Sas van Gent (Ndl.).

Begin 2013 werd de monumentale Cuyperskerk van Sas van Gent (Nederland) onttrokken aan de rooms-katholieke erediensten en werd de toekomst van dit gebouw onzeker. Dit jaar besloot het bisdom Breda, dat gezien het teruglopende kerkbezoek en de hoge onderhoudskosten het kerkgebouw voor de erediensten te sluiten. Binnenkort valt de beslissing wat er met de kerk gaat gebeuren. Jammer genoeg dreigt ook met het sluiten van kerkgebouwen een deel van het kerkpatrimonium verloren te gaan waaronder de Gregoriaanse koorzang, orgelcultuur met bijhorende orgelmuziek. Mede met het oog op het onduidelijke voortbestaan van kerkgebouw en orgel leek het de Zeeuws-Vlaamse organist en musicus Ad van de Wege uit Aardenburg zinvol om het Bernard Pels-orgel voorgoed vast te leggen op Cd.

Hierbij maakte hij gebruik van orgelwerken die gebaseerd zijn op Gregoriaanse melodieën en werd er rekening gehouden met de periode waarin deze werken werden gecomponeerd. Op die manier is hij er in geslaagd een synthese te maken van orgel en orgelwerken.

De orgel Cd “Cantica Gregoriana”(opgenomen in realrecording) werd op de markt gebracht door “Brabantse orgelklanken” uit Tilburg en geeft een beeld van het Pels-orgel in de Rooms-katholieke H. Maria Hemelvaartkerk in het Sas van Gent en van de orgelkunst ten tijde van het rijke Roomse leven. Een heel bijzondere Cd met fraaie muziek voor de echte liefhebber van het Gregoriaans en van orgelmuziek, nog te verkrijgen aan € 10.

Ad van de Wege is de overtuigende versie van de “doorzetters”, die onze dorpsgenoot Mick Matthys, Professor aan de universiteit in Utrecht heeft beschreven in zijn boek “Doorzetters” (aksant). Ads leven speelt zich af in de muziekwereld omdat hij muzikaal begaafd was èn zijn talenten tot het uiterste heeft ontwikkeld.

Op de foto:

Ads vader, Jan van de Wege (1930) die een orgelconcertje speelde in Maldegem in 2013. Ode aan een vader.
De foto van Ad zelf krijg ik wonder boven wonder niet in de blog. Maandag afspraak bij de computerdokter. Of hij raad weet??

(Tekst verwoord aan de hand van de notities van de musicus).

Volledige versie in: http://www.bloggen.be/marianne_posman_in_maldegem/

Met dank aan ons regionaal blad “Vrij Maldegem” voor het publiceren van de reportages (Drukkerij-Uitgeverij Van Hoestenberghe N.V. Boudewijn Lippensstraat 11, Maldegem).

Bijlagen:
Ad 1.jpg (2.4 MB)   

03-10-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

03-10-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

03-10-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

SUMMIS LAUDIBUS EFFERAMUS EXIMIOS HOMINES =

LATEN WE BIJZONDERE MENSEN ZEER VEEL LOF TOEZWAAIEN.

In memoriam mulieris insignis. Als aandenken aan een bijzondere vrouw.

Mariëtte Cochuyt, Zuster Gemma, tante nonneke, ‘Raghel’.

Laten we bijzondere mensen zeer veel lof toezwaaien, niet aan alleen Zuster Gemma, maar aan allen die zich inzetten om ons dorp levendig te houden. Maldegem kan met trots terugblikken op heel wat talent de afgelopen eeuwen. Talent in de brede zin van het woord. Geestelijken en leken die het leven verrijkten en vergulden voor de mensen. Schrijvers, dichters, historici, toneelspelers, schilders, beeldhouwers, filmregisseurs, musici, sportlui en talrijke talentrijke dorpsgenoten brachten woord, klank en beeld en maakten het leven boeiend. Sommige mensen blonken uit in dienstbaarheid voor de bevolking van Maldegem.

Lijkt dit een lofzang op Zuster Gemma, het is meteen een lofzang voor de vele mensen die zich dagelijks inzetten, vrijwillig en onbezoldigd in alle domeinen van de samenleving.

Vrijwilligers bij evenementen i.v.m. cultuur, geloof, sport, onderwijs, armoedebestrijding, ontwikkelingshulp, kortom alle aspecten van de samenleving. Zuster Gemma was religieuze en uit hoofde van die functie was het logisch dat ze dynamische levensvreugde bracht. Zij kreeg de toestemming van de kloostergemeenschap om haar gaven te delen in haar geboortedorp. Ze kon zich belangeloos inzetten voor de gemeenschap om die gezelliger te maken en ze kreeg veel genegenheid terug.

Ze was het levende bewijs van solidariteit. Veel mensen maken het leven waardevoller voor hun medemens.

Neem nu de talrijke jeugdbewegingen in Maldegem. Talloze jonge mensen zetten zich nog altijd in om alle kinderen belangeloos, vrolijke speeldagen te bezorgen. Zij organiseren onvergetelijke kampen aan democratische prijzen tijdens de vakanties, zodat de kinderen sociale vaardigheden aanleren op een speelse manier. Deze leiders en leidsters zijn later ook vaak betrokken bij andere evenementen en activiteiten waar zij zich weer inzetten voor de samenleving.

Mariëtte Cochuyt, Zuster Gemma stond aan de wieg van het verenigingsleven in Maldegem.

Onder haar leiding kenden de kajotsters (K.A.J.) een ongekende bloei. Elke zondagnamiddag vergaderden ze op de speelplaats en in de “concertzaal” van de  school op de markt of in de Gilde in de Stationsstraat. Ze voerden toneelstukjes op om familie en vrienden op te vrolijken. Ze kregen zelfs voorlichting van Dokter Albert Coelis om op de veiligste manier te leren omgaan met het andere geslacht. De K.A.J. benadrukte de waardigheid van elk mens, rijk of arm. Zuster Gemma was lid van de beweging in 1935 en bouwde als leidster een levenslange vriendenkring op (o.a. Agnes Lanckriet, Delphine De Bruyckere, Thelma Rotsaert enz.).
De jonge meisjes trokken naar voordrachten van Kardinaal Cardijn in de Heizel in Brussel. Kajotster Edwige Van den Abeele (°1930) (foto) stapte bij de terugkeer op de verkeerde bus maar kwam uiteindelijk toch veilig thuis. Onderpastoor en proost De Vleesschouwer organiseerde Lourdes reizen voor hen.

Christianna De Baere-Roets (°1933), kajotster in 1947 en oud-kajotster in hart en nieren blijft sociaal en vriendelijk en wil alles doen om een ander gelukkig te maken.
Ze was medewerkster bij Egidius. Zij hielp E.H. De Jaeger, toen onderpastoor in Maldegem, Ziekenzorg oprichten en ontwikkelen. Vorig jaar was zij de motor van de brei club in Oud Sint-Jozef. Breien van pullovers, spreien, jasjes, modieuze rokken is weer in. Iedereen helpt en stimuleert en leert de ander. Na de opvoeding van haar vier intelligente zonen, verzorgde zij jarenlang haar zieke echtgenoot maar had ondertussen toch tijd om een ander gelukkig te maken.

Bewonderenswaardig wat mensen presteren in hun leven.
Sommige mensen blijven zich onvermoeibaar inzetten voor hun medemens.

In 1949 nam Mariëtte Cochuyt afscheid van de vereniging voor zij in het klooster trad. Agnes Van Kerschaever, Cecile De Bruyckere, Yvette Roets (zus van Christianna) werden ook geroepen door de Heer, geïnspireerd door de leer van Cardijn.
Andere jonge vrouwen stichtten een gezin maar bleven zich vrijwillig inzetten voor een ander.

60 jaar later organiseerde Zuster Gemma  nog een grote onvergetelijke bijeenkomst van alle oud-kajotsters in Groot-Maldegem. Tot het eind van hun leven bleven de vriendschapsbanden tussen talrijke kajotsters bestaan. Allen hebben van het kajotstersfeest genoten, ze zongen kajotstersliederen en andere.

Zuster Gemma pikte de draad van haar “vorig leven” weer op toen ze terugkwam als kloosterlinge in Maldegem.
Ze was een van de vele vrijwilligers die zich jarenlang inzette om het leven van vele mensen met een beperking aantrekkelijker te maken. Haar handvaardigheid en creativiteit kenden geen grenzen. Jarenlang liep, fietste en reed zij met een sputterend Dafke van de ene wijk naar de andere in Maldegem om knutselmateriaal te bezorgen aan mensen die zich niet meer konden verplaatsen of die thuis werden verzorgd. Met ongekende moed en ijver maakten haar beschermelingen eersteklas handwerk dat te koop werd gesteld. De opbrengst was bestemd voor de aankoop van nieuw materiaal, want wol, garen, gepaste borduurstoffen, patronen en ander hobbymateriaal zijn onbetaalbaar.
Ze was zo blij als familieleden, vrienden en kennissen, de creaties bewonderden van haar kunstenaars die leefden in de schaduw van de maatschappij.
Op die manier bouwde zij een stevige band van vriendschap en trouw om haar heen.

Andere idealistische mensen zetten haar taak verder en brachten glans in het leven van hun medemens. Enkele jaren geleden nog organiseerde de K.V.G. een ontroerend afscheidsfeest voor “Soeur Gemma”. Haar creatieve inzet in de hobbyclub van de K.V.G., werd beloond met immense dankbaarheid.

Haar werk werd verder gezet door anderen die met evenveel enthousiasme het leven van de ander kleurden.

Bijna veertig jaar lang was zij lerares huishoudkunde in het Sint-Jozefs Instituut Zusters Maricolen Maldegem.

Duizenden meisjes heeft ze geleerd hoe een gezin te beredderen.
Samen met haar directrice Zuster Amelberga motiveerde zij vele jonge meisjes om zich verder te vervolmaken of te studeren.

Niet alle mensen zijn bollebozen in wiskunde en wetenschappen, talen, economie, informatica, enz.
Sommige mensen zijn wel handvaardig en creatief om een wereld te scheppen van schoonheid waar anderen van meegenieten.

Het is meteen een lofzang voor alle directies, personeel en leerkrachten die zich dagelijks inspannen om jongeren te onderwijzen en te begeleiden binnen en buiten de schoolmuren en -uren.

 Met een groot afscheidsfeest met familie en vrienden nam zij afscheid van het onderwijs een kwarteeuw geleden.
 
De leerlingen van Sint-Jozef brachten onder leiding van hun dynamische leerkrachten grandioze spektakels en modeshows waar je stil van werd. 

Zuster Gemma, die als artieste onder de naam ‘Raghel’ door het leven ging, vierde haar 90ste verjaardag op 23 augustus 2013 met neven, nichten en hun kleinkinderen, verpleegkundig personeel, kaartjes, bloemetjes van haar familie en vrienden.

Voor haar laatste 90^ste verjaardag componeerde haar neef Lucien Posman zijn eerste religieus werkje op een tekstfragment uit het boek Job.

Een artiest bracht muziek in haar leven.

 Het is een heel mooi en droevig werkje, opgedragen aan tante nonneke, Zuster Gemma:

De Heer Geert Ballegeer, de verantwoordelijke en de pastorale medewerker van het W.Z.C. Sint-Jozef in Petegem-Deinze heeft de laatste CD Van Lucien Posman laten afspelen op haar verjaardag.

Ze zal opnieuw heel trots geweest zijn, want ze had een groot hart voor allen die hun talenten koesterden.

Voor de oude mensen wordt goed gezorgd in onze maatschappij, elk brengt op zijn manier een steentje bij om het leven van deze generatie fijn te maken.

Na bijna 87 jaar inwoner van Maldegem, trok zij in 2010 terug naar het moederklooster waar ze omringd werd door liefde en vriendschap van haar medezusters Zuster Marie a Cruz, Zusters Bernadette, Edith, Monique, Irène en Juffrouw Christine en het personeel van het W.Z.C.

Zij is zachtjes ingeslapen op 16 september 2013, de sfeervolle begrafenisdienst ging door op 24 september 2013 en ze werd begraven op de familiebegraafplaats van de Zusters Maricolen.

Haar laatste boodschap “De wereld is warm en vol zonovergoten belofte” drukt haar positieve en hoopvolle visie uit voor de hartverwarmende toekomst van onze maatschappij die steunt op talent en vrijwillige inzet van heel veel genereuze mensen.

 Link naar een poging van fotoalbum, leven en werk Raghel:

https://plus.google.com/photos/116688562905656264433/albums/5899743989603964849

Zie ook “Nostalgie naar het levendige dorp”, talrijke foto’s over haar leven.

http://www.bloggen.be/marianne_posman_in_maldegem/

Zuster Maria a Cruz en Zuster Gemma.(foto in bijlage)

foto in bijlage 1970:

Gerda Van Kerckhove, Kitty Van den Abeele, vooraan X De Cuyper, Lisette Van den Broucke, Addy Schelstraete, Zuster Gemma als lesgeefster en Christine Roels, echtgenote Eric Cuelenaere.

Op de foto in bijlage: 1949
Afscheid van de kajotsters. v.l.n.r. Marie-Louise Timmerman, Edwige Van den Abeele, Eline Cauwels, Agnes Van Kerschaver, Agnes Lanckriet, Simonne, E.H. De Vleesschouwer, Mariëtte Cochuyt, Erna Van Poelvoorde, Georgette Van Hoornweder, Clarysse Van Maldegem, Lydia De Lange, Clarysse Coene. Tweede rij: Anna De Vogelaere, Jozefa, x x, Aline Raeman, Erna De Vogelaere, Espérance Ronse, Rozanne Braet, Laura Ardeel, Germaine De Loof, I. De Vogelaere. Derde rij: x x, Roza De Baere, Margriet Debbaut, Emma Sikaet, Nelly, Julia Caboor, Ivonne Colpaert, Marcella Matthys, Martha  Expeels.         
 Het lukt me maar om één foto in te lassen en één bijlage. Sorry. Ik probeer nog eens op een andere keer.

Bijlagen:
De kajotsters.jpg (73.1 KB)   

30-09-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

In memoriam mulieris insignis Mariëtte Cochuyt, Zuster Gemma, tante nonneke, ‘Raghel’.

Zuster Gemma, Mariëtte Cochuyt, tante nonneke of tante Jetje,  die als artieste onder de naam ‘Raghel’ door het leven ging werd geboren op 23 augustus 1923 en is overleden op 16 september 2013 R.V.T. Sint-Jozef in Petegem-Deinze. De begrafenisdienst ging door op 24 september 2013  in de kapel van R.V.T. Sint Jozef om 10.00 u en ze werd begraven op het kerkhof van Astene (5 km van Deinze).

Zij was de jongste dochter van August Cochuyt (14 04 1883 - 09 10 1962) en Livina Colman (01 10 1885 - 20 10 1953) en werd geboren op de laatste boerderij “Hof Broekhuyze”, Maldegem, een idyllische plaats, helemaal omgord door prachtige, groene meersgronden.  Daar geboren worden, daar opgroeien, is zowat het mooiste geschenk dat een kind kan krijgen, midden in de natuur.

Mariëtte Cochuyt was de jongste thuis en door haar zonnig karakter werd zij omgeven door alle vrolijkheid en liefde van haar ouders, haar twee zussen Bertha en Martha en twee broers Omer en Prosper.

Zij was een wervelend wezentje, bruisend van energie en optimisme.

Vanaf 1926 volgde Mariëtte kleuterschool, lagere school en vier jaar voortgezet onderwijs bij de Zusters Maricolen, op de markt in Maldegem.

Zij had een drukke jeugd als lid, later als leidster van de beweging de “Kajotsters”, K.A.J. waar zij zich met bezieling en geloof een levenslange vriendenkring opbouwde.

Zij volgde notenleer en muziek in Eeklo en kon haar muzikale talenten ten toon spreiden met de banjo. Ze schreef ook intens heel veel gedichten.

Op 25 maart 1949 is zij in het klooster getreden, ze werd gekleed op drie oktober 1949 en geprofest op 9 oktober 1950.

De blijde boodschap brengen doorheen talloze activiteiten was haar levensdoel. Na haar studie voor huishoudregentes in de Gentse Tweebruggenstraat, ging ze naar het moederklooster in Deinze maar werd overgeplaatst naar het klooster in haar geboortedorp Maldegem.
Vanaf 1955 gaf ze meer dan 30 jaar les in de middelbare school van de Zusters Maricolen. Zij werd een dynamische volwassene als kloosterzuster en lerares met een flinke betrokkenheid in de opvoeding van de jeugd.

Van zodra ze gesetteld was in het Maldegemse schoolklooster richtte zij samen met enkele andere vrijwilligers de plaatselijke Katholieke Vereniging van Gehandicapten (K.V.G.) op en was dertig jaar lang de bezielster van de hobbyclub waarvoor zij werd beloond met een immense dankbaarheid.

Vanaf 1963  kon zij haar explosieve creativiteit kwijt in haar prachtige ontwerpen die vooral bloemen en de natuur voorstelden.

Haar kunst verspreidde de boodschap van blijdschap, vreugde en positief leven.

Zij bracht delicate kunst met de uitdrukkelijke bedoeling mensen te troosten, een brok geluk en herinnering te brengen.

Haar levensvreugde zat in de genen want de familie Cochuyt was een blij en vrolijk volk.

Een hommage aan een grote vrouw die op de geëigende wijze van haar tijd, het allerbeste van haar leven heeft gegeven. Ze bracht een inspirerende boodschap in een harde maatschappij en probeerde de brutale kring te doorbreken met schoonheid, vreugde, geloof en dankbaarheid.
Dank u, Mariëtte Cochuyt, Zuster Gemma, tante nonneke, dank u Raghel voor het grootste geschenk van innerlijke stilte, voor de zalvende troost en voor de warme blijheid en liefde die u uitstraalde.

Tante nonneke, Zuster Gemma, tante Jetje, Mariëtte Cochuyt of Raghel was inderdaad enig in haar soort.
Een baken voor heel veel mensen.

Vijf jaar geleden kwam ik in 't centrum van Maldegem wonen, na 60 jaar platteland, na 40 jaar hard labeur op mijn werk, in het huishouden, in de tuin. Ik kon zelfs (kleine) bomen zagen.

Ik zag hier veel heel  oude mensen lopen in het centrum, vergetend dat ik zelf oud geworden was.

Intussen zijn al veel van die oude lieverds heengegaan. Een heel pak warmte is met hen verdwenen.
Misschien vergis ik mij, maar die generatie was anders, warmer, vriendelijker, gemoedelijker, maar ik kan verkeerd zijn. 

29-09-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

Mariëtte COCHUYT, Zuster Gemma, Raghel (23 augustus 1923 - ), korte schets André Posman.

Mijn lieve tante Zuster Gemma, die als artieste onder de naam ‘Raghel’ door het leven gaat, is de jongste zus van wijlen mijn geliefde moeder Bertha. Zij is in 1923 geboren als Mariette Cochuyt, te Maldegem, in de laatste boerderij van de wijk Broekhuize, een idyllische plaats, helemaal omgord door prachtige, groene meersgronden. Haar vader was molenaar van een van de laatste Maldegemse molen, en nadien vlasboer, zoals ook mijn vader dit was tot na de Tweede Wereldoorlog.

Daar geboren worden, daar opgroeien, is zowat het mooiste geschenk dat iemand als kind kan krijgen: te midden van de volle natuur, met koeien, katten, honden, kippen, schapen, konijnen, merels, mussen, duiven, uilen, vinken, paardenwachters, allerlei soorten kevers en insecten, beemden en boomgaarden, heggen en hagen, struikgewas, kanten, moestuinen, bloementuinen.

Dat alles is nu beton, gazon en garage, en de meersen zijn van bosschage en bomen gepluimd. De mensen leren nu van TV en de computer. Hoe spijtig!”

“Mariette volgde lagere school ter plaatse. Zij heeft de kladschriftjes nog uit die tijd, en die tonen reeds dat zij plastisch heel begaafd was… Doch niemand in haar directe omgeving onderkende haar talent, laat staan dat zij werd gestimuleerd naar de academie te gaan. Dat was ondenkbaar.”

“Een grote rol heeft Cardijn in haar leven gespeeld: van 12 jaar af werd zij kajotster. Zij dronk de geest van Cardijn op, wiens thema een christelijk geïnspireerde nieuwe menselijke waardigheid was voor boeren en arbeiders.”

“Ondertussen tekent zij niet, maar speelt muziek. Bij de zusters in Eeklo volgde ze een muziekcursus, en sedertdien is de banjo een vast onderdeel van haar artistieke leven. Ze schrijft ook intens en vele, vele gedichten.”

“En toen, na W.O.II, in ’49, geschiedde wat vaak of zelfs meestal gebeurde in die tijd, met katholieke jonge vrouwen die geen véélheid aan richtingen kenden om hun sterke artistiek-spirituele aandrang te sturen: ze werd non. ‘God riep me naar het kloosterleven bij de Zusters Maricolen.’ In ’49 dus ging ze ‘binnen’. En na haar studies voor huishoudelijk regentes in de Gentse Tweebruggenstraat gaf ze van 1955 af gedurende 30 jaar les, in de middelbare school van de Zusters Maricolen, op de Markt te Maldegem.”

“Ondertussen schildert ze. Op haar veertigste vindt ze het welletjes geweest, en neemt zij de draad uit haar kinderjaren weer op. Het is niet meer tegen te houden: ‘Mijn eerste of mijn tweede roeping,’ zegt ze daarover.”

“In het begin doet haar werk romantisch-fauvistisch aan, barsten de kleuren er uit. Ze heeft een ‘oranje’ periode, getuigend van onstuitbare scheppingsdrang, en een blauwe periode, die meer bedoeld is om zachtere emoties op te roepen. Ze experimenteert vol zelfkritiek. Ze werkt een tijd expressionistisch. Ze blijft in elk schilderij zoeken naar schoonheid, en in elk van haar werken schuilt een krachtige positieve geest.”

“Zij verft grote formaten, schildert heel veel buiten, met de fiets, of met de auto. Als ze met pensioen gaat is ze niet meer te stuiten. Ik weet niet hoeveel werken zij heeft geschilderd.
Omdat zij een geliefd persoon is in Maldegem en omstreken, hangen daar nu honderden ‘Raghels’ aan de muren, vaak op plaatsen waar anders helemaal géén schilderijen zouden hangen.”

In bijlage foto's. Ik had elke foto benoemd maar bij het inlassen verdwenen alle benamingen.
Soit, het gaat over Broekhuize (haar eigen foto's), ze had een fotoapparaat en verder de glanzende zussen van "tante nonneke". Ik zal nog een computercursus moeten volgen.

Bijlagen:
Bloemenzee Raghel.jpg (1.4 MB)   
Brugge, Raghel..jpg (870 KB)   
foto tante nonneke als kind van zeven.doc (1.2 MB)   
IMG.jpg (377.2 KB)   
IMG_0009.jpg (2 MB)   
IMG_0024.jpg (515.1 KB)   
IMG_0043.jpg (1.1 MB)   
IMG_0044.jpg (868.9 KB)   
IMG_0051.jpg (182 KB)   
M. Cochuyt en Moeder Livina Colman.jpg (138.2 KB)   
Tante nonneke, Joachim, Benjamin, Matthias VdS. 1980.jpg (436.6 KB)   

K.V.L.V. MALDEGEM organiseerde hun jaarlijkse uitstap naar Brussel op 11 augustus 2015.

Link naar de foto’s:

https://picasaweb.google.com/115021349650121482292/September2201506?authuser=0&feat=directlink

https://picasaweb.google.com/115021349650121482292/September2201506?authuser=0&feat=directlink

De zonnige dinsdag startte aan het zwembad Sint-Anna in Maldegem. De Vrouwen met Vaart en enkele van hun partners vormen een gezellige groep die elkaar al kent van de vorige activiteiten van K.V.L.V..

De tocht leidde naar het koolzaadbedrijf ‘Hof ter Vrijlegem’ in Mollem nabij Asse.

Na een verwelkoming met koffie/thee en zelfgebakken cake en proevertjes in de nieuwe vergaderzaal 't Lemen Huisje' werd er een themapresentatie gegeven door de bedrijfsleidster, bio-ingenieur Ann Saerens, die samen met haar echtgenoot Peter Coucke het vroegere witloofbedrijf van de ouders van Ann, verder uitbaatten, zij het wel met een ander product, aangezien de witloofmarkt instortte. Uitleg over de verschillende bedrijfstakken, de visie, de basisinfo omtrent de koolzaadverwerkingen en het gebruik van hernieuwbare energie op de boerderij werden grondig uitgelegd met een PowerPoint presentatie. Van koolzaadje tot koolzaadolie: uitleg omtrent de teelt volgde, de persing, de samenstelling van oliën, toepassingsmogelijkheden en gezondheidsaspecten van spijsolie (humane consumptie) en biobrandstoffen (biodiesel). Koolzaadolie is heel lekker en gezond vanwege haar prima vetzuursamenstelling. en zou de Belgische markt moeten veroveren. Het wordt nog te vaak geassocieerd met de verplichte productie van koolzaad tijdens de Duitse bezetting en wordt nog steeds door velen gezien als minderwaardig wat het niet is.

De aanplant, de teelt en de oogst van Miscanthus: De verbranding van de gemalen Miscanthus wordt stookolie voor warmtekrachtkoppelingsinstallaties die zowel verwarming als groene stroom produceren en zorgt voor de energievoorziening voor het hele complex van Bed en Breakfast kamers, ontbijtkamer en de andere loodsen. Het spreekt vanzelf dat de ingenieuze apparatuur en verwerkingstuigen ontzettende investeringen betekenden voor de uitbaters van het bedrijf.

Daarna volgde een rondleiding op de boerderij. Als familiaal bedrijf kiezen zij zoveel mogelijk voor een gesloten productieketen. Koolzaad groeit op de velden en is een interessante teelt voor de lokale biodiversiteit. Het zaad wordt op de boerderij verwerkt tot verschillende koolzaadproducten. De vermarkting gebeurt in samenwerking met lokale winkels en collega hoeveproducenten. De koolzaadperskoek, het restproduct na de persing, is een eiwitrijk krachtvoeder voor de koeien en vervangt geïmporteerde soja. Zo houden zij de ecologische voetafdruk klein! (Interessant artikel in DS van 14/15/16 augustus: over 11 000 hectare koolzaad ‘Typisch, op onze eigen gewassen zijn we niet zo gesteld’.)

Na aankoop van gezonde koolzaadolie, -honing en -dressing trokken de dames van de K.V.L.V. en hun partners naar het gezellige Casty restaurant in ’t Dorp in Vlezenbeek. Na het aperitiefje, tomatensoep, heerlijk hoofdgerecht en ijsje als toetje trokken de Vrouwen met Vaart, dank zij de excellente chauffeur-gids-begeleider Ronny Van Damme uit Sint-Laureins naar Kampenhout waar een bezoek aan een witloofkweker en het witloofmuseum was vastgelegd.

Witloof – in het Engels ‘Belgian endive’ en volgens Van Dale synoniem met ‘Brussels lof’ – wordt vandaag gekweekt in containers op watercultuur met veel elektronica. België – voornamelijk Midden-Brabant – is na Frankrijk de grootste wereldproducent. Witloof is rond 1850 ‘uitgevonden’ in de Brusselse Botanique of Kruidentuin. In het bedrijf gebeurt alles machinaal en computergestuurd, van zaadje tot mooie krop in torenhoge pijlers in loodsen. Het verrassende aspect van het hele bedrijf was wel dat de final touch handmatig verliep. Een personeelslid hakte de wortel er af, drie arbeidsters, controleerden de omhulsels, alle bladeren met de minste afwijking werden weggegooid tot enkel het eerste  en tweede klasse witloof handmatig werd verpakt, in houten kisten voor vlieg transport (richting Japan), in blauwe bakken voor lokaal verbruik, allemaal mooi verpakt in donker papier. Het zaaien, kweken, oogsten van witloof in containers van dichtbij te mogen zien was ontstellend boeiend.

Een bezoek aan het witloofmuseum rondde de zaak af. Het museum bevindt zich in de oud-veilinglokalen aan de brug van Kampenhout-Sas. De idee voor een museum rees toen in de jaren 1970 en 1980 de traditionele teelt van de cichoreiwortel die witloof is, werd verlaten. Het museum toont hoe het ‘witte goud’ door hard labeur werd gekweekt en verhandeld, maar gaat ook in op sociale en culturele aspecten en uiteraard op de gastronomische kant van de witloofzaak. Vele leden van de groep herkenden de landbouwtuigen en ander materiaal die vroeger ook bij ons werden gebruikt voor het kweken van witloof en andere gewassen.

Na het bezoek aan het museum was het richting Overijse, het land van de druiven. In Overijse gaf een lid van de familie Luppens van wijnkelders Soniën een rondleiding doorheen hun biologische druivenserres en hun wijnkelder.

In een van de serres met de prachtige donkerblauwe immense druiventrossen gaf een van de broers Luppens uitleg over het planten, verzorgen, oogsten van de druiven en het continu verwarmen van de serres. Het  persen, gisten, produceren van allerlei wijn en wijnsoorten is een langdurig complex proces, dat veel geduld, vaardigheid en arbeidsenergie vergt van alle mankrachten.

Van begin september tot eind oktober kunnen de druivenkwekers uit de omliggende gemeenten hun lichtbeschadigde druiventrossen en marktoverschotten laten verwerken bij Soniën. Zo worden in twee maanden tijd enkele tientallen tonnen geperst tot sap en wijn. Uit één kg druiven kunnen ze op deze wijze 75cl sap bekomen, voldoende om een fles mee te vullen.

Om wijn te verkrijgen moet het druivensap gisten. Ze brengen het hiervoor in citernes van 1000 tot 1500 liter. Gedurende een drietal weken zal de druivensuiker in alcohol worden omgezet, waardoor het sap in jonge wijn verandert. Deze wijn wordt vervolgens overgeheveld naar eiken vaten die variëren van 600 tot 6000 liter om gedurende enkele maanden te rijpen. Hierbij zal de wijn ontzuren, winnen aan smaak en aroma, terwijl de troebelstoffen langzaam naar de bodem van het vat zakken. De wijn wordt meermaals overgeheveld om het bezinksel te verwijderen. De vaten moeten hierbij steeds weer zorgvuldig gereinigd worden. De eiken foeders (eikenhouten vaten) van 5 à 6 000 liter kunnen enkel zuiver gemaakt worden door er volledig in te kruipen via het enge mangat.

Verder produceren zij heerlijke aperitieven en sterke dranken. In de gelagzaal, was er een demonstratie van de talloze dranken en was een toog met reuzegrote diepblauwe druiventrossen. De uitstap voorzag drie proevertjes ter plekke, de uitbaters  schonken heerlijke dranken in zodat heel wat leden van de K.V.L.V. het niet konden laten, enkele flessen heerlijke wijn, schuimwijn, aperitief of sterke drank aan te kopen aan democratische prijzen, van producent naar consument, zonder tussenpersonen. Dank zij de proevertjes van K.V.L.V. deed Soniën, gouden zaken. Misschien kunnen zij in ’t vervolg gratis proevertjes aanbieden? Hun omzet zou aanzienlijk stijgen. Enkele gezonde Belgische producten aan democratisch prijsjes maakten iedereen blij.

Elke Vrouw met Vaart van de K.V.L.V. trok tevreden naar huis na deze sportieve, culturele en sociale activiteit.

16-08-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

Chocolade en pralinen verpakkingen in Maldegem

Als je niet goed oplet in sommige handelszaken gebeuren heel rare dingen.

Ik had eigenlijk al heel lang geleden een nare ervaring, misschien wel 30 of 35 jaar geleden, toen ik een plant ging kopen in een bloemenwinkel. De zaakvoerder vroeg me of het voor mezelf was of voor een cadeau. Aangezien ik zelden of nooit iets kocht voor mezelf antwoordde ik: voor een cadeau. Hij deed er een glanzend papiertje rond met een strik en voegde tien frank bij de prijs van de plant. Ik zegde niets maar ik ging nooit meer terug naar die zaak. Later heb ik er wel altijd op gelet of ze mij zouden doen betalen voor een verpakking.

Ik heb intussen bijgeleerd en informeer voorzichtig vooraf. Het is moeilijk om uitleg te vragen in een drukke zaak waar de anderen je kunnen horen, het vergt heel veel moed. Je wilt niet bestempeld worden als gierigaard of bekrompen dus aanvaard je de prijs die ze vragen opdat de andere klanten je niet zouden horen.

Af en toe koop ik een doosje pralinen voor een dierbaar iemand.

Ik wissel eens van zaak omdat ik niet steeds dezelfde doos en dezelfde chocolade wil presenteren. Ik begrijp het ongeveer, de prijs van de pralinen staat geafficheerd van 25 tot 33 euro, zoals de wet het voorschrijft, prijs per kilo.

Ik kies zelf een mooie doos uit van 5 à tien euro omdat ik graag zo’n mooie doos zie of aanbied. Ik weet dat ik die afzonderlijk moet betalen. Ik weet vooraf hoeveel ze kost.

Ik kan moeilijk een mooie doos chocolaatjes presenteren zonder papiertje rond, dat is weinig hygiënisch en niet echt aantrekkelijk. Ik vraag dus om de doos in te pakken.

“Ah”, zegt de verkoopster, “dan kosten de pralinen drie euro meer per kilo”. Eigenlijk wel beleefd me vooraf te verwittigen.

Zeg nu zelf 120 frank voor een papiertje en een strikje rond een doos die je afzonderlijk betaald?

Ik durf te zeggen dat het toch niet hoort, dat die prijsverhoging niet geafficheerd is.

Als ik dit vooraf zou weten, kan ik voor 120 frank er ook zelf een foliootje en een strikje aandoen? Ik kijk bedenkelijk en opper dat die prijsverhoging eigenlijk geafficheerd moet worden. De verkoopster laat de doos staan en verdwijnt naar achter.

De bazin komt eraan met een uitleg, dat je normaal pralinen koopt in een zakje of een kartonnen doos om zelf op te eten en dat als je geschenkverpakking koopt, je 120 frank of drie euro meer moet betalen, per kilo. Stel dat je twee kilo pralinen koopt dan betaal je 240 frank of 6 euro voor een papiertje met strikje rond.

Ze mompelde nog heel veel tussen haar tanden waar ik niets van verstond en verpakte intussen mijn doos. Ik hoorde vaag dat ze die chocolade zelf maakten, terwijl dit helemaal niet waar is want ik zie bestelwagens van eenzelfde firma aan diverse zaken grote dozen chocolade leveren, zelfs taartjes.

Wat ze ook zeggen, de pralinen worden aangevoerd, geproduceerd in het buitenland, niet zelf gemaakt. In Roemenië, Konstanta was er een grote chocoladefabriek, Belgische chocolade, goedkope uurlonen.

Ik had ze moeten laten staan, maar dan had ik geen pralinen en was ik al mijn zoek- en wachttijd kwijt.

Ik heb ook nog meegemaakt dat ze inderdaad de doos mooi verpakten, er een zwaar stenen ornamentje van de Casa of Blokker aan hingen en meewogen met mijn pralinen samen met de doos die ik afzonderlijk betaalde. Voor het stenen of metalen siervoorwerpje van 5 cent en de strikken, betaal je dan 3 euro of 120 frank per kilo meer.

Ik kreeg ook geen kasticket zoals in grote handelszaken, wat ook onrechtvaardig is. Ik kon dus niet controleren hoeveel pralinen ik eigenlijk gekocht had, hoeveel ze verrekenden voor de doos en de verpakking.

Er gebeuren toch onlogische en onrechtvaardige dingen in sommige bakkerszaken. 

Koop je nu een jurkje als cadeau of een hemdje in de J.B.C., E5, Alibi, Flo en Co, Artex en je vraagt een geschenkverpakking moet je dit toch niet betalen? Ik kocht vroeger altijd geschenkjes, een uurwerk, een mooi boek, een juweeltje of parfum.
 
Alles werd mooi ingepakt als het voor een cadeautje was, ik moest nooit extra betalen. Ik lette er altijd op.

Stel je koopt een pak rozen, dat kan je toch niet in je auto leggen zonder papiertje rond? Die worden normaal toch gewikkeld in een papiertje met een strikje aan?

Een mens maakt wel wat mee af en toe.
Opletten geblazen.

 
Het is gênant om een kasticket vragen bij elke aankoop of afrekening.
Het is heel vervelend om vooraf te moeten  informeren hoeveel een verpakking kost.

Waarom doen de handelszaken er zo stiekem over? Verbergen zij iets of wat? Het is alleszins niet geruststellend.

Ze moeten zelf het kasticket geven bij betaling en niets aanrekenen voor een geschenkpapier en strikje, tenzij het geafficheerd is.

Dan beslist de klant wat hij er mee aanvangt.

15-08-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

Inderdaad een hele happening, maar er waren te weinig terrassen, behalve een grote  tent met oorverdovende muziek
en glazen afgespoeld in koud water, steeds in  hetzelfde sop. We hadden echt geen dorst genoeg.

Dan maar Krugershof of zoiets op de hoek, een koffie, een pintje, het glas vol vuil water goot de dienster  uit naast de tafel, het schuim van het bier van de vorige klant hing nog aan de binnenkant van het glas.
Geen warm water dus om te spoelen. 

We krijgen wel een servetje om het vuil uit het glas te wrijven. Het lukt niet.
We drinken de pint dus uit de fles.

Verder nog een Fristi en  twee kinderpannenkoeken - de pannenkoek was hard maar gesuikerd.

We moesten lang wachten op de afrekening. De serveersters mochten geen geld innen.

Ik moest daarvoor naar binnen, ik hoorde een opgewonden kelner schreeuwen naar een klant dat hij al van zes uur op was.
Zij kreeg bijna een klap in haar gezicht maar ze glimlachte naar mij.
 
Hij was onbeleefd, overstuur en agressief.
Een grote man met een stralenkrans van razernij om zich heen.

Om geen  slaag te krijgen heb ik betaald (je leest en ziet soms rare dingen tegenwoordig):
30 euro voor drie goedkope consommaties en twee harde kinderpannenkoekjes met bloemsuiker.
Op een tafel waar de etensresten van de vorige klanten nog niet waren afgeruimd.

De hoofdkelner  kwam naar onze tafel, de lege flessen van de vorige klant stonden nog op tafel en ik moest 30 euro betalen voor twee luizenpannenkoeken met suiker, een bevuilde pint met de fles ernaast, een kopje lauwe koffie en een Fristi.

Ik kreeg geen ticket of betalingsbewijs en er was nergens geafficheerd wat drankjes en pannenkoeken kosten.
Een ervaring om niet te herhalen dus.

De Kaaifeesten, 6 oktober.

Volledig tegen de wet, als je betaalt krijg je een ontvangstbewijs.
In sommige zaken krijg je dus geen ticket. Zwart geld noemen ze dat.

Prijzen moeten goed zichtbaar hangen voor de klanten. In die zaak was er geen enkele prijslijst van drank of desserts te zien.

Dat hebben we dan toch weer gehad, een gezellige uitstap met een drankje achteraf.

Nog een leuke ervaring in de horeca, niet voor herhaling vatbaar.

Dat noemen ze crisis.
Mensen bestelen als het druk is.

De kleindochters moesten dringend naar het toilet.
Dit hebben we dus niet moeten betalen.
Het was in de prijs inbegrepen. Positief.

15-08-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

KNOKKE – HEIST EN MALDEGEM.

De Noordzee en de badsteden en Maldegem liggen op een boogscheut van elkaar vandaan.

In mijn verste herinnering trokken wij, moeder, een Waalse slager Jules Gallant uit Jemappes, zijn echtgenote en dochter Claudine, misschien mijn klein broertje en ik, met de bus richting Knokke. Die Walen kwamen mijn ouders bezoeken en waarschijnlijk wou moeder hen de zee laten zien, hoewel zij er zelf weinig of geen energie meer voor had (jaren 57?). Een etentje in een restaurant konden mijn ouders zich niet permitteren dus waarschijnlijk zeulde mijn arme, zwaarlijvige moeder, drank en voedsel mee voor vijf of meer personen, als picknick (doosjes heerlijke sla, zalm, eieren, tomaten, rauwe hesp, mayonaise, tarwe boterhammen met goede boter), richting Knokke, de lange voettocht langs de Lippenslaan tot op het strand.

Ik herinner mij dat ik een mooi jurkje droeg, een soort topje met kinderfiguurtjes en strikjes op de schouders. Moeder zal dit geleend hebben want wij hadden niet echt zomerkledij. We droegen dikke flanellen onderbroeken, onderhemd en onderjurk en er bovenop een jurk met mouwtjes. Een jurk zonder mouwen was onzedig.

Die tocht met die Walen (waar ik wel eens gelogeerd heb om Frans te leren) is in mijn geheugen gegrift want moeder verzuchtte bijna tot op het eind van haar leven: ”Die welgestelde slager uit Wallonië liet mij alles betalen, bus tickets, drankjes op terras, alles … “. ’t Moet allemaal te veel geweest zijn voor onze ouders want zij hadden regelmatig bezoek en logés van familie en vrienden uit Wallonië en Frankrijk. Iedereen wou bij “Cousine Bertha” overnachten en genieten van haar uitgebreide eetfestijnen. Bertha met haar vijf kinderen en één loon waarmee ze moest mee rondkomen.

Enkele jaren later (1963) heb ik eens een paar weken gewerkt in Knokke, in een groentewinkel in de Dumortierlaan. ’s Morgens heel vroeg vertrok ik met de Hollandse bus (den Hollander) uit Strobrugge, langs Middelburg, Moerkerke Sint Rita, kortom doorheen een stukje West-Vlaanderen naar het station in Knokke. Ik viel in slaap op de bus van vermoeidheid. Als ik in Knokke aankwam moest ik de twee of drie honden uit laten, dat vond ik het ergste van de vakantiejob. Honden op het platteland liepen op het erf of stonden vastgeketend aan een hok om bezoekers aan te kondigen. Aan de kust moest je de honden “uitlaten”. Zij snuffelden overal aan de vieze plasplekken en hoopjes stront op de voetpaden en deden hun behoefte hier en daar. Die hondenpoepzakjes bestonden toen nog niet, de voetpaden waren bezaaid met hondendrollen. Iedereen stapte erin of er rond. ‘s Middags kregen die honden de etensresten uit onze borden. Ik moest afwassen en ik kieperde een halve liter Dreft in het afwaswater. Ik moest kokhalzen als ik er aan dacht dat wij moesten eten uit de zelfde hondenborden. Of ik eten moest klaarmaken voor de bende, mijn werkgeefster, een bazige dikke, oudere vrouw, haar echtgenoot, nog een helpster en de zoon weet ik niet meer. Ik kon allicht aardappels koken en vlees bakken toen ik zeventien jaar was. Schillen hoefde niet want ze hadden een elektrische aardappelschilmachine in de winkel. Ik liet die eens te lang draaien en er schoot niets over van de patatjes. Dat werkje hoefde ik dan toch ook weer niet meer te doen.

Mijn werkgeefster was veel ouder dan haar man en het echtpaar had constant ruzie. Zij deed niets anders dan schelden, vernederen en slaan. Zij sloeg haar man. Ik had zoiets nooit meegemaakt (in Moerhuize was het hier en daar omgekeerd, het juiste patroon waarschijnlijk, de man of vader sloeg vrouw en kinderen). Ik wist niet precies wat er aan ’t handje was, maar er heerste een akelige, vijandige  sfeer in dit huishouden. Verder was er haar zoon (ik denk niet dat hij de zoon van mijn baas was, ik denk dat de man in kwestie de tweede echtgenoot was van mijn werkgeefster) die constant zijn haar stond te kammen en te bespuiten met haarlak voor de spiegel. Een man die haarlak gebruikte en voortdurend voor de spiegel stond te draaien was volgens de heersende wetten in Moerhuize ook verdacht. Thuis deden de mannen Brillantine op hun haar. Ik was totaal onwetend maar zag daar in Knokke iets bovennatuurlijks dat niet in de haak was. Ik had zo’n rare jongeman nog nooit gezien en vertelde dit natuurlijk thuis. Ik kan me niet herinneren of ik toen al wist wat een homoseksueel was, maar ik stelde hem thuis voor als Sodoma en Gomorra. Indien hij homo was had ik uiteraard niets te vrezen, maar ik wist toen niet wat er in dit huishouden anders was, maar het beviel me niet. Misschien wou ik er niet verder werken, wegens te lastig en te vies.

Die zoon liep altijd op straat met een andere jongen met sproetjes. Die sproetenjongen is later in Maldegem een heel welvarende fabrikant en zakenman geworden en ik vond dit altijd heel merkwaardig, omdat zijn vriend ook ongewoon was. Ik dacht dat die vriend ook iets speciaals was, anders dan andere jongens zoals ik die kende, niet dus. Sommige mensen blijven ‘onwetend’, zoals ik.

Ik mocht de klanten bestellen en voorraden aanvullen ’s namiddags terwijl mevrouw haar dutje deed. Bestellen was heel leuk, voorraden aanvullen was minder want ik moest dit samen doen met de groenteboer in een leegstaand huis naast de winkel en die man had niet de beste bedoelingen, voor zover ik zijn bedoelingen begreep. Ik was winkelbediende en manusje van alles, maar die man zat niet in mijn taken en luizenloontje inbegrepen. Zoveel snapte ik er dan toch wel van.

Ik begreep die vreemde, onbekende sfeer niet en ik gaf verslag thuis. Ik moest er niet blijven werken en werd uiteraard ook niet betaald voor de geleverde diensten van de eerste weken. Ik was blij dat ik van dit klooiwerkje van zes uur ’s morgens tot ’s avonds laat bevrijd werd maar voelde me wel schuldig t.o.v. mijn broers en mijn ouders, aangezien ik het nu nog weet een halve eeuw later. Mijn broers werkten tijdens de vakantie en alles wat verdiend werd thuis kon men goed gebruiken. Ik zal daarna aardbeien geplukt en ajuin getrokken hebben bij Antoon Van Rie in de Kwadestraat, in dat ander straatje dat evenwijdig loopt met de Aardenburgkalseide of in de Warmestraat. Dit werkje was wel leuker, we mochten aardbeien eten zoveel we wilden en verdienden per bakje aardbeien of ajuin enkele franken, vlakbij huis in open lucht in een normale, gezonde sfeer. André en Andrea Van Hecke werkten er ook. Ik vond dit leuke namen. Het ging er best gezellig aan toe. We hadden koffie mee in een pul en lekkere boterhammen en tijdens de pauze babbelden we wat.

Wij hoorden wel eens iets vertellen over Knokke van seizoenarbeiders en – arbeidsters die er werkten tijdens de lange hete zomers. Zij werkten er meestal aan een hongerloontje, deden er heel lange dagen van acht uur en veel meer, maar konden tijdens de wintermaanden waarschijnlijk stempelen en ongeveer rondkomen.

Aan de bushalte richting kust, stonden vaak mooi geklede dames (Mevrouw René Van Hyfte, Mevrouw Dierenarts Van Suyt) met hun kleine kinderen helemaal in het wit gekleed, met korte rokjes en shortjes. Zij trokken naar het strand als het mooi weer was, maar wij deden dat in principe niet. Moeder had het druk met vier maaltijden per dag voor het grote gezin en het verwerken en het steriliseren van de oogst van diverse moestuinen: de groenten oogst bij tante Marie, de groenten van  een stuk landbouwgrond tussen Strobrugge en Moerhuize en in de Rapenbrugstraat zelf (waar de aarde niet zo vruchtbaar was), nog later van de moestuin en de boomgaard van het huisje van Paul De Wispelaere dat toen aan vader behoorde. Bergen bonen, erwten, wortels en schorseneren, hopen spinazie en andijvie, kilo’s tomaten, manden rode – en stekelbessen, emmers pruimen, appels, peren, kersen, krieken werden bijna dagelijks aangevoerd, schoongemaakt en bewaard op een of andere manier voor de lange winter.

Wij reden wel eens per fiets naar zee, langs Aardenburg richting Cadzand, met de nichtjes of de buurmeisjes. Ik herinner me het immense walgelijk rokende vuilnisbelt op een landbouwveld onderweg. We reden dus meestal richting Cadzand, waarschijnlijk omdat de wegen er minder druk waren en onze ouders dit liever hadden. We namen onze drank mee. Wij hadden altijd een bak chocolademelk thuis en ik herinner me eens een fles “gekappelde” choco aan de zee. Grote ontgoocheling want de rit maakte dorstig en ik had niets meer om te drinken. Winkels of huizen waren er nergens, trouwens ik zal ook geen geld meegekregen hebben. De kwallen waar ik in getrapt had en teveel zon hadden mij eens geveld. Ik was toen heel erg ziek. Bij onze terugkeer van de kust brachten we meestal kruidenierswaren, medicijnen, vlees mee van Eede, bij Delphine en nog een andere zaak in de buurt (Steyaert) van de kerk. We kochten er een ijsje (frisco) of iets anders. Alles smaakte anders en zalig over de grens. Ik herinner mij de smaak nog en de glimlach van Delphine en haar ouders.

Rond 1966 mocht ik enkele dagen in Heist logeren bij een vriendin van mij, Danielle Brossé uit de buurt van de Dampoort Gent. Ze logeerde er met de grootouders, de ouders, een zus en wij, in totaal zeven op één flat. Ik ging vaak eens bij haar in Gent en het was een lieve familie.

Toen ik zelf kinderen had, trokken we eerst naar Cadzand, wegens te ver stappen tot aan de zee met vier kleine kinderen trokken we op aanraden van mijn vriendin Sonja Vincke richting gratis parking Knokke-Zoute, vlakbij EHBO en toilet, naar het strand. Een mooi appartement kostte daar toen al het dubbele van een mooie villa op een groot perceel grond in Maldegem. We fietsten er ook eens heen en stopten onderweg in Damme waar ik voor de vier kinderen spaghetti bestelde waar ze geen hapje van door hun keel kregen. Het benam me de zin om hen te trakteren op een restaurantje, wat trouwens niet vaak kon budgettair gezien.

Eens het zomer werd begon het te kriebelen, de tijden waren veranderd, de mensen hadden een auto voor een tochtje met de kinderen tijdens het weekend en heel veel mensen bevolkten het strand. Ik hield altijd al van de brandende zon op mijn huid, van een mooie bruine teint die onvolmaaktheden en zorgelijke trekken verborgen voor het oog van een ander. Van huidkanker werd toen nog niet gesproken. Een zongebruinde huid was een soort statussymbool geworden.

Ik zag er graag goed uit en gezond, de kinderen amuseerden zich met putten graven, zandkastelen bouwen, zwemmen, zaagschelpen rapen en papieren bloemen verkopen. Het was een mirakel toen we in 1983 ons een bescheiden flatje konden veroorloven aan de kust in het vissersdorpje Heist. Ik had nooit kunnen dromen dat ik de mogelijkheid zou krijgen om een strandcabine te huren, laat staan een flatje te kunnen kopen aan de kust. De Noordzee is bijna overal hetzelfde maar de prijs van een flat hing af van de naam van de badstad. Hard sparen en veel afbetalen, zuinig omspringen met de inkomsten, het was het mij allemaal waard. Ik hield van de zee, de zon, het strand en de kinderen waren minder druk dan thuis aan de kust. Zij konden zich fysisch uitleven, ze hadden er snel vriendjes of ze brachten vriendjes mee van Maldegem. We waren overal vlakbij dus mijn echtgenoot bezocht talrijke culturele en andere bezienswaardigheden met hen in de buurt. Bovendien waren er elke dag strandactiviteiten gesponsord door talrijke firma’s en de kinderen kregen cadeautjes of konden iets winnen. Zij wonnen eens een heuse koersfiets voor hun zandkastelen. Later konden we met de verhuuropbrengst eens op reis, de wereld verkennen. We hebben dit toch gehad want nu zou het niet meer gaan.

De zeelucht en de heldere hemel zijn nog altijd dezelfde in Knokke. De oude gebouwen werden hier en daar vervangen door nieuwe flatgebouwen. Het verkeer is drukker, talloze golfwagentjes parkeren her en der en doen denken aan een maanlandschap. Je kan er een terrasje doen tussen het lawaaierig verkeer. Ik weet niet wie daar iets aan vindt, maar de terrassen zijn bevolkt dus die gasten hebben geen last van de geluidshinder. Verder is Knokke intussen veel veranderd. De mooie boetiekjes in de Lippenslaan zijn vervangen door winkelketens, Blokker, HLM, Zeeman, Casa, Zara, Standaard Boekhandel, dus als je in Knokke loopt of in een andere stad, de handelszaken en de gepresenteerde waren zijn overal dezelfde, de prijzen schommelen een beetje maar het is er niet zo gezellig meer winkelen. Je kan er niet echt iets exclusiefs meer kopen, dus het shoppend publiek is niet meer wat het vroeger was.

Onlangs ontmoette ik een heel knappe oude dame uit Mechelen met flat op de zeedijk in Heist, aan de tramhalte. De kleindochters en ik gingen een speelgoedwinkel zoeken en wachtten op de tram naar Knokke. Die dame had schoenen gekocht in de Lippenslaan 164, Dev.. of zoiets. Ze had die schoenen gepast en betaald. Toen ze thuiskwam zat er één kapotte schoen in haar tasje. Ze trok er dus mee terug mee naar de Lippenslaan. Wij volgden dezelfde weg, nummer 164 had de rolluiken naar beneden gelaten. Ze hadden de komst van die ontevreden klant verwacht. De dame vertrok onverrichter zake. Toen ik na een half uurtje langskwam was de winkel nummer 164 open. Eigenaardige dingen gebeuren er toch tegenwoordig. Je moet nog opletten wat ze in je tas stoppen als je betaald hebt.

Het verkeer in de Lippenslaan is hels. Ik stond aan het zebrapad, voor het rood licht en een wagen stopte voor mij. Ik stapte snel over en hoorde een taxichauffeur schelden “dat het rood was voor mij”. Ik was echt onder de indruk van zoveel agressie.

De talrijke terrassen en restaurantjes in Knokke zitten vol. Sommige mensen zien er welgesteld uit, anderen ogen heel gewoon. Het gaat er gewoon gezellig aan toe tussen het drukke verkeer in de hoofdstraat, de Lippenslaan.

Onze kust is misschien niet constant zonnig zoals in de warme landen, Egypte, Tunesië, Turkije, Roemenië, Jordanië maar je krijgt er toch een mooi kleurtje als je wandelt of fietst op de dijk. Het aanbod evenementen langs de hele kustlijn is uitgesproken overdonderend, je weet echt niet waar je eerst naar toe kan om je zinnen te verzetten. Klassieke en moderne concerten in open lucht, folklore-, rommel- en andere markten, processies, zeewijdingen, wedstrijden, sportmanifestaties, acties georganiseerd door grote merken op de dijk, dagelijks groepsactiviteiten voor de kinderen, er is voor elk wat wils.

Je kan zonnen en je ontspannen tussen eigen volk, terwijl je in die arme landen geconfronteerd wordt met schrijnende armoede, waar je je in een ressort moet blijven en je constant moet afvragen of het wel hoort dat je als gewoon mens, in de snikhete zon, in de overdadige luxueuze hotels  ALL in, van een goedkope verblijfsformule kan genieten van het overdadig aanbod van spijs en drank terwijl enkele honderden meter verder, de mensen leven in ontbering door watergebrek, onderdrukte bevolkingsgroepen, fanatieke religies, werkloosheid, uitzichtloze toekomst voor hun gezin enz.…. Ik voel me dan toch schuldig en niet echt op mijn gemak.

Blijkbaar is de prijs van flats en huizen vertiendubbeld aan de Noordzee, dus wie er een huis of een flat bezit, heeft een kapitaaltje aan vastgoed. In principe zijn alle eigenaars in Knokke miljonairs of miljardairs en heel wat welgestelden van Maldegem en elders hebben een tweede verblijf in Knokke. Wie meer van rust houdt, trekt naar Westkapelle, Moerkerke en Middelburg, landelijke dorpen waar de eigenaars de waarde van hun bouwgrond of villa de hoogte zien ingaan. Wie een vooruitziende blik had is dus schatrijk en het is hen oprecht gegund.

Een halve eeuw later 1963 – 2013 heb ik opnieuw gelogeerd aan de kust en me alles herinnerd. Het voorjaar was slecht dit jaar dus heel veel mensen hebben een reisje in warme oorden geboekt. Ik wandelde van het Zoute naar Heist en de stranden op enkele merkwaardige metalen constructies en tenten in het zand na, waren leeg. In Duinbergen kon je amper een terrasje doen. Wenduine waar ik in 1966 een vakantiejob deed, lag er verlaten bij.

In de zomer 1966 werkte ik als  bakkersloof tijdens de zomervakantie bij een pasteibakker Deprez op de dijk van Wenduine. De dochters Martine en Colette hielpen mee in de tearoom, de zoon Christian was bakker. Hij is vroeg overleden aan een hartaderbreuk. Christine Matthys (16 juni 1953-19 november 1969) dochtertje van mijn tante, Martha Cochuyt stond er van ’s morgens tot ’s avonds aan de ijswagen, buiten in regen en in wind. Het humeur van onze bazin schommelde volgens de temperatuur aan de kust. Ze straalde en spoorde ons aan bij goed weer, bij slecht weer zakte haar gemoedgesteldheid onder nul en gaf zij kritiek op onze werkzaamheden. Ik had mijn vaste stek achter de toonbank. We stonden rond zes uur op om de broodjes te sorteren en de eerste klanten te bedienen en gingen pas slapen op een zolderkamertje als de laatste klant in de tearoom vertrok.

Elke dag kregen we als ontbijt, vieruurtje en avondmaal verwarmde croissants en boterkoeken van de vorige dag, maar ’s middags werd er een warme maaltijd voorgezet. Af en toe mochten we eens een uurtje wandelen op de dijk. Ik verdiende drie duizend frank per maand. Moeder liet me een blauwe mantel maken om te pronken in de kerk of bij een of andere gelegenheid. In september 1966 bracht de echtgenoot van de naaister, die mooie jas en presenteerde de rekening, zes duizend frank. Moeder betaalde zonder verpinken. Ik had twee maanden lang rechtgestaan aan de toonbank van de bakker tijdens een hete zomer voor een mantel. Vader was boos. Hij vond de jas niet mooi, precies een schort. Het was een exclusieve mantel. Ik heb hem bijna nooit gedragen. Erg voor mijn ouders. Ik had een steentje moeten bijdragen en alles wat ik verdiend had ging naar die mantel. Ik snap nu nog niet waarom moeder niet vooraf vroeg hoeveel die ging kosten aan die naaister. Ik heb mij er altijd schuldig om gevoeld, ik heb die mantel nog.

Ik heb intussen gemerkt dat dit hondenleven voor velen nog niet veel veranderd is na W.O. II. De horeca kampt met problemen, het personeel wordt te weinig betaald en moet had werken als er klanten zijn. De tijden zijn er niet veel verbeterd voor velen, jammer. In Bredene waren een paar goede restaurants met ruime toiletten, water, zeep en hygiënische handdoekjes en in Blankenberge was half België met vakantie. Naarmate het weer zonniger werd, waren er meer toeristen maar de massa vakantiegangers zoals vroeger was verdwenen. We trokken af en toe naar De Haan met de kleindochters. De prachtige villa’s op de dijk en in het centrum, de kleedhokjes en douches op het strand deden je denken aan de vakanties van de burgerij bijna honderd jaar geleden. De kloof tussen arm en rijk blijft en wordt steeds groter.

Ik voelde wel mededogen met de zelfstandigen die er hun jaarloon moesten verdienen tijdens het seizoen zonder voldoende klanten tijdens het hoogseizoen. Intussen heeft het zomerweer daar verandering in gebracht en werd het drukker. Ik heb genoten van de rust op het strand, de kleindochtertjes kon ik heel goed in de gaten houden want er was geen overrompelend aantal zonnebaders. Tussen de verbrijzelde schelpenlagen en zand heen vonden we gelukkig nog wat zaagschelpen om papieren bloemen te kopen en te verkopen.

Als je langs de zeedijk Knokke-Zoute loopt waan je je echt in een andere wereld. De flats en de huizen hebben mooie terrassen en zijn meestal heel goed onderhouden. De mensen die er lopen zijn knapper om zien en beter gekleed, hoe miniem ook. Al die prachtige kunstgalerijen en de chique winkels waar een colbertjasje 1000 euro kost, en een paar schoenen 2000 euro kosten. Het moet zalig zijn als je je zo’n dingen kan veroorloven. Het verschil tussen arm en rijk is hetzelfde gebleven als vroeger hoewel de armen nu ook de kans krijgen min of meer een hogere levensstandaard te bereiken. Maar een bepaalde bevolkingsgroep beschikt toch over uitzonderlijke talenten om heel rijk te worden en heel veel te verdienen en anderen beheren het familiefortuin met succes en breiden het uit en de volgende generatie neemt nauwgezet en gewetensvol de taak over.

Ik las in de krant dat zelfstandigen vroedvrouwen 8 euro per uur verdienen, sommige zelfstandigen verdienen 895 euro per maand, dus waar zijn we nu mee bezig? Hoe kan je nu met een uurloon van 8 euro je kost verdienen? Tien jaar geleden kon je een winkelkarretje in de Aldi boordevol vullen met 50 euro, nu kost een bodempje voedingswaren voor amper één dag  al 50 euro. Het is niet moeilijk je voor te stellen hoe de gewone mens moet rondkomen. Bovendien heerst een grote werkloosheid alom, niet alleen voor de laaggeschoolden wier werk vaak wordt ingepalmd door goedkopere werkkrachten uit het buitenland maar ook voor hen die vele diploma’s haalden is er onvoldoende werkgelegenheid. Zij die uit de boot vallen, missen ergens een gave om aan werk te geraken, of ontberen een elleboog die hen aan werk helpt. De ouders kunnen al het mogelijke doen om de kinderen te laten studeren en er alles voor hebben dat zij het beter hebben dan de ouders maar het is niet zo eenvoudig. De groep welgestelden stijgt en concentreert zich en de groep die op de armoedegrens overleven wordt nog groter. Blijkbaar trekken de mensen zich er niet veel van aan en hechten zij aan ’t leven zoals het is en zoals het moet.

Blankenberge bijvoorbeeld wordt overweldigd door mensen die genieten van de zon, de zeelucht en de vakantiesfeer op een bescheiden manier, met frigobox, stapel drankjes en broodjes uit de Aldi op het strand en in Knokke Zoute zie je het zelfde fenomeen, maar geen frigoboxen maar chique picknickmanden en merkkledij. Het voornaamste is dat de mensen leven, elke dag nemen zoals die komt en God doet de rest.

De kust  – Maldegem, nog altijd een uitstekende combinatie. Het was aangenaam en gezellig logeren aan de kust zomer 2013.

15-08-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

15-08-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

Noël De Meulenaere, Emiel De Naeghel, Lambert Geerkens, Luc Hansens, Jozef Heldens, Wilfried Patroons, Jean Timmerman, Jan Umans, Luc van Boven, Louis Van de Straete, Freddy Van Gaever, Jan Van Riel, Jean Walraevens, Raynaldo Wybailli en echtgenoten, verzamelden in de lounge van het Marriott hotel op de Korenlei in Gent.

Het was een gezellig weerzien tijdens een hapje en een drankje. De mannen komen nu al zoveel jaar regelmatig samen dat zij niet moeten zoeken naar woorden na de eerste handdruk. De dames herkennen elkaar en wisselen nieuws uit over de kleinkinderen. Vroegen paattten zij over de kinderen, maar de mensen  groeien en bloeien en worden intussen ouder, wijzer en rijker aan  jonge familieleden.

Het was koud voor de meimaand maar een dikke jas en veel gebabbel verwarmden snel de harten.
We trokken naar de aanlegplaats voor een rondvaart in de binnenstad.
Gent is ontstaan aan de samenvloeiing van de Leie en de Schelde.
Deze rivieren  vormden de bruisende aders van de bloei van de stad.

Allen hebben genoten van het historische centrum en de unieke sfeer die de aanwezigheid van veel water teweegbrengt.

Rond 13 uur was het verzamelen geblazen voor de lunch in het "Korenhuis" bij het Marriott Hotel. Het was heel gezellig om herinneringen op te halen bij een glaasje en een lekkere maaltijd.

Na de koffie werd nog gezellig nagebabbeld en daarna trokken we de stad in voor een wandeling en terrasje.

Het was een geslaagde dag voor deze krasse 75ers, die elkaar na 53 jaar afstuderen nog veel te vertellen hebben en op de hoogte blijven via alle mediamiddelen.

15-08-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

Na 60 jaar platteland ben ik vijf jaar dorpsbewoner in de herfst van mijn leven en ik heb al veel tijd gehad om rond te kijken en na te denken, nu ik geen grachten, goten, regenputten en afvoerputjes meer moet schoonmaken, takken moet rapen, bomen en struiken moet bijknippen of -zagen, opritten moet ontsneeuwen of bevrijden van bladeren, enz. Ik mis het groen wel, de verschillende schakeringen groen van gras bomen en planten in de tuin na een regenbui.

Ik heb hier al veel gezien. De straten ogen gezellig en de handelszaken uitnodigend maar voor kinderen is hier niet echt veel meer plaats. Je ziet hier trouwens weinig kinderen in het centrum, ofwel zitten ze op het platteland of ergens opgesloten in een flat, maar hier lopen ze helemaal niet, hoewel alle scholen zich in het centrum bevinden. Sommige grote woningen hebben geen tuintje, soms geen koertje, geen speelruimte voor de kinderen.

Ik heb eigenlijk niets gemist. Ik merk ook dat het nu niet veel beter is dan in die goede oude tijd. Oorlog, kommer en kwel gelukkig elders, maar toch niet ver weg. Hoe egoïstisch dat ook mag klinken. De berichten over de armoede van een groot deel van de bevolking hier en overal ter wereld zijn alarmerend.

Armoede vroeger en nu. Ik geloof dat de armoede vroeger minder gezinnen trof. Vroeger konden heel gewone mensen een lapje grond kopen, een huis laten bouwen, ze hadden een tuin met moestuin, soms een stal voor wat kleinvee, dus echte honger hadden de mensen niet. Nu zitten velen gestapeld in een kleine flat.

Terwijl de basisbehoeften tot ver in de 20^ste eeuw zich beperkten tot voeding, kleding en woonruimte, zijn de basisbehoeften van een modern mens in de 21^ste eeuw digitale televisie, smart Phone, telefoon, internet, computer, IPod, tablet, plasmatelevisie, verre reizen, korte weekenduitstappen, pretparken  enz.  Deze behoeften horen bij het leven van een modern mens maar slokken een groot deel van het maandinkomen op. De energieprijzen en de kostprijs van zuiver water stijgen de pan uit. Bovendien wil de moderne mens comfort in de woning, vaatwasmachine, droogkast, diepvries, wasmachine en andere dure huishoudelijke apparaten dus de huurprijs van een goed uitgeruste flat of woning is noodzakelijkerwijs zeer hoog. De eigenaar moet immers alles voorzien, laten herstellen of vervangen, de woning onderhouden en belastingen betalen op eigendom en huurinkomsten. Sparen en kopen van een eigen woning is onbetaalbaar geworden voor de meeste gewone mensen.

Vroeger konden de mensen zelf voor een deel in hun voedingsbehoeften voorzien. Men leefde met weinig comfort, maar zuinig en probeerde van het week- of maandinkomen een deel opzij te leggen, te sparen om een eigendom te verwerven. Dat was toen nog mogelijk, nu is dat veel moeilijker geworden, waarschijnlijk onmogelijk.

Veel mensen beschikken ook niet meer over een moestuin, het kweken van kleinvee is moeilijker geworden in de bebouwde kom. Vroeger hadden de mensen kleinvee op hun erf, een aardappel- en tarweveld en een moestuin. Was het moeilijk om grote gezinnen met een wisselend laag maandloon van het allernoodzakelijkste comfort te voorzien, de huisvrouwen waren vindingrijk en creatief genoeg om dagelijks twee warme maaltijden en twee broodmaaltijden te serveren voor heel het gezin en ook toevallige bezoekers werden aan tafel uitgenodigd. De dorpsbewoners hadden een volkstuintje. Er was voldoende zomer- en winterkledij. Wij hadden niets tekort maar onze ouders moesten wel heel hard werken elke dag, vrije tijd was er niet echt, laat staan vrijetijdsbesteding. Alleen op zondag werd er niet echt gewerkt.

Ik denk dat de armen, nu veel armer zijn dan vroeger. Je leest dat sommigen amper drie euro per hoofd hebben per dag om te besteden aan voedsel, dat is de prijs van één krop sla en een half brood, één konijnenmaaltijd.

Jammer dat onze welvaartsmaatschappij sommige behoeften niet aan banden kon leggen, maatregelen voorzien en hulp incalculeren.

Zoals ik dat zie, is er geen oplossing meer. Je kunt onmogelijk al de behoeften van het eindeloos stijgend aantal arme mensen invullen.

Het is erger dan vroeger, veel erger. De toekomst van onze kleinkinderen is weinig rooskleurig.

14-08-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

Bedenkingen

De mensen worden gedwongen hun huizen te isoleren om te besparen en de winkels verwarmen het voetpad op kosten van de staat.

Onbegrijpelijk.

====================================================================

Op zondag zouden alle winkels open blijven?

Waar blijft de zondagsrust, de noodzakelijke levensbehoefte van elk gezin?

Lichaam en geest hebben één dag per week rust nodig.
Niet in de handelszaken dus, waar slavenarbeid verricht wordt door winkelbediendes die werken voor een armzalig loontje. Je moet hen eens goed in de gaten houden, wat die mensen moeten doen: poetsen, zemen, dozen voorraden aanvullen, kleren oprapen enz. … en vriendelijk en attent blijven.

Stel je voor dat er mensen zijn die kleren passen en alles wat hen niet bevalt, op de grond gooien. Kan je je toch niet voorstellen?

====================================================================

12-08-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

JAN WAUTERS en CANTICORUM brengen het concert ‘Eindelijk Vrij?’ en de slavernij in beeld gebracht door kunstschilderes SONJA DE WAELE, in C.C. Den Hoogen Pad van 20 tot 27 september 2015, in Adegem.

Het Gemengd Koor ‘Canticorum’ onder de efficiënte leiding van dirigent Jan Wauters stelt regelmatig de kerkdeuren open om iedereen te laten genieten van de repetities van heerlijke koormuziek en de warme sfeer binnen het koor, momenteel als voorbereiding van het evocatie-concert EINDELIJK VRIJ? naar aanleiding van 150 jaar afschaffing van de slavernij in de V.S.  

Vandaag moeten we vaststellen dat slavernij nog steeds actueel is. Vandaar de retorische vraag in de titel 'Eindelijk vrij?'. Denken we aan de onrechtvaardige toestand in eigen land voor sommige mensen, aan het contrast tussen rijk en arm in de ontwikkelingslanden en aan de duizenden vluchtelingen die dagelijks de grens naar Europa willen oversteken en eigenlijk niet welkom zijn.

Dit jaar is het 150 jaar geleden dat de jarenlange en meedogenloze slavernij werd afgeschaft. Het Gemengd Koor ‘Canticorum’ zal dit herdenken met twee concerten op zondag 27 september om 15.30 en om 20.00 uur.

Het koor brengt gospels en spirituals en wordt begeleid door een jazzcombo, bestaande uit prominente jazzmusici: Stijn Wauters (piano), Greg van Lint (drums), Jean van Lint (bas en zang) en Vincent Mardens (saxofoon).

De tegenstrijdige gevoelens van de slaven variërend van verontwaardiging, woede, razernij maar ook van hoop, verlangen naar vrijheid en vreugde worden uitgedrukt. Aan de hand van beeldmateriaal en zwarte live muziek staat men even stil bij het onmenselijke van slavernij.

Op het programma staat een aaneenschakeling van worksongs, spirituals, gospels, blues en jazz. Jonge en oudere zangers zetten hun beste beentje voor om dirigent en pianist te volgen en brengen ontroerende liederen over verlangen naar vrijheid. Het ritme van de meeslepende muziek en zang brengt ons terug naar een katoenveld met katoenplukkers, die er met hun gezang en hun ijver de moed inhielden onder de brandende zon.

Heerlijk gezang weerklonk al bij het binnentreden van de mooie Sint-Adrianuskerk waar het koor Canticorum open repetitie hield als voorbereiding van de evenementen die op het programma staan.

Het was bijzonder verrijkend een repetitie te mogen bijwonen en te ervaren hoe de dirigent en koorzangers afgestemd zijn op elkaar.

Tijdens de repetitie werden prachtige psalmen, hymnen en meerstemmige liederen al dan niet a capella gebracht. De koorleden beschikken over uitzonderlijk muzikaal talent. Het koor telt 49 leden en blijft elke week musiceren en realiseert het een na het andere interessante project. Onder leiding van de begenadigde dirigent was de koorklank van een zeldzame naturel en klonk nooit verkrampt. Er is de voorbeeldige dictie, respect voor theorie, inhoud en betekenis van de liederen. De dirigent nam geslaagde tempo- en interpretatie risico’s die aanstekelijk werkten en waardoor het uithoudingsvermogen van de luisteraar geen moment op de proef gesteld werd.

De gedurfde, soepele en dynamische contrasten, de feilloze timing en de verfijnde sfeerschepping bewerkten de vele liederen tot een coherent geheel. De vertolking is een absolute aanrader voor alle koorliefhebbers.

Onze welvaartsmaatschappij, die heel veel kritiek vangt, schept toch de mogelijkheid, de locatie en de gepaste begeleiding om zich te vervolmaken. Dirigent Jan Wauters uit zijn  enthousiasme door de feilloze beweeglijkheid, zijn aandacht voor de zangers en het publiek, om van de voorstelling een gebeurtenis te maken waar je stil, blij en gelukkig van wordt.

Het wordt een boeiend en ontroerend schouwspel, door de fascinerende evocatie van het onmenselijke van de slavernij maar tevens een gebed, een bede tot mededogen voor hen die nog lijden onder dezelfde meedogenloze toestanden. Het samenspel van muziek, beelden en stemmen geeft troost en voorspelt een betere toekomst.

‘EINDELIJK VRIJ?’ de slavernij wordt ook in beeld gebracht op doek, door SONJA DE WAELE, kunstschilderes uit Adegem. Het inlevingsproces startte maandenlang voordien, boeken, beelden, internet, de Afrikaanse gewoonten, Afrikaans voedsel, foto’s van schilderijen en reproducties waren voor haar een bron van inspiratie voor de talrijke schilderijen en schetsen die tentoongesteld worden.

Zij heeft het thema van de slavernij uitgewerkt in een reeks ontstellende en onthutsende schilderijen, die in de inkomhal van CC Den Hoogen Pad te bekijken zijn vanaf zondag 20 september 2015 tot en met zondag 27 september 2015 tijdens de openingsuren van het cultureel centrum.

De tentoonstelling is aangrijpend: bij de rubberslaven bijvoorbeeld werden de handen afgehakt als ze niet genoeg rubber leverden per dag, als de katoenplukkers niet voldoende katoen plukten volgden er zweepslagen enz…. De slaven drukken wanhopig lijden uit, ontdaan van elke waardigheid.

‘De Hut van Oom Tom’ (1852) van auteur Harriet Beecher Stowe door iedereen gekend, de film ‘Twelve years a slave’, een Amerikaanse historische dramafilm geregisseerd door Steve McQueen en gebaseerd op de autobiografie 'Twelve Years a Slave' (1853) van Solomon Northup en ‘Het negerboek’, het verhaal van de lijdensweg van Aminara, de geletterde negerslaaf, van Lawrence Hille schetsen een beeld van het onrecht dat anderen een medemens aandeden en blijven actueel door de beelden die dagelijks de huiskamer binnenstromen van vertwijfelde mensen op de vlucht, waar niemand raad mee weet of probeert de ogen te sluiten voor het leed.

Het herdenkingsconcert en de tentoonstelling van 150 jaar afschaffing slavernij, zijn niet vrijblijvend.

Beiden roepen ons op om elke vorm van slavernij en racisme te veroordelen.

Daarom werd een heel informatieve bundel aan de scholen bezorgd met de vraag om dit thema ook in de klas bespreekbaar te maken.

Het concert en de tentoonstelling zijn dus ook toegankelijk voor jonge mensen, zodat zij sommige toestanden in deze wereld en die van vroeger beter zullen begrijpen en dat zij beseffen dat heel wat mensen bekommerd zijn om wantoestanden.

Wie zich wil voorbereiden op het samenspel van beeld en klank kan de prachtige informatiebundel raadplegen die een beeld schetst van de slavernij overal ter wereld door de eeuwen heen, de afschaffing van de slavernij die gepaard ging met bloedige taferelen in de V.S. 150 jaar geleden en die ondanks de beschaving, de betere materiele levensomstandigheden van heel wat mensen, nooit tot op het bot werd uitgeroeid, maar zachtjes smeulend verder leeft in de huidige samenleving van zogenaamde tolerantie. Het spreekt vanzelf dat dirigent Jan Wauters en zijn koor en schilderes Sonja De Waele dit eerbetoon aan de mens in al zijn kleuren en vormen opeisen en het onrecht van mensonwaardig handelen afkeuren.

De tentoonstelling ‘Eindelijk Vrij?’ van Sonja De Waele is te bezichtigen van 20 tot 27 september tijdens de kantooruren (van 9 00 – 12 00 uur en woensdag van 14 00 tot 17 00 uur.

Info en reservatie Concert ‘EINDELIJK VRIJ?’ ZONDAG 27 september 2015 om 15.30 en 20.00 u. in Den Hoogen Pad, Adegem.

Kaarten reserveren kan ook bij de koorleden en jan.wauters@telenet.be of 0484 954344.

Volwassenen betalen 8 euro; kinderen tot 12 jaar 5 euro.

Met dank voor de info aan Jan Wauters en Sonja De Waele, foto’s koor Vivianne Veirman.

Bijlagen:
DSC04911.JPG (1.8 MB)   
DSC04913.JPG (2 MB)   
DSC04917.JPG (2 MB)   
DSCN0467.JPG (7.7 MB)   
DSCN0474.JPG (7.7 MB)   
DSCN0480.JPG (7.7 MB)   
flyer.jpg (133.9 KB)   
Jan W..jpg (104.6 KB)   
Koor.png (55.3 KB)   
Stijn Wauters.jpg (101 KB)   

06-08-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

Liliana Mitu uit Roemenië, Constanta brengt zes maanden door in Maldegem
(oktober 2005 - maart 2006).

Door allerlei omstandigheden had ik de voorbije vijftig jaar, een blijvend contact met mensen die ik ontmoette tijdens taalkampen, school- of studiereizen en uitstappen de wereld rond.  Ik bleef corresponderen met Maria Wipf uit Zwitserland, Concepcion Serracanti uit Spanje, Adi en Patsy Ramsey uit Engeland, Denis Chisholm uit Canada, Sofia Akopova uit Rusland, talrijke anderen en eentje springt er uit, Liliana Mitu uit Roemenië.

Liliana Mitu, taalkundige Romaanse filologie, beëdigd vertaalster Frans, Italiaans en Roemeens kreeg een staatsbeurs om zes maanden door te brengen in een Franssprekend land, om haar praktische kennis van de Franse taal bij te schaven, hetzij in Frankrijk of in België. Op een of andere manier was Roemenië niet op de hoogte van het feit dat meer dan de helft van de inwoners van België Nederlandstalig is, want Liliana kwam in Maldegem terecht om haar Frans te vervolmaken!

Zo zijn er nog wel mensen die zich vergissen. Ik had eens een Franse gast die zo verontwaardigd en verbolgen was dat niemand in Brugge Frans sprak. Ze vond het gewoon niet kunnen dat er in Brugge geen Frans gesproken werd. Met handen en voeten probeerde ik die vrouw uit te leggen dat iedereen in Vlaanderen vanaf het vierde leerjaar verplicht lessen Frans volgt, maar dat die taal blijkbaar zo moeilijk is dat velen het nooit kunnen spreken. Toeristen in Brugge komen in contact met hotel- , restaurant- en winkelbedienden die er een beroepsopleiding hebben op zitten waar de kennis van Frans geen prioriteit is. Beleefdheidshalve heb ik er niet aan toegevoegd dat  wij toch ook niet eisen dat de Fransen, Nederlands praten met ons als wij op reis zijn in Frankrijk? Als gastvrouw moest ik me gedragen maar ik had haar graag een Vlaamse oorveeg gegeven. Ze was immers niet tot rede te brengen.

Soit, Liliana kwam aan in Brussel Zaventem in het holst van de nacht. Zij moest er op vertrouwen dat een taxi haar naar een veilig hotel bracht. ‘s Anderendaags werd zij afgehaald door de directeur van de school waar zij zes maanden stage kon lopen t.t.z. waar ze ingeschakeld werd om parttime les Frans te geven.

Op die manier kwam ik in contact met de Roemeense Liliana. De directeur had me gevraagd of ik haar logies kon geven. En zo geschiedde. Een kleine, charmante jonge vrouw kwam bij ons aan in oktober 2005. Aanvankelijk liet ik haar maar betijen want ervaring had me geleerd dat te familiair contact met gasten met langdurig verblijf, zou kunnen leiden tot volledig verlies van privacy.

Nu het viel erg mee. Liliana hield zich bescheiden op de achtergrond. Geleidelijk aan ontdooide ik, bood haar meer ruimte en meer gastvrijheid wat uiteindelijk uitgroeide tot een boeiende vriendschap van geven en nemen. Zij luisterde naar mijn eindeloos geweeklaag en gaf me bovendien altijd gelijk. Waar ontmoet je nog zo iemand? Nergens. Luisteren is voor de mensen geen boeiende bezigheid tenzij je iets nieuws of iets interessants vertelt en gelijk krijgen en geven is ook niet een van de meest voorkomende positieve eigenschappen van de mens. Het is volkomen logisch en normaal dat de mensen meer houden van vrolijke, levendige gesprekken.

De eenzame muur die ik om me heen had getrokken brokkelde langzamerhand af en haar vriendelijkheid en positieve visie bracht me min of meer terug naar het meer actieve leven en naar mijn dorp. Zij leerde me het centrum opnieuw verkennen per wagen. Ik had het autorijden verleerd maar zij wees me meestal bijtijds de verkeersborden aan die me beletten om verkeersovertredingen te begaan. We dronken koffie in een van de vele cafés en tearooms die Maldegem rijk is en we schuimden de winkels af in de buurt op zoek naar koopjes.

Mijn man en ik waren toen, zo’n acht jaar geleden nog behoorlijk actief en mobiel in Vlaanderen en we lieten haar meegenieten van familie- of stadsbezoekjes in Sluis, Brugge, Antwerpen, Brussel, de kust enz. 

Een Roemeense collega van Liliana werkte gedurende een jaar voor een farmaceutisch bedrijf in Gent en af en toe ging zij  eens logeren bij die vriendin en samen ontdekten zij op die manier die schone stad Gent.

Een andere collega was in dienst als au pair voor een jaar in Parijs en nodigde haar uit voor enkele dagen. Hoewel zij er erg had naar uitgekeken om Parijs te verkennen was de onvriendelijke en vijandige houding van haar Parijse gastvrouw afstotelijk. Ze mocht niet uit haar kamer komen, ze maakte geen deel uit als gast van het gezin, ze kreeg zelfs geen kopje koffie ’s morgens. Liliana verkortte haar verblijf in Parijs wat ik heel jammer vond voor haar. De reis heen en terug was behoorlijk duur geweest, zij had uitgekeken naar een Frans taalbad in een van de mooiste steden op de wereld, zij had geïnvesteerd in geschenkjes voor het gezin waar haar vriendin verbleef maar zij was zo gekwetst door de negatieve houding van die Parijse dame, dat zij terugkwam naar Maldegem.

Maldegem, ons geboortedorp  waar we ons thuis voelen maar voor haar een plaats waar bijna niemand Frans sprak. Ook een ontgoocheling voor mij want ik had tientallen jaren met hamer en beitel de Franse kennis in de hoofdjes van vele Maldegemnaartjes vastgeslagen maar Liliana beweerde dat hier niemand een antwoord kon geven op een eenvoudige vraag in het Frans, noch op de bus, noch in de winkels, noch in de horecazaken, noch op school. Ik stelde haar een cursus Nederlands voor, maar haar ontgoocheling i.v.m. haar verblijfplaats was te groot, om die uitdaging aan te gaan.

Stel je voor dat je zes maanden wegtrekt van je eigen land, je eigen stad, je familie en je gezin en je investeert behoorlijk om je “tweede” taal in een taalbad bij te schaven en je komt terecht in Maldegem? Je ontdekt dat er van dat taalbad niets terechtkomt, aangezien er geen enkel mens in de omgeving in staat is te communiceren in het Frans op een of andere manier.

Tussendoor was Anna, ons enige en eerste kleinkind toen vaak op bezoek en samen bewonderden en speelden wij met dit schone kind. Langzamerhand werd Liliana een lid van het gezin. De maanden vlogen voorbij en het einde van haar verblijf kwam in zicht en ik kon me niet voorstellen dat ik haar nooit meer zou zien. Roemenië lag niet vlakbij de deur en het zag er noch voor haar noch voor mij naar uit dat wij elkaar nog vaak zouden zien.

Wij schreven elkaar bijna elke dag. Enkele maanden later, in augustus 2006 trokken we voor veertien dagen naar Constanta, Roemenië, in een reusachtig hotel HOTEL ORFEU gebouwd op het strand van de Zwarte Zee. Het was zalig genieten in de snikhete zon op de rand van  het zwembad op twee stappen van de zee. Tussendoor kwam Liliana ons opzoeken en verkenden we de omgeving dank zij de auto van Florentin, haar broer. We ontmoetten haar enige dochter Adela, Ada en haar moeder. Zij woonden niet zo ver van de kust in een van die grote appartementsblokken eigen aan een communistisch regime maar de flat was heel functioneel, degelijk en gezellig ingericht, ook bij haar moeder. De vader van Liliana was enkele jaren voordien gestorven en was altijd ambtenaar geweest wat hun zekere welstand en opvoeding verklaarde.

Haar familie.

Liliana en haar familie woonden in een dorp Tulcea, aan de oevers van de Donau. Later, toen de Liliana en haar broer Florentin moesten studeren kwam het gezin in Constanta wonen. Liliana is getrouwd met Costel. Costel had samen met de broer van Liliana aan de universiteit gestudeerd in Galati en had op die manier Liliana leren kennen toen Florentin zijn vriend mee naar huis bracht. Als student had Costel een jaar in NANCY, Frankrijk doorgebracht. Hij logeerde bij een gastgezin en studeerde aan de universiteit. Dit verklaart zijn perfecte kennis van het Frans. Costel werkte op de haven van Constanta als ingenieur, sprak vlot Engels en werd soms op missie gestuurd in West-Europa, zelfs in de stad Charleroi die hij op zijn duimpje kende. Hij onderzocht de mogelijkheden om het Europees groeiend vrachtverkeer via kanalen, rivieren en zeeën te laten verlopen. Florentin werkt als ingenieur op vrachtschepen die de wereld rond varen. Hij is slechts enkele maanden per jaar in Constanta.

Tijdens een van zijn buitenlandse opdrachten is Costel Liliana zelfs komen bezoeken in Maldegem, in januari 2006 als ik me dat goed herinner. Een heel interessante man die boeiend kon vertellen.
Liliana en Costel hadden één kind zoals de meeste Roemeense gezinnen en gaven haar van alles het beste wat onderwijs en opvoeding betreft. Hun dochter Adela, Ada sprak vlot Engels, Frans en Spaans en deed haar studies in Constanta en tegen de Hongaarse grens aan de universiteit in Cluj-Napoca, in het westen van Roemenië. Zij is intussen afgestudeerd. Het was een zeer schoon jong meisje, zeer beleefd en vlot.

Liliana kwam tot in 2012 elk jaar nog eens veertien dagen logeren in Maldegem, dus blijkbaar is de ontgoocheling om haar Frans taalbad enigszins verzacht. Mijn man en ik zijn twee keer naar Roemenië gereisd om te zonnen, te zwemmen en het land een beetje te verkennen. Moest mijn panische angst voor onvoorzichtige taxichauffeurs wat verminderen zou ik mij misschien nog eens tot ginder wagen, een uur taxi naar Zaventem, vier uur vliegtuig, vier uur transport naar Constanta, misschien doe ik het nog wel eens deze zomer. Egypte was zalig in februari maar wordt sterk afgeraden voor Europeanen momenteel.

Liliana en ik, wij mailen elkaar elke dag, we schrijven elkaar wat we doen of gedaan hebben overdag en wat we denken van bepaalde situaties en mensen. Het is een boeiende soms grappige correspondentie waarom we kunnen glimlachen af en toe. Tenslotte is dit het enige wat telt in dit leven, glimlachen.

Bijlagen:
Ada Mitu, uit Roemenië (links)..jpg (15.4 KB)   
IMAG0175.JPG (1.2 MB)