Een berichtje van jullie reporter!

Ik slaagde er aanvankelijk niet in om de mooi-opgemaakte teksten toe te voegen in de blog.

Jammer, want ik had veel werk aan de opmaak van de teksten in Word, uitvullen, alinea afstand, regelafstand, tekengrootte, lettertype enz. en alle opmaak verdween toen ik de reportage inlaste in mijn blog.

Vervelende situatie, maar ik werk eraan tussendoor.

De lijst met reportages links is ook nog niet in orde. Ik vis het wel eens uit.

Ik heb nog heel interessante artikeltjes over heel boeiende mensen, bijna klaar.
Dus regelmatig eens checken, een positieve stem geven (liefst 5/5) onder het artikel.
Dat is mijn enige beloning.

Groetjes uit Regenland, computertijd.

Marianne Posman.

Bijlagen:
broekhuize en huwelijksverjaardag 145.JPG (1.9 MB)   

Ondernemingstalent in Maldegem?

ALPHONSE STANDAERT AANNEMER VAN BOUWWERKEN.

Deel I, de Noordstraat, deel XXI.

Het is met respect en bewondering voor de zakenman, de ondernemer of gewoon de kruidenier dat ik de handelszaken probeer te reconstrueren in de Noordstraat een halve eeuw en meer geleden. In de buurt van de handelszaken Van Hecke, De Brée, De Baets,  ’t Schortje, Claeys, De Baere in de Noordstraat, eigenlijk schuin rechtover nr. 106 (vroeger 102) staat nog altijd de voormalige woning van Alphonse Standaert, aannemer van bouwwerken (rechts op de oude prentkaart). Alphonse Standaert (09 10 1880 23 08 1979) was de zoon van Eduard Standaert en Seraphine De Rudder. Hij was de broer van Cordula, Arthur, Mathilde, August, René en Edmond Standaert.

Alphonse Standaert (1880 - 23 08 1979) was gehuwd met  Berthe Bocqué geboren op 21 mei 1880 in Levallois Perret, Frankrijk, als  dochter van Eduard Bocqué – De Lille (°1858).  Berthe is overleden op 15 september 1958.

De woning van Alphonse en Berthe, die hij waarschijnlijk gebouwd heeft als jongeman, is dus waarschijnlijk een eeuw oud en  staat er nog. Zie foto 2 in ’t midden, huis met twee dakkapellen, bepleisterde gevel met garage, vroeger de inrijpoort naar het achterliggend atelier.

Al de woningen aan die kant van de Noordstraat hebben een diepe tuin met achteraan stallingen of werkplaatsen. Alphonse heeft lang zijn beroep kunnen uitoefenen en hij is zeer oud geworden, bijna 100 jaar (1880 – 1979). Alphonse werd verzorgd door zijn dochter Adrienne toen hij hulpbehoevend werd. Het was vroeger zo dat tenminste één dochter thuis bleef om moeder te helpen in het huishouden.

Alphonse en Berthe waren de ouders van zeven kinderen:  Maria (1907), Alphonsine (Soeur Stanislas),  Laura (1909),  Adrienne  (1911),  August (1914), Gaston (1920) en

Anna (1923 - 1983). Laura (1909 - 1979) en Adrienne (04 02 1911) waren ongehuwd, Anna huwde op latere leeftijd.

Maria Standaert (°1907) was getrouwd met landmeter August Van Severen uit Eeklo en ze hadden zeven kinderen: Margareta,  Marie-Joseph, Magda,  Antoon, Geertrui, Kristiaan en Petrus. Dat zijn nu zeer waarschijnlijk allemaal zeventigers of ouder met een hele schare nakomelingen.

Alphonsine Standaert, Zuster Stanislas werd religieuze in Leuze. Zij studeerde aan de universiteit en de kinderen van haar twee broers en zus mochten met vakantie gaan in het klooster van Leuze.

August (05 01 1914 - 02 10 1983) Standaert, was getrouwd met Madeleine Elias (14 09 1913 - 07 11 2010), dochter van Aloysius Elias (°1876) en Irma De Neve (°1878). Madeleine Elias was dus via haar moeder ook familie van Frieda De Neve, leerkracht bij de Zusters Maricolen. Aloysius Elias was een van de eerste garagehouders (Ford) in Maldegem, in de Voorstraat, nu de Mevrouw Courtmanslaan genoemd. Er is een uitvoerig portret van deze ondernemer geschetst in een van de jaarboeken van Het Ambacht.

August Standaert was aanvankelijk bediende bij Notaris Hippolyte Vermast – Gilberta Wallyn, de vader van de onlangs overleden Notaris Jean of Joannes Vermast. August heeft nadien samen met Germain Vrielynck uit Brugge een accountantskantoor opgericht, Accountantsbureau Vrielynck-Standaert, boekhouding en fiscaliteit. Beiden waren Accountants (NCAB), verzekeringen (Verzekeringskantoor van ’t Meetjesland) en hadden een sociaal secretariaat (VZW Sociale Werkgeverscentrale). Het kantoor was aanvankelijk  gevestigd in het “Peurken”  of de Edestraat, later in de Mevrouw Courtmanslaan en nadien in de Stationsstraat 57, zoals nog steeds het geval is. Het kantoor fiscaliteit, boekhouden en verzekeringen wordt verdergezet door zijn twee zonen, Geert en Godfried Standaert.

August Standaert en Madeleine Elias woonden rechtover het Koninklijk Atheneum, het huidige Couma in een brede villawoning met zeer mooie gevel. Achteraan was het terrein nogal kort afgebakend door de tuin van de families Verkindere en Taveirne. De mooie woning is pas sinds kort afgebroken en op het perceel waar vroeger één woning stond verkoopt de bouwfirma Hyboma, vier kleine, smalle, nieuwe woningen.

Gaston (1920) Standaert studeerde geneeskunde maar werd aannemer zoals zijn vader. Hij  was getrouwd met Godelieve Blomme (°1925), een dochter van Auguste Blomme en Anna Bafort, een zus van advocaat Pieter Blomme gehuwd met Paula Van den Broucke, van Ghislaine Blomme getrouwd met Albert De Swaef (1930), van Chris Blomme getrouwd met Elvira Leloup en van Jules Blomme. Gaston Standaert  en  Godelieve Blomme weken uit naar Congo. Op het fotootje poseert het gezinnetje van Gaston Standaert en Lieve Blomme en drie van hun kinderen, o.a. Mieke, Jan, Veerle. Zij hadden zes kinderen: Jan, Mieke, getrouwd met ere-ambassadeur Baron Johan Swinnen, Veerle, Paul, Fons en Piet.

Juffrouw Laura vertelde over het gezin en liet ons kniekousen breien voor de zwartjes in Congo. Vooral de verhalen over haar broer en zijn gezin in het verre Congo sprak tot onze verbeelding. Wij die amper verder geraakten dan het centrum van Maldegem keken op naar mensen die zo ver verwijderd van het geboortedorp groeiden en bloeiden. Godelieve Blomme stierf heel jong en de zusjes Standaert waren erg begaan met het lot van de kinderen van hun broer. Gaston Standaert is na het overlijden van zijn echtgenote hertrouwd met Lily Pecquereau.

Anna Standaert (1923 - 1983) volgde in 1946 Zuster Bernarda op in de wijkschool in Strobrugge en gaf les aan de kleutertjes tot in juni 1979. In die tijd gingen alle telgen van soms heel grote gezinnen uit de buurt naar de wijkschool en de klassen waren werkelijk overvol. Volgens een artikel in het Jaarboek Ambacht had Juf Anna 45 kleutertjes en kwamen er twintig bij na Pasen, een totaal van 65, in een kleine, weinig comfortabele ruimte. Stel je voor dat je de hele dag voor 65 kleutertjes moet zorgen! Ik herinner me niet dat er zoveel kindjes in de klas zaten, ik herinner me wel dat we ‘s namiddags moesten slapen met onze armpjes op de bank. Toen vond ik dat minder leuk maar ik begrijp nu dat juffrouw Anna af en toe een rustpauze inlaste. Zij was een lieve juf, we moesten matjes maken met glanzend papier, figuurtjes vouwen en knippen, we leerden versjes en liedjes.

Anna Standaert is op latere leeftijd  getrouwd met kolenhandelaar en weduwnaar Urbain Martens uit de Stationsstraat. Zij was een goede moeder voor zijn kinderen.  Zij spreken nog altijd met lof over haar.

Op foto 3 poseert de familie Standaert: Anna, Laura, Alphonsine, Gaston, Adrienne, zittend Maria, Alphonse Standaert en Berthe Boqué en August Standaert, allemaal knappe mensen. Het hele gezin straalde trouwens distinctie uit. De kinderen zijn bijna allen geboren voor W.O.I en hadden allemaal gestudeerd, wat toch een hele prestatie was in die tijd. Toen brachten de meeste ouders ook al offers om hun kinderen te laten studeren.

De vijf zussen staan samen op de foto 5: Anna, Laura, Alphonsine, Maria en Adrienne.

De kinderen van aannemer Alphonse Standaert en Berthe Bocqué waren allemaal knappe mensen met heel wat ondernemingstalent. Op de foto Anna, Laura, Alphonsine, Gaston, Adrienne, zittend Maria, Alphonse Standaert en Berthe Bocqué en August Standaert, heel veel mensen zullen hen herkennen.

Het hele gezin was dynamisch en ontwikkeld. Een van de kinderen van Gaston Standaert is trouwens baron. Stel je voor dat de inwoners van de Noordstraat een baron hebben voorgebracht! (zie website Professor Johan Swinnen).

Anna en Laura gaven les in Strobrugge

Het schooltje van Strobrugge.

Strobrugge is een wijk dicht bij de grens België-Nederland. De wijk wordt ook het Fort genoemd. Het schoolgebouw werd opgetrokken in 1908 op het eind van de vroegere Oude Aardenburgseweg, parallel langs het Schipdonkkanaal. Het gebouw was degelijk maar met een minimum aan comfort. Het schoolgebouw was omringd door een muur met poort die afgesloten kon worden. Het kolenhok, de galerij of de luifel met de toiletten voor de juffen en voor de scholieren vormden het binnen aanzicht, het kapelletje stond ernaast en was toegankelijk voor alle inwoners van de wijk. Er waren drie grote klassen met grote ramen, twee gangen en een klein klasje aan de straatkant waar de allerkleinsten na Pasen geplaatst werden. Ik heb nog les gehad als kleuter in de laatste gang de school, van juffrouw Maria Bleyenberg – Bultynck (1917), dus blijkbaar moeten er enorm veel kinderen les gevolgd hebben (jaren 1951 – 1960) dat ook de gangen bezet waren. Het wijkschooltje van Strobrugge werd afgebroken toen de brug over de twee kanalen werd gebouwd en de gronden er omheen onteigend werden. Het schooltje met kappelletje verhuisden 500 meter verder. Ongeveer zestig jaar lang hebben ontelbare kinderen uit Moerhuize, Broekhuize, Strobrugge er leren lezen en schrijven.

Laura Standaert (1909 - 1979) was onderwijzeres in het wijkschooltje in Strobrugge in de lagere school. Zij gaf les aan het derde, vierde en vijfde leerjaar. Drie leerjaren in één klas, meer dan dertig leerlingen, maar Laura stond haar mannetje. In die tijd was er nog geen centrale verwarming en de juffen fietsten heel vroeg naar school om de kachels aan te steken. Soms kwamen ze te voet van de Noordstraat naar Strobrugge. Later hadden zij een autootje.

De meisjesscholieren hebben alles bij juffrouw Laura geleerd, schoonschrift, taal, aardrijkskunde, geschiedenis, rekenen, godsdienst, plant- of menskunde, naaien, breien, verstellen, haken en poetsen. Alle lessen waren heel boeiend, godsdienst echter was soms beven. Goed en Kwaad werd er in getimmerd! Hygiëne stond ook hoog in het vaandel. In die tijd werden de klassen gepoetst door de leerlingen onder deskundige begeleiding van de juffrouw. Sopje maken met groene zeep, schuren, aftrekken, spoelen, aftrekken en dweilen. Alles glom als een spiegeltje. We vonden dat heel leuk en absoluut niet beneden onze waardigheid. Wij werden opgeleid voor studie maar ook voor huisvrouw. Ik denk altijd aan Juffrouw Laura als ik aan het zwabberen ben en ik mooie rechte streepjes trek op de natte vloer.

Op het einde van het schooljaar leerden de scholiertjes, gedichtjes en liedjes. Het was een groot schoolfeest als moeder overste van het klooster in het centrum, de pastoor en de onderpastoors uitgenodigd werden. De religieuzen uit het centrum boezemden ontzag in. We leerden veel op school. Gedichtjes van Guido Gezelle  (01 05 1830 - 27 11 1899) en van Alice Nahon (16 02 1896 - 21 05 1933).

In de winter mochten wij onze boterhammetjes eten in de klas ’s middags. We hadden een ‘pul’ koffie of chocolademelk bij en mochten die verwarmen op de roodgloeiende kachel. Het was best gezellig. Sommige stoute jongens werden opgesloten in het kolenhok, links van de ingang. De speelplaats was een zandvlakte bedekt met grijs-zwarte kiezels, keitjes of sintels. Als je viel bleven ze in je knie zitten. Ik heb er zo nog een paar in mijn rechterknie. We speelden touwtjespringen, verstoppertje en tikkertje. We hadden lange danstouwen en kaatsballen. Iedereen speelde en was creatief genoeg om in beweging te blijven tijdens de pauze of de ‘speeltijd’. De jongens hadden knikkers (marbels en bolleketten). Tijdens de zangles belandde ik vaak in de hoek, de handen op het hoofd met het uitdrukkelijke gebod de mond te houden. We zongen vooral “Te Lourdes op de Bergen”, ook in het kappelletje, opzij van de school, toegankelijk voor de hele wijk.

De jongens werden na het tweede leerjaar naar de verre grote wereld gezonden, naar de broederschool of het atheneum in het centrum. De meisjes konden zich tot hun elf of twaalf jaar koesteren in een klein wijkschooltje vlakbij hun thuis. Het was niet minder afschrikwekkend als ze naar het zesde leerjaar in een groep van honderd leerlingen geloodst werden. Ik moest er heen om mijn eerste plaats van de klas te handhaven met zoveel concurrentie: Annelies Debbaut, Anne-Marie Van Hoorickx, Caroline Heysse, Charline De Sloovere en nog veel meer andere slimme meisjes. Bovendien zat de schrik er in want juf Laura had me meermaals gewaarschuwd dat zij “mijn boekje met al mijn wandaden” zou doorgeven aan mijn toekomstige juf in het zesde leerjaar. Wat ik precies deed weet ik niet maar ik vond het oersaai om zeven uur stil te zitten, ik zal teveel gebabbeld hebben in de klas en in de lange rij op de speelplaats want ik werd heel vaak, bijna dagelijks gestraft. Soms moest ik tien maal rond de speelplaats lopen voor ik binnen mocht, soms moest ik in het midden van de speelplaats staan wachten tot ik teken kreeg. Of ik moest tot zes uur straf schrijven, voor kleine vergrijpjes, denk ik want ik kan me niet echt gruweldaden herinneren. De stilte was drukkend en ik wou ontsnappen, ik hield niet van school, nooit en ik ben er nochtans gebleven tot ik bijna zestig was. Die straffen bleven lopen tot ik ongeveer zestien jaar was. Toen had ik enkel nog mannelijke leerkrachten en mijn gedrag stoorde hen minder waarschijnlijk. Trouwens mijn broers werden ook vaak gestraft en hard geslagen op school, nu hoor je dat zo niet meer. Ik kon gelukkig mijn moeder thuis houden opdat ze geen uitleg zou vragen aan het onderwijzend personeel. Nu is dat allemaal anders.

De dames Standaert waren knappe, vriendelijke dames, gedistingeerd en hulpvaardig. Zij hielpen de ouders van de scholiertjes van het wijkschooltje met regelen van pensioenen en dergelijke. Zij waren een soort sociale dienst avant la lettre, zij boden een vorm van gratis dienstverlening. Juffrouw Laura zorgde ook voor de pensioenkas voor de oudere bevolking van de wijk. Marie Posman had een pensioentje dank zij hen en hun raadgevingen. Ze motiveerden ook de ouders om iets te sparen voor de kinderen. Elke week kregen de scholiertjes een centje om te sparen bij de Spaar- en Lijfrentekas. We kregen dan soms een meetlat, een vloeipapier of een schriftje. Vroeger waren de kinderen snel gelukkig met een kleinigheidje.

We mogen er wel even bij stilstaan dat deze twee knappe dames Anna en Laura Standaert heel hun leven gewijd hebben aan de opvoeding en het onderwijs van honderden plattelandskinderen in enorm grote klassen zonder comfort en met beperkte leermiddelen. De kinderen spraken thuis dialect, hadden weinig of geen culturele achtergrond en zeer waarschijnlijk noch de ruimte noch de mogelijkheid om hun huiswerk te maken of te studeren. De dames Standaert speelden het klaar om de kinderen discipline bij te brengen, Nederlands te leren spreken en te schrijven en de basis te vormen voor alle kennis en vaardigheden die zij later voor hun studies of voor hun rol als huisvrouw goed konden gebruiken.

Het eerste en het tweede leerjaar waren toevertrouwd aan Clarysse Van Landschoot, vanaf 1955 aan Louisa Gailliaert die natuurlijk ook hun steentje hebben bijgedragen hebben aan het verspreiden van kennis en vaardigheden, op een heel doeltreffende en menselijke manier. Alle onderwijzeressen van Strobrugge vormden een blijde groep van leerkrachten die zorgden voor een sportieve en vrolijke sfeer in een kleine scholengemeenschap waar alle oud-leerlingen nog met de glimlach aan terug denken.

’s Middags, tijdens hun vrije uren brachten de onderwijzeressen bovendien de Franse taal bij aan de vrijwilligers. Ze hadden het in zich om de kinderen te motiveren om te studeren en te werken, een doelstelling die hen later zou helpen tijdens hun verdere leven.

Alphonse Standaert was aannemer. Hij nam de administratie van de onderneming voor zijn rekening en werkte samen met zijn broer Arthur. Arthur Standaert (22 02 1887) was  metser-aannemer en was getrouwd met Bertha  Gryson, geboren te Dudzele 21 mei 1886 en overleden in Deurle op 29 maart 1988, op 102 jarige leeftijd.

De vader van Bertha Gryson was een weduwnaar uit Dudzele  met 3 kinderen: Maria, Ernestine en Bertha. Maria en Ernestine bleven in Dudzele. Bertha ging mee met haar vader naar Maldegem waar hij hertrouwde met een weduwe, de moeder van Emma Versluys. Bertha Gryson en Emma Versluys, echtgenote Désiré De Baere, groeiden dus samen op.  Zij hadden geen bloedband, zij waren stiefzusters. Later is een van de zussen van Bertha Gryson nog bij haar komen wonen omdat ze ziek werd. Bertha heeft haar verzorgd.

nam op haar beurt een weeskind in huis, Florent Van Rie (18 07 1902), gehuwd met Paula Claeys (beiden overleden) waarvan zij niet wou dat hij ten eeuwige dage de koeien moest wachten maar een beroep moest leren. Hij werd ook metser en werd als vijfde kind opgevoed en woonde zelfs gehuwd naast het gezin Standaert-Gryson  in de Molenberg. Florent Van Rie was peter van een van haar kleinzonen, namelijk een van de tweeling, Johan Goethals. Florent Van Rie bleef in de buurt van zijn weldoeners wonen, Rapenbrugstraat 15, nu Molenberg.

Arthur en Bertha woonden in de  Molenberg, vroeger Rapenbrugstraat 11. Arthur en Alphonse Standaert leidden samen een bouwonderneming in Maldegem. Zij hielpen zelfs  het stadhuis van Maldegem metsen eind  1907 – 1909, onder leiding van aannemer Philibert Schleicher, een naam die regelmatig opduikt in de geschiedenis van ons dorp. De gebroeders A. en A. Standaert waren dus betrokken bij de bouw van ons ‘stadhuis’. Arthur Standaert was ook jarenlang voorzitter van de katholieke Bond van de gepensioneerden. Na hem kwam de koster René Verhaeghe.

Bertha Gryson was een tijdje lerares speldenwerk in een Maldegemse kantschool (Cuelenaere ?), waar ze naar eigen zeggen haar ogen had kapot gemaakt. Ze werd meer bijna 103 jaar. In de analen van Rik Van de Rostyne vind je verhalen over die kantscholen in Maldegem en elders  die je de haren ten berge doen rijzen. Kinderarbeid, -uitbuiting, -sterfte door gebrek aan licht, lucht en voedsel waren schering en inslag op die scholen. Het waren allesbehalve scholen, eerder fabrieken waar heel jonge kinderen tewerkgesteld werden voor een hongerloon, zoals nu in de arme landen.

Alphonse en Arthur hadden een oudere broer: Edmond Standaert (5 10 1869) aannemer - metser, hij was getrouwd met Victorina De Meulenaere  en ze woonden in de Vakekerkweg 23.

De drie broers scheelden wel wat in leeftijd:1869 (Edmond), 1880 (Alphonse), 1887 (Arthur): Arthur was dus 18 jaar jonger dan Edmond.

De dochters van Arthur Standaert, Maria, Antoinette en Godelieve waren heel knappe handvaardige vrouwen. Het enige zoontje Frans is jong gestorven.

Maria was getrouwd met Pierre Verlinde, een ‘zwaantje’, een gemotoriseerde agent.

Antoinette Standaert was bediende bij Boekhouder Germain Vrielynck, de vader van pastoor Jan Vrielynck. Germain Vrielynck was de stichter van het zakenkantoor Vrielynck. Dit zakenkantoor werd later Vrielrynck-Standaert, omdat August Standaert partner werd in de zaak. 
Antoinette werkte aanvankelijk eigenlijk bij haar neef August Standaert. Later werd zij secretaresse en huishoudster bij Jan Vrielynck (30 11 1922), enig kind van Germain Vrielynck (16 06 1904) en Jeanne Decock, Brugsesteenweg 170 (mooie woning later van Guido Van Hoorickx en Vera Boes). Jan was pastoor in Nevele, Evergem en Deurle.

Godelieve Standaert was getrouwd met Albert Goethals en was tot 1960 kapster naast haar drukke huishouden van zes: Chery, Rita, Vera, Willy, Geert en Johan. Iedereen kende haar, de dames waren toen ook heel bezorgd om hun uiterlijk en Godelieve  bezorgde hen een “permanent”. Later schakelde Godelieve over naar de breimachine. Haar eigen kinderen en heel veel andere spruiten uit de buurt droegen degelijke, modieuze pullovers en jassen, getoverd uit de breimachine. Was het vroeger niet echt gebruikelijk dat een getrouwde vrouw buitenshuis ging werken, de huisvrouw was meestal creatief en vindingrijk genoeg in het bedenken van mogelijkheden om het inkomen te vergroten, van toen soms heel grote gezinnen.

De naam van de familie Standaert – Gryson duikt nog regelmatig op in het parochieblad. Regelmatig worden er missen opgedragen ter nagedachtenis, ook voor Jan Vrielynck, zoon-priester van de familie Vrielynck krijgt in de Maldegemse parochiekerk nog missen en gebeden naar de hemelpoort.

Tot zo ver een herinnering aan de familie Standaert uit de Noordstraat die bij heel veel mensen een blijvende, positieve indruk heeft gegeven en aan wie met de glimlach wordt teruggedacht.

De beschrijvingen van de woningen en de bewoners van de Noordstraat komen van mijn inspiratiebron en geliefde neef Valeer Posman (1922-2013) die rechtover ’t Schortje gewoond heeft, werden aangevuld door de heren Geert Standaert, Louis Posman, de Tuinvogel,  Walter Notteboom en Mevrouw Cecile De Baere. Zie ook, beschrijving Noordstraat in boek ‘Nostalgie naar het levendige dorp’. Beschrijving van ’t Schooltje in Strobrugge, zie Jaarboeken Het Ambacht.

Bijlagen:
Alle leden familie Standaert, kinderen en kleinkinderen.jpg (96.8 KB)   
Alle leden van de familie Standaert.jpg (78.2 KB)   
Alphonse, Gaston en Gustaaf Standaert.jpg (53.5 KB)   
Arthur Standaert en Bertha Gryson.jpg (52.7 KB)   
De zussen Standaert.jpg (49 KB)   
Gaston Standaert en gezin.jpg (74.2 KB)   
Huyze Standaert nu..jpg (81.7 KB)   
Noordstraat Huyze Standaert.jpg (148.6 KB)