04-03-2014 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

De groepsvoorstelling van de landen van de EUROPESE UNIE,

DE ‘VAKANTIEBEURS’

van het vijfde jaar van de Basisschool DE ARK, MALDEGEM

was een voltreffer

dank zij de onvermoeibare inzet en grenzeloze creativiteit van de leerkrachten en de leerlingen.

Op 25 februari 2016 konden alle ouders en grootouders van de vier klassen van het vijfde leerjaar van 16 uur tot 18 uur 30 genieten van een groepsvoorstelling, ‘de Europese vakantiebeurs’ van de landen van de Europese Unie. In de refter konden allen nagenieten van de sfeerbeelden en proeven van enkele specifieke streekproducten of - lekkernijen. Op de speelplaats werden de twee Europese flashmobs of happenings om 16 uur en om 18 uur met enthousiasme onthaald. Het optreden voor een publiek op een open plek was meteen een goede leerles i.v.m. stressbestendigheid.

De leerlingen van het vijfde leerjaar kregen de voorbije weken de nodige informatie en verwierven kennis over de Europese Unie en Europa. Het ontstaan en de geschiedenis van de Europese Unie kwamen uitvoerig aan bod en werden grondig gememoriseerd, getoetst en geëvalueerd. De leerlingen zochten alle Europese landen en hoofdsteden op en ze leerden die situeren op de landkaart.

Na twee weken theorie kregen ze opdrachten i.v.m. de Europese Unie als groepswerk. Het was meteen een goede oefening hoe je als team werkt aan een project. Deze jonge mensen worden al vroeg geleerd hoe er het aan toegaat in een bedrijf of op een kantoor in de maatschappij.

Negentien Europese landen (19 van de 28) werden verdeeld in de vier klassen van het vijfde leerjaar. Elke klas had vier of vijf Europese landen die ze zelf moesten onderzoeken: België, Nederland, Groot Hertogdom Luxemburg, Duitsland, Frankrijk, Spanje, Portugal, Ierland, Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Zweden, Finland, Italië, Griekenland, Estland, Polen, Oostenrijk, Cyprus en Malta. De negen minst bekende landen kwamen hier niet aan bod: Letland, Litouwen, Tsjechië, Slowakije, Hongarije, Slovenië, Roemenië, Bulgarije, Kroatië, omdat er ook minder informatie van te vinden is. Het groepswerk werd zeer intens gestructureerd en begeleid. De leerlingen werkten nauwkeurig en praktisch rond deze opdracht en begrippen en ideeën werden plastisch voorgesteld. De leerlingen stelden een identiteitskaart van hun land samen: Inwoners, landstaal, buurlanden, rivieren, godsdienst, bekende personen, monumenten, enz... Niet alle informatie werd verkregen via internet, maar ook folders en boeken van de bibliotheek kwamen er aan te pas. Ze vatten alle gevonden informatie / foto's samen in een grote mindmap over het land dat hen werd toegewezen. Ze stelden ook nog een poster met foto's van typische kenmerken en bekende figuren van hun land samen. Tijdens de muzische lessen werkten ze aan een kunstwerk van een belangrijk monument. vb. De Eiffel toren van Parijs, het atomium van Brussel enz. In de slotfase van de voorbereiding van de ‘Europese vakantiebeurs’ vatten zij de verkregen informatie samen in een heus interview, dialoog, quiz, toneeltje, gids, PowerPoint voorstelling, spel, dansje of creatieve spreekbeurt. Je zag duidelijk dat de kinderen op de hoogte waren hoe het er aan toegaat in de echte wereld. De maatschappij is een open venster voor de school dank zij de moderne media.

Als zij met hun lessen, hun opzoekingswerk, hun creaties rond dit land een gemeenschappelijk doel hadden, hun Europees land voor te stellen, is dit inderdaad gelukt. In de klas zelf was alles wat verband hield (bloemen, voedsel, drank, voorwerpen enz.) met hun land uitgestald op het tafeltje of het ‘infostandje’ van de groep en werd alles verduidelijkt door de teamleden. De grote poster bracht hun land in beeld. Hun unieke kunstwerk trok de aandacht, voor Nederland bijvoorbeeld, stelde dit een monument voor dat zich bevindt op de markt in Amsterdam naast het Koninklijk Paleis.

Als volleerde reisleiders baanden de kleine studentjes een weg door negentien landen van de E.U. Inderdaad het project EUROPA van de Basisschool de ARK was een voltreffer. Tientallen ouders en grootouders luisterden met verbazing en trots naar de voorstelling.

Om de hoofdsteden te kennen van al deze lidstaten, het ontstaan en de geschiedenis van de E.U. kan je je wenden tot de leerlingen van het vijfde leerjaar van de BASISSCHOOL DE ARK, MALDEGEM. Zij hebben de Europese Unie bestudeerd en kennen alle landen en de hoofdsteden van de EU. Dank zij deze jonge, toekomstige volwassenen konden een hele groep enthousiaste ouders en grootouders leren hoe de jeugd doeltreffend en eigentijds opgeleid wordt tot een goed werkend team, hoe zij kennis in de praktijk omzetten en tot leven brengen in beeldrijke publieke voorstellingen. Een uitbundige en ontspannen groep jonge kinderen, boordevol artistieke ideeën en plannen brachten een volwaardige voorstelling van de Europese Unie en een stijlvolle Europese vakantiebeurs, dank zij het actief en creatief lerarenkorps van de BASISSCHOOL DE ARK, Maldegem. Deze jonge Maldegemnaartjes zijn inderdaad inwoners van de EU en zij brachten dit trots, vriendelijk, blij en zelfbewust naar voor, het ingenieus raderwerk werd plastisch en uitbundig voorgesteld aan ouders en grootouders. Een grote stap naar integratie en verdraagzaamheid.

Link naar de foto’s:

https://picasaweb.google.com/115021349650121482292/February262016?authuser=0&feat=directlink

Met dank voor de info aan Juf. Nele en de leerlingen.

 Achtergrondinformatie:

Na de Tweede Wereldoorlog vatte het idee kiem dat  integratie de enige manier was om af te rekenen met het vergaande nationalisme dat Europa tot dan toe geteisterd had tijdens de twee wereldoorlogen. Jean Monnet, Robert Schuman en Konrad Adenauer presenteerden in 1950 het zogenaamde SCHUMANPLAN. Robert Schuman lanceerde als minister van Buitenlandse Zaken samen met Jean Monnet (adviseur en kabinetschef) het Schumanplan dat een Frans-Duitse verzoening beoogde en uiteindelijk leidde tot de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS), die gezien kan worden als de voorloper van de latere Europese Gemeenschappen.

Robert Schuman wordt nu nog altijd gezien als een van de stichters van Europa. De Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) werd opgericht door het tekenen van het VERDRAG VAN PARIJS door België - Brussel, de Bondsrepubliek Duitsland (West-Duitsland) - Berlijn, Frankrijk - Parijs, Italië - Rome, Luxemburg - Luxemburg en Nederland - Amsterdam. De EGKS bleek zo succesvol dat in 1957 besloten werd tot een verdere integratie.

Het VERDRAG VAN ROME, getekend door dezelfde zes landen, richtte de Euratom en de Europese Economische Gemeenschap op. In 1967 werden de drie organisaties door tekening van het Fusieverdrag samengevoegd, waarna ze verder werkten onder de naam Europese Gemeenschappen (EG), wat leidde tot de oprichting van de Commissie, de Raad en het Parlement.

In 1973 werden Denemarken – Kopenhagen, Ierland – Dublin en het Verenigd Koninkrijk – Londen, lid van de EG. Griekenland – Athene werd lid in 1981, Spanje – Madrid en Portugal – Lissabon in 1986. In 1990 traden de deelstaten uit de voormalige DDR toe tot de Bondsrepubliek en daarmee ook tot de EG.

Het VERDRAG VAN MAASTRICHT, getekend in 1992, betekende de oprichting van de Europese Unie. Het legde de basis voor verdere vormen van samenwerking op het gebied van buitenlands en veiligheidsbeleid, op juridisch en intern vlak en in de vorming van de Economische en Monetaire Unie.

De VERDRAGEN VAN SCHENGEN zorgden voor een Europese interne markt. In 1995 werden Oostenrijk - Wenen, Finland - Helsinki en Zweden – Stockholm lid van de EU. De euro werd ingevoerd in 2002. In 2004 werden tien nieuwe landen lid van de EU: Cyprus – Nicosia, Estland - Tallinn, Hongarije - Boedapest, Letland - Riga, Litouwen - Vilnius, Malta - Valletta, Polen - Warschau, Slovenië - Ljubljana, Slowakije – Bratislava en Tsjechië - Praag. In 2007 kwamen Bulgarije – Sofia en Roemenië - Boekarest erbij, waarmee het aantal EU-lidstaten op 27 kwam. Om te zorgen dat de Unie ook na deze uitbreiding goed bestuurbaar bleef, werd in 2007 het VERDRAG VAN LISSABON getekend.

Op 1 juli 2013 trad Kroatië als 28e land toe tot de Unie.

Info via internet.

01-03-2014 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

Er zijn zo van die dingen, blijde gebeurtenissen of rampen, vreugdevolle of ingrijpende ontmoetingen, onvergetelijke blikken van mensen die regelmatig in het geheugen opduiken, als een herkenbare flits, iets van dat-heb-ik al-eerder-meegemaakt.

Ik bevind me in de herfst van het leven, ik ben soms ’s namiddags al vergeten waar ik ’s morgens geweest ben of wat ik gedaan heb, ik leg lijstjes aan van de dagelijkse afspraken omdat ik die anders vergeet.
Toch blijf ik mij vooral mensen herinneren die ik soms meer dan een halve eeuw niet meer gezien heb, ik krijg flitsen van herkenning als ik iets meemaak of als ik een persoon ontmoet.

Sommige mensen vergeet ik nooit. Door omstandigheden, mijn baan, taalkampen, studie-, school en plezierreizen, mijn vrije tijdsbestedingen, mijn aanhankelijkheid heb ik mensen ontmoet die een ingrijpende rol speelden in mijn leven. Als ik iemand belangrijk vond en dacht hen nooit meer te zien had ik toch de dringende behoefte om contact te houden en meestal lukte me dit wel.

Wij correspondeerden jarenlang, wisselden lief en leed uit, telefoneerden met verjaardag, Kerst of Nieuwjaar. Het bracht kleur in het leven. Nu is er veel meer mogelijk via internet, mobiele telefoon, Skype, facebook enz. De moderne sociale media maken het ons mogelijk om een blijvend en bijna gratis contact te houden met personen over de hele wereld. Vroeger was dit niet altijd vanzelfsprekend.

Ik had Maria Wipf uit Zwitserland, Concepcion Serracanti uit Spanje, uitgeweken naar Manchester, Engeland, Judy Pearce, Adi en Patsy Ramsey uit Londen, Engeland,  Sofia en Vladimir Akopova, Sint-Petersburg Rusland, Antoinette Fontane en Serena Fianca uit Padova en Rome, Italië,  Rainer Oertel uit Duitsland, Liliana Mitu uit Roemenië, Heinar en Jura Kudevita, Tallinn  uit Estland, Oded Aharoni, Haifa en Irene Wechsler, Arad, Israël, Djamel uit Tsjetsjenië, Denis en Edith Chisholm, Stacey Bouck, Brad Wetterstrand,  Dennis Crockett, Fraser Hodgson, Kelli Ziglio  uit Regina en Vancouver, Canada, Danny Howley uit Ierland, Joan en Knud Christensen-Munkholm uit Denemarken, Jonathan Birdsall, Deborah Dijon en Martha Dimmers uit de V.S., Patrick Lasbordes uit Parijs, Marie-Claude Tissot uit Grenoble, Ken en Ann Posman, New York, Trees en Gerda Raas uit Nederland, Anita Gajda uit Budapest, Ludwig Oehme en Heiderose Leopold uit Duitsland en talrijke anderen.  (Zie artikeltjes). Ik leerde dan ook Spaans, Italiaans, Russisch, Duits en was braafjes bezig met Russisch alfabet, woordenschat, spraakkunst, vervoegingen, dialogen, een beetje literatuur in plaats van te sporten of uit te gaan. Intussen is al die talenkennis langzamerhand vervlogen maar de mensen herinner ik me nog wel. Ik was zelfs van plan om Roemeens te leren, ik had tijdschriften, boeken, grammatica en woordenboek maar door andere activiteiten ben ik niet in mijn opzet geslaagd. Intussen had ik kleinkinderen en hun taal en hun behoeften kregen voorrang.

Door die jarenlange correspondentie hadden wij elkaar nooit uit het oog verloren.
Af en toe gingen wij die mensen eens opzoeken onderweg naar een of andere bestemming.  Engeland, Zwitserland, Frankrijk, Italië, Canada, Amerika en Roemenië werden reünies en wij nodigden die mensen uit om bij ons enkele weken te logeren en ons Belgenland te verkennen.

De aanvangsjaren 2000 betekenden voor mij een crisis. Een van mijn kinderen stierf, ik was toen 52.
Enorm mededogen met allen, met  moeders vooral die iemand verliezen en in het bijzonder een kind want dan stopt het echte, gewone leven. Ik had tenminste een halve eeuw geleefd met ups and downs weliswaar maar toch hoofdzakelijk met veel geluk, vreugde, blijdschap om mijn gezin, mijn familie en vrienden. Als ik verneem dat een kind gestorven is gaat mijn hart uit naar de moeder vooral omdat ik weet dat haar leven zonder dat kind eigenlijk voorbij is. Oeverloos verdriet afgewisseld met kruimeltjes vreugde, spatjes heropleving, bodemloos staren en zoeken naar iets of iemand die er niet meer is, voor de rest van je leven. En rekenen op begrip van je partner die niet eeuwig en altijd wil treuren. In 2000 stond de wereld stil. Iedereen zweeg in mijn omgeving. Canada, Engeland, Frankrijk, Zwitserland en Amerika stonden paraat met een meelevend telefoontje of een mailtje af en toe, want het spijt me, maar na veertien dagen is het leed echt niet geleden zoals sommigen denken.
Iemand belde mij op om te zeggen: “Life goes on”. Het was behoorlijk ongevoelig om zoiets te zeggen maar van haar verwachtte ik eigenlijk niets anders, hoewel ik het niet had verdiend. Sommige mensen beseffen niet hoe ze iemand kwetsen met hun uitspraken. Ik ben het toch nooit vergeten want wie echt hard geslagen wordt door het noodlot, probeert zijn best te doen om te overleven en heeft absoluut geen behoefte aan domme, harteloze uitspraken, die misschien niet echt zo bedoeld zijn maar die toch behoorlijk doorwegen. Ik sleepte me door mijn job, ik versleepte alle meubels van de ene kamer naar de ander, ik bleef mijn kinderen tellen en er ontbrak altijd één.  Mijn tante, Zuster Gemma gaf me handwerkspulletjes en ik bleef maar kruissteekjes maken niveau eerste leerjaar. Het hielp wat. Ik moest de steekjes tellen en kon intussen aan niets anders denken. 

Mijn man sleepte me mee naar Canada, naar de mooiste landschappen en horizons ter wereld. Maar overal zag ik zijn gesloten ogen die nooit meer zouden genieten van al het moois rondom. Ook in Canada bleef het doodstil rond de persoon die ik constant miste, maar ik leerde er toch iets.

Na onze  reis naar Canada deed ik ongeveer alles wat ik daar als nieuw en positief had ervaren, met hernieuwde krachten en verdrong op die manier de heimwee, de weemoed naar het leven dat ik droomde voor mijn kinderen..

Had je eens zin in een familiegebeuren? Dan vroeg je de buren, vrienden en familie eens uit voor een hapje en een drankje. Ik nodigde honderden mensen uit in huis en tuin uit tot grote ergernis van mijn echtgenoot. Hij was immers gediplomeerd kok (25 jaar kookles gevolgd) en stond in voor de voedselbevoorrading en -bereiding.

Ging je verhuizen of was je van plan om je interieur te veranderen? Onze Canadese vrienden hebben wij drie maal bezocht, telkens woonden zij in een andere woning en telkens opnieuw hadden zij een nieuw interieur. Ze zetten alle spullen voor hun garage, op het voetpad en hielden een “garagesale”, alle overbodige spullen buiten zetten en  verkopen of weggeven. 

Verder begon ik met “chambres d’hôtes”.
“Bed and Breakfast “ in Canada was fantastisch. Soms logeerden we in echte luxueuze moderne kastelen, prachtige aangeklede slaapkamers, luxueuse badkamers, "hot tub" op het terras, overdekt zwembad in de tuin, een cinemazaal, een computerkamer, een kleine shop waar je soeveniers kon kopen. met een grandioos ontbijtbuffet (In "La Solitutude", Couette Road, Sorrento, British Columbia, bij Mary Revell). Ongekende luxe voor gewone mensen, maar we lieten het ons toch welgevallen. We vonden die luxe zo leuk  dat we vaak een extra nacht namen.  Niet zover van de Lake Louise, in Banf logeerden wij bij een dame die de helft van haar huis ingericht had voor zichzelf en de andere helft voor de gasten. Prachtige kamer met terras en uitzicht op de meren. Uitgebreid ontbijt. Splinternieuwe badlakens  en badjassen die we mochten meenemen, inbegrepen in de prijs.
Aan de helft van de prijs voor een overnachting in Maldegem .....
In Calgary voor de Stampede, logeerden we bij twee homo's, maar daar was selfservice. Veel nieuwe, overweldigende  indrukken.
Benzine, maaltijden, alles was er toen de helft goedkoper dan in België.

Die formule "B and B" was me zo goed bevallen dat ik er aan begonnen was voor ik maar iets op papier had. Ik had heel mijn leven buitenlandse gasten ontvangen, vrienden en familie in mijn kamers van ons grote huis laten logeren en plots had ik het lumineus idee om eens niet meer te poetsen en te bedienen bijna gratis en  voor niets.

Als er één persoon meer in je huis komt wonen, gaat het niet om een boterhammetje meer of minder of twee glazen melk, maar om één persoon meer wat betreft water- en energieverbruik, telefoon  en andere kosten en lasten. Ik vroeg altijd deelname in de kosten voor verblijf in ons huis.
Bijna altijd zonder enige erkenning of wederdienst, integendeel. Goed ik nam mensen in huis om te helpen uit kristelijke naastenliefde maar niet gratis, zoveel verdiende ik nu ook weer niet in het onderwijs, het grote huis, twee auto's, het groot gezin, gezins- en poetshulp slorpten bijna elke maand onze lonen op.
Ik werkte full time en had vier kinderen, dus het was vaak boven mijn krachten. Het ging met vallen en opstaan. Als de huisregels niet werden gerespecteerd en van mij totale dienstbaarheid verwacht werd, veroorzaakte dit kregelige en storende toestanden wat zeer slecht was voor mijn gezin. Ik denk er aan met heel veel spijt, beter had ik nooit iets gedaan voor niemand en meer voor mezelf geleefd. Ik was zo opgevoed, ik verwachtte erkenning, dankbaarheid maar 't was verkeerd. Ik streefde teveel naar goedkeuring van de ander, ik was onzeker. Soit, mijn leven is bijna voorbij.
Je kan je leven niet meer veranderen. 't Wordt bijna de achterkant van een bidprentje, dit betoog. Het bespaart mijn kinderen dus veel moeite later, die blog.

Maar "chambres d'hôtes" was een  sprankelend idee en hoe wij het voor elkaar kregen (mijn oudste zoon ontwierp  een website), weet ik niet meer, maar wij hebben mensen ontmoet uit elk werelddeel en hadden enkel positieve ervaringen en reacties!

Azië, Afrika, Amerika, Australië, heel Europa was dankbaar bij ons logies te krijgen en uitgebreid ontbijt voor negen uur. Ik regelde een gebalanceerd uurrooster en reglement zoals op school en heel grappig, blijkbaar aanvaardde men mijn voorwaarden! Wij disten onze talenkennis op, genoten van de uitwisseling van ideeën van de gasten en wij kregen kleine geschenkjes uit alle mogelijke landen. De kinderen logeerden gratis, sommigen vertrokken stilletjes en vergaten te betalen, anderen vonden onze pauwen in de tuin te lawaaierig en vertrokken, anderen wilden niet vertrekken.
Sommigen namen iets mee per vergissing waarschijnlijk, anderen lieten iets liggen.

Het was een spannend avontuur.

De gasten wisten niets van ons, dus zij konden ons op geen enkele manier kwetsen, onverwachte, onverdiende, noch venijnige speldenprikken geven tijdens terloopse conversaties. Wel handig. Ik geef het toe. Ik ben nogal snel op mijn tenen getrapt en ik probeer in mijn schrijfsels op niemands tenen te trappen. Indien dit dan toch gebeurt, duizendmaal sorry. 

Wij kregen dankbaarheid en respect van de gasten uit de hele wereld, ik moest bij manier van spreken het huis niet meer uit en kon verder zorgen voor iedereen zoals ik heel mijn leven had gedaan, zorgen voor een ander.
Maar deze keer kreeg ik een vriendelijk dank u wel en respect voor mijn werk.

De Fransen vooral waren uiterst net en vriendelijk wat ik niet had verwacht eigenlijk want ik had toch regelmatig in Frankrijk vertoefd en netheid was niet een van hun kwaliteiten, maar de Fransen scoorden dus het best.
Van alle nationaliteiten waren de Belgen het moeilijkst tevreden te stellen. Niet dat zij echt ontevreden waren maar zij behandelden ons meer als hun bedienden en dat was niet echt de bedoeling van een  “chambres d’hôtes”. Soit, zoveel Belgen hebben we nu ook niet gehad.

27-02-2014 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

‘Zaak: De Zutter’ komt in de bioscoop in april 2016!

VICTOR DE LILLE en MALDEGEM komen terug in beeld bij de verfilming van het boek van KATRIEN RYSERHOVE:

‘ZAAK: DE ZUTTER’. Kwestigen nacht.

Korte inhoud.

Baron Henri d'Udekem d'Acoz (1877 – 1915), een kleine man met een bakkebaardje, verdween spoorloos uit zijn kasteel ‘Lakebos’ te Ruddervoorde op 25 mei 1915, in ’t begin van Wereldoorlog I. Hij werd ‘s morgensvroeg door drie, als Duitsers verklede mannen meegenomen in een rode wagen, niet in een politiewagen. Men had in de Kommandantur in Tielt zogezegd informatie van hem nodig. Hij is nooit aangekomen in Tielt maar verdween spoorloos.

Eind augustus gaf Mevrouw Lippens van Bulskampveld aan de bos- of jachtwachter Camiel (Sassen, naar garde-chasse) Dierickx de opdracht bomen te snoeien in het bos. Camiel Dierickx verdween echter op 28 augustus 1915 op onverklaarbare wijze. Camiel Dierickx was pas vijftig jaar oud. Hij werd als vermist opgegeven zodat zijn echtgenote of weduwe Leonie Cool geen recht had op een uitkering wat vanzelfsprekend tot wrok en ongenoegen leidde. Zijn verdwijning werd nooit opgelost, er is nooit een lijk gevonden.

Op 2 september 1915, meer dan drie maanden later waren twee mannen bomen aan het snoeien in Beernem en ontdekten onder een boom een kleine hoogte van mul zand waar een mensenhand in staat van ontbinding, uitstak. Aan één van de vingers bevond zich een fonkelende gouden ring. Het lijk kon niemand anders zijn dan de verdwenen Baron Henri d'Udekem d'Acoz. Met een schot in de rug werd hij afgemaakt en waarschijnlijk levend begraven, aangezien hij zijn hand nog had opgestoken om uit het putje te kruipen of was het een bede om hulp?

De moord werd in de doofpot gestopt en kasteelheer en katholiek ridderburgemeester Graaf Etienne de Vrière (foto 3) (1857 – 08 11 1936) van Beernem liet noteren dat er "een onbekend lijk van het mannelijke geslacht" werd gevonden in het bos. Over de vondst van de ring en de zakdoek met de geborduurde initialen "H.d'U.d'A." in de kleren van het lijk, werd niet gerept.

Hoe kwam Baron Henri d'Udekem d'Acoz om het leven? De echtgenote van de baron, Mevrouw Cécile Van Outryve d’Ydewalle (1879 - 1925) was een passionele, kinderloze en knappe vrouw en er werd geroddeld, dat zij een verhouding had met één of meerdere Duitse officieren die op kasteel ‘Lakebos’ waren ingelegerd tijdens Wereldoorlog I. Ook kasteelheer en katholiek ridderburgemeester Graaf Etienne de Vrière was blijkbaar verliefd op haar. Liet Cécile Van Outryve d'Ydewalle  haar echtgenoot ombrengen om vrij spel te spelen of was een van haar vermeende minnaars de dader? Had Cécile Van Outryve d'Ydewalle  de hoorndrager uit de weg laten ruimen?  Vermoedens werden geuit en de inwoners van Beernem stelden zich veel vragen.

Ook van Camiel (Sassen) Dierickx die verdween eind augustus 1915, kwam geen teken van leven meer. Was hij getuige geweest van de moord op de baron en hadden de moordenaars van de baron hem het zwijgen opgelegd? Wist hij teveel van de dubieuze, illegale en verboden praktijken (clandestien dieren slachten tijdens de oorlog, wild stropen was verboden) van sommige dorpsgenoten in oorlogstijd?  Was hij getuige geweest van onregelmatigheden in het bos tijdens de oorlog? Die vragen konden jammer genoeg niet beantwoord worden want hij kwam nooit terug. De mensen vermoedden wel het een en het ander en uitten ontelbare verdachtmakingen, maar er werd niemand gearresteerd voor de zaak Baron Henri d'Udekem d'Acoz en Camiel Dierickx werd nooit terug gevonden, hij verzwond van de aardbodem. Van moord in sensu stricto  is geen sprake bij Camiel Dierickx. ridderburgemeester Etienne de Vrière, de bastaardzoon van koning Leopold II zo wordt gefluisterd. En hoewel zijn schuld nooit bewezen is, wordt zijn naam steevast genoemd. Hij had immers een affaire met de vrouw van Baron d’Udekem d’Acoz, dezelfde baron die in 1915 dood in de bossen aangetroffen wordt. Het officiële begin van deze mysterieuze historie. Er volgen nog meer moorden, steevast getuigen of personen die beweren meer te weten over het drama. Niemand durft de Vrière hardop te beschuldigen Beernem hult zich in een bang stilzwijgen. Ook Hector De Zutter wist het één en ander. Tijdens de wijkkermis maakt hij ruzie met de veldwachter en keert hij ’s avonds niet naar huis. Op 30 november 1926 vist men zijn lichaam uit de Brugse Vaart. De ‘Zaak De Zutter’ wordt prompt voorpaginanieuws.  ridderburgemeester Etienne de Vrière, de bastaardzoon van koning Leopold II zo wordt gefluisterd. En hoewel zijn schuld nooit bewezen is, wordt zijn naam steevast genoemd. Hij had immers een affaire met de vrouw van Baron d’Udekem d’Acoz, dezelfde baron die in 1915 dood in de bossen aangetroffen wordt. Het officiële begin van deze mysterieuze historie. Er volgen nog meer moorden, steevast getuigen of personen die beweren meer te weten over het drama. Niemand durft de Vrière hardop te beschuldigen Beernem hult zich in een bang stilzwijgen. Ook Hector De Zutter wist het één en ander. Tijdens de wijkkermis maakt hij ruzie met de veldwachter en keert hij ’s avonds niet naar huis. Op 30 november 1926 vist men zijn lichaam uit de Brugse Vaart. De ‘Zaak De Zutter’ wordt prompt voorpaginanieuws.  ridderburgemeester Etienne de Vrière, de bastaardzoon van koning Leopold II zo wordt gefluisterd. En hoewel zijn schuld nooit bewezen is, wordt zijn naam steevast genoemd. Hij had immers een affaire met de vrouw van Baron d’Udekem d’Acoz, dezelfde baron die in 1915 dood in de bossen aangetroffen wordt. Het officiële begin van deze mysterieuze historie. Er volgen nog meer moorden, steevast getuigen of personen die beweren meer te weten over het drama. Niemand durft de Vrière hardop te beschuldigen Beernem hult zich in een bang stilzwijgen. Ook Hector De Zutter wist het één en ander. Tijdens de wijkkermis maakt hij ruzie met de veldwachter en keert hij ’s avonds niet naar huis. Op 30 november 1926 vist men zijn lichaam uit de Brugse Vaart. De ‘Zaak De Zutter’ wordt prompt voorpaginanieuws.  ridderburgemeester Etienne de Vrière, de bastaardzoon van koning Leopold II zo wordt gefluisterd. En hoewel zijn schuld nooit bewezen is, wordt zijn naam steevast genoemd. Hij had immers een affaire met de vrouw van Baron d’Udekem d’Acoz, dezelfde baron die in 1915 dood in de bossen aangetroffen wordt. Het officiële begin van deze mysterieuze historie. Er volgen nog meer moorden, steevast getuigen of personen die beweren meer te weten over het drama. Niemand durft de Vrière hardop te beschuldigen Beernem hult zich in een bang stilzwijgen. Ook Hector De Zutter wist het één en ander. Tijdens de wijkkermis maakt hij ruzie met de veldwachter en keert hij ’s avonds niet naar huis. Op 30 november 1926 vist men zijn lichaam uit de Brugse Vaart. De ‘Zaak De Zutter’ wordt prompt voorpaginanieuws.  ridderburgemeester Etienne de Vrière, de bastaardzoon van koning Leopold II zo wordt gefluisterd. En hoewel zijn schuld nooit bewezen is, wordt zijn naam steevast genoemd. Hij had immers een affaire met de vrouw van Baron d’Udekem d’Acoz, dezelfde baron die in 1915 dood in de bossen aangetroffen wordt. Het officiële begin van deze mysterieuze historie. Er volgen nog meer moorden, steevast getuigen of personen die beweren meer te weten over het drama. Niemand durft de Vrière hardop te beschuldigen Beernem hult zich in een bang stilzwijgen. Ook Hector De Zutter wist het één en ander. Tijdens de wijkkermis maakt hij ruzie met de veldwachter en keert hij ’s avonds niet naar huis. Op 30 november 1926 vist men zijn lichaam uit de Brugse Vaart. De ‘Zaak De Zutter’ wordt prompt voorpaginanieuws.  Katrien Ryserhove kreeg de passie voor de beruchte geschiedenis van Beernem met de paplepel mee. Haar vader, Alfons Ryserhove, deed veertig jaar onderzoek en ontdekte de rode draad tussen de moorden van Beernem. Zijn verhaal leidde tot de tv-serie ‘De Bossen van Vlaanderen’. Katrien schreef twee boeken over de kwestie. Het is nu uitkijken naar de film ‘Zaak: De Zutter’ die in het voorjaar van 2016 zal te zien zijn. De spannende saga heeft veel te maken met ridderburgemeester Etienne de Vrière, de bastaardzoon van koning Leopold II zo wordt gefluisterd. En hoewel zijn schuld nooit bewezen is, wordt zijn naam steevast genoemd. Hij had immers een affaire met de vrouw van Baron d’Udekem d’Acoz, dezelfde baron die in 1915 dood in de bossen aangetroffen wordt. Het officiële begin van deze mysterieuze historie. Er volgen nog meer moorden, steevast getuigen of personen die beweren meer te weten over het drama. Niemand durft de Vrière hardop te beschuldigen Beernem hult zich in een bang stilzwijgen. Ook Hector De Zutter wist het één en ander. Tijdens de wijkkermis maakt hij ruzie met de veldwachter en keert hij ’s avonds niet naar huis. Op 30 november 1926 vist men zijn lichaam uit de Brugse Vaart. De ‘Zaak De Zutter’ wordt prompt voorpaginanieuws. Er gebeurt iets unieks in het juridische landschap …. Katrien Ryserhove kreeg de passie voor de beruchte geschiedenis van Beernem met de paplepel mee. Haar vader, Alfons Ryserhove, deed veertig jaar onderzoek en ontdekte de rode draad tussen de moorden van Beernem. Zijn verhaal leidde tot de tv-serie ‘De Bossen van Vlaanderen’. Katrien schreef twee boeken over de kwestie. Het is nu uitkijken naar de film ‘Zaak: De Zutter’ die in het voorjaar van 2016 zal te zien zijn. De spannende saga heeft veel te maken met ridderburgemeester Etienne de Vrière, de bastaardzoon van koning Leopold II zo wordt gefluisterd. En hoewel zijn schuld nooit bewezen is, wordt zijn naam steevast genoemd. Hij had immers een affaire met de vrouw van Baron d’Udekem d’Acoz, dezelfde baron die in 1915 dood in de bossen aangetroffen wordt. Het officiële begin van deze mysterieuze historie. Er volgen nog meer moorden, steevast getuigen of personen die beweren meer te weten over het drama. Niemand durft de Vrière hardop te beschuldigen Beernem hult zich in een bang stilzwijgen. Ook Hector De Zutter wist het één en ander. Tijdens de wijkkermis maakt hij ruzie met de veldwachter en keert hij ’s avonds niet naar huis. Op 30 november 1926 vist men zijn lichaam uit de Brugse Vaart. De ‘Zaak De Zutter’ wordt prompt voorpaginanieuws. Er gebeurt iets unieks in het juridische landschap ….

Jaren na deze twee feiten, de moord en de verdwijning, heerste nog heel veel wantrouwen in Beernem en werd er heel veel over die moorden gespeculeerd. Er werden namen gefluisterd, er werden mensen met de vinger gewezen en beschuldigingen geuit, maar de moordenaar werd nooit gevat. Iedereen wantrouwde elkaar en de families splitsten zich op, de families van de vermoedelijke daders en de families van de slachtoffers dreven uit elkaar en zorgden voor een gespannen, gespleten en onaangename sfeer in het dorp.

Bijna zes jaar later, in de kermisnacht van 15 naar 16 mei 1921 kwam René De Baene  op 21-jarige leeftijd jaar in verdachte omstandigheden om het leven. De man begon meestal onder de invloed van drank te praten over de verdwijning van Camiel (Sassen) Dierickx en de moord op Baron Henri d’Udekem. Er volgde een heftige caféruzie ‘s avonds aangewakkerd door drank en kermis losbandigheid, op de wijk Bloemendale in Beernem in de herberg ’Den Grooten Beer’.

’s Morgens vond men het lijk van René De Baene aan een bebloede omheining. Het gerecht was van oordeel dat René De Baene, toen hij over de omheining of het hek  probeerde te klimmen, ongelukkig ten val kwam en de zaak werd officieel geklasseerd. De veldwachter en de plaatselijke arts omschreven de feiten als een noodlottige val op het hoofd met inwendige bloeding tot gevolg toen het slachtoffer in dronken toestand over een hek wilde klimmen. Niet iedereen was het daarmee eens, de geruchten gonsden en verspreidden zich waarop dan toch een onderzoek gestart werd en enkele mensen verhoord werden, zonder resultaat.

Tien jaar na de feiten konden enkele werklui uit een caféruzie opmaken dat enkele collega’s tewerkgesteld in de koolmijnen in Limburg met de moord te maken hadden waarop weer een onderzoek werd gestart. Het parket liet het lijk opgraven naar aanleiding van deze geruchten, maar noch het graf, noch het lijk van René De Baene, werd  niet meer gevonden. De zaak werd geklasseerd.

De moord op de baron, de spoorloze verdwijning van Camiel Dierckx, de fatale val van René De Baene: een eerste balans van de mysterieuze ‘Moorden van Beernem’.

Hector De Zutter was van ‘t één en ‘t ander van de verdwijning van de jachtwachter Camiel Dierickx op de hoogte en was niet bang om toespelingen te maken aan het adres van enkele dorpsgenoten als hij een pintje teveel had gedronken.

De kermis van de "Oude Statie" op 7 november 1926 was weer een voltreffer. Na een behoorlijk aantal pintjes zocht Hector De Zutter herrie met veldwachter Hector Hoste en met zijn vriend, herbergier en boomkweker Etienne Schepers over de verdwijning van "Camiel Dierickx".

Voor Hector De Zutter was het overduidelijk wie de moordenaar was en hij was niet bang om zijn verdenkingen luidop te uiten. Niets vermoedend ging hij op die manier zijn doodvonnis tegemoet.

Hector De Zutter kwam niet thuis na het drinkgelag tijdens de kermis en ook de volgende dagen was er geen spoor van hem te bekennen. Zijn doodongeruste familie ging overal informeren, de omgeving en de bossen werden uitgekamd maar alle speurtochten liepen telkens op een dood spoor.

Zijn zus Julienne startte vastberaden maar wanhopig een zoektocht vanaf 8 november, speurhonden werden ingeschakeld maar Hector De Zutter werd niet gevonden.

De mysterieuze verdwijning van ‘Hector De Zutter" was voorpaginanieuws in alle kranten.

In november 1926 stond Beernem op zijn kop. De moord op Baron Henri d’Udekem in 1915, de verdwijning van Camiel Dierickx ook elf jaar voordien, het verdacht overlijden van René De Baene in 1921 zes jaar later en nu de verdwijning van Hector De Zutter op 7 november 1926 veroorzaakten een immense ontsteltenis, verbijstering en opschudding in Beernem en omstreken.

Iedereen verdacht wel iemand. Iedereen had wel iets gezien of gehoord. De argwaan tussen de families van de verdachten en de families van de slachtoffers werd steeds groter.

We hebben drie verdwijningen in Beernem, twee worden onder de mat geveegd en één slachtoffer werd niet gevonden.

Iemand had geschreeuw gehoord die nacht op 7 november 1926 in het huis van Etienne Schepers en Ernest Van Poucke had een lijk zien steken op de mestkar van Etienne Schepers, die naar de vaart werd gebracht. Iemand had Etienne Schepers een zwaar pak zien gooien in de vaart. Bovendien was de broek van veldwachter Hector Hoste gescheurd.

Men stond voor angstwekkende en verontrustende raadsels en het over en weer geroddel en de verdachtmakingen maakten alles maar erger, voor de verdachten en voor de slachtoffers.

Op 30 november 1926, dus bijna een maand later werd het lichaam van Hector De Zutter aan de Moerbrug uit de Brugse vaart in Oostkamp, opgevist.

De hoofdwonden en de stalmest aan de kleren van het lijk leken verdacht maar er werd weinig of geen onderzoek gedaan. Het Brugse parket verklaarde dat Hector De Zutter "zelfmoord" had gepleegd omdat hij die kermisnacht  gesuggereerd had dat hij zich zou ‘versmoren’ (=verdrinken) omdat zijn lief het had uitgemaakt.  

Ernest Van Poucke, de jongeman die op 28 november de mestkar van bij Etienne Schepers tot aan de vaart had zien rijden, kwam op 9 mei 1927, dus vijf maanden later, onder verdachte omstandigheden om het leven. Op weg naar huis van de Brugse Meifoor sukkelde hij in het kanaal en verdronk.

Opnieuw kwam een malenstroom van verdenkingen op gang. Enkele mensen hadden hulpkreten gehoord die nacht en hadden één persoon in volle vaart zien wegrennen. Een plausibele motivering voor de dood van Ernest Van Poucke werd nooit gevonden.

Moord of verdwijning vijf was een feit in Beernem en er was geen enkele moordenaar, wat heel veel angst, wrevel, afkeer, wantrouwen en ruzie opwekte in Beernem.

De nabestaanden van een overledene die vermoord wordt vinden pas troost in het feit dat de moordenaar gestraft wordt. De families van de mogelijke daders leefden ook in angstwekkende spanning.

Moord of verdwijning vijf was een feit en er was geen enkele moordenaar, wat heel veel wrevel, afkeer, wantrouwen en ruzie opwekte in Beernem. De baron, de jachtwachter, drie  mogelijke getuigen verdwenen van het Beernems toneel.

De mysterieuze verdwijning van ‘Hector De Zutter" en de vondst van zijn lijk enkele weken later was voorpaginanieuws in alle kranten.

Nu komt Maldegem in beeld met Victor De Lille van "t Getrouwe Maldeghem".

Hij begon zijn steunfonds voor moeder De Zutter, richtte een bedevaart op naar de Sint-Antonius (patroonheilige van gevonden voorwerpen), parochiekerk te Balgerhoeke in en eiste een groot gerechtelijk onderzoek. Daarmee trapte hij op vele tenen van de plaatselijke aristocratie.

Ridderburgemeester en kasteelheer Etienne de Vrière stond afkerig tegenover de interventie van journalist-advocaat-uitgever Victor De Lille.

Etienne de Vrière, de vermoedelijke bastaardzoon van Leopold II, wou ten allen koste de bemoeienissen van Victor De Lille verhinderen.

De invloed van Etienne de Vrière op het katholieke West-Vlaanderen was enorm.

De echtgenoot van zijn dochter was voorzitter van het Brugse gerecht, dus Victor De Lille werd behoorlijk gedwarsboomd maar die tegenwerking moedigde hem nog meer aan in zijn verbeten strijd. Als echte Maldegemnaar gaf Victor De Lille niet op!

Dank zij de onvermoeibare, onverzettelijke, wilskrachtige  Victor De Lille, zijn nauwkeurig speurwerk, zijn blijvende interventie, zijn onvoorwaardelijke steun en zijn volhardende ijver, werden veldwachter Hector Hoste, mogelijk de onwettige en enige zoon van Ridderburgemeester Graaf Etienne de Vrière en de vriend van Hoste, Etienne Schepers, herbergier en boomkweker tot twintig jaar gevangenisstraf veroordeeld voor de moord op Hector De Zutter. Zonder Victor De Lille was ook deze moord onder de mat geveegd.

Gerechtigheid was geschied. Een mens was vermoord en de moordenaars werden veroordeeld. De familie van de slachtoffers kon eindelijk rouwen en definitief afscheid nemen van hun geliefden.

Hector Hoste en Etienne Schepers waren beiden getrouwd met een zus van Oscar Devos, een derde verdachte, maar schoonbroer Oscar Devos werd onschuldig verklaard.

Hiermee waren echter niet alle moordenaars, betichten of daders gevat.

Wie de Baron had vermoord, hoe jachtwachter Camiel Dierickx van de aardbodem verdween blijft voor altijd een raadsel.

De precieze omstandigheden van het overlijden van René De Baene en Ernest Van Poucke werden nooit  ten gronde uitgediept, zodat de ‘Moorden van Beernem’ een bron blijven van speculatie en onopgeloste zaken.

================================================================.

Alfons Ryserhove was aanvankelijk onderwijzer, nadien diocesaan inspecteur Lager Onderwijs en genoot vooral bekendheid als heemkundige.

Vooral om zijn verhalenreeks over de ‘Moorden van Beernem’ kreeg hij veel aandacht, over wat zich daar te Beernem afspeelde tussen en tijdens de beide wereldoorlogen. Hij reisde Vlaanderen af om zijn verhaal aan de man te brengen in een tijd waar het niet gemakkelijk was om aan informatie te komen.

Vele van dichtbij betrokken mensen durfden - jaren na de feiten - nog niet te spreken over de gebeurtenissen omwille van een of andere (familie)verband. Met een situatiekaart aan de muur kon hij de luisteraars laten inleven in het verleden en hen uren boeiende informatie geven over de omstandigheden, het sociaal onrecht uit die tijd, en hoe de verschillende - toen nog niet gescheiden - machten samenwerkten om een en ander in de doofpot te krijgen.

Hij gaf geestdriftig overal drukbezochte voordrachten om zijn boeken te promoten en maakte de ‘Moorden van Beernem’ een actueel en blijvend item. 

Het proces Beernem, De Geheimzinnige Zaken van Beernem, Dossier Beernem, Stamboom van de familie de Vrière, zijn de 4 boekdelen in verband met de ‘moorden van Beernem’, die hij in eigen beheer uitgaf. Hij bracht klaarheid in deze tragische geschiedenis in Beernem.

Zijn dochter Katrien Ryserhove actualiseerde en schematiseerde de drie boeken van haar vader in één boek en schreef op basis van het gerechtelijk dossier een roman over de moord op Hector De Zutter (foto1) gezien vanuit het standpunt van een van zijn zusters, Julienne De Zutter.

De roman komt tot leven in de prachtige film “Zaak: De Zutter”; Kwestigen nacht.

Alle boeken werden gedrukt in ‘Drukkerij Van Hoestenberghe, Boudewijn Lippensstraat, Maldegem.

De foto van Victor De Lille dateert uit 1929 en is genomen in de voortuin van ‘t Kasteeltje in de Noordstraat, Maldegem. 

De oude krantenknipsels komen uit het weekblad “Ons Land “ van 1926 en stellen de hoeve van de familie De Zutter voor en een knipsel van Beernem met zichten op het dorp.

Het bidprentje van Hector De Zutter werd uitgegeven ter gelegenheid van de bedevaart (1927) naar de Sint-Antonius parochiekerk in Balgerhoeke. Sint Antonius helpt gelovigen zoeken en vinden en de gelovigen waren op zoek. (uit de privé collectie van De Tuinvogel).

Bijlagen:
Hector De Zutter.jpg (74.3 KB)   
Huis De Zutter.jpg (42.9 KB)   
Vaart Beernem verkleind.jpg (255 KB)   
Victor De Lille - 1929 verkl..tif (729.9 KB)   

Geplukt uit de nieuwsbrief  van de bibliotheek van Maldegem.

Toast literair:

Auteur Katrien Ryserhove in gesprek met Jooris Van Hulle over Zaak De Zutter en De Moorden van Beernem -

zondag 24 januari, 10h

Katrien Ryserhove kreeg de passie voor de beruchte geschiedenis van Beernem met de paplepel mee.

Haar vader, Alfons Ryserhove, deed veertig jaar onderzoek en ontdekte de rode draad tussen de moorden van Beernem.

Zijn verhaal leidde tot de tv-serie ‘De Bossen van Vlaanderen’.

Katrien schreef twee boeken over de kwestie.

Het is nu uitkijken naar de film ‘Zaak: De Zutter’ die in het voorjaar van 2016 zal te zien zijn.

De spannende saga heeft veel te maken met ridderburgemeester Etienne de Vrière, de bastaardzoon van koning Leopold II zo wordt gefluisterd.

En hoewel zijn schuld nooit bewezen is, wordt zijn naam steevast genoemd. Hij had immers een affaire met de vrouw van Baron d’Udekem d’Acoz, dezelfde baron die in 1915 dood in de bossen aangetroffen wordt.

Het officiële begin van deze mysterieuze historie. Er volgen nog meer moorden, steevast getuigen of personen die beweren meer te weten over het drama.

Niemand durft de Vrière hardop te beschuldigen Beernem hult zich in een bang stilzwijgen.

Ook Hector De Zutter wist het één en ander. Tijdens de wijkkermis maakt hij ruzie met de veldwachter en keert hij ’s avonds niet naar huis.

Op 30 november 1926 vist men zijn lichaam uit de Brugse Vaart.

De ‘Zaak De Zutter’ wordt prompt voorpaginanieuws.

Er gebeurt iets unieks in het juridische landschap ….

Verwelkoming met koffie en koek, cava bij een babbel als afronder.

Deelnemersprijs: toegang € 7 (€ 5 met Davidsfonds cultuurkaart of lid van de bibliotheek), ontbijt en cava inbegrepen

Inschrijven: via betaling voor 18 januari 2016 op rekeningnummer BE93 7470 3294 5267 van Davidsfonds Maldegem met vermelding van Toast Literair en het aantal personen

Info: Davidsfonds Maldegem, 050/71 31 13, damasec@telenet.be, Davidsfonds Adegem, 050/71 43 57, piet.blomme@gmail.com Bibliotheek Maldegem, 050/71 55 22, thomas.de.groote@maldegem.be

20-01-2014 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

‘ZAAK: DE ZUTTER’ komt in de bioscoop!

BEERNEM en MALDEGEM komen samen bij voorstelling van de verjaardagskalender en promoten het boek en de langspeelfilm:

‘ZAAK: DE ZUTTER’. Kwestigen nacht’,

van KATRIEN RYSERHOVE.

Victor De Lille (Maldegem, 2 november 1863 - 15 juni 1940) komt nog maar eens ter sprake in een ontroerend en ontzettend schone langspeelfilm die heel Maldegem en omstreken zal ontroeren. Victor De Lille, een van de grootste Maldegemnaars ooit, bracht Maldegem 90 jaar geleden nationaal in beeld door zijn berichtgeving over de moord op ‘Hector De Zutter’, een van de slachtoffers van de  mysterieuze ‘Moorden van Beernem’. Katrien Ryserhove en haar team brengen dat moordverhaal opnieuw [1] tot leven in een film, ‘ZAAK: DE ZUTTER, Kwestigen nacht’ die gelanceerd wordt begin 2016.

Twee grote Vlaamse dorpen, Beernem en Maldegem, op een grote boogscheut van elkaar vandaan zijn reeds jaren lang onomstotelijk met elkaar verbonden. De ‘Moorden van Beernem’ roepen automatisch beelden op van een beroemde Maldegemnaar in hart en nieren, duizendpoot Victor De Lille die zich hardnekkig vastbeet in een van de onopgeloste moorden van Beernem, namelijk de moord op boerenzoon Hector De Zutter. Victor zou koste wat het koste de zogezegde zelfmoord ontwarren, de moordenaar ontmaskeren en uiteindelijk slaagde hij in zijn opzet.

 Alfons RYSERHOVE en zijn dochter Katrien maakten er hun levenswerk om  alle informatie te bundelen en te verspreiden via infoavonden en publicaties. De laatste uitgave van Katrien RYSERHOVE ‘Zaak: De Zutter, Kwestigen nacht’, is een geromantiseerd verhaal van de wanhopige zoektocht van een van de zussen van Hector De Zutter,  Julienne De Zutter die uitmondde in een prachtige Vlaamse langspeelfilm, met dezelfde titel ‘Zaak: De Zutter, Kwestigen nacht’. De authentieke locaties in Maldegem, Beernem, Aalter (Kasteel van Poeke), Vyvekapelle (kerk, schoolgebouw), Brugge (Burg, gerechtsgebouw buitenaanzicht), Oudenaarde (gerechtsgebouw voor de binnenopnamen), Lissewege (de straatjes), Oostveld, Sint-Joris, Ruiselede (kerkhof), Luchteren, de ‘vaart’ en de Aalterse bossen.

Op 7 november 2015 was het precies 89 jaar geleden dat een van de slachtoffers van de moordenaars in Beernem, Hector De Zutter,  spoorloos verdween na een nachtje stappen.

Deze gedenkwaardige datum werd aangegrepen om de verjaardagskalender voor te stellen in de parochiezaal Reigerlo, Kerkhofdreef 1, op een boogscheut van het station van Beernem. Heel veel acteurs,  figuranten (meer dan 200 vrijwilligers), medewerkers (o.a. naaisters), sponsors   en sympathisanten van de film ‘Zaak: De Zutter’ kwamen er samen als één grote familie om die memorabele avond en datum te herdenken, de voorstelling van de ‘verjaardagskalender’ te beleven en om te genieten van een fragmentje uit de film. Deze officieuze [2] trailer van de nieuwe film ‘Zaak: De Zutter, Kwestigen nacht’ was bedoeld als voorproefje voor alle medewerkers en iedereen beleefde enkele boeiende  momenten bij het zien van de man op de vlucht in de bossen, Hector De Zutter aan het babbelen met een meisje in een café, de treinwachter aan het Maldegems stoomcentrum, Victor De Lille (Bob De Moor) die alle debatten nauwgezet volgde en de knappe en levendige zus van Hector ‘Julienne De Zutter’  (gespeeld door Katrijn Govaert) die wanhopig overal informeerde naar haar broer en verontwaardigd met slaande deuren de kerk verlaat ……. Ademloze beelden die vragen om meer.

Het spreekt vanzelf dat het prijskaartje van de langspeelfilm angstwekkend steeg naar gelang de film evolueerde en dat elke bijdrage, elke gelegenheid om de kas te spijzen enthousiast en dankbaar werd onthaald.

Zes vrouwelijke actrices die de rollen van de zussen en de moeder van Hector De Zutter vertolkten, gingen op een ingetogen manier uit de kleren voor een kalender om de film te promoten en te helpen financieren. Kapsters en maquilleuses hadden hun beste beentje voorgezet  om het voorkomen en het uiterlijk van de dames te optimaliseren om een nauwkeurig beeld te geven van hoe de dames in 1926 er uit zagen, met decor elementen en attributen uit die tijd.

De heer en mevrouw J. Van Hoestenberghe, Drukkerij Maldegem drukten  die prachtige kalender en waren tevens sponsors van het filmproject. Fotograaf Jan Vermersch uit Knesselare had het opzet van de verjaardagskalender goed begrepen en zorgde voor een frêle, ingetogen sensuele weergave van de zes mooie dames.

De[3]  locatie, het verloop van de voorstelling, de verkoop van de kalenders vormden een harmonieus geheel rond het universeel en ontroerend thema van de film: een onschuldig mens wordt vermoord en de moordenaar kan er niet ongestraft aan ontkomen. De familie vindt pas rust als de dader zijn straf ondergaat.

De langspeelfilm ‘Zaak: De Zutter, Kwestigen nacht’ wordt gedragen door een tiental professionele acteurs en een groot aantal edel- en gewone figuranten waaronder enkele Maldegemnaars. Deze film wordt een Vlaams kaskraker, zal nationaal en misschien wel internationaal gesmaakt worden.

Alle informatie betreffende de ‘Moorden van Beernem’ en de ‘Zaak: De Zutter’ kan je vinden op de websites www.zaakdezutter.be en op www.hetmoment.ryserhove.be.

Tekst en foto’s: Marianne Posman.

Bijlagen:
DSC05172.JPG (1.9 MB)   
DSC05174.JPG (1.8 MB)   
DSC05179.JPG (1.4 MB)   
DSC05184.JPG (1.4 MB)   
DSC05195.JPG (1.4 MB)   
DSC05199.JPG (1.5 MB)   
DSC05205.JPG (1.4 MB)   

Zaak: De Zutter komt in bioscoop!

VICTOR DE LILLE en MALDEGEM komen terug in beeld bij de verfilming van het boek: ‘ZAAK: DE ZUTTER’. Kwestigen nacht, van KATRIEN RYSERHOVE.

Victor De Lille (Maldegem, 2 november 1863 - 15 juni 1940) krabbelt nog maar eens recht in een bevlogen film die heel Maldegem en omstreken zal boeien en beroeren.

Victor De Lille een van de grootste Maldegemnaars ooit, bracht Maldegem negentig [1] jaar geleden nationaal in beeld door zijn verslaggeving over de moord op ‘Hector De Zutter’, het vierde slachtoffer uit de ‘Moorden van Beernem’.

Katrien Ryserhove en haar team brengen dat moordverhaal tot leven in een film, die gelanceerd wordt begin 2016.

Maldegem komt in de zaak voor - door de niet aflatende inzet van Victor De Lille (foto 1), o.a. journalist en uitgever ‘’t Getrouwe Maldeghem’, die tegen alle gezond verstand in zeer koppig bleef vechten tegen de adellijke macht [2] van ridder de Vrière, burgemeester van Beernem en plaatselijk potentaat met invloed tot in de Brugse rechtbank.  Er was ook sprake dat de Vrière een onwettige zoon van Leopold II was.

Victor De Lille had een diploma rechten behaald tijdens zijn ballingschap in Zwitserland tijdens de Eerste Wereldoorlog en hij wou de moord op Hector De Zutter hoe dan ook oplossen. De[5] [S6]  rechtszaak werd geboycot in Brugge en kwam via de rechtbank van Gent uiteindelijk voor het assisenhof in Antwerpen.

De Lilles echtgenote Octavie De Zutter (17 12 1867 – 15 03 1940) was geen familie van Hector De Zutter, maar onbewust heeft die familienaam wel meegespeeld zodat zij tenvolle haar echtgenoot ruggensteunde. Victor De Lille zei tegen de moeder van Hector De Zutter dat zij nooit een koe zou moeten verkopen voor procedurekosten. Hij zou haar helpen.

Wat hij ook deed o.a. door het inzamelen van fondsen via ‘’t Getrouwe Maldeghem’. De mensen konden geld storten en tegen betaling hun kernachtige visie geven op de zaak of hun licht laten schijnen door weetjes anoniem te laten publiceren. Het legde Victor De Lille geen windeieren. De oplage van zijn krant explodeerde en werd verkocht tot diep in West-Vlaanderen. Alle activiteiten en inspanningen i.v.m. de ‘Moorden van Beernem’, leverden hem ook een zetel op in het parlement bij de volgende verkiezingen.

Tamboer, Lionel Bauwens, sprong eveneens op de kar en gaf als marktzanger zijn visie op de zaak.[7]  Hij zong samen met zijn dochter Marie Tamboer zelfgemaakte liedjesteksten onder meer over de ‘geheimzinnige zaken van Beernem’ en de nieuwste verwikkelingen daaromtrent. Na elk lied werden door hen losse blaadjes met de liedjesteksten (ook vliegende blaadjes genoemd) verkocht die zij zelf lieten drukken en meenamen naar de markten, wat zeer lucratief was. Op die manier konden de mensen de liedjes vlot meezingen Er bestonden maar een tiental terugkerende deunen, waar telkens een andere tekst op geschreven werd.

‘Zaak: De Zutter’ is de verfilming van het boek ‘Zaak: De Zutter’. Kwestigen nacht, van Katrien Ryserhove.

Katrien Ryserhove is een sprankelende en zeer informatieve spraakwaterval. Zij is de dochter van Alfons Ryserhove, onderwijzer en inspecteur katholiek onderwijs, die tientallen jaren Vlaanderen doorkruiste met druk bijgewoonde spreekbeurten over de ‘Moorden van Beernem’. Alfons Ryserhove schreef er drie boeken over en een boek met de stamboom van de familie de Vrière.[8]  Katrien actualiseerde en schematiseerde de drie boeken van haar vader in één boek [9] en schreef op basis van het gerechtelijk dossier een roman over de moord op Hector De Zutter gezien vanuit het standpunt van zijn zuster Julienne De Zutter.

Het is naar dit boek dat de film ‘Zaak: De Zutter’ gemaakt werd. Dit boek kwam tot stand nadat Katrien als enige het lijvige gerechtelijk dossier over de moord op Hector De Zutter mocht[10]  inkijken met toelating van de nazaten van de familie De Zutter. Iets wat haar vader nooit had kunnen realiseren, ondanks al zijn inspanningen.

In de nacht van 7 op 8 november 1926 verdween Hector De Zutter. Hij werd later teruggevonden in de Brugse Vaart. Zijn dood is het vertrekpunt van de film.

Ook in Maldegem werden opnames gemaakt, meer bepaald aan ‘t Kasteeltje van Victor De Lille in de Noordstraat. Het is o.a. [11] dank zij Victor De Lille dat er nog steeds gesproken en geschreven wordt over de ‘Moorden van Beernem’. Door zijn publicaties in ‘'t Getrouwe Maldeghem’ werd de zaak levendig gehouden. ‘t Kasteeltje is dus een belangrijke locatie in het verhaal.

De wandeling op zaterdag 24 oktober 2015 langs de Maldegemse filmlocaties uit de film ‘Zaak: De Zutter’ was een groot succes. Het zachte herfstweer was mooi meegenomen.

De samenwerking tussen Katrien Ryserhove en haar team, de Standaard Boekhandel Maldegem en de ‘Vrienden van ‘t Kasteeltje’ maakten de wandeling tot een boeiende ontdekkingstocht langsheen de locaties. (foto 2)

Tussen 13.00 - 14.30 gaf auteur en scenariste Katrien Ryserhove doorlopend een korte uitleg over het verhaal ‘Zaak: De Zutter’ in de Standaard Boekhandel, Maldegem. De geïnteresseerden werden verwelkomd door twee vriendelijke medewerksters van Katrien, Anne en Carine in een stijlvolle zwartrode outfit met zwartrode logo: Julienne De Zutter en de fiets. Alle deelnemers kregen een routebeschrijving van de wandeling. Katrien Ryserhove presenteerde er tevens haar twee boeken, mooie uitgaven gerealiseerd door Drukkerij Vanhoestenberghe, Maldegem.

Na een hapje en een drankje ging het richting klooster Zusters Maricolen, waar weer een vriendelijk medewerker, Geert, aan de hand van foto’s van de draaidagen een beeld van de opnames schetste.  Uitzonderlijk konden de mensen een kijkje nemen in de geklasseerde ‘spreekplaats’ (of ‘parloir’) en de gang van dat klooster. Geert, één van de filmacteurs en medewerkers, gaf uitgebreid en onvermoeibaar uitleg bij de filmlocatie, de “spreekplaats” van het klooster van de Zusters Maricolen. Mooie ingekaderde foto’s geplukt uit de huidige film gaven een beeld van wat de mensen kunnen verwachten bij de making-of van de film.

De ingetogen ‘spreekplaats’ waar vroeger de familieleden van de kloosterlingen en menig sollicitant voor een schoolbetrekking ontvangen werden, ademt verleden en afstandelijkheid uit, een ouderwetse maar nog goed onderhouden glanzende vloer, bedekt met rustige tapijten, mooie authentieke meubels in het midden en opzij fraaie glanzende vitrinekastjes.

Deze ‘spreekplaats’ van de Zusters Maricolen is in de film de plek waar zogezegd Theo Hoste, een van de betichten, woonde.

Na het klooster togen alle deelnemers van het evenement naar het voormalig maar goed geconserveerde ‘Station van Maldegem’ en naar het ‘Stoomcentrum’ waar weer een filmmedewerker, Eric, (foto 3) op een schitterende manier uitleg gaf aan het steeds groter wordende aantal belangstellenden. In de film werd een oude authentieke trein in beeld gebracht met de treinwachter Eric.

Van daar ging het naar ‘‘t Kasteeltje van Victor De Lille’, het paradepaardje van de dag. Een paar mensen kwamen speciaal om dit gebouw ook eens van binnen te bekijken. Eugeen De Lille, de achterkleinzoon van Victor De Lille en de ‘Vrienden van ‘t Kasteeltje’ gaven vriendelijk en bereidwillig de nodige uitleg. (foto 4) Eugeen wees er op dat honderd jaar geleden de kleine pittoreske en authentieke ruimten werden verwarmd met kachels en de stopcontacten in zwart bakeliet waren. Acteur Bob De Moor alias Victor De Lille kon bewonderd worden in het échte Kasteeltje van Victor De Lille!

Tot slot verzamelden alle wandelaars en geïnteresseerden samen in het atheneum voor de tentoonstelling over het leven en werk van Victor De Lille en over de ‘Moorden van Beernem’.

Om 16.45 startte Katrien Ryserhove de voordracht over de ‘making-of’ van de film ‘Zaak: De Zutter’ aan de hand van een PowerPointpresentatie. (foto 5).

Katrien Ryserhove beklemtoonde dat zij enorm veel enthousiaste vrijwilligers kon boeien, dat de opnameploeg heel vroeg begon, soms in de ijzige kou en heel laat doorwerkte ’s avonds en dat er na de opnamen goed gegeten werd, dank zij de vrijwilligers.

De première van de film was oorspronkelijk gepland op 7 november 2015, verwijzend naar Hector De Zutter die verdween in de nacht van 7 op 8 november in 1926, maar wordt uitgesteld tot het voorjaar 2016.

De verdwijning op 7 november komt wel aan bod want op 7 november 2015 is er de voorstelling van de verjaardagskalender ‘naakt anno 1926’ in de filmstudio Reigerlo, Kerkhofdreef 1 in Beernem. Zes actrices gingen (gedeeltelijk) uit de kleren om de film te sponsoren door de verkoop van een kalender. Wie wil kan die dag de kalender (27 x 37 cm) kopen aan 10 euro! Nadien is het 12 euro.

De film wordt gedragen door een tiental professionele acteurs. Een groot aantal edel- en gewone figuranten waaronder enkele Maldegemnaars, schragen en versterken de dramatiek.

Alle informatie betreffende de ‘Moorden van Beernem’ en de ‘Zaak: De Zutter’ kan je vinden op de websites www.zaakdezutter.be en op www.hetmoment.ryserhove.be.

De foto van Victor De Lille dateert uit 1929 en is genomen in de voortuin van ‘t Kasteeltje in de Noordstraat, Maldegem. De fotograaf was een bevriend journalist die vol lof was voor de moed, lef en ijver van Victor De Lille om de ‘Zaak: De Zutter’ tot ontknoping te brengen. (Eugeen De Lille – orian@telenet.be)

De film getuigt van artistiek acteertalent in Vlaanderen en zal heel veel liefhebbers trekken. Het is een prachtig stukje poëzie en drama in Vlaanderen.

Met dank aan Eugeen De Lille – orian@telenet.be, Tekst Marianne Posman en de Tuinvogel, Foto’s Willy Planckaert)

Bijlagen:
0. Victor De Lille - 1929.tif (2.3 MB)   
Ericstoomcentrum.jpg (264 KB)   
Eugeen'tKasteelke.jpg (314.5 KB)   
Eugeen, Viktor en Julienne.jpg (79.8 KB)   
Katrien.jpg (43.8 KB)   
Standaard24okt15DSC0043.jpg (300.9 KB)   
Volatheneum24okt15.jpg (237.7 KB)   
z de z.jpg (152.2 KB)   

WE ZIJN VERHUISD!

Het is beslist!

Een sluimerend verlangen om onze oude dag door te brengen aan de Noordzee is werkelijkheid!

Een andere horizon, een ander centrum om te verkennen, te beschrijven en te bespreken.

We verkennen de omgeving met de tram!

De kusttram brengt ons naar alle badsteden!

WE HEBBEN HET GEDAAN!

We zeggen geen vaarwel aan Maldegem, we nemen een beetje inboedel mee…

Niet alles weliswaar…

Oude mensen zien hun bezittingen, hun ruimte verminderen, telkens weer!

Knokke-Heist is geen onbekend terrein.

Jarenlang brachten wij er al onze vakanties door! In de zon op het strand, tijdens activiteiten op de vele pleinen en pleintjes, tijdens het shoppen in de talrijke levendige winkelstraten!

13-01-2014 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

MARIANNE POSMAN brengt verslag uit over

verenigingstalent in Maldegem.

Tragikomedie met NORBERT DE COSTER tijdens het kerstfeest 2015 van ‘De Vrouwen Met Vaart’, de KVLV.

Tijdens het stemmige kerstfeest van de KVLV op 20 december  2015 was de tragikomedie KAMER 517, geschreven door Etienne Notteboom en gespeeld door de bekende acteur NORBERT DE COSTER uit Sint-Laureins een schot in de roos voor de 67 aanwezige  leden.

Robert Ghijsbrecht het hoofpersonnage van deze eenakter was een nuchter werkmens die altijd tevreden door het leven ging. Sinds het overlijden van zijn echtgenote Juliette op 28 maart  liep hij er verweesd en verloren bij. Na een hartaanval belandt hij in het  A.Z. in Brugge. In zijn kamer nummer 517, op 85 stappen van de trap en de lift, vertelt hij met een immens gevoel van relativering over zijn ervaringen met de veel te grote kliniek, met de veel te slimme artsen en met  de talrijke hulpverleners die hem te pas en te onpas uit zijn moeilijke slaap halen. Hij praat over zijn vrienden van café ‘De Kroon’ die hij mist en over zijn overleden partner Juliette  van wie de foto met sterfdatum ‘28 maart’ op zijn nachttafeltje staat. De veertig minuten feilloze humor, gespeeld in zes korte scenes brachten hier en daar toch wel een schater- of een glimlach in de muisstille zaal van restaurant Sint-Marie. Het verhaal was hilarisch maar ook weemoedig want velen bevonden zich ooit in dezelfde situatie.

De dag was gestart met een eucharistieviering in de kerk, een wandelingetje naar het restaurant en een leuke receptie in een sfeervolle zaal. De tafelschikking werd ludiek aangebracht en iedereen had een tafelgezel die vrolijk onderhouden werd met verhaaltjes over kinderen, kleinkinderen, familie en vrienden.

Het wachtbordje met soepje en proevertjes en het voorgerecht met  zalm in een scherpe wasabisaus met witloof smaakten voortreffelijk. De ‘Vrouwen met Vaart’ Maldegem lieten zich het heerlijk menu smaken. Kalkoenfilet, zo zacht als boter wat zeer in de smaak viel, kroketjes, het peertje in de wijn en de granaatappel vervolmaakten het hoofdgerecht.

Het toetje en de heerlijke koffie gaven de gelegenheid om nog eens gezellig na te praten, over het dinertje en over de eenakter van NORBERT DE COSTER, het was even vertoeven in een hilarisch en nostalgisch herkenbaar gegeven: de ziekenhuiskamer. Het feest en het optreden waren een fantastisch aperitief voor de komende feestdagen.

Tot slot werden de talrijke tachtigjarigen in de bloemetjes gezet en kon iedereen het programma 2016 doorbladeren: jaaropener, yoga, lentebijeenkomst, creatief met bloemen rond Pasen en Allerheiligen, de kooklessen en de voordrachten ‘Goed gezien’ en ’’Zorg voor adempauze’, titels die voor zichzelf spreken. Een brede waaier van activiteiten voor alle vrouwen, met of zonder partner, al dan niet met de kleinkinderen en de ‘oma’s en kidsdag’, een uitstap voor de oma’s en hun kleine grut. In april volgt het groepsbezoek aan de Gentse Floraliën, een bedevaart, vanaf mei 2016 grijpen de  wekelijkse fietstochten plaats, in juni ‘de ‘Paster Sies Wandeling’ in Watervliet, in augustus een daguitstap, in september, creatief knutselen: een bijenhotel maken met de kinderen of kleinkinderen in Moerhuize.

Kortom de Vrouwen met Vaart trokken vergenoegd naar huis, met een jaarprogramma op zak en met het vooruitzicht van veel feestgedruis tot eind januari 2016.

Link naar de foto’s:

https://picasaweb.google.com/lh/sredir?uname=115021349650121482292&target=ALBUM&id=6234509924574823297&authkey=Gv1sRgCJTwyueRm6XGQw&feat

02-01-2014 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

MARIANNE POSMAN brengt verslag uit over talent in Groot-Maldegem.

Talent in het centrum van Groot-Maldegem was alomtegenwoordig in de jaren 40/50/60.

Herinneringen van Nico Vercruysse. (Centrum Deel I).

Familieschets.

Nico Vercruysse geboren in 1937, was de zoon van Medard Vercruysse en Alice De Lille en woonde tijdens zijn jeugdjaren in de winkel naast Metalunion op de Marktplaats nr. 21. Metalunion was in 1853 eigendom van de familie Tytgadt Emiel en had daarna ontelbare bestemmingen waarvan de laatste Metalunion, Zelfbediening De Smul, Blomme en nu Spar De Linde. Nico werd soms Nico De Lille genoemd, naar de familienaam van zijn moeder.

Op de foto van links naar rechts: Marleen Vercruysse (1947) op de arm van grote zus Diane Vercruysse, Suzanne Vercruysse, Denise Vercruysse, Medard Vercruysse en echtgenote Alice De Lille en vooraan de enige zoon Nico Vercruysse, voor hun zaak op de Marktplaats, 21. Opzij staat oma, Helena Van Houcke, de moeder van Alice De Lille, voor het kantoor van Metalunion.

Nico’s vader Medard Vercruysse trok ten oorlog als 20-jarige brancardier tijdens W.O. I samen met dokter René Timmerman (1892), die getrouwd was met Irena Potvliege, uit de Nieuwstraat, 7.

Medard Vercruysse (23 10 1894) was de jongste van een groot gezin met o.a. Gustaaf, Camiel, Theofiel, Harry en Barbara, Florence, Marie en Angelique. Het gezin Vercruysse was afkomstig uit de Moerhuizestraat.

Florence Vercruysse is 102 jaar geworden. Theofiel Vercruysse, getrouwd met Emma Willems was “pijke” (of suisse met de hellebaard) in de kerk voor W.O. II, een soort voorganger van kerkbaljuw Pierre Borgonjon uit de Noordstraat. De zoon van Theofiel, Prudent Vercruysse (1908), vlasbewerker, was getrouwd met Alice Danneels (1907) van ’t Bazarke in de Noordstraat 12 / 26 en zij hadden drie kinderen Mariëtte (1933), Anny (1936) en Eric (1945). Harry Vercruysse (1898) was spoorwegarbeider en woonde in de Waleweg in Adegem. De twee zussen Marie en Angélique woonden samen in de Gentsesteenweg. Gustaaf Vercruysse woonde in het korte eindje van de Brielstraat rechtover het huis van de H. Familie. Omer Vercruysse getrouwd met Hedwige De Coninck was de zoon van Gustaaf dus de neef van Nico. De vader van Hedwige was de eerste uitbater van de Schouwburg, zij speelde piano achter het doek van de cinemazaal op de eerste verdieping. De tantes van Hedwige en Myrna De Coninck woonden rechtover de Velodroom in de “Duizend Schorten” in de Mevr. Courtmanslaan 94 A. Myrna ging helpen in de winkel en nam later de zaak over en verkocht er jarenlang stevig huishoudlinnen.

Alice De Lille was afkomstig van “Den Akker”, een heerlijke volkse buurt dichtbij het centrum. Haar vader was “latte pletter” (lattenkliever). Latten zijn stroken schors om plafonds af te dekken tussen de balken. Alice had drie broers, Louis, Nico en Cornelis De Lille. Louis De Lille verkocht jukeboxen in de talrijke cafés die Vlaanderen rijk was. Nico De Lille huurde een kaaswinkel naast Metalunion. Nelis De Lille, getrouwd met Alice Roels was ijsventer voor W.O. II. Hij verkocht zijn ijsronde aan Yvonne en werd de uitbater van ’t WIT PAARD, een gekend café met groot terras in de zomer, in de Markstraat, 38. Dat café werd later ook uitgebaat door Gilbert Verstuyf. Gilbert had twee beeldschone dochters Myriam en Rina. ’t Wit Paard werd nog later overgenomen door Louis De Clerck en Laura Ardeel, de ouders en grootouders van de uitbaters van het huidige Dolce Vita.

Nico Vercruysse was de vierde van de vijf kinderen van Medard en Alice Vercruysse - De Lille, die aanvankelijk in de Gentsesteenweg nr. 36 woonden. Tijdens de oorlog verhuisde het gezin naar de Marktplaats, naast Metalunion. Ze namen de melk- en kaaswinkel van nonkel Nico De Lille over, die naar Zwevegem verhuisde en later naar Pecq aan de Schelde, in de provincie Henegouwen. Nico Vercruysse mocht tijdens de vakantie vaak gaan logeren bij zijn oom. 

Alice en Medard Vercruysse – De Lille hadden vijf kinderen. Diane, Suzanne, Denise, Nico en Marleen. Diane Vercruysse - Devleesschouwer (1924) was de echtgenote van pasteibakker Lubin Blomme (1922) in de Koningin Astridlaan aan het spoorwegviaduct. Lubin en Diane deden de markten maar verkochten ook thuis boterkoeken, taart en allerhande heerlijke lekkernijen. Suzanne leerde een Engelsman kennen en trok naar Engeland na de oorlog om er te trouwen. Haar echtgenoot is pas overleden, 93 jaar oud. Denise (…) was getrouwd met een legerofficier in Mortsel en Marleen (1946), de jongste is uitgeweken naar Eksaarde en woont afwisselend in Frankrijk en in Spanje.

Nico’s vader was schrijnwerker-timmerman. Alice De Lille verkocht boter en melk in haar winkel naast Metalunion op de Markt. De tuinen van sommige huizen van de Markstraat lopen door tot in het Boudewijn Lippensstraatje maar de strook huizen waar nu BNP Paribas Fortis, de Bonne Shoe en Spar De Linde gevestigd zijn aan de bushalte op de Markt hadden/hebben geen tuin.
Op de muur die de strook huizen afbakent hangen nu nog metalen ringen, waarschijnlijk was aan de huidige bushalte, een aanlegplaats voor koetsen en voertuigen en werden de paarden er vastgemaakt aan de muur en verzorgd door een hoefsmid tijdens de tussenstop. Er was vroeger een inrijpoort aan die kant van de markt.

Nico was nog vrij jong tijdens Wereldoorlog II maar hij woonde op de markt waar de Duitsers een groengele barak geplaatst hadden als commando post met kantoren tussen het Klooster van de Zusters Maricolen en de brandweerloods. De Duitsers kwamen bij hen in de winkel boter en melk halen. Ze moesten tenslotte ook eten en drinken en zij hadden er zeer waarschijnlijk niet om gevraagd om in Maldegem terecht te komen. Zij waren misschien ook liever thuis gebleven bij hun gezin maar Hitler had er anders over beslist, met alle nare gevolgen voor allen. Nico herinnert zich de Duitse bezetting nog goed.

Vanuit zijn slaapkamerraam keek Nico uit op de Markt met de grote Linden, gekapt in 1962, de Boterhalle (1940 – 1984) waar boter en biggen verkocht werden en die later dienst deed als opslagplaats van het blusmateriaal voor de Brandweerkazerne  en het Standbeeld van de Gesneuvelden.
Nico mocht op de markt, op de straat of rond de kerk spelen. De woning van de familie Vercruysse had immers geen tuin en na schooltijd en tijdens de vakanties trok hij op verkenning in het centrum met zijn schoolvriendjes: Jacky De Coussemaker van het café De Norton, Jacky de zoon van slager Omer Van den Abeele, de zoon van Ernest Danneels (1905) uit de Markstraat, Hubert Cochuyt de zoon van loodgieter Guillaume Cochuyt (Koekoek) uit de Stationsstraat, Jackie Bonte, zoon van het café van Kaafke Bonte en Bonaventura De Lille (1922) zoon van de bakker uit de Noordstraat o.a. Hij kende ook de zoon van Jozef Vandenbroucke en Alexa Van Hoecke, handelszaak voor drank en schoolbenodigdheden uit de Stationsstraat, 1.

Soms ging Nico bliekjes en markleuzen vangen in de Ede  die pas eind jaren ’60 overwelfd werd, van het centrum naar ’t Veldeke in de Speyestraat. De Ede was maar 30 centimeter diep en je kon er gewoon in stappen. Hij ging vaak aan het station zitten om het laden en lossen van steenkool en andere producten van de treinwagons naar de vrachtwagens gade te slaan.
Er werd ook gespeeld in de Patronage, op de hoek van de Mevrouw Courtmanslaan, rechtover de ingang van het Koninklijk Atheneum. Op dit perceel stond ook het huis van garage R. en R. Elias, Courtmanslaan 7, later de woning van August Standaert en Madeleine Elias. Het was op dat perceel doorlopend over de Kanunnik Andrieslaan dat de patronage stond. Het was een rechthoekig gebouw uit de tijd van pastoor Bouckaert, eind 19de eeuw, waar men kinderen op zondag aangenaam en godvruchtig bezighield en waar toneeltjes werden opgevoerd enz. De patronage wordt vaak vernoemd in 't Getrouwe Maldegem. Het gebouw is afgebroken voor de aanleg van de Kanunnik Andrieslaan, een verbindingsstrook pas ontstaan tijdens de jaren dertig onder het bewind van de Familie De Lille. Van de tuin van de Broeders en de Broederschool, nu speelplaats Zusters Maricolen, kon men naar die patronage.

Toen Nico negen jaar was mocht hij alleen te voet naar ’t Hertenkamp (nu Drongengoed) gaan in Ursel. Hij kan nu nog altijd exact de weg beschrijven die hij toen liep als kind. Hij startte in de Nieuwstraat, liep naar het station, de Stationsstraat, via Eelveldekalseide naar Kleit en verder door een bosrijk gebied. Toen hij eraan kwam was de poort dicht en had hij  bovendien geen geld. Hij keerde langs dezelfde weg terug en hij had geen hert gezien. Hij mocht ook gaan spelen op het veldvliegplein langs de Eelveldekalseide.
Toen hij tien jaar was werd zijn jongste zus Marleen geboren en moest hij heel vaak met het kindje gaan wandelen in de buggy. Hij kon op die manier het centrum verder verkennen en een praatje maken met de mensen onderweg, maar de lange, avontuurlijke ontdekkingsreizen waren afgelopen.

Nico volgde lager onderwijs in de Broederschool, na de tijd dat Broeder Overste trouwde met de dochter van een slager uit de Noordstraat. Hij had les van Broeder Raymond en de meesters De Lobel,  Richard Cromheecke (1910) en Paul Standaert. In zijn vrije tijd was Nico lid van de kajotters o.l.v. E.H. Doom. De kajotters vergaderden in een zaaltje in het café van de Gilde. Later zijn de kajotters verhuisd naar een zaaltje in het Jeugdhuis, naast het grote gebouw, de Brouwerij Van Mullem. Rechtover het Jeugdhuis in nr. 52 woonde onderwijzer Paul Standaert (1905) met zijn moeder Cockuyt Leonie (1874), weduwe van bakker Bonaventura Standaert, die er een snoepwinkeltje had. Vlakbij Huize Van Mullem, (of Apotheek Robert Lippens of het Jeugdhuis) woonde Chistella Verstrynge die snoep en andere kleinigheden verkocht. De kajotters voerden toneelstukjes op en repeteerden tijdens de bijeenkomsten. De jeugd kwam vaak in contact met de onderpastoors die het op zich namen de jeugdige bevolking te begeleiden. E.H. Doom en zijn illustere voorganger E.H. Pieter Geerts (1907) woonden in de huizen rond de kerk tegen de Noordstraat.
Nico was bezeten van muziek. Nico had zelfs een groot dansorgel met muziekplaten en ingebouwd slagwerk, dat hij mocht onder brengen in een van de koetshuizen van René en Elise Van Hyfte – De Brée in de Westeindestraat. Die dansorgels produceerden heerlijke muziek in cafés en danszalen. Nico nam enthousiast deel aan allerlei activiteiten in het centrum, o.a. “De Matrozenbruiloft”.

Feest van de Markstraat, Matrozen bruiloft 1947.

Toen in 1947, de herbergiers Henri De Backer en Elodia Dhondt (nu helft van de Standaard Boekhandel Marktstraat, rechtover Praatcafé De Troebadoer) voorstelden om leven in de brouwerij te brengen in het centrum van ons dorp na de moeilijke oorlogsjaren werd een kleurrijke stoet de “Matrozen bruiloft” in de Markstraat georganiseerd met de jongeren uit de buurt. Nico Vercruysse liep helemaal vooraan met een wit papieren matrozenpakje dat scheurde onderweg. Hij droeg het plakkaat dat het thema van de optocht verduidelijkte. Achter Nico liepen twee knappe jonge mannen met punthoed voor de kleine verklede, feestelijke bruidspaartjes, in matrozenkledij. Die jongemannen, inwoners van het centrum waren Aimé Dheuninck met accordeon uit de Stationsstraat. Aimé Dheuninck was de broer van André Dheuninck. Aimé (01/11/1930 - 28/01/2006) heeft het grootste deel van zijn leven in Nieuwpoort gewoond en ligt daar ook begraven.
De andere jongeman is Carlos De Brée, later zaakvoerder van de gekende handelszaak Parfumerie Penelope, aanvankelijk in de Noordstraat, later en tot op heden in de Markstraat. Het kleine jongentje in het begin van de bruidsstoet zelf was Jackie Van den Abeele, zoon van slager Omer, broertje van Monique, ooit zaakvoerster van de gekende Bloemenzaak Bij Monique in de Mevr. Courtmanslaan. Carlos De Brée was toen een zestienjarige knaap. Hij was de zoon van Robert De Brée (1906) en Rosa Verstuyf (1905) die een kapsalon had in de Noordstraat nr. 2. De stoet van de “Matrozenbruiloft” loopt voorbij de nog steeds succesvolle zaak Penelope en op het einde zie je de terrassen van de cafés op de hoek van de Marktstraat.

Als jonge knaap was Nico verbonden met het centrum van Maldegem en maakte kennis met talrijke inwoners die er een druk maar gezellig handelsleven op na hielden, die meestal thuis woonden en werkten en er elk op hun eigen specifieke manier hun talenten benutten om hun boterham te verdienen, de ene met al wat meer boter dan de ander, de een met wat meer verbeeldingskracht dan de ander.
De ondernemingszin in de talrijke handelszaken in het centrum van Maldegem vroeger en nu is een talent dat groeit en bloeit dank zij de onuitputtelijke en creatieve inzet van de zaakvoerders.
Maldegem was 70 jaar geleden en is nu nog een druk winkelcentrum met spraakmakende en ondernemende mensen die door hun verlangen er bij te horen zich lieten en laten gelden op allerlei terreinen.
Met dank voor de foto’s en de informatie aan de Heren Nico Vercruysse, Carlos De Brée, Piet Lippens, Walter Notteboom, D. Dheuninck en Mevr. F. De Bruyckere, L. Verschorre en Godelieve Van Landegem. (Markstraat deel I, wordt vervolgd). Met dank aan ons regionaal blad “Vrij Maldegem” voor het publiceren van de reportages (Drukkerij-Uitgeverij Van Hoestenberghe N.V. Boudewijn Lippensstraat 11, Maldegem).

 en laten

Bijlagen:
De Matrozenbruiloft.jpg (74.4 KB)   
Tripoteur en Lucske (2).jpg (778.7 KB)   

MARIANNE POSMAN brengt verslag uit over talent in Groot-Maldegem.

Talent in het centrum van Groot-Maldegem was alomtegenwoordig in de jaren 40/50/60.

Herinneringen van Nico Vercruysse (Centrum Deel II).

Het centrum van Maldegem was altijd al een aantrekkelijke plaats om te wonen, te werken, te winkelen, te wandelen of te fietsen.
De Maldegemnaars hadden voldoende organisatietalent om een zaak op te bouwen, uit te breiden en te handhaven.
Zij verdienden hun brood in hun eigen dorp en beschikten over talenten die zij ontwikkelden om een bescheiden of een belangrijke handelszaak op te starten, uit te breiden en door te geven aan het nageslacht.
Ontelbare handelszaken in behoorlijk smalle huizen met of zonder tuin, volgden elkaar op in het centrum en zorgden voor een gezellige drukte en een inkomen voor het gezin.

Herinneringen aan talrijke dorpsgenoten.

Nico Vercruysse geboren in 1937 was de zoon van Medard Vercruysse en Alice De Lille en woonde in een melk- en kaaswinkel tijdens zijn jeugdjaren naast Metalunion of Spar De Linde op de Marktplaats in Maldegem. Het spreekt vanzelf dat Nico van zodra hij de gepaste leeftijd had, ingeschakeld werd bij de distributie van melk en boter doorheen Maldegem. Hij reed rond met de triporteur of bakfiets, getrokken door twee trekhonden. In die tijd was dit de normaalste zaak van de wereld maar nu zou je beschuldigd worden van dierenmishandeling. Op de melkkan staat A.D.L. de initialen van zijn moeder, Alice De Lille. Het blonde jongentje op de triporteur van Nico, is Luc Van Hyfte verkleed als cowboy, hoed op het blonde hoofdje en revolvertje in de hand.

Nico kende iedereen in het dorp en omstreken. Nico Vercruysse reconstrueerde de linkerkant van de Marktstraat, hoek Maldo Reizen reisbureau tot aan het praatcafé De Troebadoer, in totaal elf woningen.

Als je op de Marktplaats staat en je kijkt richting Edestraat naar de huizenrijen rechts dan ontdek je snel dat de meeste huizen, op enkele flatgebouwen na, nog altijd dezelfde zijn. In principe zijn er 12 woningen als je Huize Soenen voor twee aanrekent nr. 8/9. Op de foto zie je Nico en op de achtergrond in de linkerhoek was de grote kachelwinkel van Adolf Verstrynge met zijn twee knappe dochters Arlette en Rita.
Later werd die hoek de bloeiende optiekzaak OPTICOBA, nog later de Natuurvriend, nu is er Maldo Reizen reisbureau. Opticoba kocht de mooie gevelwoning van Apotheker Depuydt, Marktstaat nr. 8, verhuisde en dreef er jarenlang een gekende handelszaak.
Opticoba werd COENS OPTIEK, die nu uitgebaat wordt in een prachtig gerenoveerd gebouw, voorheen Café / Cinema Cecilia in de Nieuwstraat, door NELE COENS, dochter van de zaakvoerders D. en G. Coens – Baert.
Talent werd doorgegeven aan de volgende generatie.

Naast Adolf Verstrynge was vroeger de winkel van schoenmaker Aloïs Lampo (°1878), getrouwd met Emérence Wittoeck, Markt 41. Die woning werd tijdelijk verhuurd aan de kleermaker Saelens uit Moerkerke tot ongeveer 1965, toen de zoon Marcel Lampo (°1910), hoofdonderwijzer in Donk de woning betrok met zijn gezin, gezellig overal vlakbij.

Veel Maldegemnaars geboren in de jaren 30/40/50 zijn gepensioneerd, overleden of verhuisd, maar de handelszaken bleven of werden vervangen.
DE GOUDEN LEEUW, nu Markt 16 is een verhaal op zich. Het restaurant – café werd toen nog uitgebaat door de broers Victor (vrijgezel) en het kinderloze echtpaar Maurice De Lille en Augusta Willemarck. De Gouden Leeuw, werd verhuurd in 1959 aan Roger Verplaetse en zijn echtgenote Adrienne Steyaert. Het echtpaar kocht de eigendom in 1973 en nu veertig jaar later baten dochter Christine Verplaetse en haar gezin de succesvolle zaak uit. De gebroeders Victor en Maurice De Lille gingen in 1959 in de Stationsstraat wonen waar nu de schoenmakerij Rico is rechtover bakker Chris. De Gouden Leeuw is een van de handelszaken in Maldegem die de tijd trotseert, mede door de ideale ligging vlak in het centrum en door het gedreven zakeninstinct waarover de zaakvoerders beschikken.

Het rustieke en gezellige interieur springt in het oog en verwijst naar een vroeger TALENT IN MALDEGEM, ARTHUR WILLEMS.
Het prachtige houtwerk, de lambrisering van De Gouden Leeuw was en is het kunstwerk van Arthur Willems (°1891) meubelontwerper en – maker. Ongetwijfeld werd Arthur Willems ook ingeschakeld om talrijke andere woningen en interieurs in Maldegem en omgeving te verfraaien.

Arthur Willems was afkomstig uit de Stationsstraat, waar nu advocatenkantoor Lermyte gehuisvest is.
Zijn zus, Maria Willems was de echtgenote van Camiel Van Canneyt (°1881) en de moeder van René Van Canneyt (°1912) Noordstraat 147, overgrootmoeder van huidig succesvol zaakvoerder Geoffroy Van Hulle. Het ontwerpersbloed blijft talent doorgeven naar de volgende generatie in HOME STORE VAN CANNEYT.
Beide (over) grootouders waren creatieve zakenmensen.

Arthur Willems, verkenner bij de infanterie tijdens W.O.I aan de IJzer, werd in 1915 zwaargewond afgevoerd naar het herstellingsoord HARTWELL HOUSE IN AYLESBURY, dichtbij Londen in Engeland. Hij had de mogelijkheid aan te sterken in de oude pastorij bij W. Britchfield, 18 West Street, Aylesbury. Hij was zijn voet verloren als jongeman van amper 24 jaar. De eigenaresse van het indrukwekkend zeventiende-eeuwse landhuis, Lady Lee sprak Arthur Willems aan om de imposante, massieve toegangsdeur van het landhuis af te werken. Ondanks zijn verwondingen en gehinderd door krukken werd het snijwerk van de grandioze poort afgerond tot een prachtig houtsculptuur in harmonie met de gebeitelde stenen deuromlijsting.

In 1919 kwam Arthur naar zijn vaderland en Maldegem terug, vergezeld van zijn knappe verpleegster met de klinkende naam ‘Fernande Durand’ uit Oostende. Ze trouwden en kregen drie kinderen: Edith, Henriëtte en René.
Edith werd de echtgenote van Marcel Baert (°1920) van Nonkels Natuurbrood, Henriëtte werd lerares in het K.A. en ging na haar huwelijk in Brugge wonen. Zoon René Willems, de meubelmaker en - ontwerper uit de Nieuwstraat had de talenten van zijn vader geërfd, ontplooid en heeft deze ook doorgegeven aan de volgende generatie.

In 1973 werd de toen tweeëntachtig jarige Arthur Willems uitgenodigd door de huidige eigenaar van het landhuis en kon de houtsnijder - beeldhouwer trots poseren voor zijn kunstwerk: het houtsnijwerk van de indrukwekkende dubbele inkomdeur.
Op de foto wijst hij glimlachend naar zijn initialen op de door hem artistiek bewerkte dubbele massieve deur, die nu anno 2013 nog te bewonderen valt: zie internet Hartwell House Aylesbury, Maldegems kunstambacht in Engeland. Let ook op de eretekens gespeld op de revers van deze moedige oorlogsveteraan van W.O.I.

Naast het authentieke café - restaurant De Gouden Leeuw woonde kleermaker Raymond De Clerck, nr. 18. Tot enkele jaren terug was hier nog Boetiek Chloé gevestigd. Nu is het een gerenoveerde woning.
De dochter van schrijnwerker Remi Beelaert (°1867) uit de Westeindestraat 160, Rosette Beelaert (°1930) woonde ernaast in nr. 20. Zij was getrouwd met Hubert Van der Meulen. Zij hadden er jarenlang de gekende banketbakkerij voor de fijnproevers, die nu wordt uitgebaat door Bakker Vanhamel. Hubert Van der Meulen kocht de woning aan de ongehuwde eigenares Jeannette Geirnaert uit  Noordstraat nr. 3 (Antiekzaak Smitz). Het is een beschermde woning. Het interieur is speciaal met veel houtwerk en een  'hoogkamer'. Het blijft voor altijd in ons dorpsbeeld. Heel lang geleden was het een herberg, (volgens mondelinge overlevering  De Drie Koningen).

In nummer 22 woonde Fotograaf Denis De Coninck naast de bakkerij, tot René Vlaeminck (°1909) en Florence Tourny en Zoon, het pand kochten en renoveerden tot een stijlvolle kledingzaak, nu café - eethuis Pub22 van Lieven De Lille. Denis De Coninck was getrouwd met Irena De Lille (1920) en is verhuisd naar een zaak in de Nieuwstraat, Fotograaf D. en Albert De Coninck (ook kunstschilder). De handelszaak wordt nog uitgebaat door de nakomelingen van Denis.
Daarna volgde de herberg De Grote Slok van de metser - aannemer Achilles Bonte (°1887), echtgenoot Helena Van Landschoot. Achilles had vier jaar loopgraven achter de rug en was de grote vriend van Arthur Willems (1891) oorlogsveteraan W.O.I. De Grote Slok is nu  Argentabank, nr. 24. Tussen de daaropvolgende woning van Louis Soenen (°1876) en de volgende drie huizen was een gangetje voor de kerkgangers die van de Westeinde kwamen (zie oude prentkaart).

Eind W.O.II werd de woning van Brouwer Louis Soenen tijdens beschietingen vernietigd door brand en na Wereldoorlog II bleef het terrein lang een braakliggend stuk grond. De brouwerij zelf werd bewoond door een vrijgezel, Mielke De Groote.
Eind jaren 60 werd het terrein bebouwd met een imposant woonhuis annex handelszaak (nr. 26/28) door de familie Soenen. Het echtpaar Eduard Coens (°1917) en Maria Neyt hadden er jarenlang een aantrekkelijke juwelierszaak, tot dochter Marie-Paule Coens de zaak overnam. Later woonden diverse handelaars in het pand rechts van de Argentabank, nu wordt er geen handel meer gevoerd. Er is nog een woonhuis met garage. Marie-Louise Soenen (°1911) woonde er jarenlang op de eerste verdieping.

Bijna al die zaken of woningen vanaf Maldo Reizen reisbureau tot Praatcafé De Troebadoer hebben weinig of geen tuin. Alleen het terrein Soenen in het midden van die huizenrij liep van de Markstraat naar de Edestraat.

Daarna volgen de drie laatste huizen van de rij, nr. 30, 32, 34. De twee huizen na Huize Soenen, waren ooit eigendom van Eveline Cools en werden verhuurd en zijn tot op heden min of meer intact gebleven. Vanaf 1974 huurden Marcel Coens en Mia Van de Poele  de benedenverdieping voor hun chique handelszaak ‘Juwelen en uurwerken’ aan de erfgename van Eveline Cools, namelijk Adrienne Cools, onderwijzeres uit Sint-Laureins, die de bovenverdieping betrok.
Voordien was dit handelshuis de bakkerij van Eduard (°1885) en Emma Cromheecke – Geyssen en later een ‘Boetiek Baby- en Kinderartikelen’, uitgebaat door Francine De Bruyckere, echtgenote kantonnier Karel Goethals (°1934).
De ouders van Francine De Bruyckere (°1938) woonden even verderop en baatten een kruidenierszaak uit in de nu gesloten Bloemenzaak Het Groene Huis.

De woning naast de Juwelierszaak M. Coens, nr. 32, was vanaf 1967 tot enkele jaren geleden, eigendom van Georges Verschorre (°1922), hulpverlener-ambulancier, brandweerman en kapper. Hij was getrouwd met Margaretha Lippens, een dame die naast haar druk huishouden, nog tijd had om in de herberg te helpen en te zorgen voor de medemens. Georges erfde het huis van Eveline De Vos - Cools. Dit huis is nu handelszaak Delicatessen Anthony.

Georges Verschorre en zijn gezin woonden aanvankelijk bij zijn ouders, August Verschorre en Evelina De Lille die er een druk café uitbaatten. August (°1886) was voerman, gareelmaker en herbergier in café ‘Den Ossenkop’. August Verschorre stierf op 55 jarige leeftijd aan suikerziekte en zijn echtgenote Eveline zette de zaak alleen verder.
In 1958 werd de kapperszaak links in het Deken de Fonteynestraatje er gebouwd voor Georges die er zijn beroep kapper - barbier uitoefende. Linda en Christa, de dochters van Georges hebben altijd in ‘Den Ossenkop” gewoond, vooraan was de gelagzaal van de herberg, het raam beneden op weg naar de kerk was de woonkamer met keukentje en daarnaast de kapperszaak van Georges.
Van 1970 tot 1977 werd het café uitgebaat door Jozef Borgonjon en Jeanne Smitz (1931°) en hun dochter Vivianne.
Nu volgen op Huize Soenen de Handelszaken: Juwelen Tempo d’Oro, Delicatessen Anthony en Praatcafé De Troebadoer.

Talent in Groot-Maldegem hoefde of hoef je niet ver te zoeken, het is wijd en zijd verspreid.
In veel woningen dreef of drijft  men handel, wat welvaart en gezelligheid met zich meebracht en - brengt.

Alle artikels in verband met het centrum van Maldegem zijn gebaseerd op de mondelinge overleveringen van de dorpsbewoners.

Met dank voor de foto’s en informatie, Archief Maldegem, de Heren Nico Vercruysse, Marcel en Daniël Coens, Mevr. Ingrid Van der Meulen, Ginette De Baets - Janssens, Christine Verplaetse, Geertrui Baert, Francine De Bruyckere en Linda Verschorre. Verslag van de mondelinge overleveringen van centrumbewoners van Maldegem. (Centrum deel II wordt vervolgd).

Met dank aan ons regionaal blad “Vrij Maldegem” voor het publiceren van de reportages (Drukkerij-Uitgeverij Van Hoestenberghe N.V. Boudewijn Lippensstraat 11, Maldegem).

29-12-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

MARIANNE POSMAN brengt verslag uit over talent in Groot-Maldegem.

Ondernemingstalent in Maldegem?

De handelszaak Parfumerie PENELOPE hield stand, groeide en bloeide en verhuisde van de handelskilometer van de Noordstraat naar de Markstraat, Maldegem.
Centrum Deel III.

Het is de droom van elk handelaar om in een druk centrum te wonen, waar veel mensen langskomen. Het is gewoon interessant voor elke mens om dicht bij de kerk, de banken, de bibliotheek, de cultuurcentra, de scholen, de sociale dienstencentra, de gezellige ontmoetingsplaatsen en de handelszaken te leven. Het spaart veel tijd en dure vervoermiddelen uit. De kinderen kunnen te voet of per fiets les volgen in het centrum of met het openbaar vervoer in een andere stad. Centraal wonen is ook milieuvriendelijker. Vrijetijdsbestedingen, kunstopleidingen in de Kuma, muziekschool, sportcomplex, zwembad, park, jeugdbewegingen, vakantiewerkingen voor de jeugd en talrijke activiteiten voor de volwassen bevolking kunnen doorgaan vlakbij huis en er is meer sociale controle. Het bevordert bovendien de humane ontwikkeling van het kind en er is minder vereenzaming van de alleenstaande of de oudere bevolking. Het verenigingsleven en de dorpsactiviteiten spelen zich af in het centrum en brengen kleur in het leven van elk mens. De vlucht naar de rust van het platteland is de laatste decennia sterk afgenomen en het centrum biedt nu ook meer woon- en werkgelegenheid dan vroeger.

ADVERTENTIE IN DE “GAZET VAN MALDEGEM”, 31 DECEMBER 1933, nr. 52,

UITGEVERIJ P. STANDAERT-VAN STEENE.

Tachtig jaar geleden werd in de regionale krant, in de “Gazet van Maldegem” al bovenstaande reclame gemaakt voor de talentrijke jongedames Esther en Martha Verstuyf, de tantes van CARLOS DE BRÉE, jarenlang ZAAKVOERDER PARFUMERIE PENELOPE aanvankelijk in de Noordstraat en later in de Markstraat.

De zusjes Verstuyf leerden het kappersvak aan hun zus Rosa die haar talenten dan weer doorgaf aan haar zoon, Carlos De Brée.  Hij woonde met zijn moeder en zijn zus Elise De Brée in de Noordstraat nr. 2 waar Rosa Verstuyf een Kapsalon annex verkooppunt startte, in het eerste huis voorbij De Velodroom of nu De Filosoof. (foto 1, 2). Als jongeman had Carlos al vroeg de kans om zijn zakentalenten te ontwikkelen en verkocht hij schoonheidsproducten aan de klanten van zijn moeder. Soms moest hij wel eens pruiken passen als zijn moeder een pruik moest maken voor de klanten. Rosa’s kapsalon verhuisde later naar de Westeindestraat 11 bis. Zij was lid van de plaatselijke turn-, toneel-, reis- sport- en zwemclub en stelde haar maquillagetalent ten dienste van de artiesten van de Maldegemse toneelgezelschappen o.a. van TOGEMAL (1972). Op die manier bouwde zij een grote vriendenkring op en had zij een uitgebreid cliënteel.

Rosa Verstuyf was een dochter van Alfons Verstuyf (1880) uit het Molentje nr. 158, rechtover schoenmaker René Posman. Alfons, was de zoon van Petrus Verstuyf en Barbara Van Hauwe. Hij trouwde op 26 april 1906 met Alice De Backere (1882) dochter van de Donkse timmerman, Victor De Backere en van Barbara Versluys.

Alice en Alfons hadden negen kinderen: Germain, Rosa, Irma, Martha, Omer, Gilbert, Jordaan (Georges), Esther en Roger. Vanaf 1918 woonde Alfons met zijn gezin in de huidige handelszaak van Henri en Marnix Derycke, verwarming-sanitair-elektro handel, Noordstraat nr. 158. (foto 4) De firma A. & N. Verstuyf was heel ondernemend. Ze werkten met twee broers. Alfons had een koeriersbedrijf - postdienst van Maldegem naar Gent en Pol (Napoleon 1882) Noordstraat 172, reed jarenlang van Maldegem naar Brugge, met paard en kar op meestal bar slechte, schaarsverlichte wegen met één rijstrook. Het vervoer op zich was een gevaarlijke onderneming. Later schakelden ze over naar de vrachtwagen. Ze hadden de eerste vrachtwagen in ‘t Molentje. In 1910 had Alfons een eerste zwaar ongeval, kwam onder de wagen terecht en moest maandenlang herstellen terwijl zijn echtgenote voor de zaak, de herberg, de kinderen en het huishouden zorgde. Bij de herberg hoorde een bolbaan en de gaaiboldersmaatschappij ‘De Getrouwe Vrienden’ vergaderde er geregeld, later kwamen ze samen bij Omer Clyncke in de Noordstraat. Tijdens de oorlog reden beide broers met een vrachtwagen rond met kolen als brandstof. Alfons was voerman van 1893 tot 1958, 65 jaar lang. Het ontbrak de familie Verstuyf niet aan ondernemingszin. Alle kinderen erfden zakeninstinct. Germanus getrouwd met Clara Steenkiste was voerman in de Noordstraat 122.
Gilbert Verstuyf getrouwd met Clara De Jaeger was voerman en werd uitbater van ’t WIT PAARD, een gekend café met groot terras in de zomer in de Markstraat, 38. Martha Verstuyf, getrouwd met Octaaf De Bruycker, een garagist in Maele, was kapster. Irma Verstuyf, getrouwd met bakker Marcel Cackaert leidde jarenlang de succesvolle banketbakkerij in de Noordstraat 61. Zoon Georges Cackaert nam de bakkerszaak over. Omer Verstuyf getrouwd met Elza Vercruysse was voerman op de Aalterbaan, 160. Jordaan, getrouwd met Angèle Cocquyt, werd voerman in de Noordstraat 151. Roger getrouwd met Antoinette Lasoen was autogeleider en woonde langs de Brugsesteenweg 166.

Alfons Verstuyf en echtgenote poseren voor de Molen in ‘t Molentje en de kinderen De Brée, Elise en Carlos staan voor de handelswoning van Alfons Verstuyf in ‘t Molentje, de gevel is nu nog dezelfde (foto 4 en 5).

Alfons en Alice Verstuyf – De Backere vierden hun diamanten bruiloft in 1964. Op 26 april 1964 was heel ’t Molentje op de been om hen met de nodige luister in de bloemetjes te zetten, onder de bezielende begeleiding van Denis Posman, leeftijdgenoot van Carlos De Brée (1931). Alfons Verstuyf en Alice De Backere, hun negen kinderen, hun 25 kleinkinderen en tientallen achterkleinkinderen hebben gezorgd voor de verspreiding van voldoende zakentalent om de economie in Maldegem, in de Noordstraat, in de wijk ‘t Molentje levendig te houden.

De andere grootvader van Carlos, Honoré De Brée (30 10 1872 - 18 03 1944) getrouwd met Emma Van den Abeele (1872 01 12 1917) was verzekeringsagent in de Noordstraat nr. 115. Ze hadden 10 kinderen: Gilberte (vroeg overleden), Clara (29 april 1897), Omer (21 09 1898), Georges (30 11 1899), Maurits (25 05 1901), André (22 02 1903), handelsreiziger Robert (1906), Prosper ( 18 01 1908), Blanche (1911) en dekzeilhandelaar Willy (1912).

Emma Van den Abeele (1872 – 1917) was een nakomelinge van Petrus – Franciscus Van den Abeele geboren in Oedelem in 1771 en dat werd 200 jaar later, op 4 juli 1971 uitbundig gevierd door alle nakomelingen Van den Abeele, waarvan het merendeel nog in Maldegem woont en de economie in ons dorp draaiende hield en houdt.
Bovendien merk je hoe nauw de dorpelingen met elkaar verwant zijn. In de stamboom zie je namen opduiken zoals Julienne Van den Abeele, ooit kledingzaak naast Drankhandel De Candt in de Markt- en later in de Stationsstraat, César en Frans Van den Abeele veekooplui in ’t Molentje, Richard Cromheecke, onze 100 jarige in 2013,  gehuwd met Martha Van den Abeele, mijn nonkel Ferdinand Posman staat zelfs in de stamboom, getrouwd met een andere Emma Van den Abeele, de kunstenaars in de familie, August en Bert Van den Abeele, beeldhouwers en hun artistieke zussen enz. Dat wat betreft de familiebanden en artistiek- en zakentalent in het centrum door de eeuwen heen.

De kinderen van Honoré De Brée en Emma Van den Abeele waren ook gezegend met ondernemingstalent. De familie De Brée in de Noordstraat waren handelaars in dekzeilen en zonnestores  rechtover ’t Jagershof en de parking Huyze De Baere. Omer De Brée, handelaar in dekzeilen in de Noordstraat 115 en Prosper De Brée getrouwd met Alice Meisschaert, nr. 109 waren partners, leverden en plaatsten zonnestores in heel Vlaanderen, vooral in de villa’s en flatgebouwen aan de kust tot eind jaren 60. De oudste dochter van het gezin, Clara De Brée, zorgde voor het grote huishouden na het vroege overlijden van  moeder Emma Van den Abeele in 1917. Zij was toen 20 en Willy de jongste pas 5 jaar.
Clara De Brée stond aan het hoofd van een bloeiende wasserij, in het huis verworven van haar ouders Honoré De Brée en Emma Van den Abeele (foto 5). Zij verhuurde ook kamers o.a. aan douaniers die hier tijdelijk tewerkgesteld waren. Tijdens de oorlog kende de zaak een ongekende bloei dank zij de Canadezen die er hun uniformen en kledij lieten wassen en drogen. Stapels mooi gesteven en gestreken linnen, pakken en mantels werden aan de klanten overhandigd.

Op 11 oktober 1940 heeft landbouwer en veekweker Marcel De Baets (19 04 1910) afkomstig van de Broekhuizestraat 1, getrouwd met Germaine De Vlieger (18 01 1910), de eigendom naast Clara De Brée gekocht aan August Blomme (°1892). Zij startten een kruideniers- en groentewinkel in de Noordstraat 117.

Vijftien jaar later, op 15 november 1955, kocht Marcel De Baets de woning van Clara De Brée, samen met het achterliggende gebouw, dat er nu nog staat en waar de eigenares een wasserij had. Marcel De Baets renoveerde het huis tot één woning met drie appartementen om te verhuren. In mei 1994 werden de intussen gewijzigde huisnummers, vroeger 115 en 117, later 111 en 113 gesloopt voor het mooie appartementsblok van L. en C. Posman - De Baets en L. en I. Posman - Corvelyn.

Tot zover een stukje voorgeschiedenis van de zaakvoerders van de handelszaak Parfumerie Penelope, die startte in de Noordstraat 2, verhuisde naar een betere locatie in dezelfde handelskilometer om uiteindelijk centraal verder uitgebaat te worden door het nageslacht De Brée. CARLOS DE BRÉE kan terugkijken en mijmeren over bijna een eeuw zakentalent en nog steeds genieten van zijn levenswerk en de talenten van zijn dochters Linda en Marianne De Brée in het centrum van Maldegem. Voor workshops schoonheidszorg, voor heerlijk parfum, doeltreffende verzorgingsproducten voor de huid, schitterende juweeltjes en accessoires: www.parfumeriepenelope.be. (Centrum deel III, wordt vervolgd).

Met dank voor de foto’s en de informatie aan het Archief Maldegem, de Heren Nico Vercruysse, Carlos De Brée, Valeer en Louis Posman, Stamboom Roger Van den Abeele.

Artikeltjes opgesteld aan de hand van de mondelinge overlevering van talrijke dorpsbewoners.

Correctie Vrij Maldegem nr. 48: Centrum deel II: De herberg, De Grote Slok werd uitgebaat door aannemer-metser Achilles Bonte (1887), echtgenoot van Helena Van Landschoot en oorlogsveteraan W.O.I, grote vriend van Arthur Willems.

Met dank aan ons regionaal blad “Vrij Maldegem” voor het publiceren van de reportages (Drukkerij-Uitgeverij Van Hoestenberghe N.V. Boudewijn Lippensstraat 11, Maldegem).

Bijlagen:
Carlos en gezin.jpg (106.8 KB)   

Bijlagen:
Koffie Congo 1.jpg (1.2 MB)   
Oxfam Kaart keerzijde.jpg (1.4 MB)   
Oxfam kaart.jpg (2 MB)   

Ondernemingstalent in Maldegem? De handelszaak PARFUMERIE PENELOPE hield stand, groeide en bloeide in de handelskilometer van de Noordstraat en vestigde zich uiteindelijk in de Markstraat, Maldegem. Centrum deel IV.

In 1955 trouwde Carlos De Brée met Bea Decostere, de dochter van de juwelier en horlogemaker Decostere uit de Noordstraat. Hij startte zijn eigen kapsalon in Noordstraat nr. 57, rechtover “In de Nerts” van de zaakvoerders Carlos (1931) en Bertha (1929) Bekaert - Goossens, Noordstraat 54. In de etalage van het kapsalon hangt reclame van  “Hélène Curtis” (foto 1 en 2). Het kapsalon had twee vitrines met een inkomdeur en lag naast de Horlogerie van goudsmid Germain Decostere – Demey, nr. 55, tussen het Jeugdhuis en de meubelmaker Aloïs Bomberna (1908), echtgenoot van Alice Ronse.

Het jeugdhuis, Huize Van Mullem en de huizen ernaast zijn intussen afgebroken en vervangen door appartementsgebouwen met enkele handelszaken op de benedenverdieping. De publieke parking werd later privéparking Van Mullem, wat minder mogelijkheden schiep voor parkeergelegenheid van de eventuele klanten.

In augustus 1960 besloten Carlos De Brée en zijn echtgenote de woning Noordstraat 72 te kopen en te renoveren. Het grote herenhuis met inrijpoort van de familie Vander Donckt, naast de woning van Simonne en Suzanne Borgonjon, werd omgebouwd tot handelszaak en gezellige leefruimte met een grote  tuin voor de kinderen Linda, Marianne en Marc De Brée.

In 1961, meer dan een halve eeuw geleden konden de zaakvoerders Carlos en Bea De Brée – Decostere hun exclusieve beauty shop met de opvallende lichtreclame PARFUMERIE PENELOPE, openen. De aantrekkelijke zaak was een meerwaarde voor de drukke handelskilometer in de Noordstraat en trok klanten uit alle windstreken. Later werd de garage verbouwd voor een Boetiek van Baby- en Kinderkledij. Deze mooie woning lag gezellig en aantrekkelijk tussen tientallen andere handelszaken. Ontelbare winkels en winkeltjes langs beide kanten van de Noordstraat volgden elkaar op. Van de Café De Velodroom tot Slager Omer Van Kerckhove, van Bakkerij Bonaventura De Lille tot de herberg en drankzaak Omer Clyncke was er leven in de brouwerij in de Noordstraat. Zie boek ‘Nostalgie naar het levendige dorp’.

De foto’s 3 en 4 geven een beeld van de handelszaak PENELOPE bij dag en nacht in de Noordstraat 72 vanaf 1961. Deze vroegere handelszaak Penelope annex woning, naast Huyze De Baere, is nu bewoond door Arne Verstrynge Kinesitherapeut en Osteopaat getrouwd met Marianne De Brée, dochter van Carlos.

In 1982, meer dan dertig jaar geleden verhuisde de handelszaak Parfumerie Penelope naar de Markstraat. Het was op het enthousiaste aandringen van de vooruitziende zaakvoerders van HOME COMFORT, Teles en Cécile Claeys – De Baets om Parfumerie PENELOPE meer centraal onder te brengen. Heel geestdriftig verhuisden en renoveerden Carlos en zijn echtgenote het pand naast de Apotheek Mattens in de Markstraat.

Parfumerie PENELOPE bleef een vaste waarde waar de klanten met deskundige hulp en advies alle soorten parfum, toiletbenodigdheden, schoonheidsproducten, juweeltjes en accessoires konden kiezen.

Een unicum in Maldegem. De droom van de zaakvoerder was verwezenlijkt, Penelope lag pal in het centrum en werd opgemerkt door de groeiende passage.

De foto’s 5 en 6 geven een beeld van de ligging van Parfumerie Penelope die ze huurden in de Markstraat naast Apotheek Mattens, nu is die zaak de Nachtwinkel, vroeger het hoogste huis in Maldegem, woning van boomkweker Paul De Coninck (1912) en echtgenote Clara van Hoorebeke (1911).

Vanaf 1982 stonden de woningen ernaast van de Kinderen Reyniers (René 1898, Pieter 1900, Rosa Parrin - Reyniers) er jarenlang verlaten bij (foto 7). Het pand werd verkocht en verbouwd tot appartementsgebouw met onderaan twee grote winkelruimten.

De ondernemende zaakvoerders van Penelope kochten een brede en diepe winkelruimte beneden, die tot op heden wordt uitgebaat door de dochters LINDA EN MARIANNE DE BRÉE in het centrum van Maldegem. Op de foto heb je een duidelijk beeld van hun vroegere Parfumerie Penelope tussen Apotheek Mattens en Home Comfort (nu Pittahuis) en zie je nog de woningen van de Kinderen Reyniers, Stoffenwinkel Dumon, vroeger café van Henri De Backer en Elodie Dhondt ooit Laurent Lasoen, kledingzaak Omer en Julienne De Zutter - Van den Abeele en de Kantoren Van Meenen.

Intussen zijn die woningen vervangen door twee stijlvolle appartementsgebouwen, met onderaan de Kantoren Van Meenen, Boekhandel De Standaard, Parfumerie Penelope en El Solar Zonnebanken.

In 2001 betrokken de zaakvoerders C. en B. De Brée - Decostere en hun dochters Linda en Marianne De Brée hun heldere, aantrekkelijke en grote handelszaak Parfumerie Penelope Markstraat 45b, die een vaste waarde blijft in het centrum van ons dorp, waar exclusieve en verfijnde parfumcollecties te koop worden aangeboden van de meest tot de verbeelding sprekende merken, met als kers op de taart: het brede gamma verzorgingsproducten van Biotherm, Lancôme en Clinique. 

Het is een talent om de eigenschappen en de nieuwe technologieën van alle schoonheids- en verzorgingsproducten te kennen, op de voet te volgen, aan te passen, te beheersen en die kennis door te geven aan de klanten. Huidverzorging in diverse stappen voor verschillende huidtypes leiden tot een perfecte teint. Het is duizenden jaren een kunstvorm geweest om vrouwen te maquilleren en te parfumeren, mooier en aantrekkelijker te laten lijken en om veroudering van de huid, rimpels, donkere vlekken tegen te gaan. Met een deskundige begeleiding worden gezichts- en lichaamsverzorging een dagelijkse routine. Een mens wordt zelf zekerder naarmate hij beter verzorgd is, prettig oogt en aangenaam ruikt voor de omgeving. Parfumerie Penelope biedt een immens gamma aan exclusieve parfums, eau de toilette en schoonheidsproducten. Wil je een exclusief cadeautje aanbieden? Prachtige geschenkverpakkingen, leuke, rijkgekleurde en sobere toilettassen en -tasjes zijn een cadeau waar iedereen, klein en groot blij mee is. De toffe accessoires, de armbanden van Hanna Wallmark en veel leuke andere juweeltjes vervolmaken het geheel.

Zie www.parfumeriepenelope.be en ook www.bloggen.be/marianne_posman_in_maldegem

Artikeltjes opgesteld aan de hand van de mondelinge overlevering van talrijke dorpsbewoners.

Met dank voor de foto’s en de informatie aan de Heer Carlos De Brée. (Markstraat deel IV, wordt vervolgd). Met dank aan ons regionaal blad “Vrij Maldegem” voor het publiceren van de reportages (Drukkerij-Uitgeverij Van Hoestenberghe N.V. Boudewijn Lippensstraat 11, Maldegem).

Bijlagen:
A. Verstuyf voor de Molen.jpg (348.4 KB)   

ONDERNEMINGSTALENT IN HET CENTRUM VAN MALDEGEM JAREN 40, 50, 60 EN VERDER. (CENTRUM DEEL V).

We starten op de hoek van de Marktstraat aan de kantoren van Fortis BNP Paribas, richting Dienstenkantoren Van Meenen en Crelon. Fortis BNP Paribas was vroeger de Grand Café, uitgebaat door Frans d’Aubioul.

Naast de Grand Café woonde de vader van Frans, de slager, Alfons D’Aubioul. Die kleine handelszaak had diverse uitbaters. Madeleine Clyncke echtgenote van Marcel Cauwels en zus van Myrèse Clyncke, had er ooit een zuivelwinkel voor ze uitweek naar Belgisch-Congo. Daarna werd het een kaas- en boterwinkel van Lily Spiegelaere (1913) weduwe van slager - slachter Omer Van den Abeele (01 10 1907). Het werd ook een eethuisje met dagschotel toen iets nieuws in Maldegem, ten tijde van Diederik De Jaeger, ooit restaurant uitbater van de Grand Café.

Dan volgde ’t Wit Paard uitgebaat door diverse kasteleins, Nelis De Lille, Gilbert Verstuyf, Louis De Clerck enz. Maurice De Brée baatte het café De Botermarkt uit, later noemde dit café de Noodstop. Maurice was de broer van Robert De Brée, vader van Carlos De Brée zaakvoerder van Parfumerie Penelope. Na die herbergen had je De Generale Bankmaatschappij, later de A.S.L.K. Nu heb je daar het jongerencafé Café LuXXX,  kantoren Vandenbon en Randstad. Er was een hele tijd lang ook een computerwinkel. Alle handelszaken werden gerenoveerd. In Markt nr. 32 toen, was de residentie van burgemeester Hector Cuelenaere (1881) en Maria Potvliege en hun gezin voor ze verhuisden naar de hoek Edestraat – Noordstraat. Het stijlvolle, indrukwekkende burgerhuis van de familie Jean Tytgadt werd er later opgetrokken maar staat er jammer genoeg al jaren verlaten en vervallen bij. (Volgens sommige bronnen woonde Dokter Coelis daar ook).

Op foto 1 zie je een schattig blond bruidje met een klein matroosje aan de arm. Die kindjes liepen in de bekende “matrozenbruiloft” stoet georganiseerd tijdens Maldegem kermis kort na W.O. II. Die stoet moet wel een evenement geweest zijn want diverse dorpsbewoners hebben een of andere foto bewaard van die gebeurtenis. Het schattig meisje is de toen vijfjarige Jeannine Dheuninck en het jongentje Jacky Bultynck. Jacky was het zoontje van kleermaker Alfons Bultynck en Maria Dhondt. Al de papieren kleertjes van de matrozenstoet werden gemaakt door Jackies tante, Elodia Dhondt, herbergierster in de Markstraat. Op de achtergrond zie je duidelijk de grote metalen luifel boven ’t Wit Paard of De Botermarkt en één geparkeerde wagen, zeer waarschijnlijk eigendom van Frans D’Aubioul. Ik geloof dat hij ook taxichauffeur was. Sommige dorpsbewoners combineerden talrijke beroepsactiviteiten. Al de woningen in het middelste deel van de Markstraat, liepen door tot aan het Boudewijn Lippensstraatje. Sommige delen lopen zelfs nu nog tot op die straat, andere nemen een deel van het voetpad in. In de Markstraat was een winkeltje en in de uitlopers van die huizen in de Boudewijn Lippensstraat waren tuinen, een uitweg, een bedrijfje of een werkruimte voor de heer des huizes, nu zijn dit leegstaande panden of garages.

De huidige Apotheek Veerle Boelens jarenlang Apotheek Mattens was ooit een mooi burgerhuis, het hoogste huis van Maldegem, eigendom van de ongetrouwde Gezusters Cromheecke, tantes van architect Laurent Cromheecke (1909), echtgenoot van Maria Vienne (1932), uit de Westeindestraat 150. De gezusters Cromheecke baatten vroeger de Borduurschool uit in Maldegem, volgens sommige mondelinge bronnen er rechtover, langs het verdwenen weggetje tussen Huize Soenen en Bakker Eduard Cromheecke. De gezusters waren familie van bakker Eduard Cromheecke (1885) die in de huidige juwelierszaak Tempo d’Oro woonde er rechtover, toen Markt 27. Die juwelierszaak was ooit Boetiek Babyartikelen van Francine De Bruyckere en daarna Juwelen en Uurwerken Marcel Coens. Dit volgens Annie Cromheecke, dochter van Architect Laurent Cromheecke.

Het huis naast de Gezusters Cromheecke, toen nummer Marktstraat 28, werd gekocht door Camiel van Hoorebeke uit Eede in 1929. Zijn dochter, Clara van Hoorebeke, haar echtgenoot Paul De Coninck en hun gezin kwamen er wonen. Huize De Coninck – van Hoorebeke werd later verbouwd tot een modern appartementsgebouw met nu onderaan de huidige Nachtwinkel en inkomhal. De nachtwinkel was ooit Apotheek André en Eliane Mattens – Bauwens, voor de notaris Bauwens van Sint-Laureins de woning van de Gezusters Cromheecke kocht. De zaakvoerder van de Electrohandelszaak (met doorgang naar de porselein afdeling), Telesfoor Claeys verkocht er tijdelijk gereedschappen en grasmaaiers, voor hij verhuisde met zijn zaak naar de Gentsesteenweg. De zaakvoerders van Parfumerie Penelope huurden daarna het pand tot ze eigenaar werden van de zaak (Reyniers) ernaast.

Mevrouw Clara (02 06 1911) De Coninck - van Hoorebeke, dochter van Camiel (1869) van Hoorebeke – Van de Moere afkomstig van Ede, was de moeder en schoonmoeder van de zaakvoerders P. en M. De Coninck – Van Laer van de exclusieve Kledingzaak Diffrent in de Nieuwstraat 6. Clara is 95 jaar geworden, mede dank zij de goede zorgen van haar schoondochter, de zaakvoerster Marleen Van Laer van Diffrent. Een interessante reportage in het Jaarboek Ambacht Maldegem, brengt de boomkwekerijen van de familie Paul, Flora en Pierre De Coninck weer tot leven. Ondernemingstalent, doorzettingsvermogen en enorme werkkracht brachten Maldegem toen internationaal in beeld. Van Hoorebeke is dan ook weer een bekende Maldegemse naam. Er was ook een wijnhandel Achilles (1867) van Hoorebeke in de Noordstraat toen nr. 44 en Clara was verwant met de familie van de Vervoer- en busmaatschappij Alfred (1877) en Maurits (1913) van Hoorebeke uit de Mevr. Courtmanslaan toen 29/31.

We vertoeven eventjes in de Nieuwstraat vlakbij de markt. Diffrent was ooit de stoffenwinkel en grote, hoge woning van Mariëtte Teirlinck (1927). Mariëtte Teirlinck was afkomstig van de Edestraat toen nummer 7 op de hoek van het weggetje rechts naar domein Soenen aan de kapperszaak van André De Groote. Haar vader Cyriel Teirlinck (16 05 1900) was slager en varkensslachter. Cyriel Teirlinck en zijn echtgenote Maria Saelens hadden drie dochtertjes, Mariëtte, Georgette en Rosette. Georgette gaf les bij de Zusters Maricolen.  Mariëtte (1927) ging vaak helpen in de winkel van Anna en Marieke Perquy in de Nieuwstraat nr. 6, een lingerie-, bed- en tafellinnenwinkel. Toen de dames Perquy terug naar Gent trokken waar de hoofdzetel was van de firma Perquy, nam Mariëtte de grote handelszaak over. Haar vader besloot de slagerij in de Edestraat over te laten aan de broer van Suzanne Stockx, slager Rubain Stockx, om op pensioen te gaan. Voor Cyriel echter de zaak definitief kon sluiten stierf hij. De slagerij van Rubain Stockx werd later een vishandel. De weduwe van Cyriel Teirlinck Maria Saelens trok bij Mariëtte in. Maria Saelens is 95 jaar geworden. Mariëtte trouwde pas op latere leeftijd, met Richard Vincke uit de Eelveldekalseide en verkocht haar bloeiende handelszaak. De zaakvoerders van Diffrent startten er een exclusieve kledingzaak in 1984, meer dan een kwarteeuw geleden.

We keren terug naar de Markstraat, naar de huidige Nachtwinkel, naast het hoogste huis in het vroegere Maldegem. Na de Nachtwinkel volgden de IJzerwaren en land- en tuinbouwbenodigdheden van de Kinderen Reyniers en het Lingeriewinkeltje van Rosa Parrin – Reyniers toen Markt 22/24. De Kinderen Reyniers, Pieter (1900) en René (1898) Reyniers hadden er een smidse in de tuin van beide huizen die samen liep in de Boudewijn Lippensstraat. Deze zaken werden afgebroken eind jaren negentig en vervangen door een modern flatgebouw door aannemer Patrick Vandersteene met onderaan links de nieuwe handelszaak Parfumerie Penelope, El Solar zonnebanken rechts en een ingang naar de residentie erboven.

Dan volgt het huidige Pittahuis met dezelfde mooie gevel en appartement met inkom erboven, rechtover het Deken De Fonteynestraatje naar de kerk. Heel lang geleden was dit de woning en de drankwinkel van de ouders van Pascal (1886) De Candt – Clara De Laere. De voorouders De Candt hadden een bakkerij en verkochten kruidenierswaren, drank en likeur. Hun zoon Adolf (1919), optieker - horlogemaker - juwelier - dichter dreef er daarna jarenlang een handelszaak. Toen Adolf De Candt zijn optiekzaak stopzette in 1976, verhuisden de zaakvoerders Telesfoor en Cécile Claeys – De Baets hun in 1968 in de Vakekerkweg gestarte Electro- en – huishoudartikelen “Home Comfort”, naar deze prachtige en ruime handelsruimte waar zij meer dan een kwarteeuw lang, van 1976 tot 2002 hun prestigieuze handelszaak exploiteerden. “Home Comfort”, alleen de naam van de zaak drukte uit wat de bedoeling was. De zaakvoerders bundelden artistieke en verfijnde talenten met praktische kennis en vaardigheid. In Home Comfort werd een uitgebreid stijlvol gamma van handelswaren en merken aangeboden zoals de kookpotten De Meyere en Creuset, juwelen, o.a. Alessi, kristal Swarovski, Baccarat en Spieglau, Christofle zilverwerk, Eschenbach, Arzberg, Bernardaud Limoges serviezen, de ijzersterke keukenbenodigdheden Brabantia enz. De zaak bood merken die klonken als muziek in de oren van de Maldegemnaars die zich waardevolle en degelijke gebruiks- en siervoorwerpen konden aanschaffen met klinkende namen in hun eigen dorp. Tafelcultuur en huisdecoratie, klassieke en moderne kaders, lampadairs, salon- en bijzettafeltjes, serveerwagentjes naar ieders smaak en beurs werden er gepresenteerd op een smaakvolle manier.

In de jaren 70 werden de huwelijkslijsten zeer populair en de vindingrijke zaakvoerders focusten op jonge bruidsparen, gaven aantrekkelijke kortingen, organiseerden spetterende bruidsopendeurdagen, verlootten weekendverblijven in Euro-Disney in Parijs en organiseerden promotieacties enz. Kortom zij hadden een uitstekende feeling om hun zaak in de kijker te zetten. De toekomstige koppeltjes konden er beginjaren 70 een eigen keuze maken wat betreft het klassiekste of het modernste bestek, porseleinen serviezen, kristallen vazen, glasserviezen, siervoorwerpen, alle denkbare keukenbenodigdheden en elektrische apparaten, kortom alles wat een ‘thuis’ of een ‘home comfortabel’, aantrekkelijk en gezellig kon maken. De koppeltjes stelden een verlanglijst op met benodigdheden die ze zelf het mooist en praktisch vonden. Bij hun huwelijksfeest, kregen zij de geschenken die ze zelf gekozen hadden. Naar de eenentwintigste eeuw toe veranderden  de gebruiken en de zeden van de jonge mensen behoorlijk. De koppeltjes gingen eerst samenwonen, verzamelden dan hun eigen huishoudspullen en tegen dat ze ooit in het huwelijk traden, als ze al trouwden natuurlijk want dat begon toen ook al sterk uit de mode te geraken, hadden ze alles wat ze nodig hadden en werden de huwelijkslijsten overbodig.

“Home Comfort” is pure nostalgie naar een bloeiende handelszaak in het hartje van ons dorp.

Naast de Pittazaak, volgt de brede Standaardboekhandel met appartementsgebouw erboven. Vroeger was dit de Stoffenwinkel en naaiatelier Dumon, met daarnaast de herberg van Henri De Backer en Elodia Dhondt. De zoon van Magloire (1880) De Candt en Martha De Laere, Jozef De Candt (1929) en zijn echtgenote Angela Plovie hadden er een chique pelsenwinkel. Het voorlaatste huis in de rij was ooit de stoffen- en kledingwinkel van Julienneke Van den Abeele, echtgenote Omer De Zutter (04 04 1904). Dit stukje Markstraat 46 wordt afgesloten aan de hoek naar Stationsstraat. Die laatste handelszaak was ooit Meubels De Candt, later brouwerij, drank- en likeurhandel. Espérance D’Aubioul (1923), de zuster van Frans, was getrouwd met Albert De Candt (1920). Die zaak werd later overgenomen door Girita Coco, een modieuze kledingwinkel. De huizenrij van de hoek van het marktplein naar de Stationsstraat wordt nu afgesloten door de Dienstenkantoren Van Meenen, de ingang naar de residentie Walther en de bank Crelon. Deze kant van de Markstraat is een mooie, verzorgde huizenrij geworden met nog één enkel huis dat wacht op renovatie. De ondernemingszin in de talrijke handelszaken in het centrum van Maldegem vroeger en nu is een talent dat groeit en bloeit dank zij de onuitputtelijke en creatieve inzet van de zaakvoerders.

Artikeltje opgesteld aan de hand van de mondelinge overlevering van talrijke dorpsbewoners.

Met dank voor de foto’s, de herinneringen en de informatie, aan de Heren Nico Vercruysse, T. Claeys, P. De Coninck, Danny Dheuninck, Carlos De Brée, Leopold Posman en Mevr. Annie Cromheecke, Denise en Cecile De Baets, Jeannine Dheuninck, Francine De Bruyckere, Myrèse Clyncke, Marijke Dhont en andere dorpsbewoners die ik toevallig ontmoet in het centrum.

Zie ook de prachtige artikels in de Jaarboeken van Ambacht Maldegem over de familie Paul, Flora en Pierre De Coninck, boomkwekerijen en ook het artikel over De Borduurschool van de Gezusters Cromheecke. (Markstraat deel V, wordt vervolgd).

Zie  www.bloggen.be/marianne_posman_in_maldegem

Met dank aan ons regionaal blad “Vrij Maldegem” voor het publiceren van de reportages (Drukkerij-Uitgeverij Van Hoestenberghe N.V. Boudewijn Lippensstraat 11, Maldegem).

Bijlagen:
Home Comfort.jpg (71.1 KB)   

Ondernemingstalent in het centrum van Maldegem in de jaren 60 en verder.

Van Metalunion, naar Zelfbediening Blomme en Zelfbediening De Linde, op de marktplaats in Maldegem.

(Centrum Deel VI a).

De huidige Zelfbediening DE LINDE was vroeger het metaalbewerkingsbedrijf METALUNION, met de inrijpoort vooraan naar het atelier, de kantoren en de magazijnen van het bedrijf van de familie Tijtgadt. Metalunion verhuisde naar het Industrieplein en de gebouwen op de markt werden afgebroken en heropgebouwd door aannemer Roger De Meyere van de Kleitkalseide. Metalunion werd een nieuw, modern, breed handelspand, inkom en garagepoort in de Boudewijn Lippensstraat, eind jaren 60. In 1968, bijna een halve eeuw geleden zette ZELFBEDIENING DE SMUL zijn deuren open, uitgebaat door twee nieuwkomers in Maldegem. Gedurende meerdere jaren konden deze zaakvoerders dank zij hun inzet hun nering handhaven. Op een bepaald moment werd aan De Smul zelfs een kledingzaak toegevoegd. De meeste handelaars in Maldegem sloegen hun voorraden en handelswaren ter plekke in, wat de economie van ons dorp bevorderde. Na enkele jaren komen de zaakvoerders Christiaan en Elvira Blomme – Leloup van ZELFBEDIENING BLOMME in beeld op het marktplein.

EEN KORTE HISTORIEK is hier wel op zijn plaats.

Eind jaren vijftig startte het pas getrouwde echtpaar, Christiaan Blomme en Elvira Leloup bij de ouders van Christiaan, in de gekende groothandel koloniale waren van August Blomme (1892) en Anna Bafort (1896) (foto 2), vlak bij de kerk, naast Juwelen en Uurwerken Gabriel De Lille, toen Noordstraat 18, rechts van het kerkstraatje.

De oudere broer van Christiaan, Jules Blomme (1922) was varkenshouder en had een groothandel in veevoeder, meel - en graanproducten in de Bloemestraat, aan huis besteld of thuis geleverd door vader en zoon, August (1898) en Jules Blomme. De jongste zoon van August, Christiaan Blomme bundelde aanvankelijk zijn krachten over beide handelszaken, bij zijn ouders en bij zijn broer.

Na drie jaar, op 12 augustus 1961, verhuisden Christiaan Blomme en Elvira Leloup naar een eigen voedingswarenzaak van 70 m², Zelfbediening BLOMME’S. Zij kochten het landbouwbedrijfje met inrijpoort rechtover de Edestraat, nu Noordstraat 43, aan Eduard De Backere. Zij renoveerden dit gevelhuis tot een aantrekkelijke, eigentijdse en eerste zelfbediening in Maldegem. Een supermarkt was toen een openbaring voor het centrum. Stel je voor, je mocht zelf je mandje of je winkelwagentje vullen met koopwaar en betalen aan de kassa! Een groot terrein om de koopwaar uit te stallen en onder controle te houden was een serieuze prestatie en opdracht. Christiaan had een kippenkwekerij op de achterliggende gronden.

Tijdens de openings- en voorstellingsrecepties werden talrijke prominenten en dorpsbewoners uitgenodigd en op de foto’s 3 en 4 herken je duidelijk links de stralende zakenvrouw Elvira Leloup, de moeder van Christiaan Blomme, Anna Bafort en rechts de koster - organist René Verhaegen (1906) met sigaar, de broers Omer (1904) en Willy (1914) De Zutter, handelaars in mercerieën, Frans De Vlieger (1919), dagblad handelaar tot zelfs onze toenmalige pastoor - deken Paul Van Overbeke en let wel, ook met een dikke sigaar in de hand. Stel je voor dat we nu zoiets zouden doen, sigaren roken in een handelszaak van voedingswaren. Foto (6) toont het stralende echtpaar Christiaan en Elvira Blomme - Leloup, de voorlaatste burgemeester de Heer Jean Rotsart de Hertaing en de heren Marnix D’Anvers, Marcel Baert en Gerard Verhoestraete.

Van bij het begin, was hun supermarkt een voltreffer, de omzet werd steeds aanzienlijker en een uitbreiding van het assortiment èn van het domein drong zich op en werd uitgevoerd.

Vanaf augustus 1968 presenteerden de zaakvoerders een oppervlakte van 140 m² winkelruimte, met grote inrijpoort rechts voor de fietsen en de leveringen. Handelswaren konden besteld worden en werden gratis thuis geleverd via onder meer de sociale, vriendelijke zaakvoerder Jules Blomme, die ook wel andere diensten verleende, zoals koffers of fietsen van internaatstudenten van en naar het station brengen. Jules Blomme vertegenwoordigde een handelszaak, een soort vervoerdienst en sociaal dienstbetoon avant la lettre. Alles verliep toen nog bijna altijd mondeling, maar vlot.

Op die manier renoveerden Christiaan Blomme en Elvira Leloup hun zaak in de Noordstraat twee keer. Floorplanning en assortimentsonderdelen, presentatie van de handelswaren, aanwerven van personeel en allerlei activiteiten werden voorafgegaan door besprekingen, planning, binnenhuisarchitecten enz. Het vraagt talent om diverse activiteiten in goede banen te leiden en uit te voeren.

Daarna komt Zelfbediening De Smul opnieuw in beeld. Op een bepaald moment hing het bestaan van deze zelfbediening af van een andere, vernieuwende dynamiek. De zaakvoerders Christiaan Blomme en Elvira Leloup grepen hun kans om zich nog verder uit te breiden en hun krachten en energie te benutten pal in het centrum. De energieke en ervaren zaakvoerders Christiaan Blomme en Elvira Leloup van ZELFBEDIENING BLOMME uit de Noordstraat namen het beleid van De Smul in handen. Zij konden zich meer centraal vestigen en handel drijven in een gerenoveerde en energieke zaak met een verkoopoppervlakte van  dit keer 340 m² voor hun  steeds uitgebreider en  groeiend enthousiasme.

Meer dan een kwarteeuw lang, van 1973 tot eind 1999 baatten zij onvermoeibaar en geestdriftig hun derde handelszaak uit. Zelfbediening BLOMME was zeer aantrekkelijk gelegen op de marktplaats met ruime parkeermogelijkheden. De inwoners van het centrum werden gediend en bediend in een fraai, modern en kraakhelder interieur. Alles wat een mens nodig had in een huishouden kon je er kopen, praktisch, gezellig dichtbij, uitstekende service, druk beklant, dus alle voedingswaren waren altijd dagvers. Het was beslist een meerwaarde voor het dorp dat de Maldegemnaars een klantvriendelijke handelszaak te voet, per fiets of met de wagen konden bereiken en zich alles konden aanschaffen wat nodig was voor het gezin. Kruidenierswaren, brood en broodbeleg, alle kaassoorten, fruit, groenten, zuivelproducten, dieetproducten, conserven, essentiële verzorgings -, onderhouds - en wasproducten, frisdrank, alcohol, school - en naaigerief, geschenkjes, wenskaartjes, kleine hebbedingetjes kortom alles wat je maar bedenken kon, werd er te koop aangeboden. Vriendelijke en ijverige winkelbedienden stonden je met raad en daad bij in een overzichtelijke zaak. Jarenlang werkte het echtpaar van zes uur ’s morgens tot ’s avonds laat. Ze sloten hun deuren op zondagmiddag en de werkweek herbegon op maandagmiddag. Ze stonden elke dag van de week ter beschikking van hun klanten. Niemand kan zich echt voorstellen hoeveel uren de meeste dynamische en succesvolle zelfstandigen en hun winkelbediendenteam werken per dag om een zaak, van vooral levensmiddelen draaiende te houden. Alle taken organiseren en coördineren, de handelsruimte hygiënisch, aantrekkelijk en modern houden en bijtijds renoveren is geen gemakkelijke opdracht. Niet iedereen heeft het talent en de kracht om zoveel energie te stoppen in een zaak en toch nog actief deel te nemen aan het dorps- en verenigingsleven.

De zaakvoerders van Zelfbediening Blomme gingen op rust eind 1999.

“Blommes” werd aanvankelijk overgenomen door Stefaan Den Dooven en familie. In februari 2005 nam zaakvoerder Gerry Devaere uit Oostrozebeke, het heft in handen. Zelfbediening Blomme werd ZELFBEDIENING DE LINDE, verwijzend naar de prachtige, eeuwenoude intussen gesneuvelde linden op de marktplaats. Zaakvoerder Gerry Devaere was geboren en opgegroeid in een handelszaak. Na 25 jaar zaakvoerder in het centrum van Gent kwam hij in ons dorp terecht met Zelfbediening De Linde. De talrijke dorpsbewoners en centrum bezoekers kunnen voor hun noodzakelijke inkopen nog altijd terecht in hartje Maldegem.

Link naar de fotoreeks: https://plus.google.com/116688562905656264433/posts/7GSvUB13W24 en

http://www.bloggen.be/marianne_posman_in_maldegem/

Met dank aan Eugeen De Lille (0485 655 292) voor de prentkaart 2. Met dank voor de foto’s en de informatie aan de heren Nico Vercruysse, Gerry Devaere, Christiaan Blomme, Mevrouw Elvira Leloup en de talrijke dorpsgenoten die ik toevallig ontmoet in het centrum. (Markstraat deel VI a, wordt vervolgd).

Met dank aan ons regionaal blad “Vrij Maldegem” voor het publiceren van de reportages (Drukkerij-Uitgeverij Van Hoestenberghe N.V. Boudewijn Lippensstraat 11, Maldegem).

25-12-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

Ondernemingstalent in het centrum van Maldegem in de jaren 40/50/60 en verder.

Van Zelfbediening DE LINDE naar BNP Fortis Parisbas.

Centrum Deel VI b.

De foto  in bijlage toont de Maldegemse markt ongeveer drie kwarteeuw geleden. Tegen het standbeeld staat de foto van koning Albert I met vlaggen er rond en de fanfare rechts. Het is zeer waarschijnlijk een rouwende herdenking van wijlen Koning Albert I, die stierf na een val van de rotsen in Marche-les-Dames, Namen op 17 februari 1934.

Vooraan staan het prachtige “frietkot”, een lantaarnpaal en een grote menigte. Het klooster op de achtergrond met rechts een flinke boomgaard, tuin en begroeide achtergrond, was nog niet uitgebreid met de gebouwen van de lagere school. Het is een mooi zicht op het standbeeld, het kanon en DE LINDEN. Tussen de kloostermuur en het gemeentehuis liggen hopen stenen en buizen. Er waren zeer waarschijnlijk werken voorzien. De inwoners rond het marktplein hebben meer dan een eeuw lang dit decor als rustgevende achtergrond in hun leven kunnen inlassen en de winkeliers konden genieten van de mogelijke klanten die in de omgeving woonden of  langskwamen.

Het ijzerbewerkingsbedrijf Metalunion van de familie Tijtgadt op het marktplein, met inrijpoort werd de aantrekkelijke Zelfbediening DE SMUL. DE SMUL werd later overgenomen door zaakvoerders Christiaan Blomme en Elvira Leloup en werd Zelfbediening BLOMME van 1973 tot eind 1999. Op de foto’s 2 en 3 zie je de winkelbedienden Magda De Schepper (foto 2) en Alice Sneppe (foto 3) aan het werk. Zij vormden jarenlang een actief en enthousiast verkoopteam in deze succesvolle supermarkt. In februari 2005 nam Gerry Devaere uit Oostrozebeke het heft in handen van Zelfbediening DE LINDE, verwijzend naar de omgehakte linden op de markt.

Terug naar de jaren 40, 50, 60. Naast Metalunion had je de zuivelwinkel van Alice De Lille, moeder van Nico Vercruysse, later ijs- en tearoom en rookwarenwinkeltje van Elodia Dhondt, weduwe van Henri De Backer, herbergier van het café uit de Markstraat toen nr. 18. Je kon er iets drinken, een ijsje proeven en de trouwe klanten van de herberg konden er blijven genieten van een alcoholisch drankje.

De kleermaker Raymond De Clerck baatte de volgende handelszaak uit. Het waren twee identieke woningen. Het kapsalon ernaast van coiffeur André De Groote en Clarysse Tilleman trok van bij het begin veel klanten. Clarysse Tilleman was de zus van Anna Tilleman afkomstig van Eede en groottante van de zaakvoerder van interieurzaak Van Canneyt Home Store uit de Noordstraat. Clarysse en Anna waren heel knappe, elegante, goedgeklede vrouwen, zoals de meeste dames uit het dorp. Zij hadden geen tuin- en landwerk te verrichten dus zij liepen er altijd verzorgd en modieus bij. Alfons D’Aubioul (1880), getrouwd met Emma Van Kerschaever had tussen die korte winkelstrook op het marktplein een inrijpoortje naar zijn atelier, een uitweg van zijn slagerij in de Markstraat naar het Marktplein. Al deze handelspanden waren vroeger eigendom van (Albert en Paul) De Candt.

André De Groote en zijn echtgenote Clarysse Tilleman kochten het café Jeanne in de Edestraat nummer 5 en verhuisden. Het was er rustig, vlakbij het centrum dus aangenaam wonen. Het bleef een drukke zaak.

De kapperszaak van André De Groote op het marktplein werd daarna uitgebaat door de bedrijvige en knappe haarkapster Denise Dobbelaere - De Baets uit de Noordstraat en werd nadien frituur Martino geëxploiteerd door haar zoon wijlen Eddy Dobbelaere en zijn echtgenote.

Kleermaker Raymond De Clerck (1907), zijn echtgenote Suzanna De Lille en hun kinderen Thierry, Lori en Any De Clerck hadden een naaiatelier voor herenpakken op het Marktplein toen nr. 44. Het gezin De Clerck kocht een eigen woning en verhuisde naar de Markstraat zelf, het eerste huis naast De Gouden Leeuw. Er woonde een Juffrouw Hélène bij hen in, waarschijnlijk de vroegere eigenares van de woning, die met de belofte om voor haar te zorgen haar huis had verkocht, wat vroeger wel meer gebeurde. Ik denk niet dat dit nu nog zou lukken. Zoon Thierry De Clerck nam de kledingzaak over en zijn zuster Any (1933) hielp soms de klanten bedienen. Ik denk dat je er ook terecht kon voor wassen en strijken van overhemden en chemisch reinigen van overjassen, mantels en herenpakken. Op de eerste verdieping hadden ze een naai atelier, dat bereikt werd langs de Edestraat, het Peurke, in het kleine weggetje rechts waar Coiffeur André zijn definitieve kapsalon op de hoek had. Jenny Goethals, echtgenote Robert Posman naaide jarenlang herenpakken voor Raymond en zoon Thierry De Clerck. Toen Thierry De Clerck vroeg overleed, nam de knappe en ondernemende weduwe van Thierry de leiding en opende een bloeiend eet -, praat - en jongerencafé, Old Vick in de Nieuwstraat nummer 40.

Zoon Danny volgde zijn moeder op en pas enkele jaren geleden werd de zaak overgenomen. De Old Vick blijft een vaste waarde in het centrum. Danny opende samen met zijn echtgenote Schoonheidsinstituut Carla’s Sense of Beauty, Nieuwstraat nummer 3, vroeger woning en praktijk van Dokter René Timmerman (1892) – Irena Potvliege. We vertoeven eventjes in het begin van de Nieuwstraat want de tearoom ’t Koffieboontje nummer 12 er rechtover was vroeger jarenlang dagbladhandel Neyrinck, daarna van Michel Dierings en was ooit de mercerieën zaak van de Gezusters Claeys. Zij verkochten knopen, ritsen, naalden, allerlei garen, kortom alles wat naaisters of kleermakers nodig hadden.

Naast Metalunion, huurden vanaf de jaren 60 de zaakvoerders Gratiaan BONNE en Annie Steel van Bonne Shoe aanvankelijk één woning, daarna twee, tot hun dochter Mieke Bonne en echtgenoot Piet Lippens, de zaak overnamen en uiteindelijk de eigendom kochten aan Paul De Candt, zoon van Albert. Twee woningen werden één grote gekende en bloeiende handelszaak, meer dan een halve eeuw lang, dank zij het ondernemingstalent en de niet aflatende ijver en inspanning van de zaakvoerders. An De Coninck, winkelbediende in Bonne Shoe, herinnert zich dat haar grootvader Denis De Coninck fotograaf er nog gewoond heeft in een ver verleden. De fotografen De Coninck èn de beschrijving van de Nieuwstraat staan uitvoerig beschreven in een van de Jaarboeken van het Ambacht Maldegem. Dat wat betreft een korte historiek volgens mondelinge overleveringen van Zelfbediening De Linde naar de BNP Paribas Fortis.

We gaan nu terug naar de hoek, naar De Grand Café nu BNP Fortis Paribas. In de ‘Grand Café’, op de hoek zwaaide Frans D’Aubioul jarenlang de scepter. Voor De Grand Café was er heel lang geleden een publieke waterpomp, later de handmatige benzinepomp van Frans D’Aubioul (1919) en Yvonne De Smet (1913), zus van Germaine De Smet. Germaine en Yvonne waren de dochters van Edmond De Smet (1890) en Esther Leloup. Edmond De Smet was fietsenhandelaar in de Westeindestraat toen nr. 79. Frans D’Aubioul baatte het grote café - restaurant uit en was bevelhebber van de brandweercentrale. De Grand Café werd daarna restaurant Diederik De Jaeger die later het bekend restaurant ‘t Groot Ardoes startte in de Noortemstraat. Ooit was er een zaak SNOEPI, maar daar kan ik me echt niet veel meer van herinneren, misschien omdat ik altijd op mijn lijn moest letten en zelden of nooit mocht snoepen. De Grand Café werd uiteindelijk afgebroken om plaats te maken voor de Residentie Grand Café, waarvan de eerste verdieping bijna drie meter uitgebouwd werd boven het voetpad. Tot zover een deel (VI b) van de wandeling in het geheugen van Nico Vercruysse, van de hoek Zelfbediening De Linde, naar BNP Paribas Fortis.

We sluiten af met een prentkaart van rond 1900. Madeleine Tijtgadt schreef vooraan op de kaart in het Frans een bedanking aan haar vriendin Alina voor de konijnen die ze ontvangen had. Achteraan links De Grand Café waarschijnlijk en op de achtergrond is ons huidig gemeentehuis nog niet in zicht, enkel het marktplein. Het gemeentehuis was toen nog rechts op de foto (’t Oud Stadhuis). De foto werd genomen door Francis Cabuy drukker uit de Markstraat.

De historiek van Drukkerij Cabuy,  ’t Oud Stadhuis en het gemeentehuis zijn nauwkeurig beschreven in de jaarboeken “het Ambacht”.

In zijn prachtig boek “Kriekeperen” heeft de schrijver ASTRAN op een heel knappe, accurate manier het centrum van Maldegem beschreven tijdens zijn kind- en jeugdjaren, de samenvatting van een bundel artikelen verschenen in Vrij Maldegem in 1982. Een aanrader.

Met dank voor de foto’s en de informatie aan het Archief Maldegem, de Heren Nico Vercruysse, De Tuinvogel, Mevr. Francine De Bruyckere, Margareta De Zutter, Denise De Baets, Mieke Bonne, Jenny Goethals, Marleen Van Laer en andere dorpsgenoten die ik toevallig ontmoet in het centrum. (Markstraat deel VI b, wordt vervolgd). http://www.bloggen.be/marianne_posman_in_maldegem/

Met dank aan ons regionaal blad “Vrij Maldegem” voor het publiceren van de reportages (Drukkerij-Uitgeverij Van Hoestenberghe N.V. Boudewijn Lippensstraat 11, Maldegem).

Foto's en bijlage worden niet altijd aanvaard in blog. Sorry. Artikel in Vrij Maldegem dan maar lezen! Groetjes. M.

Bijlagen:
020_Delicatessen Diederik De Jaeger_vroegere Grand Caf+®_zijgevel_002.tif (4 MB)   
Markt 1900.jpg (1.6 MB)   

23-12-2013 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

Ondernemingstalent in Maldegem in de vorige eeuw.

Centrum Deel VIII.

Gebroeders Delhaize & Cie. Stationsstraat nr. 3.

Het beschrijven van het centrum van Maldegem blijft een fascinerende bezigheid. Elke woning, elke handelszaak, zelfs de uitwegen van een pand hebben een geschiedenis die vergroeid is met de bewoners die er gebleven zijn, in de buurt gewoond hebben of met nostalgie terugdenken aan de tijd dat zij er verbleven. Steeds worden verhalen opgedist met een brede glimlach, hoe gezellig, gemoedelijk en kameraadschappelijk de mensen vroeger met elkaar omgingen, hoe zij elkaar hielpen in voor- en tegenspoed, hoe de zelfstandigen bij elkaar hun boodschappen deden, hoe de kinderen van de meeste gezinnen met elkaar optrokken om de omgeving te verkennen en levenslange vriendschapsbanden smeedden.

Mijn inspiratiebron, Francine De Bruyckere is de dochter van de slager Leonard De Bruyckere (Middelburg 23 06 1904) en Florentia Lampo. Aanvankelijk woonden Leonard De Bruyckere en Florentia Lampo in de Noordstraat nr. 42 bij bakker Cyriel Standaert en Aline Lampo (zus van Florentia) rechtover het vroegere jeugdhuis in de Noordstraat maar ze verhuisden naar een kruidenierswinkel in de Stationsstraat rechtover de “GEBROEDERS DELHAIZE De Leeuw” & C., handelszaak uitgebaat door PAULA LAMBERT (20 02 1906), echtgenote van de koster - organist van de Sint Barbarakerk RENÉ VERHAEGEN, in de Stationsstraat nr. 3. Deze handelszaak bestond meer dan honderd jaar in Maldegem.

In 1889 vestigden bakker Emiel Taveirne en Valerie Lambert zich na hun huwelijk aanvankelijk op het Stationsplein, later definitief in de Stationsstraat nr. 3.

Delhaize F. & Cie Le Lion of De Leeuw, nam overal zelfstandige uitbaters aan. Emiel Taveirne en echtgenote Valerie Lambert namen de uitdaging aan en startten hun verkooppunt “Delhaize F. & Cie., De Leeuw” in Maldegem (Delhaize F. & Cie staat voor Delhaize Frères et Compagnie).

Een kruidenierszaak Delhaize maakte deel uit van een grote groep bijhuizen die hun waren, de instructies, de reglementen en de reclame geleverd kregen via een centrale distributeur in Brussel. De detailhandel werd bevoorraad door een depot met een eigen distributiesysteem en vervoerdienst en kon op die manier kwaliteitsproducten leveren aan concurrerende prijzen. Elk bijhuis was ingericht, verlicht en de waren werden uitgestald volgens een vooraf bepaald concept van de overkoepelende onderneming. Elke Delhaize winkel had eenzelfde uithangbord boven de deur, op marmoriet, een glasplaat die op marmer leek, met de naam van de zaak “Gebroeders Delhaize & Cie.” en met als afbeelding een gekroonde leeuw. Het grote aantrekkelijke winkelraam met de talrijke uitgestalde waren en de duidelijk gemarkeerde prijzen hadden de bedoeling de aandacht van de voorbijganger te trekken. De etalage, die regelmatig wisselde in functie van de seizoenen of van de feestelijkheden viel op door het groot aantal geëtaleerde koopwaren, de fraaie etiketten en de grote verscheidenheid van de artikelen.

Op foto 1: In het deurgat van de handelszaak in de Stationsstraat nr. 3, staan Valerie Taveirne – Lambert in het zwart, haar dochter Paula Taveirne en het nichtje Paula Lambert voor hun zaak met uithangbord en reclame van AXA (verzekeringen?) aan de gevel, uitbaters van de Gebroeders Delhaize & Cie, rond 1926. Op het uithangbord staat een grote kroon, een leeuw er onder en Delhaize F & C. In de etalage in het midden zit een grote witte leeuw. Het was waarschijnlijk een heel brede winkel want nu is de breedte nog dezelfde maar met twee uitstalramen en een inkomdeur in het midden.

Iedereen herinnert zich wel enkele gekende kwaliteitsmerken of discountmerken waardoor de Delhaize keten een zeker imago kon opbouwen. Voor 1950 lag de nadruk op conserven, nadien ging men prat op een groot aanbod verse groenten en fruit. Merken zoals, Le Panier d’or, groenten, Del Rio, exotisch fruit in blik, Silver King, vis en schaaldieren, Pic-Nic, fijne vleeswaren, het discountmerk Derby (margarine, koekjes, peperkoek, chocolade, olie, azijn, sterke drank en conserven), California, gevriesdroogde soepen, Mariana koffie, later Hag Koffie, Kellogg’s cornflakes, Era margarine, Blue Band margarine, Liebigproducten, de producten van Dokter Oetker en LuLu maar ook dieet- en luxewaren. Savon le Lion, Vinaigre le Lion legden dan weer de nadruk op het aankopen van Belgische producten om de nationale nijverheid te steunen. Het productenaanbod werd op regelmatige basis vernieuwd, aangevuld en uitgebreid en bleef succesvol omdat het kon bogen op kwaliteitshandelswaren. Later vergrootten lichaamsverzorgings- en onderhoudsproducten het assortiment. De onderneming voerde een uniforme reclame over het hele land. Ze had een eigen drukkerij en verspreidde kleurrijke, creatieve affiches geïnspireerd door art nouveau en oriëntalisme en de grote kleurenprenten, kalenders en prentjes (bv. Liebig) werden verzamelobjecten. Bovendien werden de trouwe klanten beloond met kortingszegels en – punten op de waren zelf, voor bonussen in natura en verzekerden op die manier een sterke klantenbinding.

De filiaalhouders Taveirne – Lambert waren gekend voor hun initiatief, creativiteit en enthousiasme in hun zaak van bij het starten van de zaak in 1889. Emiel en Valerie hadden drie kinderen: Maurice, Omer en Paula Taveirne. In 1906 werd Valerie Lambert weduwe en stond zij alleen voor de zaak en het opvoeden van de kinderen. Zij was een verstandige dame met ondernemings- en organisatorisch talent en gaf die gaven door aan haar nageslacht. Zoon Maurits Taveirne (22 september 1892), gehuwd met Maria Verkindere was een stimulerende factor in de legendarische Maldegemse beschuit fabriek VERKINDERE – TAVEIRNE, die onder zijn leiding een ongekende bloei kende. De andere zoon, Omer Taveirne (1897) gehuwd met Margarita De Rijcke, stichtte de Bank van Brugge in de zaak van zijn ouders, Stationsstraat nr. 3, later werd dit de Bank van Brussel in de Stationsstraat nr. 11, nu is dit de Bank I.N.G. op een andere locatie in de Stationsstraat. Hun dochter Paula Taveirne hielp in de handelszaak.

Na het overlijden van de ouders van het achtjarige nichtje, Paula Lambert geboren in Ruddervoorde, nam de familie Taveirne – Lambert, Paula Lambert in huis en brachten haar groot met de andere kinderen. Na het vroegtijdig overlijden van de enige dochter Paula Taveirne in 1931, aanvaardde het nichtje Paula Lambert, de uitbating van de zaak TAVEIRNE – LAMBERT, Gebroeders Delhaize & Cie. Paula Lambert hield de drukke handel draaiende tot in 1963, waarna de dochter Lieve Verhaegen op haar beurt de fakkel overnam tot in 1998.

Bestellen van producten, uitpakken, aanvullen, onderhouden, de boekhouding bijhouden en de mensen bedienen ondertussen was een heel zware opgave maar Paula Lambert en haar dochter Lieve hielden de zaak met succes jarenlang in stand.

In 1929 werd René Verhaegen aangesteld als koster – organist in de Sint Barbarakerk in Maldegem. Het was een loodzware opgave als je bedenkt dat er ’s zondags zes misvieringen waren, ’s namiddags lof en vespers, elke weekdag meer dan één kerkdienst en dat toen nog bijna alle begrafenisdiensten, huwelijken en doopsels voltrokken werden in de kerk. Kerkelijke feestdagen, priesterwijdingen, huwelijksjubilea, communies en vormsel werden ook in de kerk gevierd met zeer lange erediensten, prachtige Gregoriaanse muziek, koren en heel veel priesters in plechtige gewaden. Bovendien fungeerde René Verhaegen ook als een sociale dienst op vrijwillige basis. Hij werkte heel vroeg reeds als vrijwilliger bij de uitbetalingen van de C.M. (“ziekenbond”) in een klein kantoortje in de Stationsstraat nr. 3.

Op 16 juni 1932 trouwde Paula Lambert met koster – organist René Verhaegen, geboren op 14 februari 1906 in de kunstenaarsgemeente of het schildersdorp Sint Martens-Latem aan de oevers van de Leie.

René en Paula hadden vijf kinderen. Guido Verhaegen, gewezen volksvertegenwoordiger en ere-senator, was directeur van het N.C.M.V. en afgevaardigde beheerder van de S.V.M.B. (sociale verzekeringsmaatschappij middenstand en de vrije beroepen). Hugo Verhaegen was wiskundeleraar aan de middelbare school en koster in Zomergem, getrouwd met Aline De Roo, de jongste zuster van Julia De Roo, echtgenote Apotheker Robert Lippens. Herman Verhaegen werd musicoloog en kinesitherapeut en de jongste zoon Christiaan Verhaegen was zaakvoerder van een tandtechnisch labo in Oostende. De enige dochter Lieve Verhaegen hielp haar moeder en nam de handelszaak over. Na de overname volgden aanpassingen en moderniseringen.

In 1963 werd de zaak volledig vernieuwd. Lang heeft Paula Lambert van de renovatie niet kunnen genieten want zij stierf in 1963, pas 57 jaar oud. Haar dochter Lieve Verhaegen liet de volledige benedenverdieping vernieuwen in 1975 volgens de nieuwe normen en reglementen van de onderneming en er werd overgeschakeld naar een gedeeltelijke zelfbediening, met aantrekkelijke rayons en presentatiekorven. Lieve Verhaegen baatte “Gebroeders Delhaize & Cie, De Leeuw” succesvol uit tot zij met pensioen ging eind 1998. De kleinere handelszaken Delhaize Le Lion sloten de deuren in de meeste dorpskernen en werden vervangen door de megasupermarkten Delhaize aan de rand of de ring rond dorpen en steden in België en in de rest van de wereld, van klein naar groot, bijna 150 jaar lang (1867 – 2014). Gebroeders Delhaize & Cie. is een multinational geworden. De handelszaak Gebroeders Delhaize & Cie. in de Stationsstraat nr. 3 werd eind 1998 de handelszaak ’t BOBIJNTJE, een Naaishop met een service voor Wasserij en chemisch reinigen van kledingstukken, versteldienst en een breed assortiment van benodigdheden om te breien, te haken, te weven en te naaien.

Achteraan deze woningen was een gangske naar de Boudewijn Lippenstraat. Eind jaren 60 opende kunstliefhebber René Verhaegen de GALERIJ ‘T GANGSKE achteraan zijn woning om de Maldegemse kunstenaars gelegenheid te geven hun kunstwerken voor te stellen in ‘t centrum. René Verhaegen bracht orgelmuziek, kunst en sociaal engagement in ons levendige dorp. In 1980 werd hij gehuldigd na 50 jaar dienst in de kerk maar ook als kunstminnaar en bezieler van het verenigingsleven en handelswezen in het centrum.

Het echtpaar Verhaegen – Lambert zorgde jarenlang op een bescheiden, zachtaardige en fijnzinnige manier voor de ontwikkeling van geest en lichaam van ontelbare Maldegemnaars. Een korte beschrijving van een handelszaak in de Stationsstraat aan de hand van de levendige herinneringen van de bewoners, Francine De Bruyckere, Chris en Lieve Verhaegen, brengt die handelszaak weer tot leven en roept beelden op van de inwoners en hun nakomelingen, hun ondernemingstalent, inzet en doorzettingsvermogen.

Foto 2 is de begrafenisstoet van Alice De Backere (°1882), de echtgenote van Alfons Verstuyf uit de Noordstraat, met E.H. Stefaan De Waele (1954 – 1966), E.H. Maurits Doom (1951 – 1966), E.H. Paul Van Overbeke en de koster – organist René Verhaegen rechts, aan de boeken-, geschenken- en papierhandelszaak van R. Verhoeyen in de Mevrouw Courtmanslaan. Pure nostalgie naar het verleden. (Centrum deel VIII, Stationsstraat wordt vervolgd).

Artikeltjes opgesteld aan de hand van de mondelinge overlevering van talrijke dorpsbewoners.

Met dank voor de foto’s en de informatie aan de Heren C. Verhaegen, Carlos De Brée, Mevr. Francine De Bruyckere en Lieve Verhaegen.

Bijlagen:
Delhaize.jpg (990.2 KB)   

Ondernemingstalent in het centrum van Maldegem in de jaren 40/50/60 en verder.
Centrum Deel VII.

Nico Vercruysse geboren in 1937 was de zoon van Medard Vercruysse en Alice De Lille en woonde in een zuivelwinkel tijdens zijn jeugdjaren naast Metalunion, nu Zelfbediening De Linde op de Marktplaats in Maldegem. Hij werd ingeschakeld in de melk- en boterdistributie en kende zowat alle bewoners van “TIRP”. Van de Marktplaats richting Markstraat had je talrijke gezellige en drukke handelszaken.

Op de hoek van de Stationsstraat - Markstraat, rechtover Dienstenkantoren Van Meenen nu, stond jarenlang de woning van Apotheker Jozef Lenssen. Apotheker Jozef Lenssen (1904), geboren in Eelen, Limburg, kocht de “zille” of “het klantenbestand” van de overleden Apotheker Emiel Vandenbroucke in de Edestraat toen nr. 33, aan de weduwe, Bertha Cabuy. Die woning, nu handelszaak van de beeldhouwer M. Rodts in de Edestraat was eigendom van de kerkfabriek. Later verhuisden Apotheker Jozef Lenssen, zijn echtgenote Marguerite De Coninck en hun zonen Paul en Louis Lenssen, naar de hoek van de Stationsstraat - Markstraat nr. 12. Het was een brede hoekwoning zonder tuin, die begin jaren 2010 afgebroken en verbouwd werd tot drie stijlvolle bel-etagewoningen door de aannemer Jozef Van Deynse van Maldegem. Marguerite was de zus van Céleste Hendrickx - De Coninck, van de rozen – en boomkwekerijen Camiel en Leonie De Coninck – Dervaes in de Stationsstraat toen nr. 102. Nu is dit domein aan de spoorweg bijna volledig bebouwd met residenties, eengezinswoningen, kantoren en handelszaken, Artex, Ava, Aldi en enkele andere ketens.

Naast de apotheek Lenssen woonde in nr. 10, Emiel De Lille (11 02 1888), postbode, vader van drie dochters, Melva, Noëlla, echtgenote Robert De Meulenaere en Frida, echtgenote van de onlangs overleden André Vercruysse. De echtgenote van Emiel De Lille, Alice Lampo, de zus van Florentia Lampo en de tante van Francine De Bruyckere, had er een stoffenwinkel. Dit huis heeft nadien diverse huurders gehad, o.a. Drukker Willems annex zilveren juwelen, Girita Coco enz. Nu is het een Kantoor van de Bond Moyson. De ondernemende zussen Alice en Florentia Lampo hadden elk een zaak in het centrum. Het was waarschijnlijk best gezellig voor de familieleden om dichtbij elkaar te wonen. Toen was er nog geen kinderopvang nodig. Het huis dat ooit behoorde aan Emiel De Lille, is een goedgelegen smalle, hoge handelszaak geschikt voor diverse bestemmingen. De eigendom had vroeger een uitweg in de Stationsstraat. Emiel De Lille was de broer van Maria, Alfons, Richard en Theofiel De Lille.

Napoleon (1884) Van Nieuwenhuyze, Lucien (1920), Paul en hun afstammelingen woonden ernaast in het brede, lage huis, met handelszaak ooit meststoffen, zaad - en plantgoederen via de ijzeren inrijpoort links, toen nr. 8. De klanten keken op naar de zelfstandigen in het centrum en menig jongentje dankt zijn naam aan een van hen, zoals mijn jongste broer Lucien door het leven ging met die voornaam.

Schoenmaker Armand Buysse (1905) en zijn echtgenote Jeannette Cauwels, Markt 4 hadden ernaast een schoenenwinkel, dit is nu Boetiek TRY OUT. Dit mooi gevelhuis heeft bovenaan een erkertje, met het beeldje van de H. Barbara. De laatste handelszaak in de rij, een stijlvolle hoekwoning was lang geleden eigendom van Fotograaf Georges De Coninck (1902) en Bertha Nagel, later uitgebaat door Fotograaf Jozef (en zoon Pol) Van Belleghem. Het is nu het kantoor van Natuurpunt. Naast Natuurpunt op de Schouwburgplaats, was onderaan een snoepwinkeltje van paardenknecht Pierre Bruneel (1873) en Leonie Van den Driessche, later o.a. Boetiekje babyartikelen Gyselbrecht, nu advocatenkantoor E. Van Hoecke, dan volgden De Schouwburg of de bibliotheek, Café ’t Riethuis, nu café Schouwburg en de winkel van Marie Tamboer, nu Frituur Eddy. Sommige handelszaken op de hoek van de Markstraat en de Schouwburgplaats dateren pas van eind jaren 30, voordien was er een herberg in de Markstraat, Sinte Barbara, er achter lagen gemeentelijke gronden. Het tramstraatje liep erdoor. In de Jaarboeken van het Ambacht Maldegem kan je de volledige historiek over dit stukje dorpskern lezen. Op prentkaart 1 zie je alle handelszaken links: Georges De Coninck, Armand Buysse, L. Van Nieuwenhuyze, Emiel De Lille en Apotheek Jozef Lenssen.

Op prentkaart 2 heb je een zicht op de huizenrij er schuin rechtover, ’t Hof van Brussel op de hoek en dan de bakkerij van Theodoor Spiegelaere (1871) en Livina De Windt. Toen Theodoor stierf, verkocht Livina snuifdoosjes. Dan volgden slager Omer en Lily Van den Abeele - Spiegelaere, linnenzaak Omer en Gabriëlle Van Craenenbroeck - Claus (toen nr. 11) en van slager Albert Verstringe met zijn echtgenote Elza en zoon Eddy (toen nr. 9). Deze handelszaken zijn in mijn geheugen geprent, want in 1955 geleden kocht mijn moeder nieuwe kleren en accessoires voor mijn eerste communie in de linnenzaak van Omer en Gabriëlle Van Craenenbrouck - Claus. Toen we naar buitengingen nam moeder mij bij de hand om me naar Apotheek Lenssen er rechtover te sleuren. Hij zou gaatjes in mijn oren boren en me oorringetjes bezorgen. Ik had het prikprocedé gezien bij Maria Van Dycke van het einde van Moerhuize, die van haar moeder Irma De Clercq gaatjes in de oren geprikt kreeg met een flessenkurk en een dikke stopnaald ontsmet met azijn. Ik wou in geen geval die afschuwelijke marteling ondergaan en mijn moeder bleef maar trekken aan mijn arm op het voetpad en ik bleef me verzetten. Ik heb nooit gaatjes in mijn oren gehad. Toch vreemd dat je zoiets meer dan een halve eeuw onthoudt. Apotheker Jozef Lenssen verkocht dus niet alleen medicijnen maar ook juwelen en paternosters. In die tijd had elk kristen mens een paternoster, een dagelijkse en een heel mooie, soms een parelmoeren exemplaar voor in de kerk. De mensen geloofden toen bijna allemaal dat God hen op allerlei manieren kon helpen en bijstaan, als iedereen maar genoeg gebeden, litanieën en dergelijke prevelde. Dit onwankelbaar geloof is intussen behoorlijk afgebrokkeld bij de meeste mensen, maar ik herinner mij, hoe troostend, ontspannend en rustgevend een gebed was in moeilijke, spannende tijden. Bidden verhoogde het zelfvertrouwen.

De zus van Gabriëlle Claus, Irma Claus afkomstig van Nieuwkerken - Waas, was getrouwd met Hector De Bruyckere, een slager in de Westeindestraat, broer van slager Leonard De Bruyckere. Irma Claus voelde zich een beetje eenzaam in Maldegem en vroeg aan haar zus of ze ook niet in Maldegem kwam wonen. En zo geschiedde. Het echtpaar Omer Van Craenenbroeck en Gabriëlle Claus, kocht in 1945 het grote negentiende-eeuwse gevelhuis met diepe tuin tot aan de kerkwegel, aan de weduwe van winkelier Remi De Baets (1876), Ubertine Machiels, toen Markt 11. Ubertine Machiels leefde nog enkele jaren bij het gezin in een aparte ruimte, wat vroeger gebruikelijk was. Oudere mensen verkochten hun huis met de afspraak dat voor hen zou gezorgd worden tot hun overlijden. Het was een kwestie van wederzijds vertrouwen en van grote naastenliefde. Stel je voor dat jonge mensen dit zouden doen tegenwoordig?

Op die manier kwam de familie Van Craenenbroeck - Claus in Maldegem terecht. Gabriëlle Claus startte een bloeiende handelszaak in hartje Maldegem. Ze verkocht hoeden, petten, sjaals, nachtkledij, ondergoed, kousen, sokken, zakdoeken, kortom alle linnen voor klein en groot. Ze bood een ruime keuze aan van stoffen om hemden, schorten, nachtkledij, overalls, “kiels”, wijde overhemden van stevige stof voor stielmannen, arbeiders, landbouwers enz. te maken. Zij naaide en stikte ook zelf alle mogelijke kledingstukken. Dat de gemeente Maldegem een mannelijk bediende wou aanwerven bij de ravitaillering, een dienst die voorzieningen trof voor de Maldegemse bevolking na de oorlog, kwam Omer Van Creanenbroeck goed van pas. Hij had een interessante betrekking en later werd hij bediende bij de Christelijke Mutualiteit.

Gabriëlle was een heel vriendelijke dame, ze deed goede zaken vlak in het centrum en voedde intussen haar kinderen op, Joséphine, Godelieve, Beatrijs, Agnes, Jozef, Johan en Christine en liet hen allemaal verder studeren.

Toen Gabriëlle de zaak stopzette, na het overlijden van haar echtgenoot, verkocht zij een gedeelte van de grote woning. Zij bleef actief in de gemeenschap, ondernam prachtige, verre reizen en kon bijna tot op het einde van haar leven in het centrum van het dorp blijven wonen. De familie Claus uit de provincie Antwerpen werd verweven en bleef verankerd in Maldegem. Honoré Claus, professor wiskunde aan de Handelshogeschool Sint Ignatius, nu Ufsia, Antwerpen was de broer van Irma en Gabriëlle. Mijn echtgenoot had les van hem, een eminent professor. Honoré Claus was getrouwd met Julienne De Bruyckere, de zus van de slager Hector uit de Westeindestraat en van de slager Leonard (1904), kruidenierszaak naast ’t Oud Stadhuis. De families Claus, De Bruyckere en Van Craenenbroeck waren aan elkaar verwant en de kinderen hadden er meteen veel speelkameraadjes.

Op foto 3 heb je eerst ’t Oud Stadhuis, dan de kruidenierswinkel van Leonard en Florentia De Bruyckere – Lampo met luifel, dan ’t Hof van Brussel met een dame voor de deur, misschien wel winkelierster Livina De Windt, weduwe Theodoor Spiegelaere, schoonmoeder van Omer Van den Abeele, dan om de hoek nog een voordeur met een meisje ervoor (misschien een dochtertje van Omer, Ria of Monique?). Naast ’t Hof van Brussel waren twee smalle handelszaken, twee voordeuren en achteraan liepen de woningen samen. Daarna zie je de zonnestores van de handelszaken van de familie Van Craenenbroeck en de slager Albert Verstringe, laatste huis voor het Ballingstraatje, voor Brouwerij Potvliege toen nr.7. Nu heb je daar het Eet- en Koffiehuis ’t Hoekske, Café Havana Lounge, Tropics Café, een privéwoning en de gewezen zaak van telecom Guy Van Tornout. Slager Omer Van den Abeele verongelukte toen hij vlees en soep rondbracht. Na het overlijden van Omer verkocht zijn weduwe Lily Spiegelaere (moeder van Monique, Ria, Roger en Jacques Van den Abeele) zuivelproducten in de winkel van Fons d’Aubioul, naast De Grand Café.

In het huis van Omer Van den Abeele kwam later de Electro Handel Demonie - Lasoen, waar de eerste televisies te koop gesteld werden in Maldegem. In die buurt was er ook jarenlang een 3 Suisses winkel en nog later een lingeriezaak. We sluiten dit stukje af met een derde mooie foto van de Matrozenbruiloft”, georganiseerd tijdens Maldegem kermis even na de oorlog. De in papieren feestkleren uitgedoste kinderen waren: Laurent De Coussemaker (van café De Norton), Joséphine Van Craenenbroeck, Jackie Van den Abeele (van Omer), in ’t midden Francine De Bruyckere, Nico Vercruysse  met hoed met bol erachter, Roger Van den Abeele met kepi, broer van Jackie, Cecile Focquaert en Jackie Bonte. Die drie kleintjes rechts vooraan  zijn Jackie Bultynck (Jacky Bultynck was de zoon van kleermaker Alfons (1913) en Maria Dhondt, hij werd onderwijzer), Jeannine Dheuninck en Raoul X. Achteraan links Aimé Dheuninck met accordeon en de grootste lachende, jongeman is Carlos De Brée, aan het café van Henri De Backere, nu De Standaard Boekhandel. Rechts zie je de winkel van Bakker Cromheeke, later Boetiek Baby- en Kinderkledij van Francine De Bruyckere, een open ruimte en  het  café De Grote Slok. Een boeiend stukje Markstraat maakt de cirkel van het ondernemingstalent in het centrum bijna rond.

Met dank voor de foto’s, de herinneringen en de informatie, aan de Heren Nico Vercruysse, en Mevr. Francine De Bruyckere, Margriet Cauwels, Frida De Lille, A. Van Craenenbroeck en andere dorpsbewoners die ik ontmoet in het centrum. Zie ook de interessante artikelen van Rik Van de Rostijne in de Jaarboeken van Ambacht Maldegem over bepaalde families in Maldegem. (Markstraat deel VII, wordt vervolgd). Zie  www.bloggen.be/marianne_posman_in_maldegem

Met dank aan ons regionaal blad “Vrij Maldegem” voor het publiceren van de reportages (Drukkerij-Uitgeverij Van Hoestenberghe N.V. Boudewijn Lippensstraat 11, Maldegem).

Bijlagen:
Hof van Brussel.png (335.1 KB)